INPIKKEN VAN WONINGEN EN UITKERINGEN DOOR ASIELPROFITEURS/AANRANDING VAN ”ONZE VROUWEN EN DOCHTERS”/DE REGERINGVOOR EEN TRIBUNAAL/PVV LEIDER WILDERS IN HIS OWN WORDS
LezersAan de vooravond van mijn Wilders stuk nog een onthullende bijdrage vanWilders von der PVV LUISTER NAAR DIT FILMPJE HIERONDERCommentaar overbodig ASTRID ESSED YOUTUBE.COMNUL IS NUL EN VOL IS VOL!
[Wilders, PVV]”Nederland is vol.Bomvol.Maar dat intereseert politiek Den Haag helemaal niks.De leugenaars en wegkijkers uit kabinet en Tweede Kamer vinden het prima,dat er iedere week meer dan duizend asielzoekers ons land binnenkomen.[0.15]Hoe meer toekomstig stemvee en profiteurs het land binnenkomen,hoe beter ze het vinden. [0.18]Maar ik vind het niet OK.Ik vind het schandalig.Ik vind, dat Nederlanders worden verraden.[0.25]Asielzoekers pikken onze woningen in.Ze profiteren van onze uitkeringen.Ze krijgen gratis zorg.En Nederlanders mogen dat allemaal betalen.En onze wijken en straten worden nog onveiliger met al die gelukszoekerscentra. [0.35][0.36]Duizenden asielprofiteurs, waaronder ook veel jongemannenmet losgeslagen hormonen en achterlijke islamitische normen, kunnenonze vrouwen en dochters lastigvallen en aanranden. [0.44][0.44]En velen hebben de de boel ook bedonderd.Honderden mensen, die Nederland binnenkwamen als asielzoeker,omdat Afghanistan zogenaamd onveilig was, zijn gewoon voor vakantie enfamiliebezoek teruggegaan naar Afghanistan.We worden dus belazerd waar we bijstaan.En de politieke elite laat het allemaal gebeuren.Roept in koor”Meer, meer, nog meer asielzoekers”Ze hebben lak aan de Nederlanders.Het PVV plan is heel eenvoudig:Dicht, die grenzen.Nul asielzoekers meer toelaten in Nederland.Helemaal niemand.Nul is nul en vol is vol.Vang ze maar op in de regio, maar niet hier.[1.19]En de verantwoordelijken, de verantwoordelijken voor dit wanbeleid van opengrenzen en nog meer asiel en nog meer Islam verdienen het om ooit vooreen tribunaal te verschijnen.Om zich te verantwoorden voor het kapotmaken van Nederlanden het weggeven van alles wat we hebben.Rutte, Kaag, Klaver en die hele bende verdient geen steun, maar politiekverzet.En vergeet nooit:Nederland is van ons.En de PVV is er voor u. EINDE YOUTUBE FILMPJE
Reacties uitgeschakeld voor Inpikken van woningen door asielprofiteurs/Aanranding van ”onze vrouwen”/Regering voor tribunaal/Wilders style
Lezers!Binnenkort verschijnt van mijn hand een nieuw en onthullend stuk over de fascistische , extreem-rechtse PVV leider Wilders. [1]Interessant en misschien voor sommigen onder u onthullend is, dat de Anne Frank Stichting reeds in 2008 Wilders ”extreem-rechts” noemde.[2]Nu is daarover aardig wat gepubliceerd [3], maar wat is nu de exacte tekst enop grond waarvan zijn deze zo juiste beweringen gedaan?Uw Wreker van het Onrecht dook voor u de archieven van de Anne Frank Stichting in en vond de gehele tekst uit de Rapportage ”Monitor Racisme enExtremisme, Achtste Aflevering [4], die trouwens over veel meer dan Wilders ging.Dus speciaal voor u:Onderin de noten de gehele tekst van de rapportage:Met als opmerking, dat mijn nummering van de bladzijden kan verschillenvan die in de tekst aangegeven.
VEEL LEESPLEZIER!ZIE VOOR GEHELE TEKST ANNE FRANK STICHTING RAPPORTAGEDIRECT ONDER HET NOTENAPPARAAT! En wat mijn Wilders artikel betreft:Ik zeg met de Tovenaar Gandalf uit Lord of the Rings:Wait for my coming on the First Light on the 5th Day, at Dawn [0.24-28] https://www.youtube.com/watch?v=EApCLbgAE5E
ASTRID ESSED
[1]
PROTOTYPICAL FASCISM IN CONTEMPORARY DUTCH POLITICSTHESISHENK BOVEKERK Prototypical Fascism in Contemporary Dutch Politics Henk Bovekerk (s475630) Tilburg University the Netherlands BA Liberal Arts & Sciences (Humanities major) Under the supervision of dr. A.C.J. de Ruiter Read by prof. dr. J.M.E. Blommaert Fall Semester 2011 http://www.henkbovekerk.nl/wp-content/uploads/2020/01/BA-Thesis-Henk-Bovekerk.pdf
Henk Bovekerk, UvT-student (Liberal Arts & Sciences) werd voor zijn thesis ‘Prototypical Fascism in Contemporary Dutch Politics: An Analysis‘, beloond met het hoogst haalbare: een tien.
Naar aanleiding van het boekje De Eeuwige Terugkeer van het Fascisme van Rob Riemen (2010) maakte Bovekerk een analyse van de PVV van Geert Wilders. Rob Riemen stelt dat Geert Wilders en zijn beweging het prototype zijn van hedendaags fascisme. Wat is eigenlijk fascisme? Is er inderdaad een terugkeer van het fascisme? En zijn Geert Wilders en zijn beweging het prototype van hedendaags fascisme? Op basis van het werk van historicus Robert O. Paxton over hoe het fascisme werkt, en na bestudering van de werken van onder andere Geert Wilders en Martin Bosma, concludeert Bovekerk dat we in Nederland inderdaad te maken hebben met een fascistische partij in een gevorderd stadium: de PVV.
Overigens is de scriptie van Bovekerk nog niet gepubliceerd in de Theses-database van de UvT. Volgens de universiteit zal dat nog een week duren. Update: Bovekerk publiceerde de scriptie inmiddels wel op zijn eigen site. Lees de scriptie hier.
Bovekerk werd bij het schrijven van de scriptie begeleid door arabist Jan Jaap de Ruiter. Tweede lezer is Jan Blommaert. Beiden staan bekend als tegenstander van de PVV. Op internet ontstond daarom direct na bekendmaking van het nieuws een discussie over de onafhankelijkheid van de begeleiders en het linkse imago van de universiteit.
Is het niet opvallend dat een student, die de PVV fascistisch noemt, zo’n hoog cijfer krijgt van een academicus die bekend staat als PVV-criticus? Op Twitter laat de arabist weten de thesis academisch briljant te vinden: “De thesis van Bovekerk is door mij, als begeleider en prof Jan Blommaert als tweede lezer met een 10 beoordeeld op grond van de kwaliteit. De PVV aanhangers moeten niet zo bang zijn voor een beetje kritiek en een scherpe academische analyse.”
Tegen Univers zegt de arabist: “Het cijfer voor deze thesis heeft enkel te maken met de academische kwaliteit ervan; daar waren zowel ik als de tweede lezer het over eens.”
Via Twitter laat Geert Wilders weten: “Op de KU in T zijn ze allemaal Stapel.” De wetenschappers van de UvT reageren daar vervolgens weer op via Twitter. “Tilburg University nodigt de heer Wilders van harte uit voor een inhoudelijk debat op onze schone campus .”
”Geert Wilders heeft publiekelijk altijd afstand gehouden tot extreem-rechts. Zo distantieert hij zich van het Vlaams Belang en het Franse Front National.
Maar zijn uitspraken en ideeën – onder andere zijn ‘tsunami van moslims’- uitspraak en zijn voorstel tot een verbod op de Koran – en zijn islamfilm Fitna leidden tot flinke commotie. In een lesboek werd Geert Wilders zelfs in één adem genoemd met het boek Mein Kampf. Iets wat later overigens werd gerectificeerd.
PVV-leider Wilders reageerde meteen woedend op de conclusies van het rapport. “Ze zijn helemaal van de pot gerukt. Het is een belediging van de PVV en onze kiezers”, stelde de PVV-leider.
In NOVA onderzoekers en PVV-stemmers over de ideologie van Wilders.”
Een aantal wetenschappers noemt Geert Wilders’ PVV extreem rechts. Is die kwalificatie wel terecht? ‘Het is te simpel voor wat hier aan de hand is.’ Harry de Winter heeft een eenvoudige maatstaf om te bepalen of iemand extreem rechts is: vervang in elke gesproken of geschreven tekst het woord ‘moslims’ door het woord ‘joden’.
Dus als Geert Wilders zegt dat miljoenen moslims die problemen veroorzaken Europa moeten worden uitgezet of dat hij geen islamscholen in Nederland wil, dan weet je hoe laat het is. Voor de ondernemer, programmamaker en pleitbezorger van ‘Een ander joods geluid’, is het daarom al lang overduidelijk dat de PVV extreem rechts is.
Drie wetenschappers komen nu tot dezelfde conclusie. In een rapport voor het ministerie van Binnenlandse Zaken kwalificeren ze de PVV van Wilders als een partij die islamofobie en systeemhaat tegen de overheid mobiliseert. Daarmee ondermijnt zij de sociale samenhang en de democratie in het land.
Toch houden ze bij hun kwalificatie enkele slagen om de arm. Net als onderzoekers van de Anne Frank Stichting en de Universiteit van Leiden dat eind vorig jaar deden in de achtste Monitor Racisme en Extremisme. Wilders voldoet op diverse punten aan de definitie van extreemrechts die de wetenschappers hanteren. Zo heeft hij een demagogische spreekstijl waarbij politieke tegenstanders verbaal worden besmeurd. Ook legt hij sterk de nadruk op de extreem rechtse ideologie, waarbij het eigene voorop staat.
Dit nationalisme en de scherpe afkeer van het vreemde, door de onderzoekers racisme genoemd, komt volgens wetenschapper Jaap Van Donselaar van de Anne Frank Stichting heel sterk terug bij de PVV. Volgens Van Donselaar, die bij beide onderzoeken betrokken was, is het extreem rechtse klimaat in Nederland aanzienlijk veranderd en is dat voor een belangrijk deel te wijten aan de PVV.
Daarentegen wijzen de onderzoekers er ook op dat de PVV absoluut geen geweld accepteert als middel om sociale en politieke conflicten te beslechten. In de ‘gangbare’ extreem rechtse kringen als Stormfront en Weerstand is dat juist wel toegestaan en wordt Hitler vereerd. Wilders distantieert zich nadrukkelijk van dit soort overtuigingen. Hij is zelf pro-Israël en relativeert nimmer de nazimisdaden in de Tweede Wereldoorlog.
Mede gezien deze ‘mitsen en maren’, zoals de onderzoekers het noemen, wil directeur Paul Schnabel van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) de PVV niet extreem rechts noemen. ”Dat is te simpel voor wat hier aan de hand is. Je kunt wel kritisch zijn over wat hij zegt, maar ik noem hem toch liever modern conservatief. Wilders is zeker niet vriendelijk over onder meer vreemdelingen en hij speelt heel nadrukkelijk in op het nationale gevoel, het oranjegevoel. Maar het gaat te ver om hem bijvoorbeeld fascistisch te noemen.”
Schnabel wijst erop dat veel PVV-stemmers bezorgd zijn over de dingen die vanzelfsprekend leken, maar dat niet meer blijken te zijn. Zoals sociale zekerheid, gezondheidszorg, de Nederlandse cultuur en de vrijheid van meningsuiting. Daarbij komt dan nog eens de komst van veel vreemdelingen van wie sommigen misschien wel slechte dingen willen.
”Wilders vindt dat er niets aan Nederland mag veranderen, zoals de SP dat vindt met de sociale zekerheid en de gezondheidszorg. Dat is iets anders dan extreemrechts, want dan denk je hoe dan ook al snel aan fascisme. Traditioneel betekent extreem rechts immers dat je verbonden bent met foute bewegingen en zeker niet dat je positieve opvattingen uitdraagt over de emancipatie van de vrouw en homoseksuelen, zoals Wilders doet.” (DICK HOFLAND)
De PVV is een extreem-rechtse partij. Dat is de opvallende conclusie in de achtste Monitor Racisme & Extremisme, een doorlopend wetenschappelijk onderzoek van de Universiteit Leiden en de Anne Frank Stichting.
PVV-leider Geert Wilders reageerde woedend: „Ze zijn helemaal van de pot gerukt. Het is een belediging van de PVV en onze kiezers.”
Volgens de onderzoekers, onder leiding van Jaap van Donselaar en Peter R. Rodrigues, is het probleem van ’islamofobie’ in Nederland het afgelopen jaar aanzienlijk groter geworden. Ze spreken van een ’negatief opinieklimaat’ over moslims en signaleren dat tegen moslims gerichte uitingsdelicten meer worden gedoogd. „Het evenwicht tussen vrijheid van meningsuiting en bescherming tegen discriminatie is de afgelopen monitorperiode verstoord”, stellen de onderzoekers. Oorzaken zijn gelegen in een veranderend politiek klimaat: „Kort samengevat: je moet kunnen zeggen wat je denkt.”
De onderzoekers denken dat beledigen en aanzetten tot haat op grond van zowel ras als religie bij Wilders aan de orde is. Ze beschrijven hoe de gevoerde campagne ‘tegen de islamisering van Nederland’ van de PVV steeds radicaler werd.
Het door de PVV voorgestelde moratorium van vijf jaar op de bouw van nieuwe moskeeën en islamitische scholen tast volgens de onderzoekers de vrijheid van godsdienst en onderwijs aan.
De PVV vreest, zo staat in de monitor, zoals vrijwel alle extreem-rechtse politieke partijen de Ãœberfremdung, de overheersing van het ‘vreemde’.
HET EXTREEM-RECHTSE EN DISCRIMINATOIRE GEHALTE VAN DE PVV BLADZIJDE 170 In hoeverre is de pvv in verband te brengen met rechtsextremisme? En in hoeverre hebben uitingen van de pvv een discriminatoir karakter? Deze vragen worden niet zelden opgeworpen2 en zijn onlosmakelijk verbonden met de positie van de pvv in de Nederlandse samenleving. Ondanks het feit dat de pvv niet direct uit een extreemrechtse traditie is ontstaan, vormen deze vragen voor ons een goede reden om de pvv onder de loep te nemen.3 Onze aanpak is gebaseerd op die van twee al langer bestaande, longitudinale deelprojecten van de monitor, namelijk (a) onderzoek naar extreemrechtse formaties, dat overwegend sociaal-wetenschappelijk is en (b) onderzoek naar opsporing en vervolging van discriminatie, dat primair juridisch is. Ons onderzoek naar de pvv is dus multidisciplinair en bestaat uit twee delen. In het eerste staat de vraag centraal in hoeverre de pvv te beschouwen is als een extreemrechtse formatie. Het tweede deel gaat over de relatie tussen pvv en discriminatieverboden. 8.2 De pvv als extreemrechtse formatie De vijfde monitorrapportage (2002) bevat een deelonderzoek, getiteld Het extreem-rechtse en racistische gehalte van de lpf/Leefbaar-stroming. 4 Getracht werd genoemd ‘gehalte’ te bepalen aan de hand van drie indicatoren, ideologie, sociale genealogie en magneetfunctie. Ons onderzoek naar het extreemrechtse gehalte van de pvv heeft grotendeels langs dezelfde lijnen plaatsgevonden. Allereerst aan de hand van de vraag in hoeverre gesproken kan worden van een extreemrechtse ideologie. De tweede indicator, sociale genealogie, berust op de bevinding dat extreemrechtse
BLADZIJDE 171 groepen niet zomaar ontstaan, maar meestal uit andere extreemrechtse formaties voortkomen.5 Onder de oprichters van extreemrechtse organisaties bevinden zich heel vaak personen die voordien bij andere verwante, extreemrechtse organisaties aangesloten zijn geweest. Deze personele continuïteit geldt niet alleen voor de oprichters, maar evenzeer voor een aantal personen die zich gaandeweg bij een organisatie aansluiten. De derde indicator is de magneetfunctie: de aantrekkingskracht die de partij uitoefent op ‘radicalen’, personen die blijk hebben gegeven van uitgesproken extreemrechtse sympathieën. De indicatoren ideologie en magneetfunctie komen in de volgende paragrafen aan de orde. Over sociale genealogie kan hier worden volstaan met enkele opmerkingen. Noch onder de oprichters van de pvv noch onder de huidige Tweede Kamerfractie bevinden zich personen met een extreemrechtse ‘carrière’, althans voor zover wij hebben kunnen nagaan. De tweede vraag – het gaandeweg bij de organisatie aansluiten van ‘bekende’ rechtsextremisten – kan niet beantwoord worden, omdat de pvv tot dusverre geen leden heeft toegelaten. Omdat de pvv als formele organisatie vrijwel geen bemensing heeft, is van bovengenoemde sociale genealogie dus ook geen sprake. 8.2.1 Extreemrechtse ideologie in vogelvlucht De ideologie van extreemrechts in Nederland is oppervlakkig beschouwd in enkele zinnen te vangen. Men is in positieve zin georiënteerd op ‘het eigene’, heeft een afkeer van ‘het vreemde’, van politieke tegenstanders, van de gevestigde politiek in het algemeen, en men heeft een hang naar het autoritaire. Echter, binnen extreemrechtse groeperingen bestaan aanzienlijke verschillen van mening en scherpe tegenstellingen. Zo kan afkeer van het ‘vreemde’ gericht zijn tegen niet-westerse allochtonen in het algemeen, terwijl het in andere gevallen een primair antisemitische lading heeft. Dit geldt mutatis mutandis voor de oriëntatie op ‘het eigene’: dit kan betrekking hebben op het staatkundige Nederland, op een ‘Heelnederland’ (met Vlaanderen) of ook op de idee van verenigde ‘Germaanse’ volken in Europa, zoals Hitler voor ogen stond. Daarnaast kan het ideologische gehalte van diverse organisaties en van individuele rechtsextremisten nogal verschillen, variërend van een sterk ontwikkelde ideologische oriëntatie tot een die veeleer gebaseerd lijkt op enkele BLADZIJDE 172
racistische oneliners. Voorts kunnen zowel individuen als ook groepen verschillen qua radicalisme. De ideologische bewegingsruimte is niet onbeperkt, maar wordt begrensd door wettelijke bepalingen. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het verbieden van organisaties voor extreemrechts een reële dreiging geweest, terwijl sedert de jaren zeventig daarnaast strafrechtelijke discriminatieverboden van betekenis werden. Trends van radicalisering dan wel matiging bij extreemrechts komen zowel opeenvolgend als gelijktijdig voor, waarbij matiging niet zelden het gevolg is van (dreigend) repressief overheidsoptreden. In extreemrechtse kringen bestaat van oudsher veel onderling verschil van mening. Vaak monden deze uit in onderlinge geschillen en conflicten, soms zozeer dat men in de eerste plaats elkaar lijkt te bestrijden. Deze conflicten kunnen uiteenlopende achtergronden hebben, waaronder niet in de laatste plaats ideologische. Voor een beter begrip van de extreemrechtse ideologische kaart in Nederland kan gebruik gemaakt worden van onderscheid dat in de wetenschappelijke literatuur wordt gemaakt tussen enkele basisstromingen in de (West-Europese) extreemrechtse ideeënwereld; met name bruikbaar is Bjørgo’s onderscheid tussen en analyse van de zogeheten ‘nationaaldemocraten’ en de ‘raciale revolutionairen’.6 Bjørgo’s onderscheid tussen ‘nationaaldemocraten’ en de ‘raciale revolutionairen’ valt grotendeels samen met dat tussen ‘anti-immigratie activisten’ en ‘neonazi’s’. De overeenkomsten tussen beide extreemrechtse denkrichtingen zijn hierboven al genoemd: positieve oriëntatie op het ‘eigene’, afkeer van het ‘vreemde’, afkeer van politieke tegenstanders en van de gevestigde politieke orde, een autoritaire houding. Ook de politieke stijl vertoont overeenkomsten: rigoureus, autoritair, afwijzen van bestaande politieke codes en gedragsregels. Maar er zijn ook dimensies waarop geen – zelfs geen oppervlakkige – overeenkomst valt waar te nemen, zoals de houding ten aanzien van de Tweede Wereldoorlog en het Duitse nationaal-socialisme ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. De ‘raciale revolutionairen’, ofwel neonazi’s omarmen het nationaal-socialisme en identificeren zich met nazi-Duitsland. De ‘nationaaldemocraten’ daarentegen distantiëren zich van nazi-Duitsland en zijn geneigd zich juist te identificeren met het verzet tegen de nazibezetting; zij zien BLADZIJDE 173 zich als erfgenamen van verzet tegen vreemde overheersing. Een andere dimensie waarop een belangrijk verschil valt waar te nemen, is de houding ten opzichte van de parlementaire democratie. Terwijl de ‘nationaaldemocraten’ binnen de parlementaire democratie opereren en deze willen corrigeren in de door hen gewenste richting, nemen de ‘raciale revolutionairen’ het standpunt in dat de parlementaire democratie moet worden afgeschaft. In neonazi-jargon: ‘het systeem heeft geen fouten, maar het systeem is de fout’. Een derde dimensie waarop een in het oog springend verschil valt te benoemen betreft opvattingen over het gebruik van geweld om het uiteindelijke politieke doel te bereiken. Terwijl ‘raciale revolutionairen’ het gebruik van geweld gerechtvaardigd achten, wijzen ‘nationaaldemocraten’ dit middel af. Dit laatste althans in beginsel, want soms worden ook door ‘nationaaldemocraten’ bepaalde vormen van geweld als zelfverdediging beschouwd en derhalve gezien als een noodzakelijk kwaad. Hoewel de positieve oriëntatie op het ‘eigene’ en de afkeer van het ‘vreemde’ karakteristiek zijn voor beide extreemrechtse stromingen, worden verschillende definities, afgrenzingen en accenten gelegd. Zo zijn er verschillen wie tot het ‘vreemde’ en wie tot het ‘eigene’ worden gerekend. Bij de ‘raciaal revolutionairen’ is ‘ras’ van doorslaggevend belang, maar zijn er wel twee verschillende benaderingen te onderscheiden. In de eerste draait het bij ‘ras’ primair om joden en vervolgens volkeren die niet tot het ‘arische ras’ behoren (niet-westerse allochtonen). Joden zijn de ultieme vijand, trachten de wereld te overheersen en het arische ras te vernietigen, zo redeneert men. Maar even ‘volksvreemd’ zijn niet-westerse allochtonen en daarbij vormt huidskleur in de praktijk een belangrijk criterium. Bij deze benadering behoort de bevolking van omringende landen (Duitsers, Engelsen, Fransen) niet tot het vreemde. Het ‘eigene’, dat zijn ‘de Germaanse volkeren van Europa’. Bij de tweede, meer op Nederland gerichte benadering ligt het iets anders, omdat ‘ras’ primair betrekking heeft op Nederlanders en Vlamingen (die in feite als Nederlanders worden beschouwd). In deze Heelnederlandse benadering wordt vaak ook uitgegaan van een ‘stamverwantschap’ met blanke Zuid-Afrikanen. Gezien de geschiedenis van Zuid-Afrika worden vanuit deze zienswijze Engelsen als vreemden en zelfs als vreemde overheersers gezien. Ook Fransen worden als vreemd beschouwd en BLADZIJDE 174 gezien ‘hun’ onderdrukking van de Zuidelijke Nederlanden als vreemde overheersers. Maar niet-westerse allochtonen worden nóg meer als ‘vreemd’ beschouwd dan de blanke buurlanden en niet zelden gaat deze Heelnederlandse benadering gepaard met antisemitisme. Bij de ‘nationaaldemocraten’ zijn niet-westerse allochtonen het ‘vreemde’ en is het ‘eigene’ in veel mindere mate of zelfs in het geheel niet op ‘ras’ gebaseerd. Het gaat veeleer om de eigen natie, het eigen volk, het vaderland of eenvoudigweg ‘Nederland’. Men is gekant tegen de aanwezigheid van ‘niet-blanken’, vandaag de dag primair tegen moslims, die, zo redeneert men, het land overspoelen en zich steeds meer gaan gedragen als vreemde overheersers. Bij de ‘nationaaldemocraten’ staat antisemitisme niet op de voorgrond en soms is het zelfs vrijwel of geheel afwezig. Het onderscheid tussen ‘nationaaldemocraten’ en ‘raciale revolutionairen’ is een schematisch onderscheid. De sociale werkelijkheid is gecompliceerder. Er zijn allerlei gradaties, grijstinten en accenten.7 Een belangrijke interveniërende variabele is wat door Van Donselaar het aanpassingsdilemma is genoemd.8 In het kort: krachtige taboeïsering van ‘fout’ in de Tweede Wereldoorlog, nationaal-socialisme, betrokkenheid bij (politiek) geweld en vervolgens de (wettelijke) sancties die aan deze taboeïsering zijn verbonden, leiden op de voorgrond tot een verhulling of maskering. Achter de schermen daarentegen laat men zich in mindere mate leiden door de taboes. Anders gezegd: door het aanpassingsdilemma ontstaan verschillen tussen frontstage en backstage performances. 9 De afstand tussen voorgrond- en achtergrondkenmerken wordt vooral beïnvloed door de mate van overheidsrepressie waaraan een groepering blootstaat. Hoe groter de repressie – kans op vervolging, risico van verbod – des te groter de afstand tussen voor- en achtergrondkenmerken. Om zich een goed beeld te kunnen vormen van de ideologie van een bepaalde groepering dient men rekening te houden met de mogelijkheid dat bepaalde elementen op het eerste gezicht minder goed waarneembaar zijn. 8.2.2 Het ‘eigene’ en het ‘vreemde’ in de ideologie van de pvv Hameren op het ‘gevaar van islamisering’ is een hoeksteen van de ideologie van Wilders en van de pvv, nadat die begin 2006 was opgericht.10 In BLADZIJDE 175 de begintijd, voorjaar 2006, bracht de pvv ook andere punten naar voren: belastingverlaging, halvering aantal ambtenaren, hardere aanpak van immigratie en integratie, strengere straffen, invoering van bindende referenda, een nauwere band tussen kiezers en Kamerleden, directe verkiezing van burgemeesters, de minister-president én politiechefs en rechters. Verder stelde de pvv voor om in artikel 1 van de Grondwet vast te leggen dat de joods-christelijke en humanistische cultuur in Nederland dominant moeten zijn. Op weg naar de Kamerverkiezingen van november 2006 werd het thema ‘gevaar van islamisering’ verder uitgebreid: de komende vijf jaar zouden geen immigranten uit Marokko en Turkije mogen worden toegelaten, en zouden er geen nieuwe moskeeën en islamitische scholen bij mogen komen. Maar de meeste aandacht werd getrokken door Wilders’ inmiddels welbekende tsunami-metafoor.11 ‘Nederland staat aan de vooravond van een “tsunami van islamisering”. Moslims zullen de Nederlandse samenleving overspoelen en zorgen voor criminaliteit en overlast, ook op het platteland. Hun intolerante en gewelddadige cultuur zal de Nederlandse samenleving raken “in het hart, in onze identiteit”.’ Nadat in 2007 een nieuw kabinet (Balkenende iv) was aangetreden, bekritiseerde Wilders het feit dat twee staatssecretarissen (Albayrak en Aboutaleb) een dubbele nationaliteit hadden. De pvv diende een motie van wantrouwen in die weliswaar amper politieke steun kreeg, maar die wel leidde tot wekenlange discussies over dubbele nationaliteit. En tot een compliment van Vlaams Belang-voorman Dewinter, die opperde dat Wilders’ verzet tegen de dubbele nationaliteit navolging in België verdiende. In augustus 2007 werd het politieke programma van de pvv uitgebreid met een pleidooi voor verbod van de Koran. In een opiniestuk van Wilders in de Volkskrant viel onder andere het volgende te lezen.12 BLADZIJDE 176
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 175 ‘Verbied dat ellendige boek zoals ook Mein Kampf verboden is! Geef zo een signaal (…) dat de Koran in ons land nooit en te nimmer als inspiratie of excuus voor geweld mag worden gebruikt.(…) Ik heb genoeg van de islam in Nederland: geen moslimimmigrant er meer bij. Ik heb genoeg van de aanbidding van Allah en Mohammed in Nederland: geen moskee er meer bij. Ik heb genoeg van de Koran in Nederland: verbied dat fascistische boek.’ Aan de bestrijding van de islam werd eind 2007 een krachtig vervolg gegeven door het bekend worden van het voornemen van Wilders om een film te maken over de Koran, of beter: tegen de Koran. Het gerucht ging dat er beelden zouden worden vertoond van een brandende Koran. Toen Fitna eind maart 2008 werd uitgezonden bleek de inhoud in ideologisch opzicht niet veel nieuws te bevatten. Geen brandende Koran, wel opnieuw een krachtige waarschuwing tegen islamisering, dit keer voor een veel omvangrijker gehoor dan in voorgaande jaren. Een door Wilders frequent gebruikte slagzin luidt: ‘Stop de islamisering van Nederland’. Het ‘vreemde’ waar de pvv zich tegen afzet is primair, maar niet uitsluitend ‘islamisering’. In partij-jargon wordt tevens veelvuldig gerept van ‘niet-westerse allochtonen’. In oktober 2007 verscheen het pvv-immigratieplan: achttien maatregelen om de stroom echt in te dammen.13 Wilders lichtte bij de presentatie het plan als volgt toe.14 ‘De vreemdelingen blijven toestromen. De grootste groep wordt gevormd door gezinsvorming en gezinshereniging. Tot en met september van dit jaar zijn dat er al 17.297. Over heel 2006 worden dat er dan 23.000. Stel je eens voor wat dat betekent over tien jaar gezien. Daar komen asielzoekers en andere toestroom nog bij. Plus de illegalen, die letterlijk ontelbaar zijn. Ons opendeurbeleid zorgt ervoor dat we steeds een nieuwe “eerste generatie allochtonen” binnen krijgen – met alle problemen van dien.’ Enkele weken later in een interview met De Pers borduurde Wilders hierop verder.15 BLADZIJDE 177 1 7 6 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r ‘Autochtonen planten zich minder snel voort dan allochtonen. Nu zitten allochtonen, overwegend moslims, voornamelijk in de grote steden. Over twintig jaar zitten ze overal, van Apeldoorn tot Emmen en van Weert tot Middelburg.’ Wilders stelde voorts in april 2008 dat hij strijd voert ‘tegen de islamisering van Nederland en de massa-immigratie’.16 ‘Ik sta hierin niet alleen. Inmiddels blijkt dat zes op de tien Nederlanders de islam als bedreiging ziet en vindt dat de massa-immigratie de grootste fout uit onze geschiedenis is. Dat geeft hoop voor de toekomst.’ Dat de pvv gaandeweg radicaler is geworden kwam ook duidelijk naar voren tijdens de algemene beschouwingen in september 2008. Wilders kwalificeerde ‘Marokkanen, die hier de boel verzieken’ als ‘moslimkolonisten. Want ze zijn niet gekomen om te integreren, maar om de boel hier over te nemen, om ons te onderwerpen.’ De metafoor van moslims als kolonisten, vreemde overheersers is al jarenlang in zwang in extreemrechtse kringen, zoals het webforum Stormfront.org. ‘Islamisering’, ‘massa-immigratie’ en ‘niet-westerse allochtonen’ vormen de voornaamste bestanddelen van de door de pvv gepercipieerde dreigende beïnvloeding door en overheersing van het ‘vreemde’. Bij vrijwel alle extreemrechtse politieke partijen en bewegingen die Überfremdung hoog op hun politieke agenda hebben staan, valt ook enigerlei vorm van antisemitisme waar te nemen. Immers, in bepaalde extreemrechtse denkrichtingen worden joden gerekend tot ‘het vreemde’ waartegen men zich dient te verzetten (of radicaler: waarvan men zich dient te ontdoen). Soms is antisemitisme bij extreemrechts prominent en duidelijk aanwezig, maar veel vaker is antisemitisme gehuld in vage contouren en slechts op de achtergrond of binnenskamers waarneembaar. Dit laatste – antisemitisme op de achtergrond – hangt veelal samen met het controversiële karakter van antisemitisme sinds de Tweede Wereldoorlog, waardoor een partij met een openlijk antisemitisch profiel sterke weerstanden kan oproepen en repressieve reacties van overheidszijde kan uitlokken. BLADZIJDE 178
