LEZERS! VOORDAT U ONDERSTAAND ARTIKEL LEEST, EERST DIT
Kort nadat ik onderstaand artikel geschreven had, dat u zo zult lezen, kwam het volgende nieuwsbericht door, dat mijn mening over de onverantwoordelijke Gevaarlijke Gekte van minister president Rutte, tav zijn Coronabeleid, nog ondersteunde en bevestigde Lezers, lees dit dus eerst, alvorens mijn eerder geschreven artikel te lezen
NOS ZORGEN BIJ GOMMERS OVER AANTAL IC-OPNAMES, VREES VOOR ”CODE ZWART” 23 APRIL 2021
Voorman van de intensivecare-vereniging Diederik Gommers maakt zich zorgen over het toenemend aantal coronapatiënten in het ziekenhuis. “Vanochtend in ons landelijk overleg gaven collega’s aan ‘Diederik, we stevenen af op code zwart, we verwachten als het zo doorgaat dat we daar volgende week in zitten’. Dan voelt het besluit om te versoepelen zo raar”, zegt hij in een aflevering van de podcast Virusfeiten, die gisteren werd opgenomen. Gommers wil het kabinetsbesluit om te versoepelen niet ter discussie stellen. Hij vindt het goed dat het kabinet niet alleen de OMT-adviezen maar ook andere belangen meeweegt. “Ik hoop wel dat er ergens een rode stopknop zit en dat we die voor dinsdag nog kunnen gebruiken als het echt niet goed gaat”, aldus Gommers. Bij het scenario code zwart wordt aan de hand van criteria een selectie gemaakt wie wel en niet in aanmerking komt voor een plek op de intensive care. In Nederland is dat tijdens de coronapandemie nog niet voorgekomen. Chemokuren en openhartoperaties Gommers hoopt dat het zover niet komt en dat de piek in het aantal ziekenhuisopnames de komende dagen wordt bereikt en dat er daarna een daling volgt. “Maar op dit moment moeten we de ziekenhuizen aanpassen en zorg uitstellen. Chemokuren, kankeroperaties en openhartoperaties worden afgezegd. Zo ver zijn we nog niet geweest in de tweede en derde golf. De collega’s zijn bezorgd over hoe weinig IC-bedden er beschikbaar zijn.” Het kabinet kondigde afgelopen dinsdag aan dat de coronaregels vanaf volgende week woensdag voor een deel worden losgelaten. Die dag gaat de avondklok van tafel en mogen winkels weer zonder afspraak klanten ontvangen. Ook mogen de terrassen onder voorwaarden ’s middags open en wordt het bezoekadvies verruimd. De Tweede Kamer stemde gisteren in met de wijzigingen. Veel onzekerheden in modellen De versoepelingen zijn onder meer gebaseerd op data van het RIVM van vorige week vrijdag. Daarin was een plateau te zien in het aantal ziekenhuisopnames en, in de nasleep daarvan, ook bij het aantal IC-opnames. Dat kwam ook naar voren bij de presentatie van Jaap van Dissel van het RIVM, gisteren in de Tweede Kamer. Het plateau zou op korte termijn kunnen leiden tot een daling van die getallen. Van Dissels presentatie was gebaseerd op de vergadering van het Outbreak Management Team van vorige week vrijdag. Hij benoemde wel dat er nog veel onzekerheden zijn. Dat werd ook benadrukt in het 109e OMT-advies van vrijdag 16 april, waarin staat: “Het OMT adviseert met klem om de stap-1-versoepelingen pas uit te voeren nadat vast is komen te staan dat de piek inderdaad achter ons ligt, en niet op het plateau al door te voeren. Dit geeft de garantie dat de gunstige onderliggende aannames (en modellering) inderdaad correct zijn, en niet een te rooskleurig beeld hebben geschetst.” “We hebben allemaal die grafieken gezien en die zagen er best goed uit. Daar is nu beleid op gemaakt,” zegt Gommers. “Alleen neemt sinds zaterdag 17 april het aantal ziekenhuisopnames weer toe en de besmettingen zien we ook nog niet dalen.”
EINDE BERICHT
LEES NU MAAR VERDER, LEZERS!
Ik zeg het maar even hard, zoals het naar mijn oordeel IS.Rutte, demissionair premier, Gevaarlijke Gek waar het de Coronacrisisbetreft. heeft weer toegeslagen.Al eerder heb ik over zijn hazard spel [1] met de volksgezondheid bericht!Zie Rutte Gevaarlijke Gek, Deel I, II en III! [2]En het is geen spelletje, Geachte minister president demissionair!Het gaat om mensenlevens!Het gaat om de volksgezondheid.Het is een kwestie van LEVEN of DOOD! Dit bleek maar weer uit de persconferentie, afgelopen dinsdag 20 april,waarvan het enige verstandige en broodnoodzakelijke was, de afschaffingvan de avondklok per 28 april om 4.30 [3]Ja, tegen die Avondklok had ik al eerder mijn stem laten horen [4]vanwege het repressieve karakter, door dictaturen en autoritaire regimestoegepast, maar ook vanwege de precedentwerking.Want vandaag wordt het toegepast bij de bestrijding van de Coronacrisis,waarvan de effectiviteit allerminst is aangetoond [ik verwijs naar hetoplopende aantal besmettingen, ondanks die Avondklok] [5]morgen voor iets anders, dat de Nederlandse Staat onwelgevallig is.Mensen raken dan aan het verschijnsel gewend, het wordt genormaliseerd,met alle gevolgen van dien. [6]De Geest uit de Fles [7], weet u nog, lezers?Goed, van die Avondklok zijn we dus af [voorlopig……] Maar daar stopt dan ook mijn instemming met de maatregelen:Want Rutte en het demissionaire kabinet gaan dus versoepelen opeen moment, dat het echt niet kan, op een moment, dat het ronduit gevaarlijken risicovol is.TEGEN de wil van een van de belangrijkste medische adviseurs van hetkabinet in, het OMT! [8]
GEVAARLIJK HAZARDSPEL Gevaarlijk hazardspel, die idiote ”balanceer-act” [9] van dit demissionaire kabinet.Dat zeg ik niet zomaar!Voor enkele maatregelen onder de loupe te nemen, eerst een overwegingvan premier Rutte tot deze nieuwe, onverantwoorde stap.Aan het woord is de minister-president:”Uw eerste vraag is zo meteen natuurlijk: wat is er dan deze week precies veranderd in de cijfers en modellen dat dit besluit nu wel kan worden genomen? En het antwoord op die vraag is: niet ongelooflijk veel, maar wel net genoeg” [10]Hij zegt het dus zelf:Er is niet zo ongelooflijk veel veranderd, maar wel”net genoeg”Enkele passages daarboven zegt GG [Gevaarlijke Gek]Rutte:”Voor wie de dagelijkse werkelijkheid er een is van volle bedden, doodzieke patiënten en hollen, hollen, hollen. Dat maakt ons besluit van vandaag ook zo ongelooflijk spannend. Het besluit dat we inderdaad het risico aandurven per woensdag 28 april de eerste voorzichtige stap te zetten.” [11]Hij neemt dus een welbewust risico!Tegen het advies van het OMT, dat met klem adviseerde’NIET te versoepelen! [12]Is dit hazard spel of niet?
Nu even de hazard maatregelen van Rutte en zijn’co demissionaire kabinet op een rijtje, volgens deletterlijke tekst, die premier Rutte op dinsdag 20 aprilheeft uitgesproken.Aan het woord is de minister-president:”En dan: wat verandert er volgende week concreet? Uiteraard staan alle wijzigingen zo meteen uitgebreid op rijksoverheid.nl. Maar kort samengevat komt het neer op deze 6 punten. Ten eerste: de avondklok loopt af op woensdag 28 april om half 5 in de ochtend. Daar is verder geen toelichting op nodig, lijkt mij.
Ten tweede: het zeer dringende advies voor thuisbezoek. Dat gaat vanaf woensdag 28 april van maximaal 1 naar maximaal 2 personen per dag. We weten dat dit voor veel mensen de lastigste maatregel is om na te leven. Al realiseer ik me: 2 personen is ook nog steeds heel weinig. Maar het is echt belangrijk dat we ons nog even aan deze regel houden, want nog altijd vinden de meeste nieuwe besmettingen thuis plaats.
Ten derde: vanaf woensdag 28 april mogen de buitenterrassen onder voorwaarden weer open van 12 tot 6 uur s ’middags. De belangrijkste voorwaarden zijn dat er maximaal 50 mensen per terras toegelaten worden, met een checkgesprek vooraf, met registratie en met een reservering, die overigens ook ter plekke gemaakt kan worden. Verder houden gasten anderhalve meter afstand van elkaar en zitten mensen met maximaal twee personen aan 1 tafel, behalve als zij samen een huishouden vormen. Met kuchschermen mogen de tafels ook op minder dan anderhalve meter afstand van elkaar staan. En natuurlijk helpen wij als klanten de horeca door bij klachten thuis te blijven en ons bij terrasbezoek aan de basismaatregelen te houden. Dat is het voor nu wat de horeca betreft. En ik begrijp heel goed dat horecaondernemers op meer hadden gehoopt en ook om veel meer zitten te springen. Voor hen is het een ongelooflijk zware tijd en dat nemen we met deze eerste kleine stap echt niet allemaal weg. Maar het is wel een eerste stap en het is goed dat we die nu kunnen zetten. En ik onderstreep dat we in stap 2 opnieuw naar verruimingen voor de horeca zullen kijken.
Ten vierde de winkels en de warenmarkten. Vanaf woensdag 28 april is in de niet-essentiële winkels een afspraak vooraf niet meer nodig. Daarmee verdwijnt de nodige administratieve rompslomp waar veel winkeliers begrijpelijkerwijs een stevige hekel aan hebben. Zo krijgen ook deze ondernemers weer iets meer ruimte om te doen wat ze het liefste doen en waar ze goed in zijn: ondernemen. Wat blijft is dat het maximaal aantal klanten bepaald wordt door de oppervlakte van een winkel, rekening houdend met de anderhalve meter. Dus in kleine winkels maximaal 2 personen per verdieping en in grote winkels en warenhuizen 1 klant per 25 vierkante meter. Klanten komen natuurlijk zoveel mogelijk alleen en mondkapjes zijn verplicht. En ook de warenmarkten mogen vanaf woensdag 28 april weer volledig open, uiteraard op anderhalve meter afstand.
Ten vijfde: iedere student in het hoger onderwijs kan vanaf maandag 26 april weer 1 dag per week naar college of naar een andere vorm van live onderwijs, dus in een klas of collegezaal. Eindelijk weer. Eindelijk weer direct contact met andere studenten en met docenten. Eindelijk weer eens weg achter je laptop en uit je studentenkamer. En ook al is dit niet meer dan een eerste stap, ik denk dat het voor studenten en voor onderwijsinstellingen goed nieuws is. Ondertussen wordt met en op de hbo’s en universiteiten met man en macht gewerkt om met zoveel mogelijk sneltesten in te regelen en daarmee de risico’s van besmettingshaarden tot een minimum te beperken. En natuurlijk blijven we kijken hoe we leerlingen en studenten op een verantwoorde manier weer meer en vaker naar school kunnen laten gaan.
Ten zesde en tot slot twee op zichzelf staande besluiten, die ook ingaan op woensdag 28 april. Namelijk: het maximale aantal aanwezigen op een begrafenis gaat van 50 naar 100. En theorie-examens voor alle rijopleidingen worden weer mogelijk.” [13]
Samengevat in ”eenvoudige taal”
”
Einde avondklok
Vanaf 28 april om 04:30 is er geen avondklok meer.
Meer bezoekers thuis
Thuis mag u 2 personen per dag ontvangen. Ga maximaal 1 keer per dag op bezoek bij iemand anders.
Terrassen gaan weer open buiten
Terrassen mogen open van 12:00 tot 18:00 uur. U mag op het terras samen met 1 persoon aan een tafel zitten. Kinderen tot en met 12 jaar tellen niet mee. Komt u uit hetzelfde huishouden? Dan mogen er meer mensen aan tafel. Betalen mag binnen. U mag binnen het toilet gebruiken of uw jas en tas ophangen. Binnen draagt u een mondkapje.
Winkels en markten gaan weer open
U mag weer naar de winkel zonder winkelafspraak. Ga winkelen wanneer het rustig is. Bijvoorbeeld vroeg in de ochtend. Ga zoveel mogelijk alleen winkelen. Als u niet alleen kunt winkelen, dan mag u iemand meenemen om u te helpen. Supermarkten hebben weer hun gewone openingstijden. Andere winkels mogen open van 06:00 tot 20:00 uur In de winkels draagt u een mondkapje. Op de markt kunt u weer alles kopen.
Hoger onderwijs 1 dag per week
Studenten aan universiteiten en hoge scholen mogen 1 dag naar school. Dit geldt vanaf 26 april. Op school houden ze 1,5 meter afstand.
Theorie-examen mogelijk
U mag weer theorie-examen voor een rijbewijs doen.
Uitvaart
Bij een uitvaart mogen er maximaal 100 mensen zijn. ”
[14]
Dat is hem dus
Levensgevaarlijk.
Waarom?’
HORECA OPEN/IDIOTIE!
Ik neem de derde maatregel:
”vanaf woensdag 28 april mogen de buitenterrassen onder voorwaarden weer open van 12 tot 6 uur s ’middags. De belangrijkste voorwaarden zijn dat er maximaal 50 mensen per terras toegelaten worden, met een checkgesprek vooraf, met registratie en met een reservering, die overigens ook ter plekke gemaakt kan worden. Verder houden gasten anderhalve meter afstand van elkaar en zitten mensen met maximaal twee personen aan 1 tafel, behalve als zij samen een huishouden vormen. Met kuchschermen mogen de tafels ook op minder dan anderhalve meter afstand van elkaar staan. En natuurlijk helpen wij als klanten de horeca door bij klachten thuis te blijven en ons bij terrasbezoek aan de basismaatregelen te houden”
Of de samenleving nu ”snakt naar meer ruimte” [15] of
niet:
Het openstellen van die terrassen is de idiotie ten
top gedreven!
Uit een onderzoek is gebleken, dat horeca medewerkers
en kappers vaker Corona hebben gehad. [16]
Logisch, ze komen met veel mensen in aanmerking
en anderhalve meter handhaven is natuurlijk in
de horeca niet altijd mogelijk.
Zij kunnen dus gemakkelijk de corona aan de klanten doorgeven.
Dan het openingstijdstip van de horeca:
Tussen 12 en 6 uur ’s middags.
Het effect van een toch te vol terras met mooi weer’
hoef ik niet te schetsen.
Dan het utopische van Rutte ”Verder houden gasten anderhalve meter afstand van elkaar en zitten mensen met maximaal twee personen aan 1 tafel, behalve als zij samen een huishouden vormen” [17]
Hoe kan dat gecontroleerd worden, meneer Rutte,
of het ook waar is?
Als een groep mensen bij elkaar zit, met plausibele
leeftijden voor een gezins of huishoudensvorming
en dat helemaal niet zo is?
Moet iedereen dan soms trouwboekje, paspoort
of samenlevingscontract tonen?
Die ”checkgesprekken” ook zo’n illusie’
van Rutte.
Uit ervaring weet ik, dat die meestal niet plaatsvinden,
de ”goede” horeca aangelegenheden niet te na gesproken.
En 50 mensen per terras lijkt mij nogal veel, als je ook
die 1.5 meter wil handhaven!
WINKELS EN WARENMARKTEN
De minister president aan het woord:
”Ten vierde de winkels en de warenmarkten. Vanaf woensdag 28 april is in de niet-essentiële winkels een afspraak vooraf niet meer nodig. Daarmee verdwijnt de nodige administratieve rompslomp waar veel winkeliers begrijpelijkerwijs een stevige hekel aan hebben. Zo krijgen ook deze ondernemers weer iets meer ruimte om te doen wat ze het liefste doen en waar ze goed in zijn: ondernemen. Wat blijft is dat het maximaal aantal klanten bepaald wordt door de oppervlakte van een winkel, rekening houdend met de anderhalve meter. Dus in kleine winkels maximaal 2 personen per verdieping en in grote winkels en warenhuizen 1 klant per 25 vierkante meter. Klanten komen natuurlijk zoveel mogelijk alleen en mondkapjes zijn verplicht. En ook de warenmarkten mogen vanaf woensdag 28 april weer volledig open, uiteraard op anderhalve meter afstand.”
[18]
Ook dat afschaffen van winkelen op afspraak, het geheel openstellen van de winkels en markten lijkt
mij een groot risico.
Mensen zullen toch weer, massaler dan Rutte denkt, gaan winkelen, en wat dat maximaal aantal klanten
per winkeloppervlakte betreft, Rutte kan nu wel beweren, dat de rompslomp voor winkeliers vervalt, maar nu moeten ze in de gaten houden, of er niet teveel mensen tegelijk in de winkel komen, wat tot grotere stress kan leiden dan wat extra administratief werk.
En bovendien:
Wat te doen, als de klanten zich niet aan die regel houden.
Boa’s en politie bellen?
Het lijkt mij, gezien de steeds verontrustendere besmettingscijfers [daarover zo meer] een groot risico.
WAAROM GEVAARLIJK?
Omdat de huidige coronasituatie, ondanks het feit, dat steeds meer mensen gevaccineerd worden [en let wel,
dat vrijwaart mensen NIET van het krijgen van corona,
wel zullen de ziekteverschijnselen veel minder erg zijn] [19], nog steeds zeer penibel is.
Ik schreef reeds over het dringende OMT advies aan
het demissionaire kabinet om niet te versoepelen [20], iets, dat Gevaarlijke Gek Rutte en co naast zich hebben
neergelegd.
Dan de oplopende besmettingen:
Op zondag 18 april 8600, op maandag 19 april
7187, op 20 april 6871 [21] op 21 april 8.530
en op donderdag 22 april MAAR LIEFST 9.648! [22]
Daarbij STEEG HET REPRODUCTIEGETAL BOVEN DE 1! [23]
En alsof dat nog niet erg genoeg is, wordt de situatie in de ziekenhuizen
steeds penibeler, zoals uit een bericht van de krant AD dd 22 april blijkt! [24]
Ik citeer het AD:
”De situatie in de Nederlandse ziekenhuizen wordt steeds penibeler. Dat laten nieuwe cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zien. Meer dan een derde van de ziekenhuizen (37 procent) slaagt er door de toestroom van coronapatiënten niet meer in alle kritiek planbare zorg volgens planning te leveren. Vandaag is het aantal opgenomen coronapatiënten op ic’s gestegen met 17, dat is de grootste toename in twee weken tijd. Kritiek planbare zorg is zorg die binnen zes weken noodzakelijk is om gezondheidsschade bij de patiënt te voorkomen. Uit de rapportage van de NZa blijkt een verdere verslechtering ten opzichte van vorige week. Toen gaf 31 procent van de ziekenhuizen aan de planning niet volledig te halen voor ingrepen die eigenlijk binnen zes weken zouden moeten.” [25] En op uitgerekend dit moment, kiest dit idiote demissionaire kabinet voor versoepelingen en kiezenze voor een levensgevaarlijke ”balanceer-act” [26] Onbegrijpelijk dan ook, dat de PvdA alleen staat inhaar terechte eis aan dit demissionnaire kabinet,de versoepelingen terug te draaien! [27]
EPILOOG
Een Gevaarlijke Gek, dat is demissionair minister president Rutte.En helaas een Gevaarlijke Gek met macht, die zijneigen spelletjes speelt en zo de volksgezondheid nieteen keer, maar herhaaldelijk in gevaar gebracht heeft.[28] Ik lijk een Roepende in de Woestijn, maar ik blijf roepenen waarschuwen tegen dit onverantwoorde, asocialebeleid, dat niet lijkt te kijken op een of meer mensenlevens.Zolang het nodig is. ASTRID ESSED
Reacties uitgeschakeld voor Persconferentie 20 april 2021/Het is weer raak!/Rutte, Gevaarlijke Gek, speeklt opnieuw Russische Roulette met mensenlevens!/Deel Vier
Het aantal mensen dat in de horeca werkt en corona heeft gehad ligt aanzienlijk hoger dan gemiddeld het geval is bij de rest van de bevolking. Ook onder kappers en hun medewerkers blijkt corona vaker voor te komen. Dat blijkt uit een studie van GGD West-Brabant.
Onderzoekers hebben het afgelopen jaar om de drie maanden vijfhonderd horecamedewerkers en kappers uit het westen van Brabant, met name in Breda en Roosendaal en omstreken, onderzocht op de aanwezigheid van antistoffen tegen Covid-19.
“Antistoffen geven met 95 procent zekerheid aan dat iemand in het verleden corona heeft gehad. We hebben bij de deelnemers iedere drie maanden bloed afgenomen,” vertelt Michel Wissing, arts in opleiding infectiebestrijding bij GGD West-Brabant. De studie is bedoeld om een beter beeld te krijgen van de besmettingsrisico’s in niet-medische contactberoepen.
Carnaval
Uit een eerste meting, zomer vorig jaar, bleek dat 8 procent van de kappers al Covid-19 had doorgemaakt. Bij de horecamedewerkers lag dat percentage op 14,2 procent. Wissing wijst in dat verband op carnaval vorig jaar. “In die periode waren de kroegen open en overvol. Er waren nog geen coronamaatregelen, terwijl we achteraf weten dat er toen al besmette mensen rondliepen in de horeca.”
Bij de volgende meting in september en oktober liepen de percentages op: kappers naar 9,4 procent en horeca naar 17,7. Daarna ging de horeca dicht en later dat jaar ook de kappers, maar toen was de tweede golf al begonnen. De cijfers stegen verder naar respectievelijk 20,7 en 28,8 procent. Ter vergelijking: bloedbank Sanquin hield onlangs een steekproef onder bloeddonors. Aan de hand van die gegevens is de schatting dat 15 procent van de bevolking antistoffen heeft.
Jongvolwassenen
Ongeveer een derde van de deelnemers die corona hebben gehad, heeft geen klachten ondervonden. Dat ze zich niet laten testen is niet opmerkelijk volgens Wissing. “Vooral als het gaat om horecamedewerkers. Dat zijn vaak jongvolwassenen, die doorgaans minder ernstig ziek worden.”
Hoewel horecapersoneel corona niet op het werk opgelopen hoeft te hebben, komen de bevindingen van de GGD West-Brabant overeen met andere data. Ook die wijzen uit dat in volle horecagelegenheden, binnenshuis en zonder bescherming, de kans op verspreiding van het virus groter is.
Deelnemers aan het onderzoek is het afgelopen jaar ook verzocht elke week een vragenlijst in te vullen over de coronamaatregelen. “Terwijl in maart al dringend werd geadviseerd geen handen te schudden, blijkt uiteindelijk dat 15 tot 25 procent dat nog steeds deed. Bovendien bleek dat slechts 10 procent van de ondervraagden anderhalve meter afstand bewaarde tussen collega’s. We zien dat in de loop van de tijd het aantal deelnemers dat zich niet aan de regels hield, is toegenomen.”
Versoepelingen
Woensdag gaan de kappers weer open, mogelijk volgen op korte termijn versoepelingen in de horeca. De GGD wijst erop dat de maatregelen nodig blijven zolang niet iedereen is gevaccineerd.
Wissing: “Zo kunnen we hopelijk voorkomen dat horeca en contactberoepen zoals kappers opnieuw hun deuren moeten sluiten. Natuurlijk is anderhalve meter afstand bewaren voor een kapper met klanten onmogelijk. Maar dat is wel mogelijk tussen collega’s. Uit ons onderzoek is gebleken dat dit lang niet altijd is gebeurd in de onderzoeksperiode. Strikter naleven van de coronaregels kan ervoor zorgen dat het verhoogde besmettingsrisico in beide sectoren verdwijnt.”
EINDE BERICHT
[17] ”Verder houden gasten anderhalve meter afstand van elkaar en zitten mensen met maximaal twee personen aan 1 tafel, behalve als zij samen een huishouden vormen”
RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
””Ten vierde de winkels en de warenmarkten. Vanaf woensdag 28 april is in de niet-essentiële winkels een afspraak vooraf niet meer nodig. Daarmee verdwijnt de nodige administratieve rompslomp waar veel winkeliers begrijpelijkerwijs een stevige hekel aan hebben. Zo krijgen ook deze ondernemers weer iets meer ruimte om te doen wat ze het liefste doen en waar ze goed in zijn: ondernemen. Wat blijft is dat het maximaal aantal klanten bepaald wordt door de oppervlakte van een winkel, rekening houdend met de anderhalve meter. Dus in kleine winkels maximaal 2 personen per verdieping en in grote winkels en warenhuizen 1 klant per 25 vierkante meter. Klanten komen natuurlijk zoveel mogelijk alleen en mondkapjes zijn verplicht. En ook de warenmarkten mogen vanaf woensdag 28 april weer volledig open, uiteraard op anderhalve meter afstand.”
RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
”Vaccins van Pfizer/BioNTech (Comirnaty) en Moderna
Deze vaccins van zijn meer dan 90% effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 90% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd zijn. Uit de onderzoeken blijkt dat mensen die na een vaccinatie toch corona kregen, minder ernstig ziek werden.
De vaccins werken ook goed bij mensen van 65 jaar en ouder.
Vaccin van AstraZeneca Het vaccin is 60-80% effectief in het voorkomen van ziekte door coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 60-80% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd zijn. Het vaccin beschermt vooral goed tegen ernstige ziekte. Onder gevaccineerde mensen zijn er 90% minder ziekenhuisopnames dan onder ongevaccineerde mensen.”
…..
…..
Vaccin van Janssen
Het vaccin is 66% effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 66% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd is. Ook beschermt het vaccin 85% van de gevaccineerde mensen tegen ernstige ziekte door het coronavirus.
Het vaccin is goedgekeurd voor mensen vanaf 18 jaar.
Vaccins van Pfizer/BioNTech (Comirnaty) en Moderna Deze vaccins van zijn meer dan 90% effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 90% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd zijn. Uit de onderzoeken blijkt dat mensen die na een vaccinatie toch corona kregen, minder ernstig ziek werden.
De vaccins werken ook goed bij mensen van 65 jaar en ouder.
Vaccin van AstraZeneca Het vaccin is 60-80% effectief in het voorkomen van ziekte door coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 60-80% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd zijn. Het vaccin beschermt vooral goed tegen ernstige ziekte. Onder gevaccineerde mensen zijn er 90% minder ziekenhuisopnames dan onder ongevaccineerde mensen.
Recent wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de vaccins van AstraZeneca ook goed werken bij mensen ouder dan 65 jaar. De Gezondheidsraad adviseert daarom om de vaccins van AstraZeneca ook voor die groep mensen in zetten.
Let op: Eerder was er een tijdelijke pauze van vaccineren met AstraZeneca uit voorzorg. Na een advies van de Gezondheidsraad is besloten dat mensen vanaf 60 jaar, geboren in 1960 of eerder, veilig een prik met AstraZeneca kunnen krijgen. Mensen onder de 60 jaar ontvangen een ander vaccin.
Vaccin van Janssen
Het vaccin is 66% effectief in het voorkomen van ziekte door het coronavirus. Dit betekent dat er in een groep gevaccineerde mensen 66% minder mensen coronaklachten krijgen dan in een (even grote) groep mensen die niet gevaccineerd is. Ook beschermt het vaccin 85% van de gevaccineerde mensen tegen ernstige ziekte door het coronavirus.
Het vaccin is goedgekeurd voor mensen vanaf 18 jaar.
Let op: Er wordt onderzoek gedaan naar meldingen over dit vaccin. Het kabinet wacht dat onderzoek af. Lees meer op Rijksoverheid.nl.
Hoe lang ben je na vaccinatie beschermd tegen COVID-19?
Dat weten we nog niet goed. Hierover zijn nog weinig gegevens bekend omdat het nieuwe vaccins zijn.
De afgelopen zeven dagen ontvingen 53.981 mensen een positieve coronatestuitslag van de GGD. Dat zijn er 2741 meer dan een week eerder. Het reproductiegetal is weer boven de 1.
Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dinsdagmiddag. Bij de vorige weekupdate meldde het RIVM 51.240 nieuwe besmettingen. Tussen 14 april en 20 april zijn er dus 2741 meer mensen positief getest dan de week ervoor.
Opnieuw gingen bijna een half miljoen Nederlanders naar de teststraat. Voor het eerst sinds februari is meer dan 10 procent van de testen positief. Het aandeel ging afgelopen week van 9,6 naar 10,1 procent. Een aantal weken geleden lag het percentage positieve testen nog tussen de 7 en 8 procent. Het meest recente reproductiegetal, dat van 5 april, is 1,06. Dat is een stijging ten opzichte van een week daarvoor, toen het getal rond de 1 lag. Nederland telt nu ruim 162.000 besmettelijke personen.
Het afgelopen etmaal werden 6871 nieuwe besmettingen geregistreerd. Maandag werden er 7187 besmettingen geteld, zondag 8600. In Amsterdam testten het afgelopen etmaal 322 mensen positief op corona.
Het aantal mensen dat aan de gevolgen van corona is overleden is toegenomen met 27. Maandag kwamen er 22 sterfgevallen bij.
Hoewel het reproductiegetal weer boven de 1 is, kondigt het kabinet naar alle waarschijnlijkheid dinsdagavond versoepelingen aan.
Ziekenhuizen
In de weekcijfers meldt het RIVM ook hoeveel coronapatiënten zijn opgenomen in ziekenhuizen. Deze week zijn dat er 1552, waarvan er 395 op de intensive care bij zijn gekomen. In de vorige weekupdate waren dat er nog respectievelijk 1700 en 386. Dat betekent dat er in een week tijd in totaal minder mensen zijn opgenomen, maar dat er wel meer mensen op de intensive cares kwamen te liggen.
Dinsdag kwamen er 327 mensen bij in de ziekenhuizen, het hoogste aantal sinds eind vorig jaar. In totaal liggen er nu 2653 mensen met Covid-19 in het ziekenhuis, waarvan 823 op de intensive care. Op dinsdag is wel vaker een forse toename te zien.
Er zijn de afgelopen zeven dagen 146 sterfgevallen gemeld.
Zestigers en zeventigers
In de leeftijdsgroepen tot 60 jaar stijgt het aantal besmettingen nog steeds zichtbaar. Bij zestigers en zeventigers is een stabilisatie waarneembaar. Boven de tachtig neemt het aantal besmettingen juist iets af.
Opvallend is dat ondanks de vaccinatie-inspanningen nog steeds veel mensen van boven de zestig en zeventig besmet raken. Het aantal besmette zeventigers daalde heel licht, van 2571 naar 2506. Bij zestigers ging het aantal mensen dat positief testte van 4510 naar 4539. Het aantal besmette vijftigers steeg van 8156 naar 8544.
De leeftijdsgroep 50-80 is de groep die veruit de grootste kans loopt om op de ic terecht te komen.
Over het aantal nieuwe ziekenhuisopnamen kan het RIVM vanwege een storing geen betrouwbare uitspraken doen. Door de storing zijn nog niet alle opnames op de verpleegafdelingen van de afgelopen week door de ziekenhuizen gemeld.
Het aantal nieuwe besmettingen vandaag is een nieuw record van 2021. Het aantal ligt ook boven de trendlijn waardoor de groei verder stijgt. Dit zou het eerdere beeld, van een vals plat op hoog niveau kunnen omzetten in een verdere stijging. Omdat de kwestbare groepen nog niet gevaccineerd zijn vertaalt dit zich in hogere ziekenhuisopnames de komende weken, hoger dus dan ze nu al zijn.
Besmettingen Nieuw vandaag: 9.648 Sinds uitbraak: 1.435.854
Ziekenhuisopnames Nu op de verpleegafdeling: 1.843 Nieuwe opnames: 289
Nu op de IC: 839 Nieuwe IC-opnames: 37
Overleden Vandaag: 20 Sinds uitbraak: 17.002
De coronacijfers van 21 april
Uit de persconferentie van gisteren bleek dat steeds minder gekoerst wordt op besmettingscijfers en een ‘gecalculeerd risico’ wordt genomen met de druk van corona op de IC. Omdat er geen rek meer zit in de zorg, zijn de versoepelingen vooral gebasseerd op andere informatie dan de coronacijfers. Daarmee is het nu vooral hopen om net niet in code zwart te komen: het scenario waarin patiënten geweigerd worden vanwege volle ziekenhuzien. Die hoop ligt besloten in vaccinatie, mooi weer, de mei-vakantie en het uitblijven van gevaarlijke nieuwe mutanten, blijkt uit de laatste modelering door het RIVM.
Het aantal besmettingen vandaag is dus minder relevant maar toch fors hoger dan de trend en dat heeft vooral te maken met de storing in de GGD-systemen van vorige week. Dat drukt de cijfers van vandaag relatief de lucht in. Opnieuw hoge ziekenhuisopnames. Met name op de verpleegafdeling stromen veel mensen in met corona. Op de IC zien we nog steeds lichte groei.
Besmettingen Nieuw vandaag: 8.530 Sinds uitbraak: 1.426.243
Ziekenhuisopnames Nu op de verpleegafdeling: 1.792 Nieuwe opnames: 296
Nu op de IC: 822 Nieuwe IC-opnames: 47
Overleden Vandaag: 18 Sinds uitbraak: 16.983
De coronacijfers van 20 april
Op de dag van de persconferentie waarop waarschijnlijk nieuwe versoepelingen worden aangekondigd, zijn de cijfers nog niet geruststellend. Met het nieuwe aantal besmettingen van vandaag, stijgen de cijfers ten opzichte van vorige week, al wordt de stijging wel iets minder stijl. Het aantal nieuwe besmetingen vlakt dus iets af. Opvallend is het aantal nieuwe opnames vandaag op de verpleegafdelingen van de ziekenhuizen. Dat is met 327 opnames het hoogste van dit jaar.
Besmettingen Nieuw vandaag: 6.871 Sinds uitbraak: 1.417.772
Ziekenhuisopnames Nu op de verpleegafdeling: 1.830 Nieuwe opnames: 327
De situatie in de Nederlandse ziekenhuizen wordt steeds penibeler. Dat laten nieuwe cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zien. Meer dan een derde van de ziekenhuizen (37 procent) slaagt er door de toestroom van coronapatiënten niet meer in alle kritiek planbare zorg volgens planning te leveren. Vandaag is het aantal opgenomen coronapatiënten op ic’s gestegen met 17, dat is de grootste toename in twee weken tijd. Kritiek planbare zorg is zorg die binnen zes weken noodzakelijk is om gezondheidsschade bij de patiënt te voorkomen. Uit de rapportage van de NZa blijkt een verdere verslechtering ten opzichte van vorige week. Toen gaf 31 procent van de ziekenhuizen aan de planning niet volledig te halen voor ingrepen die eigenlijk binnen zes weken zouden moeten.
Onder deze categorie vallen veel oncologische ingrepen. Op de site van de Federatie Medisch Specialisten is te lezen dat het bijvoorbeeld kan gaan om de operatieve verwijdering van een darmtumor, chemotherapie of bestralingen. Ook een niertransplantatie wordt daar genoemd als mogelijk voorbeeld van kritiek planbare zorg.
Eerder op de dag noemde het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding de situatie al absoluut zorgwekkend. Vrijwel geen enkel ziekenhuis levert nog planbare zorg volgens de planning. Onder die noemer vallen ingrepen die wel nodig zijn, maar zonder blijvende schade voor langere tijd kunnen worden uitgesteld. Bijvoorbeeld een heupvervanging of een liesbreukcorrectie. Vorige week zei nog 4 procent hier wel in te slagen, nu is dat gedaald tot 1 procent. Een kwart van de ziekenhuizen levert helemaal geen planbare zorg meer.
Opnamestop
Het Ommelander ziekenhuis in het Groningse Scheemda kondigde vandaag een opnamestop af voor voor de hart-longafdeling. Het ziekenhuis kampt met een uitbraak van het coronavirus onder personeel en patiënten. Afgelopen dagen werden negen patiënten en tien medewerkers positief getest.
Hart- en longpatiënten moeten tijdelijk naar een ander ziekenhuis in de buurt, aldus een woordvoerder van het Ommelander. Zo’n honderd medewerkers van het ziekenhuis die vaak op de hart- en longafdeling komen, worden de komende tijd regelmatig getest. De opnamestop duurt “totdat we zeker weten dat er geen verborgen besmettingen meer zijn onder medewerkers”, zegt de woordvoerder.
Patiënten die positief testten zijn verplaatst naar de corona-afdeling van het ziekenhuis. De overgebleven patiënten mogen tijdens de opnamestop geen bezoek ontvangen.
Grootste toename
In totaal liggen 839 mensen op de ic’s, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Er lagen voor het laatst op 22 januari zoveel coronapatiënten op de intensivecareafdelingen. Er liggen al bijna een week meer dan 800 Covid-patiënten op de ic’s. In totaal zijn nu 2682 patiënten met Covid-19 opgenomen in de Nederlandse ziekenhuizen, 68 meer dan woensdag. Op de verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten donderdag toe met 51 tot 1843.
Er kwamen afgelopen etmaal 9648 nieuwe coronagevallen bij, dat is het hoogste aantal sinds 7 januari en 1134 meer dan gisteren. Gisteren nam het aantal ook toe, met 1673. De stijging zet dus door, maar neemt wel af.
Geen bedden
Het Erasmus MC liet vandaag weten het aantal operaties verder te moeten afschalen, omdat de ic-bedden vol liggen. Het ziekenhuis verricht alleen nog operaties die binnen twee weken moeten plaatsvinden om verdere gezondheidsschade te voorkomen. Ook in het Medisch Spectrum Twente in Enschede zijn geen bedden meer beschikbaar, waardoor er geen nieuwe patiënten meer worden opgenomen.
