TERECHTE BOOSHEID, MAAR NAVO TE HULP ROEPENBLIJFT MISPLAATST
WEBSITE PETER STORM
https://www.peterstormt.nl/2022/03/25/terechte-boosheid-maar-navo-te-hulp-roepen-blijft-misplaatst/

Geplaatst op 25 maart 2022 door egel

vrijdag 25 maart 2022

Onderstaand stuk schreef ik voor Konfrontatie. Daar staat het al, onder de titel ‘No-Fly 3. Terechte boosheid, maar NAVO te hulp roepen blijft misplaatst’, en met een redactionele toevoeging eronder.

Met enige aarzeling reageer ik toch maar op ‘No-fly 2. Rob Lubbersen reageert op Peter Storm’.(1) Aarzeling, want zoiets leidt na de eerste paar discussiebijdragen maar al te vaak tot geharrewar, jij-bakken en welles-nietes. Maar ik kan het toch niet laten, deels vanwege het belang van de discussie, deels ook omdat Lubbersen voor een deel reageert op zaken die ik niet zeg en niet bedoel. Een beetje opheldering kan dus wellicht geen kwaad.

Het eerste punt dat ik nog eens wil maken: we zijn het eens dat Rusland, preciezer gezegd de Russische heersers en hun militaire uitvoerders, deze misdaad plegen. We zijn het eens dat die misdaad ongerechtvaardigd is. We zijn het eens dat Rusland die soldaten waarvan Lubbersen zegt ‘ze horen daar niet! Wegwezen!’ nooit had mogen sturen en zo snel mogelijk weg moet halen. We zijn het trouwens hoogstwaarschijnlijk ook eens dat mensen in Oekraïne het volste recht hebben zich daartegen te verweren met alle middelen die zijn nodig vinden, en met alle wapens die ze kunnen maken, krijgen, kopen en stelen. Lubbersen gebruikt een boel woorden om zijn verontwaardiging er nog eens in te hameren. Maar die verontwaardiging hebben we allang gemeen.

Rusland voert een agressie- en veroveringsoorlog die door helemaal niets wordt gerechtvaardigd, en daar heb ik bij herhaling op gehamerd. In het stuk waar Lubbersen op reageert schreef ik dan ook: ‘Lubbersen heeft intussen wel degelijk gelijk in zijn volledige en felle afwijzing van Poetins agressie-oorlog.’ Dat ik de NAVO-rol kritisch en afwijzend belicht, betekent dan ook geenszins dat ik de NAVO als hoofdverantwoordelijke van de oorlog houdt, laat staan als schuldige. ‘Poetin daagt de volle verantwoordelijkheid voor zijn agressie, Lubbersens verontwaardiging is terecht!’ Ik voeg er aan toe: ‘Maar dat ontheft de NAVO niet van haar verantwoordelijkheid’ – een verantwoordelijkheid die ligt in het verschaffen van een context waarin zijn agressie oorlog ietsje makkelijker kon legitimeren als wat het dus niet is: een soort van legitieme zelfverdediging. De NAVO in deze zin mee verantwoordelijk houden voor de oorlog is echt iets anders dan de NAVO als schuldige aanwijzen. Dat laatste doe ik niet, en ik kom niet eens in de buurt.

Als Lubbersen in zijn reactie op mijn reactie dan ook de linkse Oekraïense linkse historicus Taras Bilous opvoert en citeert: ‘Als mensen de NAVO de schuld blijven geven van de Russische invasie, laten ze alleen maar zien dat ze de veranderde s situatie niet hebben begrepen’, dan kan ik Lubbersen wellicht geruststellen. Tot die ‘linkse mensen’ behoor ik niet, want nergens geef ik de NAVO dus van die invasie de schuld. Wat in Oekraïne gebeurt is het Russische imperialisme dat haar macht weer probeert uit te breiden. Hoe boos Lubbersen klaarblijkelijk ook is, hij hoeft verder niet te doen alsof ons meningsverschil daar ligt.

Waar ons meningsverschil ligt, is in het nut van een NAVO-ingrijpen. Daarover eerst dit. Het is verkeerd om de huidige NAVO politiek te omschrijven met: ‘en nu? Nu kijkt de NAVO toe hoe een compleet volk op de vlucht wordt gejaagd’, en zo verder. De NAVO kijkt helemaal niet toe. NAVO-staten leveren wapens, vaak van een buitengewoon effectief soort. NAVO-staten kiezen er voor om Oekraïne voldoende wapens te leveren om niet te worden verslagen, maar niet veel meer dan dat. NAVO-landen doen dat in communicatie met elkaar, en als ‘de NAVO’ het heel anders zou willen, dan zou het niet gebeuren.