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 17 7 Bij de pvv valt van antisemitisme geen spoor te bekennen. Integendeel, er is sprake van een sterke affiniteit met Israël en het jodendom. ‘Joods’ wordt geenszins gekwalificeerd als het ‘vreemde’, maar juist als een bestanddeel van het ‘eigene’. Dit wordt onder andere tot uitdrukking gebracht in het pvv-pleidooi om in artikel 1 van de Grondwet de dominantie te verankeren van de ‘joods-christelijke en humanistische cultuur in Nederland’. De affiniteit van de pvv met Israël en jodendom valt samen met die van Wilders zelf, of is er wellicht een voortvloeisel van. In zijn jeugd heeft Wilders een paar jaar in Israël gewoond, komt er nog geregeld en beschikt er over een aanzienlijk netwerk van vrienden en bekenden. Van het ‘speciale gevoel van verbondenheid’ wordt door Wilders geen geheim gemaakt en dit is bij herhaling via de nieuwsmedia bevestigd. Met zowel de expliciete affiniteit met Israël als ook met de daarin besloten distantie van antisemitisme wijkt de pvv af van de meeste politieke partijen die zich keren tegen massale immigratie, niet-westerse allochtonen en ‘islamisering’, zoals het Front National in Frankrijk, Vlaams Belang in België en de Oostenrijkse fpö. Wat beslist wel tot het ‘vreemde’ wordt gerekend zijn Aruba en de Nederlandse Antillen. In maart 2005 – dus voordat de pvv werd opgericht – presenteerde Wilders zijn zogeheten Onafhankelijkheidsverklaring. 18 Daarin valt het volgende te lezen. ‘Gelet op het gevaar en de instroom van (drugs)criminaliteit, en gezien de grote corruptie en het bestuurlijk onvermogen van de Antillen, zal de regering met kracht moeten bevorderen dat de Antillen geen onderdeel meer zullen uitmaken van het Koninkrijk der Nederlanden.’ Afstoting van de Antillen wordt later door de pvv bij herhaling bepleit, waarbij krachttermen niet werden geschuwd. Wilders in de Tweede Kamer, mei 2008.19 ‘Voorzitter, de pvv is het zat, net als de burgers van Nederland. Het grotendeels corrupte boevennest dat al decennialang teert op de zakken van hardwerkende Nederlanders omdat zij inmiddels geheel failliet zijn, krijgt over een totaal van vier jaar 2,2 miljard keiharde euro’s uitgekeerd. In 2007 werd er al 410 miljoen euro voor de schuldsanering van de Antil BLADZIJDE 179
1 7 8 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r len gereserveerd. Sinterklaas weet de schurkeneilanden dus nog steeds te vinden. De pvv is helder: investeer dat geld in Nederland, bijvoorbeeld in de zorg om te voorkomen dat we hier in Nederland derde-wereldpraktijken krijgen.’ Zoals gezegd is ‘het eigene’ in het perspectief van de pvv de ‘joods-christelijke en humanistische cultuur in Nederland’. Ook ‘de Nederlandse identiteit’ en ‘onze westerse waarden’ zijn vaak genoemde elementen. Recent heeft de pvv zich uitgesproken voor eenwording van Nederland en Vlaanderen.20 Dit standpunt is gebaseerd op enerzijds de politieke crisis in België en de mogelijkheid dat België daardoor uiteindelijk zou kunnen scheuren; anderzijds op vermeende verbondenheid van Nederland en Vlaanderen. Er is, zo wordt betoogd, een gezamenlijke geschiedenis en een sterke lotsverbondenheid; de ‘afscheiding van het gedrocht België was een historische blunder’ en de grens tussen Nederland en België is ‘een kunstmatige’. Bovendien zou eenwording aantrekkelijk zijn, omdat de ‘herenigde Zeventien Provinciën’ een ‘economische en politieke grootmacht’ zou zijn, ‘een serieuze speler op het wereldtoneel’. Het pvv-betoog is in meer dan één opzicht opmerkelijk. Allereerst wordt duidelijk dat het nationalisme van de pvv niet samenvalt met de huidige staatkundige eenheid van Nederland. Laatstgenoemde wordt ter discussie gesteld ten faveure van een ‘Heelnederlands’ streven: een nieuwe ordening op basis van gezamenlijke taal, cultuur en geschiedenis. Voorts is er ook sprake van een ‘Grootnederlands’ streven (‘grootmacht’, ‘serieuze speler op wereldtoneel’). De Heelnederlandse en Grootnederlandse gedachte waren sterk verankerd in extreemrechtse bewegingen tijdens het interbellum, zoals de nsb en Zwart Front. Met het einde van de Tweede Wereldoorlog en de ondergang van deze bewegingen werd de eenwording van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden als politiek streven in Nederland sterk gemarginaliseerd. Sedert 1945 is het blijven voortleven in Nederlandse extreemrechtse kringen.21 In Nederland behoort de hereniging van Nederland en Vlaanderen al zo’n zeventig jaar grotendeels tot het extreemrechtse politieke domein, daarover zal niet veel discussie mogelijk zijn.22 Wel over de vraag of dit streven daardoor of exclusief als rechtsextremistisch kan worden bestempeld. In België is het streven naar onafhankelijkheid van Vlaanderen overigens in BLADZIJDE 180
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 179 mindere mate het domein van extreemrechts, al behoren groeperingen als Vlaams Belang wel tot de meest gedreven politieke voorvechters. In reactie op het opiniestuk van Wilders en Bosma liet Vlaams Belang een persbericht uitgaan met als kop ‘Vlaams Belang verwelkomt uitgestoken hand Wilders’.23 Met haar standpunten over het ‘eigene’ en het ‘vreemde’ schaart de pvv zich in wat door Mudde is aangeduid als de extreemrechtse partijfamilie. 24 Het gaat om een reeks partijen die, ondanks individuele verschillen, een overeenkomstige ideologie hebben waarin een nationalistische oriëntatie, xenofobie (afkeer van het vreemde) en law and order-denken een belangrijke plaats innemen. Maar ook al zouden er familiebanden zijn, van familiecontacten wil de pvv niets weten. Ondanks de ‘uitgestoken hand’ wordt krachtig afstand gehouden van het Vlaams Belang en eenzelfde distantie wordt betracht jegens het Franse Front National van Le Pen en jegens andere als extreemrechts bekend staande groeperingen. De vraag rijst of er verschillen bestaan tussen de ideologie van pvv frontstage en backstage, een onderscheid dat eerder in dit hoofdstuk is aangestipt. Over het interne reilen en zeilen van de pvv is echter zeer weinig bekend. De pvv is een kleine, gesloten formatie, die voor zover wij weten onderzoeksjournalisten en wetenschappelijk onderzoekers buiten de deur heeft weten te houden. Ook zijn er tot nu toe geen ‘dissidenten’ geweest die na een breuk met de partij een boekje hebben opengedaan. Op de vraag of er bij tijd en wijle binnenskamers extremere uitingen zijn gedaan dan in het openbaar moeten wij het antwoord schuldig blijven. 8.2.3 Magneetfunctie Bij de bepaling van het extreemrechtse gehalte van de pvv is naast ideologie de magneetfunctie van belang: de aantrekkingskracht die de partij uitoefent op ‘radicalen’, personen die blijk hebben gegeven van uitgesproken extreemrechtse sympathieën. Zo waren er uitgesproken sympathiebetuigingen vanuit kringen van oud-ss’ers en -nsb’ers voor de rechtsradicale Boerenpartij in de jaren zestig en de Nederlandse VolksUnie in de jaren zeventig.25 Op soortgelijke wijze mocht de Centrumpartij van Janmaat zich verheugen in sympathie van de zijde van de weduwe van nsb-leider Rost van Tonningen en haar nazistische ‘Consortium de BLADZIJDE 181 18 0 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r Levensboom’.26 Een recenter voorbeeld: de gelukwensen van het Vlaams Blok voor Fortuyn na het behaalde resultaat bij de gemeenteraadsverkiezingen van 6 maart 2002.27 De magneetfunctie heeft verschillende kanten: (a) het zich aangetrokken voelen tot een formatie, ofwel positieve identificatie; (b) als gevolg daarvan personele overlapping met extreemrechtse formaties. Met het laatste bedoelen wij dat bijvoorbeeld persoon X, die eerder een politieke loopbaan had bij de Centrumdemocraten, de Nederlandse Volks-Unie of een andere extreemrechtse formatie, opduikt bij de pvv. Positieve identificatie kan leiden tot een personele overlapping, maar dat hoeft niet per se het geval te zijn, zoals bovengenoemde voorbeeld van het Vlaams Blok laat zien. En om maar bij dit voorbeeld te blijven: uitingen van positieve identificatie van het Vlaams Belang (opvolger van het verboden Vlaams Blok) met de pvv zijn er bij herhaling geweest: bij de door Wilders aangezwengelde discussie over dubbele nationaliteiten en bij diens pleidooi voor hereniging van Nederland en Vlaanderen.28 Om in het gehele land aan parlementsverkiezingen te kunnen deelnemen dient aan een aantal voorwaarden te worden voldaan. Een daarvan is het verzamelen van minimaal dertig ondersteuningsverklaringen bij kandidatenlijsten in elk van de negentien kieskringen.29 Een ondertekenaar moet in de desbetreffende kieskring wonen en kiesgerechtigd zijn. Bij de door de pvv verzamelde steunverklaringen voor verkiezingsdeelname in 2006 bleken er enkele tientallen te zijn die afkomstig waren van personen met een (bekende) extreemrechtse achtergrond30; ook werd bekend dat er door een medewerker van de pvv getracht was ondertekenaars te werven via een extreemrechts en uitgesproken antisemitisch webforum.31 Volgens een pvv-medewerker is getracht om bekende rechtsextremisten te weren.32 Het aantal ondertekenaars met een bekend extreemrechts profiel had dus hoger kunnen uitvallen. Op extreemrechtse webfora zijn uitingen van positieve identificatie geen zeldzaamheid, maar dat geldt ook voor het tegenovergestelde, namelijk BLADZIJDE 182
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 181 afkeer van de pvv. Zo is op Stormfront.org een ‘discussiedraadje’ Ben jij voor of tegen Wilders? met de mogelijkheid tot stemmen. Terwijl het aantal voor- en tegenstemmers ongeveer gelijk is, zijn in de ‘draad’ de tegengeluiden dominant.33 Een uitgesproken afkeer valt vaak te bespeuren bij neonazi’s die de sympathieën van Wilders voor Israël en jodendom onverteerbaar vinden. Maar anderen loven de pvv, of zijn vooral gecharmeerd van de maatschappelijke onrust die de pvv zou kweken en die een voedingsbodem zou kunnen vormen voor een nationaal-socialistische beweging. Op het webforum van Holland Hardcore zijn de geluiden eveneens gemengd, maar daarbij springt positieve identificatie meer in het oog, onder andere door de pro-Wilders-opstelling van enkele moderatoren.34 Ook het forum van de Vereniging van Nederlandse Nationalisten (vnn) zijn uiteenlopende opvattingen waar te nemen, zowel pro als contra. Al dan niet positieve identificatie valt voor een belangrijk deel samen met het ideologische profiel van de pvv, namelijk een ‘nationaaldemocratische’ oriëntatie en zeker geen ‘raciaal revolutionaire’. Bij formaties die tot de laatstgenoemde categorie behoren, zoals de Nederlandse Volks-Unie en Nationaal-Socialistische Aktie (nsa), valt geen enkel spoor van positieve identificatie te bespeuren, integendeel, zij keren zich uitgesproken fel tegen de pvv en met name tegen Wilders persoonlijk.35 Op de avond dat de film Fitna voor het eerst uitgezonden werd, hield een tiental aanhangers van nsa een spontane anti-Wilders-demonstratie in Den Haag (‘Wilders is een vieze zionist’). Dan het tweede element van de magneetfunctie personele overlapping. Hierboven is reeds gewezen op de aanwezigheid van (bekende) rechtsextremisten bij de ‘ondersteuners’ van verkiezingsdeelname. ‘Bedrijfsongevalletje’ of niet, het is een indicatie van belangstelling vanuit extreemrechtse kringen voor de pvv en deze wordt bevestigd door andere uitingen van positieve identificatie, zoals hierboven weergegeven. Maar de vraag in hoeverre zich onder de leden van de pvv personen met een extreemrechtse achtergrond bevinden kan niet worden beantwoord. De partij is weliswaar een vereniging, maar tot dusverre worden er geen leden toegelaten. Wilders heeft nagenoeg volledige controle over de pvv. BLADZIJDE 183 18 2 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r Over de precieze achtergrond hiervan heeft Wilders zich altijd op de vlakte gehouden,36 zodat we het moeten doen met enkele beredeneerde veronderstellingen: vrees voor ‘lpf-toestanden’, voor concurrenten die de partij willen overnemen en na de handtekeningenaffaire wellicht ook voor rechtsextremisten die de partij in opspraak brengen. Hierdoor blijft – net als bij ideologie – een mogelijk contrast tussen een frontstage-profiel van de pvv en een radicaler ‘personeel’ backstage-profiel buiten ons blikveld. Een niet onbelangrijk gevolg van de huidige organisatiestructuur van de pvv is dat de partij er geen interne democratie op nahoudt en de leiding dus neerkomt op een eigentijdse vorm van autoritair leidersbeginsel. De huidige partijorganisatie van de pvv is strikt genomen niet in strijd met de wet, maar scheert wel langs de grens. Met de verenigingsvorm als vereiste bij verkiezingsdeelname door een politieke partij heeft de wetgever wel een democratische grondslag voor ogen gehad. In nrc Handelsblad kwamen de hoogleraren Elzinga (staatsrecht) en Andeweg (politicologie) hierover aan het woord.37 Elzinga: ‘De kwalificaties autoritair en nietdemocratisch kun je van toepassing verklaren, maar juridisch gezien is er geen probleem. Een vereniging moet twee oprichters hebben en minimaal één lid. Daar voldoet hij aan.’ Andeweg ziet ‘een autocratisch geleide partij onder het mom van een vereniging’. Wilders moet zich volgens Andeweg in bochten wringen om aan de verenigingseis te voldoen. 8.3 De pvv en discriminatieverboden In dit deel wordt allereerst nagegaan in hoeverre de uitlatingen gedaan door Wilders namens de pvv in strijd zijn met het verbod van discriminerende belediging (art. 137c Sr) en het verbod van het aanzetten tot haat, discriminatie of geweld (art. 137d Sr). Het Openbaar Ministerie (om) heeft in juni 2008 besloten op een aantal aangiften tegen deze uitlatingen niet tot vervolging over te gaan (seponeren). Bezien wordt hoe de rechtspraak op grond van art. 137c en 137d Sr zich verhoudt tot het besluit van niet-vervolgen (sepot) dat door het om is genomen.38 BLADZIJDE 184
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 183 8.3.1 Vervolgbaar voor discriminatie? Het is van belang aan de hand van uitspraken van de Hoge Raad eerst het toetsingskader van art. 137c en 137d Sr te schetsen.39 Veroordelingen vonden vooral plaats bij vier typen uitingen die soms ook enige overlap kunnen vertonen: 1. discriminatoire scheldpartijen;40 2. het leggen van een causaal verband tussen een etnische minderheid en criminaliteit of profiteurschap;41 3. het stellen dat deze minderheden een gevaar zijn voor het ‘echte’ Nederland; met de term ‘intrinsiek conflictueuze tweedeling’ is deze tweespalt treffend door het Amsterdamse Hof verwoord;42 4. het aan minderheden onthouden van rechten of het bepleiten van hun verwijdering uit de maatschappij.43 De jurisprudentie van art. 137c Sr – verbod van discriminerende belediging – kent drie stappen in de beoordeling van een uiting. Als eerste wordt de vraag gesteld of er wel discriminatie is.44 Er moet sprake zijn van een belediging (krenking van de eer) die verband houdt met de beschermde gronden,45 op een manier die ‘de morele integriteit van de (leden van de) groep’ aantast. De beoordeling van de context waarin de discriminerende uiting is gedaan, is in de praktijk de tweede stap. De context, zoals het ‘maatschappelijk debat’, kan er namelijk voor zorgen dat deze uiting niet meer strafbaar is. Indien de context inderdaad een vrijwaring voor veroordeling biedt, kan er worden overgegaan tot de derde stap. Indien de bewoording onnodig grievend is, vervalt de mogelijke vrijwaring die de context had kunnen bieden. Bij art. 137d Sr – verbod van het aanzetten tot haat, discriminatie of geweld – is alleen de eerste stap anders. Het gaat bij dit artikel om in het openbaar aanzetten tot haat of discriminatie.46 Haat wordt niet nader gedefinieerd, maar in de literatuur wordt aansluiting gevonden bij ‘vijandschap’ of ‘minachting’. Het lijkt vooral aan de orde wanneer een minderheidsgroep in verband wordt gebracht met een dreiging of criminaliteit. Aanzetten tot discriminatie omvat volgens de jurisprudentie onder andere het onthouden van rechten aan bepaalde bevolkingsgroepen.47 BLADZIJDE 185 18 4 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r Via uitspraken van Wilders wordt de rechtsopvatting bij de Nederlandse strafrechter over discriminatie besproken. Hierbij worden voor de betreffende uitingen van Wilders de bovenstaande stappen zoveel mogelijk aangehouden. 8.3.2 Reële parallellen voor een mogelijke veroordeling Op 30 juni 2008 besloot het om enkele aangiften over uitingen in De Pers en de Volkskrant te seponeren (waarover meer in de volgende paragraaf). Bij deze sepots heeft het om zich gebaseerd op de redenering dat Wilders kritiek uit op de godsdienst zonder daarbij de gelovigen te betrekken. Maar hoe stevig is deze redenering eigenlijk? Waar Wilders stelt: ‘Ik heb genoeg van de islam in Nederland: geen moslimimmigrant er meer bij.’48 blijkt dat zowel de islam als zijn volgelingen bedoeld worden. Alle moslims zijn bij voorbaat verdacht als ‘moslimextremist’ en er dienen maatregelen te worden getroffen,49 omdat er niet zoiets zou bestaan als de gematigde islam.50 Dit extremisme houdt kennelijk ook geweld in: ‘De islam is in mijn ogen een gewelddadige religie en de Koran is een gewelddadig boek.’51 Die gewelddadigheid haalt hij weer aan wanneer gevraagd wordt naar een verband tussen de islam en criminaliteit. ‘Eén op de vijf Marokkaanse jongeren staat als verdachte bij de politie geregistreerd. Hun gedrag vloeit voort uit hun religie en cultuur. Je kunt dat niet los van elkaar zien. De paus had laatst volkomen gelijk: de islam is een gewelddadige religie. […] Het zit in die gemeenschap zelf.’ (cursivering toegevoegd)52 In 2006 vond het Hof Den Bosch in navolging van de Hoge Raad uit 2002,53 dat met politieke uitingen die het geloof (in casu ook de islam) betroffen betrokkene zich daarmee uitlaat over alle mensen die tot die geloofsgemeenschap behoren.54 De vraag naar het beledigende element van het leggen van een verband tussen islam(ieten) en criminaliteit komt in meer recente jurisprudentie niet aan de orde. De Hoge Raad achtte in 2003 nog wel het ongenuanceerde verband tussen allochtonen en criminaliteit strafbaar op grond van art. 137c Sr.55 BLADZIJDE 186
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 185 Er wordt wel beweerd dat politici, gezien hun functie in de democratie, meer ruimte hebben in het maatschappelijke debat dan anderen. Een vergelijkbare uitspraak als de bovengenoemde komt van het Hof Den Haag, alwaar de voorzitter van de extreemrechtse Nieuwe Nationale Partij werd veroordeeld, maar dan voor het aanzetten tot haat (137d) op grond van zowel ras als religie.56 Het is blijkbaar goed mogelijk dat ook in geval van de uitingen van de parlementariër Wilders de context niet hun strafwaardigheid ontneemt. Hier komt, ook in geval van art. 137c, bij dat passages noodzakelijk dienen te zijn voor het (kunnen) voeren van het door verdachte bedoelde debat volgens het Hof Amsterdam.57 Als kern van het probleem wijst Wilders ‘de fascistische islam, de zieke ideologie van Allah en Mohammed zoals neergelegd in de islamitische Mein Kampf: de Koran’ aan.58 De maatstaf die het Amsterdamse Hof aanlegt, houdt de mogelijkheid open deze uiting onnodig grievend te achten, waardoor ze alsnog strafbaar zou zijn. Behalve voor de band tussen moslims en criminaliteit waarschuwt Wilders ook voor ‘die tsunami van een ons wezensvreemde cultuur die hier steeds dominanter wordt. Daar moet een halt aan worden toegeroepen’.59 Uit het verband met het door Wilders aangehaald bedreigend tempo van voortplanting,60 voorbehouden aan mensen en niet aan religies, blijkt wederom dat de dreiging van de islam niet anders gezien kan worden dan dat die uitgaat van de gelovigen zelf. Door verdere vergelijkingen met (wereld)oorlogen,61 wordt ook een beeld van een acute, gewelddadige bedreiging door de islam en daarmee moslims gecreëerd,62 te meer nu de islam er op uit zou zijn anderen te elimineren.63 Een vergelijking met de natuurramp die in 2004 bijna 300.000 doden veroorzaakte kan in het kader van art. 137c Sr ook worden geacht niet noodzakelijk te zijn binnen een maatschappelijk debat dat problemen op bepaalde terreinen aan de kaak stelt waarin allochtonen een aandeel hebben. Het Hof Den Bosch stelde in 2006 dat een enkele poster met de tekst ‘Stop het gezwel dat islam heet’ suggereert dat er sprake is van een schadelijk ziekteproces dat vraagt om ingrijpen. Het hof vond dit een overschrijding van de maatschappelijk geaccepteerde grenzen van een inhoudelijke discussie.64 Opvallend is dat het hier om een poster van de extreemrechtse Nationale Alliantie ging: een politieke partij die toentertijd in de deelraad van Rotterdam-Rijnmond verte- BLADZIJDE 187
18 6 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r genwoordigd was. Bij de oproep van Wilders om de tsunami te stoppen komt het element van ingrijpen verder binnen het bereik van art. 137c Sr. Wat art. 137d Sr aangaat, brengt het onthouden van rechten aan bepaalde bevolkingsgroepen dit artikel in beeld. ‘Maar over vier jaar moet u toch kunnen laten zien dat u iets tegen de islam heeft gedaan? “We willen genoeg. De grenzen dicht, geen islamieten meer Nederland in, veel moslims Nederland uit, denaturalisatie van islamitische criminelen…”’65 Twee citaten illustreren ook in het licht van verwijdering het verband tussen enerzijds de gelovigen ‘Ik vind wel dat er minder moslims moeten zijn in Nederland’66 en anderzijds de godsdienst: ‘Gestreefd dient te worden naar minder islam in Nederland’.67 Het onthouden van rechten aan deze groep mensen aan de hand van hun godsdienst kan ook voldoen aan de delictsomschrijving van art. 137d Sr doordat het aanzet tot discriminatie.68 Artikel 90quater Sr geeft de definitie van discriminatie, waarbij een van de criteria is de uitsluiting of beperking van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Zo tast het voorgestelde moratorium van vijf jaar op de bouw van nieuwe moskeeën en islamitische scholen69 de vrijheid van godsdienst en onderwijs aan. Niet-westerse allochtonen, ook die met een Nederlandse nationaliteit zouden hun straf ‘moeten uitzitten in het land van afkomst’, waarbij Marokko en Turkije als land van herkomst worden aangewezen.70 Verder moeten, naast criminelen en hun families,71 ook Nederlanders met een andere etniciteit die ‘de Nederlandse taal niet alsnog leren’, worden uitgezet.72 Dit laatste lijkt vergelijkbaar met ongenuanceerde voorstellen om rechten aan allochtonen te onthouden die al eerder zijn gesanctioneerd door de Hoge Raad in 2001.73 Meer recent kwam het achterstellen van minderheden aan de orde in 2007.74 De verdachte werd schuldig bevonden aan het medeplegen van aanzetten tot discriminatie. De Hoge Raad beperkt zich tot een juridisch-technische beoordeling en laat inhoudelijk de bevindingen van het Hof onaangetast. Advocaat-generaal Vellinga onderstreept in zijn conclusie het standpunt van het Hof. ‘Medeburgers dienen gevrijwaard te blijven van uitlatingen van anderen die opwekken tot rassenhaat en rassendiscriminatie’, en naar het
BLADZIJDE 188
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 187 oordeel van het Hof ‘is het algemeen bekend dat de teksten “Blank” en “White Power” (met daarbij een op een voorrangsbord afgebeeld teken van White Power) het gedachtegoed “macht aan de blanken” vertegenwoordigen.’ Als deze teksten volgens het arrest ‘al onmiskenbaar de strekking [hebben] mensen die niet tot het blanke ras behoren achter te stellen’, dan zal het niet bevreemden dat het politieke streven dat dit expliciet beoogt nog steeds voor strafbaarheid in aanmerking komt. Het is voor de vraag van strafbaarheid wegens ‘aanzetten tot’ niet van belang of de pvv de sentimenten in de maatschappij heeft losgemaakt of slechts aanhaakt bij wat reeds leeft. Evenmin doet daaraan af dat het een politiek streven naar een electorale meerderheid betreft voor de gewraakte plannen (achterstelling van moslims). De Hoge Raad bepaalde al in 1996 dat een dergelijk streven niet in de weg staat aan strafbaarheid op grond van art. 137d Sr.75 Het is dus mogelijk dat ook hier de context niet de strafwaardigheid van de uitspraken ontneemt. Om in juridische zin van ‘ras’ te kunnen spreken is het geen noodzakelijke voorwaarde dat daarbij het taalkundige woord ‘ras’ wordt gebruikt. Het juridische begrip ras is namelijk breder dan het begrip in dagelijks spraakgebruik. Het kan ook slaan op godsdienstige minderheden. In dat kader betreffen de uitingen van Wilders vaak een combinatie van religie en ras. De termen migranten, islam, moslims en meer specifiek Turken en Marokkanen zijn in veel uitingen inwisselbaar. Sommigen verbinden problemen aan een ras en anderen aan een godsdienst. Zo schrijft Wilders maatschappelijke problemen zoals infrastructuur, files, huisvestingsproblemen en de verzorgingsstaat rechtstreeks toe aan migranten,76 waar hij eerder stelde dat ‘we […] een gigantisch probleem met moslims’ hebben: ‘het loopt aan alle kanten de spuigaten uit’.77 Het betreft kennelijk dezelfde problemen die worden geweten aan iemands etniciteit of religie, waarbij al eerder is aangetekend dat bij moslims ras en religie naadloos in elkaar kunnen overlopen.78 Wilders geeft zelf ook aan dat men een en ander ‘niet los van elkaar [kan] zien’.79 Artikel 4 van het Internationale Verdrag ter Uitbanning van alle Vormen van Rassendiscriminatie bepaalt dat het bij ras ook gaat om organisaties die uitgaan van de superioriteit van een ras. Wilders vindt herhaaldelijk dat ‘[o]nze cultuur een betere is dan die van veel immigranten’,80 die zelfs ‘achterlijk’ wordt genoemd.81 Als er sprake is van ongelijkwaardige BLADZIJDE 189 18 8 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r cultuur,82 is er een connotatie met etniciteit, die zich onderscheidt van kritiek op een religie sec. Het resultaat is een opruiende sfeer van superioriteit van de Nederlandse cultuur, die als wezenskenmerk de ‘echte’ Nederlander’ heeft ‘die deze orde en spelregels hebben gevormd en dragen’.83 Als de uitspraken van Wilders naast elkaar worden gezet, ontstaat niet alleen een beeld waarbij de religie en de gelovigen voor dezelfde problemen verantwoordelijk worden gesteld. Een van de eerste dingen die de pvv doet als het de macht heeft, is de grenzen sluiten voor alle niet-westerse allochtonen,84 daarmee doelend op islamieten, vooral ‘uit landen als Marokko of Turkije’.85 Als daarbij wordt betrokken de uitlating over de gewelddadige Marokkaanse jongeren,86 is het duidelijk dat het beledigen alsmede het aanzetten tot haat in juridische zin op grond van zowel ras als religie bij de uitspraken van Wilders aan de orde kan zijn.87 8.3.3 Vervolgingsbeleid om Sinds 2006 zijn talrijke aangiften tegen Wilders gedaan. Schattingen liggen rond de vijfenveertig. Zo heeft al op 6 februari 2006 de El Tahweed-moskee in Den Haag aangifte tegen Wilders gedaan vanwege de (Deense) spotprenten die hij op zijn website had geplaatst.88 Aangiften volgden met name na interviews uit 2007 in De Pers, waarin Wilders stelde dat de grenzen dicht moesten voor islamieten en veel moslims het land uit moesten,89 en in de Volkskrant over onder meer het verbieden van de Koran. Na een jaar heeft het om de aangevers laten weten dat de aangiften zouden worden samengevoegd en dat extra tijd nodig zou zijn vanwege de te volgen voorschriften in een dergelijke zaak. Uiteindelijk werd op 30 juni 2008 de beslissing tot seponeren via een persconferentie bekendgemaakt.90 Van enkele aangevers is bekend dat zij hiertegen beklag aantekenen bij het Hof (Amsterdam).91 Eind september maakte een van de aangevers bekend dat het Hof zich voor het einde van 2008 over het beklag zal buigen.92 Over de sepots vallen procedureel drie punten op te merken.93 Wat als eerste opvalt is de relatief lange periode tussen aangifte(s) en het kenbaar maken van de beslissing of het om al dan niet tot vervolging overgaat. Deze doorlooptijden zijn ook volgens de minister in het algemeen te lang.94 Er valt in dit verband te pleiten voor kenbare termijnen voor de BLADZIJDE 190
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 189 vervolgingsbeslissing en voor het uitbrengen van de dagvaarding. In het geval van Wilders is echter sprake van een zogenoemde gevoelige zaak,95 namelijk de vervolging van een Kamerlid.96 Een Kamerlid geniet weliswaar immuniteit voor wat hij in de Kamer zegt, maar dat geldt niet buiten de Kamer.97 Gevoelige zaken worden altijd ter advisering aan het Landelijk Expertise Centrum Discriminatie (lecd) van het om voorgelegd. Conform de Aanwijzing Discriminatie dient de discriminatieofficier de voorgenomen vervolgingsbeslissing ter besluitvorming aan het College van procureurs-generaal aan te bieden, vergezeld van het advies van het lecd. Een dergelijke zaak vergt meer omzichtigheid en daardoor ook meer tijd. Naast de termijnen dient als tweede punt ook aandacht besteed te worden aan de communicatie van het om met de aangever(s). De ervaring leert dat een aangever veel geduld moet betrachten. De meeste aangevers tegen Wilders hadden na de ontvangstbevestiging veelal meer dan een jaar niets van het om vernomen, terwijl juist in gevoelige zaken deze communicatie belangrijk is. Het derde punt betreft de hoofdregel ten aanzien van vervolging uit de Aanwijzing Discriminatie. Bij overtreding van de discriminatiebepalingen dient altijd een strafrechtelijke reactie te volgen (dagvaarding of transactie) indien de zaak bewijsbaar en de verdachte strafbaar is. De ruimte om over te gaan tot een sepot is volgens de Aanwijzing beperkt, waarbij wordt opgemerkt dat in discriminatiezaken op voorhand wordt aangenomen dat opportuniteit aanwezig is. De beslissing tot een beleidssepot dient dan ook met grote terughoudendheid te worden genomen.’ Het om heeft desalniettemin gemeend de zaak zelf op deze wijze af te moeten doen. Uiteraard dient het om geen zaken voor de rechter te brengen waarvan zij weet dat deze kansloos zijn. In de zaak-Wilders was dat echter niet zo evident. Dat blijkt niet alleen uit de hiervoor geschetste analyse van de jurisprudentie, maar ook uit de lange duur van de besluitvorming over de aangiftes. Binnen juridisch Nederland zijn de visies op het vervolgingstraject ook verdeeld, zoals onder meer blijkt uit de stemming hierover in een van de vraagpunten op de jaarvergadering (2008) van de Nederlandse Juristen Vereniging.98 Andere argumenten om de zaak toch aan de rechter voor leggen, zijn de maatschappelijke commotie omtrent de uitspraken van Wilders en de grote hoeveelheid aangiften ertegen.
