Categorie archief: Divers

Rozenoorlogen tussen Huizen York en Lancaster/Onzininformatie over hoofdrolspeler Richard Neville, 16e Graaf van Warwick, de ”Kingmaker”

Ontdek 02-2019: Game of Thrones

HISTORISCHE ACCURATESSE IS HET EERSTE VEREISTE BIJDE BESCHRIJVING VAN HISTORISCHE GEBEURTENISSEN!DAARAAN ONTBRAK HET IN TIJDSCHRIFT ”ONTDEK” MET ALSTHEMA THE GAME OF THRONES

Image result for edward iv in the white queen

750 × 447Images may be subject to copyright. Find out moreImage credits
AFBEELDING/HISTORISCHE FICTIERICHARD NEVILLE, 16 DE GRAAF VAN WARWICK [ACHTERIN] MET ZIJNNEEF EN KONING, EDWARD IV [VOORAAN], VAN WIE HIJ DE EERSTEJAREN VAN ZIJN KONINGSCHAP DE VOORNAAMSTE ADVISEUR ENBONDGENOOT WAS TOTDAT ZIJ DOOR EEN SAMENSPEL VAN FACTOREN GEBROUILLEERD RAAKTEN EN RICHARD NEVILLE OVERLIEP NAAR HET HUIS VAN LANCASTER, DE AARTSVIJANDEN VAN EDWARD IV[DIE TOT HET HUIS VAN YORK BEHOORDE]DE LANCASTERS EN DE YORKS, BEIDEN BEHOREND TOT HET ENGELSE KONINGSHUIS PLANTAGENET, VOERDEN EEN DERTIG JAAR DURENDE, VERBITTERDE STRIJD OM DE ENGELSE TROON, DE ROZENOORLOGEN OF COUSINS WAR GENOEMD
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-rosescauses-of-the-wars-of-the-rosesa-travel-to-the-past/

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

747 × 696

AFBEELDING HISTORISCHE FICTIEKONING EDWARD IV 
MET AAN DE ZIJKANT MARGARET BEAUFORT, MOEDERVAN HENRY TUDOR [DE LATERE HENRY VII, DIE NA ZIJN OVERWINNINGIN DE SLAG BIJ BOSWORTH IN 1485, HET OFFICIELE EINDE VAN DE ROZENOORLOGEN, TROUWDE MET ELISABETH OF YORK, EDWARD IV”S OUDSTE DOCHTER, WAARMEE DE HUIZEN VAN LANCASTER EN YORKWAREN VERENIGD.HENRY VI EN ELISABETH OF YORK WAREN DE OUDERS VAN DE LATERE HENRY VIII]NAAST MARGARET BEAUFORT [BEHOREND TOT DE ONWETTIGE TAK VAN HET HUIS VAN LANCASTER, DE BEAUFORTS], HAAR DERDE MANTHOMAS STANLEY, EERSTE GRAAF VAN DERBY
https://en.wikipedia.org/wiki/Lady_Margaret_Beaufort
https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Stanley,_1st_Earl_of_Derby

KONING EDWARD IVAFBEELDING HISTORISCHE FICTIE

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England
Richard Neville
Warwick as drawn in the Rous Roll. He displays on his shield the arms of Montagu quartering Monthermer. The bull’s head is the crest of the Neville family, the eagle is the crest of Montagu.

RICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK, 5TH EARL OF SALISBURY[RICHARD NEVILLE, 16DE GRAAF VAN WARWICK, VIJFDE GRAAF VAN SALISBURY, BIJGENAAMD ”DE KINGMAKER”[AFBEELDING IS HISTORISCHE NON FICTIE]
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

Image result for edward iv in the white queen

RICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK, WITH ON THE BACKGROUND HIS WIFE AND TWO DAUGHTERSHISTORICAL FICTIONRICHARD NEVILLE, 16 DE GRAAF VAN WARWICK, MET OP DE ACHTERGROND ZIJN VROUW EN DOCHTERS/HISTORISCHE FICTIE

Related image

RICHARD NEVILLE, 16 DE GRAAF VAN WARWICK, DE KINGMAKERHISTORISCHE FICTIE

DE KINGMAKER EN ZIJN DOCHTERS LADY ANNE EN LADYISOBEL [UIT DE SERIE ”THE WHITE QUEEN]


HISTORISCHE FICTIE [AFBEELDING]RICHARD NEVILLE, 16 DE GRAAF VAN WARWICK, AAN DE VOORAVOND VAN DE SLAG BIJ BARNET IN 1471 [DE DEFINITIEVE EINDSTRIJD TUSSEN HEM EN ZIJN NEEF KONING EDWARD IV, VAN WIE HIJ DE VOORMALIGE EN BELANGRIJKSTE ADVISEUR WAS.IN DEZE SLAG SNEUVELDE WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Barnet

Battle of Barnet
Part of the Wars of the Roses

Late 15th-century artistic portrayal of the battle: Edward IV (left), wearing a circlet and mounted on a horse, leads the Yorkist charge and pierces the Earl of Warwick (right) with his lance; in reality, Warwick was not killed by Edward.

VIJFTIENDE EEUWSE VOORSTELLING VAN DE SLAG BIJ BARNET
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Barnet

DE UITEINDELIJKE STRIJD TUSSEN RICHARD NEVILLE EN KONING EDWARD IV, WAS EEN ONDERDEEL VAN DE ROZENOORLOGEN, DE 30 JAAR DURENDE STRIJD OM DE ENGELSE TROON TUSSEN HET HUIS VAN LANCASTER EN HET HUIS VAN YORK, TWEE TAKKEN VAN HET ENGELSE KONINGSHUIS PLANTAGENET [DAT HEERSTE VAN 1154 TOT 1485]DE ROZENOORLOGEN DUURDEN VAN 1455 TOT 1485, WAARMEE EENEINDE KWAM AAN HET HUIS PLANTAGENET

ZIE VOOR ACHTERGRONDINFORMATIE EN OORZAKEN VAN DE ROZENOORLOGEN

ROZENOORLOGEN TUSSEN HUIZEN YORK EN LANCASTER/ONZININFORMATIE OVER HOOFDROLSPELER RICHARD NEVILLE, 16E GRAAF VAN WARWICK ”DE KINGMAKER”

AANDe Redactie van Magazine ”Ontdek”Aflevering:De geschiedenis achter Game of ThronesUitgegeven in 2019
[Wegens drukke werkzaamheden is deze historische kritiek nu, september 2021, aan u verstuurd.Onderstaand magnum opus, want zo mag ik het wel noemen, is door mij aangevangen in september 2019, kort na lezing van uw tijdschriftDuik dus even in uw archieven]
Onderwerp:
Onzininformatie over Richard Neville, de 16de Graaf van Warwick, beter bekend als ”The Kingmaker”

Geachte Redactie,
Alvorens met mijn kritiek los te barsten, een oprecht woord van waardering.Als groot fan van de nu afgelopen grootse serie ”Game of Thrones” heb ik het buitengewoon gewaardeerd, dat u een uitgebreide achtergrondspecial hebt samengesteld, waarin u op een diversiteit aan aspecten over de serie zelf, maarook op een aantal historische perioden, zoals de Vikingen, de eerste christenen, kaliefen in het Midden-Oosten en andere onderwerpen, bent ingegaan.Of het allemaal historisch klopt, wat u schrijft, heb ik nog niet in detail kunnen nagaan, omdat ik nog niet alles heb gelezen [aanstonds zult u begrijpen, waarom ik dit naar voren breng], maar wat ik er wel van gelezen heb, komtals redelijk betrouwbaar en goed doorwrocht over.
Totdat ik bij het gedeelte over de Rozenoorlogen kwam [blz 20 t/m 25 van uw Magazine] en, excusez les mots,op een aantal ronduit onzinopmerkingen van uw kant stuitte.Kijk, DAT u de Rozenoorlogen in uw special hebt betrokken, vind ik interessant en is bijna vanzelfsprekend, omdat The Game of Thrones er in belangrijke mate op is gebaseerd.Of beter uitgedrukt:Schrijver George R.R. Martin heeft zich door die Rozenoorlogen in belangrijke mate laten inspireren, met hoog kwalitatief resultaat!
Maar als u nader op die Rozenoorlogen ingaat, mag verwacht worden, dat u met historisch juiste informatie komt.Anders zeg ik:Schrijf er dan niet over.
Ik ben nog niet in de gelegenheid geweest, alles en detail te lezen [wel enkele passages], wat u over die Rozenoorlogen geschreven hebt, vanwege een druk bezette agenda [misschien komt er nog een aanvullende brief, waarin ik u daarover te grazen neem, als ik dat nodig acht], maar ronduit belachelijk en historisch totale NONSENS [nogmaals, excusez lets mots] was, wat u over een van de hoofdrolspelers, Richard Neville, 16 de Graaf van Warwick, ook wel ”the Kingmaker” genoemd [1], hebt neergeschreven.
UW SCHRIJFSEL OVER RICHARD NEVILLE, DE KINGMAKER
Eerst maar eens uw schrijfsel over Richard Neville, de Kingmaker, wat te lezen is.Ik lees [en u nu met mij] bladzijde 24, links bovenaan:
”VERRADER WILDE ZELF OP DE TROON
De Graaf van Warwick, bijgenaamd ”The Kingmaker” steunde Hendrik VI van het Huis van Lancaster met zijn rijkdom., welsprekendheid en leger.Hij liep over toen zijn neef van het huis York als Eduard IV werd gekroond.Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen.”
Einde uw tekst
Dit, waarde Redactie, is een warwinkel van nonsens, taalverwarring en historische inaccuratesse.
TEN EERSTE:
Richard Neville, de 16e Graaf van Warwick, liep, hoewel aanvankelijk inderdaadeen ”aanhanger” van koning Hendrik VI [van het Huis van Lancaster, klopt], NIETover naar het Huis van York, NADAT zijn neef Eduard, 7e Earl [Graaf] of Marchen zoon van Richard, de hertog van York, als Eduard IV tot koning werd gekroond:Neen, hij [Richard Neville dus] was al jaren in oppositie tegen koning Hendrik VI, waarbij hij samenwerkte met zijn eigen vader  Richard, de vijfde Graaf van Salisbury en de hertog van York, vader van de latere Eduard IV [vanaf hier aangeduid als Edward, het was tenslotte een Engelse koning!]
Bovendien was hij juist de grote voortrekker van de kroning van neef Edward totkoning Edward IV! [2]
Ik kom hierop aanstonds uitgebreider terug.
TEN TWEEDE:
U schrijft
”Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen.”
Dat ..machtswellust” is een zeer kort door de bocht en simplistische verklaringvoor de oorzaken tot het latere conflict tussen koning Edward IV en Richard Neville [van nu af aan aangeduid met de Graaf Warwick of Warwick], waarover aanstonds uitleg volgt.
Het klopt, dat Warwick de koning gevangen nam, maar het is aperte nonsens om neer te pennen, dat Warwick zelf op de Engelse troon wilde komen!Hij had [en dat was erg belangrijk in de Middeleeuwen!] in geen enkel opzicht, niet eens in de verte, recht op die troon, omdat hij niet tot het Huis Plantagenet behoorde en er ook niet zijdelings van afstamde.Kortom:Naar Middeleeuwse mores zou niemand voor hem gevochten hebben en al evenmin was er een schijn van kans, dat hij als koning zou zijn geaccepteerd.Wel probeerde hij, door een slimme wijze van uithuwelijking van zijn tweewettige dochters [hij had ook nog een onwettige dochter, Margaret]. [3],zo dicht bij de troon te komen, dat hij effectief macht kon uitoefenen.
Hierop kom ik terug.
TEN DERDE:Taalverwarring:
U schrijft
”Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen”
Uit bovenstaande zin wordt volstrekt niet duidelijk om welke koning het nu ging en om welke veldslag.U had moeten aangeven, dat het hier ging om koning Edward IV [want zoalsu het hebt  neergeschreven, kon het ook wel om koning Hendrik VI, vanaf nu aangeduid als Henry VI,  gaan] en dat het ging om de volgende veldslag:The  Battle of Edgecote in 1469, waaraan de slimme Warwick overigens niet zelf deelnam….] [4]
Dergelijke duidelijkheid is van groot belang, omdat het anders de toch al ingewikkelde verwikkelingen rond de Rozenoorlogen nog gecompliceerder maakt!

ACHTERGRONDGRAAF WARWICK EN DE ROZENOORLOGEN
Om Graaf Warwick te kunnen begrijpen, moet hij gezien worden tegen het licht van de Rozenoorlogen, waarin hij zo’n belangrijke rol speelde.
Om de Rozenoorlogen te kunnen begrijpen, moet je iets afweten van het toenmalige recht van opvolging op de Engelse troon en de verwikkelingenrond de regering van koning Richard II. [5]Want de Rozenoorlogen wortelen diep en zijn in feite gezaaid door de afzettingvan Richard II.[6]

ROZENOORLOGEN:
We beginnen met de voorgeschiedenis van de Rozenoorlogen, waarover u al geschreven hebt in uw Magazine.Globaal lezend heb ik echter gezien, dat u weliswaar de Rozenoorlogen alssuccessiestrijd aanmerkt, maar niet duidelijk hebt gemaakt, hoe het zat met de exacte claims van de Huizen Lancaster en York [De Tweede en Derde Zoon problematiek, zie onderstaand] en ook niet naar de wortels van het conflict gegaan bent.Daarom krijgt u hier deze informatie gratis en voor niets.Eigenlijk zou u mij hiervoor moeten betalen, HAHAHAHAHA
De Rozenoorlogen, ook wel ”the Cousins War” genoemd [7] [pas een eeuw na het conflict raakte de term ”Rozenoorlogen;’ in zwang] waren een 30 jaar lang durend binnenlands militair conflict [burgeroorlog dus]  tussen tweetakken van het toenmalige Engelse Koningshuis, het Huis Plantagenet[aan de macht vanaf 1154 tot 1485], de Huizen Lancaster en York.Een ”adellijke” burgeroorlog, die hoogst bloedig werd uitgevochten, waarbijde diverse adellijke families partij kozen voor Lancaster en York , weer van kant wisselden, als het hen zo uitkwam en verraad, kuiperijen, intriges en bloedige veldslagen elkaar afwisselden.Voor meer verdieping en informatie [die u ook deels hebt beschreven] zie noot 8
GEZAAID ZAAD
Maar het conflict begon niet bij de eerste militaire veldslag of liever gezegd schermutseling, de Eerste Slag bij St Albans in 1455 [9]Ook niet bij het gerezen en hoogopgelopen conflict tussen de vrouw vande vreedzame en geestelijk labiele koning Henry VI, de strijdbare Margaretha van Anjou [10]en haar gunsteling, Edmund Beaufort, Duke [hertog] of Somerset [behorend tot de Beauforts, de onwettige tak van het Huis Lancaster en neef van de Lancaster koning Henry VI] enerzijds en anderszijdsRichard, de hertog van York [vader van de latere koning Edward IV], ook een [weliswaar verdere] neef van koning Henry VI[11]Neen, het wortelde in de afzetting van koning Richard II door zijn neef, de latere koning Henry IV. [12]

RICHARD II/PRIMOGENITUUR RECHT
Ik heb weleens gekscherend opgemerkt, dat de diepere oorzaken van de Rozenoorlogen scholen in het feit, dat Edward III, de Engelse koning, die deHonderdjarige oorlog tegen Frankrijk startte, ook een soort successiestrijd [13],teveel zoons had.Het uiteindelijke Rozenoorlog conflict woedde dan ook tussen de nakomelingenvan de tweede zoon van Edward III [van wie de hertog van York van moederskant afstamde] en de derde zoon van Edward III [waartoe het Huis van Lancaster behoorde, de wettige tak en de onwettige tak]
Genoemde Koning Richard II was een zoon Edward of Woodstock, beter bekend als ”’De Zwarte Prins” [14] de oudste zoon van Edward III en volgde zijn grootvader Edward III op tienjarige leeftijd op, omdat zijn eigen vader reeds was overleden.En bij de Engelse troonopvolging gold het primogenituur recht [recht van de eerstgeborene] [15]Als de koning overleed, volgde zijn oudste zoon op.Wanneer deze overleed, diens zoon/nageslachtEn pas als zijn dynastie was uitgestorven, kwam de lijn van de tweede zoon aan de beurt,En zo ging het door.Vrouwen hadden in Engeland het recht op troonsopvolging, maar door de uitgesproken patriarchale samenleving in Middeleeuws Engeland probeerde men dat zoveel mogelijk te voorkomen. [16]
Door een aantal oorzaken en hoogoplopende conflicten met zijn edelen liep het helemaal mis met de regering van Richard II en werd deze uiteindelijk door zijn neef Henry Bolingbroke [Bolingbroke, naar het kasteel waar hij geboren was], afgezet [Richard II was kinderloos] [17] en liet Bolingbroke zichzelf kronen tot Henry IV en werd daarmee de  grootvader van Henry VI, die koning was tijdens het begin van de Rozenoorlogen. [18]
EN DAAR WRONG DE SCHOEN!
Niet alleen, dat de wettige koning van Engeland, Richard II, werd afgezet, was van doorslaggevend belang [19] maar ook door wie, namelijk door zijn neef Henry Bolingbroke, zoon van de DERDE zoon vanEdward III, John of Gaunt [Jan van Gent, hij was in Gent geboren gedurende Edward III’s oorlog tegen Frankrijk], hertog van Lancaster [die titel had hij gekregen via zijn eerste vrouw, Blanche van Lancaster, die de dochter was van de hertog van Lancaster] [20]
Maar in feite waren er nog de nakomelingen van de TWEEDE zoon van Edward III, Lionel of Antwerp [Lionel van Antwerpen, in Antwerpen geboren] [21], die dus een sterkere claim hadden op de Engelse troon.Lionel of Antwerp had echter geen zoons gehad, maar een dochter,  Philippa Plantagenet [22] en Philippa’s kleinzoon [zij was al overleden tijdens de afzetting van neef Richard II] Edmund was ten tijde van de afzetting van Richard II een kind van acht jaar en kon dus gemakkelijk opzij geschoven worden. [23]
TWEEDE EN DERDE ZOON VAN EDWARD III
Waar het dus op neer kwam was, dat de nakomelingen van de TWEEDE zoonvan Edward III [Lionel of Antwerp], door die van de DERDE zoon [John of Gaunt dus] opzijgeschoven waren, terwijl in feite die ”tweede zoon” nakomelingen een groter recht hadden op de Engelse troon!En Richard, de hertog van York, die met bondgenoten uiteindelijk de strijd tegenLancaster aan zou gaan, was via zijn moeders kant [Anne Mortimer] [24], een afstammeling van de TWEEDE zoon van Edward III, Lionel of Antwerp![Richard’s moeder, Anne Mortimer, was via de kant van haar vader, Roger Mortimer, de achterkleindochter van Lionel of Antwerp, zie de stamboom onder noot 25]

Om het lekker simpel te houden was Richard, de hertog van York [ik kan er ook niets aan doen, dat ze allemaal onder elkaar trouwden] van vaderskant ook nog eens de kleinzoon van de VIERDE ZOON van Edward III, Edmund of Langley, hertog van York.
Maar zijn recht op de troon, dat superieur was boven Lancaster, kwam van zijn MOEDERSKANT!, afstammende van de TWEEDE zoon! [25]
Dus samengevat:
De hertog van York, vader van de latere koningen Edward IV en Richard III [die de laatste Plantagenet koning was], had een sterkere claim op de troon dan Lancaster, omdat hij van moederskant afstamde van de TWEEDE zoon van Edward III en Lancaster van de DERDE zoon.

LANCASTERS OP DE TROON
Wat het nog simpeler maakte was echter, dat de regerende koningen sinds de afzetting van Richard III dus uit het Huis Lancaster kwamen en al vanaf 1399 koning waren, wat ze een zekere legitimiteit gaf.
Onder koning Henry IV, de feitelijke usurpator [26] van de Engelse troon,brak er nog geen dynastieke twist uit [denk eraan, dat de claimant van deEngelse troon, zoals gezegd, een jongen van 8 jaar was bij afzettingvan Richard II] [27], maar bij zijn zoon Henry V, de grote militaire leider inde nog voortwoedende Honderdjarige Oorlog, gestart door overgrootvader Edward III [28], zag je al het prille begin, belichaamd in het Southampton complot in 1415, waarbij onder andere Richard Conisburgh, de derde Graaf van Cambridge en de vader van Richard, de latere hertog van York met handlangers had geprobeerd, koning Henry V af te zetten ten gunste van zijn [ Conisburgh’s] zwager, Edmund Mortimer, de broer van zijn vrouw Anne Mortimer [Edmund was [de ”achtjarige jongen” met de grotere claim, ten tijde van de afzetting vanRichard II en oom van moederskant van de latere Richard, hertog van York.]Dat hele complot mislukte en de complotteurs werden geexecuteerd. [29]R.I.P. [30]
KONING HENRY VI/HET FEEST KAN BEGINNEN/ROZENOORLOGEN
Maar het werd pas echt hommeles onder koning Henry VI, kleinzoon van usurpator koning Henry IV [onze ”Bolingbroke]Belangrijke oorzaak was de ontevredenheid, ontstaan door hetvoor Engeland rampzalige verloop van de Honderdjarige Oorlog, het feit,dat de vreedzame Henry VI het tegenovergestelde was van een flinke militaire leider EN vooral het feit, dat de arme man ernstige psychische problemen had, waardoor ambitieuze mannen probeerden zichzelf en hun familie naar voren te schuiven en grip op de macht te krijgen.Waardoor de Engelse troon een speelbal werd in handen van mannen met echte en vermeende claims.
Tegen deze achtergrond laaide de strijd op tussen de Huizen Lancaster en York,aanvankelijk nog om de controle over de koning, maar gaandeweg om de troomzelf.
Grote tegenstanders waren bij het uitbreken van de strijd enerzijds Richard, derde hertog van York, als afstammeling van de TWEEDE zoon van Edward III[Lionel of Antwerp] [31] de man met de sterkste claim op de troon.Anderszijds Edmund Beaufort, de tweede hertog van Somerset, behorend tot de onwettige tak van het Huis van Lancaster [32], die namens koning Henry VI optrad en gunsteling was van diens strijdbare vrouw, Margaret of Anjou.[33]Gaandeweg echter werd het steeds openlijker een strijd tussen York en zijn bondgenoten enerzijds en Margaretha van Anjou, de vrouw van de koning [de koning kon door zijn psychische problemen vaak niet effectief regeren] en haar bondgenoten anderszijds, zeker na cde geboorte van haar en de koning’s zoon in 1453.
Het verbale en politieke steekspel tussen de heren [York en Somerset], die beurtelings ”protectors of the realm” [een soort regenten, vervangers van de koning] waren in de tijd, dat koning Henry VI niet kon regeren [staat voor: geestelijke inzinking] [34] duurde voort tot de eerste militaire confrontatie in de Rozenoorlogen, de Eerste Slag bij St Albans [35], waarin Beaufort, de tweede hertog van Somerset, sneuvelde [36]
Daarna ging het van Kwaad tot Erger [lees noot 37] , ondanks EEN poging om de partijen te verzoenen, de door de vreedzame koning Henry VI goedbedoelde maar te laat gekomen geinstigeerde ”Loveday]] [door u genoemd in uw artikel: complimenten, niet veel mensen kennen deze gebeurtenis!] [38], maar daarna ging het al snel helemaal mis!En vanaf het sluiten van het Act of Accord [tussen York en koning Henry VI] [39] al snel gevolgd door de Slag bij Wakefield, waarin de hertog van York omkwam [40], ging het er niet meer om, wie koning Henry VI controleerde, maar een keihard gevecht om de troon.GAME OF THRONES! [41]

When you play the game of thrones, you win or you die.There is no middle ground….” [42]Ja, DAT bewezen die Rozenoorlogen wel!

Het tijdperk brak aan  van de door u ook genoemde koning Edward IV, de Rozenoorlogkoning [43], die een redelijk stabiel bewind gevoerd heeft, slechts onderbroken door de Warwick opstand [44], waarover straks meer.Edward IV werd, niet geheel volgens wet en recht, opgevolgd door zijn broer Richard [Richard III]. [45]En tijdens zijn regering werden de Rozenoorlogen definitief beslecht in de Slag bij Bosworth in 1485 [46] tussen Richard III en Henry Tudor [de latere koning Hendrik VII][47], zoon van Margaret Beaufort [48] [uit het Huis van Beaufort en achterkleindochter van John of Gaunt en Katherine Swynford en aldus behorende tot de onwettige tak van het Huis Lancaster, die later was gewettigd].Bosworth werd gewonnen door Henry Tudor, waarbij niet alleen een definitief einde kwam aan de Rozenoorlogen, maar ook aan het Huis Plantagenet. [49]en in feite aan de Engelse Middeleeuwen.Richard III was de laatste koning uit het Huis Plantagenet.Het tijdperk van de Tudors [50] brak aan.
Henry Tudor, die zichzelf in feite koning maakte ”by right of conquest”  [51] was, bezegelde zijn legitimiteit als kining door te trouwen met Elisabeth of York, oudste dochter van koning Edward IV. [52]Slimme politieke zet:Want feite had Elisabeth of York [zoals zij werd genoemd en ook heette] natuurlijk koningin moeten worden, als dochter van Edward IV,die niet alleen koning geweest was, maar via zijn vader de hertog van York die superieure claim op de troon had geerfd, boven Lancaster en zeker boven de Beauforts, die onwettige [en later gewettigde tak van het Huis van Lancaster [53] [superieure York claim, weet u nog: via de TWEEDE zoonvan Edward III, Lionel of Antwerp….] [54]
Maar ja, Elisabeth of York was geen strijdbare Margaret of Anjou [55], anders had ze wel gevochten voor haar recht op de troon!Nu werd zij in plaats van Queen by right [heersend monarch], Queen consort [echtgenote van de ko ning][56]
Militaire overwinningen, he….Overigens waren Henry Tudor [Henry VII] en Elisabeth of York de ouders vande latere Henry VIII en dus de grootouders van koningin Elisabeth I.EN de voorouders van alle latere Engelse koningen!
Nou Redactie, was dat een mooi college over de Rozenoorlogen of niet somsHAHAHAHAHA!
NU naar Graaf Warwick, waar het om was begonnen en ZIJN plaats in die Rozenoorlogen.

RICHARD NEVILLE, 16DE GRAAF VAN WARWICK/DE KINGMAKER/THE STORY
De geschiedenis van de Kingmaker is fascinerend en door uw redactie deelsverkeerd verteld en neergeschreven.Dat heb ik hierboven al gecorrigeerd:
Nu een uitgebreider curriculum vitae, om een modern woord te gebruiken:Geboren als Richard Neville in 1428, was hij de zoon van Richard Neville,[door zijn huwelijk, via het recht van zijn vrouw]  5e Graaf van Salisbury [57] en Alice Montegu, 5e Gravin van Salisbury [Salisbury was in feite haar bezit en haar wettelijke titel] [58]Richard Neville stamde uit het Geslacht Neville, een oud-adellijke geslacht [teruggaand van nog voor Willem de Veroveraar] [59], dat als bondgenoten vanRichard, hertog van York, een doorslaggevende rol zou spelen in de Rozenoorlogen. [60]
De Nevilles waren ook verwant aan de hertog van York!Want de tante van Richard Neville [de zuster van zijn vader] Cecily Neville, wasgetrouwd met de hertog van York. [61]Dus simpeler gezegd:
Richard Neville, onze latere ”Kingmaker” was de volle neef van de latere koning Edward IV [zoon dus van de hertog van York en Lady Cecily Neville]
De titel ”Graaf van Warwick” verwierf Richard Neville door zijn huwelijk metLady Anne Beauchamp, de dochter van de dertiende Graaf van Warwick.Door een aantal sterfgevallen binnen de Familie Warwick, werd Richard Neville[jure uxoris: bij het recht van zijn vrouw] [62], de 16e Graaf van Warwick.Genoeg over de ingewikkelde erfelijkheidskwesties binnen de Middeleeuwse Engelse adel.Nu waar het om begonnen is:De Rozenoorlogen.
DIE ROZENOORLOGEN EN DE ROL VAN GRAAF WARWICK, IN VOGELVLUCHT
De wortels van de Rozenoorlogen, dat gewapende conflict tussen de HuizenLancaster en York, dat broeder tegen broeder en neef tegen neef opzette [63] en de mannelijke lijn van zowel het Huis van Lancaster als York zou uitroeien [64], alsmede een groot deel van de Middeleeuwse Engelse adel, lagen, zoals ik al schreef, in het verleden en wel bij de afzetting van Richard II door zijn neef, Henry of Bolingbroke [de latere Henry IV] [zie uitgebreid relaas, hierboven] En zie noot 65
Maar hoewel het zaad reeds in 1399 [bij de afzetting van Richard II dus] was gezaaid, brak het feitelijke conflict uit tijdens de regering van Henry VI, kleinzoon van Henry IV, hoewel het al voorbodes had in the Southampton plot [66],waarbij de vader van de hertog van York, Richard Conisburgh [derde Graaf van Richmond] had geprobeerd [zonder enig succes!], Henry V af te zetten ten gunste van zijn [Richard of Conisburgh’s] zwager, Edmund Mortimer, 5e Graaf van March en feitelijke troonopvolger van Richard II, die in 1399 aan de kant was geschoven door de neef van zijn [Edmund’s] moeder, Henry of Bolingbroke [latere Henry IV] [67]