Anders gezegd; de NAVO grijpt allang in, actief en militair, zij het indirect. De NAVO zorgt er voor dat Oekraïne de oorlog niet helemaal kan verliezen. Het doel van dat ingrijpen is dus niet het helpen van de burgerbevolking. Doel van dat ingrijpen is Rusland de overwinning te ontzeggen. Dat komt neer op het eindeloos gaande houden van de oorlog, om Rusland leeg te bloeden ongeveer zoals de Sovjet-Unie eerder in Afghanistan is leeggebloed, met op de achtergrond een CIA die bereid was door te vechten tot de laatste Afghaan. Degenen die dit hebben bedacht en besloten, weten waar ze mee bezig zijn. Dit is dus de huidige NAVO: een bende leiders die Oekraïne gebruiken als slagveld om Rusland mee te bestrijden, en Oekraïners als kanonnenvoer in die strijd.

Dat Oekraïners intussen elk wapen dat uit NAVO-landen verwelkomen en roepen om meer, dat vind ik logisch. Nogmaals, mensen in Oekraïne hebben het volste recht om zich met alles wat ze verkrijgen kunnen zich met hand en tand tegen de Russische aanvallers te verweren. Maar aan de NAVO-politiek verandert dat niets. En van die NAVO hoopt Lubbersen iets humaans te verkrijgen? Hoe slecht Rusland ook bezig is, dat maakt de NAVO nog steeds niet tot iets goeds.

Ik kan me dus heel goed voorstellen dat mensen in Oekraïne, in hun wanhoop, toch deze verachtelijke NAVO te hulp roepen. Ik ga de dappere en scherpzinnige Taras Bilous niet de les lezen op dit punt. Maar ik zie niet in waarom mensen in een land als Nederland dit soort oproepen ook nog eens zouden gaan ondersteunen, herhalen en versterken. Dat Rusland in Oekraïne de vijand is, maakt nog helemaal niet dat die cynische, Oekraïners misbruikende NAVO nu opeens als potentiële bondgenoot in de strijd voor humaniteit kan worden opgevoerd.(*) De NAVO is voor het helpen van mensen niet ingericht en niet opgericht, en daar heb ik geen door Lubbersen aan mij toegedichte ‘anti-Navo-reflex’ voor nodig. Een beetje analyse volstaat. Lubbersen kan wel willen dat de NAVO mensen te hulp schiet, maar de NAVO is voor zoiets totaal niet ontvankelijk. De NAVO is geen instrument voor wat Lubbersen of ik wel allemaal kan willen of bedenken. We hebben dat ding nu eenmaal niet aan een touwtje.

Ten slotte: Lubbersen stelt mijn pleidooi en dat van hemzelf op een lijn waar het onze relatieve machteloosheid betreft. Lubbersen wijst op mijn ‘hoop op niet-militaire maatregelen’. Welnu, ik pleit nergens voor ‘maatregelen’, ik ben geen adviseur van de Nederlandse regering. Ik vraag dus ook niet om niet-militaire maatregelen, ik pleit tegen militaire maatregelen, hetgeen iets anders is. En hij zegt dat ik ook wel kan weten dat die geen ‘soelaas biedt’ voor wie of wat dan ook. Inderdaad, ik heb geen recept in de aanbieding dat snel en gegarandeerd werkt. Maar dat is nog geen reden om mee te gaan met recepten voor vergif. Soms is het niet mogelijk om op korte termijn te keren. Maar dat is nog geen reden om er een ander kwaad bovenop te doen. First, do no harm. Ik kan geen soelaas bieden, en ik pretendeer dat ook niet. Maar dat is nog geen reden om mijn mond te houden over levensgevaarlijke voorstellen richting verdere escalatie en oorlogsuitbreiding.