BLADZIJDE 191 19 0 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r In de sepots wordt onder meer gesteld dat er vanwege het belang van het maatschappelijke debat geen sprake van strafbaarheid zou zijn. Tevens zou strafbaarheid niet aan de orde zijn, omdat de uitlatingen gericht waren tegen het geloof en niet tegen de gelovigen. Bovendien werden volgens het om geen onnodig grievende bewoordingen gebruikt. Hier valt zoals gezien in de vorige paragraaf het nodige tegenin te brengen. Heeft een politicus niet ook een verantwoordelijkheid om tweespalt in de samenleving te voorkomen? Met dat doel zijn gedragscodes in het leven geroepen99 en internationale aanbevelingen gedaan.100 Het Europese Hof voor Rechten van de Mens (ehrm) heeft beslist dat beledigingen aan de Profeet strafbaar kunnen zijn vanwege de beledigingen die daar vanuit gaan voor moslims.101 Bovendien moet worden opgemerkt dat de moslims meer zijn dan louter een groep gelovigen. Het begrip heeft ook een etnische connotatie en raakt bijvoorbeeld ook de Nederlands-Marokkaanse gemeenschap. Wilders doet dat ook en betrekt bijvoorbeeld de cultuur bij crimineel gedrag van jonge Marokkanen.102 8.4 Slot In hoeverre is de pvv in verband te brengen met rechtsextremisme? En in hoeverre hebben uitingen van de pvv een discriminatoir karakter? Deze vragen zijn in dit hoofdstuk in twee delen aan de orde geweest en de voornaamste uitkomsten volgen hieronder. Wilders en de pvv beschouwen zichzelf niet als extreemrechts en wensen zich van extreemrechts te distantiëren. Men kan de ideologie van extreemrechts – in Nederland – op hoofdlijnen als volgt samenvatten: een positieve oriëntatie op ‘het eigene’, een afkeer van ‘het vreemde’, van politieke tegenstanders, van de gevestigde politiek in het algemeen, en een hang naar het autoritaire. Deze punten kan men – ondanks de verbale distantie van de pvv van rechtsextremisme – evenzeer aantreffen bij de pvv. De positieve oriëntatie van de pvv betreft Nederland, maar niet het huidige Koninkrijk der Nederlanden. Het ideale Nederland is ontdaan van de Antillen, terwijl Vlaanderen eraan is toegevoegd. Bij de pvv weegt etnische homogeniteit kennelijk zwaarder dan de huidige staatsgrenzen.
BLADZIJDE 192 het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 191 De afkeer van ‘het vreemde’ betreft vermeende ‘islamisering’, ‘niet-westerse allochtonen’ en komt tot uitdrukking in een reeks van krachtige aanduidingen, waarvan in het voorgaande veel voorbeelden zijn gegeven – ‘tsunami’, ‘schurkeneilanden’, ‘moslimkolonisten’ – die hier niet uitputtend zullen worden herhaald. Als men extreemrechtse denkrichtingen verdeelt in ‘nationaaldemocraten’ en ‘raciale revolutionair’ zou men de pvv kunnen rekenen tot de eerste categorie en niet tot de tweede. Karakteristieken van de ‘raciale revolutionairen’, of zo men wil: neonazisme, treft men bij de pvv niet aan. Wij vonden bij de pvv geen sporen van antisemitisme of van een positieve identificatie met nazi-Duitsland, integendeel. De pvv heeft ten dele een magneetfunctie: er zijn aanwijzingen dat rechtsextremisten door de pvv worden aangetrokken, maar dat geldt, voor zover wij kunnen overzien, niet voor rechtsextremisten met een neonazistische oriëntatie. Vanuit deze kring zet men zich tegen Wilders en de pvv af of neemt men zelfs een ronduit vijandige houding aan. Wilders heeft geen extreemrechtse achtergrond en dat geldt ook voor de andere leden van de pvv-fractie. De pvv is niet voortgekomen uit een extreemrechtse traditie, zoals in het verleden bij veel extreemrechtse groepen wel het geval was. Zo beschouwd is de pvv een vreemde eend in de bijt. De pvv is buitengewoon hiërarchisch georganiseerd. Tussen de kiezers en de minuscuul kleine partijtop bevinden zich – tot dusverre – geen leden. Vrijwel alle macht berust bij Wilders. De partijorganisatie van de pvv is niet democratisch en de kwalificatie ‘autoritair’ vinden wij niet vergezocht. Omdat de pvv geen leden toelaat, kunnen zich onder de pvv’ers ook geen personen met een eerdere extreemrechtse achtergrond bevinden. De vraag rijst wat er kan gebeuren als de pvv de deuren opent. Wij achten de kans bijzonder groot dat tientallen rechtsextremisten, die radicaler zijn dan de pvv, zullen proberen zich als lid aan te sluiten, niet alleen omdat de pvv aantrekkingskracht uitoefent, maar ook omdat er een aanzienlijk potentieel is van extreemrechtse activisten dat na de neergang van een aantal extreemrechtse partijen in de afgelopen jaren politiek dakloos is geworden. BLADZIJDE 193 19 2 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r In dit hoofdstuk is ook uitvoerig ingegaan op de vraag in hoeverre uitingen van de pvv in de context van de wettelijke discriminatieverboden een discriminatoir karakter hebben en op het vervolgingsbeleid van het om. Noch de juridische literatuur, noch de jurisprudentie is eenduidig. Veel hangt af van de specifieke omstandigheden van het geval en die vragen om een oordeel van een rechter. Wij hebben getracht de uitlatingen van Wilders in een bredere context te plaatsen en te vergelijken met recente arresten. Daaruit blijkt dat ook politici niet gevrijwaard zijn van veroordelingen als zij hun politieke idealen verwoorden. Deze lijn is ook terug te vinden bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.103 Daarnaast maakt Wilders gebruik van uitingen waarbij respectievelijk het criminaliseren, het aanbrengen van een maatschappelijke tweedeling of het uitsluiten van rechten belangrijke thema’s zijn. Wij hebben laten zien dat juist deze thema’s tot strafrechtelijke veroordelingen hebben geleid. In de afweging van het Openbaar Ministerie tot het al dan niet vervolgen is het aspect dat er ook sprake kan zijn van discriminatie op grond van ras geheel buiten beschouwing gelaten. Naar onze mening trekt Wilders de lijn van religie naar cultuur moeiteloos door. In recente uitspraken van de Hoge Raad is deze meervoudigheid bij achterstelling van moslims juist in de overwegingen betrokken. Reden te meer dat een rechter zich ten volle over de mogelijke strafwaardigheid van de uitlatingen uitspreekt. Anders gezegd: niet justitie dient te oordelen, maar de onafhankelijke rechter. De pvv is een relatief jonge partij met een navenant beperkte geschiedenis. Daardoor zijn de marges voor een afgewogen beoordeling smaller dan wij ons zouden wensen. Wetenschappers zouden de pvv liever op een wat langere termijn volgen. Hoe zou het de pvv bij een reeks van verkiezingen vergaan? Hoe zouden ledencongressen verlopen? En de verdere rechtsgang? Dergelijke vragen zijn nog niet te beantwoorden. Onze onderzoeksbevindingen zijn gebaseerd op een korte actualiteit en daardoor te beschouwen als een tussenbalans. Immers, het is waarschijnlijk dat in de nabije toekomst meer en specifieker wetenschappelijk onderzoek naar de pvv zal worden verricht. Wij hopen dat onze bevindingen daarbij van nut zullen zijn.
BLADZIJDE 194 het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 193 Noten 1 Frans van Deijl, ‘Ik lust ze rauw’, hp/De Tijd 6 februari 2004. 2 Zie bijvoorbeeld Y. Buruma, ‘Wilders, Mussolini en de burgerlijke samenleving’, Nederlands Juristenblad (njb) 2007, p. 1949. 3 Geert Wilders heeft aan ons onderzoek geen medewerking verleend, ondanks herhaalde verzoeken. 4 Zie J. van Donselaar & P. R. Rodrigues, Monitor racisme en extreem-rechts; vijfde rapportage. Amsterdam: Anne Frank Stichting / Universiteit Leiden 2002, p. 59-88. 5 Jaap van Donselaar, Fout na de oorlog: facistische en racistische organisaties in Nederland 1950-1990. Amsterdam: Bert Bakker 1991. 6 T. Bjørgo, Racist and right-wing violence in Scandinavia: patterns, perpetrators, and responses. Oslo: Tano Aschehoug 1997. Zie vooral dimensions of organisation and ideology (p. 53 e.v.), ideological dimension, p. 63-64. 7 Zoals de Britse facisme-onderzoeker Billig zich eens liet ontvallen: ‘One cannot expect that the fringes of the extreme right should conform to the logical and ordered categories of the social scientist.’ M. Billig, Fascists: a social psychological view of the National Front. London: Academic Press 1978. p. 103. 8 Jaap van Donselaar, Fout na de oorlog, p 16 e.v.; Jaap van Donselaar, De staat paraat? De bestrijding van extreem-rechts in West-Europa. Amsterdam: Babylon-de Geus 1995, p. 9-14; 192. e.v. 9 De dramaturgische metafoor is ontleend aan Goffman’s klassiek geworden analyse van alledaagse interactieprocessen. E. Goffman, The presentation of self in everyday life. New York: Doubleday Anchor Book 1959. 10 Zie voor onstaan en ontwikkeling van de pvv ook A.P.M. Lucardie, Twee in, dertien uit: electoraal succes en falen van nieuwe partijen in 2006. Groningen: Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen 2008. (29 augustus 2008); Huib Pellikaan & Sebastiaan van der Lubben, Ruimte op rechts? 2006. (29 augustus 2008). 11 Sanne ten Hoove en Raoul du Pré, ‘Wilders vreest “tsunami” moslims’, de Volkskrant 6 oktober 2006. (23 augustus 2008). 12 Geert Wilders, ‘Genoeg is genoeg: verbied de Koran’, de Volkskrant 8 augustus 2007. (23 augustus 2008). 13 Website pvv (22 augustus 2008). 14 Website pvv BLADZIJDE 195
19 4 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r 716&Itemid=120> (22 augustus 2008). 15 ‘Nederland wordt verkocht aan de duivel Mohammed’, De Pers 27 november 2007. 16 Weblog Geert Wilders 11 april 2008. (23 augustus 2008). 17 Zie Jaap van Donselaar, De staat paraat? 18 (30 augustus 2008). 19 (30 augustus 2008). 20 Geert Wilders en Martin Bosma, ‘Nederland en Vlaanderen horen bij elkaar’, nrc Handelsblad 7 juli 2008. 21 Vanaf medio jaren zeventig, toen extreemrechtse groepen als de Nederlandse VolksUnie, zich naar buiten toe primair als antivreemdelingenpartijen gingen manifesteren, kreeg de eenwording van Nederland en Vlaanderen minder prioriteit. Maar op de achtergrond en zeker intern heeft het thema bij extreemrechts altijd volop aandacht gehad en dat is tot op de dag van vandaag het geval. Zie C. Bouw, J. van Donselaar, C. Nelissen, De Nederlandse Volks-Unie: portret van een racistische splinterpartij. Bussum: Wereldvenster 1981, p. 88. 22 Een van de uitzonderlijke gevallen waarin politici zonder extreemrechtse signatuur voor hereniging van Nederland en Vlaanderen pleitten was in 2001. De senatoren Jurgens (pvda), Terlouw (d66) en Postma (cda) deden in het tv-programma Netwerk van 7 augustus een oproep tot eenwording van Vlamingen en Nederlanders. De Telegraaf en Trouw 8 augustus 2001. 23 Persbericht Vlaams Belang 8 juli 2008. (24 augustus 2008). 24 Cas Mudde, The ideology of the extreme right. Manchester: Manchester University Press 2000. 25 Jaap van Donselaar, Fout na de oorlog, p. 121 e.v. 26 Ibidem, p. 202 e.v. 27 Zie J. van Donselaar & P. R. Rodrigues, Monitor racisme en extreem-rechts; vijfde rapportage, p. 72. 28 Overigens is de pvv door het vb ook wel eens als te radicaal bestempeld, bijvoorbeeld inzake het Koran-verbod. 29 De handtekeningeis geldt alleen voor partijen die niet in het parlement zijn vertegenwoordigd en is bedoeld om niet serieuze kandidaatstellingen te weren. 30 Deze achtergronden betroffen de Centrumpartij, Centrumdemocraten, Voorpost, BLADZIJDE 196
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 195 Centrumpartij ’86, Nederlands Blok en Nieuw Rechts. 31 Joep Dohmen, ‘pvv riep steun van extreem-rechts in’, nrc Handelsblad 13 januari 2007. Dit artikel is mede gebaseerd op Verkiezingsonderzoek van Kafka. Zie http://kafka.antifa.net/, artikelen, Verkiezingsonderzoek 11 november 2006. 32 De pvv-medewerker hierover in nrc Handelsblad van 13 januari 2007: ‘We hadden zes medewerkers. Dat was te weinig om iedereen als een soort detectivebureau te checken. Dus hebben we geprobeerd mensen, die een gevaar zouden kunnen zijn, eruit te filteren. (…) Er zijn gesprekken geweest en sommige namen hebben we gegoogled. Zo zijn er mensen uitgehaald. Hoeveel weet ik niet. Ik ken voorbeelden van mensen die achteraf van de Centrum Democraten bleken te zijn geweest.’ 33 (28 augustus 2008). 34 Zie (26 augustus 2008); (26 augustus 2008). 35 Zie op de website van de nvu bijvoorbeeld Wilders en zijn zionistische wortels. (25 augustus 2008). 36 Zo weigerde hij, ondanks herhaald verzoek, zijn medewerking aan een artikel van nrc Handelsblad over de partijorganisatie van de pv v. Zie Joep Dohmen, ‘Alleen Wilders lid pv v ’, nrc Handelsblad 21 april 2007. (28 augustus 2008). 37 Joep Dohmen, ‘Alleen Wilders lid pv v ’, nrc Handelsblad 21 april 2007. 38 Zie hoofdstuk 9, Opsporing en vervolging in 2007, voor het wettelijk kader en toelichting op het sepot(beleid). 39 Art. 147 Sr is gericht op het beschermen van een religie, en niet van personen zoals neergelegd in de discriminatieartikelen en valt buiten het bestek van dit onderzoek. 40 Hiervan is in dit onderzoek nauwelijks sprake, een uitzondering lijkt de verwijzing naar de verdachten van een steekpartij in Almere welke ‘drie beesten van Surinaamse komaf’ werden genoemd. Geert Wilders, Column op GeenStijl.nl 28 juli 2007. 41 hr 15 april 2003, nj 2003, 334, r.o .3.4 en 3.5. 42 Te kennen uit hr 2 april 2002, ljn AD8693. 43 hr 18 mei 1999, nj 1999, 634, bevestigd in herzieningsverzoek in hr 6 mei 2003, ljn AF7895. 44 A.L.J. Janssens, A.J. Nieuwenhuis, Uitingsdelicten. Kluwer: Deventer 2008, p. 155 e.v. en W. Wedzinga, in: C.P.M. Cleiren, J.F. Nijboer (red.), Strafrecht : tekst & commentaar, art. 137c e.v., Deventer: Kluwer 2008 (7e dr.), p. 765.
BLADZIJDE 197 19 6 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r 45 Art. 137c Sr kent de gronden ras, godsdienst of levensovertuiging, hetero- of homoseksuele gerichtheid en lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap. 46 Hierbij hoort ook aanzetten tot geweld, maar dit is bij ons onderzoek naar de pvv niet aan de orde. 47 hr 18 mei 1999, nj 1999, 634, bevestigd in herzieningsverzoek in hr 6 mei 2003, ljn AF7895. 48 Geert Wilders, ‘ Genoeg is genoeg: verbied de Koran’, de Volkskrant 8 augustus 2007. 49 Raoul du Pré, ‘Ik geef het land weer terug aan de burger’, de Volkskrant 14 maart 2005. 50 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006. 51 ‘Nederlandse cultuur duizend keer beter dan islam’, Spits 9 november 2006. 52 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006; zie ook het interview in Contrast, maart 2007. 53 hr 2 april 2002, nj 2002, 421. ljn AD8693 54 Hof Den Bosch 10 november 2006, parketnr. 20-010210-05. 55 hr 15 april 2003, nj 2003, 334, r.o .3.4 en 3.5. 56 Hof Den Haag, 25 februari 2003, parketnr. 1101005302. 57 Hof Amsterdam 17 november 2006, ljn AZ3011. 58 Geert Wilders, ‘Genoeg is genoeg: verbied de Koran’, de Volkskrant 8 augustus 2007. 59 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006. 60 Ibidem. 61 ‘Wat drijft Geert Wilders’, interview in De Pers 13 februari 2007. 62 Column op GeenStijl.nl 6 februari 2007; zie ook Geert Wilders, ‘Genoeg is genoeg: verbied de Koran’, de Volkskrant 8 augustus 2007. 63 Ibidem, zo ook de aangifte van G. Spong e.a.. 64 Hof Den Bosch 10 november 2006, parketnr. 20-010210-05. Tegen het arrest loopt cassatieberoep. 65 ‘Wat drijft Geert Wilders’, De Pers 13 februari 2007. 66 Interviews Geert Wilders met Het Nieuwsblad (Vlaams) 9 februari 2008. 67 Cursivering toegevoegd. Zendtijd voor politieke partijen pvv, 10 februari 2008. 68 A.L.J. Janssens, A.J. Nieuwenhuis, Uitingsdelicten. Kluwer: Deventer 2008, p. 158 e.v. en W. Wedzinga, in: C.P.M. Cleiren, J.F. Nijboer (red.), Strafrecht : tekst & commentaar, art. 137c e.v., Deventer: Kluwer 2008 (7e dr.), p. 768, 653. 69 Verkiezingspamflet van de Partij voor de Vrijheid (pvv) voor de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november 2006; zie ook Joost Niemöller, ‘Wilders spreekt: Ik capituleer niet’, interview met hp/De Tijd 12 december 2007
BLADZIJDE 198
het extreemrechtse en discriminatoire gehalte van de pv v | 197 70 Column op GeenStijl.nl 24 juli 2007. 71 Joost Niemöller, ‘Wilders spreekt: Ik capituleer niet’, interview met hp/De Tijd 12 december 2007. 72 Eerste reactie Groep Wilders op Miljoenennota op www.geertwilders.nl 21 september 2004. 73 hr 29 mei 2001, nj 2001, 694 en zie met name Hof Den Haag 7 mei 1999, E.R. van Eck et al., (red.), Rechtspraak rassendiscriminatie 1995-2000. Rotterdam: Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie, nr. 514 m.n. Van der Meij. 74 hr 28 augustus 2007, ljn BA5618, zie ook conclusie mr. Vellinga. 75 hr 16 april 1996, nj 1996, 527. 76 Interview met Duits persbureau dpa, 3 januari 2008. 77 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006. 78 P.R. Rodrigues, ‘De meervoudigheid van moslimdiscriminatie’, in: Anita Böcker et al. (red.), Migratierecht en rechtssociologie, Liber Amicorum Kees Groenendijk. Wolf Legal Publishers: Nijmegen 2008, p. 479-486 en hoofdstuk 10, Jurisprudentie racisme en extremisme in 2007. 79 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘Wilders vreest “tsunami” moslims’, de Volkskrant 7 oktober 2006; zie ook Patrick Pouw, ‘Onze cultuur is gewoon beter’, Contrast, maart 2007. 80 Joost Niemöller, ‘Wilders spreekt: Ik capituleer niet’, interview met hp/De Tijd 12 december 2007. 81 Frans van Deijl, ‘Ik lust ze rauw’, hp/De Tijd 6 februari 2004; ‘retarded’ in: Dutch Politician Plans to Air Film Criticizing the Koran, Fox News Channel 25 januari 2008, op 00:48 min. (28 augustus 2008) en ap Television News 19 november 2004. 82 Dutch Politician Plans to Air Film Criticizing the Koran, Fox News channel 25 januari 2008. 83 Geert Wilders, Klare Wijn (manifest door Geert Wilders), 31 maart 2006. 84 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006. 85 Geert Wilders, ‘Den Haag laf tegen islamitisch extremisme’, nrc Handelsblad 22 juli 2005. 86 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006; zie ook het interview in Contrast, maart 2007. 87 Hof Den Haag 25 februari 2003, parketnr. 1101005302. 88 Algemeen Dagblad 7 februari 2006.
