ANP
Tag archieven: Apartheid
[Artikel Peter Storm]/Een kwade dag, een goede dag

EEN KWADE DAG, EEN GOEDE DAG
Astrid Essed:
HET VERZET TEGEN HET FASCISTENKABINET IS
BEGONNEN
IN WOORD EN IN DAAD!
WEBSITE PETER STORM
Geplaatst op 2 juli 2024 door egel
dinsdag 2 juli 2024
Het was zover: vandaag, op 2 juli 2024, begon in Nederland een extreem-rechts kabinet met regeren, met Dick Schoof aan het hoofd en Geert Wilders in de regiekamer. Een kabinet van halve fascisten, van hele fascisten en van collaborateurs. Een kabinet met macabere voornemens waarvan vluchtelingen, moslims, klimaat en natuur, alles en iedereen dat niet wit, mannelijk, hetero, cis en kapitaalkrachtig is, de dupe van zal worden – als we ze niet tegenhouden.
Er was dan ook alle reden om de dag dat de junta van Schoof op het beruchte bordes bij dat beruchte paleis zou verschijnen, aan te grijpen voor furieus antifascistisch protest. De vraag bleef tot in een laat stadium: komt er daadwerkelijk zoiets? En wie zet het op touw? Als Nederland een flinke en stevige antifascistische beweging kende, zou die beweging de zaak op poten zetten. Maar zo’n beweging is er dus niet, het is zaak dat die er komt. Bij gebrek daaraan kwam de stap om te gaan demonstreren uit heel andere hoek: een ex-Volt Kamerlid, een zekere Nilüfer Gündogan lanceerde een demonstratie(1), om 10 uur in de ochtend op de dag des onheils, Koekamp, dicht bij Centraal Station, Den Haag.
‘Demonstratie voor de rechtstaat’, zo ging die actie heten. Zeer onbevredigend. Het gaat niet om de verdediging van een staatsvorm, en een rechtsstaat gaat ons net zo min redden als welke staat dan. Het gaat om gelijkwaardigheid, om onze rechten, tegenover een regering die de aanval daarop inzet een aanscherpt. Maar hoe bezwaarlijk ik dat rechtsstaat-etiket ook vond, het is helder dat met die leus op een progressief-liberale manier iets wordt uitgedrukt dat ik als anarchist ook zie, voel en vindt: de komende regering gaat op een wezenlijk andere manier politiek bedrijven en asociaal beleid doordrukken, en dat verdient een solidair antwoord.
Ik vond het nuttig om mee te doen, en ik heb bepaald geen spijt. Ik vermoedde dat de oproep om te gaan demonstreren wel eens een snaar kon raken bij veel mensen die verontrust zijn over wat er dreigt aan te komen, die daar uiting aan willen geven en gewoon af komen op welk initiatief dan ook dat de moeite nam om iets te gaan doen. Dat radicaal linkse groepen en netwerken dat initiatief niet al eerder dan Gündogan hadden genomen, is niet de fout van Gündogan en al helemaal niet van al die verontruste mensen die een mogelijkheid zochten om hun zorgen en boosheid te uiten.
Tegelijk vond ik het ook goed dat, toen die rechtsstaat-demonstratie er bleek te zijn, radicale antifascisten – potentiële beginnetjes en ingrediënten van die robuuste antifascistische beweging die we nodig hebben – besloten om daar met een eigen insteek en onder eigen vlag aan deel te nemen, precies omdat we bij die verontruste mensen horen en om de ‘liberal’ rechtsstaat-illusies niet alle ruimte te geven op de demonstratie. Dus sloot ik me aan bij het alsnog uitgeroepen radicale antifascistische blok (2) dat even verderop, bij het Homomonument, zou verzamelen. Zo voorgenomen, zo gedaan.