Lubbersens ‘voorstel om een no-fly zone boven de Oekraïne in te stellen’ kan wel degelijk op ‘erg veel bijval’ rekenen, ook al suggereert hij zelf van niet. De bijval komt kennelijk zelfs van die luchtmachtgeneraal en oorlogsprofessor Odinga die hij citeert. Het zou me weinig moeite kosten om pleidooien voor no-fly zone te citeren van mensen op machtsposities, met aanzienlijk meer invloed dat Lubbersen en dan ik. Wat Lubbersen doet is dus geen kansloos gevecht tegen de bierkaai, maar het ondersteunen van een trend die in hoge VS- en Britse kringen allang is ingezet: richting verder ingrijpen in de oorlog van Westerse zijde. Dat zegt nog niets over de zin of onzin van de no-fly zone. Ik zal mijn argumenten ertegen niet herhalen, want ze zijn wat mij betreft niet effectief weerlegd. Maar het beeld alsof Lubbersen met zijn pleidooi in die richting een roepende in de woestijn is, is weinig geloofwaardig. Eerder verschaft hij de NAVO wat extra cover op de linkerflank.

Toegegeven: als die no-fly zone er straks komt, dan zal het pleidooi van Lubbersen niet de doorslaggevende factor zijn geweest. Maar een heel klein beetje medeverantwoordelijkheid voor het creëren van ‘links’ draagvlak voor zo’n verkeerd en allang breed gedragen besluit-in-wording zij hem dan van ganser harte gegund.

(*) Opmerking, 25 maart 2022, 14.,14 uur: Aangepast kort na plaatsing, Wat er stond was een rommeltje.

Noten:

1 Rob Lubbersen, ‘NO-fly zone 2: Rob Lubbersen reageert op Peter Storm’, Konfrontatie, 23 maart 2022, http://konfrontatie.nl/blog/no-fly-2-rob-lubbersen-reageert-op-peter-storm

2 Peter Storm, ‘NAVO-interventie tegen Poetins oorlog: wanhopig slecht idee’, Konfrontatie, 17 maart 2022, http://www.konfrontatie.nl/blog/navo-interventie-tegen-poetins-oorlog-wanhopig-slecht-idee

Peter Storm

NAVO INTERVENTIE TEGEN POETIN’S OORLOG? WANHOPIGSLECHT IDEE
WEBSITE PETER STORM
https://www.peterstormt.nl/2022/03/17/navo-interventie-tegen-poetins-oorlog-wanhopig-slecht-idee/

Geplaatst op 17 maart 2022 door egel

donderdag 17 maart 2022

Onderstaand stukje schreef ik voor Konfrontatie, waar het dus al staat. Het is een reactie op een artikel dat ik daar las. Nu dus ook hier.

Rob Lubbersen houdt op de website van Konfrontatie Digitaal een pleidooi voor NAVO-ingrijpen tegen Rusland.(1) In Konfrontatie! Een magazine dat wortels heeft in een linkse beweging voor wie anti-imperialisme ooit iets betekende. Volgens Lubbersen is NAVO-interventie echter een noodzakelijk en zinnig antwoord op de bloedige Russische aanval op Oekraïne. Ik ben het daar niet mee eens, om meerdere redenen. Maar eerst moet me van het hart dat Rob Lubbersen slordig omgaat met feiten. Deels is dat een kwestie van selectiviteit. Deels is het een kwestie van echte onjuistheden.

Selectief is zijn verwijt aan NAVO-landen dat ze van te voren zeiden dat ze militair niet in zouden grijpen, waarmee Poetin als het ware groen licht kreeg. Op zichzelf is die vaststelling juist. Maar wat de auteur niet vermeldt is dat met name de VS zelf bijdroeg aan de spanning door Poetins eisen – vooral ‘Oekraïne nooit in de NAVO’ – bij voorbaat onbespreekbaar te maken. Terwijl tegelijk glashelder was dat … Oekraïne nog heel lang geen NAVO-lid zou worden. Dat de Russische veiligheidselite niet blij is met een steeds grotere NAVO steeds dichter bij Moskou, vind ik trouwens niet raar. En ook als we de NAVO-uitbreiding alleen als voorwendsel en smoes voor Poetins aanval zien, dan nog had de NAVO best wat beter zijn best kunnen doen om Poetin dat voorwendsel niet op een dienblad te komen presenteren. De Westerse weigering om serieus te praten droeg bij aan de catastrofe die Poetin vervolgens ontketende. Poetin draagt de volle verantwoordelijkheid voor zijn agressie, Lubbersens verontwaardiging is terecht! Maar dat ontheft de NAVO niet van haar verantwoordelijkheid.