BLADZIJDE 199 19 8 | d av i d o v ic´, va n d o ns e l a a r , r odr ig u e s e n wa g e n a a r 89 ‘Wat drijft Geert Wilders’, De Pers 13 februari 2007. 90 Zie het persbericht: (29 augustus 2008). 91 Zie ‘Onbegrip bij klagers over besluit om’, de Volkskrant 1 juli 2008 (onder meer Nederland Bekent Kleur) en ‘Spong wil alsnog vervolging Wilders’, Algemeen Dagblad 30 juni 2008 (Spong e.a.). Het betreft het beklag bij het hof wegens niet of niet verder vervolgen ex art. 12 Sv. 92 anp-bericht 27 september 2008. 93 Opgemerkt moet worden dat op sommige aangiftes door het om nog niet beslist is. 94 Kamerstukken II 2007/08, 31 200 VI, nr. 130, p. 6. 95 Aanwijzing Discriminatie, Staatscourant 2007, 233. 96 Y. Buruma, ‘Strafvervolging van een Kamerlid’, njb 2008, p. 749-750. 97 Art. 71 Grondwet. 98 njv jaarvergadering van 13 juni 2008 en zie ook Ybo Buruma, ‘Zonder grote woorden en zonder dubbele standaard, De Nederlandse Juristen-Vereniging over multiculturaliteit en recht’, njb 2008, p. 1647. De tekst van het vraagpunt 2 is opgenomen in njb 2008, p. 1417. 99 The Charter for political parties for a non-racist society. Zie voor de tekst: (8 augustus 2008). 100 cerd-Comité 2004, General Recommendation no. 30, Discrimination against NonCitizens, par. 12. 101 Dirk Voorhoof, ‘Europees Hof tolereert geen beledigingen aan adres profeet’, De Juristenkrant 2005/115, 1; ehrm 13 september 2005 (I.A. tegen Turkije), 42571/98, en recent ehrm 10 juli 2008 (Soulas tegen Frankrijk), European Human Rights Cases 2008, 112 m.n. Gerards. 102 Sanne ten Hoove, Raoul du Pré, ‘ De lijsttrekkers (3): Geert Wilders: “De paus heeft gelijk”’, de Volkskrant 7 oktober 2006. 103 R. Lawson, ‘Wild, Wilder, Wildst, Over de ruimte die het evrm laat voor de vervolging van kwetsende politici’, njcm-Bulletin 2008, p. 469-484. EINDE ANNE FRANK STICHTING RAPPORTAGE OVER WILDERS UIT:
Hugo de Jonge heeft de laatste tijd geen beste pers, maar hij scoorde bij de Algemene Beschouwingen wat deugpunten door Thierry Baudet de rug toe te draaien omdat die koppig zijn Holocaustanalogieën in het coronadebat blijft verdedigen. De Jonge vindt het ranzig dat Baudet op “de belangrijkste plek van Nederland”, namelijk het parlement, het hart van onze democratie, mensen moedwillig kwetst.
Heeft-ie natuurlijk gelijk in. Maar Geert Wilders liet zich bij de Algemene Beschouwingen ook niet onbetuigd. Leest u even mee?
“Je hoeft geen demografisch genie te zijn om te zien dat als we het tij nu niet keren, we straks een vreemde in eigen stad, in eigen land worden. Dan wacht ons een onheilspellend lot. Dan wordt Nederland, net als die achterlijke islamitische zandbaklanden, de hel op aarde. Dan wordt ons land nog voller, met nog meer islam en nog meer tuig dat niet elkaar, maar onze eigen mensen terroriseert en dat als hyena’s onze wijken afstruint om onze eigen mensen het ziekenhuis in te jagen, net zoals de mocromaffia nu al doet.”“Als u kijkt naar de immigratie, dan hebben we de afgelopen tien jaar, zeg maar sinds Rutte aan de macht is, zo’n 870.000 niet-westerse immigranten Nederland binnengehaald. Als je dat maal die 8,2 ton doet, dan kom je uit op ongeveer 7,4 megaton uitstoot. Dat zijn twee kolencentrales.”“Sterker nog, door de grenzen open te zetten, is D66 verantwoordelijk voor minstens drie tot zeven kolencentrales, die zijn gebouwd omdat u de grenzen open had staan. Nu u weer.”
“Ondertussen besteden we miljarden aan klimaat, besteden we miljarden aan immigratie, miljarden aan ontwikkelingshulp, aan Afrika en weet-ik-wat allemaal voor gekkigheid en laten we onze eigen mensen in de steek. Die wonen in moeilijke wijken waar ze last hebben van het tuig, Marokkaans of anders, die hun straten onveilig maken, die hun dochters verkrachten, naschreeuwen of tegen hen sissen, weet ik wat dan ook. Die hebben geen woningen, omdat de mensen ons land binnenkomen.”
Ongedierte
Immigranten uit islamitische zandbaklanden (schrijft Bart Nijman tegenwoordig de speeches van Wilders?) en “Marokkaans tuig” die onze wijken als hyena’s afstruinen, onze dochters verkrachten en ook nog verantwoordelijk zijn voor het klimaatprobleem. Die van Nederland de hel op aarde maken, de hel, lieve mensen, op aarde. Het delirische georakel van Wilders over de immigrantenstromen die ons land binnenkomen en het als ongedierte onder de voet lopen mag dan inmiddels traditie zijn, daarom hoeven we het niet normaal te gaan vinden.
Daarbij roepen ze bij mij onmiskenbaar associaties op met de antisemitische propaganda van de nazi’s, die tot de Holocaust heeft geleid, inderdaad. Ratten die uit hun riolen kwamen kruipen om het land in het verderf te storten, hyena’s die onze wijken afstruinen, same difference, nietwaar.
Dus waarom de fuck keert niet iedereen ook Wilders de rug toe? En de antisemiet Eerdmans, for that matter, die ook lekker van leer trok tegen “massa-immigratie” en de islam. Ik weet wel waarom, omdat Wilders en Eerdmans niet, zoals Baudet, tegen het coronabeleid tekeer gaan. Want met de vreemdelingenhaat van Baudet, Wilders en Eerdmans is iedereen het gewoon eens. Daarom is er door een meerderheid in de Kamer, ook door de held van progressief Nederland Pieter Omzigt, een motie van Eerdmans aangenomen om te zien of Nederland niet iets van het Deense asielbeleid kan leren. Denemarken wekt al jaren de afgunst van iedereen in Nederland, van extreemrechts tot Asscher-links, omdat dat land erop is gericht geen dochterverkrachtende hyena’s meer toe te laten. Het nieuwste Deense plan is ze allemaal naar Tunesië, Egypte, Ethiopië en Rwanda te sturen. Zogenaamd om te voorkomen dat ze verdrinken in de Middellandse zee, maar dat is ook het excuus dat Annabel Nanninga altijd aandraagt om haar virulente racisme te verdedigen.
Hitleriaans schuimbekken
Ik word daarom een beetje misselijk van die amechtig beleden verontwaardiging over Baudets onsmakelijke Holocaust-vergelijkingen, omdat de Kamer Wilders niet alleen z’n gang laat gaan als hij daar Hitleriaans staat te schuimbekken, maar het gewoon met ‘m eens is, wat immigranten betreft. Dat we vlijtig helpen hun thuisland totaal onbewoonbaar te maken, wil niet zeggen dat ze hier maar mogen komen om de boel op te souperen.
En sorry dat ik het zeg, maar in dat licht wordt de verontwaardiging over Baudet, worden al die mooie woorden over de Holocaust een betekenisloos ritueel, bedoeld om iemand uit te sluiten, niet om de slachtoffers van de extreme gevolgen van vreemdelingenhaat recht te doen.
Ik zag een filmpje waarin Wilders Rob Jetten verwijt dat D66 de grenzen wagenwijd openzet voor immigranten, waarop Jetten met een sarcastische grimas met zijn handen een uitnodigend gebaar naar de denkbeeldige vluchtelingenstromen maakt, zo van: “kom allemaal maar binnen. Túúrlijk, Wilders, je hebt helemaal gelijk.” Implicerend dat Wilders ook wel weet dat ie uit z’n nek staat te lullen. Ook D66 is voor beperking van de vluchtelingenopvang, niemand wil ze hier, die hyena’s. Die verkrachters en moordenaars, die Nederland willen onderwerpen aan de sharia.
Slavernijverleden
En dan hoort D66 nog bij de good guys. Het was Jetten die pleitte voor het maken van excuses door de Nederlandse staat voor haar aandeel in de Transatlantische slavenhandel. Surrealistisch is het, dat Rutte daarop antwoordt dat hij het daarmee moeilijk heeft, omdat het al zolang geleden is. Surrealistisch, omdat Rutte bij de opening van het Holocaust Namenmonument nog had gezegd dat de “hand van de geschiedenis een enorme schaduw blijft werpen op ons leven”, wat gezien z’n verzet tegen excuses voor het Nederlandse slavernijverleden dus holle woorden blijken te zijn.
Maar ook surrealistisch omdat die excuses blijkbaar afhankelijk zijn van de persoonlijke worsteling van onze grote Staatsman. Of Nederland excuses gaat maken, hangt af van of Rutte besluit dat de hand van de geschiedenis ook een schaduw werpt op de levens van de nabestaanden van mensen die als bederfelijke handelswaar werden beschouwd.
EINDE ARTIKEL
Reacties uitgeschakeld voor Artikel Frontaal Naakt/[Peter Breedveld]/Waarom keert niemand Geert Wilders de rug toe?
Beste lezersVoorafgaande aan mijn stuk over Fuhrer G Wilders [PVV] een Gouwe Ouwe:Een stuk, dat ik had geschreven [en alweer bijna vergeten!] en is gepubliceerdin Republiek Allochtonie Zie onderstaand en Geniet!
De redactie van Republiek allochtonië ontving van Astrid Essed een ingezonden artikel waarin ze op haar eigen wijze stelling neemt tegen een kabinet met gedoogsteun van de PVV. Hieronder haar tekst, zoals we die van haar ontvingen.
Geachte Redactie en lezers,
Bij dezen doe ik u mijn commentaar toekomen op de eventueel te vormen CDA/VVD minderheidsregering, met gedoogsteun van de PVV van Wilders
Een dergelijke ”government from hell” is naar mijn mening het einde van de Nederlandse rechtsstaat
Vriendelijke groeten Astrid EssedINLEIDING: Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 9 juni, kwamen de PVV van Wilders [van 9 naar 24 zetels] en de rechts liberale VVD [van 2 naar 31 zetels], als grote overwinnaars uit de strijd.Dramatisch verliezer was het CDA, die van 41 naar 21 zetels terugvielen [1]Sinsdien verloopt de kabinetsformatie zeer moeizaam en is er nu reeds voor de zesde keer een informateur aangesteld, deze keer VVD partijvoorzitter en ex-burgemeester van Rotterdam, Opstelten[2] Wat nu onderzocht moet worden zijn de mogelijkheden om tot een CDA/VVD minderheidskabinet te komen, met gedoogsteun van de PVV COMMENTAAR:Met de PVV als derde partij in Nederland is een zeer gevaarlijke situatie ontstaanOok al regeert de PVV niet mee, met haar 24 zetels heeft zij een grote invloed op de besluitvorming in het parlement, wat voornamelijk een grote bedreiging is voor asielzaken, integratie en veiligheid, waarbij de PVV voorstander is van maatregelen a la politiestaatEn uiteraard zou de PVV meer specifiek zoveel mogelijk discriminerende maatregelen tav moslins willen doorvoeren, zoals het hoofddoekenverbod en een immigratiestop voor mensen uit moslimlanden [3] GEDACHTEGOED VAN DE PVV:Als bekend mag worden verondersteld, dat de PVV een discriminerende en racistische partij isDiscriminerend van wege haar beledigende generalisatie van de Islam en moslims, racistisch vanwege haar onderscheid tussen ”westerse” en ”niet-westerse” allochtonen, waarbij de laatste groep stelselmatig als criminelen of ”gelukszoekers” wordt afgeschilderd [4] Met name over vluchtelingen, die hun land zijn ontvlucht vanwege hetzij armoede, hetzij oorlog, hetzij vervolging, laat Wilders zich in hetzerige en haatzaaiende wijze uit Ik citeer uit de PVV ”visie” ””De massa-immigratie is een geldverslindende linkse hobby. De miljarden die opgaan aan extra gevangenissen, extra politie, extra huizen, extra zorg, extra onderwijs, extra uitkeringen moeten toch ergens vandaan komen. Wie betaalt de prijs voor de multiculturele samenleving? Wie moet steeds de portemonnee trekken? Dat bent u, dat zijn de gewone hardwerkende Nederlanders die nooit gevraagd hebben om de massa-immigratie.” http://pvv.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=2651&Itemid=204Zie ook het onzalige PVV ”Immigratieplan”, getiteld:Achttien maatregelen om de stroom ECHT in te dammen http://pvv.nl/index.php?option=com_content&task=view&id=716&Itemid=121 Maar los van bovenstaande onzalige PVV opvattingen, die deels ook worden gedeeld door de VVD, hebben wetenschappers van de Radboud Universiteit Nijmegen en de Erasmus Universiteit Utrecht aangetoond, dat het in Nederland niet eens meer mogelijk is, het immigratiebeleid aan te scherpen, zonder te tornen aan de bestaande Europese richtlijnen en internationale verdragen [5] Die zullen dus mogelijk ruim worden geschonden, zeker bij PVV inbreng in asiel en migratie POLITIESTAAT: Ook heeft de PVV standpunten a la politiestaatZo is zij een voorstander van o.a. preventief fouilleren door het hele land, ”heropvoedingskampen”, ”versobering” van het gevangeniswezen, etnische registratie van iedereen en administratieve detentie [detentie zonder vorm van proces of aanklacht] van terreurverdachten [6] Nog een ”interessant” citaat uit de PVV visie ”De PVV kiest voor zero tolerance. Elk afdingen van het gezag van de politie moet worden tegengegaan. De politie moet heer en meester zijn op straat. Er mag nooit enig misverstand over bestaan wie de baas is in onze wijken, dorpen en steden. Toegeven aan het tuig is het begin van het einde. Hogere straffen en hoge minimumstraffen. Stoppen met TBS en proefverloven, versober de gevangenissen.”” http://pvv.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=2651&Itemid=204 Terecht is de PVV dan ook door de Anne Frank Stichting als extreem-rechts gekwalificeerd [7] SCHADUWEN UIT HET VERLEDEN Recentelijk vergeleek CDA bestuurslid en politica Hannie van Leeuwen, die tevens verzetsstrijder geweest is, de PVV van Wilders met de NSDAP van Adolf Hitler [8]Hoewel dergelijke vergelijkingen altijd angstvallig uit de weg gegaan worden, ben ik het met haar eens Uiteraard zijn er grote historische verschillen tussen de politieke situatie van Europa in de dertiger jaren en 2010, maar parallellen in gedachtegoed tussen NSDAP en PVV zijn er zeker Beide partijen zijn gebaseerd op een racistische en mensvijandige ideologie, de NSDAP gericht tegen Joden en andere ”Untermenschen” en de PVV gericht tegen zowel moslims als ”niet-westerse” allochtonenBeide partijen bedienen zich van een gevaarlijke haatzaaierij Het bovengenoemde PVV stukje over ‘massale immigratie” spreekt boekdelen Wilders wil de strijd aanbinden tegen de Islam ”als kernpunt van het buitenlandbeleid” [9], Hitler zaaide haat tegen het ”Internationale Jodendom” Wilders heeft in 2009 een ”voorstel’ gelanceerd voor massale uitzettingen uit Europa van moslims ”die problemen veroorzaken” [10]Een pleidooi voor etnische zuiveringen dus Voor de noodlottige Wannsee conferentie [11] waren de nazi’s voorstander voor eventuele massale deportaties van Joden [12]Het is van belang, deze parallellen in gedachtegoed niet te onderschatten VVD Met een dergelijke partij zou dus niet onderhandeld moeten worden, laat staan samengewerktDe happigheid echter, waarmee VVD fractieleider Rutte met de PVV in zee wil gaan, is echter niet verbazingwekkend. Niet alleen is de VVD als partij de laatste jaren aanzienlijk opgeschoven richting xenofobie [13], bovendien is Rutte zelf destijds veroordeeld wegens het aanzetten tot discriminatie [14] CDA Opvallend in deze kabinetsformatie is de door CDA fractieleider Verhagen gemaakte schaamteloze switchBeweerde hij aan het begin van de kabinetsformatie, dat hij pas wilde onderhandelen als de VVD en PVV het in principe eens waren EN als was voldaan aan ”het van tafel zijn van alle schendingen van de grondbeginselen van de rechtsstaat”, NU is hij aan de onderhandelingstafel aangeschoven zonder het stellen van enige voorwaarde! [15]Ook dient in herinnering gebracht, dat Verhagen in 2009 tijdens het Amnesty Filmfestival had opgemerkt ”niet te willen leven in het land van Wilders” [16]Nu, dat land brengt hij met rasse schreden dichterbij! In tegenstelling echter tot de VVD acceptatie van de extreem-rechtse PVV , met als enig moedig tegengeluid ex tweede Kamerlid en voormalig Tweede Kamervoorzitter Weisglas [17], regent het tegenstand en kritische geluiden bij het CDA. Zo hebben CDA prominenten als o.a. ex premier van Agt, oud fractievoorzitter Aantjes, oud CNV voorzitter Doekle Terpstra en oud minister de Vries hun ongenoegen uitgesproken.[18]Reeds genoemd is CDA politica en lid van het bestuur, Hannie van Leeuwen, tevens oud verzetsstrijder, die de PVV van Wilders, terecht, vergeleek met de NSDAP van Adolf Hitler [19] Een moedig en byzonder initiatief is ook het Manifest van verontruste CDA leden tegen samenwerking met de PVV, of het nu op regeringsniveau of op ”gedoogniveau” isZij eisen het afbreken van de kabinetsonderhandelingen door het CDA [20] Een citaat uit het Manifest ”Wij staan voor onze grondrechten” ”De PVV stigmatiseert een aanzienlijke minderheid van onze bevolking, maakt deze tot zondebok voor vrijwel alle problemen van onze samenleving.Zo bedreigt de PVV niet alleen de vrijheden van moslims, maar ook de beginselen van onze rechtsstaat en daarmee de vrijheid van ons allen” [21] En dat is nu precies de kern van de zaak Het discriminatoir, racistisch en mensvijandig gedachtegoed van de PVV treft zowel allochtonen als autochtonen, zaait haat en vergiftigt de onderlinge verhoudingen De ondertekenaars zijn afkomstig uit een brede laag van de samenleving varierend van oud politici, predikanten, lwetenschappers, lokale bestuursbestuursleden en anderen [22]Initiatiefnemer is Wouter Beekers, historicus aan de Vrije Universiteit te Amsterdam
Onder de 44 aanvankelijke ondertekenaars zijn o.a. oud-burgemeester Dick Corporaal, predikant Jan Eerbeek en de oud-Kamerleden Sytze Faber en Ton de Kok.
Ook Ton Herstel, oud-voorzitter van de NCRV en oud-hoofdofficier van justitie. [23]
CDA LEDENCONGRES
Aan het einde van de kabinetsformatie wordt een speciaal congres gehouden, waarin CDA leden zich kunnen uitspreken voor al dan geen regeringssamenwerking met de PVV
Een dergelijke beslissing door leden over regeringssamenwerking is zeer ongebruikelijk.
Volgens de partijreglementen is deze keus aan de Tweede Kamerfractie.
Dat er van dit reglement is afgeweken, heeft uiteraard alles te maken met de binnen het CDA ontstane terechte commotie over de PVV als mogelijke coalitiepartner [24]
De groep verontruste CDA’ers, die het Manifest heeft ondertekend, is reeds de discussie binnen de partij gestart,
omdat zij terecht vrezen, anders op het congres voor een voldongen feit te worden gesteld [25]
Een duidelijk op het congres uitgesproken ”neen” tegen de PVV zal echter voor de Tweede Kamerfractie [bij wie de eindbeslissing ligt] niet te negeren zijn
EPILOOG
De PVV is een discriminerende, racistische en haatzaaiende partij, die een levensgrote bedreiging vormt voor de democratische rechtsprincipes in Nederland
Daarom moet deze partij hoe dan ook zowel van regerings als gedoogsamenwerking worden uitgesloten
De VVD heeft zich al met huid en haar verkocht aan de PVV, het CDA is nog een onzekere factor
Het is in ieder geval te hopen, dat het CDA verzet van binnenuit genoeg invloed zal kunnen aanwenden en steun van andere CDA leden krijgt, om regeringsdeelname met de PVV te voorkomen, mocht het tot een acoord bij de kabinetsformatie komen
Het is nu of nooit
Want wanneer er een kabinet komt, met PVV regeringsdeelname of gedoogsteun, dan zou voor het eerst in de geschiedenis van Nederland een extreem-rechtse partij regeringspartner zijn
Daarmee komt dan een einde aan de Nederlandse rechtsstaat
In 2010 haalt de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders een enorme verkiezingswinst. De meeste partijen willen echter niet samen met de PVV in een kabinet gaan zitten. Na chaotisch verlopen onderhandelingen, vormen VVD en CDA uiteindelijk een minderheidskabinet met gedoogsteun van de PVV. Het blijkt een lastig huwelijk tussen de drie partijen dat al na anderhalf jaar strandt. Waarom mislukt regeren met de PVV? & Vrije tijdTech & WetenschapGeschiedenis & CultuurLiefde & RelatiesWonen & WerkenPolitiek & SamenlevingWat wil je weten?
Waarom mislukte regeren met PVV-steun?
In 2010 haalt de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders een enorme verkiezingswinst. De meeste partijen willen echter niet samen met de PVV in een kabinet gaan zitten. Na chaotisch verlopen onderhandelingen, vormen VVD en CDA uiteindelijk een minderheidskabinet met gedoogsteun van de PVV. Het blijkt een lastig huwelijk tussen de drie partijen dat al na anderhalf jaar strandt. Waarom mislukt regeren met de PVV?
Waarvoor ik vreesde, is bewaarheid geworden.De op de Persconferentie van 13 augustus gedane aankondiging door ons premier Rutte, aankondiging van de persconferentie, dat het demissionaire kabinetvoornemens was, in september met de 1.5 meter Corona afstand te stoppen [1]is bewaarheid geworden.Dit d….mnd demissionaire kabinet, bij monde van premier Rutte, GevaarlijkeGek, heeft op de recente Persconferentie op 14 september aangekondigd, de 1.5 meter afstand per zaterdag 25 september los te laten. [2]Dat is dus nu een feit, want dit stuk is geschreven op zondag 26 september!Er zijn nog meer zaken aangekondigd [3], maar ik wil mij op die 1.5 meter richten. DIE 1.5 METER! Op het niet te onderschatten belang van die 1.5 maatregel is uitentreurengewezen en het is duidelijk uitgelegd [4]”Iemand die hoest of niest, verspreidt in een straal van anderhalve meter rondom zichzelf het grootste volume aan vochtdruppels met virus. En via die kleine vochtdruppels kun je het coronavirus doorgeven.” [5]EN”Het coronavirus – ook bekend als COVID-19 – verspreidt zich van mens tot mens. De grootste kans op besmetting loop je door bij een geïnfecteerde persoon in de buurt te komen en doordat hij in jouw richting hoest of niest. ” [6]En dat aanraking gevaarlijk kan zijn [7] moge duidelijk zijn.
In april van dit jaar nog heeft een studie van het RIVM uitgewezen, dat mensen, die zich aan die 1.5 meter houden, minder kans lopen om het Coronavirus op te lopen! [8]
VRAGEN: Ondergetekende vindt het hoogst onverstandig om in dit stadium, nu deCoronapandemie nog wereldwijd woedt [9] en we geen idee hebben, water nog aan Corona ellende uit het buitenland deze kant kan opkomen, zoalsbijvoorbeeld de gevaarlijkere Braziliaanse variant, die trouwens al in Nederland is] [10], nu al over te gaan op afschaffing van de 1.5 meter afstandsregel.Daartoe enkele vragen aan ons premier Rutte, Gevaarlijke Gek. [11] [Vragen in redelijk willekeurige volgorde en niet in mate van belangrijkheid en/of chronologie]
VRAAG 1 PREMIER RUTTE:ALS HET KABINET HET NOG STEEDS VERSTANDIG VINDT, OMELKAAR DE RUIMTE TE BLIJVEN GEVEN EN DAARBIJ ANDERHALVE METER DE VEILIGE AFSTAND VINDT [12], WAAROM DEZE DAN NU AL AFSCHAFFEN? VRAAG 2 PREMIER RUTTEWAAROM 1, 5 METER AFSCHAFFEN, ALS 1. 8 MILJOENMENSEN [OP EEN BEVOLKINGSAANTAL VAN 17.8 MILJOEN] NOG NIET ZIJN GEVACCINEERD? [13]
VRAAG 3 PREMIER RUTTEUIT HET ADVIES VAN HET OUTBREAK MANAGEMENT TEAM[HET OMT] BLIJKT, DAT DE LOSLATING VAN DE 1.5 METER VERBONDEN IS AAN DE INVOERING VAN EEN CORONATOEGANGSBEWIJS [14], EENADVIES, DAT U HEBT OPGEVOLGD.EN DAT CORONATOEGANGSBEWIJS [DAT BETEKENT HET BEWIJS OVERLEGGEN, DAT JE VOLLEDIG BENT GEVACCINEERD OF DAT JE MINDER DAN 24 UUR GELEDEN NEGATIEF GETEST BENT OF IMMUNITEIT HEBT, OMDAT JE CORONA GEHAD HEBT] ZAL DUS GELDEN IN ”RISICOVOLLE SITUATIES” [15]DAT HOUDT IN bij evenementen, in de horeca, bij profsportwedstrijden of in theaters en de bioscoop [16] DAT KLINKT MOOI, MAAR WAT NOU ALS ER NIET OFONVOLDOENDE WORDT GECONTROLEERD?IN HET VERLEDEN IS DAT AL MISGEGAAN, WAARDOOR BEPAALDE VERSOEPELINGEN MOESTEN WORDEN TERUGGEDRAAID. [17]BOVENDIEN HEEFT DE BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM, MEVROUWFEMKE HALSEMA, AANGEKONDIGD, NIET TE ZULLEN HANDHAVEN, WAAROP TERECHT KRITIEK VAN VIROLOGEN [18]OOK HEEFT MINISTER GRAPPERHAUS RECENTELIJK NOG CAFE’S GEWAARSCHUWD, DIELAK LIJKEN TE HEBBEN AAN DE CORONAPASMAATREGELEN. [19]NIET ZO’N GOED IDEE DUS, MENEER RUTTE, DE 1.5 METER AFSTAND TE LATEN VALLEN EN ALLEEN TEVERLATEN OP AL DAN NIET NALEVING VAN DE CORONAPASMAATREGELEN? VRAAG 4PREMIER RUTTE:
WAAROM ZO’N DRASTISCHE STAP DOOR DE 1.5 METER AF TE SCHAFFEN, ALS NIET ZO LANG GELEDEN [BEGIN SEPTEMBER
HEEL NEDERLAND CODE ROOD KREEG? [20]
VRAAG 5
PREMIER RUTTE
VOOR HET OV BLIJFT EEN MONDKAPJESPLICHT GELDEN [21], DUS HET GEVAAR VAN DICHT BIJ ELKAAR KOMEN WORDT WEL DEGELIJK ONDERKEND.
WANT IN HET OV TOON JE GEEN CORONATOEGANGSBEWIJS [22]
WAAROM DAN TOCH DE AFSCHAFFING VAN DIE 1.5 METER?
VRAAG 6
PREMIER RUTTE
DE 1.5 METER IS EEN VAN DE EERSTE CORONAMAATREGELEN DIE WERD INGEVOERD [23], ZOU DUS OOK ALS EEN VAN DE LAATSTEN MOETEN
WORDEN AFGESCHAFT
VRAAG 7
PREMIER RUTTE
HET REPRODUCTIEGETAL IS WELISWAAR GEDAALD VAN 0.99 NAAR 0.91 [24], MAAR ZOVER ZIT HET NIET AF VAN DE 1 [25]
WAAROM DAN AFSCHAFFING VAN DIE 1.5 METER?
ZIET U ZELF HET RISKANTE DAARVAN NIET IN, PREMIER RUTTE!
VRAAG 8
PREMIER RUTTE
ZOWEL GROOT-BRITANNIE [MET PREMIER BORIS JOHNSON ALS
ONVERANTWOORDELIJKE GEK] [26] ALS DENEMARKEN HEBBEN ALLE
MAAR WAS HET, WAT DE AFSCHAFFING VAN DIE 1.5 METER AFSTANDSREGEL BETREFT, NIET BETER, DE GEVOLGEN VAN DIE TOTALE AFSCHAFFING IN DEZE TWEE LANDEN AF TE WACHTEN?
HET AFSCHAFFEN VAN DIE 1.5 METER IS IMMERS EEN VAN
DE MEEST DRASTISCHE STAPPEN IN CORONALAND-BELEID?
IN GROOT BRITANNIE GAAT HET BEPAALD NIET ZO DENDEREND [28], WAARBIJ GROOT BRITANNIE OVERIGENS NIET UITSLUIT,
OPNIEUW MAATREGELEN TE NEMEN, ALS HET VERDER DE VERKEERDE KANT UITGAAT. [29]
EN IN DENEMARKEN, DAT IN SEPTEMBER IS GESTOPT MET DE CORONAMAATREGELEN, [30] IS HET NOG MAAR AFWACHTEN.
WAAROM DUS NOG NIET EVEN AFGEWACHT, PREMIER RUTTE, OM DE GEVOLGEN TE KUNNEN METEN?
VRAAG 9
PREMIER RUTTE
WAAROM NU DE 1.5 METER AFSCHAFFEN, VOORDAT DE EFFECTEN GEMETEN KUNNEN WORDEN VAN DE REEDS IN NEDERLAND
AANWEZIGE BRAZILIAANSE VARIANT, DIE WELLICHT [DAT WORDT NOG ONDERZOCHT] MINDER GOED BESTAND IS TEGEN DE VACCINATIES [31]
GEMISTE KANS, PREMIER RUTTE!