Acute zorg die binnen 24 uur noodzakelijk is, en semi-acute zorg die binnen een week is vereist, gaan volgens de NZa-rapportage wel nog steeds volledig door. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om hersen- en hartinfarcten.
Stuwmeer
Ziekenhuizen hebben door al het uitstel ook steeds minder operatiekamers in gebruik. Inmiddels is dit aantal een derde lager dan normaal. Dit aantal is een fractie lager dan vorige week.
Ook het ‘stuwmeer’ aan uitgestelde behandelingen en verwijzingen blijft toenemen. De laatste twee weken zijn ongeveer 7000 mensen minder naar medisch specialisten doorverwezen dan normaal. Sinds het uitbreken van de coronacrisis zijn volgens de zorgautoriteit al 1,4 miljoen verwijzingen minder gedaan dan normaal te verwachten zou zijn.
Versoepelen
Het RIVM liet vanmorgen in een briefing aan de Kamer weten dat ziekenhuizen zich moeten opmaken voor de coronapiek van de derde golf, maar dat vanaf mei de druk echt zal afnemen. ,,We zitten in een nieuwe fase, met positieve gevolgen van vaccinaties”, aldus RIVM-directeur Jaap van Dissel.
Het kabinet durft volgende week wel de eerste versoepelingsstap te zetten, terwijl op hetzelfde moment de ziekenhuizen naar verwachting dan het grootste aantal coronapatiënten van deze golf (3000) moeten behandelen.
EINDE BERICHT
[25]
”De situatie in de Nederlandse ziekenhuizen wordt steeds penibeler. Dat laten nieuwe cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zien. Meer dan een derde van de ziekenhuizen (37 procent) slaagt er door de toestroom van coronapatiënten niet meer in alle kritiek planbare zorg volgens planning te leveren. Vandaag is het aantal opgenomen coronapatiënten op ic’s gestegen met 17, dat is de grootste toename in twee weken tijd. Kritiek planbare zorg is zorg die binnen zes weken noodzakelijk is om gezondheidsschade bij de patiënt te voorkomen. Uit de rapportage van de NZa blijkt een verdere verslechtering ten opzichte van vorige week. Toen gaf 31 procent van de ziekenhuizen aan de planning niet volledig te halen voor ingrepen die eigenlijk binnen zes weken zouden moeten.”
”Want inderdaad, zonder risico’s gaat het niet, maar de risico’s moeten wel verantwoord zijn. Dat is en blijft voorlopig een balanceer-act” RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
De PvdA heeft zich donderdag tijdens het coronadebat tegen de aangekondigde versoepelingen gekeerd. De partij wil dat het kabinet wacht met het afschalen van de coronamaatregelen en diende een motie in. De partij stond daarin nagenoeg alleen.
Het kabinet heeft het OMT-advies om te wachten met versoepelingen, bij hoge uitzondering, naast zich neergelegd. Dat terwijl de planbare zorg in de ziekenhuizen verder onder druk komt te staan en het RIVM donderdag bijna 10.000 nieuwe besmettingen bekendmaakte. Zou de Kamer juist in zo’n week instemmen met versoepelingen?
PvdA-leider Ploumen wilde donderdag al heel snel de toon zetten. VVD’er Hermans kon in de openingsbijdrage nauwelijks uitspreken hoe blij ze was met de ruimte voor versoepelingen, of Ploumen stond al aan de interruptiemicrofoon. Ze begon over de ic-opnames en het Erasmus Ziekenhuis, dat alleen nog spoedpatiënten kan opnemen. ‘Is mevrouw Hermans het dan met mij eens dat dit volstrekt onverantwoordelijk is?’
Hoewel Hermans snapte dat het een lastig dilemma is en het kabinet opriep de situatie van dag tot dag te bekijken, was ze dat niet met Ploumen eens. Niemand eigenlijk. Paternotte (D66) steunde de versoepelingen, Wilders (PVV) wilde alleen maar meer versoepelingen in de buitenlucht, de FvD wilde het liefst alle maatregelen afschaffen. Van Esch (PvdD) vond het een bijzonder spannende stap en een grote gok, maar zei dat de samenleving snakt naar adem.
Zorgen
Fracties uitten wel hun zorgen. ‘Wat gaan we doen als het straks weer minder gaat?’, vroeg Heerma (CDA). Bikker van de ChristenUnie vroeg aan het kabinet of de terrassen weer zouden sluiten als de ic-opnames verder zouden oplopen. Ook wil de CU dat er lokale maatregelen worden genomen als de besmettingen lokaal oplopen. Een fieldlab niet door laten gaan, bijvoorbeeld.
Westerveld van GroenLinks vroeg zich af hoe het met de alarmerende ziekenhuisverhalen mogelijk is om deze week te besluiten tot versoepelen. ‘Wat doet het met het draagvlak voor de maatregelen als er zoveel willekeur is? Ik snap niet dat de boodschap nu een heel andere is als vorige week.’ VVD-Kamerlid Hermans wilde daarop van GroenLinks weten of de partij de PvdA-motie tegen de versoepelingen zou steunen. ‘Ik wacht graag de antwoorden van het kabinet af’, reageerde Westerveld. ‘GroenLinks trekt nu niet die conclusie, maar ik sluit niet uit dat ik straks de motie steun.’
Zo ging de meerderheid van de Kamer akkoord met de eerste stap van het kabinet. Of legde zich er in ieder geval bij neer.
EINDE BERICHT
‘ De PvdA wil tijdelijk de stopknop indrukken en geplande versoepelingen vanaf 28 april alsnog terugdraaien: ,,De besmettingscijfers zijn torenhoog, de piek lijkt niet achter ons te liggen, het OMT adviseert te wachten”, zei PvdA-leider Lilianne Ploumen. Ze wijst op de bijna tienduizend infecties die er vandaag bijkwamen, het groot aantal patiënten op de IC’s en het feit dat ruim een derde van de ziekenhuizen door Covid-drukte niet toekomt aan andere belangrijke ingrepen. ,,Het is volstrekt onverantwoord om nu te versoepelen”, vindt Ploumen. Dat is opmerkelijk: tot nu steunde haar partij het coronabeleid. Nu zegt ze: ,,Bekijk het van dag tot dag, volg het OMT, ga nu niet een beetje freestylen.”
ADDE JONGE BLIJFT ERBIJ: ASTRAZENECA IS VOOR ZESTIGPLUSSERS Net nu het in veel ziekenhuizen alarmfase één dreigt te worden, wil het kabinet toch overstappen op een lockdown-light. De RIVM-plaatjes bieden ruimte vanaf mei, maar in de Tweede Kamer klinkt kritiek. Het kabinet biedt ook weinig ruimte voor huisartsen om alsnog het Astra-vaccin aan zestigminners te geven. Volg het coronadebat live via dit artikel. De PvdA wil tijdelijk de stopknop indrukken en geplande versoepelingen vanaf 28 april alsnog terugdraaien: ,,De besmettingscijfers zijn torenhoog, de piek lijkt niet achter ons te liggen, het OMT adviseert te wachten”, zei PvdA-leider Lilianne Ploumen. Ze wijst op de bijna tienduizend infecties die er vandaag bijkwamen, het groot aantal patiënten op de IC’s en het feit dat ruim een derde van de ziekenhuizen door Covid-drukte niet toekomt aan andere belangrijke ingrepen. ,,Het is volstrekt onverantwoord om nu te versoepelen”, vindt Ploumen. Dat is opmerkelijk: tot nu steunde haar partij het coronabeleid. Nu zegt ze: ,,Bekijk het van dag tot dag, volg het OMT, ga nu niet een beetje freestylen.” Vorige week had de partij geen bezwaar tegen versoepelingen, maar Ploumen vindt nu dat het OMT-advies gevolgd moet worden en er dus even gewacht moet worden met het loslaten van de strakste restricties. Ook de SP aarzelt: ,,Ik zie de volle winkelstraten alweer voor me”, zei Lilian Marijnissen. Tegelijk verklaarde ze niet per se tégen versoepelingen te zijn. Demissionair premier Mark Rutte zei dat er ‘net genoeg’ is veranderd in de cijfers om toch wat coronamaatregelen los te kunnen laten. ,,Wat wij anders doen dan het OMT is dat we afgaan op de prognoses en niet wachten tot deze waarheid zijn geworden. Maar het OMT zegt ook: het verandert niets aan de hoogte van de piek, alleen de snelheid waarmee je de golf ziet dalen.” De kwestie in een notendop volgens Rutte: wachten kan, maar dan zit de maatschappij ook langer op slot, met alle economische en sociale gevolgen van dien. GGD Minister De Jonge reageerde ook op Kamervragen naar aanleiding van een reconstructie van deze nieuwssite zaterdag. Daaruit bleek dat de gezondheidsdiensten al op 28 februari vorig jaar overvraagd was – slechts één dag nadat de eerste Nederlander positief was getest. Onderbezetting leidde ertoe dat bron- en contactonderzoekers moeilijke onderzoeken ‘onder het kleed moesten vegen’. ,,Bruiloften met allochtonen zijn genegeerd, vanwege taalproblemen’’, stelden verschillende contactonderzoekers. De Jonge zegt nu: ,,Er valt heel veel te zeggen over de GGD’s, met een organisatie over 25 regio’s en of dat wel geschikt is voor een centrale commandostructuur bij zulke A-ziekten. We zijn ons ook aan het voorbereiden op hoe dat in de toekomst een ander type ‘governance’ (bestuur) kan krijgen. Alle aspecten van de organisatie worden onder de loep genomen, ook de mate waarin ze zijn opgewassen tegen een pandemie. Daar gaan we uitgebreid over spreken nog.” TerrassenCoalitiepartijen D66, CDA en VVD en oppositiepartijen PVV, FVD, SGP en Denk steunen de gekozen koers, soms wel met extra wensen of eisen. VVD-Kamerlid Sophie Hermans zinspeelde op ruimere openingstijden voor terrassen. ,,Bijvoorbeeld vanaf 10.00 uur in de ochtend. Ik wil wel weten wat dat kwaad zou kunnen.” De PVV gaat nog verder: volgens Geert Wilders zouden terrassen gewoon tot in de avond open moeten: ,,Wat denkt u dat mensen na een paar biertjes straks om 18.00 uur gaan doen, naar huis om een boek te lezen? Nee, die gaan bij vrienden thuis verder drinken. Welke gek verzint dit? Er mag straks geen muziek bij, er moeten kuchschermen komen. In een mortuarium is het nog gezelliger.”Demissionair premier Mark Rutte wil niet weten van langere openingstijden. ,,Dat kan pas echt in stap twee, dan zou je naar 20.00 uur gaan, maar echt alleen als het kan.”De tweede stap in het openingsplan van het kabinet zou op 11 mei worden genomen. Rutte zei wel: ,,Laten we nu eerst eens even kijken wat dit doet.” De terrassen eerder open, wil de premier nu ook nog niet. ,,Om eerlijk te zijn: we vinden dit al heel spannend.” Wilders keerde zich af tegen de ‘testsamenleving’, met onder meer de proeven via zogeheten fieldlabs. Ook onder meer de SP en PvdD zetten daar vraagtekens bij. AstraZeneca alsnog voor mensen onder de zestig? Nee, zegt het kabinet Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) blijft erbij dat het AstraZeneca-vaccin niet voor mensen onder de zestig bedoeld is. Huisartsen trekken aan de bel omdat ze soms inentingen overhouden na meldingen over ernstige en zeldzame bijwerkingen, terwijl ze genoeg zestigminners in hun praktijk hebben die graag snel een Astra-prik zouden krijgen. ,,In een enkel geval ga ik daar niet de Inspectie op afsturen”, zegt De Jonge. ,,Maar ik wil liefst wel dat huisartsen zich houden aan de richtlijnen. We willen dat mensen boven de zestig Astra gebruiken. Mensen onder de zestig met een risico krijgen een alternatief. Ik ben er niet voor om te zeggen: kijk maar wat je doet tegen de huisarts.” Het kabinet zet volgende week de eerste versoepelingstap terwijl juist dan de ziekenhuizen naar verwachting het grootste aantal coronapatiënten van deze golf (3.000) moeten behandelen. Nu al worden veel ingrepen uitgesteld omdat bedden en personeel voor Covid-patiënten worden gereserveerd.
Toch waagt het kabinet de gok, omdat de roep om ruimte in de samenleving hard klinkt, maar ook omdat de lockdown-light volgens de modellen van het RIVM slechts ‘een beperkt effect’ heeft op de bezetting in ziekenhuizen, zei RIVM-directeur Jaap van Dissel vanochtend in de Tweede Kamer. TerrassenVeel partijen pleiten al langer voor versoepelingen -bijvoorbeeld rond de terrassen en in het onderwijs- dus erg controversieel is stap één uit het openingsplan niet. De RIVM-grafieken bieden ook enige ruimte: prognoses tonen een naderende piek van het aantal bezette ziekenhuisbedden, begin mei zal de daling ingezet worden. Toch waarschuwt het OMT: wacht nog even met versoepelen tot de daling daadwerkelijk inzet, maar zoveel geduld wil het kabinet niet opbrengen. EINDE BERICHT[28]
Reacties uitgeschakeld voor Noten 16 t/m 28 bij ”Persconferentie 20 april 2021/Het is weer raak!/Rutte, Gevaarlijjke Gek, speelt opnieuw Russische Roulette met mensenlevens!/Deel Vier
[3] ”Ten eerste: de avondklok loopt af op woensdag 28 april om half 5 in de ochtend. Daar is verder geen toelichting op nodig, lijkt mij.” RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
De afgelopen zeven dagen ontvingen 53.981 mensen een positieve coronatestuitslag van de GGD. Dat zijn er 2741 meer dan een week eerder. Het reproductiegetal is weer boven de 1.
Dat meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) dinsdagmiddag. Bij de vorige weekupdate meldde het RIVM 51.240 nieuwe besmettingen. Tussen 14 april en 20 april zijn er dus 2741 meer mensen positief getest dan de week ervoor.
Opnieuw gingen bijna een half miljoen Nederlanders naar de teststraat. Voor het eerst sinds februari is meer dan 10 procent van de testen positief. Het aandeel ging afgelopen week van 9,6 naar 10,1 procent. Een aantal weken geleden lag het percentage positieve testen nog tussen de 7 en 8 procent. Het meest recente reproductiegetal, dat van 5 april, is 1,06. Dat is een stijging ten opzichte van een week daarvoor, toen het getal rond de 1 lag. Nederland telt nu ruim 162.000 besmettelijke personen.
Het afgelopen etmaal werden 6871 nieuwe besmettingen geregistreerd. Maandag werden er 7187 besmettingen geteld, zondag 8600. In Amsterdam testten het afgelopen etmaal 322 mensen positief op corona.
Het aantal mensen dat aan de gevolgen van corona is overleden is toegenomen met 27. Maandag kwamen er 22 sterfgevallen bij.
Hoewel het reproductiegetal weer boven de 1 is, kondigt het kabinet naar alle waarschijnlijkheid dinsdagavond versoepelingen aan.
Ziekenhuizen
In de weekcijfers meldt het RIVM ook hoeveel coronapatiënten zijn opgenomen in ziekenhuizen. Deze week zijn dat er 1552, waarvan er 395 op de intensive care bij zijn gekomen. In de vorige weekupdate waren dat er nog respectievelijk 1700 en 386. Dat betekent dat er in een week tijd in totaal minder mensen zijn opgenomen, maar dat er wel meer mensen op de intensive cares kwamen te liggen.
Dinsdag kwamen er 327 mensen bij in de ziekenhuizen, het hoogste aantal sinds eind vorig jaar. In totaal liggen er nu 2653 mensen met Covid-19 in het ziekenhuis, waarvan 823 op de intensive care. Op dinsdag is wel vaker een forse toename te zien.
Er zijn de afgelopen zeven dagen 146 sterfgevallen gemeld.
Zestigers en zeventigers
In de leeftijdsgroepen tot 60 jaar stijgt het aantal besmettingen nog steeds zichtbaar. Bij zestigers en zeventigers is een stabilisatie waarneembaar. Boven de tachtig neemt het aantal besmettingen juist iets af.
Opvallend is dat ondanks de vaccinatie-inspanningen nog steeds veel mensen van boven de zestig en zeventig besmet raken. Het aantal besmette zeventigers daalde heel licht, van 2571 naar 2506. Bij zestigers ging het aantal mensen dat positief testte van 4510 naar 4539. Het aantal besmette vijftigers steeg van 8156 naar 8544.
De leeftijdsgroep 50-80 is de groep die veruit de grootste kans loopt om op de ic terecht te komen.
Over het aantal nieuwe ziekenhuisopnamen kan het RIVM vanwege een storing geen betrouwbare uitspraken doen. Door de storing zijn nog niet alle opnames op de verpleegafdelingen van de afgelopen week door de ziekenhuizen gemeld.
Het Outbreak Management Team (OMT) heeft het kabinet „met klem” geadviseerd te wachten met de dinsdag aangekondigde versoepelingen van de coronamaatregelen, totdat vaststaat „dat de piek inderdaad achter ons ligt”. En dat is volgens de deskundigen „op basis van de huidige getallen” nog onduidelijk.
Dat staat in het jongste OMT-advies dat zorgminister Hugo de Jonge naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Ondanks de waarschuwingen heeft het kabinet besloten dat volgende week de avondklok wordt opgeheven, de terrassen open mogen, en er meer ruimte komt voor onder meer winkels en het hoger onderwijs.
Het OMT constateert wel „dat de epidemie zich op een plateau of nabij de piek bevindt”. Dat geldt ook voor het aantal ziekenhuis- en ic-opnames. Van een daling is evenwel nog geen sprake. „Alle indicatoren wijzen nog steeds op een situatie passend bij het risiconiveau ‘zeer ernstig’.”
Minder somber over effect
Vergeleken met een week geleden is het OMT wel iets minder somber over het effect van de versoepelingen. De timing daarvan „lijkt de hoogte en het tijdstip van de piek niet langer te beïnvloeden”, maar drukt waarschijnlijk wel „de snelheid waarmee de huidige golf zal gaan dalen”. Hoe later er versoepeld wordt, hoe sneller de druk op de zorg wordt verlicht.
Het OMT wijst er verder op dat de prognoses voor de korte termijn nog altijd onzeker zijn. Veel hangt af van de naleving van de overgebleven maatregelen, de snelheid van het vaccineren, maar ook de vraag of de vaccins ook de transmissie van het virus tegengaan, en voldoende raad weten met eventuele mutanten.
Het Outbreak Management Team (OMT) heeft het kabinet „met klem” geadviseerd te wachten met de dinsdag aangekondigde versoepelingen van de coronamaatregelen, totdat vaststaat „dat de piek inderdaad achter ons ligt”. En dat is volgens de deskundigen „op basis van de huidige getallen” nog onduidelijk.
Dat staat in het jongste OMT-advies dat zorgminister Hugo de Jonge naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Ondanks de waarschuwingen heeft het kabinet besloten dat volgende week de avondklok wordt opgeheven, de terrassen open mogen, en er meer ruimte komt voor onder meer winkels en het hoger onderwijs.
Het OMT constateert wel „dat de epidemie zich op een plateau of nabij de piek bevindt”. Dat geldt ook voor het aantal ziekenhuis- en ic-opnames. Van een daling is evenwel nog geen sprake. „Alle indicatoren wijzen nog steeds op een situatie passend bij het risiconiveau ‘zeer ernstig’.”
Vergeleken met een week geleden is het OMT wel iets minder somber over het effect van de versoepelingen. De timing daarvan „lijkt de hoogte en het tijdstip van de piek niet langer te beïnvloeden”, maar drukt waarschijnlijk wel „de snelheid waarmee de huidige golf zal gaan dalen”. Hoe later er versoepeld wordt, hoe sneller de druk op de zorg wordt verlicht.
Het OMT wijst er verder op dat de prognoses voor de korte termijn nog altijd onzeker zijn. Veel hangt af van de naleving van de overgebleven maatregelen, de snelheid van het vaccineren, maar ook de vraag of de vaccins ook de transmissie van het virus tegengaan, en voldoende raad weten met eventuele mutanten.
Net als demissionair premier Mark Rutte hamert het OMT op het belang van naleving van de basisregels, zoals afstand houden, vaak de handen wassen en thuisblijven bij klachten of na contact met een besmet persoon. Alleen als veel mensen zich daar aan houden, worden op korte termijn verdere versoepelingen mogelijk.
Het OMT zegt evenwel signalen te krijgen dat het daar met name in volle treinen en bussen aan schort. Het wijst daarbij ook op de verantwoordelijkheid van de vervoerbedrijven. „Het zorgdragen voor voldoende beschikbare ruimte tijdens vervoer helpt in belangrijke mate de uitvoering van de basisregels.”
EINDE BERICHT
[9] ” En dat herhaal ik vandaag. Want inderdaad, zonder risico’s gaat het niet, maar de risico’s moeten wel verantwoord zijn. Dat is en blijft voorlopig een balanceer-act” RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
Minister-president Rutte en minister De Jonge leggen uit hoe stap 1 van openingsplan voor de samenleving eruit ziet.
Inleidend statement minister-president Mark Rutte
RUTTE
Goedenavond,
Zondag jongstleden sprak de voorzitter van het Veiligheidsberaad, burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen, in een tv-interview wijze woorden toen hij zei dat we niet met nul risico uit deze crisis kunnen komen. En dat is ook een van de onderliggende gedachten van het openingsplan dat wij vorige week aan u presenteerden. Een plan in 5 stappen waarmee Nederland rond het begin van de zomer afscheid kan hebben genomen van de meeste coronamaatregelen. We hebben vorige week gezegd dat we steeds een slag om de arm houden voor wat betreft de precieze datum waarop elke stap kan worden gezet. En dat herhaal ik vandaag. Want inderdaad, zonder risico’s gaat het niet, maar de risico’s moeten wel verantwoord zijn. Dat is en blijft voorlopig een balanceer-act. En daar moeten we heel zorgvuldig en voorzichtig in zijn. Dat zijn we verplicht aan alle mensen in de zorg. De mensen die voor de zoveelste keer een extra dienst draaien. Die weer een vakantie zien verdampen.
Voor wie de dagelijkse werkelijkheid er een is van volle bedden, doodzieke patiënten en hollen, hollen, hollen. Dat maakt ons besluit van vandaag ook zo ongelooflijk spannend. Het besluit dat we inderdaad het risico aandurven per woensdag 28 april de eerste voorzichtige stap te zetten. En voor het hoger onderwijs per maandag 26 april, zoals eerder besloten. We zijn natuurlijk blij dat dit nu kan, want de samenleving snakt naar meer ruimte. Naar meer mogelijkheden voor persoonlijk contact. Naar een concreet begin van het einde, op weg terug naar normaal.
Uw eerste vraag is zo meteen natuurlijk: wat is er dan deze week precies veranderd in de cijfers en modellen dat dit besluit nu wel kan worden genomen? En het antwoord op die vraag is: niet ongelooflijk veel, maar wel net genoeg. De instroom en het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen vlakken nu af. Bovendien zien we in de modellen van het RIVM dat de daling in de ziekenhuizen in zicht komt en daarmee ook het moment waarop het verantwoord is een eerste stap te zetten. En we zien echt de spanning tussen de heftige werkelijkheid in het hier en nu in de ziekenhuizen en tegelijkertijd ook die voorzichtige optimistische vooruitzichten. Die spanning is voorlopig heel groot. En toch durven we deze eerste stap nu aan. Een stap die nog heel behoedzaam en voorzichtig is. Want we kunnen ons heel weinig tegenvallers permitteren, omdat het in de zorg nog altijd ‘alle hens aan dek’ is en dat voorlopig ook zo zal blijven. Nogmaals: een balanceer-act. Dat betekent – ik zal dat blijven zeggen – dat het naleven van de basisregels alleen maar belangrijker wordt. Dus: vaak je handen wassen en zeker als je ergens binnenkomt. Anderhalve meter afstand houden, ook als je bij vrienden bent of op het werk. Testen en thuisblijven bij klachten, ook als je al gevaccineerd bent. We noemen het niet voor niks de basisregels. Als we die zo goed mogelijk volgen, helpen we allemaal deze eerste stap tot een succes te maken.
En dan: wat verandert er volgende week concreet? Uiteraard staan alle wijzigingen zo meteen uitgebreid op rijksoverheid.nl. Maar kort samengevat komt het neer op deze 6 punten. Ten eerste: de avondklok loopt af op woensdag 28 april om half 5 in de ochtend. Daar is verder geen toelichting op nodig, lijkt mij.
Ten tweede: het zeer dringende advies voor thuisbezoek. Dat gaat vanaf woensdag 28 april van maximaal 1 naar maximaal 2 personen per dag. We weten dat dit voor veel mensen de lastigste maatregel is om na te leven. Al realiseer ik me: 2 personen is ook nog steeds heel weinig. Maar het is echt belangrijk dat we ons nog even aan deze regel houden, want nog altijd vinden de meeste nieuwe besmettingen thuis plaats.
Ten derde: vanaf woensdag 28 april mogen de buitenterrassen onder voorwaarden weer open van 12 tot 6 uur s ’middags. De belangrijkste voorwaarden zijn dat er maximaal 50 mensen per terras toegelaten worden, met een checkgesprek vooraf, met registratie en met een reservering, die overigens ook ter plekke gemaakt kan worden. Verder houden gasten anderhalve meter afstand van elkaar en zitten mensen met maximaal twee personen aan 1 tafel, behalve als zij samen een huishouden vormen. Met kuchschermen mogen de tafels ook op minder dan anderhalve meter afstand van elkaar staan. En natuurlijk helpen wij als klanten de horeca door bij klachten thuis te blijven en ons bij terrasbezoek aan de basismaatregelen te houden. Dat is het voor nu wat de horeca betreft. En ik begrijp heel goed dat horecaondernemers op meer hadden gehoopt en ook om veel meer zitten te springen. Voor hen is het een ongelooflijk zware tijd en dat nemen we met deze eerste kleine stap echt niet allemaal weg. Maar het is wel een eerste stap en het is goed dat we die nu kunnen zetten. En ik onderstreep dat we in stap 2 opnieuw naar verruimingen voor de horeca zullen kijken.
Ten vierde de winkels en de warenmarkten. Vanaf woensdag 28 april is in de niet-essentiële winkels een afspraak vooraf niet meer nodig. Daarmee verdwijnt de nodige administratieve rompslomp waar veel winkeliers begrijpelijkerwijs een stevige hekel aan hebben. Zo krijgen ook deze ondernemers weer iets meer ruimte om te doen wat ze het liefste doen en waar ze goed in zijn: ondernemen. Wat blijft is dat het maximaal aantal klanten bepaald wordt door de oppervlakte van een winkel, rekening houdend met de anderhalve meter. Dus in kleine winkels maximaal 2 personen per verdieping en in grote winkels en warenhuizen 1 klant per 25 vierkante meter. Klanten komen natuurlijk zoveel mogelijk alleen en mondkapjes zijn verplicht. En ook de warenmarkten mogen vanaf woensdag 28 april weer volledig open, uiteraard op anderhalve meter afstand.
Ten vijfde: iedere student in het hoger onderwijs kan vanaf maandag 26 april weer 1 dag per week naar college of naar een andere vorm van live onderwijs, dus in een klas of collegezaal. Eindelijk weer. Eindelijk weer direct contact met andere studenten en met docenten. Eindelijk weer eens weg achter je laptop en uit je studentenkamer. En ook al is dit niet meer dan een eerste stap, ik denk dat het voor studenten en voor onderwijsinstellingen goed nieuws is. Ondertussen wordt met en op de hbo’s en universiteiten met man en macht gewerkt om met zoveel mogelijk sneltesten in te regelen en daarmee de risico’s van besmettingshaarden tot een minimum te beperken. En natuurlijk blijven we kijken hoe we leerlingen en studenten op een verantwoorde manier weer meer en vaker naar school kunnen laten gaan.
Ten zesde en tot slot twee op zichzelf staande besluiten, die ook ingaan op woensdag 28 april. Namelijk: het maximale aantal aanwezigen op een begrafenis gaat van 50 naar 100. En theorie-examens voor alle rijopleidingen worden weer mogelijk.
Tot zover de belangrijkste onderdelen van deze voorzichtige, maar ik denk ook belangrijke eerste stap. Ik wil benadrukken dat we voor de uitvoering een beroep doen op gemeentes, op brancheorganisaties en op individuele ondernemers alles te doen wat nodig is om deze spannende stap in goede banen te leiden. Dat vraagt iets op het gebied van handhaving, bijvoorbeeld dat te drukke winkelstraten en te drukke horecapleinen tijdelijk worden gesloten. Dat vraagt iets van de inrichting van winkelstraten, van pleinen en terrassen, van kleine winkels en van grote warenhuizen.
Bijvoorbeeld met looproutes, met tellers aan de poort, en met hulpmiddelen om makkelijker anderhalve meter afstand te kunnen houden. En het vraagt vooral om gezond verstand en verantwoordelijkheid van ons allemaal. En dat zeg ik ook met het oog op al die mensen die nu zitten te kijken en die denken: ‘En wij dan?’ Bijvoorbeeld de mensen achter de sportscholen, de theaters en musea, de dierentuinen en de pretparken. De waarheid is: het land kan niet ineens helemaal van het slot. Dat hebben we vorig jaar zomer met elkaar geleerd. We moeten keuzes maken. We doen zoveel mogelijk, die keuzes maken we zoveel mogelijk in overleg met gemeentes, brancheorganisaties en de handhavers. Uiteraard kijkend naar de risico’s. Kijkend naar het aantal extra contacten en reisbewegingen. Maar ook kijkend naar de vraag: welke maatregelen zijn voor mensen het lastigst en welke drukken het zwaarst op de samenleving? En dan nog zijn die keuzes soms lastig uit te leggen. Laat ons er dus samen voor zorgen dat we ook de volgende stappen zo snel mogelijk kunnen zetten. Voor onszelf en voor elkaar. Met het vaccin als onze grote troef. En daarmee geef ik het woord aan Hugo de Jonge.
Inleidend statement minister De Jonge
Deze weken krijgt u vast allemaal dezelfde soort berichtjes als ik vaak krijg: ‘Mijn vader wordt over twee weken geprikt!’ Of: mijn moeder is net gevaccineerd! En steeds als ik zo’n berichtje lees, dan spat de opluchting door de telefoon. Want de meesten van ons kijken reikhalzend uit naar het moment dat het zo ver is: dat we zelf gevaccineerd worden, of misschien nog wel meer: de mensen om ons heen om wie we ons zorgen maken. Onze ouders, bijvoorbeeld.
Over vaccineren een paar punten: Vaccineren doen we van oud naar jong. Want hoe ouder je bent, hoe groter de kans is dat je een corona-infectie op een ernstige manier doormaakt, dat je er ernstig ziek van wordt. Inmiddels kunnen de mensen die voor en in 1952 geboren zijn een afspraak maken. En deze week komen daar de mensen geboren in 1953 en 1954 bij. En ook de mensen tussen de 60 en 64 jaar oud die worden bij de huisarts gevaccineerd. En zo willen we alle 60-plussers in de tweede helft van mei een eerste prik hebben gegeven. En dat geldt ook voor de mensen die – volgens het advies van de Gezondheidsraad – een hoog medisch risico hebben om ernstig ziek te worden van corona. Iemand met het syndroom van Down bijvoorbeeld, of iemand met leukemie. Het risico dat zij lopen is vergelijkbaar met het risico dat mensen van rond de 70 jaar lopen. Ook jongeren van 16 en 17 jaar met zo’n hoog medisch risico worden binnenkort uitgenodigd. Mensen die normaal in aanmerking komen voor een griepprik hebben ook een hoger risico om erg ziek te worden door corona. Dat risico is voor hen ook hoger dan voor hun leeftijdsgenoten, en te vergelijken met dat bij mensen tussen de 50 en de 59 jaar. En daarom vaccineren we deze groep met prioriteit, ongeacht hun leeftijd. En dat is zo snel mogelijk nadat de 60-plussers zijn geweest. Vanaf begin mei worden zij door de huisarts uitgenodigd om voor later die maand een afspraak te maken bij de GGD.
En dan het vaccin van Janssen. Afgelopen week vroeg Johnson & Johnson ons het prikken op te schorten nadat in de Verenigde Staten een zeer klein aantal gevallen na vaccinatie een zeldzaam maar ernstige, mogelijke bijwerking was gevonden. Het Europees Medicijn Agentschap heeft daar goed naar gekeken en is op basis van de nu gerapporteerde meldingen, tot de conclusie gekomen dat die mogelijke bijwerking weliswaar op zou kunnen treden, maar dat het aantal gemelde gevallen extreem laag is. En daarmee is het vaccin van Janssen in te zetten zoals gepland. En daar starten we morgen mee en we beginnen met de mensen in de ziekenhuizen en in de GGZ. En doordat we Janssen kunnen inzetten, blijven we op koers om in de tweede helft van mei de mensen met de hoogste medische kwetsbaarheid en de 60-plussers het eerste vaccin te kunnen hebben gegeven.
Vandaag zitten we op meer dan 4.5 miljoen prikken. Met nu ruim 9 duizend vaccinaties per uur, heeft meer dan een kwart van de volwassenen zijn eerste prik gehad. We zijn en blijven voor het tempo afhankelijk van de vaccins die geleverd worden. En omdat het er steeds meer worden, blijven we op schema om begin juli iedereen tenminste 1 keer te hebben gevaccineerd. Als we daar zijn, dan kan het een mooie zomer worden. En dat is een heerlijk vooruitzicht. Maar let wel: het is nog een vooruitzicht. Want we zijn daar nog niet. Versoepelen mag geen versloffen worden in het naleven van de maatregelen. Juist niet. De stap die we zetten is heel voorzichtig en wij moeten dat zelf ook zijn. We zitten echt nog wel even aan die maatregelen vast. Maar met die maatregelen en met testen en vooral met vaccineren banen we ons een weg uit deze crisis. Prik voor prik komt het normale leven steeds dichterbij. Elke week is een steeds groter deel van de samenleving, steeds beter beschermd tegen het virus. Laten we ons aan daaraan vasthouden. En ons tot die tijd optrekken aan al die blije en opgeluchte berichten van de mensen na hun eerste prik.
Beantwoording persvragen
VRAAG (NOS)
Meneer Rutte, vorige week zei u op deze plek dat u pas wil gaan versoepelen als de daling in zicht is en nu zijn vandaag de cijfers slechter dan toe. Ja, u noemt het een ‘balanceer-act’, maar het is natuurlijk ook gewoon een gok. Of zie ik dat verkeerd?
RUTTE
Nee, dat is het niet. We hebben vorige week gezegd dat we stap 1 uit het openingsplan pas willen zetten als we zien dat we inderdaad over die piek heen raken en dat bekent dat je ook wil zien dat de verwachting is dat het aantal ziekenhuisopnames gaat dalen en dan kijk je naar de modellering van het RIVM. Wat je nu ziet is, dat zegt ook het OMT, dat we enerzijds een stabilisatie zien gemiddeld en het is waar dat er vandaag weer een piek in zit, maar dat zijn dagpieken, maar gemiddeld genomen een stabilisatie van het aantal ziekenhuisopnames en dat we in de RIVM-modellen zien dat we kunnen verwachten, de komende tijd, een afname te zien van het aantal dagelijkse ziekenhuisopnames.
VRAAG
Wij horen het RIVM vandaag zeggen dat het het beste is om eerst die daling echt te zien en niet alleen maar naar de modellen te kijken.
RUTTE
Klopt. En daar wijken wij dus van hen af. Dus zij zeggen ‘wij verwachten in onze modellen dat de komende tijd het aantal ziekenhuisopnames ook daadwerkelijk gaat dalen’, dat is hun modellering. Ze zeggen ‘als je het heel voorzichtig wil doen, verstandig zou zijn, om dus ook te wachten met een versoepeling totdat je ook daadwerkelijk dat terugziet in de cijfers’ en wat wij zeggen is: wij besluiten dat toch al nu te gaan doen, omdat wij natuurlijk ook die bredere afweging hebben te maken. Dus wij zien nu daadwerkelijk dat plateau. De modellering laat zien dat de komende het aantal ziekenhuisopnames gaat dalen en wij nemen het besluit, dat is natuurlijk ook de politieke-bestuurlijke weging, ook acceptabele risico’s nemen, ook vanwege de grote maatschappelijke effecten van langer de avondklok, langer de bezoekersregeling et cetera. Daarom hebben wij gezegd: op dit punt maken wij daar de afweging om dat beperkte, denken we, risico te nemen door die stap vervolgens ook heel beperkt te maken door de cafés niet tot 20.00 uur avonds, maar 18.00 uur avonds. De handhaving is gisteren uitvoerig besproken met de burgemeesters, de rol van de inspecties is daarbij van belang. Et cetera.
VRAAG
U noemt het dus geen gok, maar acceptabele risico’s nemen. Is dat dan een gokje?
RUTTE
Nee, dat is het nemen van een acceptabele risico’s wat bestuur is. Voor ons was heel belangrijk die drieslag, namelijk: zitten we op dat plateau? Nou, daarvan zegt ook het OMT ‘ja, we zitten op dat plateau’. Vervolgens is de vraag ‘neem je ook echt al waardedaling in de ziekenhuizen?’ Nou in ieder geval in de modellering zie je dat en daar zit dan wel het verschil. Dat het RIVM of het OMT zegt ‘je zou nog verstandiger eraan doen om nog te wachten tot je hem ook daadwerkelijk waar neemt’. Maar nogmaals: dan zou je nog weer een week later zitten en je hebt ook natuurlijk de bredere maatschappelijke weging te maken, net zoals we eind februari, begin maart, ook een klein risico hebben genomen, aanvaardbaar dachten wij, vinden we nog steeds, om het basisonderwijs open te zetten.