Het begon wat onduidelijk. Ik was ruim op tijd, zag een flinke groep demonstranten al verzameld op de daartoe bestemde plek, liep door naar de verzamelplek van het antifa-blok eventjes verderop, maar daar was slechts een enkeling, ook zoekende naar een blok dat er niet was. Al snel vroeg een agent wat ik zocht. Vervolgens een tweede ‘toenaderingspoging’ vanuit de staatsknokploeg. Ik zag de politie en dacht: straks verzamelt zich hier een groepje antifascisten en houdt de ruim aanwezige politiemacht dat groepje weg van de demonstratie zelf. No way, weg hier, en samen met de andere enkeling naar de demonstratie zelf. Daar vond ik andere kameraden. We vormden alsnog een radicaal blokje, met spandoek en een paar vlaggen. Op het spandoek: Ontmasker De Fascisten.
De menigte bestond uit een paar honderd mensen. Eerst verzamelen dus, en al wat leuzen roepen. Verderop hoorde ik Hoe Laat Is Het? Solidariteit! en ‘Geef Haat Geen Macht!’ Ik vermoed dat dara mensen van het platform Stop Racisme en Fascisme stonden.. Zelf begon ik ook te roepen: ‘Schuif Schoof Onder Het Tapijt – Leve, Leve de Solidariteit! Wat mensen namen dat over.
Er was niet echt een programma met sprekers, en alleen al dat vond ik een pluspunt. We waren meteen deelnemer, geen toeschouwer, het hing van ons allemaal af wat er gebeurde. En wat er gebeurde was: we gingen lopen en leuzen roepen. Langs en al snel door het Haagse Bos. We waren best luid. 1 2 3 4, We willen geen fascisten hier! 5 6 7 8, Gooi die Wilders in de gracht! Racisme? Nee! Fascisme? Nee! PVV? Nee Nee Nee! Toen Niet, Nu Niet, Nooit Meer Fascisme! Say It Loud, Say It Clear, Refugees Are Welcome Here! Alerta Alerta, Antifascista! Siamo Tutti Antifascisti! en ook weer Hoe Laat Is Het? Solidariteit! En jawel hoor, Schuif Schoof Onder het tapijt – Leve, Leve de Solidariteit! Soms ingezet door mij en de mensen om me heen. Maar ik hoorde die leus ook een keer vanuit andere delen van de demonstratie ingezet worden. De leus sloeg echt aan, dat was wel leuk om te merken.
Ik vond de sfeer levendig en goed. Ik zag wat XR-symbolen, ik zag een Bij1-vlag, en een zwart-rode anarcho vlag was er natuurlijk ook. De aanwezigheid uit anarchistische hoek hield trouwens niet echt over, voor zover ik kon waarnemen. Ik zag ook allerlei linkse groepen niet zichtbaar aanwezig. Wat mensen met FNV-vlaggen was blijkbaar ook te veel gevraagd. Maar ik had de indruk dat heel veel mensen niet vanuit of via een organisatie of groep waren op komen dagen maar op een of andere manier lucht van de demonstratie hadden gekregen en gewoon besloten hadden: daar ga ik heen! Een goede zaak, dit type opkomst, hoe spijtig de afwezigheid van dat andere type opkomst – zichtbaar via organisaties en groepen – ook mag zijn. Ik vermoed dat een flink deel van de demonstranten zoiets voor het eerst deed, of het maar heel af en toe eerder had gedaan. Wat ik voelde om me heen was oprechte zorg en woede, en een bereidheid om die te uiten en daarvoor bijvoorbeeld ook leuzen die ze nog niet kenden op te pikken en over te nemen.
Vrij opeens stonden we aan het begin van de oprijlaan naar het paleis. Daar bleven we leuzen roepen. Verderop, een stuk op de oprijlaan zelf, zag ik ook nog een groepje mensen met Amnestie-borden. Die hadden, zo begreep ik achteraf, kennelijk ook iets van de demonstratieve actie op touw gezet,(3) en af en toe was er een klein toespraakje door de megafoon. Wederom geen officieel programma, gelukkig. Wel klonken nu de rechtsstaat-illusies verwoord in leuzen. Wij zijn de rechtsstaat! riepen mensen, en ook iets over Artikel 1 van de grondwet, alsof wetsteksten ons gaan redden van het zich vestigende fascisme. Het radicale groepje waar ik deel van uitmaakte stond meer opzij, en riep leuzen zoals ik die heb genoemd. Politie er voor, het leek er even op alsof ze onze groep los wilde wrikken van de demo als geheel, wat ons in gevaar zou hebben kunnen brengen. We wisten aansluiting bij de rest van de demonstratie te houden, maar de politie drong ons gaandeweg wel terug.