U SPEELT WEER GEVAARLIJK SPEL!
VRAAG 10
LAATSTE EN MISSCHIEN WEL BELANGRIJKSTE VRAAG:
PREMIER RUTTE
WAAROM WORDT ER [EN DAT REKEN IK NATUURLIJK NIET ALLEEN
NEDERLAND AAN, MAAR DE GEHELE WESTERSE WERELD]
NIET MEER GEDAAN AAN HET EERLIJKER VERDELEN VAN VACCINS OVER DE GEHELE WERELD [32] DAT IS NIET ALLEEN,
HOEWEL BELANGRIJK, EEN MORELE KWESTIE, MAAR VOORKOMT
OOK, DAT ER TIENTALLEN MUTATIES BIJKOMEN, DIE RESISTENTER ZIJN TEGEN VACCINS DAN DE HUIDIGE. [33]
GEZIEN TEGEN DIT LICHT IS HET TOCH ONVERANTWOORDELIJK
OM NU AL DE 1.5 METER AF TE SCHAFFEN.
WAT ALS DE HEL LOSBREEKT EN DIE MUTATIES,
DIE RESISTENTER ZIJN, ONZE KANT OP KOMEN?
DAAR WELEENS AAN GEDACHT, PREMIER RUTTE?
DIT WAREN MIJN VRAGEN
WAT IS DAAROP UW ANTWOORD, PREMIER RUTTE? En gaat over tot de Orde van de Dag ! [34]See you in Battle, Rutte, Gevaarlijke Gek
De P1-coronavariant wordt vooral gevonden bij uitbraken in- en om Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse staat Amazonas. Er is bij deze variant nog geen duidelijkheid of het ziekteverloop anders is. De variant heeft onder andere drie veranderingen in het Spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, die als zorgelijk worden beschouwd. Deze drie veranderingen zijn vrijwel identiek aan de veranderingen in de Zuid-Afrika variant. De mutaties in deze variant zorgen mogelijk voor een hogere besmettelijkheid en een verminderde effectiviteit van reeds bestaande of door een vaccinatie opgewekte afweer. Dit wordt momenteel (inter)nationaal onderzocht.
P2
De P2-coronavariant is een variant die breed verspreid in Brazilië voorkomt. Van de drie hierboven genoemde zorgelijke mutaties komt er eentje in deze variant voor. Deze mutatie kan mogelijk leiden tot verhoogde besmettelijkheid en verminderde effectiviteit van afweer na eerder doorgemaakte infectie met klassieke varianten dan wel vaccinaties. Of dit daadwerkelijk zo is wordt ook voor deze variant momenteel (inter)nationaal onderzocht.”
Bij bron- en contactonderzoek is bij twee personen in de regio Amsterdam, de Braziliaanse variant P1 (B.1.1.28.P1) gevonden. Deze beide personen zijn kortgeleden teruggekomen van een reis naar Brazilië, zijn in quarantaine gegaan, ontwikkelden klachten en kregen een positieve testuitslag. Gezien de reishistorie is verder onderzoek gedaan.
Bij twee personen in de regio Brabant is in de kiemsurveillance de Braziliaanse variant P2 (B.1.1.28.P2) aan het licht gekomen. Deze twee personen hebben geen reishistorie met het Zuid-Amerikaanse land. Of er een andere link is met Brazilië wordt op dit moment onderzocht.
Dit type van het coronavirus is ook aangetroffen bij iemand in de regio Gelderland, die onlangs in Brazilië is geweest, na terugkeer in quarantaine ging en klachten kreeg. Uit verder onderzoek van het testmonster bleek dat deze persoon de Braziliaanse variant P2 had.
Veranderingen in het ‘Spike-eiwit’
Beide Braziliaanse typen van het coronavirus zijn mogelijk, net als de Britse en de Zuid-Afrikaanse varianten, besmettelijker dan het type dat tot nu toe het meest in Nederland voorkwam. Dat komt doordat door mutaties aan het spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, er mogelijk voor zorgen dat deze eiwitten van het virus zich beter kunnen hechten aan menselijke cellen. Of dit ook daadwerkelijk zo is moet nog uit nader onderzoek blijken.
P1
De P1-coronavariant wordt vooral gevonden bij uitbraken in- en om Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse staat Amazonas. Er is bij deze variant nog geen duidelijkheid of het ziekteverloop anders is. De variant heeft onder andere drie veranderingen in het Spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, die als zorgelijk worden beschouwd. Deze drie veranderingen zijn vrijwel identiek aan de veranderingen in de Zuid-Afrika variant. De mutaties in deze variant zorgen mogelijk voor een hogere besmettelijkheid en een verminderde effectiviteit van reeds bestaande of door een vaccinatie opgewekte afweer. Dit wordt momenteel (inter)nationaal onderzocht.
P2
De P2-coronavariant is een variant die breed verspreid in Brazilië voorkomt. Van de drie hierboven genoemde zorgelijke mutaties komt er eentje in deze variant voor. Deze mutatie kan mogelijk leiden tot verhoogde besmettelijkheid en verminderde effectiviteit van afweer na eerder doorgemaakte infectie met klassieke varianten dan wel vaccinaties. Of dit daadwerkelijk zo is wordt ook voor deze variant momenteel (inter)nationaal onderzocht. Er is ook bij deze variant nog geen duidelijkheid over een mogelijk veranderd ziekteverloop. Als er een besmetting met één van de beide Braziliaanse coronavarianten is aangetroffen, start de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst bron-en-contactonderzoek op.
Stop verdere verspreiding, houd je aan de maatregelen
Net als bij alle varianten van het coronavirus geldt ook bij de Braziliaanse varianten: houd je aan de maatregelen. Laat je zo snel mogelijk testen bij (milde) klachten en volg isolatie- en quarantainemaatregelen strikt op.
‘De Nederlandse epidemioloog Amrish Baidjoe, verbonden aan de London School of Hygiene and Tropical Medicine: “Ondanks beloftes die gedaan zijn, is er van het eerlijk verdelen van vaccins nog niets terecht gekomen. Als we ons in het Westen kunnen vaccineren, maar in armere landen niet, dan hebben we wereldwijd een probleem. Het opschalen van productie van vaccins is nu essentieel en daarvoor zouden farmaceuten hun patenten en kennis moeten delen. “
Enquête van de People’s Vaccine Alliance toont aan dat wereldwijde toegang tot vaccins noodzakelijk is.
Uit een recente enquete onder 76 epidemiologen uit 28 landen, uitgevoerd door de People’s Vaccine Alliance, meent tweederde van hen dat binnen een jaar het coronavirus zodanig muteert dat de meeste vaccins van de eerste generatie ineffectief zullen zijn. Bijna driekwart van de ondervraagden zei dat het delen van patenten en kennis de wereldwijde vaccinatiedekking zou kunnen vergroten. Dit sluit aan bij de oproep van de People’s Vaccine Alliance aan farmaceutische bedrijven om patenten en kennis te delen en zo meer productie van vaccins mogelijk te maken zodat alle landen over voldoende vaccins kunnen beschikken om mensen tegen corona te beschermen.
De People’s Vaccine Alliance, een coalitie van meer dan 50 organisaties, waaronder African Alliance, Oxfam, Public Citizen en UNAIDS, waarschuwen dat met het huidige tempo mogelijk slechts 10 procent van de mensen in de meeste arme landen volgend jaar gevaccineerd kan worden.
Devi Sridhar, hoogleraar Global Public Health aan de Universiteit van Edinburgh: “Hoe meer het virus rondwaart, hoe waarschijnlijker het is dat er mutaties en varianten zullen opduiken, waardoor onze huidige vaccins niet doeltreffend zouden kunnen worden. Tegelijkertijd blijven arme landen verstoken van vaccins en medische basisbenodigdheden zoals zuurstof. “
Gregg Gonsalves, universitair hoofddocent epidemiologie aan de Yale University:” Doordat miljoenen mensen over de hele wereld met corona geïnfecteerd zijn, ontstaan er iedere dag nieuwe mutaties die resistenter zijn dan hun voorgangers. Het virus kent geen grenzen en nieuwe varianten, ergens op aarde, betekenen dat niemand van ons veilig is. “
De Nederlandse epidemioloog Amrish Baidjoe, verbonden aan de London School of Hygiene and Tropical Medicine: “Ondanks beloftes die gedaan zijn, is er van het eerlijk verdelen van vaccins nog niets terecht gekomen. Als we ons in het Westen kunnen vaccineren, maar in armere landen niet, dan hebben we wereldwijd een probleem. Het opschalen van productie van vaccins is nu essentieel en daarvoor zouden farmaceuten hun patenten en kennis moeten delen. “
De verdediging van de monopolies van farmaceutische reuzen door rijke landen betekent dat wereldwijde voorraden van vaccins onnodig worden gerantsoeneerd en een handvol bedrijven beslist waar en wanneer vaccins beschikbaar zijn. Eerder deze maand blokkeerden rijke landen een voorstel om tijdelijk afstand te doen van intellectuele eigendomsrechten voor coronavaccins. De People’s Vaccine Alliance roept de rijke landen op om de tijdens de komende top van de Wereldhandelsorganisatie in april alsnog hier mee in te stemmen.
Dr. Mohga Kamal Yanni, senior-adviseur gezondheidsbeleid van The People Vaccine Alliance: “Als we in oorlog waren met een land genaamd corona, zouden regeringen dan cruciale beslissingen over productie, levering en prijs overlaten aan wapenbedrijven?
“Aangezien vaccins onze meest belangrijke wapens zijn in de strijd tegen corona, moeten wereldleiders de teugels in handen nemen om de COVID Technology Access Pool van de Wereldgezondheidsorganisatie in staat te stellen het delen van technologie en intellectueel eigendom mogelijk te maken, zodat de wereldwijde vaccinproductie kan worden gemaximaliseerd.”
Noot voor redactie: De Nederlandse epidemioloog Amrish Baidjoe is beschikbaar om toelichting te geven op dit onderwerp. Contact: Jules van Os, persvoorlichting Oxfam Novib, 06-51573683.
De People’s Vaccine Alliance is een coalitie van meer dan 50 organisaties, waaronder African Alliance, Oxfam, Public Citizen en UNAIDS,
Details met uitkomsten van de survey: De overgrote meerderheid van de meewerkende epidemiologen – 88 procent – zei dat de aanhoudend lage vaccinatiegraad in veel landen het waarschijnlijker zou maken dat vaccinresistente mutaties verschijnen.
Van de 76 respondenten op de enquête:
66,2% dacht dat binnen een jaar of sneller voordat het virus zodanig muteert dat de meeste vaccins van de eerste generatie niet meer effectief zijn (18,2% dacht dat we 6 maanden of minder hadden en 32,5% zei 9 maanden of minder).
7,8% dacht dat we nooit mutaties zouden zien waardoor de huidige vaccins ondoeltreffend zouden worden en dat er nieuwe of gewijzigde vaccins nodig zouden zijn, en nog eens 7,8% deed over de duur geen voorspelling. 18,2% dacht dat we 2 jaar of meer hebben voordat mutaties de huidige vaccins ondoeltreffend maken en nieuwe of gewijzigde vaccins nodig zijn.
74% zei dat het delen van technologie en intellectueel eigendom de wereldwijde vaccinatiedekking zou kunnen vergroten, 23% zei misschien en 3% zei nee.
88,3% zei dat aanhoudend lage vaccinatiegraad in veel landen het waarschijnlijker zou maken dat vaccinresistente mutaties optreden, 6,5% zei dat dit niet zou gebeuren en 5,2% gaf geen antwoord op de vraag.
De enquête werd uitgevoerd tussen 17 februari en 25 maart 2021. De respondenten van de enquête zijn onder meer epidemiologen, virologen en specialisten op het gebied van infectieziekten van de volgende universiteiten/ instellingen:
Aalborg University Hospital in Denemarken, Académie nationale de médecine in Parijs, Africa Centers for Disease Control and Prevention, Amader Hospital India, AMREF International University in Kenya, Belgian Lung and Tuberculosis Association, Cambridge University, Centre for Family Health Research in Zambia, Centers for Disease Control & Prevention in South Sudan, Center for Infections Disease research Zambia, Columbia University USA, Complutense University in Madrid, Danish Medical Association, école de santé publique de l’Université in Montréal, Emory University USA, Forum for ethics review committees in India , fundacion getint in Argentinië, Georgetown VS, Good Clinical Practice Alliance – Europa (GCPA), Hamdard University in India, Ibn Sina Academy of Medicine and Sciences in India, Imperial College London, Institute of Human Virology, University of Maryland School of Medicine USA , ISPG – Instituto Superior Politecnico de Gaza, Johns Hopkins University USA, Johnson & Johnson, Kabale University in Uganda, Kenya Medical Research Institute, Lebanese University, London School of Hygiene and Tropical Medicine, Makerere University in Uganda, Movement for Community-led Development, Mpilonhle in Zuid-Afrika, National Institute for Infectious Diseases Lazzaro Spallanzani in Italië, National Research Ethics Board / PREVAIL in Liberia, OTRANS-RN in Guatemala, Oxford University Clinical Research Unit in Vietnam, Portland State University School of Public Health USA, St. Luke’s Medical Center in de Filippijnen, Tufts University USA, University College London UK, University College London Institute for Global Health UK, University of Cape Town, Cliniques Universitaires Saint-Luc in België, University of the East Ramon Magsaysay in de Filippijnen, UK Emergency Medical Team, Unicamillus International University of Medical Science in Italië, Union of Junior Artsen in Denemarken, Universidad Autónoma Gabriel Rene Moreno in Bolivia, Universidad Nacional del Litoral in Argentinië, University of Cambridge UK, University of Cape Town in Zuid-Afrika, University of Edinburgh UK, University of Maryland USA, University of Pretoria in Zuid-Afrika, University of Southern Denmark, University of Zimbabwe, University of Zambia, Walter Sisulu University in Zuid-Afrika, Wereldgezondheidsorganisatie India, Wits University in Zuid-Afrika en Yale School of Public Health USA.
De 28 landen zijn: Algerije, Argentinië, Australië, België, Bolivia, Canada, Denemarken, Ethiopië, Frankrijk, Guatemala, India, Italië, Kenia, Libanon, Noorwegen, Filippijnen, Senegal, Somalië, Zuid-Afrika, Zuid-Soedan, Spanje, Verenigde Arabische Emiraten, Oeganda, VK, VS, Vietnam, Zambia en Zimbabwe.
Doordat in veel arme landen nauwelijks coronavaccins voorhanden zijn, zal het coronavirus binnen een jaar zodanig muteren dat de meeste vaccins niet meer effectief zijn. Dat is de inschatting van epidemiologen uit bijna dertig landen, die zijn ondervraagd door de maatschappelijke organisaties Oxfam Novib en de People’s Vaccine Alliance.
Negen van de tien wetenschappers denken dat de aanhoudend lage vaccinatiegraad in veel landen ertoe leidt dat er uiteindelijk een resistente variant van het virus zal ontstaan, blijkt uit de enquête. Een meerderheid verwacht dat dit al binnen een jaar gaat gebeuren.
Het grootste probleem is dat de vaccins die nu al gemaakt worden, voor veel ontwikkelingslanden niet beschikbaar zijn, aldus Oxfam Novib. De farmaceutische bedrijven die de vaccins ontwikkelen, hebben het alleenrecht op productie, waardoor er schaarste ontstaat. Daardoor kan het virus zich verder verspreiden en muteren, waarschuwen de epidemiologen.
“
Als we ons in het westen kunnen vaccineren, maar in armere landen niet, hebben we wereldwijd een probleemVeldepidemioloog Amrish Baidjoe
Ook de Nederlandse epidemioloog Amrish Baidjoe, die werkt voor de London School of Hygiene and Tropical Medicine, deed mee aan de enquête. In het persbericht licht hij toe: “Ondanks beloftes die gedaan zijn, is er van het eerlijk verdelen van vaccins nog niets terechtgekomen. Als we ons in het westen kunnen vaccineren, maar in armere landen niet, hebben we wereldwijd een probleem.”
Viroloog en OMT-lid Marion Koopmans, verbonden aan het Erasmus MC en niet betrokken bij de enquête, zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat de mondiale verdeling van vaccins “absoluut iets belangrijks is”. Dat geldt volgens haar ook voor de aanpassingen die nodig zijn aan de vaccins.
“It ain’t over till it’s over“, zegt Koopmans. “Hoe meer circulatie er is in groepen die al deels immuniteit hebben, hoe groter de kans op een selectie van virussen die daaraan ontsnappen. Dus het is inderdaad een wereldwijd probleem en het moet wereldwijd aangepakt worden.”
‘Geen zwart-witverhaal’
Koopmans legt uit dat de huidige vaccins al een andere werking laten zien bij de Zuid-Afrikaanse en Braziliaanse varianten van het virus. “Er zijn verschillen in hoe goed de antistoffen die worden opgewekt door de vaccinatie werken tegen die varianten. Maar het is geen zwart-witverhaal. Het is niet het enige wat een vaccin doet, dus hoe het helemaal uitpakt, weten we niet.”
Daarnaast zijn farmaceuten volop bezig met het aanpassen van de vaccins aan nieuwe varianten, benadrukt ze. Koopmans sluit alleen niet uit, dat net als bij de griepprik, mensen opnieuw ingeënt moeten worden als het coronavirus “te veel” is veranderd. “Het is vroeg, maar daar moeten we wel rekening mee houden.”
Opschorten patentbescherming
De People’s Vaccine Alliance, waarin organisaties als Oxfam Novib en UNAids samenwerken, roept rijke landen op om de patentbescherming tijdelijk op te schorten voor coronavaccins, zodat meer fabrikanten die kunnen gaan maken.
Onder meer de Europese Unie ziet daar tot nu toe niets in, met het argument dat farmaceutische bedrijven niet moeten worden ontmoedigd om geld en tijd te steken in het ontwikkelen van de vaccins. “Maar je zou ook kunnen zeggen: er gaat zoveel publiek geld hiernaartoe, daar mag je ook voorwaarden aan stellen”, zegt viroloog Koopmans.
Terwijl de vaccinatiecampagnes in rijke landen doorstomen, gaat het een pak minder vlot in armere delen van de wereld. In Afrika bijvoorbeeld, waar vermoedelijk maar zeven landen het doel van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zullen halen om tegen september minstens 10 procent van de bevolking ingeënt te hebben tegen het coronavirus.
De zeven landen zijn de Comoren (een eilandengroep in de Indische Oceaan, ten noordwesten van Madagaskar), Equatoriaal-Guinea, Mauritius, Marokko, de eilandengroep Sao Tomé en Principe voor de westkust van Afrika, de Seychellen en Zimbabwe. Zes andere landen kunnen de drempel halen met hun huidige vaccinatietempo, maar dan moeten ze wel voldoende vaccins krijgen. Dat laatste zal niet evident zijn, volgens experts. Het gaat hier om eSwatini (het vroegere Swaziland), Ghana, Kenia, Lesotho, Rwanda en Tunesië.
Donderdag rapporteerde de WHO dat nog maar 2 procent van de Afrikaanse bevolking ingeënt is. Ten zuiden van de Sahara – het grootste deel van Afrika – is dat zelfs maar 1 procent. Om in elk land het doel van 10 procent te halen zouden nog 225 miljoen doses nodig zijn, volgens dokter Matshidiso Moeti, die de afdeling Afrika leidt bij de WHO. Hij schat dat negen op de tien Afrikaanse landen dat niet zullen halen.
Voorraad
De voorraad vaccins is echter niet groot. Veel landen gaven al aan dat ze door de leveringen van COVAX zitten, een internationaal initiatief dat coronavaccins voor iedereen beschikbaar wil maken. Nochtans zijn nog maar 35,9 miljoen vaccins gezet, vooral in landen zoals Egypte, Zuid-Afrika, Ethiopië, Marokko en Nigeria. In Burundi, Eritrea en Tanzania is nog geen enkel vaccin gezet. Tsjaad en Togo begonnen er vorige week aan.
In sommige landen gaat het vaccineren dan weer erg traag. Twintig landen hebben nog niet eens de helft van de beschikbare dosissen toegediend. In twaalf landen dreigt zelfs 10 procent van de dosissen te vervallen.
Veel landen hebben ook af te rekenen met opstoten van het virus. Er werden volgens officiële cijfers al meer dan vijf miljoen bevestigde besmettingen en 133.000 coronadoden gerapporteerd op het continent, maar er wordt vaak amper getest. Afgelopen week steeg het aantal besmettingen nog met 26 procent volgens de Africa Centers for Disease Control and Prevention. Bij het aantal overlijdens ging het om een stijging van 2 procent.
Lockdown
Onder meer in Zuid-Afrika, Egypte, Tunesië en Zambia worden fors meer besmettingen gerapporteerd. In Oeganda is opnieuw een lockdown afgekondigd. Onder meer de Britse (alfa), Zuid-Afrikaanse (bèta) en Indische variant (delta) werden er al gedetecteerd.
Goed nieuws is wel de belofte van de Amerikaanse president Joe Biden om 500 miljoen Pfizervaccins te schenken aan armere landen, onder meer in Afrika. Die zullen wel nog even op zich laten wachten. 200 miljoen dosissen moeten dit jaar nog geleverd worden, de rest begin volgend jaar.
”Gregg Gonsalves, universitair hoofddocent epidemiologie aan de Yale University:” Doordat miljoenen mensen over de hele wereld met corona geïnfecteerd zijn, ontstaan er iedere dag nieuwe mutaties die resistenter zijn dan hun voorgangers. Het virus kent geen grenzen en nieuwe varianten, ergens op aarde, betekenen dat niemand van ons veilig is. “
Wat is het reproductiegetal nou precies? Wat is ‘exponentiële groei’? En waarom komt het cijfer pas twee weken later? We leggen het uit in dit artikel.
Het reproductiegetal, ook wel de ‘R’ genoemd, is het gemiddeld aantal mensen dat wordt besmet door één persoon met COVID-19. Hieraan kun je zien hoe snel het virus zich verspreidt.
Bij een R van rond de 1 blijft het aantal besmettingen ongeveer gelijk. Dit betekent dat 1 persoon steeds 1 andere persoon besmet. Dat zie je in onderstaande afbeelding:
Exponentiële groei
Als het reproductiegetal groter is dan 1, neemt het aantal besmettingen toe. Stel dat de R 1,06 is. Dan besmetten 100 mensen 106 andere mensen.
Stel dat het reproductiegetal 2 is. Dan verdubbelt het aantal mensen dat het virus bij zich draagt bij elke overdracht (dat is als het virus overspringt van een besmet persoon naar andere personen). Bij de eerste overdracht verdubbelt het aantal besmettingen van 1 naar 2. Bij de tweede overdracht van 2 naar 4. Bij de derde overdracht van 4 naar 8. Dat ziet er zo uit:
Wat opvalt: als het reproductiegetal boven de 1 uitkomt, groeit het aantal besmette personen steeds sneller bij elke overdracht. De groei van het aantal besmettingen vertoont daarom geen rechte lijn, maar een steeds steilere lijn. Dit heet exponentiële groei. Die groei ziet er zo uit bij een R van 2:
In 10 stappen (10 keer een overdracht) ben je dus al van 1 besmette persoon uitgekomen bij ruim 1.000 besmette personen.
Streven naar een R onder de 1
Als het reproductiegetal onder de 1 komt, dáált het aantal mensen dat besmet raakt per overdracht.
Een rekenvoorbeeld: stel dat de R 0,5 is en de groep besmettelijke mensen 8. Bij de eerste overdracht raken dan gemiddeld 4 mensen besmet. Bij de tweede overdracht zijn dat er 2. Bij de derde overdracht raakt nog maar 1 persoon besmet. Dat ziet er zo uit:
Daarom is het belangrijk dat de R onder de 1 komt. Op die manier wordt het aantal besmette mensen steeds kleiner.
Zekerheid over de R na 14 dagen
Het reproductiegetal wordt berekend door het RIVM. Dit cijfer is altijd pas na twee weken bekend. Hoe zit dat?
De tijd tussen dat een persoon een ander persoon besmet is in Nederland gemiddeld 4 dagen. Als mensen klachten krijgen van de infectie, gebeurt dit meestal tussen 2 en 14 dagen nadat ze besmet zijn. Dit is de incubatietijd. Hoe lang het gemiddeld duurt voordat het virus op een ander overspringt, hangt af van de besmettelijke periode, de incubatietijd en het gedrag van mensen. Daarnaast zit er in de meeste gevallen ook wat tijd tussen dat mensen klachten krijgen, het afnemen van een test en het doorgeven van een positieve uitslag aan het RIVM.
Daarom heeft het RIVM pas na 14 dagen een volledig beeld van de besmettingen die in het verleden plaatsvonden. Op dat moment heeft het RIVM ook zekerheid over het werkelijke reproductiegetal, eerder niet. Het RIVM kan de R van vandaag daarom nooit met zekerheid bepalen.
In Engeland worden naar verwachting de meeste coronamaatregelen deze maand opgeheven, terwijl de besmettingen in het land juist hard oplopen. Volgens correspondent Anne Saenen is het een politieke beslissing. “Alle medische experts zeggen: doe het alsjeblieft niet.”
Volgens RTL-correspondent Anne Saenen is het een politieke beslissing. “Alle medische experts zeggen: doe het alsjeblieft niet, want het kan voor een hoop slachtoffers zorgen.”
Weinig opties
Maar de Britse regering ziet geen andere keuze. “Opnieuw een lockdown ziet niemand zitten. De versoepelingen uitstellen ook niet, want voor je het weet staat het najaar weer voor de deur en dan zullen de coronacijfers ook oplopen. Bovendien stopt de coronasteun in september, dus economisch gezien is de rek er ook uit.
Dus zal Johnson naar verwachting aankomende maandag op een persconferentie een einde aan de maatregelen aankondigen voor 19 juli. Dat betekent onder meer dat mensen geen afstand meer hoeven te houden, geen mondkapje hoeven te dragen en dat de nachtclubs weer opengaan.
Besmettingen lopen hard op
Ondertussen stijgen de besmettingscijfers in hetzelfde tempo als afgelopen december, nog vóórdat de vaccinatiecampagne op gang kwam. Dat komt door de besmettelijkere deltavariant van het virus. Die gaat vooral onder jongeren rond, die nog geen tweede prik hebben gekregen.
Maar het aantal ziekenhuisopnames en coronadoden blijft laag. Inmiddels zijn de meeste volwassenen namelijk ingeënt, van wie meer dan de helft al twee keer. “Dat is voor de regering een argument om de versoepeling door te zetten”, zegt Saenen. “Maar de Britse deskundigen zijn nog niet zeker of dat ook zo zal blijven. Daarnaast waarschuwen zij voor het risico op long covid.”
Eerder werden de versoepelingen nog met vier weken uitgesteld, zodat meer mensen zich konden laten inenten. Op 12 juli wordt de knoop over het wel of niet door laten gaan van de versoepelingen definitief doorgehakt.
In Engeland worden naar verwachting de meeste coronamaatregelen deze maand opgeheven, terwijl de besmettingen in het land juist hard oplopen. Volgens correspondent Anne Saenen is het een politieke beslissing. “Alle medische experts zeggen: doe het alsjeblieft niet.”
Volgens RTL-correspondent Anne Saenen is het een politieke beslissing. “Alle medische experts zeggen: doe het alsjeblieft niet, want het kan voor een hoop slachtoffers zorgen.”
Weinig opties
Maar de Britse regering ziet geen andere keuze. “Opnieuw een lockdown ziet niemand zitten. De versoepelingen uitstellen ook niet, want voor je het weet staat het najaar weer voor de deur en dan zullen de coronacijfers ook oplopen. Bovendien stopt de coronasteun in september, dus economisch gezien is de rek er ook uit.
Dus zal Johnson naar verwachting aankomende maandag op een persconferentie een einde aan de maatregelen aankondigen voor 19 juli. Dat betekent onder meer dat mensen geen afstand meer hoeven te houden, geen mondkapje hoeven te dragen en dat de nachtclubs weer opengaan.
Besmettingen lopen hard op
Ondertussen stijgen de besmettingscijfers in hetzelfde tempo als afgelopen december, nog vóórdat de vaccinatiecampagne op gang kwam. Dat komt door de besmettelijkere deltavariant van het virus. Die gaat vooral onder jongeren rond, die nog geen tweede prik hebben gekregen.
Maar het aantal ziekenhuisopnames en coronadoden blijft laag. Inmiddels zijn de meeste volwassenen namelijk ingeënt, van wie meer dan de helft al twee keer. “Dat is voor de regering een argument om de versoepeling door te zetten”, zegt Saenen. “Maar de Britse deskundigen zijn nog niet zeker of dat ook zo zal blijven. Daarnaast waarschuwen zij voor het risico op long covid.”