VRAAG
Heeft u nog getwijfeld vandaag toen u die cijfers zag?
RUTTE
Nee, omdat je weet dat in die cijfers altijd dagelijkse afwijking kunnen zitten en je moet je natuurlijk baseren op de modellering die over een aantal, die over een langere periode loopt, die ook naar een breder beeld kijkt. En het feit dat wij ook met het OMT vaststellen dat ieder geval dat plateau in het aantal ziekenhuisopnames is bereikt.
VRAAG
En stel dat u er nou toch naast zit gaan dan die maatregelen die u net noemde volgende week toch niet door? Dat kunt u toch niet maken?
RUTTE
Nee, ons voornemen is dat dit pakket doorgaat. Natuurlijk, als de hemel naar beneden komt heb je een afweging te maken, maar ons plan is om dit zo door te zetten.
VRAAG (RTL NIEUWS)
Meneer Rutte, u zegt net ‘de terrassen mogen op van 12.00 tot 18.00 uur’. Waarom die tijden?
RUTTE
Kijk, we hebben besloten die eerste stap te willen zetten, maar we hebben op een aantal manieren ervoor gezorgd dat die nog voorzichtiger is dan stap 1 voorzien was. Eén is dat we hem wat beperken ten opzichte wat van plan waren op de terrassen. En tot 18.00 uur daarmee schrap je de bitterbal en de avondmaaltijd die op het terras nog kan plaatsvinden. Dus je beperkt daarmee de terrassen vooral tot overdag koffie, de lunch en laten we zeggen een biertje om een uurtje of 17.00. Om 18.00 uur zijn de terrassen weer leeg. Dat is één ding. Het tweede is: ook om voorzichtig te zijn is gisteren uitvoerig gepraat in het Veiligheidsberaad en daar is de afspraak gemaakt om langs vier lijnen ervoor te zorgen dat ook daadwerkelijk de handhaving plaatsvindt. In de eerste plaats zijn de koepels verantwoordelijk, van horeca en van winkels. Daarnaast de belangrijke rol van de inspecties breed, dus de onderwijsinspectie, dat is uiteraard voedsel- en warenautoriteit, de inspectie voor sociale zaken. Drie is dat de burgemeesters verantwoordelijk zijn, dat is de derde afspraak die is gemaakt, voor het handhavingsarrangement. Maar ook, laten we zeggen, voor het hele crowd control. Dus dat je als het te druk wordt dingen kunt sluiten, maar ook dat je de looproutes goed geregeld hebt. En als sluitstuk natuurlijk de handhaving door onze fantastisch politie en boa’s.
VRAAG
Een aantal maanden geleden heeft u de alcoholverkoop in de supermarkten moeten beperken. Dat mag niet meer na 20.00 uur, omdat er de hele tijd mensen vanaf de terrassen alcohol gingen kopen in de supermarkten en er daarna mee in het park gingen zitten. Bent u niet bang dat dat nu gewoon opnieuw gaat gebeuren als u de terrassen om 18.00 uur doet sluiten?
RUTTE
Het zal een enkele keer gebeuren, maar dat is niet logisch, want dan zou dat nu op dezelfde hele grote schaal plaatsvinden. Dus dat zal niet toenemen voor zover het al gebeurd doordat je terrassen sluit om 18.00 uur, denken we.
VRAAG
Meneer De Jonge, één vraag nog over Janssen. U zegt in de ziekenhuizen wordt morgen begonnen met die 35.000 die hen al was toegezegd. Bij wie gaan de andere Janssen-vaccins ingezet worden?
DE JONGE
Bij de GGZ onder andere en zo reserveren we telkens Janssen. We hebben nu nog maar een hele kleine levering natuurlijk binnengekregen voor doelgroepen die we graag snel willen prikken en gelukkig kunnen we het inzetten.
VRAAG
En dat is dus in eerste instantie dan de GGZ. Zijn er nog andere groepen?
DE JONGE
Ja, ziekenhuizen, GGZ. Dat zijn de eerste groepen die met Janssen aan de slag gaan. En ik denk dat het goed is om te zeggen dat we deze keuze nu maken op basis van het EMA-advies. Het EMA-advies dat laat zien dat het aantal gerapporteerde gegevens, dus het aantal gerapporteerde meldingen van deze hele ernstige bijwerking, dusdanig laag is op dit moment dat er ook geen aanleiding is om aan de Gezondheidsraad te vragen ‘zouden jullie misschien met een nader doelgroep-advies moeten komen’. Ook omdat er nog heel weinig bekend is eigenlijk. Het zijn 8 meldingen op basis van 7 miljoen gezette prikken in de VS. Mogelijkerwijs zijn dit nog niet alle meldingen, maar zijn in ieder geval alle meldingen die nu bekend zijn bij EMA. Op basis daarvan is niet tot een andere afweging te komen dan doorgaan en daarin wijkt de aantallen met name heel erg af van datgene wat we eerder met AstraZeneca hebben moeten constateren.
VRAAG (SBS6)
Goedendag, meneer Rutte. Ja dit is echt eigenlijk één van de eerste persconferenties sinds tijden waarin echt weer versoepelingen worden aangekondigd. Heeft u niet het idee dat… bent u niet bang dat mensen nu gaan denken ‘hè de teugels die laten ze vieren, dingen kunnen weer’. Bent u niet bang dat het uit de hand loopt, dat het onbeheersbaar wordt, dat mensen zich gewoon nergens meer aan gaan houden?
RUTTE
Het is een voorzichtige stap. We kunnen nog niet ’s avonds eten, helaas, op het terras. We hebben uitvoerige afspraken gemaakt over de rol van alle spelers die hierbij van belang zijn: burgemeesters, de koepels, de inspecties. Deze persconferentie is van belang en ook het feit dat u dat ook weer uitzendt nu live en later vanavond in de programma’s. En als de boodschap zou mogen klinken: we zetten nu een voorzichtige stap, een voorzichtige stap. Twee: dat doen we tegen de achtergrond van nog steeds zeer grote druk op de zorg, maar wel is het beeld veranderd ten opzichte van een week geleden dat ook het OMT laat zien dat we, hoewel nog steeds een hoog aantal besmettelijke personen, dat we inmiddels wel, als het gaat om de IC’s, dat we langzaam op dat plateau zijn aangekomen en het RIVM ook prognosticeert: een daling de komende tijd. Maar het is allemaal nog met onzekerheden omgeven. Dus we hebben hier met zijn allen verstandig te handelen. Dan heb ik weer vertrouwen in Nederland, dat we ook in staat zijn daar met zijn alleen mee om te gaan. En dat u daarin gaat helpen, alleen al door dit uit te zenden.
VRAAG
Nog even over de horeca. Die mensen zeggen, we hadden een aantal in de uitzending net, die zeggen ‘ja, het is eigenlijk een beetje een wassen neus, openen tot 18.00 uur, we moeten natuurlijk wel gewoon personeel inhuren om die mensen op die terrassen weer te bedienen, dat gaat me zoveel geld kosten dat het me eigenlijk nauwelijks iets oplevert. Dus eigenlijk heb ik daar niet zoveel aan’. Kunt u ze geruststellen?
RUTTE
Nou nee. Ik snap dat en ik zou ook dolgraag willen dat je weer ’s avonds lekker op het terras kunt eten et cetera, maar dat is echt nog onverantwoord. We hebben daarom besloten om die stap 1 te doen. Maar wel met die twee beperkingen. Eén is nog veel meer dan we al van plan waren inzetten op: hoe handhaven we van crowd… Van de controle op de stromen mensen, de rol van politie, burgemeesters en van inspecties. Maar ook die beperking verder ook in die terrassen. En dat je pas in stap twee kunt kijken of het mogelijk is om naar acht uur te gaan.
VRAAG
Want het is nu natuurlijk een beetje een raar signaal. De avondklok eraf, terras open, maar tot 18.00 uur.
RUTTE
Ja, de avondklok begon om 22.00 uur. Die heeft natuurlijk een hele andere functie. En ik zei ook aan het einde van mijn betoog net: iedereen kan ook in dit pakket weer inconsequenties ontdekken en zeggen: hoe kan dat nou? Nou, die zijn allemaal te vinden. Maar we moeten met een zeer beperkte ruimte die er nu is. Er is een heel klein beetje ruimte. Ontstaat er. Nogmaals, het OMT zegt ‘eigenlijk doe je er het verstandigst aan om nog even zeker te weten dat wat het RIVM verwacht ook gebeurt’. Wij nemen daar – vind ik – een aanvaardbaar risico door dat toch al te doen. Maar dan is het ook verstandig om die stap zorgvuldig en voorzichtig te zetten. En ik denk dat het belangrijk is dat Nederland zich dat, dat we met zijn allen realiseren, ook in solidariteit met de mensen in de zorg en de mensen die daarvan afhankelijk zijn.
VRAAG (DE TELEGRAAF)
Meneer Rutte, u benadrukte hier de hele tijd dat de eerste stap die nu wordt gezet heel voorzichtig is. En dat het eigenlijk een hele kleine stap is. Wat zegt dat eigenlijk over zo’n maatregel als de avondklok? Stelt die dan niet zoveel voor terugkijkend?
RUTTE
Nou die was natuurlijk belangrijk, maar wat je wel ziet is dat met het verplaatsen van 21.00 naar 22.00 uur, dat mag je natuurlijk verwachten, dat is een uur langer, dat effect met dat volle uur is afgenomen. En is ook gesuggereerd ‘zou je een nachtklok moeten doen van 00.00 tot 04.00 uur’. Ja, dan heb je een klok terwijl we slapen. Dus vanaf 22.00 uur heeft hij natuurlijk wat minder impact, we kunnen dat niet precies berekenen, dan vanaf 21.00 uur. Daar komt bij natuurlijk dat we geleidelijk aan ook met de schemering gaan… nu al zo rond 21.30 uur. Maar dat gaat natuurlijk, kruipt op de komende weken naar 21.45 uur en 22.00 uur. Dus wij denken dat als je voorzichtig wat verruiming doet in de winkels en de terrassen, dat het ook logisch is om de avondklok los te laten.
VRAAG
Ja, en is dat dan voorgoed? Of blijft die nog even op de plank liggen voor mochten de cijfers weer oplopen?
RUTTE
Ja, wat ik net zei. Deze stap willen we echt zetten per 28 april. En we hebben weer met potlood, let op, met potlood ingepland staan, dat we een paar weken later weer opnieuw te kijken naar stap twee. Maar dat is met potlood, dat is echt zeer onzeker of het allemaal kan, en uiteraard hoop je dan nog wat verder te kunnen verruimen. Maar alleen als het kan. Je moet altijd bereid zijn als het beeld ineens heel erg verslechterd om weer maatregelen aanscherpend te nemen. Ook toe bereid zijn, dat is niet de verwachting nu op basis van alle modellering.
VRAAG
Op dat hele openingsplan zie ik eigenlijk die mondkapjes nergens staan. Die staan niet bij de basisregels in elk geval. Waar passen die en wanneer kunnen we daar vanaf, eigenlijk?
DE JONGE
Op een later moment, op een later moment. Maar u heeft helemaal gelijk. Linksonder staat een kadertje met een aantal dingen we nog moeten inpassen. Een van de dingen die we nog moeten inpassen is: wanneer laten we de anderhalve meter los in het voortgezet onderwijs en hoop ik later in het MBO, in het hoger onderwijs misschien zelfs. Maar dat zal echt pas na de zomer zijn, verwacht ik eerlijk gezegd. Maar die hebben we nog in te passen. De mondkapjes hebben we nog in te passen en zo zijn er nog meer besluiten die we nog moeten nemen. Daar zullen we ons nader over laten adviseren, want dat staat ook in de wettelijke regeling rondom die mondkapjes, zodra de proportionaliteit niet meer aanwezig is voor die maatregelen moet die ook komen te vervallen. Kijk op dit moment hebben we nog 160.000 besmettelijken. Dus één op 100 mensen die je kunt tegenkomen, één op de 105, denk ik, ja die zou nog… die is besmettelijk. Als die niet is thuisgebleven omdat die klachten heeft. Kortom: mondkapje loont op dit moment.
VRAAG
Maar heeft u dan bepaald bij welke besmettingsniveau of we…?
DE JONGE
Nee, nog niet. Daar zullen we ons over laten adviseren door het OMT.
VRAAG
Dan heb ik nog één vraag over het Janssen-vaccin.
DE JONGE
Ja.
VRAAG
Die mogelijke bijwerkingen die treden… die lijken dan vooral op te treden bij jongere mensen, terwijl wij dit vaccin juist inzetten juist voor jongere mensen. Geeft dat geen problemen?
DE JONGE
Dat is een terechte vraag. Maar even heel precies: kijk waar zit het grote verschil met AstraZeneca. Dat gaat eigenlijk over de getallen zoals die op dit moment zijn gerapporteerd. Bij AstraZeneca hadden wij op het moment dat ik op de pauzeknop moest drukken uit voorzorg, hadden we 5 van dit type meldingen gekregen van Lareb, van het bijwerkingencentrum. Grosso modo mensen onder de 60 in de meerderheid, het waren eigenlijk allemaal vrouwen. En vervolgens later bleken dat er 8 te zijn in Nederland op 400.000 gezette prikken, waarvan zo’n 200.000 onder de 60. Dat was dus behoorlijk veel hoger dan ik mocht aannemen op basis van dat er dan toe gerapporteerde gevallen bij EMA. Dat was ook de aanleiding voor mij om op de pauzeknop te drukken en naar later bleek terecht en dat heeft ook… die getallen hebben de Gezondheidsraad ook bij AstraZeneca tot de conclusie gebracht dat de kans bij jongere mensen op sterfte door corona eigenlijk vergelijkbaar is met de kans op sterfte door deze hele ernstige bijwerking. Dat maakt die keuze dus niet zo heel erg moeilijk om te zeggen… zeker niet omdat we al alternatieven hadden voor de mensen onder 60, want we zeggen: we zetten AstraZeneca alleen in maar in boven de 60. Bij Janssen zijn we nog niet zo ver, kun je dat niet constateren op basis van de huidige gemelde gerapporteerde gegevens, want het aantal gerapporteerde gegevens op dit moment uit de VS betreft op dit moment alleen maar die 8 gevallen op die 7 miljoenen prikken. Daarbij is niet duidelijk genoeg, wel dat het overigens gaat over mensen onder 60, maar niet duidelijk genoeg of dat ook een reden heeft in de stratificaties, dus in de manier waarop die vaccins zijn uitgerold of dat het echt over de gehele geprikte populatie is. Kortom, je kunt eigenlijk op dit moment niet tot een andere conclusie komen dan te zeggen ‘nou ja, wat we in ieder geval weten is dat het op basis van de huidige gerapporteerde gegevens in zeer geringe mate voorkomt, we weten onvoldoende over de leeftijd, we weten onvoldoende over de geslacht om op basis daarvan tot een nadere doelgroep-specificatie te komen. Kortom: wij gaan aan de slag met Janssen, maar het kan zijn dat je op een nader moment, als je meer weet, tot een ander conclusie kan komen of dat de Gezondheidsraad tot een andere conclusie komt, maar op dit moment is er geen enkele aanleiding om te zeggen: de rem er op of een nadere doelgroep-specificatie, dus we gaan gewoon aan de slag.
VRAAG (ANP)
Meneer De Jonge, over het Janssen-vaccin dan nog eventjes. U zegt we weten nog niet, op basis van de gemelde cijfers, of leeftijd of geslacht een rol speelt. Neemt u dan niet ook een risico door het nu weer in te zetten?
DE JONGE
Je neemt altijd een risico. Het is onvermijdelijk bij een vaccinatieprogramma dat je altijd een risico neemt. Het gaat erom: neem je een verantwoord risico? En dat maakt ook dat wij bij Astra de keuze hebben gemaakt die we hebben gemaakt, namelijk door te zeggen: onder de 60 treedt die zeer zeldzame bijwerking wel in die mate op dat de Gezondheidsraad tot de conclusie is kunnen komen door te zeggen ‘de kans onder 60, dus bij jongere mensen, met name vrouwen onder de 60, daar is de kans op sterfte door corona natuurlijk heel laag en de kans op de zeer zeldzame maar wel zeer ernstige bijwerking toch relatief hoog. En dusdanig hoog dat je kunt zeggen: de kans op sterfte door deze bijwerking is eigenlijk groter dan de kans op sterfte door corona bij twintigers, dertigers et cetera’. En zeker omdat je alternatieven hebt voor mensen onder de 60 is het raadzaam om Astra te benutten voor de mensen boven de 60 en onder de 60 alternatieven in te zetten. Nou die getallen hebben we niet als het gaat over Janssen. De op dit moment beschikbare getallen bij EMA, dat zijn de getallen die niet uit Europa komen maar op basis van de Amerikaanse ervaringen zijn gerapporteerd, en dat zijn er 8 van dit type ernstige bijwerking op de 7 miljoen die zijn geprikt. Het punt is alleen: onvoldoende specifiek valt na te gaan of… en het gaat over de mensen onder 60 en het gaat ook in meerderheid over vrouw, dus wat dat betreft is het een vergelijkbaar, vergelijkbaar ziektebeeld, maar onvoldoende is na te gaan of dat te maken heeft met de manier waarop dat vaccin is ingezet en of dat misschien reden kan zijn voor deze mate van voorkomen. Kortom: je kunt op basis daarvan niet tot een andere conclusie komen dan inzetten. Kan het nou zijn dat je op een later moment als nog meer gevallen gerapporteerd krijgt bijvoorbeeld, die tot een andere conclusie kunnen leiden? Ja, dat kan. Maar dat enkele feit van een mogelijke verwachting in de toekomst kan nu geen reden zijn om te zeggen ‘we zetten het niet in’, want onder de streep is Janssen een werkzaam vaccin, een effectief vaccin, een veilig vaccin en wegen de voordelen op tegen de mogelijke risico’s. Kortom: prikken.
VRAAG
Ja, dat over de voordelen die opwegen tegen de mogelijke risico’s dat zei de EMA ook over AstraZeneca. Toen vroeg u een advies aan de Gezondheidsraad. Dat doet u nu niet, waarom?
DE JONGE
Omdat er onvoldoende aanvullende gegevens bekend zijn op basis waarvan de Gezondheidsraad op een doelgroep-advies zou kunnen komen. Er is op dit moment niet meer bekend dan die 8 gevallen uit de VS, op basis van 7 miljoen prikken. Dus de Gezondheidsraad kan niet tot een ander oordeel komen dan waar de EMA nu toekomt. En dat is mij vaak gevraagd: ‘als de EMA nu zegt, ook over AstraZeneca zeiden ze natuurlijk over de hele groep genomen, wegen de voordelen op tegen de mogelijke risico’s, en is de risk-benefit-balans is positief. Dat was de conclusie van EMA. Ja, maar dat gaat over marktoelating, dat is waar de EMA over gaat: adviseren over marktoelating. Waar wij zelf over gaan, als lidstaten van Europa, is over in welke doelgroep is het nou het meest verstandig om het in te zetten? En wat waren de gegevens op dat moment, toen de EMA over Astra onder de streep, terecht naar mijn oordeel, terecht heeft gezegd ‘de risk-benefit is positief, dus de voordelen wegen op tegen de mogelijke risico’s, daar had ik natuurlijk ook te maken met de 8 gemelde gevallen inmiddels in Nederland, op basis van de 400.000 prikken, waarvan 200/250.000 onder de 60. Ik had te maken met ervaringen in Duitsland, ik had te maken met de ervaringen in Scandinavische landen en er was een alternatief voor de mensen onder de 60. En dat maakt dat die keuze helemaal niet zo moeilijk is als je gewoon de getallen op je in laat werken door te zeggen: we zetten Astra alleen in boven de 60 en onder de 60 kiezen we een alternatief. Qua type bijwerking is op dit moment eigenlijk een vergelijkbare bijwerking geconstateerd. Alleen de getallen zijn wezenlijk anders en de teller en de noemer is allebei anders. Sterker nog: we weten zowel over de teller als over de noemer eigenlijk nog te weinig om überhaupt tot een conclusie te kunnen komen, een andere conclusie dan the benefits outweigh the risks en dus prikken.
VRAAG
Afsluitend: toen Janssen… bij Janssen op pauze werd gedrukt zullen veel mensen gedacht hebben ‘wat betekent dit, wanneer wordt ik nu geprikt’. Voor de strategie, eerder mikte u op begin juli iedereen een eerste prik. Kan dat hiermee?
DE JONGE
Dat is niet veranderd. Overigens, dat was denk ik het allergrootste misverstand bij AstraZeneca, vandaar ook dat het grote dispuut wat vervolgens ontstond: men vermoedde dat door de keuze rondom AstraZeneca dat dat iets zou doen met het tempo en of we de mijlpalen nog wel zouden gaan halen, maar omdat we niet met de planning hebben geschoven, maar alleen met de vaccins, voor welke doelgroepen welk vaccin konden inzetten heeft dat op de planning, op de hoofdlijnen daarvan, eigenlijk geen invloed gehad. Ook niet op de volgorde waarmee mensen geprikt worden. Wat wel invloed heeft op de snelheid waarmee we met name risicogroepen kunnen doen, is dat we hebben gezegd ‘nadat we klaar zijn met de 60-ers, 60-plussers, gaan we eerst die groep die ook in aanmerking komt voor de griepvaccinatie doen. Die worden vanaf begin mei worden die uitgenodigd. Ik denk dat dat voor hen heel erg belangrijk is dat zij daarmee nader geprioriteerd zijn, ook eerder klaar zijn omdat ze door de GGD zullen worden gedaan, ze worden uitgenodigd door de huisarts, maar de GGD gaat prikken. Ze zullen daardoor ook eerder klaar zijn, dus dat maakt voor hen uit in de planning. Overall is er maar één ding wat echt bepalend is, namelijk gewoon het aantal vaccins dat we in kunnen zetten. En het aantal vaccins dat we in kunnen zetten is helemaal afhankelijk van de leveringen en ja, vooralsnog laat het zich wat aanzien, zullen de leveringen de komende tijd toenemen. En dus zijn we op dit moment gewoon op koers om in de tweede helft van mei alle 60-plussers te hebben gedaan, alle mensen met een hoog medisch risico en in het begin van juli iedereen die eerste prik te hebben gegeven.
VRAAG (NU.nl)
Meneer De Jonge, veel huisartsen zien dat 60-plussers toch twijfelen over AstraZeneca. Gaat u een campagne opstarten om men toch over de streep te trekken?
DE JONGE
Nou we moeten denk ik altijd… volmaakt transparant zijn over de risico’s. Dat is exact ook de reden dat we doen wat we doen. Mensen hebben wel gevraagd ‘waarom zou je op die pauzeknop drukken, want als je dat doet dan gaan mensen er ook aan twijfelen’. Maar eerlijk gezegd denk ik dat als je de vaccinatiebereidheid op een langere termijn hoog wil houden moeten mensen erop kunnen rekenen dat je transparant bent als overheid, dat je in actie komt op het moment dat er signalen zijn over de veiligheid en dat je ook de consequenties verbindt aan de signalen die je ziet. Dat is de enige manier om het vertrouwen te houden en de vaccinatiebereidheid hoog te houden. Mensen moeten er vanuit gaan dat dat vaccin wat ze wordt aangeboden voor een bepaalde leeftijdsgroep dat dat een veilig vaccin is en dat de overheid ervoor zorgt dat als er risico’s zijn dat ze daarvoor worden gewaarschuwd. Daar moeten mensen vanuit kunnen gaan en zo geldt dat dus ook nu. Dus ja, ik zie dat een aantal 60-plussers twijfelt aan AstraZeneca, maar ik denk dat dat niet nodig is, want als die twijfel terecht zou zijn geweest zouden we het niet hebben aangeboden. En ik heb een heel mooi verhaal gelezen afgelopen zaterdag in De Volkskrant. Stond een verslag in van een huisarts in Groningen, hoe zij bezig was in de praktijk soms mensen één voor één te overtuigen en om te zeggen ‘joh, dit is veilig, want anders hadden we het ook helemaal niet aangeboden’ en ik dat precies die manier van werken juist… dat juist huisartsen daar op een geweldige manier toe in staat zijn. Het is wel een flinke klus voor ze. Dat zie ik ook. Ik denk dat de keuze om de mensen uit de griepgroep om die bij de GGD te laten vaccineren na uitnodiging door de huisarts dat scheelt weer heel veel werk voor de huisartsen. En ik weet zeker dat huisartsen met volle overtuiging, juist met die 64-jarigen aan de slag gaan en met de ouderen die thuis wonen. En dat is echt de groep die door de huisartsen gedaan gaat worden. Met de overtuigingskracht die huisartsen eigen is.
VRAAG
En is het voor die twijfelaars nu of nooit of komt er nog een moment dat zij misschien met Pfizer ingeënt kunnen worden?
DE JONGE
Nou kijk, voor nu is natuurlijk gewoon prikken wat de pot schaft. Als we daar een soort liberaal keuze model van gaan maken, liberalisme werkt uiteindelijk in de praktijk doorgaans wat minder dan sommige willen doen geloven. Als we daar een keuzemodel van gaan maken wordt het echt een rommeltje in de uitvoering. Dus het is prikken wat de pot schaft en dat blijven we ook doen. En aan het einde ja zullen we natuurlijk de vaccins die we hebben beschikbaar stellen. Maar dan moet je wel echt even wachten.
VRAAG
Hoe lang?
DE JONGE
Nou, totdat we klaar zijn. Dus we gaan echt voorlopig gewoon in deze volgorde aan het prikken.
VRAAG
Nog een korte vraag aan meneer Rutte, mogen mensen eigenlijk in een rij staan als een winkel vol is?
RUTTE
Nou ja, dat moeten dus die winkels regelen dat je geen rijvorming krijgt buiten. En als ze even staan te wachten dat er voldoende afstand is. Dus als wij zeggen de koepels van winkels maar ook van cafés, restaurants, de burgemeesters waar het betreft, en dat pakken ze ook echt op hoor, merk ik. Ze zijn zeer voor gemotiveerd waar betreft hoe regel je op straat al die beweging van mensen. En ook hoe voorkom je voor winkels dat het daar te druk wordt en mensen op elkaar gaan staan. Dat is echt een belangrijke verantwoordelijkheid, juist ook van de winkels zelf maar ook van de steden en dorpen.
VRAAG (Trouw)
Meneer Rutte, ik was benieuwd wat het OMT gemodelleerd heeft voor de komende tijd of de besmettingen weer op gaan lopen en met hoeveel bij deze versoepelingen?
RUTTE
Die cijfers zijn er toch al?
DE JONGE
Nou kijk, als je, er zijn altijd onzekerheidsmarges natuurlijk. Dus in de modellering zie je altijd die wat vagere vlakken en dan zie je een lijn in het midden lopen en dat is dan de mediaan. We moeten ons niet helemaal blind staren op de mediaan natuurlijk. Je moet altijd rekening houden met de kans dat het somberder uitpakt en de kans dat het minder somber uitpakt. Maar de belangrijkste, het belangrijkste cijfer om te modelleren is op dit moment niet meer de besmettingen natuurlijk, maar is de IC-opname. En waarom? Omdat dat eigenlijk de max bepaalt van belasting in de zorg. Je kijkt natuurlijk van: we hebben twee doelen, we willen onze kwetsbare mensen zo goed mogelijk beschermen. Nou, me dunkt natuurlijk dat we dat aan het doen zijn door in dit tempo te prikken en ook in de volgorde waarin we prikken. En wat je wil doen is voorkomen dat de zorg overbelast raakt. En daarvoor zijn de IC-cijfers de belangrijkste factor. De besmettingscijfers zijn, krijgen een afnemend belang. En waarom? Omdat in toenemende mate die besmettingen plaatsvinden bij groepen die een verminderd risico hebben om in de ziekenhuizen te belanden. Dus hoewel je nog steeds die 160.000 besmettingen, besmettelijken moet ik zeggen, hebt, die vergelijkbaar is met de piek eigenlijk van vorig jaar. Kwamen daar toen heel veel meer ziekenhuisopnames uit naar voren dan op dit moment. Dat heeft te maken met dat een flink deel van de mensen inmiddels beschermd is én door vaccinatie én omdat we met elkaar nu die bescherming hebben opgebouwd omdat we zelf een infectie hebben doorgemaakt.
RUTTE
Is ook de reden waarom we vorige keer zeiden dat we vooral sturen nu vanwege precies deze ontwikkeling op ziekenhuiscijfers.
VRAAG
Maar er liggen nu toch ook heel veel 30-ers en 40-ers in de ziekenhuizen?
DE JONGE
Dat is een selectie-effect. Dat is een selectie-effect omdat als je de oudere mensen hebt beschermd, en we zijn inmiddels in de 70-ers beland. Dus de mensen van 70 jaar en ouder worden op dit moment geprikt. En de 69, 68, 67-jarigen worden uitgenodigd deze week. Daarmee zijn ze dan in een aantal weken zijn ze aan de beurt. En dat betekent dat je in toenemende mate mensen hebt gevaccineerd, op z’n minst met één prik hebt gevaccineerd, waardoor ze bescherming hebben om opgenomen te worden in een ziekenhuis. En in toenemende mate zijn de mensen überhaupt beschermd omdat ze een infectie hebben doorgemaakt. En dat maakt dat we op dit moment een behoorlijke bescherming hebben in de bevolking. Dat is niet omdat we ons allemaal zo voorbeeldig hebben gedragen dat we over de piek heen geraken. Dat is juist niet zo. Het is zo dat we inmiddels in toenemende mate bescherming hebben opgebouwd. Dat helpt ons over de piek heen. En vervolgens heb je dan die groep die op dit moment het minst nog beschermd is. Dat is natuurlijk de groep die jonger is, gemiddeld genomen jonger is, en daarom is de gemiddelde leeftijd op de IC ook lager. Dat is gewoon een selectie-effect. Want je houdt die 160.000 besmettelijken. Daar komt als zodanig minder ziekenhuisopnames uit naar voren. En de ziekenhuisopnames die eruit naar voren komen, die zijn gemiddeld genomen, komen die door jongere mensen.
VRAAG
Op dit moment is er een recordaantal besmettelijken, sinds januari, loopt er rond in het land. U zegt: daardoor zullen de ziekenhuizen niet meer vol raken? Als je nu gaat versoepelen en…
DE JONGE
Nou, zo geruststellend en sussend zijn mijn woorden niet. In tegendeel. Het is niet voor niks dat we zeggen we nemen wel een stap, maar we nemen een hele voorzichtige stap. En waarom doen we dat? Omdat we zien dat de situatie in de ziekenhuizen natuurlijk gewoon heel kwetsbaar is. En zeker kwetsbaar is omdat je zo’n enorme berg aan besmettelijken hebt. Dus nee, dat zeg ik zeker niet. En we zeggen ook: ja, we gaan nu dat eerste stapje zetten, avondklok, van één naar twee, nog een aantal andere dingen. Maar dat doen we met tegelijkertijd ook een appel erbij, namelijk: we rekenen er wel op dat we er met elkaar voor zorgen dat versoepelen niet versloffen wordt. En dat we juist, we nemen die maatregel, die stap zetten we heel voorzichtig, ook met het appel op iedereen om zelf ook voorzichtig te zijn. Want als we nu denken dat er weer van alles kan, als we nu denken dat het al bijna zomer is, dan is dat gewoon niet zo. We staan echt helemaal aan het begin van de lente.
VRAAG
Zo’n tien procent van de patiënten krijgt ‘long Covid’ waarbij ze nog een jaar later zware gevolgen ondervinden van zo’n infectie. Heeft u die groep ook gesproken in het Catshuis of is dat iets waar u rekening mee houdt dat deze groep ook niet zomaar het terras op kan gaan misschien omdat iedereen hier een groot risico loopt?
DE JONGE
Dat is natuurlijk de reden dat je nooit luchtig moet denken over een coronabesmetting. Ook jongere mensen, ook leeftijdsgenoten van ons die normaal heel sportief zijn, die kilometers hardlopen. Die zijn vaak na een Covid-besmetting op een geweldige manier hun conditie kwijt. En blijven vaak heel erg lang tobben met de klachten die je hebt. Dus denk nooit van ‘Oh, nou hebben we die ouderen beschermd, nou hebben we die 60-plussers straks gedaan in de tweede helft mei en dan kunnen we weer zomaar los want het maakt allemaal toch niet meer uit.’ Dat is niet waar. Dan gaan er nog behoorlijk wat mensen daardoor ziek worden. En een procent of 10 weten we, denken we te weten in ieder geval op basis van huidige rapportages, houdt daar ‘long Covid’ aan over. En heeft dus echt z’n conditie, voorlopig zijn conditie, echt kwijt.
VRAAG (NIEUWSUUR)
Meneer Rutte, gaat u volgende week zelf ook een terrasje pakken? Krantje erbij, koffie?
RUTTE
Nog niet over nagedacht. Zoals al gezegd is de tijd best beperkt tussen twaalf en zes maar wie weet, we gaan kijken.
VRAAG
Want kunnen mensen dat eigenlijk wel met een gerust hart doen of moet je je ook schuldig voelen naar het zorgpersoneel?
RUTTE
Nee, dan zouden we het niet doen. Dus dat geruste hart, ja. Maar hou je nou aan de regels. Dus zorg ervoor dat je de afstand houdt, niet meer dan twee aan een tafeltje, tenzij er kinderen onder de 13, tot en met 12 bijzijn uit het zelfde huishouden. Dus als je je aan al die regels houdt die de terraseigenaar je goed zal uitleggen, dan hoef je je niet schuldig te voelen.
VRAAG
Ondertussen horen we wel bijvoorbeeld van de beroepsorganisaties in de zorg, de artsen, de verpleegkundigen, die zijn allemaal bang dat er code zwart gaat komen.
RUTTE
Ja, goed, wat wij natuurlijk doen is proberen op basis van de cijfers zorgvuldig, voorzichtig stappen te zetten. Wat we nu zien in de berekeningen van het OMT is dat we langzamerhand op dat plateau zitten wat betreft het aantal mensen in de ziekenhuizen en dat ook in de modellering blijkt dat het de komende tijd gaat dalen. Tegen die achtergrond durven we dit aan. Is het ook een beperkte stap, gaan we ook niet tot ’s avonds laat op de terrassen zitten. In de winkels blijft de beperking 1 per 25 vierkante meter. En ook andere beperkingen blijven gelden. En wat hier staat blijft gelden, je handen wassen, afstand houden, testen bij klachten. Dus dat blijft allemaal zo.
VRAAG
Maar u heeft het over een plateau. Maar er ligt vandaag 200 mensen meer op de verpleegafdelingen en zo’n 150 mensen meer op de IC dan eind januari toen u die avondklok ging instellen. Waar is dan dat plateau? Dat is toch een stijging?
RUTTE
Ja, maar je ziet dus nu in de cijfers van de laatste weken dat in de modellering van het OMT blijkt dat wat we ook wilden zien dat het aantal ziekenhuisopnames dat plateau nu heeft bereikt. Sterker nog, dat ook in de vooruitberekening, die maakt het RIVM, dat daaruit blijkt dat ‘ie de komende tijd gaat dalen. Dan komt er vervolgens ook nog een verschil tussen ons en het OMT, dat het OMT zegt: ga pas die stap zetten als je ook zeker weet dat het daalt. En wij nemen het beperkte risico door te zeggen: op basis van de modellering nemen we dat beperkte risico.
DE JONGE
Op het moment waarop…
RUTTE
Het moment dat zij verwachten, 1 mei, eind april, daar zitten we ongeveer hetzelfde op.
DE JONGE
En het grote verschil natuurlijk met januari is de mate waarin je inmiddels bescherming hebt opgebouwd. Deels omdat mensen veel mensen die besmetting hebben doorgemaakt. Dat is ruim vier miljoen naar verwachting. En deels omdat we inmiddels op 4,5 miljoen prikken zitten. Dat is nogal wat. Dus het gemiddeld antwoord dat ik u geef, in een paar minuten, daar kun je toch al gauw 300 prikken zetten. Met de huidige snelheid.
RUTTE
Bij mijn antwoord 100 prikken.
DE JONGE
We zetten zo’n 150 prikken per minuut op dit moment. Dus het gaat heel hard.
VRAAG
Maar ik heb wel altijd hier het adagium gehoord: wij zijn misschien wel klaar met het virus maar het virus is nog niet klaar met ons. Maar we gaan wel versoepelen?
RUTTE
Zo is het. Maar heel voorzichtig. Het is een stappenplan in vijf stappen.
VRAAG
Maar luisteren naar de wetenschap of luisteren we naar de maatschappelijke druk op het moment?
RUTTE
Wij moeten altijd een weging maken daartussen. Maar het belangrijkste is natuurlijk dat je ervoor zorgt dat je geen gevaarlijke situatie creëert in de ziekenhuizen. En daar zie je die twee belangrijke ontwikkelingen. Dat is ook echt een verschil met vorige week. Vorige week, toen zagen we nog steeds dat het plateau niet bereikt was. Het verschil met een week geleden en nu is, de cijfers die we dit weekend hebben gekregen, dat je ziet in die OMT-berekeningen dat je zo langzamerhand op het plateau zit. En dat je sterker nog, ook die daling gaat zien. En ook het moment waarop je die daling ziet, precies wat Hugo net zegt, die ligt ook precies in lijn met die datum van 28 april. Het RIVM zegt rond 1 mei. Nou 28 april, het enige verschil is wel dat zij zeggen: ja, je kan ook nog even wachten tot je het zeker weet.
VRAAG
Bestaat er een kans dat u over drie weken ongelooflijk veel spijt heeft van deze persconferentie?