Wat bijvoorbeeld ook niet hielp is de wel degelijk steeds nauwere militaire samenwerking tussen Oekraïne en NAVO-landen. De Westerse wapenstroom richting Oekraïne is bepaald niet pas op 24 februari begonnen. Zo heel erg onvoorbereid was Oekraïne helemaal niet. Dat blijkt trouwens ook wel uit het verloop van de strijd. Het enige waar het Russische leger goed in is, is het verwoesten van steden en het vermoorden van mensen. Als het op daadwerkelijk vechten aankomt, is het de Oekraïense kant die effectief is. Niet de Russische.

Lubbersen ziet dat ook, hij noemt Poetin niet voor niets een prutser. Dat maakt zijn pleidooi ook wat wonderlijk, want de kans dat Poetin deze oorlog gaat winnen als de NAVO niet actief ingrijpt lijkt me eigenlijk heel erg klein. Daarvoor is de bevolking in Oekraïne veel te vastberaden en op dit punt eensgezind, de gevechtskracht van Oekraïense strijdkrachten – leger, territoriale milities en allerlei vrijwillige eenheden – veel te groot, en het Russische leger inderdaad veel te veel een zootje dat wordt aangestuurd door prutsers. Intussen gonst het in Rusland zelf van protest, soms tot in de nieuwsstudio aan toe.

Als Poetin te lang doorgaat met zijn misdadige maar ook nog eens mislukkende oorlog, verspeelt hij niet alleen elke kans op Oekraïne, maar ook nog Rusland zelf. NAVO-ingrijpen voegt daar weinig aan toe, maar vergroot wel de kans dat Russen zich juist meer achter Poetin gaan scharen. Precies niet de kant die ik op zou willen. Ik zie Poetin liever ook vandaag dan morgen ten val gebracht worden, door een boze bevolking. Het helpt niet als de NAVO die bevolking verder in de armen van dictator Poetin drijft, met militair in grijpen of met economische oorlogsvoering die dan ‘sancties’ wordt genoemd.

Dan een enkele onjuistheid. Lubbersen beklaagt zich over dat konvooi bij Kiev dat nog steeds niet is weggevaagd. Als hij de frontberichten volgt, dan had hij kunnen weten dat dit konvooi intussen is opgesplitst en als groot konvooi dus niet meer bestaat. ‘De gelegenheid om het konvooi te vernietigen is voorbijgegaan, aangezien het zich verspreid heeft en nu deel uitmaakt van de Russische inspanning om de stad in te nemen’, Kiev dus. Lubbersen zegt dat er volkenrechtelijk er niks mis zou zijn met zo’n actie’, want de ‘wettige regering vraagt er om’. Klopt dat wel? Die Oekraïense regering vraagt om een no-fly zone. Maar een verzoek om dat konvooi te vernietigen heb ik die regering niet horen doen. Misschien heb ik hier iets gemist.

Overigens is Lubbersens pleidooi om dat konvooi weg te vagen gewoon een pleidooi voor massamoord. Hij geeft zelf toe dat het de vraag is of ‘het ze lukt’ om weg te komen als de NAVO ze die gelegenheid via een ultimatum zou geven. Het lukt ze dus waarschijnlijk niet, zo’n ultimatum is dus een wassen neus, en de Russische soldaten maken dus geen enkele kans. Mij doet de optie denken aan wat Amerikaanse luchtaanvallen deden met uit Koeweit vluchtende Iraakse militairen aan het eind van de Golfoorlog in 1991. Wil Lubbersen echt een Highway of Death 2.0?

Er is waarschijnlijk een reden dat dit konvooi zo lang daar heeft rondgehangen: onwil van de Russische soldaten om oorlog te voeren tegen Oekraïners. Van die onwil zijn steeds meer tekenen, tot en met georganiseerde weigering van eenheden om naar het front te gaan.(3) Daar ligt volgens mij ook een reden voor de brute aanpak van de Russische militaire macht. Bereidheid om daadwerkelijk te vechten ontbreekt bij heel veel Russische soldaten. Meer dan van grote afstand steden in puin schieten weet Rusland nauwelijks te presteren. Die strategie is bepaald geen teken van Russische kracht. En juist die onwillige soldaten – potentiële muiters tegen Poetins moordmachine – zouden NAVO-doelwit moeten worden?