Eerder werden de versoepelingen nog met vier weken uitgesteld, zodat meer mensen zich konden laten inenten. Op 12 juli wordt de knoop over het wel of niet door laten gaan van de versoepelingen definitief doorgehakt.
EINDE BERICHT RTL NIEUWS
HET PAROOL
DENEMARKEN HEEFT VANAF VRIJDAG GEEN CORONAREGELS MEER
Terwijl Nederland steggelt over Testen voor Toegang en vaccinatiebewijzen, gooit Denemarken vrijdag de laatste coronamaatregelen overboord. Dag coronapas, dag 1,5 meter afstand, hallo festivals en nachtclubs.
Weet u nog hoe het leven voor corona voelde? Zonder mondkapjes, QR-codes en afstand houden? Voor wie het niet meer weet: vraag het aan een Deen. ‘Op het moment dat de muziek explodeert, dat duizenden armen de lucht in gaan en iedereen hetzelfde liedje meezingt, voel ik wat ik anderhalf jaar heb gemist: het onbeschrijfelijke, heerlijke en vrije gevoel van het samen luisteren naar livemuziek zonder dat er ook maar iets is wat je tegenhoudt,’ schrijft de Deense journalist Narin Frausing Korkmaz. Ze was afgelopen weekend op het Back To Livefestival op een scheepswerf bij Kopenhagen. Samen met 15.000 anderen. ‘Het voelde tegelijkertijd vertrouwd en een beetje verboden.’
Koplopers
Daar gaan ze weer, de Denen. Ze waren in maart 2020 een van de eerste Europese landen die een zware lockdown afkondigde en daardoor het eerste land dat er (in mei 2020) weer langzaam uit kon. Inmiddels zijn de Denen koplopers op vaccinatiegebied en gooien ze vrijdag ook, als een van de allereerste landen, de allerlaatste coronamaatregelen overboord.
“De epidemie is onder controle,” zei gezondsheidsminister Magnus Heunicke eind augustus. “Corona is niet langer een kritieke bedreiging voor de samenleving.” En door het degraderen van corona tot ‘normale’ ziekte valt ook de wettelijke basis voor tal van beperkende maatregelen weg, zo stelde overheid. Nu hebben de Denen de afgelopen weken al veel beperkingen afgeschaft (geen mondkapjes meer in het ov, wél festivals, nachtclubs weer open), maar vrijdag gaan ook de laatste maatregelen overboord: verplicht afstand houden hoeft niet meer, nachtclubs en voetbalstadions hoeven niet meer om vaccinatiebewijzen of testresultaten te vragen en er geldt niet langer een maximumaantal bezoekers voor evenementen.
Met andere woorden: Denemarken is vanaf vrijdag weer het land dat het vóór maart 2020 was. Waar de Denen dat aan te danken hebben? “Aan onze hoge vaccinatiegraad,” zegt Nils Strandberg Pedersen, oud-directeur van het Statens Serum Institut, zeg maar het Deense RIVM. “We zijn snel begonnen met prikken. En de Denen hebben veel vertrouwen in de overheid, dus veel mensen hebben een vaccin gehaald. Daardoor hebben we de epidemie nu onder controle.”
De cijfers: 83 procent van alle Denen boven de 12 jaar is dubbel gevaccineerd, dagelijks zijn er nog 450 nieuwe besmettingen en er liggen 123 Denen met corona in het ziekenhuis, van wie 26 op de intensive care. Ter vergelijking: Denemarken heeft 5,9 miljoen inwoners, een derde van het aantal inwoners van Nederland (74,3 procent volledig gevaccineerd, 2500 nieuwe coronagevallen per dag, 678 mensen in het ziekenhuis, van wie 215 op de ic).
Coronapas een succes
Een tweede pijler onder het Deense succes, stelt Strandberg Pedersen, is de coronapas. “Die hebben we hier maandenlang gebruikt.” Denen konden ermee aantonen gevaccineerd of negatief getest te zijn. “Die pas was heel nuttig om de epidemie onder controle te houden op het moment dat er nog niet zo veel mensen gevaccineerd waren.” De pas was niet alleen, zoals in Nederland, nodig om binnen te komen bij evenementen, maar ook voor de horeca.
“Er waren weinig mensen die daar moeilijk over deden. Het systeem werd gezien als preventie, zodat mensen veilig binnen konden zitten,” zegt René Passet, een Nederlandse muziekjournalist die in Kopenhagen woont. “Wie zich niet wilde laten testen, sprak buiten af.” Hij verbaast zich over de huidige Nederlandse discussie, die is losgebarsten omdat gezondsheidsminister Hugo de Jonge de coronapas vanaf eind deze maand mogelijk verplicht gaat stellen voor de horeca. “Maar dan vooral bedoeld om mensen alsnog over te halen om zich te laten vaccineren. Nederland heeft er een zooitje van gemaakt.”
Sowieso is de discussie over de epidemie in het Scandinavische land minder heftig dan in Nederland, waar dit weekend nog 20.000 mensen op De Dam protesteerden tegen het coronabeleid. “Het gaat hier eigenlijk al twee maanden bijna niet meer over corona,’’ zegt Passet, “het is een enorm verschil met vorig jaar. Toen had je in Kopenhagen in het Forumgebouw een enorme coronatestlocatie. Die was 24 uur per dag open en er waren zestig loketten. Die is nu dicht.”
Natuurlijk zijn er bij deskundigen zorgen over de toekomst. Virologen berekenden dat komende winter nog 700.000 Denen corona kunnen oplopen. Dat kan leiden tot zevenhonderd doden. Maar de Denen hebben besloten een hoger aantal besmettingen te accepteren, zegt de huidige baas van het Statens Serum Institut.
Inreisrestricties
Zijn voorganger Strandberg Pedersen: “De maatregelen afschaffen is een goed besluit. De deltavariant is zo besmettelijk dat je hem niet kunt tegenhouden. Jonge mensen die niet zijn gevaccineerd, zullen corona oplopen, maar zullen er niet erg ziek van worden. Dat kunnen we dus onder controle houden.”
Ook Passet is benieuwd naar de komende weken. “Vooral jongeren zullen naar nachtclubs gaan, onder hen is het aantal mensen dat nog maar één prik heeft relatief hoog. Ik ben benieuwd hoe dat uitpakt.” Tegelijkertijd kan de Nederlander niet wachten tot hij zelf weer in een club staat. “Ik ben al naar wat festivals geweest. Gewoon lekker een biertje drinken, nergens rekening mee hoeven houden. Zoals vanouds.”
Er is één ding dat de Denen nog niet afschaffen: de inreisrestricties. Nederland geldt in Europa nog als ‘geel’ land. Dus Nederlanders die willen meegenieten van de Deense vrijheid, komen er alleen in als ze volledig gevaccineerd zijn of als ze een negatief testresultaat kunnen laten zien.
Op 19 juli liet Engeland de coronamaategelen varen: vanaf die dag hoefden mensen geen afstand meer te houden en kon de herstart van het nachtleven al feestend worden ingeluid. Hoe gaat het twee maanden na deze zogenoemde ‘Freedom Day’ in Engeland?
De Britse premier Boris Johnson benadrukte bij de aankondiging van de versoepelingen in juli dat “de pandemie nog niet voorbij is”. “Het aantal gevallen zal blijven oplopen, maar het vaccinatieprogramma heeft de link tussen infectie en ziekenhuisopnames en sterfgevallen aanzienlijk verzwakt”.
Dat blijkt ook twee maanden na de aankondiging het geval, liet Johnson afgelopen week weten. Het aantal ziekenhuisopnames is relatief stabiel gebleven: sinds de versoepelingen is het aantal ziekenhuisopnames blijven schommelen rond de zeven- à achthonderd per dag.
En dat is volgens de premier te danken aan het “succesvolle” vaccinatieprogramma in het land. Inmiddels heeft ongeveer 81 procent van de gehele Engelse bevolking twee prikken tegen COVID-19 gehad.
Het aantal coronagerelateerde sterfgevallen nam in het begin van de zomer toe, maar blijft “ver beneden” de aantallen die het land tijdens de vorige coronagolven zag, zei Johnson.
Boostervaccinaties’ en uitgebreid testen moet virus onder controle houden
Sinds de versoepelingen worden in het land per dag nog tussen de 20.000 en 30.000 positieve tests gemeld. Om te zorgen dat het aantal positieve tests in het ongeveer 56 miljoen inwoners tellende land in de winterperiode niet verder oploopt, blijft het land werken met een ‘test, traceer en isoleer’-programma.
Dat programma leidde vlak na de versoepelingen al tot een pingdemic: vele Engelsen kregen een melding van de officiële corona-app dat ze in quarantaine moesten omdat ze werden gezien als nauw contact van een positief geteste persoon. Dat had onder meer lege schappen in supermarkten tot gevolg. De app werd daarop zelfs aangepast, zodat minder mensen in quarantaine hoefden.
Daarnaast worden in heel het Verenigd Koninkrijk vanaf volgende week groepen mensen voor de derde keer gevaccineerd tegen COVID-19. Deze ‘boostervaccinaties’ worden toegediend aan zo’n 30 miljoen mensen ouder dan vijftig jaar, zorgmedewerkers en jongeren met onderliggende gezondheidsproblemen.
Mocht het nodig zijn, dan zal Engeland opnieuw maatregelen invoeren. Hierbij wordt gedacht aan bijvoorbeeld mensen te vragen weer thuis te werken. Johnson gaf echter aan te geloven dat “de gecombineerde inspanningen van zowel het publiek als het vaccinatieprogramma” ervoor zorgt dat nieuwe maatregelen voorkomen kunnen worden en de vrijheid de komende maanden beschermd blijft
Terwijl Nederland steggelt over Testen voor Toegang en vaccinatiebewijzen, gooit Denemarken vrijdag de laatste coronamaatregelen overboord. Dag coronapas, dag 1,5 meter afstand, hallo festivals en nachtclubs.
Weet u nog hoe het leven voor corona voelde? Zonder mondkapjes, QR-codes en afstand houden? Voor wie het niet meer weet: vraag het aan een Deen. ‘Op het moment dat de muziek explodeert, dat duizenden armen de lucht in gaan en iedereen hetzelfde liedje meezingt, voel ik wat ik anderhalf jaar heb gemist: het onbeschrijfelijke, heerlijke en vrije gevoel van het samen luisteren naar livemuziek zonder dat er ook maar iets is wat je tegenhoudt,’ schrijft de Deense journalist Narin Frausing Korkmaz. Ze was afgelopen weekend op het Back To Livefestival op een scheepswerf bij Kopenhagen. Samen met 15.000 anderen. ‘Het voelde tegelijkertijd vertrouwd en een beetje verboden.’
Koplopers
Daar gaan ze weer, de Denen. Ze waren in maart 2020 een van de eerste Europese landen die een zware lockdown afkondigde en daardoor het eerste land dat er (in mei 2020) weer langzaam uit kon. Inmiddels zijn de Denen koplopers op vaccinatiegebied en gooien ze vrijdag ook, als een van de allereerste landen, de allerlaatste coronamaatregelen overboord.
“De epidemie is onder controle,” zei gezondsheidsminister Magnus Heunicke eind augustus. “Corona is niet langer een kritieke bedreiging voor de samenleving.” En door het degraderen van corona tot ‘normale’ ziekte valt ook de wettelijke basis voor tal van beperkende maatregelen weg, zo stelde overheid. Nu hebben de Denen de afgelopen weken al veel beperkingen afgeschaft (geen mondkapjes meer in het ov, wél festivals, nachtclubs weer open), maar vrijdag gaan ook de laatste maatregelen overboord: verplicht afstand houden hoeft niet meer, nachtclubs en voetbalstadions hoeven niet meer om vaccinatiebewijzen of testresultaten te vragen en er geldt niet langer een maximumaantal bezoekers voor evenementen.
Met andere woorden: Denemarken is vanaf vrijdag weer het land dat het vóór maart 2020 was. Waar de Denen dat aan te danken hebben? “Aan onze hoge vaccinatiegraad,” zegt Nils Strandberg Pedersen, oud-directeur van het Statens Serum Institut, zeg maar het Deense RIVM. “We zijn snel begonnen met prikken. En de Denen hebben veel vertrouwen in de overheid, dus veel mensen hebben een vaccin gehaald. Daardoor hebben we de epidemie nu onder controle.”
De cijfers: 83 procent van alle Denen boven de 12 jaar is dubbel gevaccineerd, dagelijks zijn er nog 450 nieuwe besmettingen en er liggen 123 Denen met corona in het ziekenhuis, van wie 26 op de intensive care. Ter vergelijking: Denemarken heeft 5,9 miljoen inwoners, een derde van het aantal inwoners van Nederland (74,3 procent volledig gevaccineerd, 2500 nieuwe coronagevallen per dag, 678 mensen in het ziekenhuis, van wie 215 op de ic).
Coronapas een succes
Een tweede pijler onder het Deense succes, stelt Strandberg Pedersen, is de coronapas. “Die hebben we hier maandenlang gebruikt.” Denen konden ermee aantonen gevaccineerd of negatief getest te zijn. “Die pas was heel nuttig om de epidemie onder controle te houden op het moment dat er nog niet zo veel mensen gevaccineerd waren.” De pas was niet alleen, zoals in Nederland, nodig om binnen te komen bij evenementen, maar ook voor de horeca.
“Er waren weinig mensen die daar moeilijk over deden. Het systeem werd gezien als preventie, zodat mensen veilig binnen konden zitten,” zegt René Passet, een Nederlandse muziekjournalist die in Kopenhagen woont. “Wie zich niet wilde laten testen, sprak buiten af.” Hij verbaast zich over de huidige Nederlandse discussie, die is losgebarsten omdat gezondsheidsminister Hugo de Jonge de coronapas vanaf eind deze maand mogelijk verplicht gaat stellen voor de horeca. “Maar dan vooral bedoeld om mensen alsnog over te halen om zich te laten vaccineren. Nederland heeft er een zooitje van gemaakt.”
Sowieso is de discussie over de epidemie in het Scandinavische land minder heftig dan in Nederland, waar dit weekend nog 20.000 mensen op De Dam protesteerden tegen het coronabeleid. “Het gaat hier eigenlijk al twee maanden bijna niet meer over corona,’’ zegt Passet, “het is een enorm verschil met vorig jaar. Toen had je in Kopenhagen in het Forumgebouw een enorme coronatestlocatie. Die was 24 uur per dag open en er waren zestig loketten. Die is nu dicht.”
Natuurlijk zijn er bij deskundigen zorgen over de toekomst. Virologen berekenden dat komende winter nog 700.000 Denen corona kunnen oplopen. Dat kan leiden tot zevenhonderd doden. Maar de Denen hebben besloten een hoger aantal besmettingen te accepteren, zegt de huidige baas van het Statens Serum Institut.
Inreisrestricties
Zijn voorganger Strandberg Pedersen: “De maatregelen afschaffen is een goed besluit. De deltavariant is zo besmettelijk dat je hem niet kunt tegenhouden. Jonge mensen die niet zijn gevaccineerd, zullen corona oplopen, maar zullen er niet erg ziek van worden. Dat kunnen we dus onder controle houden.”
Ook Passet is benieuwd naar de komende weken. “Vooral jongeren zullen naar nachtclubs gaan, onder hen is het aantal mensen dat nog maar één prik heeft relatief hoog. Ik ben benieuwd hoe dat uitpakt.” Tegelijkertijd kan de Nederlander niet wachten tot hij zelf weer in een club staat. “Ik ben al naar wat festivals geweest. Gewoon lekker een biertje drinken, nergens rekening mee hoeven houden. Zoals vanouds.”
Er is één ding dat de Denen nog niet afschaffen: de inreisrestricties. Nederland geldt in Europa nog als ‘geel’ land. Dus Nederlanders die willen meegenieten van de Deense vrijheid, komen er alleen in als ze volledig gevaccineerd zijn of als ze een negatief testresultaat kunnen laten zien.
EINDE BERICHT HET PAROOL
Reacties uitgeschakeld voor Noten 25 t/m 30 bij ”Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Acht”
”Een belangrijke overweging bij alles wat we doen, is dat zoveel mogelijk mensen zich veilig genoeg voelen de deur uit te gaan en mee te doen aan het sociale leven. Ook mensen die zich vanwege hun gezondheid kwetsbaar voelen. Dat speelt mee in een ander besluit dat we vandaag hebben genomen, namelijk dat de mondkapjesplicht voorlopig blijft gelden in de trein, tram, bus, metro en taxi’s.” RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (14 SEPTEMBER 2021) https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/09/14/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-14-september-2021 ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 2
[22] ”Het OMT, het Outbreak Management Team, vindt dat verantwoord als we tegelijkertijd in risicovolle situaties voorlopig nog wel extra voorzichtig zijn door met een coronatoegangsbewijs te werken. Zo’n coronatoegangsbewijs is in veel landen om ons heen al gebruikelijk. Dat betekent dat je op sommige plekken moet kunnen laten zien, ofwel dat je volledig gevaccineerd bent, ofwel dat je corona hebt gehad en daardoor immuun bent, ofwel dat je minder dan 24 uur geleden negatief bent getest. Dat kan via een QR-code op je telefoon, of met een code die je ook op papier kunt krijgen.”
[23] ”Sinds half maart gelden in ons land diverse gedragsregels die erop gericht zijn het aantal contacten met anderen te reduceren (bijvoorbeeld 1,5 meter afstand houden). De regels moeten er verder toe bijdragen dat tijdens contacten met anderen het coronavirus niet wordt overgedragen (hygiënemaatregelen). ” RIVM[RIJKSINSTITUUT VOOR VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU]DE 1.5 METER MAATSCHAPPIJ IS EEN LASTIGE OPGAVE7 MEI 2020 https://www.rivm.nl/nieuws/1%2C5-meter-maatschappij-lastige-opgave
Persoonlijke hygiënemaatregelen, zoals het niet meer geven van een hand, of het gebruik van papieren zakdoekjes zien de meeste Nederlanders niet als een probleem. Zoveel mogelijk thuis blijven, anderhalve meter afstand bewaren en niet op bezoek bij 70-plussers zijn de lastigste opgaven, zeker op de lange termijn. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek van de RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu -gedragsunit en GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst ’en onder 90.000 mensen.
Sinds half maart gelden in ons land diverse gedragsregels die erop gericht zijn het aantal contacten met anderen te reduceren (bijvoorbeeld 1,5 meter afstand houden). De regels moeten er verder toe bijdragen dat tijdens contacten met anderen het coronavirus niet wordt overgedragen (hygiënemaatregelen). Als mensen denken dat de gedragsregels helpen om besmettingen van zichzelf of anderen te voorkomen kan dit hun motivatie versterken. Echter, de huidige situatie vraagt ook veel van mensen: ze beperken onze vrijheid en mogelijkheden. Dit kan impact hebben op onze mentale, fysieke, en sociale gezondheid. En op de verwachting hoe lang mensen de maatregelen steunen. Deze inzichten helpen de overheid om burgers beter te kunnen ondersteunen en informeren om de gedragsregels op te blijven volgen.
Het onderzoek van RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu en GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst ’en laat zien dat het niet meer handen schudden de makkelijkst na te leven regel is. Liefst 99,5 procent zegt geen handen meer te schudden. Ook het niet bezoeken van mensen met een kwetsbare gezondheid (85 procent), het in de elleboog niezen (75 procent) en het gebruik van papieren zakdoekjes (73 procent) lukt over het algemeen goed. Meer dan 10 keer per dag handen wassen blijkt veel lastiger te realiseren (42 procent).
1,5 meter afstand
Een belangrijke maatregel, het op 1,5 meter afstand blijven van elkaar, laat een meer complex beeld zien. Zo’n tweederde van de ondervraagden geeft aan dat er nooit of zelden iemand binnen 1,5 meter afstand komt bij het ontvangen van bezoek of bij het halen van een frisse neus. Maar bij het boodschappen doen en op het werk ligt dit percentage – zelfs in deze rustige tijden – een stuk lager: eenderde van de mensen geeft aan dat er dan zelden of nooit iemand binnen de 1,5 meter komt. De 1,5 meter afstand regel blijkt dus soms lastig te realiseren.
Kans om corona te krijgen of door te geven
Dat het onwaarschijnlijk is om zelf te worden besmet met corona denkt 28 procent. Daarentegen geeft 17 procent aan dat het waarschijnlijk is dat ze de ziekte oplopen. De helft van de mensen geeft aan het ernstig te vinden als ze besmet worden. Bijna iedereen (90 procent) zou het (heel) erg vinden als ze het virus doorgeven aan een ander.
Maatregelen helpen
De meeste mensen denken dat de maatregelen helpen om het virus in te dammen. Slechts 1 tot 5 procent denkt dat de maatregelen niet of nauwelijks helpen. De maatregelen waarvan de mensen het meeste verwachten zijn het niet meer handen schudden (90 procent) gevolgd door thuisblijven bij verkoudheid (89 procent).
Ongeveer 80 procent van de ondervraagden geeft aan dat ze de gedragsregels (heel) makkelijk kunnen opvolgen, met name de hygiëneregels. Een stuk lastiger hebben de mensen het met het op afstand blijven van anderen en het niet bezoeken van anderen.
Welzijn en Leefstijl
Hoe lukt het mensen om met deze tijden om te gaan? Ongeveer de helft van de mensen geeft aan geen verandering te zien in hoe somber, angstig, gestrest of eenzaam ze zijn ten opzichte van de periode voor corona. Ruim een derde geeft aan veel meer angstig, somber, gestrest en eenzaam te zijn geworden. Ongeveer 20 procent heeft meer slaapproblemen dan voorheen.
De meeste mensen (73 procent) geven aan dat ze hetzelfde eetpatroon hanteren als voor de coronacrisis. Met sport en bewegen ligt dat anders: 53 procent geeft aan (veel) minder te bewegen. Van de rokers is 28 procent (veel) meer gaan roken en 12 procent juist minder.
Vertrouwen in Nederlandse aanpak
Zes op de tien mensen zegt vrijwel iedere dag met anderen te praten over de Nederlandse aanpak. Bijna 60 procent is er (zeer) positief over, 10 procent is zeer negatief. 69 procent heeft (veel) vertrouwen in de Nederlandse aanpak, 6 procent (helemaal) niet. Nederland doet het volgens 52 procent (veel) beter dan andere landen.
Het draagvlak voor de maatregelen op langere termijn neemt af als het nog langere tijd moet worden volgehouden. De anderhalve meter in acht nemen tot eind juni lukt 80 procent, volgens eigen inschatting. Tot eind oktober staat nog 60 procent achter dit beleid. Als de maatregelen nog tot eind oktober duren is er wel een substantiële daling in draagvlak te zien bij het beperken van bezoek (45% afname), het niet bezoeken van mensen met een meer kwetsbare gezondheid (38% afname) en uitreizen naar het buitenland (24% afname).
Het RIVM doet samen met de GGD’en onderzoek naar de invloed van de maatregelen op het dagelijks leven. Dit onderzoek wordt de komende periode elke twee weken herhaald. Aan dit onderzoek hebben 90.000 mensen van 16 jaar en ouder meegedaan. Het onderzoek is tot stand gekomen met financiering van NWO Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek en ZonMw Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie .
Premier Rutte, virologen, burgemeesters, politiekorpsen en andere gezagsdragers blijven het maar herhalen op allerlei manieren. Ook werd een NL-Alert verstuurd om mensen te waarschuwen om op anderhalve meter van elkaar te blijven. Inmiddels is besloten om boetes uit te delen aan overtreders die toch in groepjes de straat op gaan. Maar waarom nou precies twee armlengtes afstand houden?
Het antwoord is simpel: Iemand die hoest of niest, verspreidt in een straal van anderhalve meter rondom zichzelf het grootste volume aan vochtdruppels met virus.
En via die kleine vochtdruppels kun je het coronavirus doorgeven. ’’Dat staat vast’’, zei hoogleraar infectieziekten en medisch microbioloog Andreas Voss van het Radboud UMC en ziekenhuis CWZ in Nijmegen in verschillende landelijke media.
Mens tot mens
Het coronavirus – ook bekend als COVID-19 – verspreidt zich van mens tot mens. De grootste kans op besmetting loop je door bij een geïnfecteerde persoon in de buurt te komen en doordat hij in jouw richting hoest of niest.
Je kunt het virus overigens ook krijgen door aanraking van een besmet persoon of door een oppervlakte of een voorwerp aan te raken met het virus . En die kunnen zowel in de lucht als op een oppervlakte een aantal uur blijven leven.
Vandaar dat er ook telkens op wordt gehamerd dat je voortdurend grondig je handen moet wassen. Want je kunt het virus anders makkelijk overbrengen op je mond, neus of ogen. En op die manier kan het makkelijk je lichaam binnendringen. Eenmaal binnen, vermeerdert het virus zich en kruipt het door tot de slijmvliezen achter in je keel.
Van Wuhan tot Nederland
Het nieuwe coronavirus verspreidt zich razendsnel. Het vertoefde al langer in dieren, vleermuizen in het bijzonder, totdat het muteerde en op menselijke gastheren overstapte. De eerste mensen raakte half december 2019 besmet op een vismarkt in de Chinese stad Wuhan. En stel dat je vijf besmette mensen hebt, die elke dag 2,6 anderen infecteren…dan zijn binnen vijf dagen 368 mensen ziek. Zo grijpt het virus steeds verder om zich heen. Eind januari 2020 riep de WHO de internationale noodsituatie uit. In Nederland meldde de eerste patiënt zich op 26 februari op de eerste hulp met klachten op de eerste hulp. Ondertussen houdt het coronavirus overal ter wereld huis en heeft het zelfs afgelegen landen zoals Groenland en de Fiji-eilanden bereikt. Wereldwijd zijn al meer dan 400.000 mensen besmet geraakt en ruim 17.000 mensen overleden. Europa vormt momenteel het epicentrum van de pandemie.
De komende dagen en weken moet duidelijk worden of de Nederlandse aanpak, het virus maximaal controleren, werkt. Maximaal controleren betekent dat de overheid probeert om de piek in het aantal besmettingen af te vlakken en uit te smeren over een langere periode. Hoe meer mensen uiteindelijk immuun zijn voor het virus, hoe minder het virus kans heeft om zich te verspreiden bij ouderen en andere kwetsbare mensen. Als zij minder risico lopen om het coronavirus te krijgen, zorgt dat weer dat de intensive careafdelingen, maar ook andere ziekenhuisafdelingen, verpleeghuizen en de thuiszorg minder snel overbelast raken.
De belangrijkste maatregel daarbij is ‘social distancing’: anderhalve meter afstand houden van elkaar. En daarnaast zijn er allerlei andere maatregelen genomen die er allemaal voor moeten zorgen dat mensen zo min mogelijk buiten komen en uit elkaars buurt blijven.
’’Hoe meer mensen zich in de openbare ruimte bevinden, hoe groter de kans dat mensen niet op de basisafstand van elkaar zijn,’’ legde hoogleraar Andreas Voss uit. ’’En dan is de kans op besmetting een stuk groter.’’
In de praktijk blijft het echter lastig om mensen zover te krijgen om die anderhalve meter afstand echt te bewaren. Of het nu op straat of in de supermarkt is: veel mensen komen toch dichtbij elkaar. En vaak niet eens expres.
Dat komt volgens gedragspsycholoog Martin Appelo vooral omdat mensen gewend zijn aan een persoonlijke ruimte van zestig centimeter, als zij mensen niet kennen, zo vertelde hij aan de NOS. Als ze mensen wel kennen, komen ze dichterbij. ’’Anderhalve meter afstand houden en bij een kleine verkoudheid binnenblijven, vraagt om een intensieve gedragsverandering. Dat vinden wij heel moeilijk.’’
REPRODUCTIEGETAL 0,05 lager dan de waarde van 2 september
Aantal mensen dat besmet wordt door één besmettelijke persoon. Het reproductiegetal is een berekening en wordt elke dinsdag en vrijdag bijgewerkt. We laten het reproductiegetal van twee weken geleden zien, omdat na 14 dagen een betrouwbare berekening van het reproductiegetal gemaakt kan worden.
Het reproductiegetal laat zien hoe snel het virus zich verspreidt. Dit getal geeft aan hoeveel mensen gemiddeld besmet worden door iemand die besmet is met het coronavirus. Bij een reproductiegetal van rond de 1 blijft het aantal besmettingen ongeveer gelijk. Als het reproductiegetal lager is dan 1, dan daalt het aantal besmettingen. Bij een getal hoger dan 1 stijgt het aantal besmettingen.
Het reproductiegetal laat zien hoe snel het virus zich verspreidt. Dit getal geeft aan hoeveel mensen gemiddeld besmet worden door iemand die besmet is met het coronavirus.
Laatste waardes verkregen op dinsdag 21 september. Wordt twee keer per week bijgewerkt.