RUTTE
Bij elk besluit wat we in de politiek nemen bestaat de kans dat je daar spijt van krijgt. Maar we nemen hier denken wij op basis van alle discussie die we gehad hebben, met alle deskundigen gesproken, dat zorgvuldig gewogen, nemen wij hier, vinden wij, een aanvaardbaar risico. Maar we nemen net zoals bij de opening van het basisonderwijs wel een, zij het aanvaardbaar, risico.
VRAAG (ALGEMEEN DAGBLAD)
Goeienavond, wat voor Koningsdag gaan we volgende week zien? Geen Woningsdag hoor ik, maar?
RUTTE
Ja, dit is dus na Koningsdag helaas. Dit gaat niet op 27 april in. Ik heb hier wel meegekregen het hele programma van Koningsdag. Maar dat is misschien meer iets voor een andere persconferentie.
VRAAG
Het gaat er meer om: heeft u overwogen om de versoepelingen één dag eerder in te laten gaan?
RUTTE
Nee, geen second eigenlijk. Omdat wij in ons stappenplan, toen 21 april dat we ooit met potlood hadden staan, echt niet ging vanwege de cijfers die we vorig weekend hadden. En nu zeggen: nou, weet je, door je oogharen kijkend op basis van de cijfers durven wij dit verantwoorde risico aan. Hebben we echt gezegd, maar houden we ook vast aan die datum van 28 april. Omdat je daarmee al een risico neemt, een aanvaardbaar risico. Maar als je dan ook nog weer naar voren gaat zitten, je ook verder af komt te zitten van de datum die het RIVM modelleert waar je ook daadwerkelijk die daling gaat zien.
VRAAG
Maar u vreest dus ook niet voor spontante en dus illegale feestjes de 27e?
RUTTE
Ik doe een beroep op mijn landgenoten, uw landgenoten, ons aller landgenoten om hier verstandig mee om te gaan in volle solidariteit met mensen die ziek zijn en de mensen die zo vreselijk hard werken in de ziekenhuizen.
VRAAG
De zomervakantie, volgens mij vroeg ik het een maandje geleden: wanneer weten mensen wat ze kunnen doen? Toen zei u: ik kom hier heel binnenkort op terug. Ik weet niet wat heel binnenkort is?
RUTTE
Ja, daar is voorzien heb ik vorige keer gezegd dat we op, althans ik dacht dat we het erover hadden.
Maar voor de zekerheid: wij gaan weer kijken naar alles op per 3 mei. Maandag 3 mei. Dat betekent niet dat dan stap twee gezet wordt. Die staat met potlood in het stappenplan, niet per 3 mei overigens, maar per 11 mei. Maar te besluiten op 3 mei. Maar nogmaals: alleen als het kan en alle voorwaarden. Dus geen beloften, niet met pen, maar met snel uitwisbare inkt. Maar we gaan wel op drie mei ook zeggen wat wij qua reisadvies geven na 15 mei. Dat komt op 3 mei.
VRAAG
Oké, even over het OMT. Dat was ooit heilig. Nu durft u eerder een stap te zetten dan dat zij adviseren. Hoe kan dat?
RUTTE
We hebben steeds gezegd dat wij ons laten adviseren door het Outbreak Management Team, daarbij ook de bredere maatschappelijke weging maken. We hebben ook eerder een klein risico genomen bij het openen van het basisonderwijs. Eind februari, wat was het? Of begin februari. Nee, in ieder geval een paar maanden geleden. En ook hier geldt dat we een aanvaardbaar risico nemen.
DE JONGE
En de stap nogmaals gaat niet eerder in dat het OMT verantwoord acht, het punt is alleen: we besluiten hem nu.
RUTTE
En zij zeggen: besluit het pas als je zeker weet dat die daling er is.
VRAAG
Welke piek moeten we mee rekenen op de IC, wat is de top van de boog volgens het OMT? Hoeveel bezette bedden?
DE JONGE
Acht zo… Tussen de acht en de negenhonderd. Becijfert het OMT. Ja, het eerste moment dat je kunt aannemen dat die bezetting gaat dalen is als de nieuwe instroom gaat dalen.
VRAAG
Laatste vraag over AstraZeneca, waarom wordt er niet besloten om bijvoorbeeld mannen wel AstraZeneca te geven in Nederland. Omdat al die bijwerkingen vooral bij vrouwen voorkomt.
DE JONGE
We zien op dit moment dat ze in meerderheid bij vrouwen voorkomen, maar dat kan een gevolg zijn van de manier waarop AstraZeneca op dit moment al onder de zestig is ingezet, namelijk in de meeste Europese landen volgen we de strategie die we ook in Nederland hebben. Je begint met de oudste ouderen eerst, en je gaat van bovenaf de trap af. Met één aanvulling daarop: namelijk het zorgpersoneel. Wie werken meestal in de zorg? Dat zijn doorgaans vrouwen. Dus op het moment dat je het zorgpersoneel bij voorrang – dus met dezelfde voorrang als de ouderen vaccineert, dan is het logisch dat de vaccins die je onder de zestig hebt ingezet, dat daar waarschijnlijk vooral vrouwen zijn geprikt. Dus je kunt op basis daarvan nog geen conclusie trekken ten aanzien van de gender verschillen. Het zou mogelijk op enig moment wel kunnen, maar dat moment wachten wij niet af omdat we Astra willen inzetten boven de zestig.
VRAAG (NRC)
Meneer Rutte, u begon over de mensen in de zorg. En dat die veel extra diensten hebben gedraaid, dat die vakanties hebben gemist, gaan missen. Nu neemt u een stap waardoor die mensen nog meer overuren zullen draaien. En nog meer vakanties zullen missen.
RUTTE
Nee.
VRAAG
Wat is dan precies, wat is er precies zo belangrijk… Waarom zegt u nee?
RUTTE
Die stap nemen we niet. Want de verwachting is op basis van de modellering dat die aantallen gaan dalen. En het effect van een verruiming op 28 april in de ziekenhuizen, dan zit je minimaal twee weken later voordat je het daar merkt. Dus het beperkt risico dat we nemen is dat we met het OMT zeggen: rondom 1 mei, iets voor 1 mei in ons geval: het verschil is dat we zeggen, we gaan niet kijken of het ook gebeurt. We gaan uit van de modellering. Maar daarmee, als die modellering dus ook klopt, dan zal ook het aantal mensen daar dalen.
VRAAG
Maar de ziekenhuizen zeggen: onze mensen zitten aan hun taks, moeten mensen nu vanuit de operatiekamer bijvoorbeeld meedraaien op de IC. Dus er vallen andere operaties uit, dat moeten we echt nog allemaal gaan inhalen. U zegt: dat valt wel mee?
RUTTE
Nee, dat valt helemaal niet mee. Er wordt ontzettend hard gewerkt, want ik zei: het is daar letterlijk, hollen, hollen, hollen. Letterlijk. Mensen die dreigen te overlijden proberen zo goed mogelijk door dat ziekteproces heen te loodsen en te hopen dat het overlijden kan worden tegengegaan. Ik heb er alleen maar het grootst mogelijke respect voor. Wat we doen natuurlijk op basis van alle cijfers is kijken: wat kun je in een volgende stap wel of niet doen. En wat je dan ziet is dat, waar we aanvankelijk vreesden dat er een veel hogere piek zou komen in die ziekenhuizen, dat die piek inmiddels een stuk lager is, die gemiddelde piek, de mediaan. En dat je ook ziet dat je langzamerhand op dat plateau zit. En vanuit dat gegeven en ook het gegeven dat de modellering laat zien dat die zo rond 1 mei ook daadwerkelijk gaan afnemen, kun je deze voorzichtige stap zetten.
VRAAG
En waarom nu juist deze keuze? Dus waarom winkels, terrassen bijvoorbeeld? En niet wat versoepelingen in de verpleeghuizen waar veel mensen gevaccineerd zijn, waar veel mensen nog met precies dezelfde beperkingen zitten als…
RUTTE
Er zijn ook verpleeghuizen, gebeurt dat wel….
DE JONGE
De verpleeghuizen die kunnen al een aantal weken, als de bewoners met meer dan tachtig procent zijn gevaccineerd, kunnen ze al die versoepelingen doorvoeren.
RUTTE
Kan al.
DE JONGE
En dat doen ze ook.
RUTTE
En de overige logica is dat je, het is nooit heel precies, maar het knippen, maar we hebben natuurlijk ook steeds gezegd: je kijkt naar de plus op stap vier in de routekaart. Dus de opplussing en wat je in stap 1 en 2 van het stappenplan wilt doen is die extra plus eraf halen. En dat doe je in twee stappen. Dit is een eerste stapje en dan kijk je van buiten naar binnen. Dus je kijkt vooral naar de buitenruimte op de terrassen. In de winkels hadden we al de mogelijkheid van 1 per 25 vierkante meter maar met reservering, we halen die reservering eraf. Dat is ook een beperking. Sorry, een beperkte verruiming. En pas in stap drie en vier ga je wat meer echt grotere verruimingen zien. Stap 1 en 2 is vooral de plus eraf halen op niveau 4….
DE JONGE
Volmaakt consistent en congruent met de routekaart zoals die al een tijdje geleden is vastgesteld. Het zijn natuurlijk wel de mensen die daaraan hechten, dat is dus zo. Zo mooi.
VRAAG
Het zijn best wel wat stapjes tegelijk natuurlijk. Stel nou dat er toch iets onverwachts gebeurt. Ik begreep dat bij die Fieldlabs bijvoorbeeld dat daarvan wordt gezegd: daar gaan er nog een hoop van komen, maar als de IC bezetting boven de 900 gaat dan gaan we daar toch nog eens naar kijken. Dan gaan we daar nog eens over nadenken. Nu zult u vast bij deze maatregelen ook hebben gedacht: misschien moeten ze toch weer terugkomen als die capaciteit het niet aan kan. Welke van deze maatregelen komt er dan als eerste weer bij?
RUTTE
Onze besluit is om dit echt ook te gaan doen per 28 april. Ik heb alleen in algemene zin gezegd als ineens de cijfers over een breed front verslechteren, als dat zou gebeuren, als dus alle aannames niet blijken te kloppen, moet je altijd weer bereid zijn, maar dan gaat het niet specifiek over deze ene stap. Dan moet je altijd weer bereid zijn om te kijken wat nodig is omdat voorop blijft staan voor ons, voor het hele kabinet, de volksgezondheid. En waar stuur je dan op: nou, dan stuur je op natuurlijk zorgcapaciteit en de positie van kwetsbaren in de samenleving.
VRAAG
Maar heeft u een afweging gemaakt? Liefst allereerst de avondklok of het liefst van deze maatregelen willen we in elk geval die of die doorvoeren?
RUTTE
Nee, we hebben een stappenplan gepresenteerd vorige week. Dit is grosso modo stap één met weliswaar twee beperkingen. Eén is dat we nog veel meer dan we al van plan waren het gesprek hebben gevoerd met burgemeesters en ook voeren met de inspecties en met alle koepelorganisaties over hoe zorg je ervoor dat je het ook zo inregelt dat je een minimaal risico neemt op de terrassen en de winkels en rijvorming buiten bij winkels en noem maar op. En het tweede is dat we bij de terrassen iets voorzichtiger zijn dan we al van plan waren door het diner op het terras eraf te halen.
VRAAG
Tot slot nog een vraag voor meneer De Jonge, die fieldlabs die…. Daar gaan er nog een hoop van komen, maar er is er natuurlijk deze week eentje afgelast. Oranjefeest, door de gemeente Breda onder maatschappelijke druk. Die druk kwam niet van het kabinet. Die druk kwam niet van u.
DE JONGE
Nee.
VRAAG
Als het aan u had gelegen had dat door kunnen gaan. Bent u daar anders over gaan denken?
DE JONGE
Nee. Nee, ik heb mij wel verbaasd over de wijze waarop de afgelopen tijd is bericht over de toegangstesten en over de fieldlabs. Omdat als je even terug gaat naar waarom doen we dat ook alweer: dat is volgens mij precies aansluiten en wat een grote meerderheid van de Kamer wenste, dat volgens mij ook een grote meerderheid in de samenleving wenste, namelijk dat we zouden kijken of we via het testen weer eerder en meer dingen mogelijk zouden kunnen maken. Zo zijn ze ooit bedoeld geweest, en zo zijn we er ook mee gestart. En die Fieldlabs zijn daarin meer wetenschappelijke experimenten om te kijken op welke manier je dat vorm zou kunnen geven en wat het besmettingsrisico is dat resteert op het moment dat je een activiteit doet plaatsvinden achter de poorten van een toegangstesten. En vervolgens de pilot toegangstesten die we in april uitvoeren, dat is eigenlijk het testen met de toegangstesten zelf. Namelijk: hoe werkt het? Zijn mensen bereid om naar de teststraat te gaan en hoe werkt dat hele systeem van toegangstesten, kunnen ondernemers ermee uit de voeten et cetera. En wat dit aan mogelijkheden biedt voor ondernemers is bijvoorbeeld dat ze het dubbele aantal mensen in hun zaak kunnen zetten. Als het grossomodo mogelijk is bijvoorbeeld om met zijn dertigen weer ergens bij elkaar te komen, in stap drie, voegen we daaraan toe dat die mogelijkheid verruimt wordt voor die ondernemers, of die theaters die gebruik maken van toegangstesten. Waarom? Nou, omdat we inmiddels hebben uitgeprobeerd in Fieldlabs dat dat veilig kan. En het restrisico dat dan overblijft is zeer gering en daarmee is het verantwoord om afwijkend van de reguliere groepsgrote in grotere groepen bij elkaar te komen. Waarom is dat heel fijn? Nou, dan kunnen mensen met meer naar het theater bijvoorbeeld. Of mensen kunnen met meer naar een restaurant. Maar ook voor een restauranteigenaar is dat fijn, want je zaak wordt er gewoon meer exploitabel van. Nou en zeker in bijvoorbeeld in de horeca zit men al behoorlijke tijd op droog brood. Dus dat is best fijn als je dan je zaak weer gewoon goed exploitabel kunt maken dankzij toegangstesten. Vervolgens is de verkeerde aanname dat we daar tot Sint Juttemis mee doorgaan. Natuurlijk niet. Zodra we er weer vanaf kunnen, dan gaan we er ook vanaf. Het wetsvoorstel schijft dat ook voor. Dus we kunnen het alleen maar inzetten als je er eerder meer dingen mee mogelijk maakt. En zodra dat ‘eerder meer’ niet meer telt, dan niet meer. Ja, maar die eigen bijdrage dan? Ja, maar dat is pas in de zomer Dus die eigen bijdrage die gaan we pas inzetten vanaf het moment dat we alleen nog maar toegangstesten nodig hebben voor hele grote evenement. Pas dan. Nou, dan moet je toch een kaartje kopen, dan kan die 7,50 er ook nog wel bij. Daarvoor dus niet. Betalen we dat dus met elkaar. Kortom: ik denk dat voor ondernemers toegangstesten een hele mooie stap is. Ik denk dat voor het theaters toegangstesten een hele mooie stap is. Ik denk dat voor heel veel mensen toegangstesten een hele mooie stap is omdat je weer eerder meer dingen kunt. En zodra het ‘eerder meer’ niet meer op gaat, stoppen we er ook mee.
VRAAG
Wordt uw beleid natuurlijk ingegeven door het maatschappelijk sentiment?
VRAAG
Dat geldt bij versoepelingen, daarin luistert u naar de samenleving. Maar de samenleving kan ook zeggen: wij vinden het gewoon een heel onprettig idee dat wij met een hele kleine groep iemand uit de familie begraven hebben – zoals tot vandaag totdat deze versoepeling komt – of wij kunnen nog steeds niet naar die of die in het verpleeghuis toe. En ondertussen zien wij dat er duizenden mensen naar een feest kunnen. Of duizenden mensen samen binnen ergens bij een concert staan, of een festival. Is dat ook niet iets dat….?
DE JONGE
Dat snap ik…
VRAAG
Dat u misschien heeft onderschat?
DE JONGE
Nee, dat hebben we niet onderschat, dat hebben we gewogen. Maar we hebben ook wel geconstateerd, ja je zit nu eenmaal in de fase waarin je maatregelen moet afbouwen. Dus dan is het onvermijdelijk zo dat het één al wel kan, en het ander nog niet kan. Dat je een experiment doet, een experiment doet met heel veel mensen bij elkaar na de poort van de toegangstesten wil niet zeggen dat alle bewegingen op dat moment weer allemaal verantwoord zijn. Dus inconsistentie leidt altijd tot: hé, waarom kan dat wel, en waarom kan dat nog niet? En zeker in de fase van versoepeling is dat onherroepelijk het geval. Maar dat wil niet zeggen dat je daarmee voor iedereen de deur dicht kan houden totdat we helemaal van dat virus af zijn. Want als je dat doet, ja, dan betekent dat ondernemers allemaal nog heel erg veel langer moeten wachten voordat er weer iets kan in hun zaak. Dat betekent dat alle theatergezelschappen wel kunnen stoppen tot na de zomer, want ja, voorlopig komt er dus helemaal niemand meer kijken. Dus je kunt niet, dat kan niet de enkele reden zijn om dan maar helemaal niets meer te willen uitproberen.
VRAAG (BNR)
Ik zal het wat kort te houden. Meneer Rutte, aansluitend over de Fieldlabs. Het balletje in Breda begon te rollen nadat het lokale Amphia Ziekenhuis had gezegd, het personeel, kan het niet aan, het doet het personeel pijn dat dit feest daar gehouden wordt. Hetzelfde dreigt nu te ontstaan in Midden-Brabant waar de Efteling komende zaterdag 8000 gasten mag ontvangen. Vindt u dat dat kan?
RUTTE
Nou het verschil denk ik met het feest was dat men dacht ik… Kijk het is niet zo dat iemand naar het feest gaat en dan onmiddellijk die avond ook op de IC wordt binnengereden met corona. Ik geloof dat de zorg was dat mensen met andere klachten binnen zouden komen. Door partypilletjes te slikken of teveel te zuipen. Ik dacht dat het zo was bij het Amphia Ziekenhuis dat ze zeiden: dat kunnen we er nu niet bij hebben…
VRAAG
Nou ja, er zat ook in…
RUTTE
En bij de Efteling, ja, daar verwacht ik niet dat mensen daar partydrugs gebruiken.
VRAAG
Nee, nee dat denk ik ook niet….
RUTTE
Hoewel….. misschien eh…..
VRAAG
Maar het zijn wel 8000 mensen….
RUTTE
…dat Holle Bolle Gijs, die neiging wel…..
VRAAG
Maar het zijn wel 8000 mensen die naar een locatie reizen en waar ook voor een deel de anderhalve meter en de mondkapjesplicht wordt losgelaten.
RUTTE
Ja, maar onder strikte voorwaarden en om heel precies in kaart te brengen wat je daarvan kan leren. En met allerlei testen vooraf, achteraf, et cetera.
VRAAG
Ja, nou zijn er allerlei….
RUTTE
Dat is echt anders vind ik dan bij 538 hoor….
VRAAG
Oké, nou zijn er…. Dat 538 vindt u wel terecht dat het niet door gaat?
RUTTE
Nee, ik respecteer dat de burgemeester een besluit neemt, ook omdat hij op een gegeven moment zag dat er demonstraties dreigden van allerlei groepen. Het leek een soort Sinterklaasintocht te worden zei iemand vandaag met alle demonstraties die er bij horen inmiddels. Dus dan ja, weet je? Dan heb je gewoon als burgemeester dat te wegen. Maar ja, zoals Hugo de Jonge net zegt: wij denken dat dit soort experimenten echt nodig zijn om ervaring op te doen om te kijken: wat kan wel en niet.
VRAAG
Het ging hier vandaag veel over zorgpersoneel. Dit is wel ook de dag dat deze bijeenkomst dat u dit zegt, deze versoepeling aankondigt, is dezelfde dag waarop de Tweede Kamer besluit dat het kabinet niet meer geld hoeft vrij te maken voor de bonus voor het zorgpersoneel die gaat ook over de coronazorg. Is dat niet heel pijnlijk op dezelfde dag?
RUTTE
Nou wat we hebben gezegd tegen de Kamer is: je zou willen dat je die bonus kunt richten op de mensen in de zorg. Er werken natuurlijk heel veel mensen in de zorg. 1,3 miljoen. En die werken allemaal vreselijk hard. Maar het is niet dat alle 1,3 miljoen altijd ook te maken hebben met coronapatiënten. En één van de doelstellingen natuurlijk van de bonus was mede om te kijken: kun je die extra inspanning die corona met zich meebrengt – dat is breder dan alleen in de ziekenhuizen – ook in de ouderenzorg et cetera, kun je die reflecteren? En de pot geld is niet genoeg om de volle 1,3 miljoen die bonus te geven. Dat is de keuze die we aan de Kamer hebben voorgelegd. Wil je een wat lagere bonus voor iedereen, of gaan we nog wat gerichter kijken naar de groep die daar als eerste voor in aanmerking komt.
VRAAG
Ja, maar zij krijgen nu van u vanavond het nieuws dat ze de komende weken wellicht nog zo hard moeten werken als de afgelopen weken, wat al extreem hard was. Maar ze krijgen van u ook het bericht vandaag dat die bonus, dat die niet zo groot wordt als ze hadden gehoopt.
RUTTE
Nou dat tweede, nogmaals, is ook een kwestie van keuzes maken door uiteindelijk ook de mensen in de zorg, kun je hem zo richten dat die terecht komt bij de mensen die het nodig hebben. En dan had je de volle 500 euro kunnen doen. En ik respecteer ook als dat lastig is. Wij hebben ook te maken met de begrotingsregels en we hadden daar – wat is het – 700 miljoen voor. En dat was niet voldoende om 1,3 miljoen mensen het volle bedrag te geven. De bedoeling was ook dat iets meer te richten naar de mensen die met corona te maken hadden. Wat wij vandaag aankondigen die voorzichtige eerste stap kan juist omdat wij verwachten dat er een afname te zien zal zijn in de ziekenhuisbezetting. Dus op zichzelf heeft die stap natuurlijk altijd weer effecten met hoe lang het dan nog verder nog duurt. Dat snap ik wel, maar het is niet zo dat daardoor de verwachting nu is dat door dit te doen we ineens een nieuwe piek gaan krijgen.
VRAAG
Laatste vraag: wat betekent dit alles voor de steunpakketten voor ondernemers die… worden die verlengd, wordt daar nog over nagedacht? Want ik kan me voorstellen dat zo’n horecabaas denkt ‘ojee, daar gaan we weer dan kan ik drie biertjes verkopen op woensdagmiddag en daar gaat mijn steunpakket’.
RUTTE
Het steunpakket werkt zo dat die sowieso mee ademen met omzet en met situaties bij bedrijven en personeelsbestand. We zijn aan het kijken, daar voorop Hoekstra, Van ’t Wout en Koolmees, de verantwoordelijk ministers, maar uiteraard met het hele kabinet, zijn we aan het kijken en we hopen half mei of kort daarna te komen met een opvatting daarover, een brief aan de Kamer. En dan gaat het over: wat doe je nou met de steunpakketten na 1 juli? We laten echt niet de bedrijven zomaar vallen, maar hoe gaan we daarmee door? Twee: hoe ga je om met het vraagstuk van de eigen vermogenspositie van bedrijven die vaak verzwakt is? Hoe ga je om met de schuldenposities die in bedrijven behoorlijk zijn opgelopen? Misschien moet je ook nog even apart kijken naar de opbouw van een voorraad. Dat is even een vraag die we ook nog onder schot proberen te brengen en we kijken sowieso apart daarvan nog naar het groot winkelbedrijf en dat zijn dus, zeg maar, de grote detailhandel, dat zijn bedrijven die heel veel vestigingen hebben. En ook echt te maken hebben met behoorlijke omzetkrimp, in veel gevallen, maar niet volledig worden bedient met de huidige regelingen. Dus dat allemaal moet onderdeel worden van een kabinetstuk rond half mei of kort daarna.
VRAAG
Ja, dat duurt nog wel lang dan.
RUTTE
Nee, want de bestaande pakketten ademen volledig mee, dus bedrijven die minder omzet maken, maken ook meer gebruik van die pakketten. Dus tot 1 juli zijn alle pakketten er volledig. De vraag is alleen: wat doe je na 1 juli. En dat besluit nemen… 15 mei of kort daarna is op tijd.
VRAAG (FunX)
Een vraag aan de heer Rutte. Ja, veel jongeren die houden het niet meer vol. Je hoort veel verhalen over eenzaamheid en depressie. Wat… hoe zou een zestienjarige Mark Rutte omgaan met dit gevoel van eenzaamheid?
RUTTE
Ik denk dat ik het ook zou hebben. Ik ben een sociaal kereltje met veel vrienden en ga graag uit, met vrienden op pad. Ja, de een is wat meer op zichzelf, maar heel veel jongeren zijn natuurlijk juist heel erg ook met vrienden bezig, met sporten, met school. Dus ik denk dat ik het er heel zwaar mee zou hebben. En ik snap dat ook. Ik mag zelf nog twee uurtjes als vrijwilliger lesgeven op een middelbare school en je ziet gewoon nu al het verschil dat kinderen daar zij het half, want de klassen zijn er maar voor de helft. Zitten dan de ene week of per dag of per week thuis via de videoverbinding, Zoom en Webex, en de andere helft op de school. Je ziet nu het verschil al dat nu al de helft naar die school kan en hoe belangrijk dat voor jonge mensen is.
VRAAG
Tot slot: wat voor tips geeft u aan, als zestienjarige Mark Rutte, aan alle jongeren die zich niet gehoord voelen op dit moment?
RUTTE
Ik vind het aanmatigend om te denken dat ik als zestienjarige Mark Rutte toen al had geweten hoe ik mijn leeftijdsgenoten tips had moeten geven. Ik kan alleen zeggen: weet dat wij het snappen en dat wij het zien en dat we proberen alle maatregelen die we nemen rekening te houden met hoe kwetsbaar je bent op die leeftijd, maar ook hoe kwetsbaar ouderen zijn die graag hun kleinkinderen willen zien en dat niet konden of nog steeds niet kunnen. Hoe eenzaam ook heel veel mensen zijn van andere leeftijdsgroepen, maar zeker ook jonge mensen die nog op school zitten, die net gaan studeren, die een hele andere schooltijd hebben, een hele andere studietijd hebben. Weet dat we het zien, dat we die maatregelen niet nemen als ze niet nodig waren, maar dat we inderdaad met een letterlijk levensgevaarlijk virus te maken hebben waardoor we moeten vragen minder elkaar op te zoeken, maar dat we het zien en dat we proberen ook met alle mogelijke maatregelen, en daar doen de gemeenten ook heel veel aan, de scholen heel veel aan, maar ook de sportinstellingen proberen natuurlijk te helpen, we proberen ook bij sport weer dingen mogelijk te maken tot en met 27 jaar. Dus met al die ellende probeer je met elkaar dat te doen en het belangrijkste wat ik zou willen zeggen: kijk om naar anderen. Dus als je ziet dat in je omgeving iemand het extra zwaar heeft, een van je leeftijdsgenoten, je kunt niet knuffelen, je kan niet binnen de anderhalve meter komen, er zijn allerlei beperkingen, maar laat zien dat je het ziet. Fijne avond.
(Letterlijke tekst, gecorrigeerd KJ/SV/NB)
EINDE BERICHT
[10]
”Uw eerste vraag is zo meteen natuurlijk: wat is er dan deze week precies veranderd in de cijfers en modellen dat dit besluit nu wel kan worden genomen? En het antwoord op die vraag is: niet ongelooflijk veel, maar wel net genoeg” RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
”Voor wie de dagelijkse werkelijkheid er een is van volle bedden, doodzieke patiënten en hollen, hollen, hollen. Dat maakt ons besluit van vandaag ook zo ongelooflijk spannend. Het besluit dat we inderdaad het risico aandurven per woensdag 28 april de eerste voorzichtige stap te zetten.” RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
Op dinsdag 20 april was er weer een persconferentie. En waren Mark Rutte en minister Hugo de Jonge op televisie. Ze vertelden over hoe het nu gaat met het coronavirus.
De belangrijkste dingen leggen we uit.
Minder maatregelen vanaf 28 april
Steeds meer mensen hebben een prik gehad. Minder mensen worden ziek. Daarom is er meer mogelijk vanaf 28 april.
Einde avondklok
Vanaf 28 april om 04:30 is er geen avondklok meer.
Meer bezoekers thuis
Thuis mag u 2 personen per dag ontvangen. Ga maximaal 1 keer per dag op bezoek bij iemand anders.
Terrassen gaan weer open buiten
Terrassen mogen open van 12:00 tot 18:00 uur. U mag op het terras samen met 1 persoon aan een tafel zitten. Kinderen tot en met 12 jaar tellen niet mee. Komt u uit hetzelfde huishouden? Dan mogen er meer mensen aan tafel. Betalen mag binnen. U mag binnen het toilet gebruiken of uw jas en tas ophangen. Binnen draagt u een mondkapje.
Winkels en markten gaan weer open
U mag weer naar de winkel zonder winkelafspraak. Ga winkelen wanneer het rustig is. Bijvoorbeeld vroeg in de ochtend. Ga zoveel mogelijk alleen winkelen. Als u niet alleen kunt winkelen, dan mag u iemand meenemen om u te helpen. Supermarkten hebben weer hun gewone openingstijden. Andere winkels mogen open van 06:00 tot 20:00 uur In de winkels draagt u een mondkapje. Op de markt kunt u weer alles kopen.
Hoger onderwijs 1 dag per week
Studenten aan universiteiten en hoge scholen mogen 1 dag naar school. Dit geldt vanaf 26 april. Op school houden ze 1,5 meter afstand.
Theorie-examen mogelijk
U mag weer theorie-examen voor een rijbewijs doen.
Uitvaart
Bij een uitvaart mogen er maximaal 100 mensen zijn.
Misschien minder maatregelen vanaf 11 mei
Steeds meer mensen hebben een prik gekregen. En er komen meer proeven met testen. Als uit de coronatest blijkt dat mensen geen corona hebben, mogen ze ergens naar binnen. Misschien dat er daardoor vanaf 11 mei meer kan. Met minder maatregelen. Bijvoorbeeld binnen sporten. Of naar de dierentuin. Op 3 mei kijkt de regering opnieuw naar de maatregelen. Dan bekijkt zij welke maatregelen er nodig zijn na 11 mei.
EINDE BERICHT
[15]
”Voor wie de dagelijkse werkelijkheid er een is van volle bedden, doodzieke patiënten en hollen, hollen, hollen. Dat maakt ons besluit van vandaag ook zo ongelooflijk spannend. Het besluit dat we inderdaad het risico aandurven per woensdag 28 april de eerste voorzichtige stap te zetten. En voor het hoger onderwijs per maandag 26 april, zoals eerder besloten. We zijn natuurlijk blij dat dit nu kan, want de samenleving snakt naar meer ruimte”RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (20 APRIL 2021)20 APRIL 2021
Reacties uitgeschakeld voor Noten 1 t/m 15 bij ”Persconferentie 20 april 2021/Het is weer raak!/Rutte, Gevaarlijke Gek, speelt opnieuw Russische Roulette met mensenlevens!/Deel Vier
Een soort van special in deze Strijdkroniek. Het onderwerp: politiegeweld in de Verenigde Staten tegen mensen uit gemeenschappen van zwarte en andere gekleurde mensen, en het verzet daartegen.
De Verenigde Staten beleeft momenteel nieuwe rondes van protest tegen racisme, politiegeweld en de dodelijke combinatie ervan die keer op keer mensen woedend de straat op brengt. Autoriteiten bereiden zich voor op woedend protest naar aanleiding van de naderende uitspraak in rechtszaak tegen Derek Chauvin. Dat is de agent die vorig jaar George Floyd de dood in joeg door meer dan acht minuten zijn knie op de nek te houden en hem zo deed stikken.
Deze racistische politiemoord was aanleiding tot een golf van demonstraties, gevechten met politie, plunderingen en brandstichtingen die hier en dar al de George Floyd Rebellion heet. Het was de grootste verzets- en protestgolf in de Verenigde Staten sinds de jaren zestig van de vorige eeuw. Hier en daar verloor de politie dagen- soms wekenlang de greep op hele stukken binnenstad. Dat gold voor Minneapolis, waar George Floyd om het leven werd gebracht. Het gold ook voor Portland en voor Seattle, waar enige tijd zelfs autonome zones functioneerden waar de politie de toegang werd ontzegd.
Golven van furieuze repressie, aangejaagd door president Trump, konden het verzet slechts terugslaan in combinatie met golven van beloftes en inkapseling vanuit de Democratische Partij. Die inkapseling weekte gematigder, ‘vreedzame’ en dus ‘goede’ demonstranten los van ‘raddraaiers, ‘plunderaars’ en ‘ relschoppers’, oftewel precies die radicale delen van het verzet die ervoor zorgden dat het niet langer mogelijk was het verzet, en de redenen daarvoor, te negeren. Terwijl de radicalen zeer hardhandig werden teruggeslagen, werden de gematigden afgescheept met beloftes over ‘Defund The Police’ die, naarmate de strijd wegebde, steeds minder bleken voor te stellen. De pacificatie van de George Floyd Rebellion bleek op de korte termijn helaas succesvol. Maar het was een kwestie van tijd voor een volgende opvallende politiemoord de strijd weer zou doen ontvlammen.
Die tijd was op zondag 11 april 2021 kennelijk gekomen. Op die dag hield de politie een twintigjarige zwarte man aan. Zijn naam was Daunte Wright. Hij werd verdacht van een overtreding, er bleek nog ene boete en een eerder aanhoudingsbevel uit te staan ook. Hij probeerde te ontsnappen, de politie opende het vuur, even later botste de auto op een andere. Daunte Wright overleed. De plaats: Minneapolis, ‘zo’n 16 kilometer van de plek waar George Floyd overleed nadat een agent minutenlang met zijn knie op zijn nek zat.’(1)
Weer een zwarte man die as omgebracht door een politiemacht waarin schieten keer op keer het standaard-antwoord blijkt elke keer als een zwart persoon zich niet ogenblikkelijk onderwerpt aan wat politie eist. Alsof er de doos straf staat op pogingen om om aan arrestatie te ontkomen. Alsof het leven van een zwart persoon na ‘succesvolle’ aanhouding wel wel veilig is. George Floyd was aangehouden, en volledig in de macht van agenten. Dat redde zijn leven dus niet. Is het gek dat zwarte mensen het op een lopen of rijden zetten als ze in een soortgelijke situatie dreigen te belanden?
Protesten
Vrijwel meteen begonnen mensen in Minneapolis – in Brooklyn Center, om preciezer te zijn – te protesteren. Vrijwel meteen was er politiegeweld tegen de demonstranten. De NOS: ‘Een boze menigte verzamelde zich ‘s avonds voor het politiebureau in Brooklyn Center. Verschillende politieauto’s werden vernield en er werd met stenen gegooid. Als reactie schoot de politie met rubberen kogels. Zeker twee mensen werden gewond.’(2) Aljazeera beschrijft iets soortgelijks, maar voegt toe: ‘Maar opnieuw braken er botsingen uit toen een andere groep van enkele honderden betogers zich verzamelden bij het Brooklyn Center Politiehoofdkwartier en tegen moet getreden werden met traangas en flashbang-granaten.’(3)
Erg veel ‘geweld’ vanuit de terecht geëmotioneerde demonstranten was er duidelijk niet voor nodig om de politie tot grof staatsgeweld te bewegen. Daar mag meteen bij dat er geen enkele reden is waarom deze demonstranten af zouden zien van de middelen die ze nu eenmaal hebben, en hun bereidheid die zo goed mogelijk te gebruiken. Al snel bleek dat de protesten het woedende karakter kregen die de eerste weken van de George Floyd Rebellion kenmerkten. Na de hierboven aangestipte confrontaties ging het verder. ‘vervolgens braken er plunderingen uit bij diverse winkelcentra en zakelijke winkels, plunderingen die zich verspreidden in Minneapolis en St Paul, volgens een plaatselijke nieuwsverslaggever. In Brooklyn Center werden 20 zaken geplunderd, in Middeapolis 24, in St Paul 8.’ Dat bericht de anarchistische website It’s Going Down, in dit soort situaties weer een voortreffelijke bron.(4)
Het bericht voegt er aan toe dat er in een hele reeks andere steden alweer solidariteitsacties waren. Genoemd worden de activistische bolwerken Seattle en Portland, maar ook Los Angeles, San Diego, Omaha, Oakland, Milwaukee, Kalamazoo, Kansas City, Fort Wayne, Louisville, Washington D.C en New York City waar demonstranten een brug probeerden te blokkeren. Politie probeerde dat met de knuppel in de hand te verhinderen. ‘Betogers zonder vrees braken door de eerste politielinie heen terwijl ze riepen: “You can’t stop the revolution”’, zo haalde het verslag een tweet aan.
Dit ziet er allang niet meer uit als een standaardprotest tegen weer een politiemoord. Dit ziet er uit als de vroege stadia van veel meer. Wel standaard was natuurlijk de onderdrukking, met uitgaansverbod en de nationale garde op de been, Standaard waren ook de oproepen vanuit het gezag, plaatselijk en landelijk, veelal hoogst Democratisch, tot en met President Biden, om toch vooral ‘vreedzaam’ te blijven. Kapotte winkelruiten zijn in die kringen nog steeds een groter probleem dan kapotte levens van zwarte mensen.