En toen was het voorbij. Mensen verlieten in kleine groepjes de demonstratieplek. En daar zag je dat het organisatoren aan ervaring – en radicale demonstranten in ons groepje aan alertheid en anticipatie! – had ontbroken. We stonden daar met tweehonderd tegenstanders van het fascisme in het bos. Met die tweehonderd samen zijn we relatief sterk. In losse kleine groepjes in een bois waar omstanders en voorbijgangers op straat je niet zien, zijn we dat niet. Het is niet wijs om een demonstratie zo uiteen te laten vallen. Je weet niet wat de politie na afloop gaat doen, met radicale demonstranten in hun vizier bijvoorbeeld. En dan heb ik het nog niet eens over PVV-aanhangers die de demonstratie als geheel geen, maar kleine groepjes demonstranten mogelijk wel, durven aan te vallen. Er had als gezamenlijke groep teruggelopen moeten worden, minstens tot buiten het bos. Voor ieders veiligheid. Ook voor diat soort solidariteit is het hoog tijd. Zoiets kan zeer verkeerd aflopen anders.
Wij verzamelden onze groep plus wat mensen er omheen, en vertrokken, Richting Tweede Kamer, althans het tijdelijke vergadergebouw daarvan. Maar eens kijken of daar nog iets was. Toen we het park uit kwamen zag ik dat er een politiebusje achter ons aan was gereden. Rechtsaf, langs de Bezuidenhoutseweg, eind doorlopen. Op een gegeven moment wat onrust: politie hield iemand staande, wij liepen terug om te kijken wat er gaande was. Wat bleek? Een team van Pownews, een drietal inclusief vervaarlijke bodyguard – had die persoon zeer opdringerig gevolgd, die persoon maakte duidelijk dat hij daar niet van was gediend. Dus nu wilde de politie precies van die persoon het ID zien! Dat deed die, luid protesterend, uiteindelijk, en we gingen weer verder.
Even later sloegen we linksaf en kwamen op een stuk weg dat me bekend was: de weg vanwaaraf je neer kunt kijken op de A12. Aan beide kanten van die A12 stonden mensen, en even later zagen we het: beneden, op de A12 zat een groep demonstranten de A12 weer eens te blokkeren! Ter gelegenheid van het aantreden van datzelfde kabinet waartegen wij zojuist hadden gedemonstreerd, een kabinet dat immers ook op klimaatgebied extra ellende uitstraalt. Enkele tientallen mensen. Een aantal van ons zijn die daar uren bleven supporten, tot de laatste vastgeplakte demonstrant was losgemaakt en de actievoerder die hoog in een tripod zat, met een hoogwerker was weggehaald. ‘You are not alone’ riepen we keer op keer’, en we kregen terug: ‘Supporters bedankt!’. Verder een anatal bij XR-acties gangbare klimaatleuzen en dergelijke. Een zeer vrolijk-strijdbaar sfeertje, beneden maar ook langs de weg boven.
De politie – met tientallen agenten, busjes en alles aanwezig beneden – liet zich ook boven niet onbetuigd. Enkele malen kwamen agenten mensen dwingend ‘vragen’ om een ID. In een geval was het excuus een vlag die iemand boven de A12 liet wapperen! Ik kreeg de vraag ook, en ben zelfs gevorderd om mijn ID te tonen, anders zou ik worden aangehouden. Ik heb gezegd dat ze me konden fouilleren maar dat ik het ding zelf niet te voorschijn zou halen. Kameraden om me heen maakten ook duidelijk dat ze de politievraag om ID verwerpelijke onzin vonden. Dat hielp, no doubt. Agenten zagen er uiteindelijk van af om hun vordering aan mij daadwerkelijk in een aanhouding om te zetten of me alsnog tot het tonen van mijn ID te bewegen.