GOEDHet gewapende conflict brak dus uit onder de regering van Henry VI, in 1455,56 jaar na de afzetting van Richard II.
Uiteraard gingen er groeiende spanningen aan vooraf, met name tussenEdward IV’s vader Richard, de [derde, zal ik niet steeds meer vermelden] hertog van York, die in feite de superieure rechten op de troon had [als neef van Edmund Mortimer en via moederszijde afstammeling van de TWEEDE zoon van Edward III, Lionel of Antwerp] [68], met als grote tegenspeler Edmund Beaufort [behorend dus tot de onwettige tak van het Huis van Lancaster], tweede hertog van Somerset. [69]Tussen die twee, van wie Edmund Beaufort een grote gunsteling was van de strijdbare Margaretha van Anjou, vrouw van Henry VI, barstte vanaf eind veertiger jaren tot 1455 [toen Somerset sneuvelde in de Eerste Slag bij St Albans] [70] een verbitterde machtsstrijd uit, waarbij op een zeker moment edelen partij gingen kiezen.
Grote spelers waren dus de hertog van York en de hertog van Somerset, waarbij de sympathie van de Kroon [in feite Margaretha van Anjou] duidelijk aan de kant van Somerset lag en er een steeds grotere vijandschap ontstond tussen Margaretha van Anjou en de hertog van York
Een machtsstrijd tussen twee machtige mannen dus, die in feite escaleerde door het feit, dat Henry VI een  vrome en zachtmoedige man,[In de Middeleeuwen was zachtmoedigheid niet bepaald handig voor een koning, die een keihard leider en een bekwaam militair moest zijn, wilde hij zijn macht handhaven], geen spoor van overwicht had.Rampzalig was bovendien, dat de man heftige psychische problemen had [71], waardoor hij hele periodes niet kon regeren en er een soort Regentschap[Protectoraat] werd ingesteld, beurtelings ingevuld door Somerset en York. [72]
Wat Henry VI miste aan vastberadenheid en overwicht, was aanwezig in Margaretha van Anjou, maar in die tijd was er voor een vrouw geen directe regeermacht weggelegd [wat ze wel graag wilde] [73], wat haar echter niet belette, het vuurtje flink op te stoken [zo zat zij nu eenmaal in elkaar], waardoor het conflict alleen maar excaleerde.
Naast de zwakke regering van de onevenwichtige Henry VI en de daaruitvolgende spanningen tussen de adel, speelde het slechte verloopvan de Honderdjarige Oorlog en sociale onrust ook een belangrijke rol. [74]
WHERE THE EARL OF WARWICK IS COMING IN
Wat opvalt aan de Rozenoorlogen was, dat de keuze, die edellieden maakten[voor Lancaster, dus trouw aan koning Henry VI] of voor York [een bondgenoot van de hertog van York [die steeds openlijker tegenover de koning kwam te staan, hoewel hij zijn trouw aan de koning bleef volhouden] [75], niet zozeer gebaseerd was op principes [het al dan niet erkennen van de betere claim op de troon, die de hertog van York inderdaad had] [76] en zelfs niet op het feit, dat ”s konings positie steeds onhoudbaarder werd door zijn psychische problemen [77], maar door hetzij eigen persoonlijke belangen, hetzij conflicten met andere edellieden.Het is niet teveel gezegd, dat heel veel edellieden tot begin vijftiger jaren nog de kat uit de boom keken.Zo ook Warwick, die het aanvankelijke protest en verzet in 1452, van zijn aangetrouwde oom, de hertog van York [de man van Warwick’s tante van vaderszijde, Cecily Neville] niet steunde, zoals vrijwel alle edelen, die trouw bleven aan Henry VI. [78]Maar dat zou om diverse redenen veranderen, waardoor Warwick EN zijn vader, ook een Richard Neville, de 5de Graaf van Salisbury, de trouwste bondgenoten werden van de hertog van York.Drie Richards, door historische fictie-schrijver Con Iggulden in zijn serie over de Rozenoorlogenaangeduid [hij refereerde aan de vijftiger jaren van die vijftiende eeuw] metde aparte benaming ”Trinity” in het Nederlands [correcter] vertaald als ”Het Drievoudig Verbond” [79]Maar goed:Wat Warwick triggerde om gaandeweg te belanden in het kamp van zijn aangetrouwde oom Richard, de hertog van York, was zijn conflict met zijn zwager, de 2de hertog van Somerset.[Somerset was getrouwd met de halfzuster van Warwick’s vrouw Anne Beauchamp.Zij heette Eleanor Beauchamp] [80]JA, dezelfde Somerset, die de aartsvijand/rivaal was van de hertog van York en een diehard gunsteling van Margaretha van Anjou, de vrouw van koning Henry VI.Dat Warwick/Somerset conflict ging, zoals zo vaak bij de Middeleeuwse adel, over land en dreef Warwick in de armen van de hertog van York. [81]Hierdoor, maar ook naarmate het conflict tussen de hertog van York en Somerset [lees ook de koning en vooral zijn vrouw Margaretha van Anjou] verder opliep en York [tijdelijk] Protector of the Realm [een soort regent] werd[de koning was weer eens uitgeschakeld], kwam ook de vader van Warwick [dus de broer van York’s vrouw Cecily Neville] steeds meer in het kamp van York [82] en vormden deze drie Richards, Richard, de hertog van York, Richard Neville, de vijfde Graaf van Salisbury en diens zoon, Richard Neville, de 16e Graaf van Warwick, een geducht bondgenootschap in de vijftiger jaren van de vijftiende eeuw!Daarnaast woedde ook nog een vernietigend conflict tussen de Huizen Neville[met aan het hoofd Warwick’s vader] en Henry Percy, 2de Graaf van Northumberland, over land, wat de geschiedenis in zou gaan als de Percy-Neville feud [de Percy Neville vete] [83]En de Percy’s waren felle verdedigers van de Kroon, dus langs deze lijnen ontvouwde het conflict zich ook nog eens.En alles liep zo hoog en fel op, dat in de eerste Rozenoorlog veldslag, de Eerste Slag om St Albans, Warwick’s vader [en zijn zoon en York] tegenover Henry Percy en de hertog van Somerset zouden komen te staan, die beiden sneuvelden, waardoor het zaad van verbittering en haat [hun zoons wilden wraak] verder werd gezaaid. [84][Extra pijnlijk, omdat die Henry Percy weer getrouwd was met een zuster van Warwick’s vader, Lady Eleanor, waardoor ook de neven tegenover elkaar kwamen te staan!]”[85]
Maar samengevatHet voor Engeland rampzalige verloop van de Honderdjarige oorlog, de mentale instabiliteit van de koning, dat Percy Neville conflict en allerlei andere conflicten tussen edelen, triggerden die Rozenoorlogen. [86]En in deze atmosfeer maakte een man als Warwick zijn carriere!

WARWICK EN KONING EDWARD IVTOEN NOG THICK AS BROTHERS………….
Wat in de vijftiger jaren begon als een schermutseling tussen de aanhangers van de hertog van York [met als bondgenoten Warwick en zijn vader ook een Richard Neville, weet u nog?] enerzijds en de getrouwen van koning Henry VI anderszijds [87], De zogenaamde Eerste Slag bij St Albans [88], werd gaandeweg steeds grimmiger, wat uiteindelijk uitmondde in een verbitterde burgeroorlog en een regelrechte strijd om de troon.Zie voor dat verloop noot 89, waarin de strijdbare vrouw, Margaretha van Anjou, steeds meer de leider van de Lancaster Partij werd.Ook wel begrijpelijk:Ze verdedigde niet alleen haar incapabele echtgenoot, maar ook de rechten van haar in 1453 geboren zoon, de toenmalige Prince of Wales, Edward of Westminster [90]
Om een lang en bitter verhaal kort te maken:Na de nederlaag in de Slag bij Ludlow Bridge in 1459 waren de drie Richards gedwongen, in ballingschap te gaan, York en zijn tweede zoon Edmund, Earl of Rutland, naar Ierland, Warwick, zijn vader en York’s oudste zoon Edward, Earl of March [later Edward IV] naar Calais [91], ze kwamen terug, overwonnen aanvankelijk [92], waarna York koning Henry het recht van troonsopvolging afdwong [93], maar leden een bittere nederlaag in Wakefield, waarbij de hertog van York sneuvelde [of na afloop van de strijd gedood], zijn tweede zoon Edmund werd geexecuteerd, Warwick’s vader werd geexecuteerd en Warwick’s broer Sir Thomas Neville, sneuvelde. [94]Een militaire ramp dus, maar ook een persoonlijke tragedie,voor Warwick en Edward [latere Edward IV], die op dat moment pas 18 jaar oud was.Want beiden waren hun vader en een broer kwijt.
Natuurlijk triggerde deze rampzalige verliezen deze twee heren, zowel om wraak te willen nemen als wel om nu echt voor de troon te gaan, wat in 1461 lukte, toen Edward, mede door inspanning van Warwick, tot koning werd gekroond na een aantal klinkende York overwinningen! [95]De nieuwe, jongere generatie York Leiders was dus aanmerkelijk harder en ging verder.Voor vader York was de troonsopvolging van Henry VI genoeg [96], de zoon echter ging direct voor de hoofdprijs.DE TROON!

EDWARD EN WARWICKPARADISE?OR TROUBLE IN PARADISE…..THE BEGINNING:
In het begin van de heerschappij van Edward IV leek alles nog zo goed te gaan.Warwick was king’s best ally and trusted advisor[97], bekwaam als hij was op diplomatiek gebied.Vooral op de Fransen maakte hij indruk.Zo merkte de Gouverneur van Abbeville op in een brief aan de Franse koningLouis XI [Lodewijk XI]:[vertaald naar het Engels]””They have but two rulers, M. de Warwick and another whose name I have forgotten.” [98]
Naar mijn mening vulden Warwick en zijn koning Edward IV elkaar perfect aan.Warwick had het politieke inzicht en hoewel een redelijk goed militair, was het Edward IV, die een brilliant legeraanvoerder was en zelden een veldslag  verloor.Zelfs op zijn achttiende had hij in de slag bij St Mortimers Cross in 1461, kort na de dood van zijn vader en broer [99] Jasper Tudor [oom van de latere koning Henry VII] , halfbroer [van moederskant] van koning Henry VI, verslagen en een zeer ervaren legeraanvoerder. [100]
Zelf schrijf ik in mijn artikel ”The Causes of the wars of the Roses/A travel to the Past:”I myself hold the opinion, that when King Edward would have concentratedon the military (he was an extremely capable military commander) and the Earl of Warwick on ruling and diplomacy, they whould have been made a deadly double and perhapsruled England happily together, if at least Edward had not fallen ill and diedso untimely.” [101]
Het was een Golden Couple:
Edward IV, jong en een van de mooiste mannen van zijn tijd, een brilliant legeraanvoerder en Warwick, charmant, geslepen, zeer ervaren, een goed militair maar een nog veel betere diplomaat.
Helaas…..het mocht niet duren….
Het is nu eenmaal zo
”When you play the Game of Thrones, you win or you die.There is no middleground” [102]
Maar naast die machtsstrijd, die er ook tussen hen was, was het breekpunt het Geheime Huwelijk, dat Edward IV sloot met Elizabeth Woodville, weduwe van nota bene een Lancaster supporter, de edelman John Grey, die in de Tweede Slag om St Albans was gesneuveld [1461, uitgevochten tussen Warwick en Margaretha van Anjou/supporters, beslissende Lancaster overwinning] [103]Warwick was aan het onderhandelen over een politiek zeer voordelig huwelijk met de Franse prinses Bona, schoonzuster van de Franse koning Louis XI, toen bleek, dat de koning [zonder Warwick in kennis te stellen, al met Elizabeth Woodville getrouwd was. [104]Niet alleen een klap voor Warwick’s ego, die in het buitenland voor gek stond, de dame was ook nog eens weduwe van een man, die supporter geweest was van de Lancaster erfvijand!En tot overmaat van ramp begon de koning de aanzienlijke familie van zijn koningin, de Wooodvilles, te bevoordelen en aanzienlijke posities te geven, waardoor Warwick aan macht inboette! [105]Van Warwick’s kant dus wel begrijpelijk, dat zijn wrok gevoed werd en daarmee zijn zijn vervolgstappen beter te verklaren.Wat uw opmerking:”Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen.’ [106], dus wel zeer simplistisch maakt!
HEBT U ZOVER NOG MEEGELEZEN?/MOOI!/DAN STAAT U ECHT OPEN VOOR KRITIEK EN BENT U BEREID, BIJ TE LEREN:
VERVOLG:
EDWARD AND WARWICKDE BREUK
Ondanks de strubbelingen over het Geheime Huwelijk van de koningen de toenemende invloed van de Woodvilles [de familie van Edward IV’s koningin], hield, om het even populair te zeggen, Edward IV nog van Warwick.Zo werd zijn broer, George Neville, tot Aartsbisschop van York benoemd en in juli 1465, toen de tragische [voormalige] koning Henry VI gevangen genomen werd, begeleidde Warwick hem naar gevangenschap in The Tower. [107]

MAAR TOEN KWAM DE KLAPPER [OF KLAPPERS], DIE WARWICK EN EDWARD IV UIT ELKAAR DREEF!
Terwijl Warwick de Koninklijke Opdracht kreeg, zowel met de Fransen en de Boergondiers [elkaars vijanden, de Bourgondiers waren de bondgenoten van de Engelsen geweest gedurende de Honderdjarige Oorlog] [108] te onderhandelen over een huwelijk van de zuster van de koning [Margaret] met een van de twee partijen en Warwick langzamerhand de aandacht verschoof naar de Fransen, bij wie hij een uitstekende reputatie genoot [109], sloot Edward IV een geheim verdrag met de Bourgondiers [uiteindelijk werd Margaret uitgehuwelijkt aan de Boergondische Graaf Karel de Stoute] [110], waardoor Warwick weer voor Gek stond!Zaken liepen nog meer uit de hand, omdat de schoonvader van de koning, Richard Woodville, Graaf Rivers, fel voor de verbintenis met de Boergondiers was. [111]Maar los daarvan:Het WAS verstandige en wijze politiek van Warwick, de voorkeur te geven aan een Franse alliantie:Frankrijk was een machtige monarchie en de voormalige tegenstander in de door Engeland begonnen Honderdjarige Oorlog [112] en als bondgenoot veel waardevoller dan het Graafschap Boergondie!
MAAR ER GEBEURDE MEER TUSSEN WARWICK EN EDWARD IV
Want tot overmaat van ramp weigerde Edward IV een huwelijk goed te keuren tussen Warwick’s oudste dochter en zijn [Edward IV’s] broer George, de hertog van Clarence. [113]Waarmee de maat voor Warwick vol was en duidelijk werd, dat Graaf Rivers [de schoonvader van Edward IV] de machtsstrijd had gewonnen.Niet alleen een klap voor Warwick persoonljk, maar ook voor de gehele Familie Neville, waarvan Warwick het Hoofd was. [114]
Om een lang Verhaal kort te maken:
Warwick stoorde zich niet aan het verbod van de koning, maar huwelijkte zijn dochter Isabel vrolijk uit aan ’s Konings broer George, hertog van Clarence, die ook al zo zijn eigen ambities had en graag met Warwick opliep, ook al omdat hij de illusie had [en misschien was dat ook Warwick’s intentie], dat Warwick Edward IV door hem zou willen vervangen als koning [115] [en vergeet ook niet, dat Warwick, na de koning, de rijkste man in Engeland was en dat een huwelijk met zijn dochter een zeer lucratieve zaak was. [116]Het Paar trouwde in 1469 in Calais, met de zegen van de Aartsbisschop van York, George Neville, broer van Warwick. [117]
Daarna escaleerde de Zaak snel en een wervelwind aan gebeurtenissen volgde
Warwick orchestreerde een opstand in het Noorden, waarmee hij schijnbaar niets te maken had [slim!], onder leiding van een mysterieuze ”Robin van Redesdale” [118], keerde  [in 1469] met schoonzoon George PLantagenet terug naar Engeland, ’s koning’s troepen werden door Robin of Redesdale verslagen in de slag bij Edgecote [119], waarna de vader en broer van deKoningin gevangengenomen werden en geexecuteerd [120]
Drama ging door:Later werd de koning zelf gevangengezet, weer vrijgelaten door Warwick [121], een tijd leek dat dan weer redelijk te gaan tussen de koning en Warwick [de koning had Warwick en George hun verraad vergeven] [122], totdat de bom weer barstte, Warwick en George opnieuw in opstand kwamen en de koning gedwongen was, Engeland te verlaten en met een kleine groep getrouwen, waaronder zijn toen zeer loyale broer Richard. hertog van Gloucester en zijn boezemvriend, Lord Hastings [123].De koning ging in ballingschap  naar Bourgondie, waar zijn zuster Margaret inmiddels met Graaf van Bourgondie Karel de Stoute getrouwd was. [124]
Warwick sloot intussen een bondgenootschap met Margaretha van Anjou en plaatste de geestelijk instabiele koning Henry VI opnieuw op de troon [maar Warwick regeerde uiteraard] [125]Hiermee was Warwick definitief naar de kant van Lancaster overgelopen,iets wat enkele jaren daarvoor nog ondenkbaar was [zijn eigen vader en broer waren omgekomen tijdens de strijd in 1461] [126]Zijn bondgenootschap met Margaretha van Anjou werd bezegeld [voor wat, hoort wat!] door het huwelijk tussen Warwick’s jongste dochter Anne Neville en Margaretha’s en Henry VI’s zoon, Edward of Westminster, de Lancaster Prince of Wales. [127]

Het Einde verliep tragisch, want Warwick’s periode van macht was een korte vreugde.Edward IV [wat was ook anders te verwachten] keerde naar Engeland terug met een leger [geholpen door zijn zwager Graag Karel de Stoute van Bourgondie] en versloeg Warwick in de slag bij Barnet [128], waarbij Warwick en zijn broer John, de Eerste Markies van Montagu, sneuvelden.Warwick’s schoonzoon George Plantagenet had zich inmiddels weer verzoend met broer Edward, waarschijnlijk gepiqueerd omdat Warwick zijnkaarten niet meer op hem als koning zette. [129]

Zie voor een zeer interessant overzicht van Warwick’s carriere de documentaire van de Britse historicus Dan Jones [130]
Met de dood van Warwick kwam feitelijk een einde aan de machtspositie van de Familie Neville.Erbij gezegd moet nog worden, dat zij tot een van de weinige adellijke Families behoorden, die aan de kant van het Huis van York stonden.De meeste adelsfamilies waren Lancaster, en dus koning Henry VI, trouw gebleven. [131]Want de monarchie was nog praktisch sacraal en het afzetten van een koning, ook al was dat al wel gebeurd met Edward II [hoewel ten gunste van zijn eigen zoon] en Richard II [usurpatie door zijn neef Henry Bolingbroke, waarmee die het zaad van die ellende van de Rozenoorlogen werd gezaaid] [132], het afzetten van een koning dus, was nog net geen heiligschennis.

Margaretha van Anjou, die ook met een troepenmacht naar Engeland was gezeild, maar helaas voor de Lancaster zaak te laat in Engeland aankwam om samen met Warwick Edward IV in een militaire tangpositie te nemen, werd in mei 1471 door Edward IV verslagen in de slag bij Tewkesbury, waarbij de kans op een Lancaster heerschappij verkeken was. [133]Tijdens het leven van Edward IV, althans.
Na de dood van Edward IV bemachtigde zijn broer Richard, de hertog vanGloucester, de troon, als Richard III [Zie noot 45]] en werd hij, na twee jaar koningschap, zoals ikal in bovenstaande had vermeld, in de slagbij Bosworth verslagen door Henry Tudor, de latere Hendrik VII,  zoon van Margaret Beaufort [uit het Huis van Beaufort en achterkleindochter van John of Gaunt en Katherine Swynford en aldus behorende tot de onwettige tak van het Huis Lancaster, die later was gewettigd].Hiermee kwam niet alleen definitief een einde aan de Rozenoorlogen, maar ookaan het Huis Plantagenet.Het tijdperk van de Tudors brak aan. [Zie noten 46 t/m 50]
EPILOOG
Aanleiding tot mijn schrijven, een Opus, dat ik in september 2019 ben begonnen en nu heb voltooid, is uw ongenuanceerde uitspraakover een van de belangrijkste Spelers tijdens de Rozenoorlogen, Richard Neville,16e Graaf van WarwickNogmaals herhaald mijn reden tot kritiek:Op bladzijde 24 van uw uitgave ”De geschiedenis achter de Game of Thrones”,schreef u dus:”VERRADER WILDE ZELF OP DE TROON
De Graaf van Warwick, bijgenaamd ”The Kingmaker” steunde Hendrik VI van het Huis van Lancaster met zijn rijkdom., welsprekendheid en leger.Hij liep over toen zijn neef van het huis York als Eduard IV werd gekroond.Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen.”
Einde uw tekst
In bovenstaande heb ik u niet alleen uitgelegd, waarom deze Passage uituw tijdschrift kort door de bocht, verward en historisch onjuist is [ik verwijsnaar het begin van mijn schrijven], ook heb ik u meegenomen opeen Reis door de Tijd, met uitgebreide informatie over de achtergrondenvan de Rozenoorlogen, tegen welks licht de carriere van Richard Neville,bijgenaamd ”The Kingmaker” gezien moet worden.
Mensen zijn complexe wezens en zelden is iemand alleen ”de verrader” en handelt/zij hij alleen ”uit machtswellust”Handelingen van mensen, zeker uit voorbije tijden, die qua wereldbeelden opvattingen ver afstaan van de onze, moeten bekeken worden vanuitde complexiteit, die zij verdienen.
Ik hoop, dat ik met dit commentaar ertoe heb bijgedragen, dat u inhet vervolg complexe historische gebeurtenissen en ontwikkelingenniet zult afdoen met goedkope one liners, maar recht doetaan de tijd, waarin een en ander dient te worden geplaatst en deafwegingen die iemand tot zijn gedrag hebben bewogen, ook meeweegt.
Alleen dan doet u recht aan de historische werkelijkheid, voor zover wij die kennen.
Een gecompliceerd en veelzijdig carrierepoliticus [om maar eenmodern woord te gebruiken] als de Graaf van Warwick verdient beter.
Vriendelijke groeten
Astrid EssedAmsterdam 
NOTEN
Voor uw gemak heb ik de bijbehorende noten in links ondergebrachtZie voor noten 1 t/m 133
LINKS

OF

https://www.dewereldmorgen.be/community/noten-1-t-m-133-bij-brief-aan-historisch-tijdschrift-ontdek-over-verkeerde-historische-informatie-over-de-rozenoorlogen/

FYSIEKE NOTEN

[1]

Richard Neville, de 16de Graaf van Warwick, werd bekend als ”the Kingmaker”omdat hij twee koningen in het zadel heeft geholpen, eerst zijn neef Edward, de 7de Earl [Graaf] of March en zoon van Richard, hertog van York.Edward werd na een aantal overwinningen op de Lancasters, in 1461,tot koning gekroond, waarbij Warwick een beslissende rol speelde.Nadat er een breuk was ontstaan met zijn neef, koning Edward IV, trachtte Warwick George Plantagenet, de broer van Edward IV, die inmiddels metWarwick’s dochter getrouwd was [tegen de wil van Edward IV], op de troon te brengen.Toen dat mislukte, liep Warwick over naar de kant van Lancaster, zette de in 1461 afgezette koning Hendrik VI weer op de troon en bracht een huwelijktot stand tussen zijn jongste dochter Anne Neville en de zoon van koning Hendrik VI en zijn strijdbare vrouw, Margaretha van Anjou, Edward van Westminster.Tenslotte sneuvelde Warwick in de slag bij Barnet, de eindstrijd tegen zijnneef, koning Edward IV [die vanuit ballingschap in Bourgondie met een leger naar Engeland was teruggekeerd.
ZIE OP WIKIPEDIA:
”After a failed plot to crown Edward’s brother, George, Duke of Clarence, Warwick instead restored Henry VI to the throne.”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

LUMINARIUMRICHARD NEVILLE, EARL OF WARWICK
http://www.luminarium.org/encyclopedia/warwick.htm

[2]

YOUTUBE.COMBRITAIN’S BLOODY CROWNTHE KINGMAKER MUST DIE[WARS OF THE ROSES DOCUMENTARY]

[3]
NEVILL FEASTA GLIMPSE AT WARWICK’S NATURAL DAUGHTER MARGARET
https://nevillfeast.wordpress.com/2011/08/24/a-glimpse-at-warwicks-natural-daughter-margaret/

ONCE UPON A TIME IN HISTORYMARGARET ALMOST-NEVILLE
http://cupboardworld.blogspot.com/2014/08/margaret-almost-neville.html

[4]

WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE MOOR
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor

LUMINARIUMTHE BATTLE OF EDGECOTE
http://www.luminarium.org/encyclopedia/edgecote.htm

[5]

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

[6]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

”Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

[7]

Door tijdgenoten werd het conflict ”Cousins war” genoemd, omdat de Huizen Lancaster en York aan elkaar verwant waren, beiden behorend tot het Huis Plantagenet, en zij cousins [neven, vaak verre neven] van elkaar waren.De term ”Rozenoorlogen”, verwijzend naar de symbolen de Witte Roos [Huis van York] en de Rode Roos [Huis van Lancaster] is pas een eeuw later in zwang gekomen, met name door Shakespeare’s koningsdrama ”Henry VI, bestaande uit drie delenIn deel 1 romantiseert Shakespeare de gebeurtenissen [er is geen enkel historisch bewijs voor, dat het ook zo is gegaan] door de vertegenwoordigers van het Huis van York en Het Huis van Lancaster een respectievelijk witte en rode roos te laten plukken als ”strijd” symbool:
‘PLANTAGENET

Since you are tongue-tied and so loath to speak,
In dumb significants proclaim your thoughts:
Let him that is a true-born gentleman
And stands upon the honour of his birth,
If he suppose that I have pleaded truth,
From off this brier pluck a white rose with me.

SOMERSET

Let him that is no coward nor no flatterer,
But dare maintain the party of the truth,
Pluck a red rose from off this thorn with me.

WARWICK

I love no colours, and without all colour
Of base insinuating flattery
I pluck this white rose with Plantagenet.

SUFFOLK

I pluck this red rose with young Somerset
And say withal I think he held the right.

VERNON

Stay, lords and gentlemen, and pluck no more,
Till you conclude that he upon whose side
The fewest roses are cropp’d from the tree
Shall yield the other in the right opinion.

SOMERSET

Good Master Vernon, it is well objected:
If I have fewest, I subscribe in silence.
RICHARD

PLANTAGENET

And I.

VERNON

Then for the truth and plainness of the case.
I pluck this pale and maiden blossom here,
Giving my verdict on the white rose side.

SOMERSET

Prick not your finger as you pluck it off,
Lest bleeding you do paint the white rose red
And fall on my side so, against your will.

VERNON

If I my lord, for my opinion bleed,
Opinion shall be surgeon to my hurt
And keep me on the side where still I am.

SOMERSET

Well, well, come on: who else?

Lawyer

Unless my study and my books be false,
The argument you held was wrong in you:

To SOMERSETIn sign whereof I pluck a white rose too.
RICHARD

PLANTAGENET

Now, Somerset, where is your argument?

SOMERSET

Here in my scabbard, meditating that
Shall dye your white rose in a bloody red.
RICHARD

PLANTAGENET

Meantime your cheeks do counterfeit our roses;
For pale they look with fear, as witnessing
The truth on our side. SHAKESPEARE, HENRY VI, PART ONE, SCENE IV, LONDON, THE TEMPLE GARDEN http://shakespeare.mit.edu/1henryvi/full.html

”PLANTAGENET” IS RICHARD PLANTAGENET, DE HERTOG VAN YORK, MET ALS SYMBOOL DE WITTE ROOS
SOMERSET, HENRY BEAUFORT, POLITIEKE TEGENSTANDER  VAN DE HERTOG VAN YORK EN BEHOREND TOT DE ONWETTIGE TAK VAN HET HUIS LANCASTER, MET ALS SYMBOOL DE RODE ROOS

[8]

WIKIPEDIA
WARS OF THE ROSES

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses
YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

WARS OF THE ROSES/CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES/A TRAVEL TO THE PAST
ASTRID ESSED
3 FEBRUARY 2015

[9]
WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[10]

WIKIPEDIAENMITY OF MARGARET AND THE DUKE OF YORK  

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou#Enmity_between_Margaret_and_the_Duke_of_York

ORIGINELE BRONWIKIPEDIA MARGARET OF ANJOU
https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou

ENGLISH HISTORY/THE WARS OF THE ROSES/MARGARET OF ANJOU AND RICHARD, DUKE OF YORK, TWO MAJOR PLAYERSASTRID ESSED11 JANUARY 2015
https://www.astridessed.nl/english-historythe-wars-of-the-rosesmargaret-of-anjou-and-richard-duke-of-york-two-major-players/

[11]

Edmund Beaufort, 2nd Duke of Somerset,[a]KG ( c. 1406 – 22 May 1455), was an English nobleman and an important figure in the Wars of the Roses and in the Hundred Years’ War. He also succeeded in the title of 4th Earl of Somersetand was created 1st Earl of Dorset and 1st Marquess of Dorset (previously held by his father and later forfeited), and Count of Mortain. He was known for his deadly rivalry with Richard of York, 3rd Duke of York.”

WIKIPEDIAEDMUND OF BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

HOUSE OF BEAUFORT

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[12]

WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

[13]

Toen de laatste koning uit het Franse geslacht Capet, koning Charles IV overleed, was zijn naaste mannelijke bloedverwant de zoon van zijn zusterIsabella of France, de Engelse koning Edward IIIDe Franse troon werd door zijn moeder Isabella [die toen de macht achter de troon was] voor hem geclaimd, maar aangezien vrouwen in Frankrijk waren  uitgesloten van de erfopvolging, kon de zoon van een vrouw [Isabella was de dochter van de in 1314 overleden koning Philips IV en zuster van Charles IV]ook niet opvolgen
Gevolg was uiteindelijk, dat Edward III later de Honderdjarige Oorlog startteom de Franse troon te bemachtigen

WIKIPEDIAHUNDRED YEAR’S WAR/ORIGIN OF THE CONFLICT
https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War#Origin_of_the_conflict

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIA HUNDRED YEARS WAR

https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War

[14]

WIKIPEDIAEDWARD, THE BLACK PRINCE

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_the_Black_Prince

[15]

WIKIPEDIAPRIMOGENITURE

https://en.wikipedia.org/wiki/Primogeniture

[16]
KONING HENRY I, ZOON VAN WILLEM DE VEROVERAAR, LIET DE EDELEN ZWEREN, ZIJN ENIG OVERGEBLEVEN KIND, DOCHTER MATHILDA, TE ERKENNEN ALS KONINGIN VAN ENGELANDDIT DEDEN ZE ZEER TEGEN HUN ZIN, MAAR NA DE DOOD VAN HENRY I KWAMEN DE EDELEN DAARTEGEN IN OPSTAND EN CLAIMDE DE NEEF VAN MATHILDA, STEPHEN VAN BLOIS, EEN KLEINZOON VAN WILLEN DE VEROVERAAR VAN MOEDERSKANT, DE TROONEEN JARENLANGE STRIJD TUSSEN MATHILDA EN STEPHEN BRANDDE LOS, DE ANARCHY GENAAMD, MAAR EINDIGDE TOCH IN EEN OVERWINNING VOOR MATHILDA, OMDAT IN HET VERDRAG VAN WALLINFORD [OOK WEL BEKEND ALS VERDRAG VAN WINCHESTER] WERD BEPAALD, DAT STEPHEN TIJDENS ZIJN LEVEN KONING ZOU ZIJN, MAAR DAT MATHILDA’S ZOON, DE LATERE HENRY II [VADER VAN RICHARD LEEUWENHART EN JAN ZONDER LAND] HEM ZOU OPVOLGEN
ZIE:

”Meanwhile, Matilda’s younger brother, William Adelin, died in the White Ship disaster of 1120, leaving Matilda’s father and England facing a potential succession crisis. On Emperor Henry V’s death, Matilda was recalled to Normandy by her father, who arranged for her to marry Geoffrey of Anjou to form an alliance to protect his southern borders. Henry I had no further legitimate children and nominated Matilda as his heir, making his court swear an oath of loyalty to her and her successors, but the decision was not popular in the Anglo-Norman court. Henry died in 1135, but Matilda and Geoffrey faced opposition from Anglo-Norman barons. The throne was instead taken by Matilda’s cousin Stephen of Blois, who enjoyed the backing of the English Church. Stephen took steps to solidify his new regime but faced threats both from neighbouring powers and from opponents within his kingdom.”