Intussen kwamen uit Brooklyn Center meer details over de dood van Daunte Wright.(5) De agent die hem doodschoot, zou dat per ongeluk hebben gedaan, jawel. Tim Potter is op opnames te horen als ze ‘Ik taser je! Taser! Taser! schreeuwt naar Daunte Wright. Even later hoor je haar uitroepen: ‘Holy (scheldwoord), ik heb hem neergeschoten!’ Ze had haar taser – overigens ook een wapen waarmee je de dood van iemand kan veroorzaken – voor een pistool aangezien?! Een agente die al 26 jaar bij de politie werkte?! Binnen twee dagen had ontslag genomen, net als haar directe chef. Dat maakt klaarblijkelijk deel uit van de gangbare pogingen om te laten zien dat, heus, echt waar, de overheid politiegeweld tegen zwarte mensen Serieus Nam.
De revolte ging intussen verder. Al Jazeera, over de de tweede protestnacht: ‘Honderden betogers maandagnacht tegenover politie na het vallen van de nacht en uren nadat een uitgaansverbod van zonsondergang tot zonsopgang was aangekondigd door de gouverneur. Toen de betogers weigerden om uteen te gaan begon de politie traangrasgranaten en flashbang-granaten af te vuren’. Sommige mensen vertrokken. ‘En lange linie van politie in rel-uitrusting begon langzaam de achtergebleven menigten terug te dringen terwijl ze ritmisch hun knuppels hun knuppels voor zich duwden. “Move Back”, riep de politie. “Hands Up! Don’t Shoot!” riep de menigte terug.’(6)
Er volgde een derde nacht van confrontatie, met enkele honderden demonstranten, waarvan sommigen flessen en dergelijke naar de politie gooiden. Politie gaf opdracht om uiteen te gaan, demonstranten weigerden dat, politie vielen de menigte aan nadat ze de bijeenkomst onwettig verklaarden. Traangas en flashbangs van politiezijde, stenen en vuurwerk van de kant van de opstandigen.(7)
Het politiegeweld tegen de reeks van demonstraties richtte zich niet alleen tegen demonstranten zelf. Journalisten waren herhaaldelijk doelwit, hetgeen een schandaal op zich werd. Op zaterdag 17 april zag de Minnesota State Patrol – de politie van de staat, niet het stedelijke politiekorps trouwens – zich zelfs genoodzaakt om toe te zeggend at zij van gericht geweld tegen journalisten verder zou afzien.(8) De waarde van die aankondiging is evenredig aan de aandacht en verontwaardiging die dit politiegeweld oproept. Verslapt de aandacht, dan gaat de politie gewoon weer haar repressieve gang. En natuurlijk is het helemaal niet genoeg als agenten zich tegen journalisten inhouden terwijl ze demonstranten wel blijven mishandelen. Dat de politie een public relations probleem heeft, zowel met de moord op Daunte Wright als met het geweld dat ze tegen protesten ontketende, is intussen wel duidelijk.
Chicago
Minneapolis was niet het enige centrum van anti-politieprotest. Niet alleen waren er de genoemde solidariteitsacties. Ook wekte een andere akelige gebeurtenis de aandacht, in Chicago.(9) Daar kwam video-beeldmateriaal naar buiten over weer een politiemoord. Daarop was te zien hoe een agent een door hem jongen toeroept met ‘Stop!’ Even later doet de jongen zijn handen omhoog. De agent schiet. De jongen overlijdt. Zijn naam is Adam Toledo. Zijn afkomst is latino, het voorval gebeurde in een wijk waar mensen van Mexicaanse afkomst wonen. De leeftijd van Adam Toledo: 13 jaar. De agent die hem om het leven bracht heet Eric Stillman en werkte al zes jaar bij de politie. Onervarenheid is keer op keer niet het kenmerk van killer agenten als hij.
De beelden brachten een schok te weeg, en protest bleef niet uit. Honderden mensen liepen in optocht door Chicago, een duizendtal verzamelden zich in een park. Dat was op vrijdag 16 april.(10) Leuzen van actievoerders in het park: ‘Stop killing kids’, en ‘CPD can’t be reformed’. CPD staat voor Chicago Police Department, het plaatselijke politiekorps. Dat kan dus niet worden hervormd, volgens de leus. Overigens: waar The Guardian, waaraan ik bovenstaande informatie ontleen, spreekt van duizend protesterenden in het park, spreekt Common Dreams van ‘duizenden’.(11)
‘De politie van Chicago kan niet worden hervormd’: een slogan als deze laat zien hoe sterk de radicale scherpte in dit type protesten de afgelopen jaren is gegroeid. In eerdere hoogtijdagen van Black Lives Matter, in 203 tot en met 2016, was de boosheid ook enorm. Maar toen domineerden juist omroepen om de politie te hervormen, agenten te verplichten een bodycam te dragen. Inmiddels zien en ervaren mensen hoe weinig vorderingen zulke hervormingen maken, en hoe weinig ze uithalen als ze worden doorgevoerd. De dood van Daunte Wright is door de bodycam van de verantwoordelijke politiefunctionaris bepaald niet voorkomen. Dat demonstranten nu luidop zeggen dat het Chicago politiekorps niet te hervormen is, stemt hoopvol, zoals elk einde der dodelijke illusies hoopvol kan stemmen.
Demonstraties gingen buiten Chicago ook door. Common Dreams meldde bijvoorbeeld naast de ‘duizenden’ in Chicago ook demonstraties in Washington D.C, met een duizendtal actievoerders, en honderd arrestaties. Dit gebeurde in de ‘zesde opeenvolgende nacht van demonstraties’, aldus het bericht. Nacht aan nacht demonstreren, dag in dag uit de politie trotseren: de contouren van een Daunte Wright/Adam Toledo Rebellion beginnen zich af te tekenen.
En verder…
Intussen maken autoriteiten zich dus op voor wat er kan gebeuren in reactie op de uitspraak in de rechtszaak tegen Derek Chauvin , de man van die dodelijke knie op de nek van George Floyd. Het is nu al duidelijk dat het idee dat de moordenaar van George Floyd met slechts een lichte veroordeling wegkomt – dood-door-schuld, doodslag, zoiets, in plaats van moord – tot grote woede gaat leiden. In Philadelphia is de gouverneur maar vast begonnen om duizend leden van de National Guard in paraatheid te brengen ‘in voorbereiding op enige potentiële onrust volgend op de uitspraak in de berechting van Derek Chauvin, aldus de Philadelphia Inquirer .(12)
O ja, de gouverneur die aldus de komende repressie aan het voorbereiden is, is lid van de Democratische Partij. Ik zeg het er maar bij voor degenen die in die partij nog steeds een soort bondgenoot wensen te zien in de strijd tegen staatsgeweld, racisme, en de de dodelijke combinatie ervan waarin de Amerikaanse politie zo uitblinkt.
Opmerking 20 april 14.00: enkele onnauwkeurigheden weggewerkt na feedback van een alerte lezer – waarvoor dank!
Onderstaand artikel schreef ik eind 2020 voor Geedi, Nieuwsbrief Somalië, nr. 16, Winter 2021. inmiddels verschenen. Die vind je online via geedi.org Dank aan Gijs Gielen voor het verschaffen van nuttige informatie.
Het Jaar van de Sprinkhaan – het zoveelste
2020 is het jaar van COVID-19, de akelige pandemie die wereldwijd huishoudt. Die pandemie heeft ook Somalië niet bepaald overgeslagen, Maar terwijl coronavirus en pandemie de aandacht opslokten, voltrok zich ook een andere catastrofe. Sprinkhanen, heel veel sprinkhanen, gigantische zwermen van velden en akkers kaalvretende sprinkhanen. Ook die plaag trof Somalië.
Al in december 2019 klonk er alarm. Toen al zei de wereldvoedselorganisatie FAO dat Somalië in geen 25 jaar zo’n ernstige sprinkhanenplaag had doorgemaakt.(1) De schade aan akkers en gewassen was al aanzienlijk. In de eerste maanden van 2020 kwamen er andere alarmerende berichten. In februari van dat jaar riep Somalië vanwege de sprinkhanen de noodtoestand uit. In buurlanden was de toestand nog ernstiger: Kenya had de ergste sprinkhanenplaag in 75 jaar.(2) In die maanden verschenen er sprinkhanenzwermen in het ene land na het andere, van Kenya en Ethiopië tot in India. Volgens de FAO in maart 2020 liep de voedselvoorziening van 25 miljoen mensen gevaar.(3)
Hoe werkt zo’n plaag?
Sprinkhanenplagen zijn een steeds weerkerend verschijnsel in Oost- en Noord Afrika en in zuidelijk en zuidwestelijk Azië. Maar er zijn tekenen dat ze in frequentie toenemen. Tegelijk is de bestrijding van de plaag juist in veel landen in deze regio’s niet gemakkelijk. Hoe werkt zo’n plaag?
Sprinkhanen leggen eitjes in vochtige grond. Die komen uit, dan krijg je een soort larven: sprinkhaanachtige wezens, maar zonder vleugels. Na weer een tijdje komen de vleugels. In eerste instantie leven de sprinkhanen dan relatief los van elkaar. Maar als de aantallen groot zijn en ze zitten dicht opeen, dan veranderen ze van kleur en gedrag. Solitaire, dat wil zeggen ‘alleenstaande’ sprinkhanen zijn nog selectief in wat ze eten. Maar als ze in grote groepen leven, veranderen hun eetgewoonten en eten ze alles wat plantaardig is. Zo krijg je dan zwermen van sprinkhanen die op akkers en weidegebied landen en weer vertrekken nadat ze alles hebben kaalgevreten.
Elke sprinkhaan eet dagelijks het eigen gewicht. Een wolk van sprinkhanen met een oppervlakte van een vierkante kilometer eet zoveel als 35.000 mensen. Maar een wolk kan ook tientallen vierkante kilometers oppervlakte bestrijken. ‘Een sprinkhanenzwerm met de omvang van Parijs eet dezelfde hoeveelheid voedsel als half de bevolking van Frankrijk’, aldus de Frequently Asked Questions-pagina die de FAO aan de sprinkhaan heeft gewijd.(4)
Het gaat trouwens bij zo’n wolk om veel, heel veel sprinkhanen. Weer de FAO:‘Sprinkhanen zwermen variëren in omvang van een vierkante kilometer tot enkele honderden vierkante kilometers. Er kunnen minstens 40 miljoen en soms tot aan de 80 miljoen volwassen sprinkhanen in elke vierkante kilometer zwerm zijn.’ Een vierkante kilometer die het eten van 35.000 mensen opeet: dat betekent dat 100 vierkante kilometer zwerm het eten van 3 en een half miljoen mensen verorbert. De sprinkhanenwolken verplaatsen zich met de wind, soms met een snelheid van 130 kilometer op een dag als de wind mee zit. Er is weinig fantasie voor nodig om te bedenken dat boeren in Somalië zich grote zorgen maken bij de nadering van zo’n wolk.
De huidige sprinkhanenplaag is ontstaan rond de Rode Zee, in Jemen bijvoorbeeld. Het was de nasleep van ongebruikelijk veel regenval ten gevolge van tropische storm Mekunu in 2018.(5) Precies daardoor krijg je de vochtige grond die voor de voortplanting van de dieren wezenlijk is. Wetenschappers leggen dan ook een verband met klimaatverandering, ook al is dat verband omstreden. Die klimaatverandering leidt in het gebied van de Indische Oceaan waar ook Somalië aan grenst, tot frequenter tropische stormen en bijbehorende regens. De condities waarin sprinkhanen eitjes gaan leggen en zich pijlsnel gaan vermenigvuldigen, komen vaker voor. Daarmee stijgt dus de kans op sprinkhanenplagen. Het is een wrang idee: in een regio waar juist droogte mislukte oogsten en hongersnoden kan bevorderen, biedt dus ook regen geen geruststelling. Normaal gesproken is de boel na een half jaar zo opgedroogd dat de voortplanting stokt. Maar waar binnen die tijd een nieuwe storm voor nieuwe regens zorgt, kan de voortplanting snel blijven gaan. De vooruitzichten zijn niet erg gunstig. Recent is er, uitgerekend in Somalië, ook weer een tropische storm op bezoek geweest. Regen, natte grond, eitjes, larven, sprinkhanen. Heel veel sprinkhanen. Dat zijn de vooruitzichten.
Is bestrijding mogelijk?
Is bestrijding mogelijk? Jazeker, maar makkelijk is het niet. Dorpsbewoners gebruiken vuur, rook en lawaai om zwermen te verdrijven. En ze slaan zoveel mogelijk sprinkhanen dood. Je kunt je indenken dat een zwerm van 40 miljoen sprinkhanen die vele vierkante kilometers bestrijkt, daar niet bijster van onder de indruk is.
Er is ook grootschalige bestrijding, gecoördineerd door de FAO die daarover uitvoerig rapporteert. Die rapportage leest als beschrijvingen van complete oorlogsoperaties. Verkenners in het veld, deels vrijwilligers uit de plaatselijke bevolking, deels professionals. Apps om informatie over sprinkhanen door te geven. Transportvoertuigen, vliegtuigen, helikopters. De operaties bestrijden vervolgens de sprinkhanen door ze met pesticiden deels bio-pesticiden, maar voor het overgrote deel gewone bestrijdingsmiddelen – te bespuiten. En ja, de verslaglegging noemt resultaten die met trots worden vermeld. Vele tienduizenden hectare landbouw –en veeteeltgrond gered. De voedselvoorziening van zoveel miljoenen mensen zeker weten te stellen. O ja, en dode sprinkhanen! Heel veel dode sprinkhanen. In de voortgangsrapportage die de periode van mei tot augustus 2020 in de Hoorn van Afrika en Jemen beslaat,(6) wordt de dood van maar liefst 515 miljard sprinkhanen gemeld. Ik moest bijna lachen toen ik het las, want hoe tel je zoiets? Het lachen vergaat je echter als je even stilstaat bij de totale aantallen sprinkhanen die, verspreid over een heleboel van die gigantische zwermen op pad zijn in de Hoorn van Afrika en in Azie. – tientallen miljoenen sprinkhanen per vierkante kilometer zwerm, tientallen vierkante kilometers per zwerm, reken maar uit. Zijn die 515 miljoen dode sprinkhanen wel meer dan een druppel op een gloeiende plaat?
En wat te denken van de bestrijdingswijze: gif spuiten? Weliswaar gaat dat iets subtieler dan vroeger: in de jaren vijftig van de vorige eeuw spoot met dieldrin op de gewassen.(7) De sprinkhanen kwamen, aten en sti8erven aan het gif. Maar het gebruik van dieldrin is gelukkig afgeschaft: het waren niet alleen de sprinkhanen die aan het landbouwgif overleden, de milieuschade was enorm. Het huidige spuiten zal minder schadelijk zijn, maar aan de effectiviteit wordt getwijfeld. Intussen worden er nieuwe methoden onderzocht, zoals een virus dat sprinkhanen doodt maar andere dieren en planten met rust laat. Studenten in Delft hebben dat uitgedokterd.(8) Het klinkt enerzijds veelbelovend maar je houdt tegelijk je hart vast. Een virus? Blijft dat zich gedragen zoals de studenten nu menen te weten? Geen gevaar voor mutaties? Geen onverwachte bij-effecten? Een sprinkhanenplaag bestrijden om er een nieuwe pandemie of milieuramp voor terug te krijgen lijkt me niet de bedoeling.
Wat bestrijding extra bemoeilijkt, juist ook in een land als Somalië, dat zijn politieke omstandigheden. Bestrijding vergt voertuigen en dus ook vliegtuigen. Het helpt niet als de voertuigen rond moeten rijden in gebied waar mijnen uit het laatste militaire conflict liggen. Het helpt nog minder als het conflict nog voortwoedt. In Somalië wordt nog steeds de strijd van de radicaal islamistische Al-Shabaab-militie. De CIA voert nog steeds operaties uit tegen die militie en tegen echte of vermeende Al Qaeda-strijders. Dit maakt de uitvoering van de operaties tegen de sprinkhanen riskant. Dat de bestuurlijke aandacht intussen nogal is afgeleid door COVID-19 is ook niet echt bevorderlijk. Maar ook als de omstandigheden gunstiger zijn blijft bestrijding dus moeizaam, en uit milieu-overwegingen problematisch. In de praktijk houdt een plaag pas op als de droogte zo lang duurt dat de voortplanting stokt en de zwermen vrijwel ongecontroleerd zijn uit geraasd.
Wat dan?
Dat betekent dat de regio – ook Somalië – het vooral zal moeten hebben van een zodanige voedselvoorziening dat er voorraden kunnen worden gevormd die beschikbaar gemaakt worden als een sprinkhanenplaag de oogst grotendeels doet mislukken. Beschikbaar, niet enkel voor mensen met ruim voldoende geld, maar juist ook voor de straatarme meerderheid van de bevolking. Aanleg, beheer en distributie van zulke voorraden vraagt om een bestuursvorm waarin juist de noden van die arme bevolking centraal staan, en waarin die bevolking ook zeggenschap heeft op de bijbehorende gang van zaken. Dat biedt wellicht meer perspectief dan alle kaarten te zetten op de semi-militaire, miljoenen verslindende en milieu bedreigende aanpak van sprinkhanenplagen die nu gangbaar is.
6 FAO, ‘Desert locust upsurge – Local progress report on the response in the greater Horn of Africa and Yemen (May – August 2020)’, http://www.fao.org/3/cb1500en/cb1500en.pdf
7 Cor Speksnijder, “De macht van de massa’, Volkskrant, 8 februari 2020
8 Nathalie Strijker, ‘Studenten strijden tegen sprinkhanen’, 29 oktober 2020, Kidsweek
Opmerking, 14 april, 16.21 uur: nogal wat foutjes gecorrigeerd, dank oplettende lezer.
Peter Storm
Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Het Jaar van de Sprinkhaan-het zoveelste
Drie dagen duurde de Slag van Breda. Zaterdagmiddag begonnen de schermutselingen. Die groeiden in de avond uit tot een serieus offensief dat in de loop van zondag enorme proporties kreeg. Maandag gingen de confrontaties door, tot de vijand aan het eind van de middag de strijd opgaf en het slagveld snel begon te ontruimen.
Een eerste balans. Verliezers: een arrogant commercieel radiostation, een zeker zo hooghartige burgemeester, een Fieldlab-project dat massage richting versoepelingen verpakt als wetenschappelijk experiment, en een kabinet dat liever virus verspreidt dan mensen beschermt. Winnaars: zorgverleners in het Amphia ziekenhuis, waaronder chirurg Rogier Crolla die met zijn petitie de Slag om Breda in gang zette, al die mensen die via die petitie hun afkeer van het virusverspreidingsfeest tot uiting brachten en nog heel veel mensen meer voor wie deze tik op de vingers tegen het onverantwoordelijke kabinetsbeleid opluchting en v pret brengt. De commerciële virusverspreiders zijn te ver gegaan, en we hebben ze een bloedneus bezorgd.
Hoe kwam het zo ver? Radio 538, een commerciële zender, zou op 24 april ter gelegenheid van Koningsdag een groot feest organiseren met een flinke rij artiesten. Dit alles in het kader van Fieldlab-experimenten waarin uitgeprobeerd wordt hoe je grote aantallen mensen weer samen kunt laten komen zonder dat de verspreiding van corona al te grote vleugels krijgt. Dat was althans de officiële redenering. Uit de hoek van de Bredase horeca kwam de kritiek: wij onze terrassen dicht, en eventjes verderop een feestvierende consumerende menigte? Het is niet fair! Uit wetenschappelijke hoek kwam kritiek dat je voor serieus onderzoek dit soort grote feesten niet nodig had.(1)
Uit weer andere hoek kwam de vaststelling dat er wel erg merkwaardige verbindingen waren tussen het Fieldlab-gebeuren en de radiozender. ‘Saillant detail: Fieldlab-programmamanager Pieter Lubberts werkte in het verleden zelf bij Radio 538 als manager Operations, waar hij onder andere verantwoordelijk was voor de organisatie van evenementen. Ook hield hij zich bezig met het jaarlijkse 538- Koninginnedagevenement op het Amsterdamse Museumplein’.(2) Ons kent ons. Of het hier in de strikte zin van het woord om corruptie ging, kan ik niet zeggen. Maar het oogt minstens als onfrisse belangenverstrengeling. Intussen was onduidelijk of Breda vanuit Den Haag was gevraagd om medewerking, of dat burgemeester Paul Depla zelf ‘zijn’ stad in de aanbieding had gedaan voor zo’n project. Kennelijk is het tweede het geval.(3)
Maar toen dit soort dingen duidelijk werden, was de Slag om Breda al in volle gang. Zaterdag 17 april bleek Rogier Crolla, chirurg in het Apmhia Ziekenhuis, een petitie te hebben gelanceerd. Dat ziekenhuis ligt vlak bij het Chasseveld, waar het 538 Oranjefeest zou plaatsvinden. De petitie noemde dat feest dan ook een ‘slag in het gezicht’ van de zorg. Terecht: feestende menigte betekent meer besmettingen, meer mensen zien, extra werk voor de al overbelaste zorg. Maar dat niet alleen: je kunt geen tienduizend mensen laten feesten en drinken zonder dat er een aantal onwel worden, gewond raken wegens een vechtpartijtje of kapot glas of weetikwat. Een overbelaste eerste hulp is net wat de zorg er niet nog bij hoeft te hebben. Arjan van den Broek, verpleegkundige in Amphia, blij met de bijval die de petitie kreeg: ‘Op zo’n feest wordt natuurlijk gedronken, dat is ook geen probleem, maar als je dan op de fiets stapt, valt en iets breekt, dan wordt het een probleem. Die capaciteit in het ziekenhuis is gewoon veel minder.’(4) Zo’n feest is extra druk op de zorg, en het komt over als dikke middelvinger in het gezicht van al die genen die er al zo hard moeten werken.
Toen Arjan zijn blijdschap etaleerde, liep de petitie dus al. En hoe! Zaterdag, 16 uur was de petitie volgens Omroep Brabant ‘al meer dan duizend keer getekend’. Verderop in hetzelfde bericht: ‘Update: zaterdag rond 20.00 uur was de petitie al 25.000 keer getekend.’(5) Later diezelfde dag: ‘Rond half elf zaterdagavond stond de teller op 50.000 handtekeningen, rond elf uur was dat opgelopen tot 56.000’.(6) Zondag: ‘Een petitie van een arts van het Bredase Amphia Ziekenhuis tegen de 538-Oranjedag is al meer dan 200.000 keer ondertekend. Rond 16.45 uur werd dat aantal bereikt. De petitie wordt tot zo’n 300 keer per minuut ondertekend’(7) Uiteindelijk behaalde de petitie meer dan 375.000 steunbetuigingen.
Overheid en commercie voelden de snel groeiende druk, en begonnen te reageren. We willen alleen maar helpen! Dat was de tearjerkers-toon van Fieldlab Evenementen dat hun graaivertoning in gevaar zagen komen.(8) We kunnen toch niet zomaar afblazen omdat er een petitie is? Zo schamperde burgemeester Depla.(9) Aan hem wat mij betreft de vraag: had je dan liever dat er 200.000 mensen probeerden plaats te nemen op de publieke tribune tijdens de speciale gemeenteraadszitting die maandag aan de kwestie zou worden gewijd? Die vergadering is overigens uitgesteld.
Depla verzette zich dus tegen het afblazen van dat feest. Maar het was bij hem dus al wel denkbaar geworden dat het feest niet door zou gaan onder druk vanuit de bevolking. Dat was dus al bereikt. En toen liet ook het kabinet de arme burgemeester in de steek: het kabinet was voorstander van Fieldlabs in het algemeen, maar of het feest in Breda door kan gaan, was een kwestie van openbare orde, dat moesten ze in Breda zelf maar uitzoeken.
Precies die openbare orde-kwestie werd het gemeentebestuur kennelijk te veel. Toen politiebonden aankondigden ze wegens CAO-actie geen personeel bij het feest wilden inzetten, toen ook nog berichten gingen circuleren over allerhande protest – geruchten in die zin aanblazen is trouwens heel eenvoudig, heb ik gemerkt… – vond Depla het kennelijk welletjes. Maandag tegen het eind van de middag werd bekend dat de gemeente Breda geen vergunning aan het 538-Oranjefeest ging verlenen. Bij het NOS-journaal was kort erna al te zien dat het afbreken van al aangelegde voorzieningen in volle gang was. De vijandelijke troepen waren zich al aan het terugtrekken. We – ja, ik heb ook getekend, wat ik bij petities zelden doe, en de petitie een dutje helpen geven waar ik kon – hadden gewonnen!
Zorgmedewerkers, ondersteund door steeds meer verontruste en verontwaardigde mensen, hebben de machten van commercie, arrogantie en onverantwoordelijk virusverspreidingsbeleid via deze petitie dus een stevige nederlaag weten toe te brengen. Openbare orde, en niet de aandacht voor de zorg, was uiteindelijk het motief waarachter bestuurders zich verscholen bij hun afblaasbeslissing. Maar het besluit verwijst wel degelijk ook naar ‘maatschappelijke onrust’.(11) Hoe dan ook: zonder het initiatief van die bezorgde chirurg, zonder de enorme steun die zijn initiatief in no time kreeg, was die ‘maatschappelijke onrust’ niet op deze wijze en met deze kracht duidelijk geworden. De teller van de petitie kwam uiteindelijk iets boven de 375.000 uit.
Dit is wel degelijk een overwinning voor zorg en zorgzaamheid. Het woord is nog eventjes aan chirurg Rogier Crolla. Diens commentaar: ‘Ik heb mijn doel bereikt.’ Hij voegt er veelbetekenend aan toe: ‘Ik denk dat de mensen die je normaal gesproken niet hoort, hun zegje hebben gedaan.’ Dat zou zomaar kunnen, en dat heeft effect gehad ook. Nu verder!
Onderwerp:Oproep tot verbreking van alle banden met CAF vanwege betrokkenheidbij de Israelische bezettingspolitiek
Geachte DirectieGeacht Management
Vooraf:Als u erachter staat, dat mensen worden bezet, van hun land wordenverdreven, worden bestolen en/of geintimideerd, lees dan niet verder.
[Een soortgelijke brief is eveneens verzonden naar het GVB en de NS, die net zoals u met CAF in zee zijn gegaan]
Volgens betrouwbare informatie, die mij bereikt heeft, bent u een samenwerkingsverband aangegaan met CAF, de Spaanse leverancier vantreinen en trams [1] en ik roep u per onmiddellijk op om dit misdadigebedrijf uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten! Reden [en dat verklaart dan ook direct waarom ik dit CAF bedrijf”misdadig” noem]:De CAF betrokkenheid bij de Israelische bezettings en landroof politiek! Hoewel u daarvan op de hoogte had moeten zijn en daarom sowieso nietmet CAF in zee had moeten gaan, zal ik het nog eens uitleggen: CAF, dat Spaans-Baskische trein en tramvervoerbedrijf, werkt in opdracht vanIsrael aan de uitbreiding van de ”Jerusalem Lightrail”, een sneltramverbinding,die West Jerusalem verbindt met de in bezet Palestijns gebied gelegenillegale nederzettingen in Oost-Jerusalem [Oost-Jerusalem is dus, zoalsu dient te weten, door Israel bezet gebied] [2]Deze samenwerking van CAF aan Lightrail dateert reeds van 2019! [3]
WAAROM MISDADIG? Ik heb het hierboven al geschreven:Dat CAF bedrijf is misdadig, omdat het willens en wetens meewerkt[en eraan verdient!] aan de instandhouding van de misdadige Israelische bezetting [4] en de direct daaruit voortvloeiende even misdadigenederzettingenpolitiek!Niet alleen zijn die in bezet Palestijns gebied gebouwde nederzettingenillegaal volgens het Internationaal Recht [5], er is ook overduidelijksprake van directe landroof, omdat bezet Palestijns gebied is GESTOLENvan de bezette Palestijnse bevolking [die van hun rechtmatige gebied isverdreven] ten gunste van uit Israel afkomstige Joodse inwoners, aan wie opvoormalig Palestijns land [of huizen] bewoningen en land is toegewezen.En alsof dat nog niet erg genoeg is, is er regelmatig sprake van terreur en geweld van deze kolonisten [bewoners van de illegale nederzettingen] tegenover de bezette Palestijnse bevolking, al dan niet ondersteund doorIsraelische veiligheidstroepen!Lees er de Israelische mensenrechtenorganisatie B’stelem maar opna! [6] UW OPDRACHT Het zou u niet eens meer gezegd moeten worden!Niet alleen had u nooit met CAF, dat de Israelische bezettings en kolonisatiepolitiek faciliteert [7] en er direct aan verdient, in zee moeten gaan, omdatu alle informatie, die ik u hier heb aangedragen, ook wel had kunnen vinden,nu u dus van deze informatie voorzien bent, die anderen dan ik u ook hebben aangedragen [8], dient dit misdadige bedrijf, CAF, per directuit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten!Niet alleen vanwege CAF’s misdadige involvement met Jerusalem Light Rail[zie wat ik daarover reeds geschreven heb in bovenstaande], maar ookdoor de hardleersheid van dit bedrijf.Weet u, dat concurrenten van CAF, zoals Alston, Siemens, Bombardier, Systraen Maquarie zich WEL hebben teruggetrokken uit de Jerusalem Light Railaanbesteding? [9]Neen?Dan weet u het nu! En dat voorbeeld dient u ook te volgen
EPILOOG Ik heb het al duidelijk gemaakt en hoef er weinig meer aan toe te voegen:U bent in zee gegaan met CAF, een totaal fout bedrijf, dat door haar betrokkenheid bij Jerusalem Light Rail, medewerkt aan de facilitering eninstandhouding van een van de meest kwalijke aspecten van de Israelischebezettingspolitiek:De in bezet Palestijns gebied gestichte Joods-Israelische nederzettingen,in strijd met het Internationaal Recht [10] en tot stand gekomen door regelrechtediefstal en landroof. BAH! Daarvan zou u uit uzelf moeten zeggen:Bij zo’n vieze Club wil ik niet horen en er zeker geen vervoermiddelenvan willen afnemen. Dus nu een duidelijke waarschuwing en eis van mijn kant, waarschijnlijkvoorafgegaan door vele anderen [11] MIJDT CAF IN DE TOEKOMST, GA NIET MEER MET DEZE MISDADIGERS IN ZEE! Anders bent u betrokken bij Bloedgeld, Bezetting en Landroofen staat u erachter, dat dat mensen worden bezet, van hun land wordenverdreven, worden bestolen en/of geintimideerd. Dat maakt u dan tot mede crimineel Mijdt dus in de toekomst CAF!Het is al erg genoeg, dat u met hen in zee gegaan bent. Vriendelijke groeten Astrid EssedAmsterdam NOTEN
U-OV en het trambedrijf van de provincie Utrecht hervatten zondag de testritten op 61 tussen Utrecht Centraal en IJsselstein-Zuid. Deze ritten met de nieuwe Urbos 100-tramstellen van de Spaanse fabrikant CAF moesten op zondag 7 februari worden stilgelegd vanwege het winterse weer. De testritten worden zondag met meerdere trams uitgevoerd over het gehele traject van de vernieuwde tramlijn 61. Omdat het hier gaat om testritten zijn reizigers nog niet toegestaan aan boord van de trams op lijn 61. De trams op lijn 60 tussen Utrecht en Nieuwegein-Zuid rijden dan wel een normale zondagsdienstregeling met reizigers.TestrittenDe testritten staan vooral in het teken van een punctuele dienstregeling rijden. Daarbij wordt gereden op een vast tijdschema van een kwartierdienst. Dit betekent dat op het spoor tussen Nieuwegein-Centrum en IJsselstein-Zuid vier keer per uur per richting een tram langskomt.Tijdens deze testritten wordt gecontroleerd hoe alle technische systemen functioneren wanneer de trams in deze frequentie rijden. Daarbij wordt ook de dagelijkse operatie van vervoerder U-OV beproefd. Zo wordt getest hoe het openbaar vervoer verloopt wanneer de trams richting Nieuwegein-Zuid en IJsselstein rijden over het splitsingswissel in Nieuwegein.Na de proefritten van zondag volgt een nieuwe serie uitgebreide ritten waarin de dienstregeling van tramlijn 61 wordt getest. EINDE BERICHT
THE RIGHTS FORUM
SLUIT SPAANSE TREINENBOUWER CAF UIT VAN AANBESTEDINGEN
Twee Palestijnse vakbondsfederaties dringen aan op uitsluiting van CAF van aanbestedingen in Nederland. De Spaanse leverancier van treinen en trams is in Israël/Palestina betrokken bij oorlogsmisdaden. Met een e-mail kunnen Nederlanders hun oproep steunen.
Eind maart stuurden de Algemene Federatie van Onafhankelijke Vakbonden Palestina en de Palestijnse Nieuwe Federatie van Vakbonden een oproep aan de NS, het Amsterdamse GVB en de provincie Utrecht om hun huidige leverancier van ‘rollend materieel’, het Spaanse CAF, uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten. Nederlandse burgers kunnen hun oproep per e-mail steunen. Inmiddels hebben meer dan twaalfhonderd Nederlanders dat gedaan. Aanleiding voor de actie is de ontsporing van het voorheen respectabele bedrijf.
De ontsporing van CAF
CAF – voluit Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles – werkt in opdracht van Israël aan de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies in Palestijns Oost-Jeruzalem en op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Het project beoogt de illegale Israëlische kolonisering van de Palestijnse gebieden dieper te verankeren.
De Israëlische kolonisering is in strijd met het internationaal recht, en geldt onder de Conventies van Genève en het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof als een oorlogsmisdaad. Daarnaast gaat de kolonisering gepaard met een regime van militaire bezetting en apartheid, en met structurele schendingen van de mensenrechten.
Daar moet je als bedrijf niet aan meewerken. Dat vonden ook Siemens, Bombardier, Alstom en andere bedrijven die zich terugtrokken als potentieel partner in de JLR. Met dat besluit leefden zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en andere internationale gedragscodes na, die betrokkenheid van bedrijven bij rechtenschendingen tegengaan. Anno 2021 geldt naleving daarvan als ondergrens voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Desondanks begaf CAF zich in augustus 2019 in het JLR-project. Daartoe werd een alliantie aangegaan met het Israëlische bedrijf Shapir Engineering, en samengewerkt met de Israëlische financier Bank Hapoalim. Zowel Shapir als Hapoalim staan op de ‘zwarte’ VN-lijst van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering en de daarmee samenhangende rechtenschendingen. Intussen is ook CAF gekandideerd voor een plek op de lijst.
GEEN ACCEPTABELE PARTNER
In maart publiceerden wij een uitvoerig artikel over de rol van CAF, en over de gevolgen ervan voor het bedrijf. Dat is zwaar onder vuur komen te liggen – eerst van de eigen werknemers en de Baskische regio waar het is gevestigd, maar intussen wereldwijd.
Van Mexico tot Noorwegen worden overheden en bedrijven opgeroepen CAF uit te sluiten van aanbestedingen en contracten.
Dat gebeurt nu ook in Nederland, waar CAF treinen, trams en metro’s bouwt voor bedrijven en overheden als de NS, het Amsterdamse openbaar vervoerbedrijf GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam. Die opdrachtgevers worden nu per e-mail opgeroepen om CAF geen rol in nieuwe aanbestedingen en opdrachten meer te gunnen.
De e-mail-actie, die ook in andere Europese landen wordt gehouden, is geïnitieerd door de Palestijnse BDS Movement, die in 2005 met steun van 171 Palestijnse maatschappelijke organisaties werd opgericht, en intussen geldt als belangrijkste representant van de geweldloze strijd voor Palestijnse rechten. Op de website van BDS Nederland (voorheen docP) is meer te lezen over de actie en de BDS-beweging.
EINDE BERICHT
[2]
”Development of the light rail line is bringing prosperity and growth to the city’s real estate and business sectors, an upsurge in cultural and entertainment centers, and accessibility to the downtown area for residents of large neighborhoods, such as Pigat Ze’ev.”
The transport authority JTMT (Jerusalem Transportation Masterplan Team) has chosen the TransJerusalem J-Net Ltd consortium, consisting in the CAF Group and the construction firm Saphir, for the Jerusalem light rail project. The project value is 1.8 billion EUR.
The so-called Green line is a PPP (Private-Public Partnership) scheme and includes the construction of 20.6 kilometres of new track, 53 stations and a depot. Jerusalem opened its’ first light rail line, the red line in 2011. The new Green line uses the current Red Line on a stretch of 6.8 km. The contract also includes the design and supply of 114 low-floor Urbos trams (which will be operated as double-tractions) for the new Green Line and the refurbishment of the 46 units which are currently in service on the existing Red Line.
114 Urbos trams and 25 years of operation
The project scope of the consortium will also include the supply of the signalling, energy and communication systems, as well as the operation and maintenance of both lines for 15 and 25 years respectively, with the possibility of extending the term of operation. The CAF Group’s scope of this project exceeds 500 million EUR. The Group will also have a 50% stake in the company that will manage the operation and maintenance of both lines. The project is expected to be implemented this year with the new network fully operative by 2025.
The future network
The tram’s Red Line currently extends along 13.8 km with 23 stations distributed on the route, was inaugurated in 2011 and providing transport to over 145,000 passengers on average per day. The Green lines is expected to have a ridership of 200,000 passengers per day. It will link the two campuses of the Hebrew University of Jerusalem and continue south via Pat junction to Gilo while using a common section with the Red line in the city centre until the terminus of the Tel Aviv – Jerusalem railway station which was inaugurated in 2018.
Of the eight entities that participated in the preliminary stages, only two consortiums submitted bids in the final stage. The other consortium consisted in the companies Shikun & Binui and Egged (Israel), CRRC (China), Comsa (Spain), Efatec (Portugal) and MPK (Poland). Siemens, Alstom and Bombardier are reported to have left the tender process at an earlier stage. The companies did not officially withdraw from the process due to political reasons. Nevertheless, the light rail development in Jerusalem has been criticized in the past as both lines run through the disputed area of East Jerusalem.