Voor de zekerheid zijn we nadat de hele zaak afgelopen was, niet langs die agenten gegaan om naar het station te komen. Wel zagen we, toen we dat laatste deden, een groepje van vier agenten achter ons aan rijden. Je kunt maar niet weten wat die raddraaiers allemaal nog meer gaan doen, nietwaar? Maar we verdwenen in het station om elders rad te gaan draaien – koffiedrinken, uitrusten… – en dat was dat. Ik had intussen een paar XR-kameraden uit de Brabo-regio getroffen die op de A12 hadden gezeten, door de politionele ADO-express waren afgevoerd maar alweer vrij waren. In de trein, en naar huis wat mij betreft.
Enkele afsluitende opmerkingen. Het was een kwade dag: de junta van Schoof is geïnstalleerd. Het was een goede dag: we hebben de komst van die junta niet onbeantwoord gelaten. De demonstratie was nuttig en goed! Levendig, luidruchtig, strijdlustig. Tegelijk: de demonstratie had veel en veel groter kunnen zijn. Ik zag nogal wat mensen waarvan ik de indruk had dat ze van ver buiten de gangbare linkse en radicale netwerken kwamen. En die waren gewoon net zo bezorgd en boos als de standaardradicalen, de usual suspects waar ik er eentje van ben. En dit waren dan enkel de mensen die tijdig van de demonstratie hadden gehoord en op een doordeweekse dag tijd en gelegenheid hadden om mee te doen. Dit waren nadrukkelijk niet allemaal tamme ingekapselde liberals (‘libs’) die keurig op de automatische piloot doen wat vakbond of linksige politieke partij hun voorschrijft.
Hier liepen radicalen-in-de-dop – en soms al een flink eind uit het ei gekropen – rond, op een doordeweekse druilerige werkdag. Hoeveel van zulke mensen waren weliswaar elders, maar zouden gekomen zijn als ze het tijdig hadden geweten? Dan zouden ze – daar ben ik van overtuigd – een goede ervaring hebben opgedaan, zoals aanwezigen een goede ervaring opdeden. Als er dan ook een daadwerkelijk tijdig georganiseerd radicaal antifascistisch blok was geweest, en niet enkel een late oproep daartoe: nog beter! En wat als mensen in zo’n blok volgende keer weer eens flyers meenemen om uit te delen aan mededemonstranten, bijvoorbeeld over zin en noodzaak van militant antifascisme? Jazeker, ik had ook meer kunnen doen in die richting, en ik trek me dat aan.
Hoe dan ook! Wat de dag liet zien? Er is een potentieel van antifascistische strijd. Van dat potentieel is maar een fractie op de been gekomen op de demonstratie. Aan wie dat ook ligt, aan al die mensen die er niet waren omdat niemand ze vertelde dat deze demo er was ligt het in ieder geval niet. Korter gezegd: aan de slag!
Noten:
(1) ‘Nilüfer Gündogan organiseert protest tegen PVV-kabinet op dag van bordesfoto’, Hart van Nederland, 18 juni 2024, https://www.hartvannederland.nl/politiek/artikelen/niluefer-guendogan-organiseert-protest-tegen-pvv-kabinet-dag-bordesfoto
(2) ‘Oproep tot een radicaal antifascistisch blok 2 juli’, Indymedia, 27 juni 2024, https://www.indymedia.nl/node/54893
(3) Dat viel op te maken uit: ‘Honderden mensen demonstreren tegen nieuw kabinet: “Waar is de zon dan, Geert?’. Hart van Nederland, 2 juli 2024, https://www.hartvannederland.nl/politiek/demonstratie/artikelen/honderden-mensen-demonstreren-tegen-nieuw-kabinet-waar-is-de-zon-dan-geert
Peter Storm
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Een kwade dag, een goede dag
Opgeslagen onder Divers
Toespraak burgemeester Halsema bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2024

GEMEENTE AMSTERDAM
BURGEMEESTER HALSEMA
TOESPRAAK NATIONALE HERDENKING SLAVERNIJVERLEDEN-1 JULI 2024
Toespraak Nationale Herdenking Slavernijverleden – 1 juli 2024
Het gesproken woord geldt.