Daarmee kom ik weer op de zin en onzin van een NAVO-ingrijpen zelf. In de eerste plaats: ook Lubbersen ziet dat de NAVO en haar leden vaak genoeg kwaad hebben aangericht. Hij noemd zelf voorbeelden, van Vietnam tot en met Nicaragua en Irak. Een club die keer op keer crimineel geweld pleegt, noem ik een criminele bende. De NAVO en haar lidstaten hebben keer op keer crimineel geweld ontketend en vormen dus een criminele bende. Lubbersen vraagt dus aan criminelen en hun bende om in te grijpen tegen een andere criminele bende, de Bende van Poetin. Volgens mij komt er uit een strijd tussen criminele bendes alleen maar een grote gangster-oorlog. Geen vrijheid en al helemaal geen vrede, maar meer dood, verwoesting en verderf.

Lubbersen heeft intussen wel degelijk gelijk in zijn volledige en felle afwijzing van Poetins agressie-oorlog. Lubbersen heeft ook volledige gelijk waar hij zoekt naar een passend antwoord daarop. Maar hij zoekt bij de NAVO op de verkeerde plek: die is deel van het oorlogsprobleem, van de context die tot oorlog heeft geleid. En zelfs al zou een NAVO-ingrijpen zoals Lubbersen dat bepleit volkenrechtelijk in orde zou zijn – wat best zou kunnen – dan heb ik toch twee bezwaren. Een: sinds wanneer houden we ons als linkse activisten vast aan wat het volkenrecht ons zegt? Het volkenrecht is deel van precies die rechtsorde waarvan krakers in 1980 al zeiden dat die de onze niet was. Dat iets juridisch toegestaan is, betekent nog niet dat het een goed en juist en rechtvaardig idee is.

Twee: een no-fly zone betekent rechtstreeks actief oorlog voeren, door NAVO-staten, aan Oekraïense zijde. Het betekent Russische vliegtuigen neerhalen. Het betekent Russische raketinstallaties beschieten, ook in Rusland zelf. Denken we nu echt dat Rusland daarvoor gaat wijken? Wat gaat de NAVO doen als Russische militairen hun raketinstallaties verdedigen en daarbij dan Amerikaanse bommenwerpers neerhalen? Wat wordt de volgende stap, als Rusland haar oorlog blijft voeren, maar nu ook rechtstreeks tegen NAVO-staten en de mensen die daar wonen? Wat heb je aan een abstract juridisch recht tot interventie, als de uitkomst ervan de dood wordt, niet alleen van enkele tienduizenden Oekraïners, maar mogelijk ook van vele tientallen miljoenen mensen in een hele reeks Midden-Europese landen en mogelijk ook elders? Wat hebben die dode mensen aan het volkenrechtelijke gelijk van Rob Lubbersen?

Ik denk dat Lubbersens pleidooi tot NAVO-ingrijpen wortelt in woede en frustratie. Ik deel die gevoelens. Kwaad op Poetins agressie, gefrustreerd omdat ik er zo weinig aan kan doen. Maar dat ik er weinig aan kan doen, is toch nog geen argument om mee te gaan met ‘oplossingen’ die de ellende nog veel groter dreigen te maken?

Noten:

1 Rob Lubbersen, ‘Een no-fly zone nu het nog zin heeft’, Konfrontatie, 16 maart 2022, http://konfrontatie.nl/blog/een-no-fly-zone-nu-het-nog-zin-heeft

2 Alex Gatopoulos, ‘Russia-Ukraine war: How Moscow’s tactics are evolving in Ukraine’, Aljazeera, 15 maart 2022, https://www.aljazeera.com/features/2022/3/15/how-russias-tactics-are-evolving-in-ukraine

3 Alya Shandra, ‘Russian soldiers reportedly refusing to redeploy tu Ukraine, citing unwillingness to become “cannon fodder” (photo proof)’, Euromaidan Press, 16 maart 2022, https://euromaidanpress.com/2022/03/16/russian-soldiers-are-refusing-to-redeploy-to-ukraine-citing-reasons-including-unwillingness-to-become-cannon-fodder-photographic-proof/ Hoe betrouwn baar deze informatie is, weet ik niet. Maar ik kom meer verwijzingen naar onwillige Russische militairen tegen in dit verband.

Peter Storm