JERUSALEM Transportation Masterplan Team (JTMT) has awarded the TransJerusalem J-Net consortium, comprised of CAF and the construction firm Shapir, a €1.8bn contract to undertake an extension to the Jerusalem light rail network.
The Private-Public Partnership (PPP) includes the construction of 27km of new track, 53 new stations and various depots covering a 6.8km extension to the Red Line, and the new 20.6km Green Line. The Red Line is currently 13.8km long with 23 stations, and carries around 145,000 passengers daily.
The consortium will also design and supply 114 new Urbos LRVs for the Green Line, and the refurbishment of the 46 vehicles currently in service on the Red Line.
The contract includes the signalling, energy and communication systems, as well as the operation and maintenance of both lines for 15 and 25 years respectively, with the possibility of extending the term of operation.
CAF’s share of the contract is worth more than €500m, and includes the vehicle’s supply and refurbishment, signalling, energy and communication systems and project integration. CAF will also have a 50% stake in the Special Purpose Vehicle (SPV) company that will manage the operation and maintenance of both lines, which is expected to have a €1bn turnover.
Construction is expected begin later this year with the new extensions fully operational by 2025.
Shikun & Binui and Egged (Israel), CRRC (China), Comsa (Spain), Efatec (Portugal) and MPK (Poland) also submitted bids for the contract.
”The establishment of the settlements contravenes international humanitarian law (IHL), which states that an occupying power may not relocate its own citizens to the occupied territory or make permanent changes to that territory, unless these are needed for imperative military needs, in the narrow sense of the term, or undertaken for the benefit of the local population.”
”It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory”
When a territory is placed under the authority of a hostile army, the rules of international humanitarian law dealing with occupation apply. Occupation confers certain rights and obligations on the occupying power.
Prohibited actions include forcibly transferring protected persons from the occupied territories to the territory of the occupying power. It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory. Any measure designed to expand or consolidate settlements is also illegal. Confiscation of land to build or expand settlements is similarly prohibited.
ILLEGALITEIT NEDERZETTINGEN VOLGENS ARTIKEL 49, 4E CONVENTIE VAN GENEVE
”Individual or mass forcible transfers, as well as deportations of protected persons from occupied territory to the territory of the Occupying Power or to that of any other country, occupied or not, are prohibited, regardless of their motive.”
”Digital companies are revolutionizing how the world does tourism. Corporations like Airbnb, Booking.com, Expedia and TripAdvisor, which dominate the multi-billion-dollar global online tourism industry, have become hugely successful. These companies all also list numerous hotels, B&Bs, attractions or tours in Israeli settlements in the Occupied Palestinian Territories (OPT). They are doing so despite knowing that Israel’s settlements are illegal under international law, and a war crime.”
AMNESTY INTERNATIONAL
BY LISTING PROPERTIES AND ATTRACTIONS IN ISRAELI
SETTLEMENTS, DIGITAL TOURISM COMPANIES ARE PROFITING
”Violence by settlers (and sometimes by other Israeli civilians) toward Palestinians has long since become part of daily life under occupation in the West Bank. These actions range from blocking roads, throwing stones at cars and houses, raiding villages and farmland, torching fields and olive groves, and damaging crops and property to physical assault, sometimes to the point of hurling Molotov cocktails or using live fire. Over the years, this widespread violence toward Palestinians has resulted in injuries to life and limb, as well as damage to property and land.”
Violence by settlers (and sometimes by other Israeli civilians) toward Palestinians has long since become part of daily life under occupation in the West Bank. These actions range from blocking roads, throwing stones at cars and houses, raiding villages and farmland, torching fields and olive groves, and damaging crops and property to physical assault, sometimes to the point of hurling Molotov cocktails or using live fire. Over the years, this widespread violence toward Palestinians has resulted in injuries to life and limb, as well as damage to property and land.
Under international law, Israel has a duty to protect Palestinians in the West Bank from this conduct. However, Israeli authorities routinely shirk this responsibility, even when the violent actions can be anticipated. Thousands of testimonies, videos and reports, as well as many years of close monitoring by B’Tselem and other organizations, reveal that Israeli security forces not only allow settlers to harm Palestinians and their property as a matter of course – they often provide the perpetrators escort and back-up. In some cases, they even join in on the attack. In other instances, security forces have prevented anticipated harm by removing the targeted Palestinians, rather than the Israeli assailants.
The law enforcement agencies, for their part, rarely make settlers face consequences for attacking Palestinians. In almost all cases, the investigations – if one was opened, in the first place – have not resulted in any action taken against the perpetrators. This undeclared policy of lenience toward settler violence aimed at Palestinians has been documented in numerous reports by human rights organizations, as well as in official state reports (such as the Karp Report of 1982 and the Shamgar Report of 1994).
In a ten-year review published in May 2015, human rights organization Yesh Din found that some 85% of investigations into such cases (including violence, arson, damage to property, mutilation of trees and takeover of land) ended with no further action taken, and that the odds of a police complaint filed by a Palestinian resulting in the conviction of an Israeli civilian were a mere 1.9%. Given the futility of this effort, many Palestinians choose to forgo filing a complaint altogether.
Since it was founded in 1989, B’Tselem has been documenting incidents of settler violence against Palestinians and advocating for security forces to fulfill their obligation to protect Palestinians and their property from such injury. For many years, B’Tselem has stressed the duty of Israeli authorities to make the necessary preparations, including allocating forces, to prevent attacks that can be predicted – especially when they are carried out in the open – and arrest the assailants. We have repeatedly called attention to the responsibility of the law enforcement agencies to quickly and efficiently investigate attacks after they take place. B’Tselem has provided the police and the military with documentation of such attacks, including video footage filmed by volunteers. We have also helped Palestinian victims file complaints with the police and have monitored the investigations – including appealing closed cases. After more than 25 years of this work, there is no escaping the conclusion that the authorities merely make a show of law enforcement in this context and that, with few exceptions, they have no interest in seriously investigating settler violence against Palestinians.
A stark example recurs every year during the olive harvest. After repeated settler attacks, the military forbade Palestinian farmers from entering their own land if it lies near a settlement – instead of protecting the farmers by enforcing the law on the settlers. In 2004, the heads of five Palestinian local councils petitioned Israel’s High Court of Justice (HCJ), demanding that the military allow them to access their lands and protect them from settler attacks during the olive harvest. The court accepted the petition about two years later, ruling that the military should not, in general, deny Palestinians access to their land in the name of protecting them. The justices also ruled that the security establishment must “give clear, unequivocal instructions to the forces operating in the field” and also “deploy forces to protect the property of the Palestinian inhabitants” (HCJ 9593/04 Murar et al. v. IDF Commander for Judea and Samaria et al.). As a result, the state created a “coordination system” for supposedly enabling Palestinians throughout the West Bank to access their land for several days, twice a year – during the harvest and plowing seasons. This requires prior coordination with the military, which assigns them a security detail.
In practice, the system does little to resolve this violent reality and is largely another empty show of law enforcement. First, it furthers the assumption that the solution lies with restricting the Palestinian victims, rather than the violent settlers. Second, it is relevant to two specific periods every year, leaving settlers free to roam and vandalize land and trees the rest of the time, while the Palestinian owners are barred access. Third, the military requires Palestinians to undergo such a complicated coordination process and meet so many requirements that, in many cases, attaining access is impossible.
Settler violence has a pervasive impact on life in the West Bank, creating a lingering sense of intimidation. Countless attacks have left their traumatic mark on individual Palestinians and on the collective memory. As a result, many Palestinians now avoid approaching “danger zones” near settlements. Landowners do not dare enter these areas without military escort or Israeli civilians accompanying them. As a result, in some plots, the yield has become so poor that the owners have given up trying to reach the land and tend it. This dynamic has created invisible walls throughout the West Bank, beyond which Palestinians know they face violence to the point of risking their lives.
The rogue settlements euphemistically known as “illegal outposts” – since they were formally established in breach of Israeli law, although they enjoy broad government support and funding – contribute to this reality. These 100 or so outposts, established throughout the West Bank since the 1990s, have effectively taken over large swathes of land, expanding the scope of settlement control. This dispossession has been accompanied by violence towards Palestinian landowners that includes physical assaults, threats, attacks on shepherds and theft of land. Apart from very rare exceptions in which outposts were removed further to legal proceedings, virtually all outposts remain standing and are gradually gaining formal recognition as a substantial part of the settlement enterprise.
Violent actions of settlers against Palestinians are not exceptions to a rule. Rather, they form part of a broader strategy in which the state colludes, as it stands to benefit from the result. Over time, this unchecked violence is gradually driving Palestinians from more and more locations in the West Bank, making it easier for the state to take over land and resources.
Twee Palestijnse vakbondsfederaties dringen aan op uitsluiting van CAF van aanbestedingen in Nederland. De Spaanse leverancier van treinen en trams is in Israël/Palestina betrokken bij oorlogsmisdaden. Met een e-mail kunnen Nederlanders hun oproep steunen.
Eind maart stuurden de Algemene Federatie van Onafhankelijke Vakbonden Palestina en de Palestijnse Nieuwe Federatie van Vakbonden een oproep aan de NS, het Amsterdamse GVB en de provincie Utrecht om hun huidige leverancier van ‘rollend materieel’, het Spaanse CAF, uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten. Nederlandse burgers kunnen hun oproep per e-mail steunen. Inmiddels hebben meer dan twaalfhonderd Nederlanders dat gedaan. Aanleiding voor de actie is de ontsporing van het voorheen respectabele bedrijf.
De ontsporing van CAF
CAF – voluit Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles – werkt in opdracht van Israël aan de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies in Palestijns Oost-Jeruzalem en op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Het project beoogt de illegale Israëlische kolonisering van de Palestijnse gebieden dieper te verankeren.
De Israëlische kolonisering is in strijd met het internationaal recht, en geldt onder de Conventies van Genève en het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof als een oorlogsmisdaad. Daarnaast gaat de kolonisering gepaard met een regime van militaire bezetting en apartheid, en met structurele schendingen van de mensenrechten.
Daar moet je als bedrijf niet aan meewerken. Dat vonden ook Siemens, Bombardier, Alstom en andere bedrijven die zich terugtrokken als potentieel partner in de JLR. Met dat besluit leefden zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en andere internationale gedragscodes na, die betrokkenheid van bedrijven bij rechtenschendingen tegengaan. Anno 2021 geldt naleving daarvan als ondergrens voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Desondanks begaf CAF zich in augustus 2019 in het JLR-project. Daartoe werd een alliantie aangegaan met het Israëlische bedrijf Shapir Engineering, en samengewerkt met de Israëlische financier Bank Hapoalim. Zowel Shapir als Hapoalim staan op de ‘zwarte’ VN-lijst van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering en de daarmee samenhangende rechtenschendingen. Intussen is ook CAF gekandideerd voor een plek op de lijst.
GEEN ACCEPTABELE PARTNER
In maart publiceerden wij een uitvoerig artikel over de rol van CAF, en over de gevolgen ervan voor het bedrijf. Dat is zwaar onder vuur komen te liggen – eerst van de eigen werknemers en de Baskische regio waar het is gevestigd, maar intussen wereldwijd. Van Mexico tot Noorwegen worden overheden
en bedrijven opgeroepen CAF uit te sluiten van aanbestedingen en contracten.
Dat gebeurt nu ook in Nederland, waar CAF treinen, trams en metro’s bouwt voor bedrijven en overheden als de NS, het Amsterdamse openbaar vervoerbedrijf GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam. Die opdrachtgevers worden nu per e-mail opgeroepen om CAF geen rol in nieuwe aanbestedingen en opdrachten meer te gunnen.
De e-mail-actie, die ook in andere Europese landen wordt gehouden, is geïnitieerd door de Palestijnse BDS Movement, die in 2005 met steun van 171 Palestijnse maatschappelijke organisaties werd opgericht, en intussen geldt als belangrijkste representant van de geweldloze strijd voor Palestijnse rechten. Op de website van BDS Nederland (voorheen docP) is meer te lezen over de actie en de BDS-beweging.
EINDE BERICHT
BDS NEDERLAND:
STUUR EEN MAIL AAN NS, GVB EN OPENBAAR VERVOER UTRECHT: WERK NIET MEE AAN ANNEXATIE
Het BNC biedt openbaar vervoersinstellingen in diverse Europese landen -waaronder Nederland- vandaag een brief aan van twee Palestijnse vakbondsfederaties waarin ze worden opgeroepen om de banden met CAF te verbreken zolang het betrokken blijft bij Israëls’ illegale apartheids- en annexatieproject in bezet Palestijns gebied, en er zolang geen contracten mee af te sluiten.
Deze brief wordt ondersteund door een E-mail actie gericht aan de betrokken openbaar vervoersinstanties, hier in Nederland de NS, het GVB en het Utrechtse openbaar vervoer. Maak deze instanties duidelijk waarom ze CAF niet als een samenwerkingspartner kunnen blijven accepteren en er geen contracten meer mee af moeten sluiten zolang het betrokken blijft bij de Jerusalem Light Rail en daarmee de rechten van de Palestijnen helpt vertrappen, en stuur je mail!
Vandaag, 30 maart, wordt door Palestijnen herdacht als de Dag van het Land. Dit omdat het nu 45 jaar geleden is dat de Israëlische politie 6 Palestijnse burgers van de zionistische staat doodschoot die demonstreerden tegen overheidsplannen voor de massale onteigening van hun grond. Het sterven in de strijd voor het behoud van het eigen land vat de Palestijnse strijd tegen Israëlische onderdrukking, kolonisatie en apartheid immers op symbolische wijze in een notendop samen. Land die deze staat, Israel genaamd, in bezit wil nemen en zoveel mogelijk wil ontdoen ivan zijn Palestijnse bevolking ten gunste van de vestiging en ontwikkeling van de eigen, joodse, bevolking.
In dit laatste proces is het Baskisch-Spaanse openbaarvervoersbouwbedrijf CAF vandaag de dag tot over zijn oren betrokken. Sinds augustus 2019 werkt het immers, samen met het Israëlische bedrijf Shapir die op de VN-database staat van bedrijven die betrokken zijn bij Israëls grootscheepse illegale nederzettingenproject in bezet Palestijns gebied, aan de Jerusalem Light Rail: enkele spoorverbindingen die West-Jeruzalem verbinden met illegale Israëlische nederzettingen in- en rondom Oost-Jeruzalem.
Dit brengt, opnieuw, grootscheepse onteigening van Palestijnse grond met zich mee ten gunste van de uitbreiding en ontwikkeling van die koloniale nederzettingen, draagt bij aan de isolatie van Palestijnse woonbuurten, dorpen en steden in en rond Oost-Jeruzalem ten op zichte van die van elders op de Westelijke Jordaanoever en van elkaar en verankerd de wederrechtelijke annexatie van dit Palestijnse gebied nog verder.
Dit annexatieproces brengt toenemende marginalisering van de Palestijnse bevolking met zich mee, een verbod op de bouw van nieuwe woningen en een gestage etnische zuivering uit Oost-Jeruzalem en omgeving. Een proces dat tevens in stand gehouden wordt door de repressie en het geweld tegen die bevolking door Israelische veiligheidstroepen en Joodse kolonisten.
Om deze redenen heeft CAF ook met toenemend verzet en protest tegen haar deelname aan de Jerusalem Light Rail te maken. In Spanje en Baskenland zelf (ook van de kant van arbeiders die daar werkzaam zijn in de CAF-fabrieken!), in Frankrijk, in Groot-Brittannië, in Noorwegen, in Israel-Palestina zelf en nu ook in Nederland! Hier te lande levert CAF de sprintertreinstellen aan de NS, trams en metrostellen aan het Amsterdamse GVB en trams aan de gemeente Utrecht.
Het BNC biedt openbaar vervoersinstellingen in diverse Europese landen -waaronder de onze- vandaag een brief aan van twee Palestijnse vakbondsfederaties waarin ze worden opgeroepen om de banden met CAF te verbreken zolang het betrokken blijft bij Israëls’ illegale apartheids- en annexatieproject in bezet Palestijns gebied, en er zolang geen contracten mee mee af te sluiten.
Deze brief wordt ondersteund door een E-mail actie gericht aan de betrokken openbaar vervoersinstanties, hier in Nederland de NS, het GVB en het Utrechtse openbaar vervoer. Maak deze instanties duidelijk waarom ze CAF niet als een samenwerkingspartner kunnen blijven accepteren en er geen contracten meer mee af moeten sluiten zolang het betrokken blijft bij de Jerusalem Light Rail en daarmee de rechten van de Palestijnen helpt vertrappen, en stuur je mail!
Klik en stuur nu jouw e-mail naar Nederlandse Spoorwegen, GVB and Openbaar Vervoer Utrecht.
EINDE BERICHT
[9] ”Opmerkelijk is dat de belangrijkste concurrenten van CAF – gerenommeerde bedrijven als Alstom, Siemens, Bombardier, Systra en Macquarie – zich allemaal al eerder uit de JLR-aanbesteding terugtrokken, waarbij met name het tracé door Oost-Jeruzalem als taboe werd gekwalificeerd.” THE RIGHTS FORUMNEDERLANDSE OV PARTNER BETROKKEN BIJ ISRAEL’S ILLEGALEKOLINISERING8 MAART 2021 https://rightsforum.org/nieuws/nederlandse-ov-partner-betrokken-bij-israels-illegale-kolonisering/
De NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam blijken op grote schaal zaken te doen met de Spaanse treinenbouwer CAF, die wordt beschuldigd van betrokkenheid bij oorlogsmisdaden.
Nederlandse bedrijven en overheden hebben grote orders uitstaan bij de Spaanse treinenbouwer Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles, kortweg CAF. Op LinkedIn meldt de Nederlandse poot van het bedrijf, CAF Netherlands, te werken aan 206 Sprinters voor NS, 54 trams voor de Provincie Utrecht, 72 trams voor de gemeente Amsterdam, en een nieuwe generatie M7-metro’s voor de GVB.
Oorlogsmisdaden
CAF is een topspeler in de internationale markt voor treinen, trams, metro’s, bussen, treinbeveiliging en onderhoud, met een gedegen track record in Nederland. In augustus 2019 kantelde de populariteit van het bedrijf, toen CAF een aanbesteding won van het Israëlische ministerie van Financiën voor de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies (‘nederzettingen’) in bezet Palestijns Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever.
De Israëlische kolonisering van bezet Palestijns gebied is illegaal en geldt onder het Statuut van Rome – het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof (ICC) – als oorlogsmisdaad. Juist afgelopen woensdag besloot het ICC, na een voortraject van ruim zes jaar, een officieel onderzoek in te stellen naar oorlogsmisdaden in de bezette Palestijnse gebieden, waarbij de Israëlische kolonisering een van de thema’s vormt.
Foute partners
Binnen het JLR-project werkt CAF samen met het Israëlische ingenieurs- en constructiebedrijf Shapir, dat is opgenomen in de VN-database van bedrijven waarvan is vastgesteld dat zij middels hun activiteiten in bezet gebied bijdragen aan schendingen van het internationaal recht en Palestijnse mensenrechten. Datzelfde geldt voor de Israëlische Bank Hapoalim, die in november 2020 als hoofdfinancier tot de samenwerking toetrad.
Opmerkelijk is dat de belangrijkste concurrenten van CAF – gerenommeerde bedrijven als Alstom, Siemens, Bombardier, Systra en Macquarie – zich allemaal al eerder uit de JLR-aanbesteding terugtrokken, waarbij met name het tracé door Oost-Jeruzalem als taboe werd gekwalificeerd. Van de acht potentiële bieders bleven er slechts twee over: CAF-Shapir en een internationaal consortium rond het Chinese CRRC en Israëlische Egged. Ook dat laatste bedrijf komt voor in de VN-database.’
Jeruzalem is taboe’
Het Franse Alstom trok zich terug uit vrees voor hoge boetes die het bedrijf onder Franse wetgeving tegemoetzag – dit nadat Alstoms Israëlische partners die weigerden te compenseren. Denkbaar is ook dat CAF’s concurrenten zich het lot herinneren van de Franse multinational Veolia, die zijn betrokkenheid bij de JLR moest bekopen met een wereldwijde pariastatus en een miljardenverlies. In 2015 trok Veolia zich terug uit het JLR-project, en sindsdien geldt ‘Remember Veolia’ als waarschuwing voor bedrijven die in zijn voetsporen willen treden.
Het Israëlische zakenblad Globes stelde vast dat feitelijk sprake is van een ‘stille boycot’ door internationale transportondernemingen, die een veel groter effect heeft op de Israëlische economie dan bijvoorbeeld de – vaak met veel rumoer omgeven – weigering van beroemdheden om in Israël op te treden. Globes constateert dat Israëls initiële bravoure over de verwachte participatie van liefst acht bieders – uitgelegd als brede steun van het bedrijfsleven voor Israëls kolonisering – in het tegendeel is omgeslagen.
CAF is het nieuwe Veolia
Anderhalf jaar na het winnen van de Israëlische aanbesteding is CAF hard op weg in de voetsporen van Veolia te treden. Het in Baskenland gevestigde spoorbedrijf kreeg te maken met zware oppositie van het eigen personeel, aandeelhouders en vakbonden, en van zeventig Baskische maatschappelijke organisaties die CAF opriepen zich uit het JLR-project terug te trekken. Veel Basken identificeren zich met de nationale aspiraties van de Palestijnen, en beschouwen de handelwijze van CAF ook vanuit dat oogpunt als onacceptabel.
Intussen is onder de slogan ‘CAF Get Off Israel’s Apartheid Train’ ook een internationale campagne op gang gekomen, waarbij zich vakbonden, mensenrechtenorganisaties en tal van andere groeperingen hebben aangesloten. Afgelopen maand diende een coalitie van 31 Palestijnse en internationale organisaties een eis in bij de VN om CAF op te nemen in de database van ‘foute’ bedrijven. In talloze landen wordt de deelname van CAF aan lokale en nationale aanbestedingen aangevochten. In december 2020 trok het bedrijf zich terug uit een aanbesteding in Mexico City nadat tachtig organisaties aandrongen op uitsluiting. In Noorwegen wordt een door acht vakbonden gesteunde campagne gevoerd tegen de deelname van CAF aan een aanbesteding voor nieuw treinmaterieel; een internationale petitie
daartoe is tot dusver bijna vijfduizend maal getekend.
Ook in Nederland zijn protesten tegen CAF op gang gekomen. Het bedrijf zal steeds harder worden aangesproken op zijn ontspoorde activiteiten, en zijn deelname aan nieuwe aanbestedingen zal worden aangevochten. Daarnaast worden CAF’s huidige partners, waaronder de NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam, opgeroepen zich van CAF te distantiëren.
Te weinig aandacht voor mensenrechten
Op grond van het Nederlandse mensenrechtenbeleid en het zogenoemde ‘Maatschappelijk Verantwoord Inkopen’ (MVI) zou het ondenkbaar moeten zijn dat bedrijven die betrokken zijn bij oorlogsmisdaden en andere schendingen van het internationaal recht orders in de wacht slepen die uit publieke middelen worden bekostigd. Maar Nederlandse (semi-)overheden nemen het niet nauw met mensenrechten en MVI, en hebben er in veel gevallen geen moeite mee ‘foute’ bedrijven tot aanbestedingen toe te laten en van opdrachten te voorzien.
Een voorbeeld is het in Nederland actieve Egged Bus Systems (EBS). EBS is een dochterbedrijf van het Israëlische Egged, dat onder meer busdiensten verzorgt tussen Israël en zijn kolonies in bezet gebied, en om die reden is opgenomen in de VN-database van ‘foute’ bedrijven. Desondanks werd EBS door onder meer de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) toegelaten tot aanbestedeningen, en werden het bedrijf vergunningen verleend voor busdiensten in de regio.
Afgelopen jaren heeft The Rights Forum de betreffende Nederlandse overheden en verantwoordelijke ministeries aangesproken op deze onwenselijke gang van zaken. In hun reacties – waarop vaak langdurig moet worden aangedrongen – schuiven zij hun verantwoordelijkheden steevast af. De bittere realiteit is dat Nederlandse bedrijven en overheden door hun samenwerking met ‘foute’ bedrijven bijdragen aan ernstige schendingen van het recht. CAF geldt daarvan als meest recente voorbeeld.
Trade unions and human rights organizations in France are celebrating as a victory the withdrawal of train manufacturer Alstom from the Jerusalem light rail.
Meanwhile, it has also been confirmed that a Greek-led consortium failed to submit a bid.
France’s Alstom confirmed to media last week that it had dropped plans to bid on the extension of the Israeli railway that links settlements in the West Bank to each other and to Jerusalem.
Israel’s construction of settlements in the occupied West Bank, including East Jerusalem, is a war crime.
Alstom’s would-be Israeli partners had revealed earlier this month that the French firm had backed out, citing concerns over how the settler railway violates Palestinian human rights and international law.
The international human rights group FIDH, Palestine’s Al-Haq and French labor federations CFDT and CGT are among a coalition of organizations that welcomed Alstom’s decision as a “win for law.”
Those organizations have long campaigned to end the complicity of French firms in the railway, which they describe as “a tool of the Israeli settlement and annexation policy” in Jerusalem.
Systra, a subsidiary of French state rail firm SNCF and Paris transit authority RATP, had already pulled out of the Israeli project last year.
Earlier this month, The Electronic Intifada broke the news that Canada’s Bombardier had pulled out, along with Australia’s Macquarie and Germany’s Siemens.
With the withdrawal of the Alstom-led consortium, the number of bids on the light rail expansion dropped from an initial seven to just two – one involving China’s CRRC and one including Spanish firm CAF.
And a French subcontractor, Egis, still provides planning and consulting services to the Jerusalem light rail. It is owned by the public firm Caisse des Dépôts et Consignations.
“In the name of corporate ethics, for which no exception should be made, we urgently call upon both the government and the senior management of [Caisse des Dépôts et Consignations] to demand the immediate withdrawal of Egis from this project,” the human rights and labor groups state.
Greece drops bid
The Palestinian Authority’s office in Athens on Thursday welcomed the decision by a Greek-led consortium not to put in a bid to expand the light rail.
The PA embassy expressed its “deep satisfaction that the deadline for the bidding to construct the light railway project in occupied East Jerusalem expired on 13 May 2019, and neither private nor public Greek companies submitted bids.”
“This decision is a clear expression of rejection of colonization,” the PA office added.
Greece’s government, led by the nominally left-wing party Syriza, had previously given strong backing to the consortium that included publicly owned transit firm STASY and private construction firm GEK Terna.
The PA office thanked lawmakers, trade unions, municipalities and activists who had taken a stand against Greek involvement in the settler railway.
Some of the lawmakers who raised questions in parliament about the Greek bid were from Syriza.
Arab ambassadors had also raised objections over the project in a meeting with the Greek foreign minister, according to the PA.
Last month, Yanis Varoufakis, the former Greek finance minister turned pan-European political campaigner, joined the chorus of criticism.
Varoufakis said he was “deeply ashamed of my former Syriza colleagues” for supporting the project and pledged that his new political movement would “commit to fighting against this.”
Israeli spin
The Israeli embassy in Athens put out a press release denying that the Greek bid had been dropped for political reasons.
The embassy claimed that the Greek consortium had put the brakes on the bid for “purely technical reasons.”
But that spin is unlikely to dampen the sense of victory for activists in Greece and across Europe.
Attention will now turn to Spain, whose train maker CAF remains involved in one of the two consortiums still taking part in the tender.
The Israeli business publication Globesconceded that labor opposition “could disrupt CAF’s work if it wins the tender.”
The French and Palestinian human rights and labor groups are calling on all European governments to “take a clear stance against companies’ involvement in the Israeli policies of annexation, colonization and occupation.”
Chinese role
The other consortium still in the running involves Chinese company CRRC.
“The Chinese entry into the infrastructure market in Israel is alarming the US,” according to Globes.
The Trump administration is mounting a global effort to contain China economically and to sanction companies like CRRC that do business in Iran.
This could place Israel under US pressure not to give the contract to the Chinese-led consortium.
In 2016, China voted to support a UN Security Council resolution reaffirming the illegality of Israel’s settlements and “Condemning all measures aimed at altering the demographic composition, character and status of the Palestinian territory occupied since 1967, including East Jerusalem.”
If activists keep up the pace and extend their campaign to include pressuring China to match its rhetoric with action, Israel’s settler railway could be going nowhere fast.
EINDE ARTIKEL
[10]
ZIE NOOT 5
[11]
BDS NEDERLAND:
STUUR EEN MAIL AAN NS, GVB EN OPENBAAR VERVOER UTRECHT: WERK NIET MEE AAN ANNEXATIE
NS TavMevrouw I De Boer Communicatiemanager Nederlandse Spoorwegen
Onderwerp:Oproep tot verbreking van alle banden met CAF vanwege betrokkenheidbij de Israelische bezettingspolitiek
Geachte Mevrouw De Boer
Vooraf:Als u erachter staat, dat mensen worden bezet, van hun land wordenverdreven, worden bestolen en/of geintimideerd, lees dan niet verder.
[Een soortgelijke brief is eveneens verzonden naar het Openbaar Vervoer Utrecht en het GVB, die net zoals u met CAF in zee zijn gegaan]
Volgens betrouwbare informatie, die mij bereikt heeft, is de NS, waarvan u communicatiemanager bent [vandaar dat de brief verder aan u als aanhef wordt gericht] een samenwerkingsverband aangegaan met CAF, de Spaanse leverancier vantreinen en trams [1] en ik roep u per onmiddellijk op om dit misdadigebedrijf uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten! Reden [en dat verklaart dan ook direct waarom ik dit CAF bedrijf”misdadig” noem]:De CAF betrokkenheid bij de Israelische bezettings en landroof politiek! Hoewel u daarvan op de hoogte had moeten zijn en daarom sowieso nietmet CAF in zee had moeten gaan, zal ik het nog eens uitleggen: CAF, dat Spaans-Baskische trein en tramvervoerbedrijf, werkt in opdracht vanIsrael aan de uitbreiding van de ”Jerusalem Lightrail”, een sneltramverbinding,die West Jerusalem verbindt met de in bezet Palestijns gebied gelegenillegale nederzettingen in Oost-Jerusalem [Oost-Jerusalem is dus, zoalsu dient te weten, door Israel bezet gebied] [2]Deze samenwerking van CAF aan Lightrail dateert reeds van 2019! [3]
WAAROM MISDADIG? Ik heb het hierboven al geschreven:Dat CAF bedrijf is misdadig, omdat het willens en wetens meewerkt[en eraan verdient!] aan de instandhouding van de misdadige Israelische bezetting [4] en de direct daaruit voortvloeiende even misdadigenederzettingenpolitiek!Niet alleen zijn die in bezet Palestijns gebied gebouwde nederzettingenillegaal volgens het Internationaal Recht [5], er is ook overduidelijksprake van directe landroof, omdat bezet Palestijns gebied is GESTOLENvan de bezette Palestijnse bevolking [die van hun rechtmatige gebied isverdreven] ten gunste van uit Israel afkomstige Joodse inwoners, aan wie opvoormalig Palestijns land [of huizen] bewoningen en land is toegewezen.En alsof dat nog niet erg genoeg is, is er regelmatig sprake van terreur en geweld van deze kolonisten [bewoners van de illegale nederzettingen] tegenover de bezette Palestijnse bevolking, al dan niet ondersteund doorIsraelische veiligheidstroepen!Lees er de Israelische mensenrechtenorganisatie B’stelem maar opna! [6] UW OPDRACHT Het zou u niet eens meer gezegd moeten worden!Niet alleen had u nooit met CAF, dat de Israelische bezettings en kolonisatiepolitiek faciliteert [7] en er direct aan verdient, in zee moeten gaan, omdatu alle informatie, die ik u hier heb aangedragen, ook wel had kunnen vinden,nu u dus van deze informatie voorzien bent, die anderen dan ik u ook hebben aangedragen [8], dient dit misdadige bedrijf, CAF, per directuit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten!Niet alleen vanwege CAF’s misdadige involvement met Jerusalem Light Rail[zie wat ik daarover reeds geschreven heb in bovenstaande], maar ookdoor de hardleersheid van dit bedrijf.Weet u, dat concurrenten van CAF, zoals Alston, Siemens, Bombardier, Systraen Maquarie zich WEL hebben teruggetrokken uit de Jerusalem Light Railaanbesteding? [9]Neen?Dan weet u het nu! En dat voorbeeld dient u ook te volgen
EPILOOG Ik heb het al duidelijk gemaakt en hoef er weinig meer aan toe te voegen:U bent in zee gegaan met CAF, een totaal fout bedrijf, dat door haar betrokkenheid bij Jerusalem Light Rail, medewerkt aan de facilitering eninstandhouding van een van de meest kwalijke aspecten van de Israelischebezettingspolitiek:De in bezet Palestijns gebied gestichte Joods-Israelische nederzettingen,in strijd met het Internationaal Recht [10] en tot stand gekomen door regelrechtediefstal en landroof. BAH! Daarvan zou u uit uzelf moeten zeggen:Bij zo’n vieze Club wil ik niet horen en er zeker geen vervoermiddelenvan willen afnemen. Dus nu een duidelijke waarschuwing en eis van mijn kant, waarschijnlijkvoorafgegaan door vele anderen [11] MIJDT CAF IN DE TOEKOMST, GA NIET MEER MET DEZE MISDADIGERS IN ZEE! Anders bent u betrokken bij Bloedgeld, Bezetting en Landroofen staat u erachter, dat dat mensen worden bezet, van hun land wordenverdreven, worden bestolen en/of geintimideerd. Dat maakt u dan tot mede crimineel Mijdt dus in de toekomst CAF!Het is al erg genoeg, dat u met hen in zee gegaan bent. Vriendelijke groeten Astrid Essed Amsterdam NOTEN
NS bestelt nog eens 88 nieuwe Sprinters van de Spaanse treinfabrikant CAF. Deze bestelling komt bovenop de 118 nieuwe Sprinters waarvan de eerste treinen sinds 9 december van dit jaar in de NS-dienstregeling rijden. Met de nieuwe bestelling wordt het aantal zitplaatsen uitgebreid met nog eens zo’n 15.000. Hiermee is een investering gemoeid van circa € 400 miljoen. Met deze bestelling komt de totale NS-investering in nieuwe en gemoderniseerde treinen op zo’n 3,5 miljard.
In 2020 rijden de 118 Sprinters uit de eerste bestelling allemaal in Nederland, de aanvullende bestelling komt vanaf dat moment ook op het spoor. Begin 2023 rijden alle 206 sprinters op het spoor.
Roger van Boxtel, president-directeur NS: “Onze reizigers zijn enthousiast over deze Sprinters, onze collega’s vinden het een prettige trein om op te rijden. En persoonlijk vind ik hem prachtig. Met deze aanvullende bestelling voegen we wederom zitplaatsen toe aan onze Sprintervloot. En dit is nodig om ook in de toekomst reizigers op deze trajecten comfortabel te vervoeren”. Sprinters maken een belangrijk onderdeel uit van het Nederlandse spoor: 48% van de reizigers reist (voor een deel van de reis) met een Sprinter.
De nieuwe Sprinters passen bij de wensen van onze reizigers voor een comfortabele reis: een transparante, open, aantrekkelijke en energiezuinige trein, voorzien van WIFI, een rolstoeltoegankelijk toilet, stopcontacten, USB-aansluitingen, leren bekleding, plek voor de fiets en een gelijkvloerse instap.
THE RIGHTS FORUM
SLUIT SPAANSE TREINENBOUWER CAF UIT VAN AANBESTEDINGEN
Twee Palestijnse vakbondsfederaties dringen aan op uitsluiting van CAF van aanbestedingen in Nederland. De Spaanse leverancier van treinen en trams is in Israël/Palestina betrokken bij oorlogsmisdaden. Met een e-mail kunnen Nederlanders hun oproep steunen.
Eind maart stuurden de Algemene Federatie van Onafhankelijke Vakbonden Palestina en de Palestijnse Nieuwe Federatie van Vakbonden een oproep aan de NS, het Amsterdamse GVB en de provincie Utrecht om hun huidige leverancier van ‘rollend materieel’, het Spaanse CAF, uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten. Nederlandse burgers kunnen hun oproep per e-mail steunen. Inmiddels hebben meer dan twaalfhonderd Nederlanders dat gedaan. Aanleiding voor de actie is de ontsporing van het voorheen respectabele bedrijf.
De ontsporing van CAF
CAF – voluit Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles – werkt in opdracht van Israël aan de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies in Palestijns Oost-Jeruzalem en op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Het project beoogt de illegale Israëlische kolonisering van de Palestijnse gebieden dieper te verankeren.
De Israëlische kolonisering is in strijd met het internationaal recht, en geldt onder de Conventies van Genève en het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof als een oorlogsmisdaad. Daarnaast gaat de kolonisering gepaard met een regime van militaire bezetting en apartheid, en met structurele schendingen van de mensenrechten.
Daar moet je als bedrijf niet aan meewerken. Dat vonden ook Siemens, Bombardier, Alstom en andere bedrijven die zich terugtrokken als potentieel partner in de JLR. Met dat besluit leefden zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en andere internationale gedragscodes na, die betrokkenheid van bedrijven bij rechtenschendingen tegengaan. Anno 2021 geldt naleving daarvan als ondergrens voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Desondanks begaf CAF zich in augustus 2019 in het JLR-project. Daartoe werd een alliantie aangegaan met het Israëlische bedrijf Shapir Engineering, en samengewerkt met de Israëlische financier Bank Hapoalim. Zowel Shapir als Hapoalim staan op de ‘zwarte’ VN-lijst van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering en de daarmee samenhangende rechtenschendingen. Intussen is ook CAF gekandideerd voor een plek op de lijst.