Vandaag herdenken wij de voorouders van honderdduizenden Nederlanders.
“For while we have our eyes on the future – history has its eyes on us” ….
zo dichtte Amanda Gorman.
De ogen van de geschiedenis priemen in onze rug. Als aanklacht, maar ook verwachtingsvol.
Wij zijn hier niet om een politieke verplichting te vervullen, maar uit diep respect en uit mededogen.
Mededogen met hen die uit hun land werden ontvoerd, gescheiden van familie en geliefden. Wier namen werden afgenomen. Die werden geketend en mishandeld en moesten leven in slavernij. Die werden vermoord.
En uit respect voor allen die onder onmenselijke omstandigheden hun verhalen, liederen en rituelen hebben doorgegeven aan volgende generaties. Respect voor de vrijheidsstrijders – zoals Boni en Tula – die in verzet kwamen.
Tijdens de tentoonstelling Slavernij werd in het Rijksmuseum een brandijzer van de West-Indische Compagnie getoond.
Ik vond het één van de meest confronterende voorwerpen om te zien.
Door slaafgemaakte mensen te brandmerken werden zij tot eigendom gemaakt. Brandmerken was een wezenlijk onderdeel van de ontmenselijking waar het racistische systeem van slavernij op stoelde.
Toen de slavernij werd afgeschaft droegen velen nog het litteken.
Op hun huid.
En op hun ziel.
Inmiddels hebben veel organisaties, steden en ook de Nederlandse regering excuses gemaakt. Toen Zijne Majesteit zei dat de ketenen verbroken waren, voelden we ons allemaal een beetje vrijer.
Maar het litteken van het brandmerk is er nog. En ook de pijn is van generatie op generatie doorgegeven. Omdat het slavernijverleden lang werd verzwegen. Omdat pijn die wordt ontkend niet kan helen. Omdat oude wonden worden geïnfecteerd met omvolkingstheoriën, wit superioriteitsdenken en xenofobie. Omdat een verbrande huid niet geneest als die telkens weer wordt opengehaald met het brandijzer van het hedendaags racisme.
We herdenken niet alleen voor de nazaten, maar voor alle Nederlanders.
Want een land dat maar de helft van zijn geschiedenis wil kennen is een gemankeerd land.
Wie wel de moed van onverschrokken zeehelden bezingt maar niet de schandvlekken uit ons nationale verleden onder ogen durft te komen is een wegkijker.
Die kijkt weg van de ontmenselijking, de wreedheid en de ongelijkheid die slavernij was. En die onlosmakelijk verbonden was met een racistisch wereldbeeld.
Die ontkent ook de diepe sporen die slavernij heeft nagelaten. De onacceptabele verschillen in welvaart, kansen en gezondheid. En het racisme dat veel Nederlanders nog dagelijks treft. Dat overal waar je kijkt haar lelijke tentakels uitstrekt: op straat, op school, op social media, in de politiek. En dat ik ook nog tegenkom op mijn werk, bij de Amsterdamse gemeente, en ervaar als een nederlaag.
De geschiedenis houdt ons in het oog, zoals Amanda Gorman zei.
Wij kunnen niet trots zijn als we tegelijk wegkijken. Liefde voor ons land betekent ook onze geschiedenis werkelijk kennen. Het betekent rechtvaardig met ons verleden omgaan, en vooral met al de mensen die de littekens van de geschiedenis voelen branden, en die daar terecht aandacht voor vragen.
Gelukkig staan zoveel mensen op tegen haat en onrecht; zelfbewust, vastberaden en woekerend met hun talenten.
Mensen die ervoor hebben gezorgd dat zwarte Piet bijna helemaal uit onze steden verdwenen is. Dat meer schoolboeken en musea onze hele geschiedenis vertellen. Dat pijnlijke gesprekken gevoerd worden.
Aan de mensen die vooruitgang willen terugdraaien, die trots zijn op hun wegkijken, op het ontkennen van andermans pijn …. zou ik willen vragen: Waarom eigenlijk? Jou wordt toch niets afgenomen?