WIKIPEDIA EMPRESS MATHILDA
https://en.wikipedia.org/wiki/Empress_Matilda

WIKIPEDIATHE ANARCHY

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Anarchy

”Stephen announced the Treaty of Winchester in Winchester Cathedral: he recognised Henry FitzEmpress as his adopted son and successor, in return for Henry doing homage to him. Other conditions included:

  • Stephen promised to listen to Henry’s advice, but retained all his royal powers;
  • Stephen’s remaining son, William, would do homage to Henry and renounce his claim to the throne, in exchange for promises of the security of his lands;
  • Key royal castles would be held on Henry’s behalf by guarantors, whilst Stephen would have access to Henry’s castles;
  • The numerous foreign mercenaries would be demobilised and sent home.[4]

Stephen and Henry sealed the treaty with a kiss of peace in the cathedral.[5] Henry II later rewarded Wallingford for its assistance in the struggle by giving the town its royal charter in 1155.”
TREATY OF WALLINGFORD/TERMS OF THE TREATY
https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty_of_Wallingford#Terms_of_the_treaty

ORIGINELE BRON
TREATY OF WALLINGFORD

https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty_of_Wallingford

THE WARS OF THE ROSES/LANCASTER AND YORK/USURPATION AND THE RIGHT TO THE THRONE THROUGH FEMALESASTRID ESSED17 FEBRUARY 2015
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-roseslancaster-and-yorkusurpation-and-the-right-to-the-throne-through-females-2/

[17]

‘Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

YOUTUBE.COMBRITAIN’S BLOODIEST DYNASTYTYRANNYPART 4 OF 4[RICHARD II]

Henry IV (15 April 1367 – 20 March 1413), also known as Henry Bolingbroke (/ˈbɒlɪŋbrʊk/), was King of England from 1399 to 1413.”
WIKIPEDIAHENRY IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England

[18]

WIKIPEDIAHENRY IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England

[19]
Voor het eerst in de geschiedenis van het Huis Plantagenet was met afzetting van een koning de erfelijke lijn verbroken:Er was al eerder een koning afgezet, koning Edward II, door toedoen van zijn van hem vervreemde vrouw, Isabella of France en haar bondgenoot [wellicht minnaar] Roger Mortimer, maar dat was geweest ten gunste van zijn [Edward II’s] eigen zoon, de latere Edward III, waarmee de opvolgingslijn niet werd verbroken
WIKIPEDIAEDWARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_II_of_England


YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[20]

JOHN OF GAUNT, OFTEWEL JAN VAN GENT, WERD HERTOG VAN LANCASTER ”JURE UXORIS”/BIJ HET RECHT VAN ZIJN VROUWZIJN VROUW, BLANCHE VAN LANCASTER, WAS DE DOCHTER VAN HENRY GROSMONT, HERTOG VAN LANCASTER EN JOHN OF GAUNT ERFDE BIJ DE DOOD VAN ZIJN SCHOONVADER DIENS HERTOGELIJKE TITELBLANCHE OF LANCASTER WAS DE MOEDER VAN DE LATERE KONING HENRY IV [HENRY OF BOLINGBROKE], DIE ZIJN NEEF,KONING RICHARD II, AFZETTE ALS KONING

ZIE
Jure uxoris (a Latin phrase meaning “by right of (his) wife”[1][2]) is a title of nobility used by a man because his wife holds the office or title suo jure (“in her own right”). Similarly, the husband of an heiress could become the legal possessor of her lands. For example, married women in England were legally incapable of owning real estate until the Married Women’s Property Act 1882.

WIKIPEDIAJURE UXORIS

WIKIPEDIAJOHN OF GAUNT

https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Gaunt

”On 19 May 1359 at Reading Abbey, John married his third cousinBlanche of Lancaster, younger of the two daughters of Henry of Grosmont, 1st Duke of Lancaster. Both shared a common descent from King Henry III. The wealth she brought to the marriage was the foundation of John’s fortune. Blanche died on 12 September 1368 at Tutbury Castle, while her husband was overseas. 
WIKIPEDIAJOHN OF GAUNT/MARRIAGES

https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Gaunt#Marriages

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAJOHN OF GAUNT
https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Gaunt

WIKIPEDIABLANCHE OF LANCASTER

https://en.wikipedia.org/wiki/Blanche_of_Lancaster

”Henry was the son of John of Gaunt (the fourth son of Edward III) and Blanche of Lancaster. ”
WIKIPEDIAHENRY IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England

[21]

WIKIPEDIALIONEL OF ANTWERP, 1ST DUKE OF CLARENCE

https://en.wikipedia.org/wiki/Lionel_of_Antwerp,_1st_Duke_of_Clarence

[22]

Philippa of Clarence (16 August 1355 – 5 January 1382) was the suo jureCountess of Ulster.  

WIKIPEDIAPHILIPPA, 5TH COUNTESS OF ULSTER

https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa,_5th_Countess_of_Ulster

[23]

‘Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England


YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[24]

”Born on 27 December 1388,[2][3][4] Anne Mortimer was the eldest of the four children of Roger Mortimer, 4th Earl of March (1374–1398), and Eleanor Holland(1370–1405).[3] She had two brothers, Edmund, 5th Earl of March (1391–1425), and Roger (1393–1413?), as well as a sister, Eleanor.[3]

Anne’s father was a descendant of Lionel, Duke of Clarence, second surviving son of King Edward III of England, an ancestry which made Mortimer a potential heir to the throne during the reign of the childless King Richard II. Upon Roger Mortimer’s death in 1398, this claim passed to his son and heir, Anne’s brother Edmund, Earl of March.[5] In 1399, Richard II was deposed by Henry IV, of the House of Lancaster, making Edmund Mortimer a dynastic threat to the new king, who in turn placed both Edmund and his brother Roger under royal custody.”

WIKIPEDIA

ANNE DE MORTIMER/EARLY LIFE

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_de_Mortimer#Early_life

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA

ANNE DE MORTIMER

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_de_Mortimer

[25]

KORTE STAMBOOM/AFSTAMMING RICHARD, HERTOG VAN YORK VAN DE TWEEDEZOON VAN EDWARD III

VOORAF:
KING EDWARD III [married with Philippa of Hainault
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_III_of_England

https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa_of_Hainault

A

LIONEL OF ANTWERP, FIRST DUKE OF CLARENCE ENDE TWEEDE ZOON VAN EDWARD III [ [married with Elizabeth de Burgh, 4th Countess of Ulster]
https://en.wikipedia.org/wiki/Lionel_of_Antwerp,_1st_Duke_of_Clarence

https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_de_Burgh,_4th_Countess_of_Ulster
B
PHILIPPA OF CLARENCE, 5TH COUNTESS OF ULSTER, DOCHTER VAN LIONEL OF ANTWERP EN ELIZABETH DE BURGH:
PHILIPPA OF CLARENCE, 5TH COUNTESS OF ULSTER[Married with Edmund Mortimer, 3rd Earl of March] 
https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa,_5th_Countess_of_Ulster

https://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Mortimer,_4th_Earl_of_March

C

ROGER MORTIMER, FOURTH EARL OF MARCH, ZOON VAN PHILIPPA OF CLARENCE EN EDMUND MORTIMER, 3RD EARL OF MARCH.[Married with Alianore Holland
https://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Mortimer,_4th_Earl_of_March

https://en.wikipedia.org/wiki/Alianore_Holland,_Countess_of_March

D

ANNE DE MORTIMER, DOCHTER VAN ROGER MORTIMER, 4RD EARLOF MARCH EN ALIANORE HOLLAND [Married Richard of Conisburgh, Third Earl of Cambridge en zoonvan Edmund of Langley, First Duke of York,, vierde zoon van Edward III ]

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_de_Mortimer
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_Conisburgh,_3rd_Earl_of_Cambridge
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_of_Langley,_1st_Duke_of_York

RICHARD, THIRD DUKE OF YORK [Titel erfde hij van de oudere broervan zijn vader Richard Conisburgh, genaamd Edmund, second Duke of York,die kinderloos overleed][Married Cecily Neville, uit de beroemde en invloedrijke familie Neville]

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York

RICHARD, HERTOG VAN YORK WAS DE VADER VAN DE LATERE KONINGEN EDWARD IV EN RICHARD III [MOEDER WAS CECILY NEVILLE]
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England

[26]

WIKIPEDIAUSURPATOR

https://nl.wikipedia.org/wiki/Usurpator

[27]

WIKIPEDIAEDMUND MORTIMER, 5TH EARL OF MARCH

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Mortimer,_5th_Earl_of_March


YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[28]

WIKIPEDIAHENRY V OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_V_of_England

[29]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT
https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

[30]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT
https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

NEVILFEASTLETTERS OF RICHARD EARL OF CAMBRIDGE TO HENRY V
https://nevillfeast.wordpress.com/2011/03/10/letters-from-richard-earl-of-cambridge-to-henry-v/

TEXT

In 1415, when his son, Richard (later duke of York), was four years old, Richard, earl of Cambridge, was “accused of a treasonable conspiracy, indicted, convicted and beheaded” (p45). This has come to be known as the Southampton Plot. During his captivity he wrote two letters to the king, Henry V: a letter of confession and a plea for mercy, “but neither had any effect upon Henry” (p45).

Cambridge’s letter of confession:

My most dredfulle and sovereyne lege Lord, lyke to yowre hynesse to wete touchyng the purpose cast ageyns ʒowre hye estate. Havyng ye Erle of Marche by his aune assent, and by the assent of myself, Wher of y most me repent of all worde [worldly] thyng and by the acord of the lord Scrop and Sir Thomas Grey, to have hadde ye forseyd erle into the lond of Walys wyth outyn yowre lycence, takying upon hym the sovereynte of ʒys lond; ʒyf yondyr manis persone wych they callyn kynge Richard hadde nauth bene alyve, as Y wot wel yat he nys not alyve, for the wyche poynt I putte me holy in ʒowre grace. And as for ye forme of a proclamacyon wych schulde hadde bene cryde in ye Erle name, as he heyre to the Corowne of Ynglond ageyns ʒow, my lege lord, calde by auntreu [untrue] name Harry of Lancastre usurpur of Yngland, to the entent to hadde made the more people to hadde draune to hym and from ʒow, of the wych crye Scrop knew not of by me, but Grey dyd, havyng wyth the erle a baner of ye Armes of Ynglond, havyng also ye coroune of Speyne on a palet, wych, my lege Lord, is one of ʒowre weddys, for ye wych offence y put me holy in ʒowre grace. And as for ye p’pose takyn by Unfrevyle and Wederyngtoun for ye bryngyng in of that persone whych they namyd kyng Richard, and Herry Percye oute of Scotland wyth a power of Scottys, and theyre power togedyrs neyming to theyme able to geve ʒow a bataylle, of ye wych entent Sir Thomas Grey wyste of, and i also, but nauth Scrop as by me; of ye wych knawing i submytte me holy into ʒowre grace. And as touchyng the Erle of Marche, and Lusy hys man, they seyden me both yat the Erle was nauth schreven of a great whyle, but at all hys confessours putte hym in penaunce to clayme yat yey callyddyn hys ryth that wold be that tyme that every iknew, heny thyng yat ever to hym longyd … … … Of ye which poynttes and artycles here befor wretyn, and of al odyr wych now arne nauth in mynde, but treuly as oft as heny to myn mynd fallyn i schal deuly and treuly certefye now thee of, besekyng to now, my lege Lord, for hys love yat syffyrd passyoun on ye good fryday see compassyoun on me ʒowre lege men, and yf heny of thes persones whos names arne contenyd in ʒyz tyme, i schalle be redy wyth the myth of god to make hyt good, as ʒee my lege Lord will awarde me.

_____________________

_____________________

A plea for mercyMyn most dredfull and sovereyne Lege Lord, i Richard York ʒowre humble subgyt and very lege man, beseke ʒow of Grace of al maner offenses wych y have done or assentyd to in heny kynde, by steryng of odyr folke eggynge me yer to, where in y wote wel i have hyll offendyd to ʒowre Hynesse; besechyng ʒow at the reverence of God yat ʒyke to take me in to the handys of ʒowre gred goodnesse. My lege Lord, my fulle trust is yat ʒee wylle have consyderacyoun, thauth yat myn persone be of none valwe, ʒowre hye goodnesse wher God hath sette ʒow in so hye estat to every lege man yat to ʒow longyth plenteousely to geve grace, yat ʒow lyke to accept ʒys myn symple reqwest for ye love of oure Lady and of ye blysfulle Holy Gost, to whome I pray yat yey mot ʒowre hert enduce to all pyte and grace for yeyre hye goodnesse. 

[30]

R.I.P.
 Latin requiēscat (or requiēscantin pāce

https://www.dictionary.com/browse/r-i-p-

[31]

ZIE NOOT 25

[32]
KORT:De Beauforts, ook wel de ”onwettige” tak van het Huis Lancaster genoemd, behoorden feitelijk helemaal niet tot het Huis Lancaster,.aangezien zijgeen kinderen waren van John of Gaunt [derde zoon van Edward III]en zijn eerste vrouw, Blanche of Lancaster, maar afstamden van John of Gaunt en zijn DERDE vrouw, Katherine Swynford:
John of Gaunt’s eerste vrouw, Blanche of Lancaster, was de dochter van Henry Grosmont, de eerste hertog van Lancaster [zijn vader was Graaf Henry of Lancaster] en als zodanig erfde John of Gaunt de hertogelijke titel van zijnvrouw.”Jure uxoris”
https://en.wikipedia.org/wiki/Jure_uxoris

John of Gaunt’s zoon, Henry Bolingbroke, de latere Henry IV, was ook de zoon van Blanche of Lancaster en als zodanig een Lancaster.
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England
https://en.wikipedia.org/wiki/Blanche_of_Lancaster

DE BEAUFORTS echter waren dus kinderen van John of Lancaster en zijn derde vrouw Katherine Swynford, zijn gewezen maitresse.Omdat zij waren geboren tijdens het huwelijk van John of Gaunt, waren ze onwettig, maar werden achteraf gewettigd door zowel Richard II als  Paus Bonifacius IX  en kregen de naam Beaufort.
Maar met de fysieke Lancaster afstamming hadden zij dus niets te maken.Wat hen echter een rol gaf, was dat zij halfbroers/zusters waren van de eerste Lancaster koning, Henry IV en dus partij werden in het conflict .

WIKIPEDIAHOUSE OF BEAUFORT

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

[33]

WIKIPEDIAMARGARET OF ANJOU

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou

WIKIPEDIAEDMUND  BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[34]
WIKIPEDIARICHARD, 3RD DUKE OF YORK, PROTECTOR OF THE REALM, 1453-1455
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York#Protector_of_the_Realm,_1453–1455

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD, 3RD DUKE OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET, POLITICAL POWER AND CONFLICT
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset#Political_power_and_conflict

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England

[35]

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS

https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

”The first battle of St Albans was relatively minor in military terms,[dubious – discuss] but politically was a complete victory for York and the Nevilles: York had captured the king and restored himself to complete power, while Somerset and the Nevilles’ northern rivals Henry Percy, Earl of Northumberland and Lord Clifford all fell during the rout”

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS/RESULT

https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans#Result

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS

https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[36]

”By now York was determined to depose Somerset by one means or another, and in May 1455 he raised an army. He confronted Somerset and the King in an engagement known as the First Battle of St Albans which marked the beginning of the Wars of the Roses. Somerset was killed in a last wild charge from the house where he had been sheltering.

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET/POLITICAL POWER AND CONFLICT

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset#Political_power_and_conflict

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[37]

WIKIPEDIAWARS OF THE ROSES

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

[38]

WIKIPEDIALOVEDAY, 1458

https://en.wikipedia.org/wiki/Loveday,_1458

[39]

”The Act of Accord was passed by the English Parliament on 25 October 1460,[1] three weeks after Richard, Duke of York, had entered the Council Chamber and laid his hand on the empty throne. Under the Act, King Henry VI of England was to retain the crown for life but York and his heirs were to succeed, excluding Henry’s son, Edward of Westminster. Henry was forced to agree to the Act.”

WIKIPEDIAACT OF ACCORD

https://en.wikipedia.org/wiki/Act_of_Accord

[40]

WIKIPEDIABATTLE OF WAKEFIELD

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wakefield

[41]

WIKIPEDIAGAME OF THRONES

https://en.wikipedia.org/wiki/Game_of_Thrones

[42]

”When you play the game of thrones, you win or you die.There is no middle ground”[Cersei Lannister in the Game of Thrones]

YOUTUBE.COMCERSEI LANNISTER: IN THE GAME OF THRONES YOU WIN OR YOU DIE

”The title of the episode is part of a quote from Cersei Lannister during the final confrontation with Eddard: “When you play the game of thrones, you win or you die. There is no middle ground.”

WIKIPEDIAYOU WIN OR YOU DIE
https://en.wikipedia.org/wiki/You_Win_or_You_Die

[43]

De term voor Edward IV ”Rozenoorlogkoning” houdt verband met het feit, dat Edward, als 7de Earl [Graaf] van March en erfgenaam van zijn vader de hertog van York, letterlijk met ”bloed, zweet en tranen” voor de troon heeft moeten vechten:Zijn vaders superieure claim op de troon [van moederskant afstammend van de TWEEDE  zoon van Edward III, terwijl de Lancasters afstamden van de DERDEzoon] ging na zijn vaders dood op hem over.En dan was er ook nog het [van koning Henry VI afgedwongen] Act of Accord, dat inhield, dat Henry VI tijdens zijn leven zou regeren, maar dat na zijn dood de hertog van York en zijn erfgenamen de troon zouden bestijgen [waarmee de eigen zoon van de koning, Edward van Westminster, werd gepasseerd]Helemaal ”eerlijk” was de troonsbestijging van Edward IV [ondanks zijn superieure claim dus niet, want Henry VI was op dat moment nog in leven…..
MAAR GOED:Edward heeft dus keihard moeten vechten voor zijn troon en tijdens zijn bewind hebben de meeste veldslagen van de Rozenoorlogen plaatsgehad….
ZIE AAN DE RECHTERKANT VAN ONDERSTAANDE LINK
http://www.luminarium.org/encyclopedia/warsoftheroses.htm

[44]

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[45]

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND/KING OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England#King_of_England

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England

[46]
WIKIPEDIABATTLE OF BOSWORTH [BATTLE OF  BOSWORTH FIELD]

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Bosworth_Field

[47]

WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND/ANCESTRY AND EARLY LIFE

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England#Ancestry_and_early_life

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England

[48]

”She was the daughter and sole heiress of John Beaufort, Duke of Somerset (1404–1444), a legitimised grandson of John of Gaunt, 1st Duke of Lancaster (third surviving son of King Edward III) by his mistress Katherine Swynford.”

WIKIPEDIALADY MARGARET BEAUFORT/ORIGINS
https://en.wikipedia.org/wiki/Lady_Margaret_Beaufort#Origins

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIALADY MARGARET BEAUFORT 

https://en.wikipedia.org/wiki/Lady_Margaret_Beaufort

WIKIPEDIAHOUSE OF BEAUFORT 

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

[49]
”The Battle of Bosworth Field (or Battle of Bosworth) was the last significant battle of the Wars of the Roses, the civil war between the Houses of Lancaster and York that extended across England in the latter half of the 15th century. Fought on 22 August 1485, the battle was won by the Lancastrians. Their leader Henry Tudor, Earl of Richmond, became the first English monarch of the Tudor dynasty by his victory and subsequent marriage to a Yorkist princess. His opponent Richard III, the last king of the House of York, was killed during the battle, the last English monarch to die in battle. Historians consider Bosworth Field to mark the end of the Plantagenet dynasty, making it one of the defining moments of English history.”

WIKIPEDIABATTLE OF BOSWORTH [BATTLE OF  BOSWORTH FIELD]

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Bosworth_Field

[50]

WIKIPEDIAHOUSE OF TUDOR

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Tudor

[51]

”Henry Tudor, the future Henry VII, succeeded in presenting himself as a candidate not only for traditional Lancastrian supporters, but also for discontented supporters of their rival House of York, and he took the throne by right of conquest
WIKIPEDIAHOUSE OF TUDOR

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Tudor

WIKIPEDIARIGHT OF CONQUEST

https://en.wikipedia.org/wiki/Right_of_conquest

[52]

”By 1483, Henry’s mother was actively promoting him as an alternative to Richard III, despite her being married to Lord Stanley, a Yorkist. At Rennes Cathedral on Christmas Day 1483, Henry pledged to marry Elizabeth of York, the eldest daughter of Edward IV, who was also Edward’s heir since the presumed death of her brothers, the Princes in the Tower, King Edward V and his brother Richard of Shrewsbury, Duke of York

WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND/RISE TO THE THRONE

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England#Rise_to_the_throne

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England

[53]

”The family is descended from John of Gaunt by his then-mistress Katherine Swynford. Gaunt married Swynford in 1396, and their children were legitimized by Richard II and Pope Boniface IX. ”

WIKIPEDIAHOUSE OF BEAUFORT

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

[54]

ZIE NOOT 25

[55]

WIKIPEDIA MARGARET OF ANJOU

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou

WIKIPEDIAELIZABETH OF YORK

https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_of_York

[56]

QUEEN BY RIGHT OF QUEEN REGNANT

”A queen regnant (plural: queens regnant) is a female monarch, equivalent in rank to a king, who reigns in her own right, as opposed to a queen consort, who is the wife of a reigning king, or a queen regent, who is the guardian of a child monarch and reigns temporarily in the child’s stead”

WIKIPEDIAQUEEN REGNANT

https://en.wikipedia.org/wiki/Queen_regnant

WIKIPEDIAQUEEN CONSORT

https://en.wikipedia.org/wiki/Queen_consort

[57]

”Three of Richard’s sisters married dukes (the youngest Cecily, marrying Richard, Duke of York), and Richard himself married Alice Montacute, daughter and heiress of Thomas Montacute, the Earl of Salisbury………..”At the time of the marriage, the Salisbury inheritance was not guaranteed, as not only was Earl Thomas still alive, but in 1424 he remarried (to Alice Chaucer, granddaughter of the poet Geoffrey Chaucer). This second marriage was without issue and when the Earl Thomas Montacute died in 1428, Richard Neville and Alice were confirmed as the Earl and Countess of Salisbury. From this point on, Richard Neville will be referred to as Salisbury.”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 5TH EARL OF SALISBURY/BACKGROUND
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_5th_Earl_of_Salisbury#Background

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 5TH EARL OF SALISBURY
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_5th_Earl_of_Salisbury

WIKIPEDIAJURE UXORIS
https://en.wikipedia.org/wiki/Jure_uxoris

[58]

ZIE NOOT 57

[59]

”But the male line of the Nevilles was of native origin, and the family may well have been part of the pre-conquest aristocracy of Northumbria.[1] The continuation of landowning among such native families was more common in the far north of England than further south.”
WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE/ORIGINS

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville#Origins

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE
https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville

[60]

WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE/WARS OF THE ROSES
https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville#Wars_of_the_Roses

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville

[61]

Cecily Neville (3 May 1415 – 31 May 1495) was an English noblewoman, the wife of Richard, Duke of York (1411–1460), and the mother of two kings of EnglandEdward IV and Richard III. Cecily Neville was known as “the Rose of Raby”, because she was born at Raby Castle in Durham, and “Proud Cis”, because of her pride and a temper that went with it, although she was also known for her piety. She herself signed her name “Cecylle”.”
WIKIPEDIACECILY NEVILLE, DUCHESS OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Cecily_Neville,_Duchess_of_York

CECILY NEVILLE, DUCHESS [HERTOGIN] OF YORK, WAS DE ZUSTER VAN DE VADER VAN DE 16DE GRAAF VAN WARWICK [THE KINGMAKER],RICHARD, DE VIJFDE GRAAF VAN SALISBURYMET ANDERE WOORDEN:CECILY NEVILLE, DUCHESS OF YORK WAS WARWICK’S TANTE.
ZIE OOK

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 5TH EARL OF SALISBURY
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_5th_Earl_of_Salisbury

[62]
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/BECOMING WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Becoming_Warwick

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[63]

BROTHER AGAINST BROTHER/COUSIN AGAINST COUSIN
VOORBEELD:
IN DE SLAG BIJ NORTHAMPTON [1460] STONDEN DE LATERE EDWARD IV [TOEN NOG EDWARD OF YORK,  7DE EARL OF MARCH] EN DE GRAAF VAN WARWICK TEGENOVER ONDER ANDERE HUN NEEF, THOMAS PERCY, EERSTE BARON EGREMONT, DIE AAN DE LANCASTER KANT VOCHT EN IN DEZE SLAG SNEUVELDE

THOMAS PERCY WAS EEN ZOON VAN HENRY PERCY, TWEEDE GRAAF VAN NORTHUMBERLAND EN LADY ELEANOR NEVILLE, DE ZUSTERVAN CECILY OF YORK-NEVILLE [MOEDER VAN EDWARD IV] EN RICHARD,VIJFDE GRAAF VAN SALISBURY, DE VADER VAN GRAAF WARWICK

WIKIPEDIATHOMAS PERCY, 1ST BARON EGREMONT

https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Percy,_1st_Baron_Egremont

WIKIPEDIA BATTLE OF NORTHAMPTON (1460)

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Northampton_(1460)

IN DE SLAG BIJ TOWTON [1461] STONDEN EDWARD IV [TOEN NET TOT KONING GEKROOND, WAARMEE HIJ HENRY VI VERVING] EN DE GRAAF VAN WARWICK, SAMEN MET ANDERE FAMILIELEDEN, ONDER ANDERE TEGENOVER HENRY PERCY, DE DERDE GRAAF VAN NORTHUMBERLAND EN BROER VAN THOMAS PERCY, EERSTE BARON VAN EGREMONT[ZIE DIRECT HIERBOVEN]DUS WEER TEGENOVER EEN NEEF, DIE AAN DE KANT VAN LANCASTER VOCHT.OOK HENRY PERCY SNEUVELDE, IN DE SLAG BIJ TOWTON
WIKIPEDIABATTLE OF TOWTON
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Towton

WIKIPEDIAHENRY PERCY, 3RD EARL OF NORTHUMBERLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Percy,_3rd_Earl_of_Northumberland

EN ZO GING HET SCHERING EN INSLAGBROTHER AGAINST BROTHER/COUSIN AGAINST COUSIN……

[64]

The Wars of the Roses were a series of English civil wars for control of the throne of England fought between supporters of two rival cadet branches of the royal House of Plantagenet: the House of Lancaster, associated with the Red Rose of Lancaster, and the House of York, whose symbol was the White Rose of York. Eventually, the wars eliminated the male lines of both families. 

WIKIPEDIAWARS OF THE ROSES

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

[65]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT

https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

 [66]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT

https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

[67]
ZIE NOOT 23 EN 65

[68]
ZIE NOOT 23

[69]

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET/POLITICAL POWER AND CONFLICT
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset#Political_power_and_conflict

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[70]

ZIE NOOT 69

ZIE OOK
WIKIPEDIA FIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[71]

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England

[72]

WIKIPEDIARICHARD OF YORK, 3RD DUKE OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[73]

”Margaret at the time seven months pregnant, attempted to claim the regency, but gained no support. It was given instead to Henry’s cousin, Richard, Duke of York, much to the annoyance of the Queen, who strongly felt that she and her party should govern England.”
ENGLISH MONARCHSMARGARET OF ANJOU
http://www.englishmonarchs.co.uk/plantagenet_26.html

[74]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSESMARK GOACHER

[75]

”What Cade and York were challenging was the improper influence of the king’s advisors on the application of royal authority. It is difficult to regard this as anything other than a tactic intended to prevent the imputation of treason against them. In York’s case he embellished his complaints with the inference that the king was the innocent victim of evil councillors. It was a situation from which York — the king’s true and loyal subject — would recue him; thus, allowing him to rule properly as was always his intention. 

DUKE RICHARD, THE 3RD DUKE OF YORK, THE KING’S TRUE LIEGEMAN?

ZIE OOK
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-rosesmurreyandbluewordpress-comduke-richard-the-3rd-duke-of-york-the-kings-true-liegeman/

[76]

ZIE NOOT 23

ZIE OOK

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSESMARK GOACHER

[77]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSESMARK GOACHER

[77]

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND/INSANITY AND THE ASCENDANCY OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England#Insanity,_and_the_ascendancy_of_York

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England

[78]
[78]

”When Richard, Duke of York, unsuccessfully rose up against the king in 1452, both Warwick and his father rallied to the side of King Henry VI”

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK, BECOMING WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Becoming_Warwick

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[79]

CON IGGULDENTRINITY
https://www.goodreads.com/book/show/22468475-trinity
CON IGGULDEN [Vertaald in het Nederlands]HET DRIEVOUDIG VERBOND
https://www.bol.com/nl/f/de-rozenoorlogen-het-drievoudig-verbond/9200000036034854/
 [80]

STAMBOOM, WAARUIT HET ZWAGERSCHAP VAN RICHARD NEVILLE, 16E GRAAF VAN WARWICK MET EDMUND BEAUFORT, 2DE HERTOG VAN SOMERSET, IS AF TE LEIDEN.HUN VROUWEN WAREN ELKAARS HALFZUSTERS, KINDEREN VANRICHARD, 13E GRAAF VAN WARWICK UIT ZIJN EERSTE EN TWEEDE HUWELIJKZIE DIRECT HIERONDER:

RICHARD BEAUCHAMP, 13E GRAAF VAN WARWICKUIT ZIJN EERSTE HUWELIJK MET ELIZABETH DE BERKELEY WERDEN GEBOREN:
MARGARET BEAUCHAMP, DE LATERE COUNTESS OF SHRESBURYELEANOR BEAUCHAMP, DE LATERE DUCHESS OF SOMERSETELIZABETH BEAUCHAMP, DE LATERE BARONESS LATIMER
UIT ZIJN TWEEDE HUWELIJK MET ISABEL LE DESPENSER WERDEN GEBOREN
HENRY, 14E GRAAF VAN WARWICK [OVERLEDEN IN 1446]ANNE [DIE DAARDOOR LATER DE TITEL ERFDE], 16E GRAAF VAN WARWICK[NA HET OVERLIJDEN VAN DE DOCHTER VAN HAAR BROER HENRY, OOKEEN ANNE [OVERLEDEN IN 1449]
ZIEHIER DE DRAMATIS PERSONAE
RICHARD BEAUCHAMP, 13E GRAAF VAN WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Beauchamp,_13th_Earl_of_Warwick
ZIJN EERSTE VROUW ELIZABETH DE BERKELEY
https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_Berkeley,_Countess_of_Warwick
HUN DRIE DOCHTERS
MARGARET, COUNTESS OF SHREWSBURY
https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_Beauchamp,_Countess_of_Shrewsbury
ELEANOR, DUCHESS OF SOMERSET, GETROUWD MET EDMUND BEAUFORT, 2E HERTOG VAN SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Eleanor_Beauchamp,_Duchess_of_Somerset

ELIZABETH, BARONESS LATIMER [GEEN WIKIPEDIA]

TWEEDE VROUW VAN RICHARD BEAUCHAMP, 13E GRAAF VAN WARWICK
ISABEL LE DESPENSER
https://en.wikipedia.org/wiki/Isabel_Despenser,_Countess_of_Warwick

ZOON EN DOCHTER UIT DIT TWEEDE HUWELIJK
HENRY BEAUCHAMP, 14E GRAAF VAN WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Beauchamp,_1st_Duke_of_Warwick

ANNE BEAUCHAMP, 16E GRAVIN VAN WARWICKGETROUWD MET RICHARD NEVILLE, 16E GRAAF VAN WARWICK [JURE UXORIS]
https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_Beauchamp,_16th_Countess_of_Warwick
[81]

”In June 1453, Somerset was granted custody of the lordship of Glamorgan – part of the Despenser heritage held by Warwick until then – and open conflict broke out between the two men.[15] Then, in the summer of that year, King Henry fell ill.[16] Somerset was a favourite of the king and Queen Margaret, and with the king incapacitated he was virtually in complete control of government.[17] This put Warwick at a disadvantage in his dispute with Somerset, and drove him into collaboration with York”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/CIVIL WAR
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Civil_War

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK  

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[82]

” The political climate, influenced by the military defeat in France, then started turning against Somerset. On 27 March 1454, a group of royal councillors appointed the Duke of York protector of the realm.[19] York could now count on the support not only of Warwick, but also of Warwick’s father Salisbury, who had become more deeply involved in disputes with the House of Percy in the north of England

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/CIVIL WAR
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Civil_War

ORIGINELE BRONWIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[83]
WIKIPEDIAPERCY-NEVILLE FEUD
https://en.wikipedia.org/wiki/Percy–Neville_feud

[84]

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[85]

Thomas Percy, 1st Baron Egremont (29 November 1422 – 10 July 1460) was the son of Henry Percy, 2nd Earl of Northumberland, and Eleanor Neville, being made Lord Egremont in 1449. A northern baron, he became a leading figure in the internecine Percy-Neville feud, fighting at the Battle of Heworth Moor. When the Wars of the Roses began mid-decade, Egremont fought for the king on the Lancastrian side, being killed five years later at the Battle of Northampton.