GEEN ACCEPTABELE PARTNER
In maart publiceerden wij een uitvoerig artikel over de rol van CAF, en over de gevolgen ervan voor het bedrijf. Dat is zwaar onder vuur komen te liggen – eerst van de eigen werknemers en de Baskische regio waar het is gevestigd, maar intussen wereldwijd.
Van Mexico tot Noorwegen worden overheden en bedrijven opgeroepen CAF uit te sluiten van aanbestedingen en contracten.
Dat gebeurt nu ook in Nederland, waar CAF treinen, trams en metro’s bouwt voor bedrijven en overheden als de NS, het Amsterdamse openbaar vervoerbedrijf GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam. Die opdrachtgevers worden nu per e-mail opgeroepen om CAF geen rol in nieuwe aanbestedingen en opdrachten meer te gunnen.
De e-mail-actie, die ook in andere Europese landen wordt gehouden, is geïnitieerd door de Palestijnse BDS Movement, die in 2005 met steun van 171 Palestijnse maatschappelijke organisaties werd opgericht, en intussen geldt als belangrijkste representant van de geweldloze strijd voor Palestijnse rechten. Op de website van BDS Nederland (voorheen docP) is meer te lezen over de actie en de BDS-beweging.
EINDE BERICHT
[2]
”Development of the light rail line is bringing prosperity and growth to the city’s real estate and business sectors, an upsurge in cultural and entertainment centers, and accessibility to the downtown area for residents of large neighborhoods, such as Pigat Ze’ev.”
The transport authority JTMT (Jerusalem Transportation Masterplan Team) has chosen the TransJerusalem J-Net Ltd consortium, consisting in the CAF Group and the construction firm Saphir, for the Jerusalem light rail project. The project value is 1.8 billion EUR.
The so-called Green line is a PPP (Private-Public Partnership) scheme and includes the construction of 20.6 kilometres of new track, 53 stations and a depot. Jerusalem opened its’ first light rail line, the red line in 2011. The new Green line uses the current Red Line on a stretch of 6.8 km. The contract also includes the design and supply of 114 low-floor Urbos trams (which will be operated as double-tractions) for the new Green Line and the refurbishment of the 46 units which are currently in service on the existing Red Line.
114 Urbos trams and 25 years of operation
The project scope of the consortium will also include the supply of the signalling, energy and communication systems, as well as the operation and maintenance of both lines for 15 and 25 years respectively, with the possibility of extending the term of operation. The CAF Group’s scope of this project exceeds 500 million EUR. The Group will also have a 50% stake in the company that will manage the operation and maintenance of both lines. The project is expected to be implemented this year with the new network fully operative by 2025.
The future network
The tram’s Red Line currently extends along 13.8 km with 23 stations distributed on the route, was inaugurated in 2011 and providing transport to over 145,000 passengers on average per day. The Green lines is expected to have a ridership of 200,000 passengers per day. It will link the two campuses of the Hebrew University of Jerusalem and continue south via Pat junction to Gilo while using a common section with the Red line in the city centre until the terminus of the Tel Aviv – Jerusalem railway station which was inaugurated in 2018.
Of the eight entities that participated in the preliminary stages, only two consortiums submitted bids in the final stage. The other consortium consisted in the companies Shikun & Binui and Egged (Israel), CRRC (China), Comsa (Spain), Efatec (Portugal) and MPK (Poland). Siemens, Alstom and Bombardier are reported to have left the tender process at an earlier stage. The companies did not officially withdraw from the process due to political reasons. Nevertheless, the light rail development in Jerusalem has been criticized in the past as both lines run through the disputed area of East Jerusalem.
JERUSALEM Transportation Masterplan Team (JTMT) has awarded the TransJerusalem J-Net consortium, comprised of CAF and the construction firm Shapir, a €1.8bn contract to undertake an extension to the Jerusalem light rail network.
The Private-Public Partnership (PPP) includes the construction of 27km of new track, 53 new stations and various depots covering a 6.8km extension to the Red Line, and the new 20.6km Green Line. The Red Line is currently 13.8km long with 23 stations, and carries around 145,000 passengers daily.
The consortium will also design and supply 114 new Urbos LRVs for the Green Line, and the refurbishment of the 46 vehicles currently in service on the Red Line.
The contract includes the signalling, energy and communication systems, as well as the operation and maintenance of both lines for 15 and 25 years respectively, with the possibility of extending the term of operation.
CAF’s share of the contract is worth more than €500m, and includes the vehicle’s supply and refurbishment, signalling, energy and communication systems and project integration. CAF will also have a 50% stake in the Special Purpose Vehicle (SPV) company that will manage the operation and maintenance of both lines, which is expected to have a €1bn turnover.
Construction is expected begin later this year with the new extensions fully operational by 2025.
Shikun & Binui and Egged (Israel), CRRC (China), Comsa (Spain), Efatec (Portugal) and MPK (Poland) also submitted bids for the contract.
”The establishment of the settlements contravenes international humanitarian law (IHL), which states that an occupying power may not relocate its own citizens to the occupied territory or make permanent changes to that territory, unless these are needed for imperative military needs, in the narrow sense of the term, or undertaken for the benefit of the local population.”
”It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory”
When a territory is placed under the authority of a hostile army, the rules of international humanitarian law dealing with occupation apply. Occupation confers certain rights and obligations on the occupying power.
Prohibited actions include forcibly transferring protected persons from the occupied territories to the territory of the occupying power. It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory. Any measure designed to expand or consolidate settlements is also illegal. Confiscation of land to build or expand settlements is similarly prohibited.
ILLEGALITEIT NEDERZETTINGEN VOLGENS ARTIKEL 49, 4E CONVENTIE VAN GENEVE
”Individual or mass forcible transfers, as well as deportations of protected persons from occupied territory to the territory of the Occupying Power or to that of any other country, occupied or not, are prohibited, regardless of their motive.”
”Digital companies are revolutionizing how the world does tourism. Corporations like Airbnb, Booking.com, Expedia and TripAdvisor, which dominate the multi-billion-dollar global online tourism industry, have become hugely successful. These companies all also list numerous hotels, B&Bs, attractions or tours in Israeli settlements in the Occupied Palestinian Territories (OPT). They are doing so despite knowing that Israel’s settlements are illegal under international law, and a war crime.”
AMNESTY INTERNATIONAL
BY LISTING PROPERTIES AND ATTRACTIONS IN ISRAELI
SETTLEMENTS, DIGITAL TOURISM COMPANIES ARE PROFITING
”Violence by settlers (and sometimes by other Israeli civilians) toward Palestinians has long since become part of daily life under occupation in the West Bank. These actions range from blocking roads, throwing stones at cars and houses, raiding villages and farmland, torching fields and olive groves, and damaging crops and property to physical assault, sometimes to the point of hurling Molotov cocktails or using live fire. Over the years, this widespread violence toward Palestinians has resulted in injuries to life and limb, as well as damage to property and land.”
Violence by settlers (and sometimes by other Israeli civilians) toward Palestinians has long since become part of daily life under occupation in the West Bank. These actions range from blocking roads, throwing stones at cars and houses, raiding villages and farmland, torching fields and olive groves, and damaging crops and property to physical assault, sometimes to the point of hurling Molotov cocktails or using live fire. Over the years, this widespread violence toward Palestinians has resulted in injuries to life and limb, as well as damage to property and land.
Under international law, Israel has a duty to protect Palestinians in the West Bank from this conduct. However, Israeli authorities routinely shirk this responsibility, even when the violent actions can be anticipated. Thousands of testimonies, videos and reports, as well as many years of close monitoring by B’Tselem and other organizations, reveal that Israeli security forces not only allow settlers to harm Palestinians and their property as a matter of course – they often provide the perpetrators escort and back-up. In some cases, they even join in on the attack. In other instances, security forces have prevented anticipated harm by removing the targeted Palestinians, rather than the Israeli assailants.
The law enforcement agencies, for their part, rarely make settlers face consequences for attacking Palestinians. In almost all cases, the investigations – if one was opened, in the first place – have not resulted in any action taken against the perpetrators. This undeclared policy of lenience toward settler violence aimed at Palestinians has been documented in numerous reports by human rights organizations, as well as in official state reports (such as the Karp Report of 1982 and the Shamgar Report of 1994).
In a ten-year review published in May 2015, human rights organization Yesh Din found that some 85% of investigations into such cases (including violence, arson, damage to property, mutilation of trees and takeover of land) ended with no further action taken, and that the odds of a police complaint filed by a Palestinian resulting in the conviction of an Israeli civilian were a mere 1.9%. Given the futility of this effort, many Palestinians choose to forgo filing a complaint altogether.
Since it was founded in 1989, B’Tselem has been documenting incidents of settler violence against Palestinians and advocating for security forces to fulfill their obligation to protect Palestinians and their property from such injury. For many years, B’Tselem has stressed the duty of Israeli authorities to make the necessary preparations, including allocating forces, to prevent attacks that can be predicted – especially when they are carried out in the open – and arrest the assailants. We have repeatedly called attention to the responsibility of the law enforcement agencies to quickly and efficiently investigate attacks after they take place. B’Tselem has provided the police and the military with documentation of such attacks, including video footage filmed by volunteers. We have also helped Palestinian victims file complaints with the police and have monitored the investigations – including appealing closed cases. After more than 25 years of this work, there is no escaping the conclusion that the authorities merely make a show of law enforcement in this context and that, with few exceptions, they have no interest in seriously investigating settler violence against Palestinians.
A stark example recurs every year during the olive harvest. After repeated settler attacks, the military forbade Palestinian farmers from entering their own land if it lies near a settlement – instead of protecting the farmers by enforcing the law on the settlers. In 2004, the heads of five Palestinian local councils petitioned Israel’s High Court of Justice (HCJ), demanding that the military allow them to access their lands and protect them from settler attacks during the olive harvest. The court accepted the petition about two years later, ruling that the military should not, in general, deny Palestinians access to their land in the name of protecting them. The justices also ruled that the security establishment must “give clear, unequivocal instructions to the forces operating in the field” and also “deploy forces to protect the property of the Palestinian inhabitants” (HCJ 9593/04 Murar et al. v. IDF Commander for Judea and Samaria et al.). As a result, the state created a “coordination system” for supposedly enabling Palestinians throughout the West Bank to access their land for several days, twice a year – during the harvest and plowing seasons. This requires prior coordination with the military, which assigns them a security detail.
In practice, the system does little to resolve this violent reality and is largely another empty show of law enforcement. First, it furthers the assumption that the solution lies with restricting the Palestinian victims, rather than the violent settlers. Second, it is relevant to two specific periods every year, leaving settlers free to roam and vandalize land and trees the rest of the time, while the Palestinian owners are barred access. Third, the military requires Palestinians to undergo such a complicated coordination process and meet so many requirements that, in many cases, attaining access is impossible.
Settler violence has a pervasive impact on life in the West Bank, creating a lingering sense of intimidation. Countless attacks have left their traumatic mark on individual Palestinians and on the collective memory. As a result, many Palestinians now avoid approaching “danger zones” near settlements. Landowners do not dare enter these areas without military escort or Israeli civilians accompanying them. As a result, in some plots, the yield has become so poor that the owners have given up trying to reach the land and tend it. This dynamic has created invisible walls throughout the West Bank, beyond which Palestinians know they face violence to the point of risking their lives.
The rogue settlements euphemistically known as “illegal outposts” – since they were formally established in breach of Israeli law, although they enjoy broad government support and funding – contribute to this reality. These 100 or so outposts, established throughout the West Bank since the 1990s, have effectively taken over large swathes of land, expanding the scope of settlement control. This dispossession has been accompanied by violence towards Palestinian landowners that includes physical assaults, threats, attacks on shepherds and theft of land. Apart from very rare exceptions in which outposts were removed further to legal proceedings, virtually all outposts remain standing and are gradually gaining formal recognition as a substantial part of the settlement enterprise.
Violent actions of settlers against Palestinians are not exceptions to a rule. Rather, they form part of a broader strategy in which the state colludes, as it stands to benefit from the result. Over time, this unchecked violence is gradually driving Palestinians from more and more locations in the West Bank, making it easier for the state to take over land and resources.
Twee Palestijnse vakbondsfederaties dringen aan op uitsluiting van CAF van aanbestedingen in Nederland. De Spaanse leverancier van treinen en trams is in Israël/Palestina betrokken bij oorlogsmisdaden. Met een e-mail kunnen Nederlanders hun oproep steunen.
Eind maart stuurden de Algemene Federatie van Onafhankelijke Vakbonden Palestina en de Palestijnse Nieuwe Federatie van Vakbonden een oproep aan de NS, het Amsterdamse GVB en de provincie Utrecht om hun huidige leverancier van ‘rollend materieel’, het Spaanse CAF, uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten. Nederlandse burgers kunnen hun oproep per e-mail steunen. Inmiddels hebben meer dan twaalfhonderd Nederlanders dat gedaan. Aanleiding voor de actie is de ontsporing van het voorheen respectabele bedrijf.
De ontsporing van CAF
CAF – voluit Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles – werkt in opdracht van Israël aan de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies in Palestijns Oost-Jeruzalem en op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Het project beoogt de illegale Israëlische kolonisering van de Palestijnse gebieden dieper te verankeren.
De Israëlische kolonisering is in strijd met het internationaal recht, en geldt onder de Conventies van Genève en het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof als een oorlogsmisdaad. Daarnaast gaat de kolonisering gepaard met een regime van militaire bezetting en apartheid, en met structurele schendingen van de mensenrechten.
Daar moet je als bedrijf niet aan meewerken. Dat vonden ook Siemens, Bombardier, Alstom en andere bedrijven die zich terugtrokken als potentieel partner in de JLR. Met dat besluit leefden zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en andere internationale gedragscodes na, die betrokkenheid van bedrijven bij rechtenschendingen tegengaan. Anno 2021 geldt naleving daarvan als ondergrens voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Desondanks begaf CAF zich in augustus 2019 in het JLR-project. Daartoe werd een alliantie aangegaan met het Israëlische bedrijf Shapir Engineering, en samengewerkt met de Israëlische financier Bank Hapoalim. Zowel Shapir als Hapoalim staan op de ‘zwarte’ VN-lijst van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering en de daarmee samenhangende rechtenschendingen. Intussen is ook CAF gekandideerd voor een plek op de lijst.
GEEN ACCEPTABELE PARTNER
In maart publiceerden wij een uitvoerig artikel over de rol van CAF, en over de gevolgen ervan voor het bedrijf. Dat is zwaar onder vuur komen te liggen – eerst van de eigen werknemers en de Baskische regio waar het is gevestigd, maar intussen wereldwijd. Van Mexico tot Noorwegen worden overheden
en bedrijven opgeroepen CAF uit te sluiten van aanbestedingen en contracten.
Dat gebeurt nu ook in Nederland, waar CAF treinen, trams en metro’s bouwt voor bedrijven en overheden als de NS, het Amsterdamse openbaar vervoerbedrijf GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam. Die opdrachtgevers worden nu per e-mail opgeroepen om CAF geen rol in nieuwe aanbestedingen en opdrachten meer te gunnen.
De e-mail-actie, die ook in andere Europese landen wordt gehouden, is geïnitieerd door de Palestijnse BDS Movement, die in 2005 met steun van 171 Palestijnse maatschappelijke organisaties werd opgericht, en intussen geldt als belangrijkste representant van de geweldloze strijd voor Palestijnse rechten. Op de website van BDS Nederland (voorheen docP) is meer te lezen over de actie en de BDS-beweging.
EINDE BERICHT
BDS NEDERLAND:
STUUR EEN MAIL AAN NS, GVB EN OPENBAAR VERVOER UTRECHT: WERK NIET MEE AAN ANNEXATIE
Het BNC biedt openbaar vervoersinstellingen in diverse Europese landen -waaronder Nederland- vandaag een brief aan van twee Palestijnse vakbondsfederaties waarin ze worden opgeroepen om de banden met CAF te verbreken zolang het betrokken blijft bij Israëls’ illegale apartheids- en annexatieproject in bezet Palestijns gebied, en er zolang geen contracten mee af te sluiten.
Deze brief wordt ondersteund door een E-mail actie gericht aan de betrokken openbaar vervoersinstanties, hier in Nederland de NS, het GVB en het Utrechtse openbaar vervoer. Maak deze instanties duidelijk waarom ze CAF niet als een samenwerkingspartner kunnen blijven accepteren en er geen contracten meer mee af moeten sluiten zolang het betrokken blijft bij de Jerusalem Light Rail en daarmee de rechten van de Palestijnen helpt vertrappen, en stuur je mail!
Vandaag, 30 maart, wordt door Palestijnen herdacht als de Dag van het Land. Dit omdat het nu 45 jaar geleden is dat de Israëlische politie 6 Palestijnse burgers van de zionistische staat doodschoot die demonstreerden tegen overheidsplannen voor de massale onteigening van hun grond. Het sterven in de strijd voor het behoud van het eigen land vat de Palestijnse strijd tegen Israëlische onderdrukking, kolonisatie en apartheid immers op symbolische wijze in een notendop samen. Land die deze staat, Israel genaamd, in bezit wil nemen en zoveel mogelijk wil ontdoen ivan zijn Palestijnse bevolking ten gunste van de vestiging en ontwikkeling van de eigen, joodse, bevolking.
In dit laatste proces is het Baskisch-Spaanse openbaarvervoersbouwbedrijf CAF vandaag de dag tot over zijn oren betrokken. Sinds augustus 2019 werkt het immers, samen met het Israëlische bedrijf Shapir die op de VN-database staat van bedrijven die betrokken zijn bij Israëls grootscheepse illegale nederzettingenproject in bezet Palestijns gebied, aan de Jerusalem Light Rail: enkele spoorverbindingen die West-Jeruzalem verbinden met illegale Israëlische nederzettingen in- en rondom Oost-Jeruzalem.
Dit brengt, opnieuw, grootscheepse onteigening van Palestijnse grond met zich mee ten gunste van de uitbreiding en ontwikkeling van die koloniale nederzettingen, draagt bij aan de isolatie van Palestijnse woonbuurten, dorpen en steden in en rond Oost-Jeruzalem ten op zichte van die van elders op de Westelijke Jordaanoever en van elkaar en verankerd de wederrechtelijke annexatie van dit Palestijnse gebied nog verder.
Dit annexatieproces brengt toenemende marginalisering van de Palestijnse bevolking met zich mee, een verbod op de bouw van nieuwe woningen en een gestage etnische zuivering uit Oost-Jeruzalem en omgeving. Een proces dat tevens in stand gehouden wordt door de repressie en het geweld tegen die bevolking door Israelische veiligheidstroepen en Joodse kolonisten.
Om deze redenen heeft CAF ook met toenemend verzet en protest tegen haar deelname aan de Jerusalem Light Rail te maken. In Spanje en Baskenland zelf (ook van de kant van arbeiders die daar werkzaam zijn in de CAF-fabrieken!), in Frankrijk, in Groot-Brittannië, in Noorwegen, in Israel-Palestina zelf en nu ook in Nederland! Hier te lande levert CAF de sprintertreinstellen aan de NS, trams en metrostellen aan het Amsterdamse GVB en trams aan de gemeente Utrecht.
Het BNC biedt openbaar vervoersinstellingen in diverse Europese landen -waaronder de onze- vandaag een brief aan van twee Palestijnse vakbondsfederaties waarin ze worden opgeroepen om de banden met CAF te verbreken zolang het betrokken blijft bij Israëls’ illegale apartheids- en annexatieproject in bezet Palestijns gebied, en er zolang geen contracten mee mee af te sluiten.
Deze brief wordt ondersteund door een E-mail actie gericht aan de betrokken openbaar vervoersinstanties, hier in Nederland de NS, het GVB en het Utrechtse openbaar vervoer. Maak deze instanties duidelijk waarom ze CAF niet als een samenwerkingspartner kunnen blijven accepteren en er geen contracten meer mee af moeten sluiten zolang het betrokken blijft bij de Jerusalem Light Rail en daarmee de rechten van de Palestijnen helpt vertrappen, en stuur je mail!
Klik en stuur nu jouw e-mail naar Nederlandse Spoorwegen, GVB and Openbaar Vervoer Utrecht.
EINDE BERICHT
[9] ”Opmerkelijk is dat de belangrijkste concurrenten van CAF – gerenommeerde bedrijven als Alstom, Siemens, Bombardier, Systra en Macquarie – zich allemaal al eerder uit de JLR-aanbesteding terugtrokken, waarbij met name het tracé door Oost-Jeruzalem als taboe werd gekwalificeerd.” THE RIGHTS FORUMNEDERLANDSE OV PARTNER BETROKKEN BIJ ISRAEL’S ILLEGALEKOLINISERING8 MAART 2021 https://rightsforum.org/nieuws/nederlandse-ov-partner-betrokken-bij-israels-illegale-kolonisering/
De NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam blijken op grote schaal zaken te doen met de Spaanse treinenbouwer CAF, die wordt beschuldigd van betrokkenheid bij oorlogsmisdaden.
Nederlandse bedrijven en overheden hebben grote orders uitstaan bij de Spaanse treinenbouwer Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles, kortweg CAF. Op LinkedIn meldt de Nederlandse poot van het bedrijf, CAF Netherlands, te werken aan 206 Sprinters voor NS, 54 trams voor de Provincie Utrecht, 72 trams voor de gemeente Amsterdam, en een nieuwe generatie M7-metro’s voor de GVB.
Oorlogsmisdaden
CAF is een topspeler in de internationale markt voor treinen, trams, metro’s, bussen, treinbeveiliging en onderhoud, met een gedegen track record in Nederland. In augustus 2019 kantelde de populariteit van het bedrijf, toen CAF een aanbesteding won van het Israëlische ministerie van Financiën voor de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies (‘nederzettingen’) in bezet Palestijns Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever.
De Israëlische kolonisering van bezet Palestijns gebied is illegaal en geldt onder het Statuut van Rome – het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof (ICC) – als oorlogsmisdaad. Juist afgelopen woensdag besloot het ICC, na een voortraject van ruim zes jaar, een officieel onderzoek in te stellen naar oorlogsmisdaden in de bezette Palestijnse gebieden, waarbij de Israëlische kolonisering een van de thema’s vormt.
Foute partners
Binnen het JLR-project werkt CAF samen met het Israëlische ingenieurs- en constructiebedrijf Shapir, dat is opgenomen in de VN-database van bedrijven waarvan is vastgesteld dat zij middels hun activiteiten in bezet gebied bijdragen aan schendingen van het internationaal recht en Palestijnse mensenrechten. Datzelfde geldt voor de Israëlische Bank Hapoalim, die in november 2020 als hoofdfinancier tot de samenwerking toetrad.
Opmerkelijk is dat de belangrijkste concurrenten van CAF – gerenommeerde bedrijven als Alstom, Siemens, Bombardier, Systra en Macquarie – zich allemaal al eerder uit de JLR-aanbesteding terugtrokken, waarbij met name het tracé door Oost-Jeruzalem als taboe werd gekwalificeerd. Van de acht potentiële bieders bleven er slechts twee over: CAF-Shapir en een internationaal consortium rond het Chinese CRRC en Israëlische Egged. Ook dat laatste bedrijf komt voor in de VN-database.’
Jeruzalem is taboe’
Het Franse Alstom trok zich terug uit vrees voor hoge boetes die het bedrijf onder Franse wetgeving tegemoetzag – dit nadat Alstoms Israëlische partners die weigerden te compenseren. Denkbaar is ook dat CAF’s concurrenten zich het lot herinneren van de Franse multinational Veolia, die zijn betrokkenheid bij de JLR moest bekopen met een wereldwijde pariastatus en een miljardenverlies. In 2015 trok Veolia zich terug uit het JLR-project, en sindsdien geldt ‘Remember Veolia’ als waarschuwing voor bedrijven die in zijn voetsporen willen treden.
Het Israëlische zakenblad Globes stelde vast dat feitelijk sprake is van een ‘stille boycot’ door internationale transportondernemingen, die een veel groter effect heeft op de Israëlische economie dan bijvoorbeeld de – vaak met veel rumoer omgeven – weigering van beroemdheden om in Israël op te treden. Globes constateert dat Israëls initiële bravoure over de verwachte participatie van liefst acht bieders – uitgelegd als brede steun van het bedrijfsleven voor Israëls kolonisering – in het tegendeel is omgeslagen.
CAF is het nieuwe Veolia
Anderhalf jaar na het winnen van de Israëlische aanbesteding is CAF hard op weg in de voetsporen van Veolia te treden. Het in Baskenland gevestigde spoorbedrijf kreeg te maken met zware oppositie van het eigen personeel, aandeelhouders en vakbonden, en van zeventig Baskische maatschappelijke organisaties die CAF opriepen zich uit het JLR-project terug te trekken. Veel Basken identificeren zich met de nationale aspiraties van de Palestijnen, en beschouwen de handelwijze van CAF ook vanuit dat oogpunt als onacceptabel.
Intussen is onder de slogan ‘CAF Get Off Israel’s Apartheid Train’ ook een internationale campagne op gang gekomen, waarbij zich vakbonden, mensenrechtenorganisaties en tal van andere groeperingen hebben aangesloten. Afgelopen maand diende een coalitie van 31 Palestijnse en internationale organisaties een eis in bij de VN om CAF op te nemen in de database van ‘foute’ bedrijven. In talloze landen wordt de deelname van CAF aan lokale en nationale aanbestedingen aangevochten. In december 2020 trok het bedrijf zich terug uit een aanbesteding in Mexico City nadat tachtig organisaties aandrongen op uitsluiting. In Noorwegen wordt een door acht vakbonden gesteunde campagne gevoerd tegen de deelname van CAF aan een aanbesteding voor nieuw treinmaterieel; een internationale petitie
daartoe is tot dusver bijna vijfduizend maal getekend.
Ook in Nederland zijn protesten tegen CAF op gang gekomen. Het bedrijf zal steeds harder worden aangesproken op zijn ontspoorde activiteiten, en zijn deelname aan nieuwe aanbestedingen zal worden aangevochten. Daarnaast worden CAF’s huidige partners, waaronder de NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam, opgeroepen zich van CAF te distantiëren.
Te weinig aandacht voor mensenrechten
Op grond van het Nederlandse mensenrechtenbeleid en het zogenoemde ‘Maatschappelijk Verantwoord Inkopen’ (MVI) zou het ondenkbaar moeten zijn dat bedrijven die betrokken zijn bij oorlogsmisdaden en andere schendingen van het internationaal recht orders in de wacht slepen die uit publieke middelen worden bekostigd. Maar Nederlandse (semi-)overheden nemen het niet nauw met mensenrechten en MVI, en hebben er in veel gevallen geen moeite mee ‘foute’ bedrijven tot aanbestedingen toe te laten en van opdrachten te voorzien.
Een voorbeeld is het in Nederland actieve Egged Bus Systems (EBS). EBS is een dochterbedrijf van het Israëlische Egged, dat onder meer busdiensten verzorgt tussen Israël en zijn kolonies in bezet gebied, en om die reden is opgenomen in de VN-database van ‘foute’ bedrijven. Desondanks werd EBS door onder meer de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) toegelaten tot aanbestedeningen, en werden het bedrijf vergunningen verleend voor busdiensten in de regio.
Afgelopen jaren heeft The Rights Forum de betreffende Nederlandse overheden en verantwoordelijke ministeries aangesproken op deze onwenselijke gang van zaken. In hun reacties – waarop vaak langdurig moet worden aangedrongen – schuiven zij hun verantwoordelijkheden steevast af. De bittere realiteit is dat Nederlandse bedrijven en overheden door hun samenwerking met ‘foute’ bedrijven bijdragen aan ernstige schendingen van het recht. CAF geldt daarvan als meest recente voorbeeld.
Trade unions and human rights organizations in France are celebrating as a victory the withdrawal of train manufacturer Alstom from the Jerusalem light rail.
Meanwhile, it has also been confirmed that a Greek-led consortium failed to submit a bid.
France’s Alstom confirmed to media last week that it had dropped plans to bid on the extension of the Israeli railway that links settlements in the West Bank to each other and to Jerusalem.
Israel’s construction of settlements in the occupied West Bank, including East Jerusalem, is a war crime.
Alstom’s would-be Israeli partners had revealed earlier this month that the French firm had backed out, citing concerns over how the settler railway violates Palestinian human rights and international law.
The international human rights group FIDH, Palestine’s Al-Haq and French labor federations CFDT and CGT are among a coalition of organizations that welcomed Alstom’s decision as a “win for law.”
Those organizations have long campaigned to end the complicity of French firms in the railway, which they describe as “a tool of the Israeli settlement and annexation policy” in Jerusalem.
Systra, a subsidiary of French state rail firm SNCF and Paris transit authority RATP, had already pulled out of the Israeli project last year.
Earlier this month, The Electronic Intifada broke the news that Canada’s Bombardier had pulled out, along with Australia’s Macquarie and Germany’s Siemens.
With the withdrawal of the Alstom-led consortium, the number of bids on the light rail expansion dropped from an initial seven to just two – one involving China’s CRRC and one including Spanish firm CAF.
And a French subcontractor, Egis, still provides planning and consulting services to the Jerusalem light rail. It is owned by the public firm Caisse des Dépôts et Consignations.
“In the name of corporate ethics, for which no exception should be made, we urgently call upon both the government and the senior management of [Caisse des Dépôts et Consignations] to demand the immediate withdrawal of Egis from this project,” the human rights and labor groups state.
Greece drops bid
The Palestinian Authority’s office in Athens on Thursday welcomed the decision by a Greek-led consortium not to put in a bid to expand the light rail.
The PA embassy expressed its “deep satisfaction that the deadline for the bidding to construct the light railway project in occupied East Jerusalem expired on 13 May 2019, and neither private nor public Greek companies submitted bids.”
“This decision is a clear expression of rejection of colonization,” the PA office added.
Greece’s government, led by the nominally left-wing party Syriza, had previously given strong backing to the consortium that included publicly owned transit firm STASY and private construction firm GEK Terna.
The PA office thanked lawmakers, trade unions, municipalities and activists who had taken a stand against Greek involvement in the settler railway.
Some of the lawmakers who raised questions in parliament about the Greek bid were from Syriza.
Arab ambassadors had also raised objections over the project in a meeting with the Greek foreign minister, according to the PA.
Last month, Yanis Varoufakis, the former Greek finance minister turned pan-European political campaigner, joined the chorus of criticism.
Varoufakis said he was “deeply ashamed of my former Syriza colleagues” for supporting the project and pledged that his new political movement would “commit to fighting against this.”
Israeli spin
The Israeli embassy in Athens put out a press release denying that the Greek bid had been dropped for political reasons.
The embassy claimed that the Greek consortium had put the brakes on the bid for “purely technical reasons.”
But that spin is unlikely to dampen the sense of victory for activists in Greece and across Europe.
Attention will now turn to Spain, whose train maker CAF remains involved in one of the two consortiums still taking part in the tender.
The Israeli business publication Globesconceded that labor opposition “could disrupt CAF’s work if it wins the tender.”
The French and Palestinian human rights and labor groups are calling on all European governments to “take a clear stance against companies’ involvement in the Israeli policies of annexation, colonization and occupation.”
Chinese role
The other consortium still in the running involves Chinese company CRRC.
“The Chinese entry into the infrastructure market in Israel is alarming the US,” according to Globes.
The Trump administration is mounting a global effort to contain China economically and to sanction companies like CRRC that do business in Iran.
This could place Israel under US pressure not to give the contract to the Chinese-led consortium.
In 2016, China voted to support a UN Security Council resolution reaffirming the illegality of Israel’s settlements and “Condemning all measures aimed at altering the demographic composition, character and status of the Palestinian territory occupied since 1967, including East Jerusalem.”
If activists keep up the pace and extend their campaign to include pressuring China to match its rhetoric with action, Israel’s settler railway could be going nowhere fast.
EINDE ARTIKEL
[10]
ZIE NOOT 5
[11]
BDS NEDERLAND:
STUUR EEN MAIL AAN NS, GVB EN OPENBAAR VERVOER UTRECHT: WERK NIET MEE AAN ANNEXATIE
AANGVBDIRECTIE EN MANAGEMENT TavMevrouw C. Zuiderwijk/Algemeen DirecteurDe heer M. Lohmeijer/Directeur Techniek en OperatieDe heer K. Beeckmans/Financieel Directeur Onderwerp:Oproep tot verbreking van alle banden met CAF vanwege betrokkenheidbij de Israelische bezettingspolitiek
Geachte DirectieGeacht Management
Vooraf:Als u erachter staat, dat mensen worden bezet, van hun land wordenverdreven, worden bestolen en/of geintimideerd, lees dan niet verder.
[Een soortgelijke brief is eveneens verzonden naar het Openbaar Vervoer Utrecht en NS, die net zoals u met CAF in zee zijn gegaan]
Volgens betrouwbare informatie, die mij bereikt heeft, bent u een samenwerkingsverband aangegaan met CAF, de Spaanse leverancier vantreinen en trams [1] en ik roep u per onmiddellijk op om dit misdadigebedrijf uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten! Reden [en dat verklaart dan ook direct waarom ik dit CAF bedrijf”misdadig” noem]:De CAF betrokkenheid bij de Israelische bezettings en landroof politiek! Hoewel u daarvan op de hoogte had moeten zijn en daarom sowieso nietmet CAF in zee had moeten gaan, zal ik het nog eens uitleggen: CAF, dat Spaans-Baskische trein en tramvervoerbedrijf, werkt in opdracht vanIsrael aan de uitbreiding van de ”Jerusalem Lightrail”, een sneltramverbinding,die West Jerusalem verbindt met de in bezet Palestijns gebied gelegenillegale nederzettingen in Oost-Jerusalem [Oost-Jerusalem is dus, zoalsu dient te weten, door Israel bezet gebied] [2]Deze samenwerking van CAF aan Lightrail dateert reeds van 2019! [3]
WAAROM MISDADIG? Ik heb het hierboven al geschreven:Dat CAF bedrijf is misdadig, omdat het willens en wetens meewerkt[en eraan verdient!] aan de instandhouding van de misdadige Israelische bezetting [4] en de direct daaruit voortvloeiende even misdadigenederzettingenpolitiek!Niet alleen zijn die in bezet Palestijns gebied gebouwde nederzettingenillegaal volgens het Internationaal Recht [5], er is ook overduidelijksprake van directe landroof, omdat bezet Palestijns gebied is GESTOLENvan de bezette Palestijnse bevolking [die van hun rechtmatige gebied isverdreven] ten gunste van uit Israel afkomstige Joodse inwoners, aan wie opvoormalig Palestijns land [of huizen] bewoningen en land is toegewezen.En alsof dat nog niet erg genoeg is, is er regelmatig sprake van terreur en geweld van deze kolonisten [bewoners van de illegale nederzettingen] tegenover de bezette Palestijnse bevolking, al dan niet ondersteund doorIsraelische veiligheidstroepen!Lees er de Israelische mensenrechtenorganisatie B’stelem maar opna! [6] UW OPDRACHT Het zou u niet eens meer gezegd moeten worden!Niet alleen had u nooit met CAF, dat de Israelische bezettings en kolonisatiepolitiek faciliteert [7] en er direct aan verdient, in zee moeten gaan, omdatu alle informatie, die ik u hier heb aangedragen, ook wel had kunnen vinden,nu u dus van deze informatie voorzien bent, die anderen dan ik u ook hebben aangedragen [8], dient dit misdadige bedrijf, CAF, per directuit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten!Niet alleen vanwege CAF’s misdadige involvement met Jerusalem Light Rail[zie wat ik daarover reeds geschreven heb in bovenstaande], maar ookdoor de hardleersheid van dit bedrijf.Weet u, dat concurrenten van CAF, zoals Alston, Siemens, Bombardier, Systraen Maquarie zich WEL hebben teruggetrokken uit de Jerusalem Light Railaanbesteding? [9]Neen?Dan weet u het nu! En dat voorbeeld dient u ook te volgen
EPILOOG Ik heb het al duidelijk gemaakt en hoef er weinig meer aan toe te voegen:U bent in zee gegaan met CAF, een totaal fout bedrijf, dat door haar betrokkenheid bij Jerusalem Light Rail, medewerkt aan de facilitering eninstandhouding van een van de meest kwalijke aspecten van de Israelischebezettingspolitiek:De in bezet Palestijns gebied gestichte Joods-Israelische nederzettingen,in strijd met het Internationaal Recht [10] en tot stand gekomen door regelrechtediefstal en landroof. BAH! Daarvan zou u uit uzelf moeten zeggen:Bij zo’n vieze Club wil ik niet horen en er zeker geen vervoermiddelenvan willen afnemen. Dus nu een duidelijke waarschuwing en eis van mijn kant, waarschijnlijkvoorafgegaan door vele anderen [11] MIJDT CAF IN DE TOEKOMST, GA NIET MEER MET DEZE MISDADIGERS IN ZEE! Anders bent u betrokken bij Bloedgeld, Bezetting en Landroofen staat u erachter, dat dat mensen worden bezet, van hun land wordenverdreven, worden bestolen en/of geintimideerd. Dat maakt u dan tot mede crimineel Mijdt dus in de toekomst CAF!Het is al erg genoeg, dat u met hen in zee gegaan bent. Vriendelijke groeten Astrid EssedAmsterdam NOTEN
De nieuwe CAF-trams van stadsvervoerder GVB zullen niet meer enkel op de Amstelveenlijn rijden. Vanaf dinsdag wordt de 15G-tram ook opgenomen in de dienstregeling van lijn 5 tussen Amsterdam en Amstelveen Stadshart. Dat gebeurt in de kenmerkende blauw-witte kleurstelling en daarmee is sprake van een primeur. Op de Amstelveenlijn rijden de trams namelijk in de R-netkleuren.