Laten we samen gehoor geven aan de oproep van Typhoon, eerder op deze plek. Hij zei: ‘Wees moedig in je ongemak, sluit je aan bij onze generatie.’
Laten we ons voorstellen wat we wel kunnen bereiken als we dat doen.
Als we nieuwsgierig zijn naar elkaar, in plaats van bekrompen te oordelen. Als we rechtvaardig zijn in plaats van rancuneus.
Dan kan de huid waar nu nog littekens zitten helen.
Dan kunnen we onze geschiedenis, ons gedeelde verleden verrijken.
Dan gloort er een Nederland dat zich, met de priemende ogen van de geschiedenis in de rug, laat voortduwen, de blik gericht op een toekomst samen. Werkelijk trots, moedig, hoopvol.
Reacties uitgeschakeld voor Toespraak burgemeester Halsema bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2024
Opgeslagen onder Divers
Toespraak minister Dijkgraaf bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2024

TOESPRAAK MINISTER DIJKGRAAF BIJ DE NATIONALE
HERDENKING SLAVERNIJVERLEDEN OP 1 JULI 2024
Toespraak minister Dijkgraaf bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2024
Toespraak | 01-07-2024
Op maandag 1 juli 2024 hield minister Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) een toespraak namens het kabinet bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden in het Oosterpark te Amsterdam.
hoe schrijven we onszelf
in dit volgende hoofdstuk
met hoeveel armen en met welke woorden zullen we het verleden
uit de schaduw trekken
in de ogen kijken
en omhelzen?
Woorden van Dichter des Vaderlands Babs Gons.
Die ze schreef ter gelegenheid van de nationale slavernijherdenking vorig jaar.
Voor alle kabinetsleden is het heel waardevol om op onze laatste werkdag bij u te mogen zijn.
We zijn hier in het Oosterpark verbonden met iedereen die mee herdenkt.
Op het Museumplein, in Suriname, op Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba.
Of waar ook in de wereld.
Vergiffenis. Apologize. Diskulpa. Pardon.
Woorden maken een wereld van verschil.
Hebben kracht.
Kunnen helende balsem zijn.
Maar ook wapens die diepe wonden slaan.
In de aanloop naar deze herdenking hebben woorden opnieuw wonden opengelegd.
Ik heb uw ongemak gezien, uw zorgen gehoord, uw pijn gevoeld.
Laten we moed putten uit een herdenking die waardig en gezamenlijk is.
En uit het besef van hoe ver we komen.
Kijk naar het afgelopen Herdenkingsjaar.
Steden, instellingen en families brachten hun eigen weggedrukte slavernijverleden aan het licht.
Boden excuses aan.
Op honderden plekken stond het slavernijverleden in de belangstelling. In herdenkingen, podcasts en dialogen.
In slavernijwandelingen, lesmateriaal en toneelvoorstellingen.
Meer mensen dan ooit zetten zich hier actief voor in. Vastberaden om dit werk voort te zetten.
Als coördinerend minister van het Herdenkingsjaar had ik het voorrecht om met u op te trekken.
De vele, vele gesprekken hebben mijn blik geopend.
Ik dacht het wel ongeveer te weten.
Maar ik moest leren hoe eenzijdig mijn kennis was, hoe benauwd mijn bubbel.
Hoe diepgeworteld en wijdvertakt racisme en discriminatie in het heden zijn.
En hoeveel ongelijkheid daar nog steeds uit voortvloeit.
Iedere dag weer.
De gesprekken waren vaak pijnlijk, maar altijd waardevol.
Ze leerden me dat de weg vooruit voor iedereen op een andere manier moeilijk is.
Je moet je blik 180 graden keren. Weg van je vertrouwde opvattingen en kennis.
Met open vizier en oprechte nieuwsgierigheid naar de ander kijken.
Je frontaal richten op het onbekende voor je.
Waar je de weg niet weet, maar wel de richting. Vooruit.
Wat gun ik iedereen die open blik.