WIKIPEDIATHOMAS PERCY, 1ST BARON EGREMONT

https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Percy,_1st_Baron_Egremont
ZOALS TE LEZEN [ZIE BOVENSTAANDE]
HET TRIESTE WAS, DAT DEZE THOMAS PERCY DE ZOON WAS VANGENOEMDE LORD PERCY, MAAR OOK VAN ELEANOR NEVILLE, TANTE VAN VADERSZIJDE [ZUSTER VAN ZIJN VADER] VAN WARWICK EN TANTE VAN MOEDERSZIJDE VAN DE LATERE EDWARD IV [ZUSTER VAN ZIJN MOEDER CECILY NEVILLE] , TOEN NOG DE 7E EARL OF MARCH [ZOON VAN DE HERTOG VAN YORK]

IN DE BATTLE OF NORTHAMPTON STREED THOMAS PERCY TEGEN ZIJN NEVEN WARWICK EN DE EARL OF MARCH [ZOON VAN DE HERTOG VAN YORK] EN SNEUVELDE
WIKIPEDIABATTLE OF NORTHAMPTON (1460)
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Northampton_(1460)

[86]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

WIKIPEDIAPERCY-NEVILLE FEUD
https://en.wikipedia.org/wiki/Percy–Neville_feud

WIKIPEDIAHUNDRED YEARS WAR

https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War

 [87]

BELANGRIJKE EDELEN, DIE GETROUWEN WAREN VAN KONING HENRY VI:
Edmund Beaufort, 2de hertog van York
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

Henry Percy, 2e Graaf van Northumberland, getrouwd met Lady Eleanor Neville, zuster van Richard Neville [de vader van Warwick, tegenpartij en bondgenoot van York] en Cecily Neville, vrouw van de hertog van York.
Humphrey Stafford, Eerste hertog van Buckingham , getrouwd met Lady Anne Neville, ook een zuster van Richard Neville en Cecily Neville, vrouw van de hertog van YorkToen al liepen de Families in de Rozenoorlogen door elkaar!
HENRY PERCY, TWEEDE GRAAF VAN NORTHUMBERLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Percy,_2nd_Earl_of_Northumberland

HUMPHREY STAFFORD, EERSTE HERTOG VAN BUCKINGHAM
https://en.wikipedia.org/wiki/Humphrey_Stafford,_1st_Duke_of_Buckingham

Eleanor Neville, Richard Neville en Cecily Nevilles zuster, Humphrey Stafford, Eerste hertog van Buckingham en getrouwd met de zuster van Warwick’s vader, Lady Anne Neville, die eveneens de zuster was van Cecily Neville, de vrouw van de hertog van York/Toen al stonden de families tegenover elkaar]

[88]

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[89]

WIKIPEDIAWARS OF THE ROSES
https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

DE DRIE RICHARDS WERDEN DOOR HET ”PARLIAMENT OF DEVILS” ALS VERRADERS GEBRANDMERKT [FIGUURLIJK] EN HUN BEZITTINGEN VERBEURD VERKLAARD [ATTAINDER]DIT WAS VOORAL HET WERK VAN MARGARETHA VAN ANJOUKONING HENRY VI NEIGDE ALTIJD TOT VERGEVINGSGEZINDHEIDIK DENK, DAT DE PASSAGE [ZIE HET LAATSTE CITAAT, NA DE STIPPELLIJNEN] WAARBIJ VOLLEDIG PARDON WERD AANGEBODEN VOOR WIE ZICH AAN DE KONING ONDERWIERP, VAN DE HAND VAN HENRY VI KWAM……

”The Parliament opened in the chapter house of St. Mary’s priory with a speech by the chancellor, William Waynflete, bishop of Winchester, preaching on the text ‘Grace to you and peace be multiplied’, but the government’s purpose was undoubtedly to condemn York and his kinsmen and allies as traitors. A bill accused twenty-four persons of levying war against the King at Blore Heath and Ludford, and three more (including the countess of Salisbury) of plotting  his death elsewhere. It recited York’s treasons since 1450; what had been done at St. Albans (in 1455 when the duke had eliminated several of his political opponents in a pitched battle in the streets of the town) had been an ‘execrabill and moost detestable dede’, prompted by ‘the moost diabolique unkyndnesse and wrecched envye’. Attainder was fully justified, whereby the traitors were condemned to death and all their possessions declared forfeit. Furthermore, their heirs were to be barred from inheritance forever”…………”The chancellor’s choice of text for his sermon could be taken to imply an intention to pursue peace by softening the rigour of justice with the King’s prerogative of mercy, and at the end of the session Henry VI did indeed mitigate the effects of the act of attainder, insisting on a proviso that he could grant full pardon and restoration to those who humbly sought his grace”

THE HISTORY OF PARLIAMENTON THIS DAY: 20 NOVEMBER 1459, THE ”PARLIAMENT OF DEVILS” ASSEMBLES AT COVENTRY
https://www.historyofparliamentonline.org/periods/medieval/day-20-november-1459-parliament-devils-assembles-coventry

”The main business of the Parliament was to pass bills of attainder for High treason against the leading Yorkist nobles, following the start of a new stage in the Wars of the Roses and the Battle of Ludford Bridge.”

WIKIPEDIAPARLIAMENT OF DEVILS
https://en.wikipedia.org/wiki/Parliament_of_Devils

”A bill of attainder (also known as an act of attainder or writ of attainder or bill of pains and penalties) is an act of a legislature declaring a person or group of persons guilty of some crime and punishing them, often without a trial. As with attainder resulting from the normal judicial process, the effect of such a bill is to nullify the targeted person’s civil rights, most notably the right to own property (and thus pass it on to heirs), the right to a title of nobility, and, in at least the original usage, the right to life itself.”

WIKIPEDIABILL OF ATTAINDER
https://en.wikipedia.org/wiki/Bill_of_attainder

NA DEZE HANDELINGEN VAN HET PARLIAMENT OF DEVILS, ONTVLUCHTTEN DE  DRIE RICHARDS [MET YORK’S ZOON EDWARD, DE EARL OF MARCH, LATER EDWARD IV] HET LAND
YORK NAAR IERLAND, WARWICK, NEEF EDWARD [EARL OF MARCH] EN VADER RICHARD NEVILLE, 5E GRAAF VAN SALISBURY, NAAR FRANKRIJK, CALAIS [LAATSTE ENGELSE BOLWERK IN FRANKRIJK,WARWICK WAS KAPITEIN VAN CALAIS

”Forced to flee the country, York left for Dublin, Ireland, with his second son Edmund, Earl of Rutland, while Warwick and Salisbury sailed to Calais, accompanied by the Duke’s son, Edward, Earl of March (the future King Edward IV).”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/HOUSE OF YORK TRIUMPHANT
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#House_of_York_triumphant

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIA
RICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[90]

WIKIPEDIAEDWARD OF WESTMINSTER, PRINCE OF WALES

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_of_Westminster,_Prince_of_Wales

[91]

‘Forced to flee the country, York left for Dublin, Ireland, with his second son Edmund, Earl of Rutland, while Warwick and Salisbury sailed to Calais, accompanied by the Duke’s son, Edward, Earl of March (the future King Edward IV).”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/HOUSE OF YORK TRIUMPHANT
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#House_of_York_triumphant
ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[92]

WIKIPEDIABATTLE OF NORTHAMPTON (1460)
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Northampton_(1460)

[93]
”The Act of Accord was passed by the English Parliament on 25 October 1460,[1] three weeks after Richard, Duke of York, had entered the Council Chamber and laid his hand on the empty throne. Under the Act, King Henry VI of England was to retain the crown for life but York and his heirs were to succeed, excluding Henry’s son, Edward of Westminster. Henry was forced to agree to the Act.”

WIKIPEDIAACT OF ACCORD
https://en.wikipedia.org/wiki/Act_of_Accord

[94]

”The Duke of York was either killed in the battle or captured and immediately executed. Some later works support the folklore that he suffered a crippling wound to the knee and was unhorsed, and he and his closest followers then fought to the death at that spot;[38] others relate the account that he was taken prisoner (by one Sir James Luttrell of Devonshire), mocked by his captors and beheaded.[40]

His son Edmund, Earl of Rutland attempted to escape over Wakefield Bridge, but was overtaken and killed, possibly by Clifford in revenge for his father’s death at St Albans. Salisbury’s second son Sir Thomas Neville also died in the battle.[21] Salisbury’s son in law William, Lord Harington and Harington’s father, William Bonville, were captured and executed immediately after the battle. (The Bonvilles had been engaged in a feud with the Earl of Devon and the Courtenay family in Devon and Cornwall.) Salisbury himself escaped the battlefield but was captured during the night, and was taken to the Lancastrian camp. Although the Lancastrian nobles might have been prepared to allow Salisbury to ransom himself, he was dragged out of Pontefract Castle and beheaded by local commoners, to whom he had been a harsh overlord”

WIKIPEDIABATTLE OF WAKEFIELD/CASUALTIES
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wakefield#Casualties

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIABATTLE OF WAKEFIELD
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wakefield

[95]

[95]

”The death of his father left Edward, now Duke of York, at the head of the Yorkist faction. He defeated a Lancastrian army at Mortimer’s Cross in Herefordshire on 2–3 February 1461. He then united his forces with those of Warwick, whom Margaret’s army had defeated at the Second Battle of St Albans (17 February 1461), during which Henry VI had been rescued by his supporters.[7] Edward’s father had restricted his ambitions to becoming Henry’s heir, but Edward now took the more radical step of proclaiming himself king in March 1461.[7] He then advanced against the Lancastrians, having his life saved on the battlefield by the Welsh Knight Sir David Ap Mathew. He defeated the Lancastrian army in the exceptionally bloody Battle of Towton in Yorkshire on 29 March 1461.[8] Edward had effectively broken the military strength of the Lancastrians, and he returned to London for his coronation. King Edward IV named Sir David Ap Mathew Standard Bearer of England and allowed him to use “Towton” on the Mathew family crest.”

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/ACCESSION TO THE THRONE
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Accession_to_the_throne

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

[96]

WIKIPEDIAACT OF ACCORD

https://en.wikipedia.org/wiki/Act_of_Accord

[97]

”Warwick’s position after the accession of Edward IV was stronger than ever.[59] He had now succeeded to his father’s possessions, and in 1462 he also inherited his mother’s lands and the Salisbury title.[60] Altogether he had an annual income from his lands of over £7,000 far more than any other man in the realm but the king.[61] Edward confirmed Warwick’s position as Captain of Calais, and made him High Admiral of England and Steward of the Duchy of Lancaster, along with several other offices”

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/WARWICK’S APEX
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Warwick’s_apex

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[98]

””They have but two rulers, M. de Warwick and another whose name I have forgotten.”– The Governor of Abbeville in a letter to Louis XI[2][58]

AAN DE RECHTERKANT VAN
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/WARWICK’S APEX
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Warwick’s_apex

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick [99]

WIKIPEDIABATTLE OF MORTIMER’S CROSS
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Mortimer%27s_Cross

[100]

WIKIPEDIAJASPER TUDOR
https://en.wikipedia.org/wiki/Jasper_Tudor

[101]

”I myself hold the opinion, that when King Edward would have concentratedon the military (he was an extremely capable military commander) and the Earl of Warwick on ruling and diplomacy, they whould have been made a deadly double and perhapsruled England happily together, if at least Edward had not fallen ill and diedso untimely.”

THE WARS OF THE ROSES/CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES/A TRAVEL OF THE PASTASTRID ESSED3 FEBRUARI 2015
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-rosescauses-of-the-wars-of-the-rosesa-travel-to-the-past/

[102]
”When you play the game of thrones, you win or you die.There is no middle ground”[Cersei Lannister in the Game of Thrones]

YOUTUBE.COMCERSEI LANNISTER: IN THE GAME OF THRONES YOU WIN OR YOU DIE

”The title of the episode is part of a quote from Cersei Lannister during the final confrontation with Eddard: “When you play the game of thrones, you win or you die. There is no middle ground.”

WIKIPEDIAYOU WIN OR YOU DIE
https://en.wikipedia.org/wiki/You_Win_or_You_Die

[103]

”Sir John Grey was killed in the Second Battle of St Albans in 1461, fighting for the Lancastrian cause.[1] His widow, Dame Elizabeth Grey, later secretly married Edward IV who was the successful Yorkist claimant to the throne.”
WIKIPEDIAJOHN GREY OF GROBY/DEATH AT THE BATTLE OF ST ABLANS
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Grey_of_Groby#Death_at_the_battle_of_St_Albans
ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAJOHN GREY OF GROBY
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Grey_of_Groby

[104]
”At the negotiations with the French, Warwick had intimated that King Edward was interested in a marriage arrangement with the French crown, the intended bride being Louis XI’s sister-in-law, Bona, daughter of Louis, Duke of Savoy.[71] This marriage was not to be, however, because in September 1464, Edward revealed that he was already married, to Elizabeth Woodville.[72] The marriage caused great offence to Warwick: not only due to the fact that his plans had been sabotaged, but also the secrecy with which the king had acted.[73] The marriage – contracted on 1 May of the same year – was not made public before Warwick pressed Edward on the issue at a council meeting, and in the meanwhile Warwick had been unknowingly deceiving the French into believing the king was serious about the marriage proposal.”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[105]

For Edward the marriage may very well have been a love match, but in the long run he sought to build the Woodville family into a powerhouse independent of Warwick’s influence.[74] The marriage of Edward IV and Elizabeth Woodville caused Warwick to lose his power and influence. He accused Elizabeth, and her mother Jacquetta of Luxembourg, of witchcraft to try and restore the power that he had lost 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick


YOUTUBE.COM
BRITAIN’S BLOODY CROWNTHE KINGMAKER MUST DIE/EP 2 OF 4 (WARS OF THE ROSES DOCUMENTARY

[106]

”VERRADER WILDE ZELF OP DE TROON
De Graaf van Warwick, bijgenaamd ”The Kingmaker” steunde Hendrik VI van het Huis van Lancaster met zijn rijkdom., welsprekendheid en leger.Hij liep over toen zijn neef van het huis York als Eduard IV werd gekroond.Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen.”

Bladzijde 24Magazine ”Ontdek”Aflevering:De geschiedenis achter Game of Thrones

[107]
This was not enough to cause a complete fallout between the two men, though from this point on Warwick increasingly stayed away from court.[76] The promotion of Warwick’s brother George to Archbishop of York shows that the earl was still in favour with the king. In July 1465, when Henry VI was once more captured, it was Warwick who escorted the fallen king to his captivity in the Tower. 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

WIKIPEDIA
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[108]

”The Burgundian party was a political allegiance against France that formed during the latter half of the Hundred Years’ War. The term “Burgundians” refers to the supporters of the Duke of BurgundyJohn the Fearless, that formed after the assassination of Louis I, Duke of Orléans. Their opposition to the Armagnac party, the supporters of Charles, Duke of Orléans, led to a civil war.”
WIKIPEDIABURGUNDIAN (PARTY)
https://en.wikipedia.org/wiki/Burgundian_(party)

”The English negotiated with their Burgundian allies to transfer her to their custody, with Bishop Pierre Cauchon of Beauvais, an English partisan, assuming a prominent role in these negotiations and her later trial.[68] The final agreement called for the English to pay the sum of 10,000 livres tournois[69] to obtain her from Jean de Luxembourg, a member of the Council of Duke Philip of Burgundy.”
WIKIPEDIAJOAN OF ARC/CAPTURE
https://en.wikipedia.org/wiki/Joan_of_Arc#Capture

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAJOAN OF ARC
https://en.wikipedia.org/wiki/Joan_of_Arc

[109]

””They have but two rulers, M. de Warwick and another whose name I have forgotten.”– The Governor of Abbeville in a letter to Louis XI[2][58]

AAN DE RECHTERKANT VAN
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/WARWICK’S APEX
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Warwick’s_apex

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[110]

”Meanwhile, Edward’s father-in-law, Richard Woodville, Earl Rivers, who had been created treasurer, was in favour of a Burgundian alliance.[80] This set up internal conflict within the English court, which was not alleviated by the fact that Edward had signed a secret treaty in October with Burgundy, while Warwick was forced to carry on sham negotiations with the French”

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS’
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

WIKIPEDIAMARGARET OF YORK/MARRIAGE
https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_York#Marriage

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAMARGARET OF YORK

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_York

[111]

Meanwhile, Edward’s father-in-law, Richard Woodville, Earl Rivers, who had been created treasurer, was in favour of a Burgundian alliance 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS’
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[112]

WIKIPEDIAHUNDRED YEARS WAR/BEGINNING OF THE WAR: 1337-1360
https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War#Beginning_of_the_war:_1337–1360

ORIGINELE BERICHT

WIKIPEDIAHUNDRED YEARS WAR

https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War

[113]

”Later, George Neville was dismissed as chancellor, while Edward refused to contemplate a marriage between Warwick’s oldest daughter Isabel, and Edward’s brother George, Duke of Clarence.[82] It became increasingly clear that Warwick’s position of dominance at court had been taken over by Rivers
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE. 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE. 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[114]
WARWICK ALS HOOFD VAN DE NEVILLE FAMILIE

Most of England’s leading families had remained loyal to Henry VI or remained uncommitted in the recent conflict. The new regime, therefore, relied heavily on the support of the Nevilles, who held vast estates and had been so instrumental in bringing Edward to the throne. However, the king increasingly became estranged from their leader the Earl of Warwick, due primarily to his marriage 

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

Edward’s impetuous marriage to Elizabeth Woodville greatly offended the Nevilles, largely because Warwick had been negotiating several continental alliances to support Edward’s tenuous reign, including a marriage to one of several family members of Louis XI of France.  

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

[115]

Warwick now orchestrated a rebellion in Yorkshire while he was away, led by a “Robin of Redesdale“.[87] Part of Warwick’s plan was winning over King Edward’s younger brother, George Plantagenet, possibly with the prospect of installing him on the throne 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[116]

WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE/DISAFFECTION AND DEFECTION

Disaffection and defection

Warwick, now the richest man in England after the king, was the power behind the throne in Edward’s regime during its early years, but the two men later fell out.

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville#Disaffection_and_defection

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA

HOUSE OF NEVILLE

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville

[117]

The king opposed the marriage as it would bring the already powerful Earl of Warwick too close to the throne. However the ceremony took place in secret at Calais on 11 July 1469, conducted by Isabel Neville’s uncle George Neville, archbishop of York.  

WIKIPEDIA

ISABEL NEVILLE, DUCHESS OF CLARENCE/LIFE

https://en.wikipedia.org/wiki/Isabel_Neville,_Duchess_of_Clarence#Life

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA

ISABEL NEVILLE, DUCHESS OF CLARENCE

https://en.wikipedia.org/wiki/Isabel_Neville,_Duchess_of_Clarence

”Warwick retired in dudgeon to his estates, and began to plot in secret for his revenge. In the summer of 1469 he went over to Calais, where Isabel and Clarence were married without the king’s knowledge. ”

LUMINARIUM

RICHARD NEVILLE, EARL OF WARWICK

 ”THE KINGMAKER”

(1428-1471)

http://www.luminarium.org/encyclopedia/warwick.htm  [118]

Robin of Redesdale (fl. 1469), sometimes called “Robin Mend-All”, was the leader of an insurrection against King Edward IV of England.[1] His true identity is unknown, but it is thought he could have been either Sir John Conyers of Hornby (d. 1490) or his brother Sir William Conyers of Marske (d. 1469), or even both. Whoever he was, the power behind his rebellion was Richard Neville, 16th Earl of Warwick (“Warwick the Kingmaker”).”
WIKIPEDIAROBIN OF REDESDALE
https://en.wikipedia.org/wiki/Robin_of_Redesdale

”Warwick now orchestrated a rebellion in Yorkshire while he was away, led by a “Robin of Redesdale“.[87] Part of Warwick’s plan was winning over King Edward’s younger brother, George Plantagenet, possibly with the prospect of installing him on the throne”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK 

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[119]

WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor

[120]

”Following the battle, Richard Woodville, Earl Rivers, father of the Yorkist Queen Elizabeth Woodville, and his second son John were taken prisoners at Chepstow. Following a hasty show trial, they were beheaded at Kenilworth on 12 August 1469”

WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE/THE REBELLION
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor#The_rebellion
ORIGINELE BRON
WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor

[121]

With his army now defeated, King Edward IV was taken under arrest by George Neville.[95] Warwick then imprisoned the king in Warwick Castle, and in August, the king was taken north to Middleham Castle.[96] In the long run, however, it proved impossible to rule without the king, and continuing disorder forced Warwick to release King Edward IV in September 1469 
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK 

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick
[122]
At this point, Edward did not seek to destroy either Warwick or Clarence but sought reconciliation instead 

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

”A modus vivendi had been achieved between Warwick and the king for some months, but the restoration of Henry Percy to Montagu’s earldom of Northumberland prevented any chance of full reconciliation.[97] A trap was set for the king when disturbances in Lincolnshire led him north, where he could be confronted by Warwick’s men.[98] Edward, however, discovered the plot when Robert, Lord Welles, was routed at Losecote Field in Rutland, and gave away the plan

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[123]

”A few months later in March 1470, Warwick and Clarence chose this opportunity to rebel against Edward IV again”
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

”This time, Edward IV was forced to flee to Flanders when he learned that Warwick’s brother John Neville, 1st Marquess of Montagu, had also switched to the Lancastrian side, making Edward’s military position untenable.[WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England 



”Despite this matrimonial relationship with the Nevilles, when Warwick drove Edward IV into exile in 1470, Hastings went with Edward and accompanied the king back the following spring

WIKIPEDIAWILLIAM HASTINGS, 1ST BARON HASTINGS/BIOGRAPHY
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Hastings,_1st_Baron_Hastings#Biography 

ORIGINELE BRON


WIKIPEDIAWILLIAM HASTINGS, 1ST BARON HASTINGS
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Hastings,_1st_Baron_Hastings  

”During the latter part of Edward IV’s reign, Richard demonstrated his loyalty to the king,[49] in contrast to their brother George who had allied himself with Warwick when the earl rebelled towards the end of the 1460s.[50] Following Warwick’s 1470 rebellion, before which he had made peace with Margaret of Anjou and promised the restoration of Henry VI to the English throne, Richard, William, Lord Hastings and Anthony Woodville, Earl Rivers escaped capture at Doncaster by Warwick’s brother, Lord Montague.[51] On 2 October they sailed from King’s Lynn in two ships; Edward landed at Marsdiep and Richard at Zeeland.[52] It was said that, having left England in such haste as to possess almost nothing, Edward was forced to pay their passage with his fur cloak; certainly, Richard borrowed three pounds from Zeeland’s town bailiff.

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND/EXILE AND RETURN
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England#Exile_and_return 

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England 
”Henry VI was briefly restored to the throne in 1470 in an event known as the Readeption of Henry VI, and Edward took refuge in Flanders, part of Burgundy, accompanied by his younger brother Richard, Duke of Gloucester (later King Richard III of England). The Duke of Burgundy had been Edward’s brother-in-law since the marriage of Edward’s sister Margaret of York to Charles, Duke of Burgundy, on 3 July 1468”
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/RESTORATION
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Restoration  


ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England  


[124]

”Henry VI was briefly restored to the throne in 1470 in an event known as the Readeption of Henry VI, and Edward took refuge in Flanders, part of Burgundy, accompanied by his younger brother Richard, Duke of Gloucester (later King Richard III of England). The Duke of Burgundy had been Edward’s brother-in-law since the marriage of Edward’s sister Margaret of York to Charles, Duke of Burgundy, on 3 July 1468”
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/RESTORATION
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Restoration  


ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England  



[125]

”Warwick soon gave up, and once more fled the country with Clarence. Denied access to Calais, they sought refuge with King Louis XI of France.[100] Louis arranged a reconciliation between Warwick and Margaret of Anjou, and as part of the agreement, Margaret and Henry’s son, Edward, Prince of Wales, would marry Warwick’s daughter Anne



WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death 

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK 

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick 


”Warwick made an accord with Louis XI and Queen Margaret in which he agreed to restore Henry VI in return for French support for a military invasion of England”

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England 

[126]

”On 30 December, at the Battle of WakefieldYork was killed, as were York’s second son Edmund, Earl of Rutland, and Warwick’s younger brother Thomas

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/HOUSE OF YORK TRIUMPHANT
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#House_of_York_triumphant

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[127]

Warwick soon gave up, and once more fled the country with Clarence. Denied access to Calais, they sought refuge with King Louis XI of France.[100] Louis arranged a reconciliation between Warwick and Margaret of Anjou, and as part of the agreement, Margaret and Henry’s son, Edward, Prince of Wales, would marry Warwick’s daughter Anne 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[128]

WIKIPEDIABATTLE OF BARNET

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Barnet

[129]

”Henry VI rewarded Clarence by making him next in line to the throne after his own son, justifying the exclusion of Edward IV either by attainder for his treason against Henry VI or on the grounds of his alleged illegitimacy.[citation needed] After a short time, Clarence realized that his loyalty to his father-in-law was misplaced: Warwick had his younger daughter, Anne Neville, Clarence’s sister-in-law, marry Henry VI’s son in December 1470. This demonstrated that his father-in-law was less interested in making him king than in serving his own interests and, since it now seemed unlikely that Warwick would replace Edward IV with Clarence, Clarence was secretly reconciled with Edward ”

WIKIPEDIAGEORGE PLANTAGENET, 1ST DUKE OF CLARENCE/LIFE
https://en.wikipedia.org/wiki/George_Plantagenet,_1st_Duke_of_Clarence#Life

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAGEORGE PLANTAGENET, 1ST DUKE OF CLARENCE

https://en.wikipedia.org/wiki/George_Plantagenet,_1st_Duke_of_Clarence

[130]


YOUTUBE.COM
BRITAIN’S BLOODY CROWNTHE KINGMAKER MUST DIE/EP 2 OF 4 (WARS OF THE ROSES DOCUMENTARY

[131]
”Most of England’s leading families had remained loyal to Henry VI or remained uncommitted in the recent conflict. The new regime, therefore, relied heavily on the support of the Nevilles, who held vast estates and had been so instrumental in bringing Edward to the throne.”

WIKIPEDIA EDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA EDWARD IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

[132]

”Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England

ZIE VOOR HET SUPERIEURE RECHT VAN HET HUIS YORK OP DE TROON, OOK DE NOTEN 24 EN 25 

[133]

WIKIPEDIA BATTLE OF TEWKESBURY

Battle of Tewkesbury
Battle of TewkesburyThe Battle of Tewkesbury, which took place on 4 May 1471, was one of the decisive battles of the Wars of the Ros…

Reacties uitgeschakeld voor Rozenoorlogen tussen Huizen York en Lancaster/Onzininformatie over hoofdrolspeler Richard Neville, 16e Graaf van Warwick, de ”Kingmaker”

Opgeslagen onder Divers

Noten 1 t/m 133 bij /Brief aan het historische tijdschrift ”Ontdek” over verkeerde historische informatie over de Rozenoorlogen

[1]

Richard Neville, de 16de Graaf van Warwick, werd bekend als ”the Kingmaker”omdat hij twee koningen in het zadel heeft geholpen, eerst zijn neef Edward, de 7de Earl [Graaf] of March en zoon van Richard, hertog van York.Edward werd na een aantal overwinningen op de Lancasters, in 1461,tot koning gekroond, waarbij Warwick een beslissende rol speelde.Nadat er een breuk was ontstaan met zijn neef, koning Edward IV, trachtte Warwick George Plantagenet, de broer van Edward IV, die inmiddels metWarwick’s dochter getrouwd was [tegen de wil van Edward IV], op de troon te brengen.Toen dat mislukte, liep Warwick over naar de kant van Lancaster, zette de in 1461 afgezette koning Hendrik VI weer op de troon en bracht een huwelijktot stand tussen zijn jongste dochter Anne Neville en de zoon van koning Hendrik VI en zijn strijdbare vrouw, Margaretha van Anjou, Edward van Westminster.Tenslotte sneuvelde Warwick in de slag bij Barnet, de eindstrijd tegen zijnneef, koning Edward IV [die vanuit ballingschap in Bourgondie met een leger naar Engeland was teruggekeerd.
ZIE OP WIKIPEDIA:
”After a failed plot to crown Edward’s brother, George, Duke of Clarence, Warwick instead restored Henry VI to the throne.”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

LUMINARIUMRICHARD NEVILLE, EARL OF WARWICK
http://www.luminarium.org/encyclopedia/warwick.htm

[2]

YOUTUBE.COMBRITAIN’S BLOODY CROWNTHE KINGMAKER MUST DIE[WARS OF THE ROSES DOCUMENTARY]

[3]
NEVILL FEASTA GLIMPSE AT WARWICK’S NATURAL DAUGHTER MARGARET
https://nevillfeast.wordpress.com/2011/08/24/a-glimpse-at-warwicks-natural-daughter-margaret/

ONCE UPON A TIME IN HISTORYMARGARET ALMOST-NEVILLE
http://cupboardworld.blogspot.com/2014/08/margaret-almost-neville.html

[4]

WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE MOOR
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor

LUMINARIUMTHE BATTLE OF EDGECOTE
http://www.luminarium.org/encyclopedia/edgecote.htm

[5]

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

[6]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

”Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

[7]

Door tijdgenoten werd het conflict ”Cousins war” genoemd, omdat de Huizen Lancaster en York aan elkaar verwant waren, beiden behorend tot het Huis Plantagenet, en zij cousins [neven, vaak verre neven] van elkaar waren.De term ”Rozenoorlogen”, verwijzend naar de symbolen de Witte Roos [Huis van York] en de Rode Roos [Huis van Lancaster] is pas een eeuw later in zwang gekomen, met name door Shakespeare’s koningsdrama ”Henry VI, bestaande uit drie delenIn deel 1 romantiseert Shakespeare de gebeurtenissen [er is geen enkel historisch bewijs voor, dat het ook zo is gegaan] door de vertegenwoordigers van het Huis van York en Het Huis van Lancaster een respectievelijk witte en rode roos te laten plukken als ”strijd” symbool:
PLANTAGENET

Since you are tongue-tied and so loath to speak,
In dumb significants proclaim your thoughts:
Let him that is a true-born gentleman
And stands upon the honour of his birth,
If he suppose that I have pleaded truth,
From off this brier pluck a white rose with me.