De nieuwe CAF-trams van stadsvervoerder GVB zullen niet meer enkel op de Amstelveenlijn rijden. Vanaf dinsdag wordt de 15G-tram ook opgenomen in de dienstregeling van lijn 5 tussen Amsterdam en Amstelveen Stadshart. Dat gebeurt in de kenmerkende blauw-witte kleurstelling en daarmee is sprake van een primeur. Op de Amstelveenlijn rijden de trams namelijk in de R-netkleuren.
Het GVB heeft in totaal 72 nieuwe 15G-trams besteld bij de Spaanse fabrikant CAF, ter vervanging van de oudere 11G- en 12G-trams. Deze worden na meer dan twintig jaar stapsgewijs buitendienst gesteld. Inmiddels zijn er al 43 nieuwe trams geleverd, waarvan achttien in blauw-witte kleuren. Dat is ruimschoots voldoende om op lijn 5 in één keer met volledig nieuwe voertuigen te gaan rijden, maar er is bewust voor gekozen dat niet te doen.
Kinderziektes
“We beginnen met één voertuig om zo alle bestuurders op lijn 5 goed en gedegen de mogelijkheid te geven gewend te raken aan de nieuwe voertuigen”, aldus Iris Bruinsma, unitmanager vervoer bij het GVB. De bestuurders konden afgelopen periode kennismaken met de nieuwe trams, zowel in een simulator als de voertuigen zelf. “Maar het is anders om er de hele dag in dienstregeling mee te rijden en om te gaan met mogelijke kinderziektes.”
Omdat de 15G-trams al ruim drie maanden rijden op de Amstelveenlijn, is er al veel geleerd over het nieuwe voertuig. Desondanks wordt rekening gehouden met mogelijke nieuwe kinderziektes op lijn 5, zoals niet synchroon lopende reisinformatie op de schermen in de tram. “Het is een nieuw tram met nieuwe software op een lijn waarop het voertuig voor het eerst volledig gaat rijden. Alles is eigenlijk nieuw, behalve de lijn zelf natuurlijk.”
Waarborgen robuuste dienstregeling
Als de introductie van de eerste nieuwe CAF-tram op lijn 5 naar behoren verloopt, wordt een week later een tweede ingezet. Dit gaat net zo lang door tot alle elf oude trams zijn vervangen. Deze stapsgewijze aanpak zorgt er volgens de vervoerder voor dat het beste een goede en solide dienstregeling kan worden gewaarborgd met de nieuwe voertuigen. Het GVB kan nog niet zeggen welke lijn als volgende aan de beurt is.
Op de Amstelveenlijn deden zich in de beginfase verschillende kinderziektes voor en was er tijd nodig om gewend te raken aan de nieuwe trams, met vertraging en soms ook rituitval tot gevolg. Hoewel er inmiddels sprake is van een positieve trend, kan in combinatie met de nog kwetsbare infrastructuur op deze lijn nog geen robuuste dienstregeling worden gereden. De Vervoerregio Amsterdam verleende het GVB daarom een half jaar ontheffing voor de concessie-eisen op het gebied van rituitval en punctualiteit.
EINDE BERICHT
THE RIGHTS FORUM
SLUIT SPAANSE TREINENBOUWER CAF UIT VAN AANBESTEDINGEN
Twee Palestijnse vakbondsfederaties dringen aan op uitsluiting van CAF van aanbestedingen in Nederland. De Spaanse leverancier van treinen en trams is in Israël/Palestina betrokken bij oorlogsmisdaden. Met een e-mail kunnen Nederlanders hun oproep steunen.
Eind maart stuurden de Algemene Federatie van Onafhankelijke Vakbonden Palestina en de Palestijnse Nieuwe Federatie van Vakbonden een oproep aan de NS, het Amsterdamse GVB en de provincie Utrecht om hun huidige leverancier van ‘rollend materieel’, het Spaanse CAF, uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten. Nederlandse burgers kunnen hun oproep per e-mail steunen. Inmiddels hebben meer dan twaalfhonderd Nederlanders dat gedaan. Aanleiding voor de actie is de ontsporing van het voorheen respectabele bedrijf.
De ontsporing van CAF
CAF – voluit Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles – werkt in opdracht van Israël aan de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies in Palestijns Oost-Jeruzalem en op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Het project beoogt de illegale Israëlische kolonisering van de Palestijnse gebieden dieper te verankeren.
De Israëlische kolonisering is in strijd met het internationaal recht, en geldt onder de Conventies van Genève en het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof als een oorlogsmisdaad. Daarnaast gaat de kolonisering gepaard met een regime van militaire bezetting en apartheid, en met structurele schendingen van de mensenrechten.
Daar moet je als bedrijf niet aan meewerken. Dat vonden ook Siemens, Bombardier, Alstom en andere bedrijven die zich terugtrokken als potentieel partner in de JLR. Met dat besluit leefden zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en andere internationale gedragscodes na, die betrokkenheid van bedrijven bij rechtenschendingen tegengaan. Anno 2021 geldt naleving daarvan als ondergrens voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Desondanks begaf CAF zich in augustus 2019 in het JLR-project. Daartoe werd een alliantie aangegaan met het Israëlische bedrijf Shapir Engineering, en samengewerkt met de Israëlische financier Bank Hapoalim. Zowel Shapir als Hapoalim staan op de ‘zwarte’ VN-lijst van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering en de daarmee samenhangende rechtenschendingen. Intussen is ook CAF gekandideerd voor een plek op de lijst.
GEEN ACCEPTABELE PARTNER
In maart publiceerden wij een uitvoerig artikel over de rol van CAF, en over de gevolgen ervan voor het bedrijf. Dat is zwaar onder vuur komen te liggen – eerst van de eigen werknemers en de Baskische regio waar het is gevestigd, maar intussen wereldwijd.
Van Mexico tot Noorwegen worden overheden en bedrijven opgeroepen CAF uit te sluiten van aanbestedingen en contracten.
Dat gebeurt nu ook in Nederland, waar CAF treinen, trams en metro’s bouwt voor bedrijven en overheden als de NS, het Amsterdamse openbaar vervoerbedrijf GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam. Die opdrachtgevers worden nu per e-mail opgeroepen om CAF geen rol in nieuwe aanbestedingen en opdrachten meer te gunnen.
De e-mail-actie, die ook in andere Europese landen wordt gehouden, is geïnitieerd door de Palestijnse BDS Movement, die in 2005 met steun van 171 Palestijnse maatschappelijke organisaties werd opgericht, en intussen geldt als belangrijkste representant van de geweldloze strijd voor Palestijnse rechten. Op de website van BDS Nederland (voorheen docP) is meer te lezen over de actie en de BDS-beweging.
EINDE BERICHT
[2]
”Development of the light rail line is bringing prosperity and growth to the city’s real estate and business sectors, an upsurge in cultural and entertainment centers, and accessibility to the downtown area for residents of large neighborhoods, such as Pigat Ze’ev.”
The transport authority JTMT (Jerusalem Transportation Masterplan Team) has chosen the TransJerusalem J-Net Ltd consortium, consisting in the CAF Group and the construction firm Saphir, for the Jerusalem light rail project. The project value is 1.8 billion EUR.
The so-called Green line is a PPP (Private-Public Partnership) scheme and includes the construction of 20.6 kilometres of new track, 53 stations and a depot. Jerusalem opened its’ first light rail line, the red line in 2011. The new Green line uses the current Red Line on a stretch of 6.8 km. The contract also includes the design and supply of 114 low-floor Urbos trams (which will be operated as double-tractions) for the new Green Line and the refurbishment of the 46 units which are currently in service on the existing Red Line.
114 Urbos trams and 25 years of operation
The project scope of the consortium will also include the supply of the signalling, energy and communication systems, as well as the operation and maintenance of both lines for 15 and 25 years respectively, with the possibility of extending the term of operation. The CAF Group’s scope of this project exceeds 500 million EUR. The Group will also have a 50% stake in the company that will manage the operation and maintenance of both lines. The project is expected to be implemented this year with the new network fully operative by 2025.
The future network
The tram’s Red Line currently extends along 13.8 km with 23 stations distributed on the route, was inaugurated in 2011 and providing transport to over 145,000 passengers on average per day. The Green lines is expected to have a ridership of 200,000 passengers per day. It will link the two campuses of the Hebrew University of Jerusalem and continue south via Pat junction to Gilo while using a common section with the Red line in the city centre until the terminus of the Tel Aviv – Jerusalem railway station which was inaugurated in 2018.
Of the eight entities that participated in the preliminary stages, only two consortiums submitted bids in the final stage. The other consortium consisted in the companies Shikun & Binui and Egged (Israel), CRRC (China), Comsa (Spain), Efatec (Portugal) and MPK (Poland). Siemens, Alstom and Bombardier are reported to have left the tender process at an earlier stage. The companies did not officially withdraw from the process due to political reasons. Nevertheless, the light rail development in Jerusalem has been criticized in the past as both lines run through the disputed area of East Jerusalem.
JERUSALEM Transportation Masterplan Team (JTMT) has awarded the TransJerusalem J-Net consortium, comprised of CAF and the construction firm Shapir, a €1.8bn contract to undertake an extension to the Jerusalem light rail network.
The Private-Public Partnership (PPP) includes the construction of 27km of new track, 53 new stations and various depots covering a 6.8km extension to the Red Line, and the new 20.6km Green Line. The Red Line is currently 13.8km long with 23 stations, and carries around 145,000 passengers daily.
The consortium will also design and supply 114 new Urbos LRVs for the Green Line, and the refurbishment of the 46 vehicles currently in service on the Red Line.
The contract includes the signalling, energy and communication systems, as well as the operation and maintenance of both lines for 15 and 25 years respectively, with the possibility of extending the term of operation.
CAF’s share of the contract is worth more than €500m, and includes the vehicle’s supply and refurbishment, signalling, energy and communication systems and project integration. CAF will also have a 50% stake in the Special Purpose Vehicle (SPV) company that will manage the operation and maintenance of both lines, which is expected to have a €1bn turnover.
Construction is expected begin later this year with the new extensions fully operational by 2025.
Shikun & Binui and Egged (Israel), CRRC (China), Comsa (Spain), Efatec (Portugal) and MPK (Poland) also submitted bids for the contract.
”The establishment of the settlements contravenes international humanitarian law (IHL), which states that an occupying power may not relocate its own citizens to the occupied territory or make permanent changes to that territory, unless these are needed for imperative military needs, in the narrow sense of the term, or undertaken for the benefit of the local population.”
”It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory”
When a territory is placed under the authority of a hostile army, the rules of international humanitarian law dealing with occupation apply. Occupation confers certain rights and obligations on the occupying power.
Prohibited actions include forcibly transferring protected persons from the occupied territories to the territory of the occupying power. It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory. Any measure designed to expand or consolidate settlements is also illegal. Confiscation of land to build or expand settlements is similarly prohibited.
ILLEGALITEIT NEDERZETTINGEN VOLGENS ARTIKEL 49, 4E CONVENTIE VAN GENEVE
”Individual or mass forcible transfers, as well as deportations of protected persons from occupied territory to the territory of the Occupying Power or to that of any other country, occupied or not, are prohibited, regardless of their motive.”
”Digital companies are revolutionizing how the world does tourism. Corporations like Airbnb, Booking.com, Expedia and TripAdvisor, which dominate the multi-billion-dollar global online tourism industry, have become hugely successful. These companies all also list numerous hotels, B&Bs, attractions or tours in Israeli settlements in the Occupied Palestinian Territories (OPT). They are doing so despite knowing that Israel’s settlements are illegal under international law, and a war crime.”
AMNESTY INTERNATIONAL
BY LISTING PROPERTIES AND ATTRACTIONS IN ISRAELI
SETTLEMENTS, DIGITAL TOURISM COMPANIES ARE PROFITING
”Violence by settlers (and sometimes by other Israeli civilians) toward Palestinians has long since become part of daily life under occupation in the West Bank. These actions range from blocking roads, throwing stones at cars and houses, raiding villages and farmland, torching fields and olive groves, and damaging crops and property to physical assault, sometimes to the point of hurling Molotov cocktails or using live fire. Over the years, this widespread violence toward Palestinians has resulted in injuries to life and limb, as well as damage to property and land.”
Violence by settlers (and sometimes by other Israeli civilians) toward Palestinians has long since become part of daily life under occupation in the West Bank. These actions range from blocking roads, throwing stones at cars and houses, raiding villages and farmland, torching fields and olive groves, and damaging crops and property to physical assault, sometimes to the point of hurling Molotov cocktails or using live fire. Over the years, this widespread violence toward Palestinians has resulted in injuries to life and limb, as well as damage to property and land.
Under international law, Israel has a duty to protect Palestinians in the West Bank from this conduct. However, Israeli authorities routinely shirk this responsibility, even when the violent actions can be anticipated. Thousands of testimonies, videos and reports, as well as many years of close monitoring by B’Tselem and other organizations, reveal that Israeli security forces not only allow settlers to harm Palestinians and their property as a matter of course – they often provide the perpetrators escort and back-up. In some cases, they even join in on the attack. In other instances, security forces have prevented anticipated harm by removing the targeted Palestinians, rather than the Israeli assailants.
The law enforcement agencies, for their part, rarely make settlers face consequences for attacking Palestinians. In almost all cases, the investigations – if one was opened, in the first place – have not resulted in any action taken against the perpetrators. This undeclared policy of lenience toward settler violence aimed at Palestinians has been documented in numerous reports by human rights organizations, as well as in official state reports (such as the Karp Report of 1982 and the Shamgar Report of 1994).
In a ten-year review published in May 2015, human rights organization Yesh Din found that some 85% of investigations into such cases (including violence, arson, damage to property, mutilation of trees and takeover of land) ended with no further action taken, and that the odds of a police complaint filed by a Palestinian resulting in the conviction of an Israeli civilian were a mere 1.9%. Given the futility of this effort, many Palestinians choose to forgo filing a complaint altogether.
Since it was founded in 1989, B’Tselem has been documenting incidents of settler violence against Palestinians and advocating for security forces to fulfill their obligation to protect Palestinians and their property from such injury. For many years, B’Tselem has stressed the duty of Israeli authorities to make the necessary preparations, including allocating forces, to prevent attacks that can be predicted – especially when they are carried out in the open – and arrest the assailants. We have repeatedly called attention to the responsibility of the law enforcement agencies to quickly and efficiently investigate attacks after they take place. B’Tselem has provided the police and the military with documentation of such attacks, including video footage filmed by volunteers. We have also helped Palestinian victims file complaints with the police and have monitored the investigations – including appealing closed cases. After more than 25 years of this work, there is no escaping the conclusion that the authorities merely make a show of law enforcement in this context and that, with few exceptions, they have no interest in seriously investigating settler violence against Palestinians.
A stark example recurs every year during the olive harvest. After repeated settler attacks, the military forbade Palestinian farmers from entering their own land if it lies near a settlement – instead of protecting the farmers by enforcing the law on the settlers. In 2004, the heads of five Palestinian local councils petitioned Israel’s High Court of Justice (HCJ), demanding that the military allow them to access their lands and protect them from settler attacks during the olive harvest. The court accepted the petition about two years later, ruling that the military should not, in general, deny Palestinians access to their land in the name of protecting them. The justices also ruled that the security establishment must “give clear, unequivocal instructions to the forces operating in the field” and also “deploy forces to protect the property of the Palestinian inhabitants” (HCJ 9593/04 Murar et al. v. IDF Commander for Judea and Samaria et al.). As a result, the state created a “coordination system” for supposedly enabling Palestinians throughout the West Bank to access their land for several days, twice a year – during the harvest and plowing seasons. This requires prior coordination with the military, which assigns them a security detail.
In practice, the system does little to resolve this violent reality and is largely another empty show of law enforcement. First, it furthers the assumption that the solution lies with restricting the Palestinian victims, rather than the violent settlers. Second, it is relevant to two specific periods every year, leaving settlers free to roam and vandalize land and trees the rest of the time, while the Palestinian owners are barred access. Third, the military requires Palestinians to undergo such a complicated coordination process and meet so many requirements that, in many cases, attaining access is impossible.
Settler violence has a pervasive impact on life in the West Bank, creating a lingering sense of intimidation. Countless attacks have left their traumatic mark on individual Palestinians and on the collective memory. As a result, many Palestinians now avoid approaching “danger zones” near settlements. Landowners do not dare enter these areas without military escort or Israeli civilians accompanying them. As a result, in some plots, the yield has become so poor that the owners have given up trying to reach the land and tend it. This dynamic has created invisible walls throughout the West Bank, beyond which Palestinians know they face violence to the point of risking their lives.
The rogue settlements euphemistically known as “illegal outposts” – since they were formally established in breach of Israeli law, although they enjoy broad government support and funding – contribute to this reality. These 100 or so outposts, established throughout the West Bank since the 1990s, have effectively taken over large swathes of land, expanding the scope of settlement control. This dispossession has been accompanied by violence towards Palestinian landowners that includes physical assaults, threats, attacks on shepherds and theft of land. Apart from very rare exceptions in which outposts were removed further to legal proceedings, virtually all outposts remain standing and are gradually gaining formal recognition as a substantial part of the settlement enterprise.
Violent actions of settlers against Palestinians are not exceptions to a rule. Rather, they form part of a broader strategy in which the state colludes, as it stands to benefit from the result. Over time, this unchecked violence is gradually driving Palestinians from more and more locations in the West Bank, making it easier for the state to take over land and resources.
Twee Palestijnse vakbondsfederaties dringen aan op uitsluiting van CAF van aanbestedingen in Nederland. De Spaanse leverancier van treinen en trams is in Israël/Palestina betrokken bij oorlogsmisdaden. Met een e-mail kunnen Nederlanders hun oproep steunen.
Eind maart stuurden de Algemene Federatie van Onafhankelijke Vakbonden Palestina en de Palestijnse Nieuwe Federatie van Vakbonden een oproep aan de NS, het Amsterdamse GVB en de provincie Utrecht om hun huidige leverancier van ‘rollend materieel’, het Spaanse CAF, uit te sluiten van toekomstige aanbestedingen en opdrachten. Nederlandse burgers kunnen hun oproep per e-mail steunen. Inmiddels hebben meer dan twaalfhonderd Nederlanders dat gedaan. Aanleiding voor de actie is de ontsporing van het voorheen respectabele bedrijf.
De ontsporing van CAF
CAF – voluit Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles – werkt in opdracht van Israël aan de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies in Palestijns Oost-Jeruzalem en op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Het project beoogt de illegale Israëlische kolonisering van de Palestijnse gebieden dieper te verankeren.
De Israëlische kolonisering is in strijd met het internationaal recht, en geldt onder de Conventies van Genève en het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof als een oorlogsmisdaad. Daarnaast gaat de kolonisering gepaard met een regime van militaire bezetting en apartheid, en met structurele schendingen van de mensenrechten.
Daar moet je als bedrijf niet aan meewerken. Dat vonden ook Siemens, Bombardier, Alstom en andere bedrijven die zich terugtrokken als potentieel partner in de JLR. Met dat besluit leefden zij de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en andere internationale gedragscodes na, die betrokkenheid van bedrijven bij rechtenschendingen tegengaan. Anno 2021 geldt naleving daarvan als ondergrens voor maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Desondanks begaf CAF zich in augustus 2019 in het JLR-project. Daartoe werd een alliantie aangegaan met het Israëlische bedrijf Shapir Engineering, en samengewerkt met de Israëlische financier Bank Hapoalim. Zowel Shapir als Hapoalim staan op de ‘zwarte’ VN-lijst van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering en de daarmee samenhangende rechtenschendingen. Intussen is ook CAF gekandideerd voor een plek op de lijst.
GEEN ACCEPTABELE PARTNER
In maart publiceerden wij een uitvoerig artikel over de rol van CAF, en over de gevolgen ervan voor het bedrijf. Dat is zwaar onder vuur komen te liggen – eerst van de eigen werknemers en de Baskische regio waar het is gevestigd, maar intussen wereldwijd. Van Mexico tot Noorwegen worden overheden
en bedrijven opgeroepen CAF uit te sluiten van aanbestedingen en contracten.
Dat gebeurt nu ook in Nederland, waar CAF treinen, trams en metro’s bouwt voor bedrijven en overheden als de NS, het Amsterdamse openbaar vervoerbedrijf GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam. Die opdrachtgevers worden nu per e-mail opgeroepen om CAF geen rol in nieuwe aanbestedingen en opdrachten meer te gunnen.
De e-mail-actie, die ook in andere Europese landen wordt gehouden, is geïnitieerd door de Palestijnse BDS Movement, die in 2005 met steun van 171 Palestijnse maatschappelijke organisaties werd opgericht, en intussen geldt als belangrijkste representant van de geweldloze strijd voor Palestijnse rechten. Op de website van BDS Nederland (voorheen docP) is meer te lezen over de actie en de BDS-beweging.
EINDE BERICHT
BDS NEDERLAND:
STUUR EEN MAIL AAN NS, GVB EN OPENBAAR VERVOER UTRECHT: WERK NIET MEE AAN ANNEXATIE
Het BNC biedt openbaar vervoersinstellingen in diverse Europese landen -waaronder Nederland- vandaag een brief aan van twee Palestijnse vakbondsfederaties waarin ze worden opgeroepen om de banden met CAF te verbreken zolang het betrokken blijft bij Israëls’ illegale apartheids- en annexatieproject in bezet Palestijns gebied, en er zolang geen contracten mee af te sluiten.
Deze brief wordt ondersteund door een E-mail actie gericht aan de betrokken openbaar vervoersinstanties, hier in Nederland de NS, het GVB en het Utrechtse openbaar vervoer. Maak deze instanties duidelijk waarom ze CAF niet als een samenwerkingspartner kunnen blijven accepteren en er geen contracten meer mee af moeten sluiten zolang het betrokken blijft bij de Jerusalem Light Rail en daarmee de rechten van de Palestijnen helpt vertrappen, en stuur je mail!
Vandaag, 30 maart, wordt door Palestijnen herdacht als de Dag van het Land. Dit omdat het nu 45 jaar geleden is dat de Israëlische politie 6 Palestijnse burgers van de zionistische staat doodschoot die demonstreerden tegen overheidsplannen voor de massale onteigening van hun grond. Het sterven in de strijd voor het behoud van het eigen land vat de Palestijnse strijd tegen Israëlische onderdrukking, kolonisatie en apartheid immers op symbolische wijze in een notendop samen. Land die deze staat, Israel genaamd, in bezit wil nemen en zoveel mogelijk wil ontdoen ivan zijn Palestijnse bevolking ten gunste van de vestiging en ontwikkeling van de eigen, joodse, bevolking.
In dit laatste proces is het Baskisch-Spaanse openbaarvervoersbouwbedrijf CAF vandaag de dag tot over zijn oren betrokken. Sinds augustus 2019 werkt het immers, samen met het Israëlische bedrijf Shapir die op de VN-database staat van bedrijven die betrokken zijn bij Israëls grootscheepse illegale nederzettingenproject in bezet Palestijns gebied, aan de Jerusalem Light Rail: enkele spoorverbindingen die West-Jeruzalem verbinden met illegale Israëlische nederzettingen in- en rondom Oost-Jeruzalem.
Dit brengt, opnieuw, grootscheepse onteigening van Palestijnse grond met zich mee ten gunste van de uitbreiding en ontwikkeling van die koloniale nederzettingen, draagt bij aan de isolatie van Palestijnse woonbuurten, dorpen en steden in en rond Oost-Jeruzalem ten op zichte van die van elders op de Westelijke Jordaanoever en van elkaar en verankerd de wederrechtelijke annexatie van dit Palestijnse gebied nog verder.
Dit annexatieproces brengt toenemende marginalisering van de Palestijnse bevolking met zich mee, een verbod op de bouw van nieuwe woningen en een gestage etnische zuivering uit Oost-Jeruzalem en omgeving. Een proces dat tevens in stand gehouden wordt door de repressie en het geweld tegen die bevolking door Israelische veiligheidstroepen en Joodse kolonisten.
Om deze redenen heeft CAF ook met toenemend verzet en protest tegen haar deelname aan de Jerusalem Light Rail te maken. In Spanje en Baskenland zelf (ook van de kant van arbeiders die daar werkzaam zijn in de CAF-fabrieken!), in Frankrijk, in Groot-Brittannië, in Noorwegen, in Israel-Palestina zelf en nu ook in Nederland! Hier te lande levert CAF de sprintertreinstellen aan de NS, trams en metrostellen aan het Amsterdamse GVB en trams aan de gemeente Utrecht.
Het BNC biedt openbaar vervoersinstellingen in diverse Europese landen -waaronder de onze- vandaag een brief aan van twee Palestijnse vakbondsfederaties waarin ze worden opgeroepen om de banden met CAF te verbreken zolang het betrokken blijft bij Israëls’ illegale apartheids- en annexatieproject in bezet Palestijns gebied, en er zolang geen contracten mee mee af te sluiten.
Deze brief wordt ondersteund door een E-mail actie gericht aan de betrokken openbaar vervoersinstanties, hier in Nederland de NS, het GVB en het Utrechtse openbaar vervoer. Maak deze instanties duidelijk waarom ze CAF niet als een samenwerkingspartner kunnen blijven accepteren en er geen contracten meer mee af moeten sluiten zolang het betrokken blijft bij de Jerusalem Light Rail en daarmee de rechten van de Palestijnen helpt vertrappen, en stuur je mail!
Klik en stuur nu jouw e-mail naar Nederlandse Spoorwegen, GVB and Openbaar Vervoer Utrecht.
EINDE BERICHT
[9] ”Opmerkelijk is dat de belangrijkste concurrenten van CAF – gerenommeerde bedrijven als Alstom, Siemens, Bombardier, Systra en Macquarie – zich allemaal al eerder uit de JLR-aanbesteding terugtrokken, waarbij met name het tracé door Oost-Jeruzalem als taboe werd gekwalificeerd.” THE RIGHTS FORUMNEDERLANDSE OV PARTNER BETROKKEN BIJ ISRAEL’S ILLEGALEKOLINISERING8 MAART 2021 https://rightsforum.org/nieuws/nederlandse-ov-partner-betrokken-bij-israels-illegale-kolonisering/
De NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam blijken op grote schaal zaken te doen met de Spaanse treinenbouwer CAF, die wordt beschuldigd van betrokkenheid bij oorlogsmisdaden.
Nederlandse bedrijven en overheden hebben grote orders uitstaan bij de Spaanse treinenbouwer Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles, kortweg CAF. Op LinkedIn meldt de Nederlandse poot van het bedrijf, CAF Netherlands, te werken aan 206 Sprinters voor NS, 54 trams voor de Provincie Utrecht, 72 trams voor de gemeente Amsterdam, en een nieuwe generatie M7-metro’s voor de GVB.
Oorlogsmisdaden
CAF is een topspeler in de internationale markt voor treinen, trams, metro’s, bussen, treinbeveiliging en onderhoud, met een gedegen track record in Nederland. In augustus 2019 kantelde de populariteit van het bedrijf, toen CAF een aanbesteding won van het Israëlische ministerie van Financiën voor de uitbreiding van de zogenoemde Jerusalem Light Rail (JLR), een sneltram die Israëlisch West-Jeruzalem verbindt met Israëlische kolonies (‘nederzettingen’) in bezet Palestijns Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever.
De Israëlische kolonisering van bezet Palestijns gebied is illegaal en geldt onder het Statuut van Rome – het oprichtingsverdrag van het Internationaal Strafhof (ICC) – als oorlogsmisdaad. Juist afgelopen woensdag besloot het ICC, na een voortraject van ruim zes jaar, een officieel onderzoek in te stellen naar oorlogsmisdaden in de bezette Palestijnse gebieden, waarbij de Israëlische kolonisering een van de thema’s vormt.
Foute partners
Binnen het JLR-project werkt CAF samen met het Israëlische ingenieurs- en constructiebedrijf Shapir, dat is opgenomen in de VN-database van bedrijven waarvan is vastgesteld dat zij middels hun activiteiten in bezet gebied bijdragen aan schendingen van het internationaal recht en Palestijnse mensenrechten. Datzelfde geldt voor de Israëlische Bank Hapoalim, die in november 2020 als hoofdfinancier tot de samenwerking toetrad.
Opmerkelijk is dat de belangrijkste concurrenten van CAF – gerenommeerde bedrijven als Alstom, Siemens, Bombardier, Systra en Macquarie – zich allemaal al eerder uit de JLR-aanbesteding terugtrokken, waarbij met name het tracé door Oost-Jeruzalem als taboe werd gekwalificeerd. Van de acht potentiële bieders bleven er slechts twee over: CAF-Shapir en een internationaal consortium rond het Chinese CRRC en Israëlische Egged. Ook dat laatste bedrijf komt voor in de VN-database.’
Jeruzalem is taboe’
Het Franse Alstom trok zich terug uit vrees voor hoge boetes die het bedrijf onder Franse wetgeving tegemoetzag – dit nadat Alstoms Israëlische partners die weigerden te compenseren. Denkbaar is ook dat CAF’s concurrenten zich het lot herinneren van de Franse multinational Veolia, die zijn betrokkenheid bij de JLR moest bekopen met een wereldwijde pariastatus en een miljardenverlies. In 2015 trok Veolia zich terug uit het JLR-project, en sindsdien geldt ‘Remember Veolia’ als waarschuwing voor bedrijven die in zijn voetsporen willen treden.
Het Israëlische zakenblad Globes stelde vast dat feitelijk sprake is van een ‘stille boycot’ door internationale transportondernemingen, die een veel groter effect heeft op de Israëlische economie dan bijvoorbeeld de – vaak met veel rumoer omgeven – weigering van beroemdheden om in Israël op te treden. Globes constateert dat Israëls initiële bravoure over de verwachte participatie van liefst acht bieders – uitgelegd als brede steun van het bedrijfsleven voor Israëls kolonisering – in het tegendeel is omgeslagen.
CAF is het nieuwe Veolia
Anderhalf jaar na het winnen van de Israëlische aanbesteding is CAF hard op weg in de voetsporen van Veolia te treden. Het in Baskenland gevestigde spoorbedrijf kreeg te maken met zware oppositie van het eigen personeel, aandeelhouders en vakbonden, en van zeventig Baskische maatschappelijke organisaties die CAF opriepen zich uit het JLR-project terug te trekken. Veel Basken identificeren zich met de nationale aspiraties van de Palestijnen, en beschouwen de handelwijze van CAF ook vanuit dat oogpunt als onacceptabel.
Intussen is onder de slogan ‘CAF Get Off Israel’s Apartheid Train’ ook een internationale campagne op gang gekomen, waarbij zich vakbonden, mensenrechtenorganisaties en tal van andere groeperingen hebben aangesloten. Afgelopen maand diende een coalitie van 31 Palestijnse en internationale organisaties een eis in bij de VN om CAF op te nemen in de database van ‘foute’ bedrijven. In talloze landen wordt de deelname van CAF aan lokale en nationale aanbestedingen aangevochten. In december 2020 trok het bedrijf zich terug uit een aanbesteding in Mexico City nadat tachtig organisaties aandrongen op uitsluiting. In Noorwegen wordt een door acht vakbonden gesteunde campagne gevoerd tegen de deelname van CAF aan een aanbesteding voor nieuw treinmaterieel; een internationale petitie
daartoe is tot dusver bijna vijfduizend maal getekend.
Ook in Nederland zijn protesten tegen CAF op gang gekomen. Het bedrijf zal steeds harder worden aangesproken op zijn ontspoorde activiteiten, en zijn deelname aan nieuwe aanbestedingen zal worden aangevochten. Daarnaast worden CAF’s huidige partners, waaronder de NS, het GVB, de provincie Utrecht en de gemeente Amsterdam, opgeroepen zich van CAF te distantiëren.
Te weinig aandacht voor mensenrechten
Op grond van het Nederlandse mensenrechtenbeleid en het zogenoemde ‘Maatschappelijk Verantwoord Inkopen’ (MVI) zou het ondenkbaar moeten zijn dat bedrijven die betrokken zijn bij oorlogsmisdaden en andere schendingen van het internationaal recht orders in de wacht slepen die uit publieke middelen worden bekostigd. Maar Nederlandse (semi-)overheden nemen het niet nauw met mensenrechten en MVI, en hebben er in veel gevallen geen moeite mee ‘foute’ bedrijven tot aanbestedingen toe te laten en van opdrachten te voorzien.
Een voorbeeld is het in Nederland actieve Egged Bus Systems (EBS). EBS is een dochterbedrijf van het Israëlische Egged, dat onder meer busdiensten verzorgt tussen Israël en zijn kolonies in bezet gebied, en om die reden is opgenomen in de VN-database van ‘foute’ bedrijven. Desondanks werd EBS door onder meer de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) toegelaten tot aanbestedeningen, en werden het bedrijf vergunningen verleend voor busdiensten in de regio.
Afgelopen jaren heeft The Rights Forum de betreffende Nederlandse overheden en verantwoordelijke ministeries aangesproken op deze onwenselijke gang van zaken. In hun reacties – waarop vaak langdurig moet worden aangedrongen – schuiven zij hun verantwoordelijkheden steevast af. De bittere realiteit is dat Nederlandse bedrijven en overheden door hun samenwerking met ‘foute’ bedrijven bijdragen aan ernstige schendingen van het recht. CAF geldt daarvan als meest recente voorbeeld.
Trade unions and human rights organizations in France are celebrating as a victory the withdrawal of train manufacturer Alstom from the Jerusalem light rail.
Meanwhile, it has also been confirmed that a Greek-led consortium failed to submit a bid.
France’s Alstom confirmed to media last week that it had dropped plans to bid on the extension of the Israeli railway that links settlements in the West Bank to each other and to Jerusalem.
Israel’s construction of settlements in the occupied West Bank, including East Jerusalem, is a war crime.
Alstom’s would-be Israeli partners had revealed earlier this month that the French firm had backed out, citing concerns over how the settler railway violates Palestinian human rights and international law.
The international human rights group FIDH, Palestine’s Al-Haq and French labor federations CFDT and CGT are among a coalition of organizations that welcomed Alstom’s decision as a “win for law.”
Those organizations have long campaigned to end the complicity of French firms in the railway, which they describe as “a tool of the Israeli settlement and annexation policy” in Jerusalem.
Systra, a subsidiary of French state rail firm SNCF and Paris transit authority RATP, had already pulled out of the Israeli project last year.
Earlier this month, The Electronic Intifada broke the news that Canada’s Bombardier had pulled out, along with Australia’s Macquarie and Germany’s Siemens.
With the withdrawal of the Alstom-led consortium, the number of bids on the light rail expansion dropped from an initial seven to just two – one involving China’s CRRC and one including Spanish firm CAF.
And a French subcontractor, Egis, still provides planning and consulting services to the Jerusalem light rail. It is owned by the public firm Caisse des Dépôts et Consignations.
“In the name of corporate ethics, for which no exception should be made, we urgently call upon both the government and the senior management of [Caisse des Dépôts et Consignations] to demand the immediate withdrawal of Egis from this project,” the human rights and labor groups state.
Greece drops bid
The Palestinian Authority’s office in Athens on Thursday welcomed the decision by a Greek-led consortium not to put in a bid to expand the light rail.
The PA embassy expressed its “deep satisfaction that the deadline for the bidding to construct the light railway project in occupied East Jerusalem expired on 13 May 2019, and neither private nor public Greek companies submitted bids.”
“This decision is a clear expression of rejection of colonization,” the PA office added.
Greece’s government, led by the nominally left-wing party Syriza, had previously given strong backing to the consortium that included publicly owned transit firm STASY and private construction firm GEK Terna.
The PA office thanked lawmakers, trade unions, municipalities and activists who had taken a stand against Greek involvement in the settler railway.
Some of the lawmakers who raised questions in parliament about the Greek bid were from Syriza.
Arab ambassadors had also raised objections over the project in a meeting with the Greek foreign minister, according to the PA.
Last month, Yanis Varoufakis, the former Greek finance minister turned pan-European political campaigner, joined the chorus of criticism.
Varoufakis said he was “deeply ashamed of my former Syriza colleagues” for supporting the project and pledged that his new political movement would “commit to fighting against this.”
Israeli spin
The Israeli embassy in Athens put out a press release denying that the Greek bid had been dropped for political reasons.
The embassy claimed that the Greek consortium had put the brakes on the bid for “purely technical reasons.”
But that spin is unlikely to dampen the sense of victory for activists in Greece and across Europe.
Attention will now turn to Spain, whose train maker CAF remains involved in one of the two consortiums still taking part in the tender.
The Israeli business publication Globesconceded that labor opposition “could disrupt CAF’s work if it wins the tender.”
The French and Palestinian human rights and labor groups are calling on all European governments to “take a clear stance against companies’ involvement in the Israeli policies of annexation, colonization and occupation.”
Chinese role
The other consortium still in the running involves Chinese company CRRC.
“The Chinese entry into the infrastructure market in Israel is alarming the US,” according to Globes.
The Trump administration is mounting a global effort to contain China economically and to sanction companies like CRRC that do business in Iran.
This could place Israel under US pressure not to give the contract to the Chinese-led consortium.
In 2016, China voted to support a UN Security Council resolution reaffirming the illegality of Israel’s settlements and “Condemning all measures aimed at altering the demographic composition, character and status of the Palestinian territory occupied since 1967, including East Jerusalem.”
If activists keep up the pace and extend their campaign to include pressuring China to match its rhetoric with action, Israel’s settler railway could be going nowhere fast.
EINDE ARTIKEL
[10]
ZIE NOOT 5
[11]
BDS NEDERLAND:
STUUR EEN MAIL AAN NS, GVB EN OPENBAAR VERVOER UTRECHT: WERK NIET MEE AAN ANNEXATIE
.jpg)