Die zicht geeft op nieuwe verhaallijnen en perspectieven.
Het verhaal van de Inheemse gemeenschappen, verjaagd van hun land en tot slaaf gemaakt.
Het onmenselijke geweld van eeuwen van slavernij, in alle windstreken.
En het verzet ertegen.
De heldhaftige ontsnappingen, zoals door de Marrons.
Het onrecht van de contractarbeid.
Maar ook de doorwerking van dit verleden in het hier en nu, waar we zo’n onvolledig beeld van hebben.
Al deze hoofdstukken zijn het waard om verteld en gehoord te worden.
Complete mensenlevens, hele gemeenschappen zijn bewust uit onze geschiedenis gewist.
Maar toch bleef er iets leesbaar. Tussen de regels.
Het meest kwetsbare en persoonlijke overleefde de geschiedenis wél.
Het liedje waarmee een moeder haar kind in slaap wiegt.
Het recept dat van generatie op generatie gaat.
De haardracht die een eigen taal spreekt.
Al deze vonkjes zijn nooit uitgedoofd.
Deze zachte, kwetsbare krachten bleken oersterk.
Omdat mensen die meedroegen in hun hart.
Daar waar anderen niet bij konden.
Ze gaven hun cultuur door.
Dierbare geschenken als rituelen, taal en familieverhalen.
Uit deze draden vlochten ze een onverwoestbaar koord van verzet.
En nog elke dag maakt u dit koord een stukje langer.
Zonder het verzet van u en uw voorouders,
zonder het doorzettingsvermogen van leraren, onderzoekers, activisten en vele anderen,
waren het Herdenkingsjaar en de excuses van premier Rutte en de Koning er nooit gekomen.
Excuses die wij als leden van het kabinet ook persoonlijk als zeer betekenisvol en historisch hebben ervaren.
De excuses hebben ruim anderhalve eeuw op zich laten wachten.
Dat nog niet alle nazaten klaar zijn die te aanvaarden is daarmee zeer begrijpelijk.
Kritiek is ook een groot goed.
Ware emancipatie betekent dat er voor jouw mening, jouw verontwaardiging, jouw roep om gelijkheid geen andere spelregels gelden dan voor die van anderen.
Dat jij net zo vanzelfsprekend ruimte kunt innemen in de samenleving als ieder ander.
Emancipatie is niets minder dan herstel van historisch onrecht.
Dat is een grote opdracht, aan iedereen in de samenleving.
Ook aan het volgende kabinet en alle daarna.
Ook vandaag zetten we stappen in dit herstelproces.
Nazaten in Europees en Caribisch Nederland die de pijn van een plantageverleden meedragen in hun achternaam, kunnen voortaan hun naam wijzigen.
En vanaf vandaag heeft het Papiaments ook hier, in het Europese deel van Nederland, een beschermde status.
Als Koninkrijk blijven we stappen zetten.
Er komt een permanent Herdenkingscomité Slavernijverleden.
Er komt een Nationaal Slavernijmuseum.
Er is geld voor meer onderzoek en onderwijs.
Zodat het hele verhaal verteld wordt.
Zo zullen we steeds meer weten.
En wat we weten, kunnen we niet meer ont-weten.
Weten maakt bewust.
De weg naar voren is lang en kronkelig. Tegenwinden zullen opsteken.
Maar onze stappen zijn onomkeerbaar.
Zoals de excuses onomkeerbaar zijn.
Ze hebben de werkelijkheid veranderd.
We zijn een drempel over.
Zo waar als wij vandaag samen zijn, dragen wij het verleden in onze genen mee.
De pijn van dat verleden is ongelijk verdeeld.
Maar iedereen is erfgenaam van het verleden.
En voorouder van de toekomst.
“Wie zijn we morgen?”, vroeg de Dichter des Vaderlands in haar gedicht.
Laten we het antwoord niet afwachten.
Maar van nu af aan samen geschiedenis schrijven.
Op weg naar een gedeelde toekomst.
Reacties uitgeschakeld voor Toespraak minister Dijkgraaf bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2024
Opgeslagen onder Divers