SOMERSET

Let him that is no coward nor no flatterer,
But dare maintain the party of the truth,
Pluck a red rose from off this thorn with me.

WARWICK

I love no colours, and without all colour
Of base insinuating flattery
I pluck this white rose with Plantagenet.

SUFFOLK

I pluck this red rose with young Somerset
And say withal I think he held the right.

VERNON

Stay, lords and gentlemen, and pluck no more,
Till you conclude that he upon whose side
The fewest roses are cropp’d from the tree
Shall yield the other in the right opinion.

SOMERSET

Good Master Vernon, it is well objected:
If I have fewest, I subscribe in silence.
RICHARD

PLANTAGENET

And I.

VERNON

Then for the truth and plainness of the case.
I pluck this pale and maiden blossom here,
Giving my verdict on the white rose side.

SOMERSET

Prick not your finger as you pluck it off,
Lest bleeding you do paint the white rose red
And fall on my side so, against your will.

VERNON

If I my lord, for my opinion bleed,
Opinion shall be surgeon to my hurt
And keep me on the side where still I am.

SOMERSET

Well, well, come on: who else?

Lawyer

Unless my study and my books be false,
The argument you held was wrong in you:

To SOMERSETIn sign whereof I pluck a white rose too.
RICHARD

PLANTAGENET

Now, Somerset, where is your argument?

SOMERSET

Here in my scabbard, meditating that
Shall dye your white rose in a bloody red.
RICHARD

PLANTAGENET

Meantime your cheeks do counterfeit our roses;
For pale they look with fear, as witnessing
The truth on our side.

SHAKESPEARE, HENRY VI, PART ONE, SCENE IV,
LONDON, THE TEMPLE GARDEN

http://shakespeare.mit.edu/1henryvi/full.html

”PLANTAGENET” IS RICHARD PLANTAGENET, DE HERTOG VAN YORK, MET ALS SYMBOOL DE WITTE ROOS
SOMERSET, HENRY BEAUFORT, POLITIEKE TEGENSTANDER  VAN DE HERTOG VAN YORK EN BEHOREND TOT DE ONWETTIGE TAK VAN HET HUIS LANCASTER, MET ALS SYMBOOL DE RODE ROOS

[8]

WIKIPEDIA
WARS OF THE ROSES

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses
YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

WARS OF THE ROSES/CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES/A TRAVEL TO THE PAST
ASTRID ESSED
3 FEBRUARY 2015

[9]
WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[10]

WIKIPEDIAENMITY OF MARGARET AND THE DUKE OF YORK  

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou#Enmity_between_Margaret_and_the_Duke_of_York

ORIGINELE BRONWIKIPEDIA MARGARET OF ANJOU
https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou

ENGLISH HISTORY/THE WARS OF THE ROSES/MARGARET OF ANJOU AND RICHARD, DUKE OF YORK, TWO MAJOR PLAYERSASTRID ESSED11 JANUARY 2015
https://www.astridessed.nl/english-historythe-wars-of-the-rosesmargaret-of-anjou-and-richard-duke-of-york-two-major-players/

[11]

Edmund Beaufort, 2nd Duke of Somerset,[a]KG ( c. 1406 – 22 May 1455), was an English nobleman and an important figure in the Wars of the Roses and in the Hundred Years’ War. He also succeeded in the title of 4th Earl of Somersetand was created 1st Earl of Dorset and 1st Marquess of Dorset (previously held by his father and later forfeited), and Count of Mortain. He was known for his deadly rivalry with Richard of York, 3rd Duke of York.”

WIKIPEDIAEDMUND OF BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

HOUSE OF BEAUFORT

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[12]

WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

[13]

Toen de laatste koning uit het Franse geslacht Capet, koning Charles IV overleed, was zijn naaste mannelijke bloedverwant de zoon van zijn zusterIsabella of France, de Engelse koning Edward IIIDe Franse troon werd door zijn moeder Isabella [die toen de macht achter de troon was] voor hem geclaimd, maar aangezien vrouwen in Frankrijk waren  uitgesloten van de erfopvolging, kon de zoon van een vrouw [Isabella was de dochter van de in 1314 overleden koning Philips IV en zuster van Charles IV]ook niet opvolgen
Gevolg was uiteindelijk, dat Edward III later de Honderdjarige Oorlog startteom de Franse troon te bemachtigen

WIKIPEDIAHUNDRED YEAR’S WAR/ORIGIN OF THE CONFLICT
https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War#Origin_of_the_conflict

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIA HUNDRED YEARS WAR

https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War

[14]

WIKIPEDIAEDWARD, THE BLACK PRINCE

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_the_Black_Prince

[15]

WIKIPEDIAPRIMOGENITURE

https://en.wikipedia.org/wiki/Primogeniture

[16]
KONING HENRY I, ZOON VAN WILLEM DE VEROVERAAR, LIET DE EDELEN ZWEREN, ZIJN ENIG OVERGEBLEVEN KIND, DOCHTER MATHILDA, TE ERKENNEN ALS KONINGIN VAN ENGELANDDIT DEDEN ZE ZEER TEGEN HUN ZIN, MAAR NA DE DOOD VAN HENRY I KWAMEN DE EDELEN DAARTEGEN IN OPSTAND EN CLAIMDE DE NEEF VAN MATHILDA, STEPHEN VAN BLOIS, EEN KLEINZOON VAN WILLEN DE VEROVERAAR VAN MOEDERSKANT, DE TROONEEN JARENLANGE STRIJD TUSSEN MATHILDA EN STEPHEN BRANDDE LOS, DE ANARCHY GENAAMD, MAAR EINDIGDE TOCH IN EEN OVERWINNING VOOR MATHILDA, OMDAT IN HET VERDRAG VAN WALLINFORD [OOK WEL BEKEND ALS VERDRAG VAN WINCHESTER] WERD BEPAALD, DAT STEPHEN TIJDENS ZIJN LEVEN KONING ZOU ZIJN, MAAR DAT MATHILDA’S ZOON, DE LATERE HENRY II [VADER VAN RICHARD LEEUWENHART EN JAN ZONDER LAND] HEM ZOU OPVOLGEN
ZIE:

”Meanwhile, Matilda’s younger brother, William Adelin, died in the White Ship disaster of 1120, leaving Matilda’s father and England facing a potential succession crisis. On Emperor Henry V’s death, Matilda was recalled to Normandy by her father, who arranged for her to marry Geoffrey of Anjou to form an alliance to protect his southern borders. Henry I had no further legitimate children and nominated Matilda as his heir, making his court swear an oath of loyalty to her and her successors, but the decision was not popular in the Anglo-Norman court. Henry died in 1135, but Matilda and Geoffrey faced opposition from Anglo-Norman barons. The throne was instead taken by Matilda’s cousin Stephen of Blois, who enjoyed the backing of the English Church. Stephen took steps to solidify his new regime but faced threats both from neighbouring powers and from opponents within his kingdom.”

WIKIPEDIA EMPRESS MATHILDA
https://en.wikipedia.org/wiki/Empress_Matilda

WIKIPEDIATHE ANARCHY

https://en.wikipedia.org/wiki/The_Anarchy

”Stephen announced the Treaty of Winchester in Winchester Cathedral: he recognised Henry FitzEmpress as his adopted son and successor, in return for Henry doing homage to him. Other conditions included:

  • Stephen promised to listen to Henry’s advice, but retained all his royal powers;
  • Stephen’s remaining son, William, would do homage to Henry and renounce his claim to the throne, in exchange for promises of the security of his lands;
  • Key royal castles would be held on Henry’s behalf by guarantors, whilst Stephen would have access to Henry’s castles;
  • The numerous foreign mercenaries would be demobilised and sent home.[4]

Stephen and Henry sealed the treaty with a kiss of peace in the cathedral.[5] Henry II later rewarded Wallingford for its assistance in the struggle by giving the town its royal charter in 1155.”
TREATY OF WALLINGFORD/TERMS OF THE TREATY
https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty_of_Wallingford#Terms_of_the_treaty

ORIGINELE BRON
TREATY OF WALLINGFORD

https://en.wikipedia.org/wiki/Treaty_of_Wallingford

THE WARS OF THE ROSES/LANCASTER AND YORK/USURPATION AND THE RIGHT TO THE THRONE THROUGH FEMALESASTRID ESSED17 FEBRUARY 2015
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-roseslancaster-and-yorkusurpation-and-the-right-to-the-throne-through-females-2/

[17]

‘Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

YOUTUBE.COMBRITAIN’S BLOODIEST DYNASTYTYRANNYPART 4 OF 4[RICHARD II]

Henry IV (15 April 1367 – 20 March 1413), also known as Henry Bolingbroke (/ˈbɒlɪŋbrʊk/), was King of England from 1399 to 1413.”
WIKIPEDIAHENRY IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England

[18]

WIKIPEDIAHENRY IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England

[19]
Voor het eerst in de geschiedenis van het Huis Plantagenet was met afzetting van een koning de erfelijke lijn verbroken:Er was al eerder een koning afgezet, koning Edward II, door toedoen van zijn van hem vervreemde vrouw, Isabella of France en haar bondgenoot [wellicht minnaar] Roger Mortimer, maar dat was geweest ten gunste van zijn [Edward II’s] eigen zoon, de latere Edward III, waarmee de opvolgingslijn niet werd verbroken
WIKIPEDIAEDWARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_II_of_England


YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[20]

JOHN OF GAUNT, OFTEWEL JAN VAN GENT, WERD HERTOG VAN LANCASTER ”JURE UXORIS”/BIJ HET RECHT VAN ZIJN VROUWZIJN VROUW, BLANCHE VAN LANCASTER, WAS DE DOCHTER VAN HENRY GROSMONT, HERTOG VAN LANCASTER EN JOHN OF GAUNT ERFDE BIJ DE DOOD VAN ZIJN SCHOONVADER DIENS HERTOGELIJKE TITELBLANCHE OF LANCASTER WAS DE MOEDER VAN DE LATERE KONING HENRY IV [HENRY OF BOLINGBROKE], DIE ZIJN NEEF,KONING RICHARD II, AFZETTE ALS KONING

ZIE
Jure uxoris (a Latin phrase meaning “by right of (his) wife”[1][2]) is a title of nobility used by a man because his wife holds the office or title suo jure (“in her own right”). Similarly, the husband of an heiress could become the legal possessor of her lands. For example, married women in England were legally incapable of owning real estate until the Married Women’s Property Act 1882.

WIKIPEDIAJURE UXORIS

WIKIPEDIAJOHN OF GAUNT

https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Gaunt

”On 19 May 1359 at Reading Abbey, John married his third cousinBlanche of Lancaster, younger of the two daughters of Henry of Grosmont, 1st Duke of Lancaster. Both shared a common descent from King Henry III. The wealth she brought to the marriage was the foundation of John’s fortune. Blanche died on 12 September 1368 at Tutbury Castle, while her husband was overseas. 
WIKIPEDIAJOHN OF GAUNT/MARRIAGES

https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Gaunt#Marriages

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAJOHN OF GAUNT
https://en.wikipedia.org/wiki/John_of_Gaunt

WIKIPEDIABLANCHE OF LANCASTER

https://en.wikipedia.org/wiki/Blanche_of_Lancaster

”Henry was the son of John of Gaunt (the fourth son of Edward III) and Blanche of Lancaster. ”
WIKIPEDIAHENRY IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England

[21]

WIKIPEDIALIONEL OF ANTWERP, 1ST DUKE OF CLARENCE

https://en.wikipedia.org/wiki/Lionel_of_Antwerp,_1st_Duke_of_Clarence

[22]

Philippa of Clarence (16 August 1355 – 5 January 1382) was the suo jureCountess of Ulster.  

WIKIPEDIAPHILIPPA, 5TH COUNTESS OF ULSTER

https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa,_5th_Countess_of_Ulster

[23]

‘Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England


YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[24]

”Born on 27 December 1388,[2][3][4] Anne Mortimer was the eldest of the four children of Roger Mortimer, 4th Earl of March (1374–1398), and Eleanor Holland(1370–1405).[3] She had two brothers, Edmund, 5th Earl of March (1391–1425), and Roger (1393–1413?), as well as a sister, Eleanor.[3]

Anne’s father was a descendant of Lionel, Duke of Clarence, second surviving son of King Edward III of England, an ancestry which made Mortimer a potential heir to the throne during the reign of the childless King Richard II. Upon Roger Mortimer’s death in 1398, this claim passed to his son and heir, Anne’s brother Edmund, Earl of March.[5] In 1399, Richard II was deposed by Henry IV, of the House of Lancaster, making Edmund Mortimer a dynastic threat to the new king, who in turn placed both Edmund and his brother Roger under royal custody.”

WIKIPEDIA

ANNE DE MORTIMER/EARLY LIFE

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_de_Mortimer#Early_life

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA

ANNE DE MORTIMER

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_de_Mortimer

[25]

KORTE STAMBOOM/AFSTAMMING RICHARD, HERTOG VAN YORK VAN DE TWEEDEZOON VAN EDWARD III

VOORAF:
KING EDWARD III [married with Philippa of Hainault
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_III_of_England

https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa_of_Hainault

A

LIONEL OF ANTWERP, FIRST DUKE OF CLARENCE ENDE TWEEDE ZOON VAN EDWARD III [ [married with Elizabeth de Burgh, 4th Countess of Ulster]
https://en.wikipedia.org/wiki/Lionel_of_Antwerp,_1st_Duke_of_Clarence

https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_de_Burgh,_4th_Countess_of_Ulster
B
PHILIPPA OF CLARENCE, 5TH COUNTESS OF ULSTER, DOCHTER VAN LIONEL OF ANTWERP EN ELIZABETH DE BURGH:
PHILIPPA OF CLARENCE, 5TH COUNTESS OF ULSTER[Married with Edmund Mortimer, 3rd Earl of March] 
https://en.wikipedia.org/wiki/Philippa,_5th_Countess_of_Ulster

https://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Mortimer,_4th_Earl_of_March

C

ROGER MORTIMER, FOURTH EARL OF MARCH, ZOON VAN PHILIPPA OF CLARENCE EN EDMUND MORTIMER, 3RD EARL OF MARCH.[Married with Alianore Holland
https://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Mortimer,_4th_Earl_of_March

https://en.wikipedia.org/wiki/Alianore_Holland,_Countess_of_March

D

ANNE DE MORTIMER, DOCHTER VAN ROGER MORTIMER, 4RD EARLOF MARCH EN ALIANORE HOLLAND [Married Richard of Conisburgh, Third Earl of Cambridge en zoonvan Edmund of Langley, First Duke of York,, vierde zoon van Edward III ]

https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_de_Mortimer
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_Conisburgh,_3rd_Earl_of_Cambridge
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_of_Langley,_1st_Duke_of_York

RICHARD, THIRD DUKE OF YORK [Titel erfde hij van de oudere broervan zijn vader Richard Conisburgh, genaamd Edmund, second Duke of York,die kinderloos overleed][Married Cecily Neville, uit de beroemde en invloedrijke familie Neville]

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York

RICHARD, HERTOG VAN YORK WAS DE VADER VAN DE LATERE KONINGEN EDWARD IV EN RICHARD III [MOEDER WAS CECILY NEVILLE]
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England

[26]

WIKIPEDIAUSURPATOR

https://nl.wikipedia.org/wiki/Usurpator

[27]

WIKIPEDIAEDMUND MORTIMER, 5TH EARL OF MARCH

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Mortimer,_5th_Earl_of_March


YOUTUBE.COM
THE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[28]

WIKIPEDIAHENRY V OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_V_of_England

[29]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT
https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

[30]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT
https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

NEVILFEASTLETTERS OF RICHARD EARL OF CAMBRIDGE TO HENRY V
https://nevillfeast.wordpress.com/2011/03/10/letters-from-richard-earl-of-cambridge-to-henry-v/

TEXT

In 1415, when his son, Richard (later duke of York), was four years old, Richard, earl of Cambridge, was “accused of a treasonable conspiracy, indicted, convicted and beheaded” (p45). This has come to be known as the Southampton Plot. During his captivity he wrote two letters to the king, Henry V: a letter of confession and a plea for mercy, “but neither had any effect upon Henry” (p45).

Cambridge’s letter of confession:

My most dredfulle and sovereyne lege Lord, lyke to yowre hynesse to wete touchyng the purpose cast ageyns ʒowre hye estate. Havyng ye Erle of Marche by his aune assent, and by the assent of myself, Wher of y most me repent of all worde [worldly] thyng and by the acord of the lord Scrop and Sir Thomas Grey, to have hadde ye forseyd erle into the lond of Walys wyth outyn yowre lycence, takying upon hym the sovereynte of ʒys lond; ʒyf yondyr manis persone wych they callyn kynge Richard hadde nauth bene alyve, as Y wot wel yat he nys not alyve, for the wyche poynt I putte me holy in ʒowre grace. And as for ye forme of a proclamacyon wych schulde hadde bene cryde in ye Erle name, as he heyre to the Corowne of Ynglond ageyns ʒow, my lege lord, calde by auntreu [untrue] name Harry of Lancastre usurpur of Yngland, to the entent to hadde made the more people to hadde draune to hym and from ʒow, of the wych crye Scrop knew not of by me, but Grey dyd, havyng wyth the erle a baner of ye Armes of Ynglond, havyng also ye coroune of Speyne on a palet, wych, my lege Lord, is one of ʒowre weddys, for ye wych offence y put me holy in ʒowre grace. And as for ye p’pose takyn by Unfrevyle and Wederyngtoun for ye bryngyng in of that persone whych they namyd kyng Richard, and Herry Percye oute of Scotland wyth a power of Scottys, and theyre power togedyrs neyming to theyme able to geve ʒow a bataylle, of ye wych entent Sir Thomas Grey wyste of, and i also, but nauth Scrop as by me; of ye wych knawing i submytte me holy into ʒowre grace. And as touchyng the Erle of Marche, and Lusy hys man, they seyden me both yat the Erle was nauth schreven of a great whyle, but at all hys confessours putte hym in penaunce to clayme yat yey callyddyn hys ryth that wold be that tyme that every iknew, heny thyng yat ever to hym longyd … … … Of ye which poynttes and artycles here befor wretyn, and of al odyr wych now arne nauth in mynde, but treuly as oft as heny to myn mynd fallyn i schal deuly and treuly certefye now thee of, besekyng to now, my lege Lord, for hys love yat syffyrd passyoun on ye good fryday see compassyoun on me ʒowre lege men, and yf heny of thes persones whos names arne contenyd in ʒyz tyme, i schalle be redy wyth the myth of god to make hyt good, as ʒee my lege Lord will awarde me.

_____________________

_____________________

A plea for mercyMyn most dredfull and sovereyne Lege Lord, i Richard York ʒowre humble subgyt and very lege man, beseke ʒow of Grace of al maner offenses wych y have done or assentyd to in heny kynde, by steryng of odyr folke eggynge me yer to, where in y wote wel i have hyll offendyd to ʒowre Hynesse; besechyng ʒow at the reverence of God yat ʒyke to take me in to the handys of ʒowre gred goodnesse. My lege Lord, my fulle trust is yat ʒee wylle have consyderacyoun, thauth yat myn persone be of none valwe, ʒowre hye goodnesse wher God hath sette ʒow in so hye estat to every lege man yat to ʒow longyth plenteousely to geve grace, yat ʒow lyke to accept ʒys myn symple reqwest for ye love of oure Lady and of ye blysfulle Holy Gost, to whome I pray yat yey mot ʒowre hert enduce to all pyte and grace for yeyre hye goodnesse. 

[30]

R.I.P.
 Latin requiēscat (or requiēscantin pāce

https://www.dictionary.com/browse/r-i-p-

[31]

ZIE NOOT 25

[32]
KORT:De Beauforts, ook wel de ”onwettige” tak van het Huis Lancaster genoemd, behoorden feitelijk helemaal niet tot het Huis Lancaster,.aangezien zijgeen kinderen waren van John of Gaunt [derde zoon van Edward III]en zijn eerste vrouw, Blanche of Lancaster, maar afstamden van John of Gaunt en zijn DERDE vrouw, Katherine Swynford:
John of Gaunt’s eerste vrouw, Blanche of Lancaster, was de dochter van Henry Grosmont, de eerste hertog van Lancaster [zijn vader was Graaf Henry of Lancaster] en als zodanig erfde John of Gaunt de hertogelijke titel van zijnvrouw.”Jure uxoris”
https://en.wikipedia.org/wiki/Jure_uxoris

John of Gaunt’s zoon, Henry Bolingbroke, de latere Henry IV, was ook de zoon van Blanche of Lancaster en als zodanig een Lancaster.
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_IV_of_England
https://en.wikipedia.org/wiki/Blanche_of_Lancaster

DE BEAUFORTS echter waren dus kinderen van John of Lancaster en zijn derde vrouw Katherine Swynford, zijn gewezen maitresse.Omdat zij waren geboren tijdens het huwelijk van John of Gaunt, waren ze onwettig, maar werden achteraf gewettigd door zowel Richard II als  Paus Bonifacius IX  en kregen de naam Beaufort.
Maar met de fysieke Lancaster afstamming hadden zij dus niets te maken.Wat hen echter een rol gaf, was dat zij halfbroers/zusters waren van de eerste Lancaster koning, Henry IV en dus partij werden in het conflict .

WIKIPEDIAHOUSE OF BEAUFORT

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

[33]

WIKIPEDIAMARGARET OF ANJOU

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou

WIKIPEDIAEDMUND  BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[34]
WIKIPEDIARICHARD, 3RD DUKE OF YORK, PROTECTOR OF THE REALM, 1453-1455
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York#Protector_of_the_Realm,_1453–1455

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD, 3RD DUKE OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET, POLITICAL POWER AND CONFLICT
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset#Political_power_and_conflict

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England

[35]

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS

https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

”The first battle of St Albans was relatively minor in military terms,[dubious – discuss] but politically was a complete victory for York and the Nevilles: York had captured the king and restored himself to complete power, while Somerset and the Nevilles’ northern rivals Henry Percy, Earl of Northumberland and Lord Clifford all fell during the rout”

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS/RESULT

https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans#Result

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS

https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[36]

”By now York was determined to depose Somerset by one means or another, and in May 1455 he raised an army. He confronted Somerset and the King in an engagement known as the First Battle of St Albans which marked the beginning of the Wars of the Roses. Somerset was killed in a last wild charge from the house where he had been sheltering.

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET/POLITICAL POWER AND CONFLICT

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset#Political_power_and_conflict

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET

https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[37]

WIKIPEDIAWARS OF THE ROSES

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

[38]

WIKIPEDIALOVEDAY, 1458

https://en.wikipedia.org/wiki/Loveday,_1458

[39]

”The Act of Accord was passed by the English Parliament on 25 October 1460,[1] three weeks after Richard, Duke of York, had entered the Council Chamber and laid his hand on the empty throne. Under the Act, King Henry VI of England was to retain the crown for life but York and his heirs were to succeed, excluding Henry’s son, Edward of Westminster. Henry was forced to agree to the Act.”

WIKIPEDIAACT OF ACCORD

https://en.wikipedia.org/wiki/Act_of_Accord

[40]

WIKIPEDIABATTLE OF WAKEFIELD

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wakefield

[41]

WIKIPEDIAGAME OF THRONES

https://en.wikipedia.org/wiki/Game_of_Thrones

[42]

”When you play the game of thrones, you win or you die.There is no middle ground”[Cersei Lannister in the Game of Thrones]

YOUTUBE.COMCERSEI LANNISTER: IN THE GAME OF THRONES YOU WIN OR YOU DIE

”The title of the episode is part of a quote from Cersei Lannister during the final confrontation with Eddard: “When you play the game of thrones, you win or you die. There is no middle ground.”

WIKIPEDIAYOU WIN OR YOU DIE
https://en.wikipedia.org/wiki/You_Win_or_You_Die

[43]

De term voor Edward IV ”Rozenoorlogkoning” houdt verband met het feit, dat Edward, als 7de Earl [Graaf] van March en erfgenaam van zijn vader de hertog van York, letterlijk met ”bloed, zweet en tranen” voor de troon heeft moeten vechten:Zijn vaders superieure claim op de troon [van moederskant afstammend van de TWEEDE  zoon van Edward III, terwijl de Lancasters afstamden van de DERDEzoon] ging na zijn vaders dood op hem over.En dan was er ook nog het [van koning Henry VI afgedwongen] Act of Accord, dat inhield, dat Henry VI tijdens zijn leven zou regeren, maar dat na zijn dood de hertog van York en zijn erfgenamen de troon zouden bestijgen [waarmee de eigen zoon van de koning, Edward van Westminster, werd gepasseerd]Helemaal ”eerlijk” was de troonsbestijging van Edward IV [ondanks zijn superieure claim dus niet, want Henry VI was op dat moment nog in leven…..
MAAR GOED:Edward heeft dus keihard moeten vechten voor zijn troon en tijdens zijn bewind hebben de meeste veldslagen van de Rozenoorlogen plaatsgehad….
ZIE AAN DE RECHTERKANT VAN ONDERSTAANDE LINK
http://www.luminarium.org/encyclopedia/warsoftheroses.htm

[44]

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[45]

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND/KING OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England#King_of_England

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England

[46]
WIKIPEDIABATTLE OF BOSWORTH [BATTLE OF  BOSWORTH FIELD]

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Bosworth_Field

[47]

WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND/ANCESTRY AND EARLY LIFE

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England#Ancestry_and_early_life

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England

[48]

”She was the daughter and sole heiress of John Beaufort, Duke of Somerset (1404–1444), a legitimised grandson of John of Gaunt, 1st Duke of Lancaster (third surviving son of King Edward III) by his mistress Katherine Swynford.”

WIKIPEDIALADY MARGARET BEAUFORT/ORIGINS
https://en.wikipedia.org/wiki/Lady_Margaret_Beaufort#Origins

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIALADY MARGARET BEAUFORT 

https://en.wikipedia.org/wiki/Lady_Margaret_Beaufort

WIKIPEDIAHOUSE OF BEAUFORT 

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

[49]
”The Battle of Bosworth Field (or Battle of Bosworth) was the last significant battle of the Wars of the Roses, the civil war between the Houses of Lancaster and York that extended across England in the latter half of the 15th century. Fought on 22 August 1485, the battle was won by the Lancastrians. Their leader Henry Tudor, Earl of Richmond, became the first English monarch of the Tudor dynasty by his victory and subsequent marriage to a Yorkist princess. His opponent Richard III, the last king of the House of York, was killed during the battle, the last English monarch to die in battle. Historians consider Bosworth Field to mark the end of the Plantagenet dynasty, making it one of the defining moments of English history.”

WIKIPEDIABATTLE OF BOSWORTH [BATTLE OF  BOSWORTH FIELD]

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Bosworth_Field

[50]

WIKIPEDIAHOUSE OF TUDOR

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Tudor

[51]

”Henry Tudor, the future Henry VII, succeeded in presenting himself as a candidate not only for traditional Lancastrian supporters, but also for discontented supporters of their rival House of York, and he took the throne by right of conquest
WIKIPEDIAHOUSE OF TUDOR

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Tudor

WIKIPEDIARIGHT OF CONQUEST

https://en.wikipedia.org/wiki/Right_of_conquest

[52]

”By 1483, Henry’s mother was actively promoting him as an alternative to Richard III, despite her being married to Lord Stanley, a Yorkist. At Rennes Cathedral on Christmas Day 1483, Henry pledged to marry Elizabeth of York, the eldest daughter of Edward IV, who was also Edward’s heir since the presumed death of her brothers, the Princes in the Tower, King Edward V and his brother Richard of Shrewsbury, Duke of York

WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND/RISE TO THE THRONE

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England#Rise_to_the_throne

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAHENRY VII OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VII_of_England

[53]

”The family is descended from John of Gaunt by his then-mistress Katherine Swynford. Gaunt married Swynford in 1396, and their children were legitimized by Richard II and Pope Boniface IX. ”

WIKIPEDIAHOUSE OF BEAUFORT

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Beaufort

[54]

ZIE NOOT 25

[55]

WIKIPEDIA MARGARET OF ANJOU

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_Anjou

WIKIPEDIAELIZABETH OF YORK

https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_of_York

[56]

QUEEN BY RIGHT OF QUEEN REGNANT

”A queen regnant (plural: queens regnant) is a female monarch, equivalent in rank to a king, who reigns in her own right, as opposed to a queen consort, who is the wife of a reigning king, or a queen regent, who is the guardian of a child monarch and reigns temporarily in the child’s stead”

WIKIPEDIAQUEEN REGNANT

https://en.wikipedia.org/wiki/Queen_regnant

WIKIPEDIAQUEEN CONSORT

https://en.wikipedia.org/wiki/Queen_consort

[57]

”Three of Richard’s sisters married dukes (the youngest Cecily, marrying Richard, Duke of York), and Richard himself married Alice Montacute, daughter and heiress of Thomas Montacute, the Earl of Salisbury………..”At the time of the marriage, the Salisbury inheritance was not guaranteed, as not only was Earl Thomas still alive, but in 1424 he remarried (to Alice Chaucer, granddaughter of the poet Geoffrey Chaucer). This second marriage was without issue and when the Earl Thomas Montacute died in 1428, Richard Neville and Alice were confirmed as the Earl and Countess of Salisbury. From this point on, Richard Neville will be referred to as Salisbury.”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 5TH EARL OF SALISBURY/BACKGROUND
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_5th_Earl_of_Salisbury#Background

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 5TH EARL OF SALISBURY
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_5th_Earl_of_Salisbury

WIKIPEDIAJURE UXORIS
https://en.wikipedia.org/wiki/Jure_uxoris

[58]

ZIE NOOT 57

[59]

”But the male line of the Nevilles was of native origin, and the family may well have been part of the pre-conquest aristocracy of Northumbria.[1] The continuation of landowning among such native families was more common in the far north of England than further south.”
WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE/ORIGINS

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville#Origins

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE
https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville

[60]

WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE/WARS OF THE ROSES
https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville#Wars_of_the_Roses

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville

[61]

Cecily Neville (3 May 1415 – 31 May 1495) was an English noblewoman, the wife of Richard, Duke of York (1411–1460), and the mother of two kings of EnglandEdward IV and Richard III. Cecily Neville was known as “the Rose of Raby”, because she was born at Raby Castle in Durham, and “Proud Cis”, because of her pride and a temper that went with it, although she was also known for her piety. She herself signed her name “Cecylle”.”
WIKIPEDIACECILY NEVILLE, DUCHESS OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Cecily_Neville,_Duchess_of_York

CECILY NEVILLE, DUCHESS [HERTOGIN] OF YORK, WAS DE ZUSTER VAN DE VADER VAN DE 16DE GRAAF VAN WARWICK [THE KINGMAKER],RICHARD, DE VIJFDE GRAAF VAN SALISBURYMET ANDERE WOORDEN:CECILY NEVILLE, DUCHESS OF YORK WAS WARWICK’S TANTE.
ZIE OOK

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 5TH EARL OF SALISBURY
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_5th_Earl_of_Salisbury

[62]
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/BECOMING WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Becoming_Warwick

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[63]

BROTHER AGAINST BROTHER/COUSIN AGAINST COUSIN
VOORBEELD:
IN DE SLAG BIJ NORTHAMPTON [1460] STONDEN DE LATERE EDWARD IV [TOEN NOG EDWARD OF YORK,  7DE EARL OF MARCH] EN DE GRAAF VAN WARWICK TEGENOVER ONDER ANDERE HUN NEEF, THOMAS PERCY, EERSTE BARON EGREMONT, DIE AAN DE LANCASTER KANT VOCHT EN IN DEZE SLAG SNEUVELDE

THOMAS PERCY WAS EEN ZOON VAN HENRY PERCY, TWEEDE GRAAF VAN NORTHUMBERLAND EN LADY ELEANOR NEVILLE, DE ZUSTERVAN CECILY OF YORK-NEVILLE [MOEDER VAN EDWARD IV] EN RICHARD,VIJFDE GRAAF VAN SALISBURY, DE VADER VAN GRAAF WARWICK

WIKIPEDIATHOMAS PERCY, 1ST BARON EGREMONT

https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Percy,_1st_Baron_Egremont

WIKIPEDIA BATTLE OF NORTHAMPTON (1460)

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Northampton_(1460)

IN DE SLAG BIJ TOWTON [1461] STONDEN EDWARD IV [TOEN NET TOT KONING GEKROOND, WAARMEE HIJ HENRY VI VERVING] EN DE GRAAF VAN WARWICK, SAMEN MET ANDERE FAMILIELEDEN, ONDER ANDERE TEGENOVER HENRY PERCY, DE DERDE GRAAF VAN NORTHUMBERLAND EN BROER VAN THOMAS PERCY, EERSTE BARON VAN EGREMONT[ZIE DIRECT HIERBOVEN]DUS WEER TEGENOVER EEN NEEF, DIE AAN DE KANT VAN LANCASTER VOCHT.OOK HENRY PERCY SNEUVELDE, IN DE SLAG BIJ TOWTON
WIKIPEDIABATTLE OF TOWTON
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Towton

WIKIPEDIAHENRY PERCY, 3RD EARL OF NORTHUMBERLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Percy,_3rd_Earl_of_Northumberland

EN ZO GING HET SCHERING EN INSLAGBROTHER AGAINST BROTHER/COUSIN AGAINST COUSIN……

[64]

The Wars of the Roses were a series of English civil wars for control of the throne of England fought between supporters of two rival cadet branches of the royal House of Plantagenet: the House of Lancaster, associated with the Red Rose of Lancaster, and the House of York, whose symbol was the White Rose of York. Eventually, the wars eliminated the male lines of both families. 