0.91 positief geteste mensen per dag. 100,05 lager dan de waarde van 2 september
Aantal mensen dat besmet wordt door één besmettelijke persoon. Het reproductiegetal is een berekening en wordt elke dinsdag en vrijdag bijgewerkt. We laten het reproductiegetal van twee weken geleden zien, omdat na 14 dagen een betrouwbare berekening van het reproductiegetal gemaakt kan worden.
Het reproductiegetal laat zien hoe snel het virus zich verspreidt. Dit getal geeft aan hoeveel mensen gemiddeld besmet worden door iemand die besmet is met het coronavirus. Bij een reproductiegetal van rond de 1 blijft het aantal besmettingen ongeveer gelijk. Als het reproductiegetal lager is dan 1, dan daalt het aantal besmettingen. Bij een getal hoger dan 1 stijgt het aantal besmettingen.
Waarde van maandag 6 september verkregen op dinsdag 21 september · Bron: RIVM
EINDE TEKST
Reacties uitgeschakeld voor Noten 21 t/m 24 bij ”Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Acht”
De afgelopen weken steeg het aantal besmettingen in Nederland heel snel. Er deden zich enkele besmettingshaarden voor, zoals bijna twee weken geleden bij discotheek Aspen Valley in Enschede; van de ruim zeshonderd bezoekers bleek ongeveer een derde besmet. Vandaag werd bekend dat het bedrijf zeker nog twee weken dicht blijft. Na de persconferentie blijkt dat dus nog wat langer te zijn.
Door aan de deur te controleren of iemand negatief was getest, gevaccineerd of onlangs hersteld van corona konden horecagelegenheden de anderhalve meter afstand loslaten. Dat systeem bleek verre van waterdicht. Tijdens de uitgaansweekenden kwamen verschillende meldingen van bezoekers die toegangsbewijzen van anderen hadden gekopieerd, of portiers die niet goed controleerden.
Bij de vorige persconferentie op 18 juni klonken nog positieve geluiden. De versoepelingen konden op 26 juni ingaan in plaats van de geplande vier dagen later en er was ineens heel veel meer mogelijk. Discotheken en nachtclubs mochten weer open, de sluitingstijden voor cafés werden vrijgelaten, er mochten weer onbeperkt mensen thuis ontvangen worden en de mondkapjesplicht werd grotendeels afgeschaft.
Besmettingshaarden
De afgelopen weken steeg het aantal besmettingen in Nederland heel snel. Er deden zich enkele besmettingshaarden voor, zoals bijna twee weken geleden bij discotheek Aspen Valley in Enschede; van de ruim zeshonderd bezoekers bleek ongeveer een derde besmet. Vandaag werd bekend dat het bedrijf zeker nog twee weken dicht blijft. Na de persconferentie blijkt dat dus nog wat langer te zijn.
Door aan de deur te controleren of iemand negatief was getest, gevaccineerd of onlangs hersteld van corona konden horecagelegenheden de anderhalve meter afstand loslaten. Dat systeem bleek verre van waterdicht. Tijdens de uitgaansweekenden kwamen verschillende meldingen van bezoekers die toegangsbewijzen van anderen hadden gekopieerd, of portiers die niet goed controleerden.
Aangepaste maatregelen
Toegangsbewijzen gaan alleen nog voor evenementen gelden en niet meer voor de horeca. Ook zijn de negatieve testuitslagen vanaf dinsdag nog maar 24 uur geldig in plaats van 40 uur. Op die manier hoopt het kabinet het aantal besmettingen ook een half toe te roepen.
Ook voor festivals en andere evenementen gelden vanaf morgen aangepaste maatregelen. Meerdaagse evenementen zijn tot 14 augustus verboden. Eendaagse evenementen mogen wel, maar de bezoekers moeten wel op anderhalve meter van elkaar blijven. Dat betekent onder meer dat het driedaagse festival Dickey Woodstock in Steenwijkerwold dat begin volgende maand stond gepland niet door kan gaan.
‘Doe het verstandig’
Premier Rutte riep Nederlanders op zich toch vooral nog aan de regels te houden. “Het gaat om ons eigen gedrag. Borrels met de buren, feestjes met familie, barbecue in de tuin, het kan maar doe het verstandig.”
Minister De Jonge deed nog een dringende oproep aan mensen die zich (nog) niet hebben laten vaccineren. “Het gaat hard met vaccineren, maar er is nog altijd een groep die niet meedoet. Tegen die mensen zou ik willen zeggen ‘laat je informeren, het kan snel gaan en haal die prik’. Vakantiegangers raad ik aan goed op te letten op de veranderende regels. En als je terug komt, laat je testen.”
Het kabinet besluit op 13 augustus welke ruimte er weer is wat betreft de coronamaatregelen. Eerder stond 13 augustus in de agenda als datum om mogelijk nog verder te versoepelen, zoals het loslaten van de 1,5 meter in het onderwijs.
Horeca-ondernemers die straks alleen steekproefsgewijs klanten vragen om hun coronapas hoeven niet bang te zijn dat ze op de bon worden geslingerd. Dat zei burgemeester Halsema vanmiddag in de gemeenteraad.
‘Wij hebben in het veiligheidsberaad en in de veiligheidsregio afgesproken dat we alleen handhaven bij exces. En dat verandert niet”, zei Halsema over de nieuwe coronaregels die vanaf 25 september gaan gelden.
Als het gaat om de invoering van de coronapas om toegang te krijgen tot een restaurant, café of club, wilde FvD-raadslid Anton van Schijndel weten wanneer er dan sprake is van ‘een exces’. “Steekproefsgewijs, aselect, 1 op de 10 vragen naar die pas, is dat een exces? Ik denk van niet.”
“Ik denk ook van niet, dat ben ik met u eens”, was het antwoord van de burgemeester. Het tekort aan handhavers, agenten en andere handhavingsprioriteiten maken dat er op dit nieuwe onderdeel van het coronabeleid straks dus maar in beperkte mate wordt toegezien.
Wel een exces volgens de burgemeester: “Als er na sluitingstijd nog honderden mensen in café’s rondhangen. Al is Halsema er geen voorstander van dat de horeca om middernacht dicht moet. ‘Wat je verder ook vindt van de coronapas, maar je hebt er vertrouwen in of geen vertrouwen. Maar als ie werkt om 11 uur, dan kan hij ook werken om 1 uur. Dan heeft eigenlijk de sluitingstijd heel weinig ratio.”
“Sluitingstijden heroverwegen”
Ook vreest de burgemeester dat jongeren er dan alsnog van af zien om zich te laten vaccineren. “Nou ken ik een aantal jongeren, en weet ik, bij toeval, dat als ze weer uit kunnen gaan en weer naar een club kunnen, dat voor hen een belangrijk motief is om zich te laten vaccineren. En ik denk dat je die verleidingsstrategie ook nodig hebt. Je moet zorgen dat jongeren zich niet afweren omdat ze het gevoel hebben dat ze opnieuw aan het kortste eind trekken bij het overheidsbeleid. Dus ik heb het kabinet, samen met het veiligheidsberaad, gevraagd dit opnieuw in overweging te nemen en na te gaan of dit verstandig is.”
Horeca-ondernemers die steekproefsgewijs klanten vragen om hun coronapas zullen niet snel een boete krijgen. De gemeente gaat alleen ingrijpen bij ‘excessen’. Dat zei burgemeester Femke Halsema woensdag tijdens de gemeenteraad.
Als een horecaondernemer enkel bij één op de tien klanten om een coronatoegangsbewijs vraagt, hoeft deze zich niet al te veel zorgen te maken om een boete. De burgemeester zei woensdag tijdens de raad alleen in te grijpen bij excessen. Bijvoorbeeld wanneer er ‘honderden mensen’ in cafés staan na sluitingstijd.
“Wij hebben in het veiligheidsberaad en in de veiligheidsregio afgesproken dat we alleen handhaven bij exces. En dat verandert niet,” aldus de burgemeester. Dat de gemeente niet actief gaat handhaven, komt mede door tekorten aan boa’s en agenten waar de stad al langer mee kampt.
De coronapas is nodig vanaf 25 september voor veel zaken in het openbare leven. Nadat de nieuwste coronamaatregelen bekend werden gemaakt dinsdag uitte de Nederlandse Boa Bond en de politiebond ACP ook al hun zorgen. Beide organisaties zeggen dat de besluiten niet te handhaven zijn. Volgens de boabond is het controleren van coronatoegangsbewijzen in de horeca bovendien niet de taak van boa’s omdat zij zich niet goed kunnen verdedigen ‘op het moment dat het escaleert’.
Verleidingsstrategie
Burgemeester Halsema deed tijdens de raad wederom de oproep dat ze zich zorgen maakt over de verplichte sluiting van de nachtclubs om middernacht. “Als de coronapas om 23.00 uur werkt, kan die ook werken om 01.00 uur. Dan heeft de sluitingstijd weinig ratio.”
Dat snappen eigenaren van verschillende Amsterdamse horecagelegenheden ook niet. In diverse buurten zijn ondernemers bij wijze van protest van plan om na middernacht open te blijven, vertelt Robert Domhof, straatmanager in de Leidsebuurt. “Hier zitten zo’n 45 avond- en nachtzaken. Wij verwachten dat het gros daarvan meedoet aan de actie.”
Ook in andere buurten spreken ondernemers met elkaar af om de deuren open te houden, zegt hij. “De Warmoesstraat doet in ieder geval mee, en vast nog wel meer.” De ondernemers riskeren met deze actie een boete, maar nemen dat risico volgens Domhof voor lief om een standpunt te kunnen maken.
Burgemeester Halsema pleit intussen in Den Haag voor een ‘verleidingsstrategie’. Door de clubs langer open te houden, hebben jongeren een reden om zich te laten vaccineren. “Je moet ervoor zorgen dat jongeren zich niet afkeren omdat ze opnieuw aan het kortste eind trekken bij de overheid. Ik heb het kabinet gevraagd dit opnieuw in overweging te nemen.”
Het is ‘een verkeerd signaal’ dat de Amsterdamse burgemeester Halsema alleen bij excessen zal handhaven op de coronapas. Dat zegt viroloog en OMT-lid Menno de Jong (Amsterdam UMC). Ook andere OMT-leden waarschuwen dat het virus opleeft als de coronapas niet grootschalig wordt gebruikt.
De boodschap van Halsema richting horecaondernemers is erg vrijblijvend, vindt Amsterdam UMC-viroloog en OMT-lid Menno de Jong. Hij snapt dat de personele inzet van politie en boa’s voor handhaving beperkt is, maar uit de woorden van de burgemeester spreekt volgens hem erg weinig ambitie om het virus verder te beteugelen. Ook doet De Jong een beroep op de horecaondernemers zelf om controle op de coronapas serieus te nemen.
Verkeerde kant op
“Zaterdag nemen we na anderhalf jaar afscheid van de 1,5 metermaatregel,” zegt De Jong. “Dat is geweldig, maar kan momenteel alleen verantwoord met goede handhaving van de coronapas, zo heeft de discopiek in juli geleerd. We moeten voorkomen dat komende maanden opnieuw nieuwe maatregelen nodig zijn om de toestroom van coronapatiënten naar de ziekenhuizen te beperken. Zorgvuldig gebruik van de coronapas in de horeca helpt daarbij en is dus in het belang van iedereen.”
Ook de OMT-leden Diederik Gommers (Erasmus MC) en viroloog Marion Koopmans (Erasmus MC) vinden dat versoepelingen gepaard moeten gaan met een goed gebruik van de coronapas, zeggen ze in de podcast Virusfeiten van de EO. De toegang tot bijvoorbeeld het café is alleen gegarandeerd met een bewijs van vaccinatie, een recent doorgemaakte infectie of een recente negatieve coronatest. Koopmans zegt dat het de verkeerde kant op kan gaan met de coronabesmettingen en ziekenhuispatiënten als de coronapas niet wordt gecontroleerd.
In Rotterdam zal niet alleen worden gehandhaafd bij excessen, meldt de voorlichter van burgemeester Ahmed Aboutaleb. “We kunnen vanwege beperkte mogelijkheden uiteraard niet alles controleren, maar buiten het handhaven bij excessen houden we steekproefsgewijs controles in de horeca. Ook wijzen we de horeca op het belang van eigen handhaving.”
Stevig doorpakken
Die steekproefsgewijze controles maken deel uit van de afspraken die namens alle Nederlandse veiligheidsregio’s in het Veiligheidsberaad zijn gemaakt, zo staat in een openbare brief van minister Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) van 16 september. Daarin staat ook dat er ‘stevig bestuurlijk wordt doorgepakt’ als ondernemers ‘willens en wetens’ niet controleren op de coronapas.
Dat is een ander geluid dan Halsema ventileerde, al herhaalt een woordvoerder van Halsema dat Amsterdam handhaaft conform de afspraken in het Veiligheidsberaad. “We handhaven deze coronamaatregel niet anders dan eerdere coronamaatregelen, maar je kunt de pandemie niet oplossen door handhaven en controleren. Het komt aan op de eigen verantwoordelijkheid van burgers en ondernemers.”
Sneller in zicht
De Jong stelt niet dat nalatige handhaving op de coronapas vanzelfsprekend leidt tot grote toenames van infecties en nieuwe maatregelen. “Wel is de kans daarop natuurlijk stukken groter zonder goed gebruik van de coronapas. Als de hele samenleving dit serieus zou nemen, hoefden we ons minder zorgen te maken over handhaving van bovenaf.”
Tevens benadrukt De Jong dat ook hij de maatschappelijke invloed van het coronavirus beu is. “Maar met de coronapas kunnen we ons in elk geval een stuk vrijer bewegen in afwachting van het einde van de epidemie. En dat laatste komt sneller in zicht naarmate meer mensen zich laten vaccineren.”
Waar De Jong op persoonlijke titel spreekt van ‘een verkeerd signaal’ van Halsema, wil Amsterdam UMC er geen uitspraak over doen. Ook het OLVG wil zich niet in de discussie mengen. Beide ziekenhuizen werken samen met de Amsterdamse GGD – die direct onder Halsema valt.
Zo assisteren artsen van het OLVG bij vaccinatievoorlichting en doet Amsterdam UMC samen met GGD onderzoek naar het coronavirus. De GGD wenst evenmin op de uitspraken van Halsema te reageren, aldus een voorlichter.
EINDE ARTIKEL HET PAROOL
[19]
AD
GRAPPERHAUS WAARSCHUWT MUITENDE CAFE’S:
”WIE NIET MEEDOET MET QR BEWIJS, RISKEERT SLUITING”
VIDEODemissionair minister Ferd Grapperhaus (Veiligheid en Justitie) waarschuwt horecaondernemers dat hun zaak dicht moet als ze niet meewerken aan het controleren van de coronatoegangsbewijzen. Vanaf morgen vervalt de 1,5 meterregel en moeten bezoekers een QR-bewijs laten zien om binnen te komen. ,,Als je niet meedoet, krijg je gewoon een sluiting op een gegeven moment.’’
Grapperhaus heeft met de burgemeesters afgesproken dat dit weekeinde nog niet hard wordt ingegrepen bij ondernemers die weigeren om QR-bewijzen te controleren. ,,Het zal de komende dagen hier en daar niet helemaal goed gaan. We kijken dat op een gewone manier aan. Mensen krijgen een waarschuwing als het niet goed gaat.’’ Maar ná het weekeinde riskeren ondernemers wel een boete of sluiting, zo waarschuwt de minister.
Op de Europese coronakaart van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) kleurt heel Nederland rood. Dat is het op een na hoogste waarschuwingsniveau.
Noord-Holland, Zuid-Holland en Flevoland hadden die kleur al. De andere negen provincies gaan van oranje naar rood.
Een maand geleden was Nederland voor het laatst volledig rood. De verandering is het gevolg van een stijging van het percentage positieve tests. In de afgelopen twee weken bracht 4,4 procent van alle uitgevoerde tests een besmetting aan het licht. Vorige week stond dit percentage nog op 3,5 procent. De grens ligt op 4 procent en daarmee gaat elke provincie net over de grens tussen oranje en rood.
De meeste provincies telden in de afgelopen twee weken tussen de 75 en 200 positieve tests op elke 100.000 inwoners. Als meer dan 4 procent van alle afgenomen tests dan positief uitvalt, gaan de provincies van oranje naar rood. Dat gebeurt ook als het totale aantal nieuwe positieve tests gelijk is gebleven of is gedaald. Als Nederland onder de grens van 4 procent was gebleven, zouden alleen Friesland en Overijssel van oranje naar rood zijn gegaan.
Al weken tussen tweeduizend en drieduizend positieve tests per dag
Het gemiddelde aantal positieve tests schommelt al ruim drie weken tussen de tweeduizend en drieduizend per dag. Een op de vijf positieve tests wordt momenteel afgenomen bij Nederlanders die recentelijk in het buitenland zijn geweest.
Nederland bleek woensdag in het etmaal ervoor 2.878 positieve coronatests te hebben geregistreerd. Dat waren er meer dan gemiddeld in de voorgaande zeven dagen (2.513).
Aandeel positieve tests wellicht gegroeid door einde zomervakantie
Dat het percentage positieve tests stijgt, kan te maken hebben met het einde van de zomervakantie. Commerciële locaties testen steeds minder vakantiegangers. Ongeveer 0,5 procent van die tests was positief en dat drukte het landelijke gemiddelde.
Die vele negatieve tests vallen nu weg in de berekening, waardoor mogelijk relatief meer positieve tests worden geregistreerd. Bij de teststraten van de GGD’s, waar mensen vooral komen omdat ze klachten hebben of omdat ze contact met een besmette persoon hebben gehad, is ruim 13 procent van alle tests positief.
Ook buurlanden krijgen een andere waarschuwingskleur. Vlaanderen gaat van oranje naar rood, net als de Duitse deelstaat Nedersaksen, die aan Groningen, Drenthe en Overijssel grenst. Andere Duitse deelstaten als Noordrijn-Westfalen, Beieren en Berlijn blijven op rood staan. Ook Wallonië blijft rood.
Weinig verandering in de rest van Europa
In andere landen verandert er niet zo veel. In Spanje is voor het eerst in weken een regio niet rood of donkerrood. De noordelijke regio Asturië zakt van rood naar oranje. De Italiaanse regio Lazio, waar Rome in ligt, gaat van oranje naar rood. Op het Griekse vasteland kleuren een paar gebieden donkerrood. Kreta houdt die kleur.
Midden-Europa blijft vrijwel helemaal groen. Landen als Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije hebben het kleinste aantal positieve tests.
De coronakaart wordt elke donderdag gemaakt door het ECDC, de Europese tegenhanger van het RIVM. De dienst kijkt naar het aantal vastgestelde besmettingen en het percentage positieve tests in de twee vorige kalenderweken.
De kaart heeft vier kleuren. Van laag naar hoog zijn dat: groen, oranje, rood en donkerrood.
Landen gebruiken Europese coronakaart voor coronabeleid
Landen gebruiken de kaart van het ECDC om hun beleid te bepalen. Toen Nederland in juli donkerrood werd, was dat voor landen als Duitsland en Frankrijk aanleiding om strengere regels in te voeren voor Nederlanders die de grens wilden passeren.
De uitbraak lijkt onder controle in Polen, Tsjechië, Slowakije, Hongarije en Roemenië. Dat deel van Europa is al wekenlang een groen eiland tussen de oranje en rode landen.
Bekijk welke landen en gebieden kleurcode groen, geel, oranje of rood hebben in het reisadvies.
Wereldkaart reisadviezen met kleurcodes per land.
Landen met kleurcodes
Groen
Geel
Oranje
Rood
Reizen naar landen met kleurcode groen, geel, oranje of rood
Wilt u weten of u vanuit Nederland naar een land toe kunt reizen? En of u bij terugkomst in Nederland in quarantaine moet? Bekijk dan het reisadvies van dat land of gebied.
Een reisadvies heeft een landkaart met een kleurcode. De code is groen, geel, oranje of rood. De kleurcode geeft een idee van de veiligheidsrisico’s, de gezondheidsrisico’s en de coronamaatregelen in een land of gebied.
Reis alleen naar landen met een groen of geel reisadvies. Naar welk land u ook gaat, u kunt er te maken krijgen met coronamaatregelen zoals een quarantaine- of testplicht. Ook kan de situatie in een land snel veranderen. Houd daarom altijd het reisadvies in de gaten.
Dit betekenen de kleurcodes bij de reisadviezen:
Groen: u kunt reizen
U kunt reizen naar het land of gebied van uw keuze.
Als een land groen is kan dat 2 dingen betekenen:
De veiligheidsrisico’s in het land of gebied zijn vergelijkbaar met wat u in Nederland gewend bent.
Er zijn weinig besmettingen met het coronavirus.
Terugreis naar Nederland vanuit groen gebied
Bij terugkeer naar Nederland vanuit een groen gebied in de Europese Unie of het Schengengebied zijn er geen extra maatregelen wanneer u terugreist.
Bij terugkeer naar Nederland vanuit een groen gebied buiten de Europese Unie of het Schengengebied zijn er extra maatregelen zoals het laten zien van een vaccinatie- of testbewijs. Bekijk het reisadvies om te zien welk bewijs u nodig heeft.
Geel: let op, er zijn risico’s
U kunt reizen naar het land of gebied van uw keuze. Maar let op: er zijn veiligheids- of gezondheidsrisico’s. Bereid uw reis goed voor.
Als een land of gebied geel is kan dat 2 dingen betekenen:
De veiligheidsrisico’s zijn anders dan wat u in Nederland gewend bent. Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met criminaliteit, kans op natuurgeweld, slechte infrastructuur of de politieke situatie.
Er zijn besmettingen met het coronavirus. Als het aantal coronabesmettingen toeneemt, kunnen er extra coronamaatregelen opgelegd worden zoals een avondklok.
Terugreis naar Nederland vanuit geel gebied
Bij terugkeer naar Nederland vanuit een geel gebied zijn er extra maatregelen zoals het laten zien van een coronabewijs of een vaccinatie- of testbewijs. Bekijk het reisadvies om te zien welk bewijs u nodig heeft.
Oranje: alleen noodzakelijke reizen
Reis alleen naar het land of gebied als dat echt noodzakelijk is. Vakantiereizen zijn niet noodzakelijk. Reist u toch? Bereid u zich dan zeer goed voor.
Als een land of gebied oranje is kan dat 3 dingen betekenen:
Er zijn ernstige veiligheidsrisico’s. Dit kan bijvoorbeeld te maken hebben met de politieke situatie, terrorismedreiging, criminaliteit of natuurgeweld.
Er zijn veel coronabesmettingen. U kunt te maken krijgen met strengere maatregelen zoals een lock down, een avondklok of minder mogelijkheden om in het land te reizen.
Er kan een inreisverbod gelden voor reizigers uit Nederland. U kunt het land dan niet inreizen, ook niet voor een noodzakelijke reis.
Terugreis naar Nederland vanuit oranje gebied
Bij terugkeer naar Nederland vanuit een oranje gebied zijn er maatregelen zoals het laten zien van een coronabewijs of een vaccinatie- of testbewijs. Bekijk het reisadvies om te zien welk bewijs u nodig heeft, of u in quarantaine moet en of er nog aanvullende regels zijn voor uw reis.
Rood: niet reizen
Reis niet naar dit land of gebied. Reist u toch? Bereid u zich dan zeer goed voor. Als een land of gebied rood is kan dat 2 dingen betekenen:
Door zeer ernstige veiligheidsrisico’s is het er levensgevaarlijk.
Door vergaande coronamaatregelen kunt u het land of gebied niet in of uit reizen. De Nederlandse overheid kan u ook niet terughalen naar Nederland.
Terugreis naar Nederland vanuit rood gebied
Bij terugkeer naar Nederland vanuit een rood gebied zijn er maatregelen zoals het laten zien van een coronabewijs of een vaccinatie- of testbewijs. Bekijk het reisadvies om te zien welk bewijs u nodig heeft, of u in quarantaine moet en of er nog aanvullende regels zijn voor uw reis. EINDE ARTIKEL
Reacties uitgeschakeld voor Noten 17 t/m 20 bij ”Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Acht”
DE WEEK VOORDAT RUTTE, GEVAARLIJKE GEK, ZIJN PERSCONFERENTIEHIELD:CIJFERS WAARVAN HIJ DUS OP DE HOOGTE KON ZIJN OP14 SEPTEMBER ”The incidence of new deaths declined in all regions apart from the Region of the Americas and Europe where deaths increased by 17% and 20% respectively.” WORLD HEALTH ORGAZINATION7 SEPTEMBEREMERGENCY SITUATIONAL UPDATES https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19—7-september-2021
Overview
The global incidence of COVID-19 cases has remained stable over the month with over 4.4 million new cases reported this week (30 August-5 September). During this period, all regions reported either a decline (Regions of Africa, South-East Asia, and the Eastern Mediterranean) or a similar trend (Regions of Europe and the Western Pacific) in new weekly cases, except for the Region of the Americas which reported a 19% increase as compared to previous week. The number of deaths reported globally this week also remained similar to the previous week, with just under 68 000 new deaths reported. The incidence of new deaths declined in all regions apart from the Region of the Americas and Europe where deaths increased by 17% and 20% respectively.
The cumulative number of cases reported globally is now just over 220 million and the cumulative number of deaths is over 4.5 million.
In this edition, one special focus update is provided:
A detailed update on the phenotypic characteristics (transmissibility, disease severity, risk of reinfection, and impacts on diagnostics and vaccine performance) of SARS-CoV-2 Variants of Concern (VOCs) Alpha, Beta, Gamma and Delta. It also includes updates on the geographic distribution of VOCs.
”While the Region of the Americas as well as the Eastern Mediterranean, South-East Asia and Western Pacific regions reported a decrease in weekly case incidence, the African and European regions reported a similar number of deaths as compared to the previous week” WORLD HEALTH ORGANIZATIONWEEKLY EPIDEMIOLOGICAL UPDATE ON COVID-1921 SEPTEMBER 2021 https://www.who.int/publications/m/item/weekly-epidemiological-update-on-covid-19—21-september-2021
Overview
The numbers of weekly COVID-19 cases and deaths globally continued to decline this week, with over 3.6 million cases and just under 60 000 deaths reported between 13-19 September. This brings the cumulative numbers of confirmed cases and deaths globally to nearly 228 million and over 4.6 million respectively. While the Region of the Americas as well as the Eastern Mediterranean, South-East Asia and Western Pacific regions reported a decrease in weekly case incidence, the African and European regions reported a similar number of deaths as compared to the previous week. Similarly, COVID-19 weekly mortality decreased in the African, Eastern Mediterranean and South-East Asian regions over the past week, with the South-East Asia Region reporting the largest percentage decrease (27%). In contrast, the Western Pacific Region reported an increase (7%) in the number of deaths while the Region of the Americas and the European Region reported a similar number of deaths as compared to the previous week.
In this edition, we provide updates on the impacts of the phenotypic characteristics (transmissibility, disease severity, risk of reinfection, and impacts on diagnostics and vaccine performance) of SARS-CoV-2 Variants of Concern (VOCs), the geographic distribution of VOCs as well as changes to VOI classifications.
”De gammavariant P1 werd vooral gevonden bij uitbraken in- en om Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse staat Amazonas. Er is bij deze variant nog geen duidelijkheid of de ziekte anders verloopt. De variant heeft onder andere drie veranderingen in het Spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, die als zorgelijk worden beschouwd. Deze drie veranderingen zijn vrijwel identiek aan de veranderingen in de bètavariant (Zuid-Afrika). Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Dit wordt momenteel (inter)nationaal onderzocht.” RIVM[RIJKSINSTITUUT VOOR VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU]VARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS-COV-2 https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten
Wijzigingsdatum 25-09-2021 | 09:35
Als een virus zich vermenigvuldigt, kan het steeds een heel klein beetje veranderen. Meestal is die verandering (of mutatie) zo klein dat het bijna geen invloed heeft op hoe ziek je wordt en hoe het virus zich verspreidt. Soms zorgt een verandering er wel voor dat een virus zich anders gedraagt en bijvoorbeeld makkelijker verspreidt. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu houdt veranderingen in het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 en de gevolgen ervan goed in de gaten.
Van virussen is bekend dat ze vaak veranderen. Van het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome -CoV coronavirus -2 zijn al duizenden varianten. In het laboratorium onderzoekt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu welke varianten er in Nederland zijn en wat dat betekent voor de verspreiding in Nederland. Dit noemen we kiemsurveillance . Het is vooral belangrijk om te weten of de varianten die rondgaan ook nieuwe eigenschappen hebben die extra risico’s met zich meebrengen. Bijvoorbeeld omdat ze makkelijker overgedragen worden, omdat mensen er zieker van worden, of omdat de virusvarianten minder goed op vaccinatie reageren.