WIKIPEDIAWARS OF THE ROSES

https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

[65]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT

https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA RICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England

 [66]

WIKIPEDIASOUTHAMPTON PLOT

https://en.wikipedia.org/wiki/Southampton_Plot

[67]
ZIE NOOT 23 EN 65

[68]
ZIE NOOT 23

[69]

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET/POLITICAL POWER AND CONFLICT
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset#Political_power_and_conflict

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[70]

ZIE NOOT 69

ZIE OOK
WIKIPEDIA FIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[71]

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England

[72]

WIKIPEDIARICHARD OF YORK, 3RD DUKE OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_of_York,_3rd_Duke_of_York

WIKIPEDIAEDMUND BEAUFORT, 2ND DUKE OF SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

[73]

”Margaret at the time seven months pregnant, attempted to claim the regency, but gained no support. It was given instead to Henry’s cousin, Richard, Duke of York, much to the annoyance of the Queen, who strongly felt that she and her party should govern England.”
ENGLISH MONARCHSMARGARET OF ANJOU
http://www.englishmonarchs.co.uk/plantagenet_26.html

[74]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSESMARK GOACHER

[75]

”What Cade and York were challenging was the improper influence of the king’s advisors on the application of royal authority. It is difficult to regard this as anything other than a tactic intended to prevent the imputation of treason against them. In York’s case he embellished his complaints with the inference that the king was the innocent victim of evil councillors. It was a situation from which York — the king’s true and loyal subject — would recue him; thus, allowing him to rule properly as was always his intention. 

DUKE RICHARD, THE 3RD DUKE OF YORK, THE KING’S TRUE LIEGEMAN?

ZIE OOK
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-rosesmurreyandbluewordpress-comduke-richard-the-3rd-duke-of-york-the-kings-true-liegeman/

[76]

ZIE NOOT 23

ZIE OOK

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSESMARK GOACHER

[77]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSESMARK GOACHER

[77]

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND/INSANITY AND THE ASCENDANCY OF YORK
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England#Insanity,_and_the_ascendancy_of_York

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAHENRY VI OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_VI_of_England

[78]
[78]

”When Richard, Duke of York, unsuccessfully rose up against the king in 1452, both Warwick and his father rallied to the side of King Henry VI”

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK, BECOMING WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Becoming_Warwick

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[79]

CON IGGULDENTRINITY
https://www.goodreads.com/book/show/22468475-trinity
CON IGGULDEN [Vertaald in het Nederlands]HET DRIEVOUDIG VERBOND
https://www.bol.com/nl/f/de-rozenoorlogen-het-drievoudig-verbond/9200000036034854/
 [80]

STAMBOOM, WAARUIT HET ZWAGERSCHAP VAN RICHARD NEVILLE, 16E GRAAF VAN WARWICK MET EDMUND BEAUFORT, 2DE HERTOG VAN SOMERSET, IS AF TE LEIDEN.HUN VROUWEN WAREN ELKAARS HALFZUSTERS, KINDEREN VANRICHARD, 13E GRAAF VAN WARWICK UIT ZIJN EERSTE EN TWEEDE HUWELIJKZIE DIRECT HIERONDER:

RICHARD BEAUCHAMP, 13E GRAAF VAN WARWICKUIT ZIJN EERSTE HUWELIJK MET ELIZABETH DE BERKELEY WERDEN GEBOREN:
MARGARET BEAUCHAMP, DE LATERE COUNTESS OF SHRESBURYELEANOR BEAUCHAMP, DE LATERE DUCHESS OF SOMERSETELIZABETH BEAUCHAMP, DE LATERE BARONESS LATIMER
UIT ZIJN TWEEDE HUWELIJK MET ISABEL LE DESPENSER WERDEN GEBOREN
HENRY, 14E GRAAF VAN WARWICK [OVERLEDEN IN 1446]ANNE [DIE DAARDOOR LATER DE TITEL ERFDE], 16E GRAAF VAN WARWICK[NA HET OVERLIJDEN VAN DE DOCHTER VAN HAAR BROER HENRY, OOKEEN ANNE [OVERLEDEN IN 1449]
ZIEHIER DE DRAMATIS PERSONAE
RICHARD BEAUCHAMP, 13E GRAAF VAN WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Beauchamp,_13th_Earl_of_Warwick
ZIJN EERSTE VROUW ELIZABETH DE BERKELEY
https://en.wikipedia.org/wiki/Elizabeth_Berkeley,_Countess_of_Warwick
HUN DRIE DOCHTERS
MARGARET, COUNTESS OF SHREWSBURY
https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_Beauchamp,_Countess_of_Shrewsbury
ELEANOR, DUCHESS OF SOMERSET, GETROUWD MET EDMUND BEAUFORT, 2E HERTOG VAN SOMERSET
https://en.wikipedia.org/wiki/Eleanor_Beauchamp,_Duchess_of_Somerset

ELIZABETH, BARONESS LATIMER [GEEN WIKIPEDIA]

TWEEDE VROUW VAN RICHARD BEAUCHAMP, 13E GRAAF VAN WARWICK
ISABEL LE DESPENSER
https://en.wikipedia.org/wiki/Isabel_Despenser,_Countess_of_Warwick

ZOON EN DOCHTER UIT DIT TWEEDE HUWELIJK
HENRY BEAUCHAMP, 14E GRAAF VAN WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Beauchamp,_1st_Duke_of_Warwick

ANNE BEAUCHAMP, 16E GRAVIN VAN WARWICKGETROUWD MET RICHARD NEVILLE, 16E GRAAF VAN WARWICK [JURE UXORIS]
https://en.wikipedia.org/wiki/Anne_Beauchamp,_16th_Countess_of_Warwick
[81]

”In June 1453, Somerset was granted custody of the lordship of Glamorgan – part of the Despenser heritage held by Warwick until then – and open conflict broke out between the two men.[15] Then, in the summer of that year, King Henry fell ill.[16] Somerset was a favourite of the king and Queen Margaret, and with the king incapacitated he was virtually in complete control of government.[17] This put Warwick at a disadvantage in his dispute with Somerset, and drove him into collaboration with York”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/CIVIL WAR
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Civil_War

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK  

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[82]

” The political climate, influenced by the military defeat in France, then started turning against Somerset. On 27 March 1454, a group of royal councillors appointed the Duke of York protector of the realm.[19] York could now count on the support not only of Warwick, but also of Warwick’s father Salisbury, who had become more deeply involved in disputes with the House of Percy in the north of England

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/CIVIL WAR
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Civil_War

ORIGINELE BRONWIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[83]
WIKIPEDIAPERCY-NEVILLE FEUD
https://en.wikipedia.org/wiki/Percy–Neville_feud

[84]

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

[85]

Thomas Percy, 1st Baron Egremont (29 November 1422 – 10 July 1460) was the son of Henry Percy, 2nd Earl of Northumberland, and Eleanor Neville, being made Lord Egremont in 1449. A northern baron, he became a leading figure in the internecine Percy-Neville feud, fighting at the Battle of Heworth Moor. When the Wars of the Roses began mid-decade, Egremont fought for the king on the Lancastrian side, being killed five years later at the Battle of Northampton.

WIKIPEDIATHOMAS PERCY, 1ST BARON EGREMONT

https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Percy,_1st_Baron_Egremont
ZOALS TE LEZEN [ZIE BOVENSTAANDE]
HET TRIESTE WAS, DAT DEZE THOMAS PERCY DE ZOON WAS VANGENOEMDE LORD PERCY, MAAR OOK VAN ELEANOR NEVILLE, TANTE VAN VADERSZIJDE [ZUSTER VAN ZIJN VADER] VAN WARWICK EN TANTE VAN MOEDERSZIJDE VAN DE LATERE EDWARD IV [ZUSTER VAN ZIJN MOEDER CECILY NEVILLE] , TOEN NOG DE 7E EARL OF MARCH [ZOON VAN DE HERTOG VAN YORK]

IN DE BATTLE OF NORTHAMPTON STREED THOMAS PERCY TEGEN ZIJN NEVEN WARWICK EN DE EARL OF MARCH [ZOON VAN DE HERTOG VAN YORK] EN SNEUVELDE
WIKIPEDIABATTLE OF NORTHAMPTON (1460)
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Northampton_(1460)

[86]

YOUTUBE.COMTHE CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES

WIKIPEDIAPERCY-NEVILLE FEUD
https://en.wikipedia.org/wiki/Percy–Neville_feud

WIKIPEDIAHUNDRED YEARS WAR

https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War

 [87]

BELANGRIJKE EDELEN, DIE GETROUWEN WAREN VAN KONING HENRY VI:
Edmund Beaufort, 2de hertog van York
https://en.wikipedia.org/wiki/Edmund_Beaufort,_2nd_Duke_of_Somerset

Henry Percy, 2e Graaf van Northumberland, getrouwd met Lady Eleanor Neville, zuster van Richard Neville [de vader van Warwick, tegenpartij en bondgenoot van York] en Cecily Neville, vrouw van de hertog van York.
Humphrey Stafford, Eerste hertog van Buckingham , getrouwd met Lady Anne Neville, ook een zuster van Richard Neville en Cecily Neville, vrouw van de hertog van YorkToen al liepen de Families in de Rozenoorlogen door elkaar!
HENRY PERCY, TWEEDE GRAAF VAN NORTHUMBERLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Percy,_2nd_Earl_of_Northumberland

HUMPHREY STAFFORD, EERSTE HERTOG VAN BUCKINGHAM
https://en.wikipedia.org/wiki/Humphrey_Stafford,_1st_Duke_of_Buckingham

Eleanor Neville, Richard Neville en Cecily Nevilles zuster, Humphrey Stafford, Eerste hertog van Buckingham en getrouwd met de zuster van Warwick’s vader, Lady Anne Neville, die eveneens de zuster was van Cecily Neville, de vrouw van de hertog van York/Toen al stonden de families tegenover elkaar]

[88]

WIKIPEDIAFIRST BATTLE OF ST ALBANS
https://en.wikipedia.org/wiki/First_Battle_of_St_Albans

[89]

WIKIPEDIAWARS OF THE ROSES
https://en.wikipedia.org/wiki/Wars_of_the_Roses

DE DRIE RICHARDS WERDEN DOOR HET ”PARLIAMENT OF DEVILS” ALS VERRADERS GEBRANDMERKT [FIGUURLIJK] EN HUN BEZITTINGEN VERBEURD VERKLAARD [ATTAINDER]DIT WAS VOORAL HET WERK VAN MARGARETHA VAN ANJOUKONING HENRY VI NEIGDE ALTIJD TOT VERGEVINGSGEZINDHEIDIK DENK, DAT DE PASSAGE [ZIE HET LAATSTE CITAAT, NA DE STIPPELLIJNEN] WAARBIJ VOLLEDIG PARDON WERD AANGEBODEN VOOR WIE ZICH AAN DE KONING ONDERWIERP, VAN DE HAND VAN HENRY VI KWAM……

”The Parliament opened in the chapter house of St. Mary’s priory with a speech by the chancellor, William Waynflete, bishop of Winchester, preaching on the text ‘Grace to you and peace be multiplied’, but the government’s purpose was undoubtedly to condemn York and his kinsmen and allies as traitors. A bill accused twenty-four persons of levying war against the King at Blore Heath and Ludford, and three more (including the countess of Salisbury) of plotting  his death elsewhere. It recited York’s treasons since 1450; what had been done at St. Albans (in 1455 when the duke had eliminated several of his political opponents in a pitched battle in the streets of the town) had been an ‘execrabill and moost detestable dede’, prompted by ‘the moost diabolique unkyndnesse and wrecched envye’. Attainder was fully justified, whereby the traitors were condemned to death and all their possessions declared forfeit. Furthermore, their heirs were to be barred from inheritance forever”…………”The chancellor’s choice of text for his sermon could be taken to imply an intention to pursue peace by softening the rigour of justice with the King’s prerogative of mercy, and at the end of the session Henry VI did indeed mitigate the effects of the act of attainder, insisting on a proviso that he could grant full pardon and restoration to those who humbly sought his grace”

THE HISTORY OF PARLIAMENTON THIS DAY: 20 NOVEMBER 1459, THE ”PARLIAMENT OF DEVILS” ASSEMBLES AT COVENTRY
https://www.historyofparliamentonline.org/periods/medieval/day-20-november-1459-parliament-devils-assembles-coventry

”The main business of the Parliament was to pass bills of attainder for High treason against the leading Yorkist nobles, following the start of a new stage in the Wars of the Roses and the Battle of Ludford Bridge.”

WIKIPEDIAPARLIAMENT OF DEVILS
https://en.wikipedia.org/wiki/Parliament_of_Devils

”A bill of attainder (also known as an act of attainder or writ of attainder or bill of pains and penalties) is an act of a legislature declaring a person or group of persons guilty of some crime and punishing them, often without a trial. As with attainder resulting from the normal judicial process, the effect of such a bill is to nullify the targeted person’s civil rights, most notably the right to own property (and thus pass it on to heirs), the right to a title of nobility, and, in at least the original usage, the right to life itself.”

WIKIPEDIABILL OF ATTAINDER
https://en.wikipedia.org/wiki/Bill_of_attainder

NA DEZE HANDELINGEN VAN HET PARLIAMENT OF DEVILS, ONTVLUCHTTEN DE  DRIE RICHARDS [MET YORK’S ZOON EDWARD, DE EARL OF MARCH, LATER EDWARD IV] HET LAND
YORK NAAR IERLAND, WARWICK, NEEF EDWARD [EARL OF MARCH] EN VADER RICHARD NEVILLE, 5E GRAAF VAN SALISBURY, NAAR FRANKRIJK, CALAIS [LAATSTE ENGELSE BOLWERK IN FRANKRIJK,WARWICK WAS KAPITEIN VAN CALAIS

”Forced to flee the country, York left for Dublin, Ireland, with his second son Edmund, Earl of Rutland, while Warwick and Salisbury sailed to Calais, accompanied by the Duke’s son, Edward, Earl of March (the future King Edward IV).”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/HOUSE OF YORK TRIUMPHANT
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#House_of_York_triumphant

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIA
RICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[90]

WIKIPEDIAEDWARD OF WESTMINSTER, PRINCE OF WALES

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_of_Westminster,_Prince_of_Wales

[91]

‘Forced to flee the country, York left for Dublin, Ireland, with his second son Edmund, Earl of Rutland, while Warwick and Salisbury sailed to Calais, accompanied by the Duke’s son, Edward, Earl of March (the future King Edward IV).”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/HOUSE OF YORK TRIUMPHANT
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#House_of_York_triumphant
ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[92]

WIKIPEDIABATTLE OF NORTHAMPTON (1460)
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Northampton_(1460)

[93]
”The Act of Accord was passed by the English Parliament on 25 October 1460,[1] three weeks after Richard, Duke of York, had entered the Council Chamber and laid his hand on the empty throne. Under the Act, King Henry VI of England was to retain the crown for life but York and his heirs were to succeed, excluding Henry’s son, Edward of Westminster. Henry was forced to agree to the Act.”

WIKIPEDIAACT OF ACCORD
https://en.wikipedia.org/wiki/Act_of_Accord

[94]

”The Duke of York was either killed in the battle or captured and immediately executed. Some later works support the folklore that he suffered a crippling wound to the knee and was unhorsed, and he and his closest followers then fought to the death at that spot;[38] others relate the account that he was taken prisoner (by one Sir James Luttrell of Devonshire), mocked by his captors and beheaded.[40]

His son Edmund, Earl of Rutland attempted to escape over Wakefield Bridge, but was overtaken and killed, possibly by Clifford in revenge for his father’s death at St Albans. Salisbury’s second son Sir Thomas Neville also died in the battle.[21] Salisbury’s son in law William, Lord Harington and Harington’s father, William Bonville, were captured and executed immediately after the battle. (The Bonvilles had been engaged in a feud with the Earl of Devon and the Courtenay family in Devon and Cornwall.) Salisbury himself escaped the battlefield but was captured during the night, and was taken to the Lancastrian camp. Although the Lancastrian nobles might have been prepared to allow Salisbury to ransom himself, he was dragged out of Pontefract Castle and beheaded by local commoners, to whom he had been a harsh overlord”

WIKIPEDIABATTLE OF WAKEFIELD/CASUALTIES
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wakefield#Casualties

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIABATTLE OF WAKEFIELD
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Wakefield

[95]

[95]

”The death of his father left Edward, now Duke of York, at the head of the Yorkist faction. He defeated a Lancastrian army at Mortimer’s Cross in Herefordshire on 2–3 February 1461. He then united his forces with those of Warwick, whom Margaret’s army had defeated at the Second Battle of St Albans (17 February 1461), during which Henry VI had been rescued by his supporters.[7] Edward’s father had restricted his ambitions to becoming Henry’s heir, but Edward now took the more radical step of proclaiming himself king in March 1461.[7] He then advanced against the Lancastrians, having his life saved on the battlefield by the Welsh Knight Sir David Ap Mathew. He defeated the Lancastrian army in the exceptionally bloody Battle of Towton in Yorkshire on 29 March 1461.[8] Edward had effectively broken the military strength of the Lancastrians, and he returned to London for his coronation. King Edward IV named Sir David Ap Mathew Standard Bearer of England and allowed him to use “Towton” on the Mathew family crest.”

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/ACCESSION TO THE THRONE
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Accession_to_the_throne

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

[96]

WIKIPEDIAACT OF ACCORD

https://en.wikipedia.org/wiki/Act_of_Accord

[97]

”Warwick’s position after the accession of Edward IV was stronger than ever.[59] He had now succeeded to his father’s possessions, and in 1462 he also inherited his mother’s lands and the Salisbury title.[60] Altogether he had an annual income from his lands of over £7,000 far more than any other man in the realm but the king.[61] Edward confirmed Warwick’s position as Captain of Calais, and made him High Admiral of England and Steward of the Duchy of Lancaster, along with several other offices”

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/WARWICK’S APEX
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Warwick’s_apex

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[98]

””They have but two rulers, M. de Warwick and another whose name I have forgotten.”– The Governor of Abbeville in a letter to Louis XI[2][58]

AAN DE RECHTERKANT VAN
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/WARWICK’S APEX
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Warwick’s_apex

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick [99]

WIKIPEDIABATTLE OF MORTIMER’S CROSS
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Mortimer%27s_Cross

[100]

WIKIPEDIAJASPER TUDOR
https://en.wikipedia.org/wiki/Jasper_Tudor

[101]

”I myself hold the opinion, that when King Edward would have concentratedon the military (he was an extremely capable military commander) and the Earl of Warwick on ruling and diplomacy, they whould have been made a deadly double and perhapsruled England happily together, if at least Edward had not fallen ill and diedso untimely.”

THE WARS OF THE ROSES/CAUSES OF THE WARS OF THE ROSES/A TRAVEL OF THE PASTASTRID ESSED3 FEBRUARI 2015
https://www.astridessed.nl/the-wars-of-the-rosescauses-of-the-wars-of-the-rosesa-travel-to-the-past/

[102]
”When you play the game of thrones, you win or you die.There is no middle ground”[Cersei Lannister in the Game of Thrones]

YOUTUBE.COMCERSEI LANNISTER: IN THE GAME OF THRONES YOU WIN OR YOU DIE

”The title of the episode is part of a quote from Cersei Lannister during the final confrontation with Eddard: “When you play the game of thrones, you win or you die. There is no middle ground.”

WIKIPEDIAYOU WIN OR YOU DIE
https://en.wikipedia.org/wiki/You_Win_or_You_Die

[103]

”Sir John Grey was killed in the Second Battle of St Albans in 1461, fighting for the Lancastrian cause.[1] His widow, Dame Elizabeth Grey, later secretly married Edward IV who was the successful Yorkist claimant to the throne.”
WIKIPEDIAJOHN GREY OF GROBY/DEATH AT THE BATTLE OF ST ABLANS
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Grey_of_Groby#Death_at_the_battle_of_St_Albans
ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAJOHN GREY OF GROBY
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Grey_of_Groby

[104]
”At the negotiations with the French, Warwick had intimated that King Edward was interested in a marriage arrangement with the French crown, the intended bride being Louis XI’s sister-in-law, Bona, daughter of Louis, Duke of Savoy.[71] This marriage was not to be, however, because in September 1464, Edward revealed that he was already married, to Elizabeth Woodville.[72] The marriage caused great offence to Warwick: not only due to the fact that his plans had been sabotaged, but also the secrecy with which the king had acted.[73] The marriage – contracted on 1 May of the same year – was not made public before Warwick pressed Edward on the issue at a council meeting, and in the meanwhile Warwick had been unknowingly deceiving the French into believing the king was serious about the marriage proposal.”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[105]

For Edward the marriage may very well have been a love match, but in the long run he sought to build the Woodville family into a powerhouse independent of Warwick’s influence.[74] The marriage of Edward IV and Elizabeth Woodville caused Warwick to lose his power and influence. He accused Elizabeth, and her mother Jacquetta of Luxembourg, of witchcraft to try and restore the power that he had lost 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick


YOUTUBE.COM
BRITAIN’S BLOODY CROWNTHE KINGMAKER MUST DIE/EP 2 OF 4 (WARS OF THE ROSES DOCUMENTARY

[106]

”VERRADER WILDE ZELF OP DE TROON
De Graaf van Warwick, bijgenaamd ”The Kingmaker” steunde Hendrik VI van het Huis van Lancaster met zijn rijkdom., welsprekendheid en leger.Hij liep over toen zijn neef van het huis York als Eduard IV werd gekroond.Uit machtswellust nam de Graaf van Warwick na een veldslag de koning gevangenen probeerde hij zelf op de Engelse troon te komen.”

Bladzijde 24Magazine ”Ontdek”Aflevering:De geschiedenis achter Game of Thrones

[107]
This was not enough to cause a complete fallout between the two men, though from this point on Warwick increasingly stayed away from court.[76] The promotion of Warwick’s brother George to Archbishop of York shows that the earl was still in favour with the king. In July 1465, when Henry VI was once more captured, it was Warwick who escorted the fallen king to his captivity in the Tower. 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

WIKIPEDIA
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[108]

”The Burgundian party was a political allegiance against France that formed during the latter half of the Hundred Years’ War. The term “Burgundians” refers to the supporters of the Duke of BurgundyJohn the Fearless, that formed after the assassination of Louis I, Duke of Orléans. Their opposition to the Armagnac party, the supporters of Charles, Duke of Orléans, led to a civil war.”
WIKIPEDIABURGUNDIAN (PARTY)
https://en.wikipedia.org/wiki/Burgundian_(party)

”The English negotiated with their Burgundian allies to transfer her to their custody, with Bishop Pierre Cauchon of Beauvais, an English partisan, assuming a prominent role in these negotiations and her later trial.[68] The final agreement called for the English to pay the sum of 10,000 livres tournois[69] to obtain her from Jean de Luxembourg, a member of the Council of Duke Philip of Burgundy.”
WIKIPEDIAJOAN OF ARC/CAPTURE
https://en.wikipedia.org/wiki/Joan_of_Arc#Capture

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAJOAN OF ARC
https://en.wikipedia.org/wiki/Joan_of_Arc

[109]

””They have but two rulers, M. de Warwick and another whose name I have forgotten.”– The Governor of Abbeville in a letter to Louis XI[2][58]

AAN DE RECHTERKANT VAN
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/WARWICK’S APEX
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Warwick’s_apex

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[110]

”Meanwhile, Edward’s father-in-law, Richard Woodville, Earl Rivers, who had been created treasurer, was in favour of a Burgundian alliance.[80] This set up internal conflict within the English court, which was not alleviated by the fact that Edward had signed a secret treaty in October with Burgundy, while Warwick was forced to carry on sham negotiations with the French”

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS’
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

WIKIPEDIAMARGARET OF YORK/MARRIAGE
https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_York#Marriage

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAMARGARET OF YORK

https://en.wikipedia.org/wiki/Margaret_of_York

[111]

Meanwhile, Edward’s father-in-law, Richard Woodville, Earl Rivers, who had been created treasurer, was in favour of a Burgundian alliance 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS’
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[112]

WIKIPEDIAHUNDRED YEARS WAR/BEGINNING OF THE WAR: 1337-1360
https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War#Beginning_of_the_war:_1337–1360

ORIGINELE BERICHT

WIKIPEDIAHUNDRED YEARS WAR

https://en.wikipedia.org/wiki/Hundred_Years%27_War

[113]

”Later, George Neville was dismissed as chancellor, while Edward refused to contemplate a marriage between Warwick’s oldest daughter Isabel, and Edward’s brother George, Duke of Clarence.[82] It became increasingly clear that Warwick’s position of dominance at court had been taken over by Rivers
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE. 16TH EARL OF WARWICK/EARLY TENSIONS
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Early_tensions

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE. 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[114]
WARWICK ALS HOOFD VAN DE NEVILLE FAMILIE

Most of England’s leading families had remained loyal to Henry VI or remained uncommitted in the recent conflict. The new regime, therefore, relied heavily on the support of the Nevilles, who held vast estates and had been so instrumental in bringing Edward to the throne. However, the king increasingly became estranged from their leader the Earl of Warwick, due primarily to his marriage 

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

Edward’s impetuous marriage to Elizabeth Woodville greatly offended the Nevilles, largely because Warwick had been negotiating several continental alliances to support Edward’s tenuous reign, including a marriage to one of several family members of Louis XI of France.  

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

ORIGINELE BRON
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

[115]

Warwick now orchestrated a rebellion in Yorkshire while he was away, led by a “Robin of Redesdale“.[87] Part of Warwick’s plan was winning over King Edward’s younger brother, George Plantagenet, possibly with the prospect of installing him on the throne 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[116]

WIKIPEDIAHOUSE OF NEVILLE/DISAFFECTION AND DEFECTION

Disaffection and defection

Warwick, now the richest man in England after the king, was the power behind the throne in Edward’s regime during its early years, but the two men later fell out.

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville#Disaffection_and_defection

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA

HOUSE OF NEVILLE

https://en.wikipedia.org/wiki/House_of_Neville

[117]

The king opposed the marriage as it would bring the already powerful Earl of Warwick too close to the throne. However the ceremony took place in secret at Calais on 11 July 1469, conducted by Isabel Neville’s uncle George Neville, archbishop of York.  

WIKIPEDIA

ISABEL NEVILLE, DUCHESS OF CLARENCE/LIFE

https://en.wikipedia.org/wiki/Isabel_Neville,_Duchess_of_Clarence#Life

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA

ISABEL NEVILLE, DUCHESS OF CLARENCE

https://en.wikipedia.org/wiki/Isabel_Neville,_Duchess_of_Clarence

”Warwick retired in dudgeon to his estates, and began to plot in secret for his revenge. In the summer of 1469 he went over to Calais, where Isabel and Clarence were married without the king’s knowledge. ”

LUMINARIUM

RICHARD NEVILLE, EARL OF WARWICK

 ”THE KINGMAKER”

(1428-1471)

http://www.luminarium.org/encyclopedia/warwick.htm  [118]

Robin of Redesdale (fl. 1469), sometimes called “Robin Mend-All”, was the leader of an insurrection against King Edward IV of England.[1] His true identity is unknown, but it is thought he could have been either Sir John Conyers of Hornby (d. 1490) or his brother Sir William Conyers of Marske (d. 1469), or even both. Whoever he was, the power behind his rebellion was Richard Neville, 16th Earl of Warwick (“Warwick the Kingmaker”).”
WIKIPEDIAROBIN OF REDESDALE
https://en.wikipedia.org/wiki/Robin_of_Redesdale

”Warwick now orchestrated a rebellion in Yorkshire while he was away, led by a “Robin of Redesdale“.[87] Part of Warwick’s plan was winning over King Edward’s younger brother, George Plantagenet, possibly with the prospect of installing him on the throne”
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK 

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[119]

WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor

[120]

”Following the battle, Richard Woodville, Earl Rivers, father of the Yorkist Queen Elizabeth Woodville, and his second son John were taken prisoners at Chepstow. Following a hasty show trial, they were beheaded at Kenilworth on 12 August 1469”

WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE/THE REBELLION
https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor#The_rebellion
ORIGINELE BRON
WIKIPEDIABATTLE OF EDGECOTE

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Edgecote_Moor

[121]

With his army now defeated, King Edward IV was taken under arrest by George Neville.[95] Warwick then imprisoned the king in Warwick Castle, and in August, the king was taken north to Middleham Castle.[96] In the long run, however, it proved impossible to rule without the king, and continuing disorder forced Warwick to release King Edward IV in September 1469 
WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK 

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick
[122]
At this point, Edward did not seek to destroy either Warwick or Clarence but sought reconciliation instead 

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

”A modus vivendi had been achieved between Warwick and the king for some months, but the restoration of Henry Percy to Montagu’s earldom of Northumberland prevented any chance of full reconciliation.[97] A trap was set for the king when disturbances in Lincolnshire led him north, where he could be confronted by Warwick’s men.[98] Edward, however, discovered the plot when Robert, Lord Welles, was routed at Losecote Field in Rutland, and gave away the plan

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[123]

”A few months later in March 1470, Warwick and Clarence chose this opportunity to rebel against Edward IV again”
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

”This time, Edward IV was forced to flee to Flanders when he learned that Warwick’s brother John Neville, 1st Marquess of Montagu, had also switched to the Lancastrian side, making Edward’s military position untenable.[WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England 



”Despite this matrimonial relationship with the Nevilles, when Warwick drove Edward IV into exile in 1470, Hastings went with Edward and accompanied the king back the following spring

WIKIPEDIAWILLIAM HASTINGS, 1ST BARON HASTINGS/BIOGRAPHY
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Hastings,_1st_Baron_Hastings#Biography 

ORIGINELE BRON


WIKIPEDIAWILLIAM HASTINGS, 1ST BARON HASTINGS
https://en.wikipedia.org/wiki/William_Hastings,_1st_Baron_Hastings  

”During the latter part of Edward IV’s reign, Richard demonstrated his loyalty to the king,[49] in contrast to their brother George who had allied himself with Warwick when the earl rebelled towards the end of the 1460s.[50] Following Warwick’s 1470 rebellion, before which he had made peace with Margaret of Anjou and promised the restoration of Henry VI to the English throne, Richard, William, Lord Hastings and Anthony Woodville, Earl Rivers escaped capture at Doncaster by Warwick’s brother, Lord Montague.[51] On 2 October they sailed from King’s Lynn in two ships; Edward landed at Marsdiep and Richard at Zeeland.[52] It was said that, having left England in such haste as to possess almost nothing, Edward was forced to pay their passage with his fur cloak; certainly, Richard borrowed three pounds from Zeeland’s town bailiff.

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND/EXILE AND RETURN
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England#Exile_and_return 

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD III OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England 
”Henry VI was briefly restored to the throne in 1470 in an event known as the Readeption of Henry VI, and Edward took refuge in Flanders, part of Burgundy, accompanied by his younger brother Richard, Duke of Gloucester (later King Richard III of England). The Duke of Burgundy had been Edward’s brother-in-law since the marriage of Edward’s sister Margaret of York to Charles, Duke of Burgundy, on 3 July 1468”
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/RESTORATION
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Restoration  


ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England  


[124]

”Henry VI was briefly restored to the throne in 1470 in an event known as the Readeption of Henry VI, and Edward took refuge in Flanders, part of Burgundy, accompanied by his younger brother Richard, Duke of Gloucester (later King Richard III of England). The Duke of Burgundy had been Edward’s brother-in-law since the marriage of Edward’s sister Margaret of York to Charles, Duke of Burgundy, on 3 July 1468”
WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/RESTORATION
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Restoration  


ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England  



[125]

”Warwick soon gave up, and once more fled the country with Clarence. Denied access to Calais, they sought refuge with King Louis XI of France.[100] Louis arranged a reconciliation between Warwick and Margaret of Anjou, and as part of the agreement, Margaret and Henry’s son, Edward, Prince of Wales, would marry Warwick’s daughter Anne



WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death 

ORIGINELE BRON 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK 

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick 


”Warwick made an accord with Louis XI and Queen Margaret in which he agreed to restore Henry VI in return for French support for a military invasion of England”

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAEDWARD IV OF ENGLAND
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England 

[126]

”On 30 December, at the Battle of WakefieldYork was killed, as were York’s second son Edmund, Earl of Rutland, and Warwick’s younger brother Thomas

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/HOUSE OF YORK TRIUMPHANT
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#House_of_York_triumphant

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[127]

Warwick soon gave up, and once more fled the country with Clarence. Denied access to Calais, they sought refuge with King Louis XI of France.[100] Louis arranged a reconciliation between Warwick and Margaret of Anjou, and as part of the agreement, Margaret and Henry’s son, Edward, Prince of Wales, would marry Warwick’s daughter Anne 

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK/REBELLION AND DEATH
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick#Rebellion_and_death

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD NEVILLE, 16TH EARL OF WARWICK

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_Neville,_16th_Earl_of_Warwick

[128]

WIKIPEDIABATTLE OF BARNET

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Barnet

[129]

”Henry VI rewarded Clarence by making him next in line to the throne after his own son, justifying the exclusion of Edward IV either by attainder for his treason against Henry VI or on the grounds of his alleged illegitimacy.[citation needed] After a short time, Clarence realized that his loyalty to his father-in-law was misplaced: Warwick had his younger daughter, Anne Neville, Clarence’s sister-in-law, marry Henry VI’s son in December 1470. This demonstrated that his father-in-law was less interested in making him king than in serving his own interests and, since it now seemed unlikely that Warwick would replace Edward IV with Clarence, Clarence was secretly reconciled with Edward ”

WIKIPEDIAGEORGE PLANTAGENET, 1ST DUKE OF CLARENCE/LIFE
https://en.wikipedia.org/wiki/George_Plantagenet,_1st_Duke_of_Clarence#Life

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIAGEORGE PLANTAGENET, 1ST DUKE OF CLARENCE

https://en.wikipedia.org/wiki/George_Plantagenet,_1st_Duke_of_Clarence

[130]


YOUTUBE.COM
BRITAIN’S BLOODY CROWNTHE KINGMAKER MUST DIE/EP 2 OF 4 (WARS OF THE ROSES DOCUMENTARY

[131]
”Most of England’s leading families had remained loyal to Henry VI or remained uncommitted in the recent conflict. The new regime, therefore, relied heavily on the support of the Nevilles, who held vast estates and had been so instrumental in bringing Edward to the throne.”

WIKIPEDIA EDWARD IV OF ENGLAND/OVERTHROW
https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England#Overthrow

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIA EDWARD IV OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Edward_IV_of_England

[132]

”Henry was by now fully determined to take the throne, but presenting a rationale for this action proved a dilemma.[2] It was argued that Richard, through his tyranny and misgovernment, had rendered himself unworthy of being king.[98] However, Henry was not next in line to the throne; the heir presumptive was Edmund Mortimer, 5th Earl of March, great-grandson of Edward III’s second surviving son, Lionel. Bolingbroke’s father, John of Gaunt, was Edward’s third son to survive to adulthood”
WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND/DOWNFALL
https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_II_of_England#Downfall

ORIGINELE BRON

WIKIPEDIARICHARD II OF ENGLAND

https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_of_England

ZIE VOOR HET SUPERIEURE RECHT VAN HET HUIS YORK OP DE TROON, OOK DE NOTEN 24 EN 25 

[133]

WIKIPEDIA BATTLE OF TEWKESBURY

https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Tewkesbury

Reacties uitgeschakeld voor Noten 1 t/m 133 bij /Brief aan het historische tijdschrift ”Ontdek” over verkeerde historische informatie over de Rozenoorlogen

Opgeslagen onder Divers

[Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 5): repressie tegen reactie tegen repressie

AFGHANISTAN (DEEL 5): REPRESSIE TEGEN REACTIE TEGEN REPRESSIE
WEBSITE PETER STORM
https://www.peterstormt.nl/2021/09/02/afghanistan-deel-5-repressie-tegen-reactie-tegen-repressie/

Geplaatst op 2 september 2021 door ravotr

donderdag 2 september 2021

een very long read

Afghanistan is in 2001 door de VS aangevallen, een aanval waarmee de VS wraak nam voor de aanslagen van 11 september van dat jaar. Met de aanval verdreef de VS het toenmalige Taliban-bewind. Vervolgens bezette de VS plus bondgenoten Afghanistan, en hielden de daaruit voortvloeiende bezettingsoorlog tot in augustus 2021 vol. Die bezetting is nu dus voorbij, het bewind is weer door de Taliban overgenomen.

Maar een de Amerikaanse bezettingsoorlog gingen meerdere Afghaanse burgeroorlogen en een eerdere Russische invasie en bezetting van het land vooraf. Enig inzicht in die bloedige gang van zaken is nuttig, vooral voor linkse en radicale mensen die willen bijdragen aan bevrijding van de bevolking in het land, of in welk land dan ook. Precies met eerdere bevrijdingspogingen is zoveel van de huidige ellende immers begonnen. De Afghaanse geschiedenis zit vol met voorbeelden van hoe je zo’n bevrijding in ieder geval niet dient aan te pakken als je onnoemelijk leed wilt voorkomen. Bewijsstuk 1 de PDVA, die ook wel als Communistische partij bekend stond. Bewijsstuk 2: de Saur Revolutie, zoals de staatsgreep van 1978 ging heten, en de terreur die het nieuwe bewind hanteerde; bewijsstuk 3: de Russische bezetting die in 1979 begon toen het PDVA-bewind zich zonder steun niet wist te handhaven tegenover een steeds opstandiger bevolking. Daar gaan we.

Modernisering…

In deel drie van deze serie schetste ik al iets van de aanloop. Een voornamelijk feodaal-agrarische maatschappij, herhaaldelijk binnengevallen door Britse koloniale expedities. Fel verzet vanuit een bevolking die onder het vaandel van een strijdbare Islam de vreemde overheersers tegemoet trad. Voorzichtige moderniseringspolitiek in de steden, terwijl op het platteland weinig veranderde. Weerstand tegen de modernisering, onder hetzelfde vaandel als waarmee koloniale overheersing werd weerstaan. De botsing tussen opgelegde modernisering in verschillende varianten enerzijds, en een fel, door grootgrondbezitters en geestelijk leiders (moellahs) aangevoerd verzet daartegen, culmineerde vanaf 1978 in immense golven van geweld.

In de jaren 1960 was – we zagen dat al – Afghanistan een koninkrijk. Er werd geregeerd in een democratisch jasje, met een grondwet en zelfs verkiezingen. Op het platteland waren echter de landheren gewoon de baas, en dat wisten de arme boeren, die in ruil voor grondgebruik een flink stuk opbrengst aan die grootgrondbezitters moesten afstaan. Patriarchale familieverbanden kenmerkten de verhoudingen, vrouwen werden behandeld als weinig meer dan het bezit van de mannen. Moellahs zorgen voor de godsdienstige onderbouwing van deze beklemmende sociale verhoudingen.

In de steden veranderde er meer. De Afghaanse staat kreeg bakken geld, van de VS maar vooral van de Sovjet-Unie. Daar bouwde de overheid een ambtenarenapparaat mee op, een modern onderwijsstelsel en vooral een stevig militair apparaat. Onder studenten en intellectuelen kwam een behoefte aan snellere modernisering van de maatschappij naar voren. Er ontstonden twee stromingen. Enerzijds mensen die naar de Sovjet-Unie als voorbeeld keken en het soort van marxisme absorbeerden dat daar officieel werd verkondigd. Zij vormden in 1965 de PDVA, kortweg en niet helemaal nauwkeurig ook wel de Communistische partij van het land genoemd.

Maar er waren studenten die een heel ander idee van verandering zochten. Zij waren streng gelovig, ze vonden de Sovjet-Unie maar niets, dat communisme was volgens hen een goddeloos gif. Ze grepen naar de islam als basis, maar dan niet de traditionele islam uit de dorpen van Afghanistan. Nee, ze lieten zich inspireren door de Moslim Broederschap die in die tijd in het Midden-Oosten en dus ook daarbuiten in opkomst was. Ze wilden een moderne staat, maar onder strikte leiding van politici die de islam als bron voor wetgeving hanteerde. Ze waren streng fundamentalistisch, niet seculier maar wel pro-kapitalistisch, en fel anti-communistisch Al snel zochten ze de confrontatie met met de linkse studenten die zich in en rond de PDVA organiseerden.

In de jaren zestig stalen die linkse studenten de show. Ook Afghanistan kende haar studentenstrijd, met stevige linkse demonstraties. Mensen wisten zich verbonden met de wereldwijde protesten, die ze via radiootjes vrij rechtstreeks konden volgen. In 1968 vonden er ook stakingen plaats: er was een piepkleine maar strijdbare arbeidersbeweging opgekomen.(1) Zowel studentenverzet als vakbondsstrijd werden gedomineerd door de PDVA en de bijbehorende ideologie. We zagen al d in deel 3 van mijn serie dat die ideologie door en door autoritair was: modernisering van hogerhand, doorgedrukt door een regering die er ongeveer zo uitzag als die van de Sovjetunie. Mensen rechtvaardige verhoudingen dwingend opleggen, of ze dat n nu leuk vinden of niet. Het autoritarisme was niet onmiddellijk overduidelijk. In het studentenprotest en de arbeidersstrijd waren betrokkenen zelf in beweging gekomen. Maar om de hele maatschappij om te vormen was studentenstrijd en arbeidersverzet – samen een kleine minderheid – absoluut niet genoeg. De arme boeren zaten onder het juk van traditie en grootgrondbezit. De hefboom die de PDVA zag, lag niet daar maar in de staatsmacht zelf. Een kleine elite, jawel, een voorhoede, zou die macht moeten grijpen en doen wat de Afghaanse staat al eerder had geprobeerd, onder de moderniserende en pro-Russische premier Daoed bijvoorbeeld, in wie sommige PDVA-ers een soort rolmodel zagen. Het moest alleen sneller en drastischer.

Fundamentalistische studenten, intussen ook georganiseerd in politieke clubs en dergelijke, vochten met hun communistische rivalen, en dat ging niet zachtzinnig. Ook pleegden ze geweld tegen vrouwen die – in steden waar de traditionele verhoudingen steeds minder greep hadden, en waarin ook vrouwenemancipatie van de grond kam – met iets anders dan de traditionele bedekkende kledij liepen. Maar voorlopig hadden fundamentalisten het nakijken en konden communisten de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. Vertegenwoordigden ze immers niet de moderniteit pur sang? Hadden ze immers niet een wereldmacht als bondgenoot? En stak juist die bondgenoot geen sloten van geld, niet alleen inde Afghaanse staat en legermacht, maar ook in de studie van veel jonge Afghanen? De PDVA was nooit groot. Maar ze was goed georganiseerd, slagvaardig en erg actief.

In de vroege jaren zeventig raakte het land in crisis. Er was droogte. De overheid kreeg wat minder buitenlandse hulp en kreeg dus geldproblemen. De koning deed niets tegen de honger die om zich heen greep. Sterker, hij ging op reis naar Italië. Dat was het moment waarop zijn neef en eerdere premier Daoed, een staatsgreep pleegde, waarna het land een republiek werd. De koers van die republiek was aanvankelijk pro-Russisch, en mensen van de PDVA kregen een zekere invloed in het bestuur. Aan het beleid veranderde niet heel veel, de halfslachtige moderniseringen gingen door zonder dat er voor de plattelandsbevolking – nog altijd de overgrote meerderheid – veel veranderde. Wel groeide de spanning tussen rechts en links, tussen fundamentalisme en partijcommunisme.

Saur Revolutie: staatsgreep, hervormingen en staatsterreur

Daoed onderdrukte de fundamentalisten. Die probeerden zich te verzetten en organiseerden in 1975 een soort opstand. Die werd in de kiem gesmoord, en leiders van de fundamentalistische stroming namen de wijk naar Pakistan. Dat land had al vaker op gespannen voet met Afghanistan gestaan, en werd nu een soort nieuwe thuisbasis voor fundamentalistische verzetsbewegingen. Maar als de PDVA dacht dat ze nu ruim baan kregen nu hun fundamentalistische rivalen door hun bondgenoot-aan-de-macht Daoed waren weggewerkt, vergiste ze zich. Daoed wantrouwde de PDVA steeds meer, en begon aan een soort communistenjacht. Ook wijzigde hij zijn pro-Russische koers.

In de PDVA, die communistische partij zelf, werden ze nerveus. Die PDVA was zich gaandeweg gaan toeleggen op het werven van leden, niet meer zozeer onder studenten en arbeiders, niet onder arme boeren, niet onder gewone soldaten maar onder officieren. Bij een eventuele machtsgreep kan zoiets van pas komen, niet waar? En waar heb je nog een uitgebuite klasse als basis van je revolutie voor nodig als een gewapende en gedisciplineerde kleine minderheid het karwei ook wel kan klaren? Wederom zien we die uiterst autoritaire visie die links hier hanteerde. Alles voor het vertrapte en uitgebuite volk. Maar niets met actieve instemming en deelname vanuit datzelfde volk. Revolutie plegen achter de rug van de potentieel revolutionaire lagen van de bevolking, de overgrote meerderheid dus, om. Het beloofde weinig goeds.

Daoed was echter geenszins van plan zich door een militaire linkse samenzwering te laten verdrijven. Zijn bewind pakte aanvoerders van de PDVA op. Er vonden raadselachtige moorden plaats op linkse kopstukken, waartegen de PDVA protest mobiliseerde. Die PVDA had intussen gegronde reden om voor de levens van hun gevangen leiders te vrezen. Ze besloot niet af te wachten en zelf toe te slaan. Op 27 april 1978 pleegde PDVA-militairen een staatsgreep. Daar ging het bloedig aan toe, met tanks op straat ene zelfs luchtaanvallen. Daoed werd afgemaakt, net als 23 familieleden. De nieuwe machthebbers riepen de Democratische Republiek Afghanistan uit, een overduidelijk teken dat het ‘volk’ de ‘democratie’ wel kon vergeten.(*) De episode kwam bekend te staan als de Saur Revolutie, genoemd naar de maand april waarin die plaatsvond. Aprilrevolutie dus. De hele PDVD had naar eigen zeggen trouwens 8.000 leden, volgens de CIA bedroeg het ledental echter half zo veel mensen.(2) Zonder zeer brede en actieve steun is een machtsgreep van zo’n kleine organisatie om een land een land met destijds iets van 16 miljoen mensen een bepaalde koers op te leggen, een recept voor een door misdadig staatsgeweld ondersteunde catastrofe. Dat was dan ook precies wat zich vervolgens voltrok.

De PDVA kon met recht beweren dat hun levens op het spel stonden: als zij Daoed niet hadden opgeruimd, had Daoed met hen waarschijnlijk hetzelfde gedaan. Maar de staatsgreep was meer dan zelfverdediging: er moet planning aan vooraf zijn gegaan, en die zal zijn begonnen voordat Daoed zijn communistenjacht zo ver had opgevoerd dat communisten voor hun leven dienden te vrezen. Het levensgevaar waarin ze verkeerden was een excuus. Maar de PDVA was al bezig met een soort machtsgreep voor te bereiden, zeker toen ze ontdekte dat het eerdere bondgenootschap met Daoed hen geen springplank naar meer macht bood maar juist door Daoed werd ontbonden.

De Sovjet-Unie was waarschijnlijk niet de aanstichter van de coup. Maar het is uiterst onwaarschijnlijk dat ze er niets van wist. De banden tussen PDVA-kopstukken en de Sovjet-Unie waren stevig, nogal wat militairen waren in dat land opgeleid, en bij de geheime dienst van de Sovjet-Unie zal niet veel zijn geslapen in die tijd. Bezwaar zullen ze in het Kremlin niet hebben gehad tegen het aan de macht komen van een ideologisch geestverwant bewind dat een welkome uitbreiding van invloedssfeer kon betekenen. Vanuit strategisch perspectief gebeurde er trouwens niet zo heel veel nieuws. Afghanistan was de voorafgaande decennia een groot deel van de tijd al pro-Russich van oriëntatie, en was deels van Russische militaire en economische steun afhankelijk. Een enorme koerswijziging betekende het nieuwe bewind eigenlijk niet, eerder een aangescherpte terugkeer naar Daoeds aanvankelijke pro-Russische opstelling. Bij de CIA zullen ze wel niet blij geweest zijn. Maar of ze zich meteen grote zorgen maakten?

De dramatische veranderingen speelden zich niet af in diplomatieke sferen maar in de maatschappelijke verhoudingen in het land zelf. De PDVA had nu de staatsmacht. Wat ging zij er mee doen? Hervormen en stevig ook.(3) Twee soorten veranderingen sprongen eruit: in het onderweg wijs, dat verplicht werd voor jongens en meisjes. En op het platteland, waar een landhervorming grond van rijk naar arm moest overdragen. Onderwijs voor meisjes was niet alleen tegen de traditionele opvattingen. Het was ook een doorn in het oog van moderne fundamentalisten die niet aarzelden om geweld te hanteren. Landhervorming bedreigde de macht van grootgrondbezitters, en al snel legden bevriende godsdienstige leiders op verhitte toon uit dat eigendom volgens de islam heilig was, en dat het afpakken van grootgrondbezit om het aan de armen te geven dus diefstal was. De greep van de traditionele opvattingen was zodanig dat veel arme boeren dat hoogstwaarschijnlijk geloofden ook. En aan de landhervorming was geen langdurige campagne voorafgegaan om arme boeren van de zin ervan te overtuigen en ze aan te moedigen om zelf initiatieven te nemen tegen de rijken. De maatregel werd gewoon gedecreteerd en van staatswege vanuit de steden afgedwongen. Net als het hele beleid. Het was allemaal een schoolvoorbeeld van hoe je als radicale beweging maar beter geen revolutie doorvoert als je werkelijk bevrijding wilt.

Wat ook niet hielp is dat de nieuwe regering de schulden die boeren hadden – vanwege voorschotten die ze van landheren en dergelijke hadden gekregen – kwijtschold. Dat klinkt leuk. Maar een alternatieve bron van krediet kregen de boeren niet, dus nu kregen ze voorschotten van niemand. Waar moesten ze dan zaden en materieel van betalen? Zo liep de landbouw schade op, werden rijken en godsdienstleiders steeds bozer zonder dat arme boeren aan al die hervormingen veel hadden.

Het kwam allemaal over als weer een leger moderne bemoeials dat de plattelandsbevolking iets kwam opdringen waar ze niet om hadden gevraagd. De reactie was vergelijkbaar met de reactie op Britse koloniale indringers en eerdere stedelijke hervormers: we gooien ze er uit. Praatjes van traditionalisten maar ook van fundamentalisten, dat het hier een aanval op de islam betrof, dat de traditionele leefwijze gevaar liep, en dat er niets goeds uit voort zou komen, kregen geloofwaardigheid. Die goddeloze communisten vallen de islam aan!

Al snel begonnen protesten, demonstraties en dergelijke, tegen het regeringsbeleid. Die werden aangestuurd en aangevoerd door geestelijken, door fundamentalistische politici en dergelijke. Ze waren uiterst rechts van strekking: verdediging van grondgrondbezit, verdediging van patriarchale en misogyne machtsverhoudingen. Maar dat wil niet zeggen dat het autoritaire moderniseringsbestuur van de nieuwe machthebbers de voorkeur verdiende. Al helemaal niet omdat die machthebbers op protesten reageerden met dramatische repressie. Arrestatiegolven waren al snel een feit, executies ook. Dat maakte de bevolking veel bozer – en protesten tegen staatsterreur die daarop volgen waren doodgewoon terecht. Maar de woede tegen de repressie vloeide samen met het verzet tegen emancipatie en landhervorming, in een mix van reactionair verzet. Mensen begonnen hier en daar de wapens op te nemen.

Binnen enkele maanden tijd was het linkse bewind erin geslaagd om van Afghanistan een land te maken waar een stedelijke gewapende minderheid oorlog voerde om een bepaald niet volledig ongewapend platteland haar wil op te leggen. Het stedelijke bewind wist die oorlog niet te winnen, en zocht dus hulp van de grote buurman in het noorden, de Sovjet-Unie. Die verleende mondjesmaat steun, maar met tegenzin. Ze wilde haar bondgenoot niet laten vallen. Maar ze zagen ook dat die bondgenoot met haar drieste beleid zelf het formidabele verzet had uitgelokt waartegen die niet bleek opgewassen.

De zaak werd nog chaotischer vanwege ruzie binnen het bewind zelf. Die had oudere wortels. De PDVA had al sinds de jaren 1960 twee fracties: Parkham (Vlag) stond tegen Khalk (Massa’s/ Volk). Na een splitsing in 1967 waren het zelfs twee partijen maar in de jaren zeventig waren ze weer samengegaan. Parkham was iets gematigder, en zeer pro-Russisch. Khalk was feller, fanatieker, radicaler en iets minder geneigd om de Sovjet-Unie strikt te volgen. De machtsgreep was doorgevoerd onder Khalk-leiding. President Taraki en premier Amin waren allebei Khalk-mensen. Het was precies hun radicalisme-van-bovenaf dat zo snel tot een bloedige catastrofe leidde. Parkham-mensen drongen aan om matiging van de koers, Khalk juist op escalatie om elk verzet te breken, beiden begonnen elkaar nu te bejegenen, niet als zomaar rivalen maar als vijand. Al snel zaten er niet alleen fundamentalisten in de uitpuilende cellen, maar ook Parkham-mensen en verder allerlei andere opponenten. Vervolgens sloeg de ruzie over naar de Khalk-gelederen zelf: Amin ruimde Taraki uit de weg. Het had er veel van weg dat Amin onafhankelijker opstelling van de Sovjet-Unie zocht. Het gerucht ging zelfs dat hij een CIA-agent was. Naast een bloedige strijd tussen het bewind en een groot deel van de bevolking was er dus niet alleen sprake van strijd tussen twee partijvleugels, maar ook nog eens binnen een van die vleugels zelf. Al deze strijd ging keihard, op leven en dood. Het aantal mensen dat de repressie in het PDVA-regime werd opgepakt en deels vermoord, liep in de vele duizenden. ‘Voorafgaande aan de Sovjet-interventie executeerde de PDVA tussen de 1000 en de 7000 mensen, vooral in de Pul-e-Charki gevangenis. Het totaal aantal mensen dat gearresteerd werd, in het bewind van Taraki en Amin samen, lag ergens tussen de 17.000 en de 25.000’, zo is op Wikipedia te vinden.(4) Je komt her en der iets andere getallen tegen trouwens. Let wel: al die arrestaties en executies vonden plaats tussen april 1978 en december 1979, dus in minder dan twee jaar tijd.

Invasie, bezetting, vertrek

Terwijl het bewind zichzelf bloedig aan het verscheuren was, kwam de gewapende traditionalistische en fundamentalistische oppositie op de drempel te staan van een machtsovername, onder islamitisch etiket. De zorgen in de Russische leiding groeiden. Ten westen van Afghanistan was inmiddels een islamistisch bewind aan de macht gekomen via de Iraanse revolutie. Nu dreigde ook zoiets in Afghanistan: een fundamentalistisch bewind, aan de zuidgrens van de Sovjet-Unie. Ten noorden van die grens woonden ook moslims, in wat feitelijk Russische kolonies waren: Oezbekistan, Kazachstan, Tadzjikistan, Kirgizië en Turkmenistan. Russische leiders zullen met name de uitstraling van moslim-verzet naar deze republieken een gevaar hebben gevonden. Ze besloten, na lange aarzeling, om orde op zaken te stellen in Afghanistan. Dat deden ze om het regime tegenover de dreigende fundamentalistische machtsgreep te redden. Maar ook om dat regime eens een stevige schoonmaakbeurt te geven, want de kameraden in Kaboel hadden er overduidelijk een bende van gemaakt, en in het Kremlin hielden de kameraden secretaris-generaal en ministers van tucht en orde. De Sovjet-Unie stuurde een troepenmacht naar Afghanistan. Op 27 december 1979 was de invasie een feit.

Een van de eerste wapenfeiten van de invasiemacht was: premier Amin vermoorden, en Babrak Karmal als machthebber in het zadel helpen. Karmal was, je raadt het al, van de concurrerende PDVA-vleugel Parkham. Een van de eerste beleidsdaden van zijn bewind was het ineens vrijlaten van 10.000 politieke gevangenen die onder Taraki en Amin waren opgesloten.(5) Van verdere radicale hervormingen was al eerder geen sprake meer, Karmal profileerde zich als ‘verzoener’, niet als radicale en seculiere hervormer. Maar hij zat daar wel dankzij een Russische invasiemacht die gaandeweg groeide tot boven de 100.000 militairen. Daarmee was hij op geen enkele manier aanvaardbaar voor grote delen van de Afghaanse bevolking. Al snel belandden de Russische troepen in de positie waar elke invasiemacht die niet snel vertrekt in belandt: in die van ongewenste en repressieve bezetter. In 1979 en 1980 vonden grote demonstraties plaats, waarbij mensen ‘Allah Akbar’ riepen vanaf de daken. Er waren muiterijen van het Afghaanse regeringsleger. Op het platteland woedde intussen dezelfde guerrilla die het schrikbewind van Taraki en Amin aan het wankelen had gebracht. Naast anticommunisme en verdediging van ‘de islam’, kwam daar nu de strijd tegen vreemde overheersing nog eens als drijfveer bij.

Het is hoognodig om wat meer te vertellen over de strijders tegen de bezetting, die zich al snel Moedjahedien noemden, heilige strijders. Die waren verdeeld over meerdere stromingen, maar een belangrijke ervan gaat terug op de fundamentalistische studenten die in de jaren zeventig al actief waren, en de groeperingen die wegens repressie al eerder naar Pakistan (**) waren uitgeweken. Vanuit dat land organiseerden verzetsgroepen ook de strijd tegen de Russische invasie. Daarmee werden de afwegingen van Pakistan relevant. En die afwegingen waren reactionair. Het land werd sinds 1977 geregeerd door een militaire dictatuur onder generaal Zia Ul-Haq. Die voerde een fundamentalistisch aangekleed en anticommunistisch bewind; het land was een nauwe bondgenoot van de VS, tegenover een India dat overhelde naar pro-Russische kant. Het land was dan ook geschikt als uitvalsbasis voor gewapende actie in Afghanistan, eerst tegen het PDVA-schrikbewind, later ook tegen de Russische invasiemacht. Pakistan faciliteerde gewapende Afghaanse verzetsgroepen, en al snel deed de VS via de CIA dat ook.