Varianten in Nederland
Er zijn vele varianten van het coronavirus SARS-CoV-2 die wereldwijd circuleren en een aantal daarvan wordt verder gevolgd en onderzocht. De WHO en het ECDC European Centre for Disease Prevention and Control publiceren wekelijks overzichten met zorgelijke varianten (Variants of Concern – VOC) en ‘interessante’ varianten (Variants of Interest – VOI). Deze varianten worden zorgvuldig gevolgd en in kaart gebracht vanwege hun (mogelijke) risicovolle kenmerken en mate van verspreiding. Het RIVM volgt de WHO en het ECDC hierin. Ook volgen we via de nationale Kiemsurveillance samen met laboratoria in Nederland, de in Nederland aanwezige varianten van het coronavirus SARS-CoV-2.
In de kiemsurveillance worden wekelijks steekproefsgewijs monsters die positief zijn getest in een GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst -teststraat onderzocht. Dat begon met tientallen monsters per week. Steeds meer laboratoria zijn gaan meedoen en inmiddels analyseert het RIVM wekelijks ongeveer 1200 monsters, waarvan zo’n 1000 uit de willekeurige steekproeven van de kiemsurveillance.
In onderstaande tabel staan de resultaten uit de kiemsurveillance voor de VOC en VOI van WHO en ECDC. Het totaal aantal onderzochte monsters in de kiemsurveillance omvat naast de varianten in deze tabel alle andere varianten. Het gaat hierbij om de monsters die succesvol zijn geanalyseerd. De monsters die niet succesvol zijn geanalyseerd, staan niet in deze tabel.
* De aantallen van de Alfavariant met E484K mutatie worden meegeteld in de totale aantallen van de Alfvariant (B.1.1.7).
De data uit de kiemsurveillance worden wekelijks bijgewerkt. Er kunnen t/m week 35 van 2021 af en toe nog nieuwe meldingen komen vanuit de inzendingen van de laboratoria die (nieuw) meedoen in de kiemsurveillance. De cijfers van week 36 zijn nog niet compleet. Daarnaast kunnen aantallen per week afwijken ten opzichte van voorgaande publicaties door updates van afname datum van monsters of door een andere classificering van het monster (bron- en contactopsporing i.p.v. aselecte steekproef) in het registratiesysteem. Deze weekcijfers worden achteraf bijgewerkt.
B.1.616, B.1.427/429 (Epsilon), P.3 (Theta), B.1.525 (Eta), B.1.526 (Iota), B.1.617.1 (Kappa) en P.2 (Zeta) zijn door zowel WHO en ECDC gedeëscaleerd en worden daarom niet meer vermeld.
Grafiek 1. In de grafiek zijn de verschillende varianten van SARS-CoV-2 te zien. De gegevens zijn t/m week 36 aangevuld. De inschatting voor het verdere verloop van de varianten is ook te zien en wordt gebaseerd op de vastgestelde data uit de kiemsurveillance.
Verschil in eiwitten
Het verschil in de alfa- (Britse), bèta- (Zuid-Afrikaanse), gamma- (Braziliaanse) varianten en de B.1.525 variant lijkt vooral te zitten in de veranderingen aan het ‘spike-eiwit’, de stekeltjes van het coronavirus. De eiwitten van deze virusvarianten kunnen zich mogelijk beter aan menselijke cellen hechten.
Alfavariant B.1.1.7 (Britse variant)
In december 2020 werd de alfavariant van het virus ook in Nederland aangetroffen. Dit gebeurde in het laboratorium van het RIVM. Deze alfavariant verdrong toen de oude variant van het virus. Het reproductiegetal van de alfavariant lag hoger dan bij de oude variant van het virus. Dit getal staat voor het gemiddeld aantal mensen dat iemand met COVID-19 besmet. Er zijn geen aanwijzingen dat de vaccinatie niet beschermt tegen de alfavariant van het virus. Wereldwijd wordt dat goed in de gaten gehouden. In de zomer van 2021 werd de alfavariant ‘verdrongen’ door de besmettelijkere deltavariant.
E484K-mutatie
Virussen muteren voortdurend. Soms ondervindt een virusvariant voordeel van bepaalde mutaties, bijvoorbeeld doordat het sneller verspreidt. Dit soort mutaties geven de virusvarianten een voordeel ten opzichte van de oude, circulerende varianten. Sommige mutaties kunnen onafhankelijk van elkaar bij verschillende varianten in de wereld opduiken. Het Verenigd Koninkrijk maakte eerder al melding van het optreden van een nieuwe mutatie in de Alfavariant E484K (Britse variant), in het ‘spike-eiwit’. Deze E484K-mutatie wordt als zorgelijk beschouwd en is eerder aangetoond in de bèta- (Zuid-Afrikaanse) en gamma- (Braziliaanse) varianten. Bij deze E484K-mutatie is de opgebouwde afweer na vaccinatie of na een eerdere besmetting mogelijk minder goed. Ook is de mutatie waarschijnlijk van invloed op de sterkte van de binding van het virus aan cellen in ons lichaam. Deze E484-mutatie in de alfavariant is ook in Nederland in de kiemsurveillance aangetoond.
Bètavariant B.1.351 (Zuid-Afrikaanse variant)
De bètavariant werd in Nederland begin januari 2021 vastgesteld. Ook deze variant van het virus lijkt, net als de alfavariant, besmettelijker te zijn dan de variant die we tot dan toe vooral in Nederland hadden. Hoe het virus reageert op de huidige vaccins, wordt momenteel wereldwijd onderzocht. Er is tot nu toe geen reden om aan te nemen dat het ziekteverloop van de bètavariant anders of ernstiger is dan bij de oude variant.
Gammavariant P.1 en P.2 (Braziliaanse variant)
Er zijn in Nederland twee varianten van het coronavirus gevonden die beide hun oorsprong in Brazilië hebben. Het gaat om de gammavarianten P1 en P2. De gammavariant P1 werd vooral gevonden bij uitbraken in- en om Manaus, de hoofdstad van de Braziliaanse staat Amazonas. Er is bij deze variant nog geen duidelijkheid of de ziekte anders verloopt. De variant heeft onder andere drie veranderingen in het Spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus, die als zorgelijk worden beschouwd. Deze drie veranderingen zijn vrijwel identiek aan de veranderingen in de bètavariant (Zuid-Afrika). Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Dit wordt momenteel (inter)nationaal onderzocht. De gammavariant P2 is een variant die breed verspreid in Brazilië voorkomt. Bij deze variant lijkt de afweer door vaccinatie of doordat je het virus al eens hebt gehad mogelijk minder goed te zijn. Ook bij deze variant is nog veel onduidelijk over de manier waarop de ziekte verloopt.
Ètavariant B.1.525
In de kiemsurveillance, in de regio Rotterdam-Rijnmond en de regio Limburg Noord is de ètavariant (B.1.525) gevonden. Deze variant werd voor het eerst in Denemarken gemeld. Ook deze variant heeft de mutatie E484K samen met een andere kenmerkende mutatie (F888L). Nader onderzoek vindt momenteel plaats in Denemarken en Nederland.
De WHO heeft de epsilonvariant B.1.429/427 benoemd tot variant of interest (VOI). Deze variant werd voor het eerst aangetroffen in Californië in de Verenigde Staten in juni 2020 en circuleert nu in de hele Verenigde Staten en 26 andere landen. Deze variant heeft drie veranderingen in de uitsteeksels van het virus, waaronder L452R. Deze variant wordt internationaal extra in de gaten gehouden, omdat er aanwijzingen zijn dat de variant mogelijk besmettelijker is dan de klassieke varianten en dat bepaalde behandelmethoden en mogelijk de huidige generatie vaccins minder effectief zijn. Deze variant is onder meer gevonden in twee landen in het Caribische deel van het Koninkrijk, maar nog niet in Nederland.
Delta-/kappavariant B.1.617 (Indiase variant)
In december 2020 werd in India voor het eerst variant B.1.617 vastgesteld. Er zijn drie verschillende typen van deze variant: de kappavariant B1.617.1, de deltavariant B1.617.2 en B.1.617.3. De deltavariant (B.1.617.2) verdrong in de zomer van 2021 de alfavariant (Britse variant) als dominante virusvariant in Nederland. Dit beeld zagen we ook in de ons omringende landen. De deltavariant lijkt besmettelijker te zijn dan de alfavariant. Bescherming na (volledige) vaccinatie lijkt wel goed te zijn, ook tegen de deltavariant. Of de deltavariant niet alleen besmettelijker is, maar ook ziekmakender wordt verder onderzocht.
Voorkom besmetting met mutaties
Voor alle varianten van het coronavirus geldt: houd je aan de basisregels. Laat je zo snel mogelijk bij de GGD testen bij (milde) klachten en volg isolatie- en quarantainemaatregelen strikt op. Zo voorkom je dat het coronavirus zich verder verspreidt.
Natuurlijk blijft het verstandig elkaar de ruimte te geven en blijft anderhalve meter nog steeds ook de veilige afstand. Maar het móet straks niet meer.”
[13] ”Toch hamert De Jonge er steeds op dat nog zo’n 1,8 miljoen Nederlandse 18-plussers geen vaccinatie hebben gehad of geen immuniteit hebben opgebouwd omdat ze het virus niet hebben gehad.”
VIDEOHet kabinet zet vandaag de een-na-laatste stap van het versoepelingsplan. 25 september eindigt de 1,5 metersamenleving, maar bij bijna alles is straks een coronatoegangsbewijs nodig. Mondkapjes hoeven alleen nog op in de trein en het vliegtuig, maar het nachtleven blijft grotendeels op slot. En bij grote concerten binnen mag de zaal voor driekwart gevuld worden.
,,De 1,5 metersamenleving is een begrip geworden. We zijn eraan gewend, maar toch ook niet. Juist op momenten dat je een arm om je schouder nodig had, zat de regel ons in de weg. Juist op momenten dat mensen verdriet hadden. Daarom ben ik blij dat we die regel kunnen afschaffen”, zei demissionair premier Mark Rutte tijdens een persconferentie.
Toch wordt de dag van versoepelingen, op 25 september, niet de dag dat alle maatregelen tot het verleden behoren. ,,Daarvoor zijn de onzekerheden richting het najaar te groot.”
De regel om 1,5 meter afstand te houden wordt afgeschaft en mondkapjes blijven alleen in het openbaar vervoer verplicht. Dus in scholen en op stations kunnen de mondmaskers af, alleen in de coupés en in het vliegtuig moeten ze nog op.
Tegelijk blijft het nachtleven nog dicht tussen 00.00 en 06.00 uur, ondanks kritiek hierop van de burgemeesters van het Veiligheidsberaad. Discotheken mogen ‘s avonds open, maar moeten dan al om middernacht weer sluiten.
Bij evenementen, in de horeca, bij profsportwedstrijden of in theaters en de bioscoop wordt het coronatoegangsbewijs verplicht voor iedereen vanaf 13 jaar. Een volledige vaccinatie, negatieve test of herstelbewijs biedt dan een ticket naar binnen. Dat geldt voor een concertzaal als Ahoy, maar ook voor het koffietentje om de hoek of de sportkantine. In of tegen november wordt besloten of de maatregel van de toegangsbewijzen wordt verlengd.
,,We zien in landen rondom ons al hoe dat werkt”, aldus Rutte. ,,We hoopten eerder dat het bewijs pas bij grotere groepen mensen nodig zou zijn, maar de risico’s blijken toch te groot.”
Dat de horeca en gemeenten nu moeten controleren is lastig, erkent Rutte. ,,Daarom komt er extra geld voor gemeenten voor toezicht en handhaving.” Maar de gedachte is: ,,We willen het voor zoveel mogelijk mensen mogelijk maken dat ze naar buiten kunnen, met een veilig gevoel.”
Rutte had nog een sussend advies: ,,Gún elkaar wat. Als iemand een mondkapje wil dragen of afstand wil houden, gun diegene dat dan.”
Het kabinet ziet af van de verplichte eigen bijdrage voor de coronatest, ook na kritiek uit de Tweede Kamer.
Volgens betrokkenen is het Outbreak Management Team (OMT) huiverig voor al te veel gejubel, omdat nog zo’n 1,8 miljoen Nederlanders niet zijn beschermd tegen het virus. ,,Deze besluiten zijn weinig politiek’’, aldus een ingewijde. ,,Ze liggen heel strak tegen het OMT-advies aan.’’
Evenementen en festivals, ook zonder vaste zitplek, kunnen weer doorgaan. Die vallen straks onder hetzelfde regime als de horeca, theaters, bioscopen en sportwedstrijden. De binnenevenementen mogen tot 75 procent van het totaal aantal plekken verkopen. Buitenfestivals mogen op volledige grootte door, als ze meerdaags zijn, moet er wel frequent getest worden.
Het thuiswerkadvies wordt ‘milder’: werk thuis als het kan, ga naar je werk als het moet, zo luidt het nieuwe credo. Vanaf maandag hoeft bovendien bij een coronabesmetting van een basisschoolleerling niet meer de hele schoolklas naar huis.
De verplichte 1,5 meter afstand wordt dus losgelaten, maar het kabinet doet nog wel een ‘dringend advies om afstand te houden’. ,,Het blijft verstandig om elkaar de ruimte te geven en dan blijft 1,5 meter de veilige afstand.”
Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) noemt de stap ‘een grote vooruit’. ,,Deze stap gaat gepaard met grote dilemma’s. We zullen rekening met elkaar moeten blijven houden.”
De Jonge herhaalde dat bedrijven niet van werknemers kunnen eisen dat ze gevaccineerd zijn. Wel wil hij ‘bekijken’ of er in de zorg gewerkt kan gaan worden met het coronatoegangsbewijs. De Jonge wil zien ‘of er wetgeving’ nodig is. In de zorg wordt het wél toegestaan voor werkgevers om vast te leggen of personeel is gevaccineerd tegen het coronavirus, maar De Jonge benadrukt dat het niet om een plicht gaat.
In andere sectoren mag dit niet worden geregistreerd, maar wel gevraagd. Werknemers hoeven dan geen antwoord te geven.
Geen feest
Hoewel de 1,5 meterregel nog slecht wordt nageleefd, is de stap groot en symbolisch. Sinds de afkondiging van de afstandsregel in maart 2020 was het voorschrift dé centrale norm in het ‘nieuwe normaal’. Dat wil niet zeggen dat het kabinet een feestje zal durven vieren.
De protesten tegen met name het coronatoegangsbewijs klinken al weken luid. Vooral de horeca vreest teruglopende aantallen bezoekers (net als in Frankrijk en Italië), nog los van de chaos of het gedoe bij het checken van de bewijzen.
De Jonge: ,,De belangrijkste reden is de verspreiding van het virus af te remmen. De kans als iemand ergens met het bewijs binnenkomt wordt niet nul, maar het verkleint de kans aanzienlijk. En dan is er nog een deel van de Nederlanders bij wie vaccinatie niet werkt, de verwachting is dat dit zo’n 5 procent van de gevaccineerden is, en er zijn mensen die niet gevaccineerd kunnen worden. Maar de vrijheid om je niet te laten vaccineren, mag de vrijheid van de ander niet beperken.”
Van drang of dwang wil De Jonge niet spreken: ,,Je kunt je laten testen.” En dat het middel misschien alsnog mensen beweegt tot een vaccinatie. ,,Dat is mooi meegenomen.”
De Jonge: ,,Mensen vinden het moeilijk te bevatten dat met een vaccinatiegraad van 85 procent nog steeds maatregelen nodig zijn, maar met de deltavariant blijft dit helaas wel zo.”
Minister De Jonge zal ook in de Tweede Kamer aan de bak moeten om steun te vergaren. Een eerder voorstel om mensen een eigen bijdrage van 7,50 euro per test te laten betalen, wees hij af, omdat daar veel weerstand tegen rees.
Toch is de verwachting dat voldoende partijen de versoepelingsstap zullen steunen.
De besluiten van het kabinet op rij:
– Einde van de 1,5 meterregel
– Coronatoegangsbewijs wordt nodig (vanaf 13 jaar) in horeca, theaters, bioscopen, profsportwedstrijden, concertzaal, koffiecorners en kantines
– Evenementen en festivals buiten mogen zonder maximum aantal bezoekers weer starten, ook met qr-code
– Binnenconcerten en evenementen mogen maximaal 75 procent van de plekken verkopen
– Mondkapjes moeten alleen nog in de trein, op de luchthaven en in het vliegtuig op. Op scholen en stations kunnen ze af
– Het nachtleven blijft nog dicht tussen middernacht en 06.00 uur
– Het thuiswerkadvies wordt ‘milder’: werk thuis als het kan, ga naar het werk als het moet, zal het nieuwe motto zijn
– Bij een coronabesmetting van een basisschoolleerling hoeft straks niet meer de hele schoolklas naar huis
Zorg kan geen piek meer aan
De reserves bij De Jonge zijn ingegeven door angst dat een deel van ons land nog onbeschermd is tegen het virus. Nederland stevent af op een vaccinatiegraad van zo’n 85 procent. Een hoog percentage, ook wereldwijd. Toch hamert De Jonge er steeds op dat nog zo’n 1,8 miljoen Nederlandse 18-plussers geen vaccinatie hebben gehad of geen immuniteit hebben opgebouwd omdat ze het virus niet hebben gehad.
,,Dat kan in het najaar de kapotte en uitgeputte zorg weer in het werk storten. En een piek in het aantal ziekenhuisopnames kan die echt niet meer aan’’, aldus De Jonge eerder. Het OMT schat het aantal potentiële nieuwe ziekenhuisopnames tussen de 16.000 en 22.000 als de grote groep ongevaccineerden besmet raakt.
Het kabinet kijkt dan ook nauwgezet naar een land als Denemarken, dat afgelopen vrijdag alle coronaregels losliet. Een opleving daar kan het kabinet aanzetten op de rem te trappen. Al weet het kabinet dat de coronavermoeidheid groot is en de spanning tussen wel en niet-gevaccineerden oploopt.
Het kabinet hoopt met het besluit wel één discussie te smoren. Door alle ‘uitstapjes’ (van evenementen tot de bios en horeca) onder de ‘qr-codeverplichting’ te laten vallen, komt er één lijn, zegt een betrokkene.
Eerder klonk juist de kritiek dat het kabinet met twee maten meet: wél ruim baan voor profvoetbalwedstrijden en de grand prix van Zandvoort, géén theatervoorstellingen met een fractie van die bezoekersaantallen. Door de nieuwe regels mogen theaters en horeca veel meer mensen toelaten dan nu.
ZIE VOOR GEHELE TEKST. NOOT 2 ”Bij evenementen, in de horeca, bij profsportwedstrijden of in theaters en de bioscoop wordt het coronatoegangsbewijs verplicht voor iedereen vanaf 13 jaar. Een volledige vaccinatie, negatieve test of herstelbewijs biedt dan een ticket naar binnen. Dat geldt voor een concertzaal als Ahoy, maar ook voor het koffietentje om de hoek of de sportkantine. In of tegen november wordt besloten of de maatregel van de toegangsbewijzen wordt verlengd. ”
Volle zalen in de bioscoop en het theater, met een vriendengroep uit eten. Het kan allemaal weer vanaf 25 september 2021. Ook de 1,5 meterregel is vanaf die dag verleden tijd. Ondernemers hebben hierdoor wel te maken met de coronapas. In dit artikel lees je er alles over.
Sinds eind juni 2021 wordt de CoronaCheck-app, in de volksmond coronapas of coronapaspoort, al aan de deur gebruikt bij festivals, evenementen en sportwedstrijden. Vanaf 25 september wordt de coronapas op meer plekken gebruikt. Zo is toegangscontrole bij bezoekers vanaf 13 jaar in de culturele sector en bij horecagelegenheden straks verplicht. Op een terras is geen coronatoegangsbewijs nodig.
Wie met het coronatoegangsbewijs kan aantonen dat hij hoogstwaarschijnlijk niet besmet is met COVID-19, mag naar binnen. Wie niet (volledig) gevaccineerd is, kan gebruikmaken van een toegangstest.
Coronapas
Nederlanders hebben verschillende mogelijkheden om aan te tonen dat zij niet besmet zijn met het coronavirus en dus het risico erg klein is dat zij anderen zullen besmetten. Dit kan bijvoorbeeld met:
een recente negatieve testuitslag
een vaccinatiebewijs, dat aantoont dat je volledig gevaccineerd bent tegen corona
een bewijs van immuniteit, als je recent genezen bent van COVID-19
Iedere Nederlander kan bovengenoemd bewijsmateriaal toevoegen aan zijn persoonlijke ‘coronapaspoort’. Dit is beschikbaar in een digitale en een papieren vorm, met QR-code. Het coronatoegangsbewijs is te gebruiken binnen de Europese Unie (EU); er komt geen Europese app. In Nederland wordt de bestaande CoronaCheck-app gebruikt als digitaal coronatoegangsbewijs. De QR-codes die deze app aanmaakt, zijn vanaf juli 2021 overal in Europa leesbaar. Wie een coronatest doet om toegang te krijgen tot een evenement of een locatie, betaalt hier vooralsnog niets voor.
Zo werkt het
Bij de entree scan je de QR-code in de CoronaCheck-app van je bezoeker. Als die niet besmettelijk is, zie je op de scanner het groene sein ‘veilig’. De bezoeker mag naar binnen, zijn privacygevoelige medische informatie blijft geheim. Want jij kunt niet zien of hij gevaccineerd, getest of immuun is. Wel zie je initialen en een deel van de geboortedatum. Zo kun je met een ID-bewijs nagaan of je de juiste persoon voor je hebt.
Overigens genereert de app 2 verschillende codes: 1 voor in Nederland en 1 voor Europa. Wanneer een QR-code in het buitenland wordt afgelezen, is wel zichtbaar of een persoon gevaccineerd, negatief getest of hersteld is.
Wat hebben ondernemers nodig?
Om de QR-code te scannen, heb je een app nodig op je smartphone. De CoronaCheck Scanner kun je gratis downloaden in de Apple- of Google Play Store. Zowel CoronaCheck als de CoronaCheck Scanner zijn te gebruiken op alle iOS- en Androidtelefoons vanaf Android 6 en iOS 12 (de iPhone 5s en nieuwer).
Wat moet mijn klant doen?
Als jouw klant de CoronaCheck-app wil gebruiken voor het bezoeken van jouw locatie of evenement, dan moet hij eerst digitaal zijn vaccinatiegegevens ophalen. Daarvoor logt hij binnen de app in met zijn DigiD.
Als iemand bij vaccinatie toestemming heeft gegeven, haalt de app automatisch vaccinatiegegevens op bij de GGD, het RIVM of het ziekenhuis.
Waar is een coronatoegangsbewijs nodig?
De regering verplicht het gebruik van het coronatoegangsbewijs vanaf 25 september op verschillende locaties. Bij alle restaurants, cafés en clubs moeten ondernemers bezoekers bij de deur controleren. Controle wordt ook de standaard in de culturele sector. Met het uitvoeren van controles aan de deur mogen bijvoorbeeld bioscopen, theaters en stadions weer volledig worden gevuld.
Werkt het coronatoegangsbewijs ook offline?
Voor het aanmaken van een QR-code die aantoont dat iemand niet besmet is met het coronavirus, is een internetverbinding nodig. Je kunt jouw bezoekers daarom het beste adviseren om de code in de CoronaCheck-app thuis vast aan te maken. De app kan de code vervolgens opslaan. Een internetverbinding bij de toegang van jouw locatie is daarom niet noodzakelijk voor bezoekers. Voor enkel het tonen van een QR-code in de CoronaCheck-app hoeft je bezoeker namelijk niet online te zijn.
Werkt de app wel goed?
Per uur kan de CoronaCheck-app zo’n 90.000 inlogs verwerken. Dat is best veel, maar toch kunnen drukke momenten zorgen voor problemen bij het gebruik van de app. Per seconde kunnen namelijk niet meer dan 25 gebruikers met de app inloggen. Zeker wanneer tegelijkertijd meerdere festivals plaatsvinden, is het denkbaar dat deze grens wordt overschreden. Wanneer bezoekers thuis hun code op tijd aanmaken, kun je problemen en overbodige wachtrijen bij de entree van jouw locatie voorkomen. Heb je technische problemen met de app? Bel 0800-1421 of mail naar helpdesk@coronacheck.nl.
Papieren paspoort
Bezoekers die geen CoronaCheck-app willen of kunnen gebruiken, kunnen ook een papieren toegangsbewijs gebruiken. Deze variant kan geprint worden vanaf CoronaCheck.nl.
Zelftest
Terwijl de testcapaciteit snel is uitgebreid, kwamen in april 2021 ook de eerste zelftesten op de markt. Met een staafje van de apotheek of supermarkt kan iedereen zichzelf controleren. De zelftest is geen officieel testbewijs, maar kan wel handig zijn als je bijvoorbeeld met collega’s op locatie wilt werken.
Meerderheid vóór
Uit recent onderzoek van het RIVM blijkt dat 7 op de 10 ondervraagden voorstander is van het gebruik van een coronapas. 70% van de 47.000 deelnemers vindt het een goed idee dat gevaccineerden en mensen met een negatieve test toegang krijgen tot evenementen en culturele locaties.
The Netherlands is dropping social distancing as a requirement from September 25 but is also looking into giving employers more powers to determine if their workforce has been vaccinated, Dutch health minister Hugo de Jonge told reporters on Tuesday evening. Most of the changes which will come into effect later this month have already been leaked but the government cannot go as far as hoped because there are still too many new cases and hospital admissions, prime minister Mark Rutte told reporters. In order to drop the 1.5 metres rule, the government’s Outbreak Management Team has recommended introducing the coronavirus pass for café, theatre and cinema visitors. Clubs and cafes will remain closed between midnight and 6pm and the government is looking at extending financial support to help companies which are impacted by this decision, Rutte said.
The coronavirus pass is a QR code which can be shown on a mobile phone or printed paper and which indicates if the bearer is either fully vaccinated, has recently had coronavirus or has a negative coronavirus test, no older than 24 hours. Coronavirus in the Netherlands: what you need to know As yet, tests will be free and the government will provide extra cash for local authorities to check that bars are making sure that their customers have a valid coronavirus pass. The aim, Rutte said, is to make sure that as many people as possible can go out and have a social life. The 1.5 metre rule is a symbol of all the restrictions we have imposed upon each other over the past months, De Jonge said. ‘Coronavirus will remain with us and we will have to learn to live with it,’ he said. Protection The primary aim of the coronavirus pass is to stop the virus spreading too quickly and to protect the healthcare service. It will also help protect people who are not vaccinated because the vaccine does not take, or for other health reasons, he said. De Jonge had harsh words for people who are not vaccinated by choice. ‘Let us be clear about this, choices have consequences,’ he said. ‘Freedom is never without boundaries. The freedom of a small group which has not been vaccinated impinges on the freedom of the big group which has done,’ he said. ‘The price of that freedom may mean restricted access to the healthcare system for people who need other types of treatment.’ Some 1.8 million people in the Netherlands are not yet vaccinated. Employers, he said, have asked about the option of introducing the coronavirus pass at work. In current law, employees are not required to answer if asked whether or not they are vaccinated. At the same time, employers are required to provide a safe working environment for their workers. Unions and employers De Jonge said he is now in talks with both unions and employers organisations to see what the options are. ‘No decision has been taken and it is right that we look at the situation,’ he said. This is a particularly acute question in the healthcare sector, he said. The government will decide on November 1 if the remaining rules should be abandoned or not. Journalists and officials attending the press conference were not able to leave the building until 9.30pm because of a noisy protest by demonstrators outside. The protest was clearly audible during the press conference at times.
END OF THE ARTICLE
[15]
[15]
”Het OMT, het Outbreak Management Team, vindt dat verantwoord als we tegelijkertijd in risicovolle situaties voorlopig nog wel extra voorzichtig zijn door met een coronatoegangsbewijs te werken. Zo’n coronatoegangsbewijs is in veel landen om ons heen al gebruikelijk. Dat betekent dat je op sommige plekken moet kunnen laten zien, ofwel dat je volledig gevaccineerd bent, ofwel dat je corona hebt gehad en daardoor immuun bent, ofwel dat je minder dan 24 uur geleden negatief bent getest. Dat kan via een QR-code op je telefoon, of met een code die je ook op papier kunt krijgen.”RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (14 SEPTEMBER 2021) https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2021/09/14/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-14-september-2021
ZIE VOOR GEHELE TEKST. NOOT 2
[16]
””Bij evenementen, in de horeca, bij profsportwedstrijden of in theaters en de bioscoop wordt het coronatoegangsbewijs verplicht voor iedereen vanaf 13 jaar. Een volledige vaccinatie, negatieve test of herstelbewijs biedt dan een ticket naar binnen. Dat geldt voor een concertzaal als Ahoy, maar ook voor het koffietentje om de hoek of de sportkantine. In of tegen november wordt besloten of de maatregel van de toegangsbewijzen wordt verlengd.” AD