Het is van belang om hierbij te zeggen dat de CIA-steun aan gewapende groepen tegen de linkse Afghaanse regering niet pas begon toen de Russische bezetting een feit was. Al in 1979 was de CIA van start gegaan met financiering en wapenhulp. De bedoeling daarvan was … om de Sovjet-Unie uit te lokken om tot ene invasie over te gaan. Daarmee zou dat land in een soortgelijke oorlog belandde als de VS destijds in Vietnam. Zo kon een CIA-operatie er toe bijdragen om de Sovjet-Unie te doen leegbloeden via een kansloze bezetting van Afghanistan. Het was cynische machtspolitiek die fors heeft bijgedragen aan het eindeloze geweld. En het was niet de Republikeinse president Ronald Reagan die ermee begon, Het begon onder die keurige man Jimmy Carter. Diens nationale veiligheidsadviseur Zbigniev Brzezinski schepte er in 1998 nog uitvoerig over op.(6)

Onder Reagan werd de CIA-operatie wel enorm uitgebreid, en veranderde die ook van doel. Tot in 1986 was het idee: laat de Sovjet-Unie eindeloos leegbloeden in Afghanistan. Van de CIA hoefden de Moedjahedien dus helemaal niet te winnen. Eindeloos doorvechten was voldoende. Zolang het Kremlin er maar flink last van bleef houden! Het was een zet in de Koude oorlog waarin het lot van Afghanistan zelf volstrekt ondergeschikt werd gemaakt aan het doel: de Sovjet-Unie naar het bankroet toe drijven door ze tot uitzichtloze militaire concurrentie te dwingen. Naast de oorlog in Afghanistan was het doorvoeren van hypermoderne kernwapenprogramma’s het middel om de Sovjet-Unie op kosten te jagen.

In 1986 werd de koers in Afghanistan wel verlegd en werd het wel degelijk Amerikaans beleidsdoel om de Sovjet-Unie daadwerkelijk uit Afghanistan te verdrijven. Voor de Moedjahedien zelf was dat natuurlijk aldoor al het plan. Vanaf 1986 kreeg ze wapentuig waarmee hun kansen aanzienlijk stegen: Stinger-raketten, waarmee zonder al te veel moeite Russische helikopters uit de lucht konden worden gehaald. Dat deed de strijd kantelen in het voordeel van de Moedjahedien, al wordt wel betwijfeld of deze Stinger-raketten uiteindelijk veel hebben bijgedragen aan de Russische nederlaag. Die tekende zich intussen sowieso af: de wil in de Russische leiding begon te ontbreken. Het werd te kostbaar allemaal.

Hervormingsgezind partijleider Gorbatsjov kondigde terugtrekking van Russische s troepen aan, en in 1989 was de Russische bezetting ten einde. Het bewind dat ze hadden geprobeerd te redden had intussen een andere chef: Kabral was in 1986 vervangen door Nadjiboellah, nota bene de baas van de geheime politie. Uitgerekend hij deed pogingen om de basis van het bewind te verbreden. Maar voor de Moedjahedien-leiders maakte het weinig uit, die zetten de oorlog voort. Zolang de SovjetUnie geld bleef steken in Nadjiboella’s bewind,hield dat stand en behaalde het zelfs een enkele forse overwinning. In 1991 hield ging de geldkraan uit Rusland echter dicht toen o0ok de Sovjet-Unie ter ziele ging. Toen was de val van het bewind – dat zelfs de schijn van communisme en radicale verandering had laten vallen – slechts een kwestie van tijd. Moedjahedien-strijders trokken in 1992 Kaboel beginnen. Dat leidde echter niet tot vrede en wederopbouw: binnen de kortste keren raakten verschillende gewapende Moedjahedien-groepen verwikkeld in een uiterst bloedige strijd om de macht. Daarover een volgende keer meer.

Jazeker, ook Russisch imperialisme

Terugkijkend op de bloedige periode van 1978 tot 1992 zijn een paar dingen wat nadere uitleg waard. We zagen voor 1978 al de groei van de Russische invloed, via economische en militaire hulp aan het koninkrijk en aan de republiek onder Daoed. We zagen die invloed verder toenemen onder het bewind van de PDVA, 1978-1979. We zagen vervolgens natuurlijk de invasie en de bezetting door het Russische leger, gevolgd door nog enkele jaren van financiële steun uit de inmiddels zieltogende Sovjet-Unie. Wat dreef hier de Russische politiek? Stromingen die de Westerse politiek domineerden, conservatieven, liberalen, sociaaldemocraten doorgaans ook, en zelfs een doodenkele trotskist – zie noot 2 – zagen hier ‘communistisch expansionisme’ achter. Het Kremlin zou aldoor bezig zijn geweest met gebiedsuitbreiding, slinks en openlijk. De macht overnemen in Afghanistan zou de griezelig dichtbij een haven aan de Indische oceaan hebben gebracht. Tegen deze expansionistische dreiging was stevige tegendruk gewettigd, door het opvoeren van de wapenwedloop, maar ook door ruimhartige steun aan de Afghaanse ‘vrijheidsstrijders’. Aldus deze Koude Oorlogspolitici.

Het is een wankel verhaal. Opvallend is namelijk niet hoe voortvarend de Sovjet-Unie voorwaarts bewoog, maar hoe aarzelend en voorzichtig het allemaal ging, vooral in de cruciale jaren 1978-1980. Steunverzoeken van het PDVA-bewind aan de Sovjet-Unie om te komen helpen kregen aanvankelijk weinig gehoor. Premier Alexei Kosygin reageerde op zo’n verzoek: ‘Als onze troepen er in gaan, dan zou de situatie in jullie land niet verbeteren. Integendeel, het zou erger worden. Onze troepen zouden niet alleen tegen een externe agressor moeten vechten, maar ook met een aanzienlijk deel van jullie eigen volk. En de mensen zouden zoiets nooit vergeven.’(7) Kosygin ziet de bui hangen en ziet er weinig in. Misschien had hij dat artikel van Friedrich Engels over Afghanistan waar ik in voetnoot 4 in deel 2 van mijn Afghanistan-serie naar verwees, wel gelezen. Merk ook op dat Kosygin niet denk dat het binnenlands verzet het werk is van zomaar geïsoleerde enkelingen, maar van een ‘aanzienlijk deel’ van de bevolking.

Pas toen dat regime niet alleen vrijwel onder de voet was gelopen maar zelf aan interne desintegratie ten prooi viel, besloten partijleider Breznjev en de andere kopstukken tot een invasie. Daarbij gaf waarschijnlijk de angst dat islamitisch geïnspireerde opstandigheid in de Centraal-Aziatische Sovjetrepublieken – met hun bevolking van overwegend moslims – zou losbreken, de doorslag. De invasie was een preventieve actie om zoiets te voorkomen. Grof geweld tegen de bevolking van Afghanistan werd niet bepaald geschuwd. Maar van een voornemen om zo snel mogelijk zo ver mogelijk op te rukken was geen sprake. Ook grondstoffenwinning in Afghanistan en dergelijke zien we in de Kremlin-motieven niet terug. Dit was geen simpele expansiepolitiek.

Maar was het dus ook geen imperialisme, zoals zovele linkse mensen denken te denken? Was het allemaal ‘puur defensief’, een verdediging tegen door de CIA opgestookte bendes? Over die bendes dadelijk nog wat meer. Maar eerst dit. Imperialisme is meer dan louter jagen op markten en grondstoffenwinning. Imperialisme is ook het verdedigen van eerder veroverde gebieden en posities. Imperialisme is ook: reageren op de initiatieven van rivalen. Imperialisme is wat je krijgt als heersers van staten grensoverschrijdend concurreren, ongeacht de precieze vorm van de rivaliteit. Wie dan ‘expansie bedrijft’ en wie zich ‘verdedigt tegen agressie’ maakt dan niet wezenlijk uit.

De Sovjet-Unie ‘verdedigde’ haar gebieden in Centraal-Azië. Maar die gebieden in Centraal-Azië waren zelf het product van eerdere veroveringen, het waren feitelijk een soort koloniën. Bij de verdediging van die veroveringen spelen economische belangen trouwens wel degelijk een rol. In de regio wordt grootschalig katoen verbouwd, en dat was gericht op export op de wereldmarkt.

De Sovjet-Unie verdedigde in Afghanistan niet zomaar zichzelf en haar plaatselijke filiaalchef. De Sovjet-Unie verdedigde in Afghanistan haar positie als wereldmacht en commerciële grondstoffenvoorraden. Een klassieke expansie-oorlog was de Russische invasie niet. Maar een imperialistische interventie was het wel degelijk. Ja, die interventie was mede bedoeld om wat zich voordeed als een linkse regering in het zadel te houden. Dat maakt die interventie echter zelf nog niet links. De Russische interventie was een misdaad, en de rode vlag erboven verandert daar niets aan.

Het was een bloedige misdaad ook. ‘Schattingen van het aantal Afghaanse burgerdoden lopen uiteen van 562.000 tot 2.000.000’, zegt een Wikipedia-stuk over deze oorlog.(8) En dan de gewonden. En de vluchtelingen. En de dode Russische soldaten. Het zojuist aangehaalde Wikipedia stuk spreekt van een ‘niet ongedaan te maken verlies aan personeel’: 14.453. Dood dus. Laten we eens uit gaan van een miljoen Afghaanse doden. Afghanistan had tussen de 15 en de 16 miljoen inwoners toen deze oorlog begon. Laten het er ‘slechts’ 562.000 zijn geweest. Nog steeds verschrikkelijk veel.

De Westerse bezetting van 2001 tot in 2021 was ook bloedig. Maar boven de 200.000 komt het dodental dat die opleverde niet. De bezetting duurde twee keer zo lang en vond plaats in een land waarin het bevolkingsaantal intussen opliep tot 39 miljoen mensen. Dat maakte de Westerse bezetting overigens niet automatisch ‘minder erg’, het is geen wedstrijd in dodentallen. Maar je kunt ook niet met goed fatsoen beweren dat de Russische bezetting tegenover de Westerse bezetting een wezenlijk kleiner, niet-imperialistisch kwaad betekende.

De oorlog werd mede zo bloedig omdat de bezetter feitelijk tegen een bewapende, overal verzet biedende plattelandsbevolking vocht. Dat betekende bombardementen, moordpartijen, massale verdrijving van plaatselijke bevolking, verkrachting door Russische soldaten. Moedjahedien leverden hun aandeel, maakten gevangen soldaten af en maakten zich schuldig aan intens wrede mishandeling. Maar het waren niet de moedjahedien die deze bezettingsoorlog waren begonnen.

En dan het andere imperialisme, dat van de VS. In linkse kringen lees je wel eens dat de Afghaanse narigheid toch wel heel zwaar op het conto van dat imperialisme mag worden geschreven. Een progressieve regering destabiliseren door fundamentalistische gewapende groepen te gaan sponsoren en trainen: dat is een toonbeeld van een imperialistische geheime operatie. En ja, het is wat de VS deed. Het was misdadig: Afghaanse levens werden opgeofferd aan de machtspolitiek die de VS tegen de Sovjet-Unie bedreef. Maar de VS kon dat niet zomaar doen. Daar had ze context bij nodig.

Zo is het onzin om te doen alsof de CIA de Moedjahedien zo ongeveer in het leven riep. Fundamentalistische partijen en gewapende groepen waren een rechtse reactie op de seculiere hervormingen, op de groeiende invloed van links, op het PDVA-bewind dat in 1978 de macht had gegrepen. De afkeer van dat bewind was geen uitvinding van de VS, de CIA of veiligheidsadviseur Brzezinski. De afkeer was geworteld in traditionele verhoudingen, in bedreigde machtsposities van grondbezitters, islamitisch gemotiveerde tradities die onder druk staan, patriarchale verhoudingen die worden uitgedaagd.

De vijandschap die links opriep, was de vijandschap van een heersende klasse, maar ook van grote delen van de bevolking die haar wereldbeeld met de heersers grotendeels deelde. Die vijandschap was ingegeven door goeddeels reactionaire motieven. Maar de vijandschap was verder aangewakkerd door de brute en autoritaire manier waarop het bewind van Taraki en Amin ertegen optrad. Reactionaire sentimenten verbonden zich met anti-repressie-gevoelens.

Dat krijg je ervan als links haar doelen door denkt te zetten van bovenaf met staatsgeweld. Dan kunnen reactionairen er veel te makkelijk gemakkelijk met het vrijheidsvaandel vandoor, een vaandel van een vrijheid die natuurlijk illusoir blijkt zodra deze reactionairen het voor het zeggen hebben. Alweer: deze vorm van links is een vorm waarmee we inhoudelijk maar beter volledig en grondig kunnen breken. Zolang we dat niet doen, verdienen we als linkse en radicale mensen geen enkel vertrouwen. Zolang Taraki en Amin, Karmal en Nadjiboellah links vertegenwoordigen, hoor ik niet bij links. En voor zover ik links ben, zijn Taraki en Amin, Karmal en Nadjiboellah dat dus niet.

En al had de CIA geen cent en geen geweer aan islamistische strijdgroepen geleverd, dan nog was omvangrijk verzet op gang gekomen op het Afghaanse platteland. Het hooghartige en gewelddadige optreden va de PDVA-regering, en vervolgens van de Russische invasiemacht, had daar wel voor gezorgd. Door de fundamentalistische verzetsbewegingen louter als CIA-agenten af te schilderen, haal; je een essentiële dimensie weg uit het conflict: de keuzes die mensen in Afghanistan zelf maakten, om wel of niet in verzet te komen, en waarom dan, en hoe. De CIA en Pakistan en Saoedi-Arabië… ze subsidieerde en assisteerden en manipuleerden krachten die bestonden, en die ze niet zelf eigenhandig in het leven hadden geroepen. Het gaat niet aan om alles wat Afghanen doen af te doen als hetzij louter product van Russische agitatie, hetzij Amerikaanse manipulatie. Afghanen zijn net zo min willoze pionnen als wie dan ook. Dat zou in het vervolg ook nog wel blijken.

Noten:

(*) wijziging, 2 september 2021, 12.07 uur : er stond eerst Democratische Volksrepubliek Afghanistan. Bij checken bleek dat ‘Volks’ slechts in mijn hoofd ter bestaan. Alsnog gecorrigeerd, met dank aan een opmerkzame lezer want ik was haast vergeten de wijziging door te voeren ook…

(**) wijziging, 2 september 2021, 22.31 uur: en niet naar Afghanistan, zoals er eerst stond. Dank, alerte lezer.

1 Adnan Khan, ‘Afghan Saur Revolution 1978; what it achieved, how it was crushed’, In Defense of Marxism, 27 april 2018. Deze website vertegenwoordigt een vorm van trotskisme die wel erg positief is jegens wat de PDVA doet. De auteur neemt een ‘massabasis ‘ van de partij waar die in andere bronnen niet of nauwelijks is te zien. Evengoed wel een nuttige tekst.

2 Cijfers uit: Sean Matgamma, ‘Afghanistan and the shape of the 20th century’, Workers’ Liberty, nr, 2/2, maart 2020; gevionden via https://www.marxists.org/history/afghanistan/archive/matgamna/afghanistan.htm Opvallend uitvoerige en serieuze analyse van de PDVA, de staatsgreep die ze pleegt en wat er volgt. Wel wat gekleurd door de richting van trotskisme die hij vertegenwoordigt, een richting waarin de Sovjet-Unie en het stalinisme als welhaast nog groter kwaad worden gezien dan het Westerse kapitalisme, in plaats van als een variant van dat kapitalisme. Zo ziet Matgamma de Russische invasie, en ook de PDVA-coup veel meer als expansiepolitiek dan ik. Maar in dit artikel is de schade die dit soort trotskisme aanricht beperkt.

3 Veel van wat volgt is weer gebaseerd op Jonathan Neale, ‘The Afghan Tragedy’, International Socialism tweede reeks, voorjaar 198, te vinden via https://www.marxists.org/history/etol/newspape/isj2/1981/isj2-012/neale.htm Neale hanteert een analyse die de twee machtsblokken uit die tijd, West en Oost, afwijst als een vorm van kapitalisme. Hij hamert op het punt dat ik als anarchist graag onderschrijf: sociale verandering, autoritair uit de hoogte opgelegd door een kleine minderheid, leidt tot ellende en discretiseert degenen die de verandering op zo’n manier doordrukken. Beide punten zijn pluspunten.

Neale spreekt vanuit de trotskistische stroming waartoe ik ook twintig jaar lang actief in ben geweest, en precies de afwijzing van beide machtsblokken als varianten van hetzelfde, sprak me er in aan. Die afwijzing handhaaf ik graag, ook en juist nu ik het trotskisme allang heb losgelaten en anarchist ben geworden. Neale lezen blijft nuttig en fijn. Het partijmarxisme dat hij desondanks als serieus trotskist en dus leninist aanhangt, is een minpunt maar zit in dit artikel niet echt in de weg.

4 ‘Democratic Republic of Afghanistan’, Wikipedia, gecheckt op 2 september 2021, https://en.wikipedia.org/wiki/Democratic_Republic_of_Afghanistan

5 Dat zien we in het eerste deel van de documentaire ‘Afghanistan: the Wounded Land’, deel 1 , Koninkrijk, uitgezonden door de VPRO op 19 augustus 2021 en te vinden via https://www.npostart.nl/afghanistan-the-wounded-land/19-08-2021/VPWON_1334165 . De reeks bestaat uit vier delen en is bepaald niet perfect maar wel een aanrader.

6 Interview with Zbigniev Brzezinski U.S. President Carter’s National Security Adviser’, Nouvel Observateur (franse editie), 15-21 januari 2021, 1998, pag. 76, gevonden via: https://www.marxists.org/history/afghanistan/archive/brzezinski/1998/interview.htm

7 Geciteerd uit: Martin Walker, The Cold War and the making of the Modern World (1993), pag. 253, gevonden via ‘Soviet-Afghan War’, Wikipedia (geraadpleegd 2 september 2021), https://en.wikipedia.org/wiki/Soviet%E2%80%93Afghan_War

8 ‘Soviet-Afghan War’, Wikipedia, gecheckt op 2 september 2021, https://en.wikipedia.org/wiki/Soviet%E2%80%93Afghan_War

Peter Storm

Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 5): repressie tegen reactie tegen repressie

Opgeslagen onder Divers

[Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 4): wrang en tragisch tussenspel

GOED STUK PETER STORM!STA IK HELEMAAL ACHTER!STORM BENOEMT, VOLLEDIG TERECHT, MAN EN PAARD!

AFGHANISTAN (DEEL 4) : WRANG EN TRAGISCH TUSSENSPEL
WEBSITE PETER STORM
https://www.peterstormt.nl/2021/09/01/afghanistan-deel-4-wrang-en-tragisch-tussenspel/

Geplaatst op 1 september 2021 door ravotr

woensdag 1 september 2021

Afghanistan beleefde de afgelopen dagen de overgang naar een volgende fase in een reeks oorlogen. De bezetting van het land door de VS en haar bondgenoten is voorbij, maar heeft het land in nieuwe ontreddering achtergelaten.

Hoe het verder gaat? De VS is overgegaan tot oorlog-op-afstandsbediening, met high-tech wapens maar zonder soldaten die kunnen omkomen. Drones hebben immers geen vrienden en familieleden die kunnen rouwen en boos kunnen worden op degenen die ze de oorlog in hebben gestuurd. In die oorlog staan VS en de nieuwe Taliban-machthebbers voor de verandering weer eens aan de zelfde kant: tegen ISKP, de plaatselijke IS-franchise.

De Taliban zelf laten intussen zien dat hun toezeggingen – we willen geen wraakacties, gaat u toch rustig weer aan het werk, u wordt geen haar gekrenkt, dat taaltje – minder waard zijn dan de kogels waarmee ze intussen her en der mensen om het leven brengen wegens ‘collaboratie’. Zo’n lot trof intussen plaatselijke politiecommissarissen van het vorige bewind (1) – met wie een al te groot medeleven trouwens een beetje misplaatst is. Het betrof hier immers een bewind van corrupte afpersers, een bewind dat zonder grootschalige Westerse militaire en financiële steun als een kaartenhuis ineen zakte zodra iemand er een duw tegen gaf. Politiecommissarissen van dat bewind waren vaak gevreesd en gehaat, en dat was maar al te vaak niet ten onrechte. Dit slag mensen aanduiden als ‘collaborateurs’ met een wel degelijk gehaat en koloniaal bewind, is geen onzin.

Dat rechtvaardigt nog geen Taliban-moord op zulke functionarissen. Maar we moeten niet doen alsof het Taliban-geweld tegen zulke mensen volledig gratuit was en volstrekt geen logica of context had. En dat overwinnaars wraak nemen op verliezers past in burgeroorlogen en is geen uitvinding van de Taliban. Ja, het is een schande om functionarissen en medewerkers van het vorige bewind zomaar af te maken. Dat dit honderd zo sterk geldt waar het familieleden van tegenstanders betreft, is evident. Maar laten we niet doen alsof de Taliban volstrekt uniek zijn op dit punt.

En nu we toch bezig zijn, al die tolken in nood, dat wil ik ook even genoemd hebben. Die lopen levensgevaar voor zover ze niet tijdig hebben kunnen vluchten. Laat ik beginnen met zeggen dat het terecht is dat deze mensen geholpen werden (en worden) om weg te komen met hun familie, dat het een schande is als ze noodgedwongen zich achtergebleven omdat Nederland weer eens te laat begon met maatregelen te nemen richting evacuatie, en dat Nederland nog steeds een stuk verantwoordelijkheid voor de veiligheid van deze mensen heeft. Als we morgen horen dat sommigen van zulke achterblijvers door Taliban-strijders zijn afgemaakt, dan kleeft hun bloed ook aan de handen van Rutte en zijn kabinet, dat intussen een staat van dienst heeft waar het gaat om mensen de dood in jagen. Maar ik heb wel een paar vragen.

Wat is de rol van vertalers in en voor een bezettingsregime? Hoeveel daarvan assisteerden bezettingstroepen en het door die troepen overeind gehouden corrupte gezag bij opsporingsacties in dorpen, bij het verhoren van opgepakte dorpelingen in streken waar de Taliban actief was? En hoe denk je dat zulke verhoren verliepen? Ook als het bij tolkenwerk geen verhoorsassistentie betrof: wat doet een tolk voor een bezettingsleger? De bezettingsmacht – die in Afghanistan helemaal niets te zoeken had – helpen om effectiever te functioneren, een functioneren dat geen enkele legitimiteit had. Allemaal absoluut geen reden waarom deze mensen nu zouden mogen worden opgeofferd en door de Taliban afgeslacht. Veel van deze mensen zullen hun helemaal niet geweldig betaalde rol hebben vervuld uit economische noodzaak, niet zozeer uit overtuiging. Maar laten we ervoor waken om deze mensen enkel en alleen als slachtoffers te zien. Aan hun huidige slachtofferschap ging immers een geschiedenis vooraf. Die geschiedenis bestaat nu eenmaal niet alleen uit Taliban-schurken tegenover onkreukbare helden.

Slachtoffers zijn deze tolken nu: van de Taliban, en van hun vroegere bazen door wie ze nu in de steek zijn – of dreigen te worden – gelaten. Eergisteren hielpen ze echter nog die vroegere bazen, en die bazen waren geen slachtoffers maar koloniale daders. Dat die koloniale daders er vroeg of laat de brui aan zouden geven en zich maar al te vaak niet al te zeer zouden bekommeren om hun plaatselijke personeel, dat kon je dus twintig jaar lang aan zien komen. Dit is hoe koloniale bezettingsoorlogen immers plegen te eindigen. Ex-KNIL-soldaten van Zuid-Molukse herkomst en hun nakomelingen, Nepalese Gurkha’s, Papoea’s die zich allerlei Nederlandse beloften maar al te goed voor de geest kunnen halen, ze kunnen er allemaal over meepraten. Wie zich verbindt aan een koloniaal, corrupt en gediscrediteerd bewind en daarop vertrouwt, komt vrijwel altijd bedrogen uit. Dat geldt dus ook voor die Afghanen die, soms met grote loyaliteit en doorgaans tegen een slechts matig inkomen, jarenlang het koloniale gezag trouw hebben gediend. Hun lot is wrang en tragisch. Maar hun lot kan nauwelijks verrassend worden genoemd.

Geen misverstand overigens, ik gaf het al aan: deze mensen, tolken, leden van het ambassadepersoneel en hun familieleden, noem maar op, allemaal hebben ze nu gewoon recht op een veilig heenkomen. Waar Nederland deze mensen in dienst had, is Nederland het land waar ze heen horen te kunnen gaan, zonder verdere mitsen en maren. Geen terughoudendheid, geen benepenheid! Maar dat veilig heenkomen komt ze toe vanwege hun mens-zijn, vanwege het feit dat ze in levensgevaar zijn bovendien. Niet vanwege hun verdiensten voor het koloniale gezag, al kunnen we dat gezag natuurlijk wel aanrekenen dat ze zelfs hun eigen personeel zo laat stikken. Maar de kern is: niemand verdient het lot dat de Taliban voor deze mensen in petto heeft. Niemand. Voor mensen die gevaar lopen vanwege journalistiek werk of inzet voor mensenrechten, is de noodzaak om ze een veilige plek te helpen vinden makkelijk te zien. Maar het geldt ook voor al die anderen die in groot Taliban-gevaar zijn beland, ook als ze een flink stuk minder waardering voor hun werkzaamheden verdienen. Solidariteit en zorgzaamheid dient hier categorisch en universeel te zijn.

De terreur van de nieuwe machthebbers is intussen veel breder en treft bepaald niet alleen mensen die het oude bewind actief assisteerden. Ik lees op Countervortex dat dichtbij de Panjshir-vallei een zekere Fawad Andarabi door de Taliban is vermoord.(2) Dat vond plaats op 29 augustus 2021. Andarabi was folkzanger. Volgens een minister van het oude regime zou hij ‘recent gezongen hebben dat “onze mooie vallei, land van onze voorvaderen” zich niet zou onderwerpen aan Taliban-bestuur’. Hier gaat het gewoon om moord van een kritische muzikant, een moord die ook nog eens past in het streven van de Taliban om muziek uit te bannen. Je mag aannemen dat er zich veel meer van dit soort verschrikkingen afspelen – vooralsnog vooral buiten de hoofdstad Kaboel, zolang uit Kaboel zelf nog vrij eenvoudig nieuws naar buiten komt.

De bezettingsoorlog is voorbij. Maar de oorlog van gewelddadige autoritaire machten tegen de bevolking gaat dus in volle scherpte en iets gewijzigde verhoudingen verder. Het is goed om te zien dat de verschrikkingen mensen iets kunnen schelen, zoals op de opvallend grote en levendige demonstratie ‘Elke Afghaan een veilig bestaan’ op 28 augustus (3) duidelijk bleek.

Noten:

1 Yogita Limaye, ‘Amid violent reprisals, Afghans fear the Taliban ‘amnesty’ was empty’, BBC, 31 augustus 2021, https://www.bbc.com/news/world-asia-58395954

2 ‘Afghan folksinger executed by Taliban’’, Countervortex, 30 augustus 2021, https://countervortex.org/blog/afghan-folksinger-executed-by-taliban/

3 Zie: Harry Westerink, ‘Krachtig Afghaans protest tegen imperialisme en religieus fundamentalisme (beeldverslag)’, Doorbraak, 29 augustus 2021, https://www.doorbraak.eu/krachtig-afghaans-protest-tegen-imperialisme-en-religieus-fundamentalisme-beeldverslag/ en Arnold J. van der Kluft, Azadi Afghanistan! Afghanistan bloedt! Vijftienhonderd demonstranten in Amsterdam’, Krapuul, 28 augustus 2021, https://www.krapuul.nl/nieuws/2763708/azadi-afghanistan-afghanistan-bloedt-vijftienhonderd-demonstranten-in-amsterdam/

Peter Storm

Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 4): wrang en tragisch tussenspel

Opgeslagen onder Divers

Supermarkt Vomar, stop met de verkoop van Israelische producten!

SUPERMARKT VOMAR, STOP MET DE VERKOOP VAN ISRAELISCHEPRODUCTEN!

ISRAELISCHE BOMBARDEMENTEN OP GAZA IN MEI 2021/TERREUR EN BEZETTING/BRIEF AAN DE LEDEN VAN DE COMMISSIE BUITENLANDSE ZAKEN VAN DE TWEEDE KAMER

Image result for Destruction of Gaza/Images

MISDADEN VAN DE ISRAELISCHE BEZETTINGVERWOESTING VAN GAZA

BEZETTINGSTERREUR
foto Oda Hulsen Hebron 2 mei 2017/Verwijst naar foto van een Palestijnse jongen, die tegen de muur wordt gezet doorIsraelische soldaten, die hem toeriepen ”Where is your knife!”/Later vrijgelaten

NB Het is dus NIET de foto van een Palestijnse jongen, die bij de kraag wordt gegrepen

Foto van Oda Hulsen valt soms weg

Image result for settlements/Images

BITTEREBIJPRODUCTEN VAN DE ISRAELISCHE BEZETTING:

Since late 2015, 249 Palestinians have been killed in Israel and the Palestinian territories [File: EPA]http://www.aljazeera.com/news/2017/01/palestinian-teen-killed-israeli-army-clashes-170116155810513.html

BITTEREBIJPRODUCTEN VAN DE ISRAELISCHE BEZETTING:

ISRAELISCHE NEDERZETTINGEN IN DE BEZETTE PALESTIJNSEGEBIEDENILLEGAAL VOLGENS HET INTERNATIONAAL RECHTAn aerial shot of a housing community

The Israeli settlement of Maale Adumim in the occupied West Bank, with the Palestinian neighborhoods of occupied East Jerusalem in the background. © 2020 Reuters
https://www.hrw.org/news/2021/04/27/qa-threshold-crossed

VOMAR, VERKOOP GEEN MANGO’S UIT ISRAEL! 1  11201×639

Mango No Background - Mango Kent, HD Png Download, Free Download

AANSUPERMARKT VOMARFILIAAL AMSTERDAMSE POORT
Directie en Management

Geachte DirectieGeacht Management,
Als trouwe klant van de Vomar ben ik doorgaans tevreden, zowel overhet uitstekende aanbod/assortiment, als over de verleende service.Recentelijk is er echter iets gebeurd, dat mijn verontwaardiging heeft opgewekt, vandaar deze briefmail.
Toen ik afgelopen vrijdag de Vomar weer bezocht, deze keer uw filiaalAmsterdam Amsterdamse Poort, welgemoed en vrolijk, nam ik zoals gebruikelijkeen reclamefolder, lopend van zondag 29 augustus t/m zaterdag 4 september[zoals te doen gebruikelijk bij Vomar] en zag, dat er mango’s in deaanbieding waren [voor 0,99 cent, leuk, scherp prijsje!]Maar komend bij de groenteafdeling werd mijn woede opgewekt
ISRAEL!Want zoals u al aan bovenstaande capital uitroep kunt zien, lasik op de doos waarin de mango’s zaten, dat deze uit Israel kwamen.En dat is ZO fout!
Eigenlijk een schande, dat ik u in onderstaande moet uitleggen, hoe fout dat is!
ISRAEL, BEZETTINGSSTAAT
U zult weten, hoort dat althans te weten, dat de Staat Israel reeds 54 jaar de Palestijnse gebieden de Westelijke Jordaanoever, Gaza [1] en Oost-Jeruzalem bezet houdt.En alsof dat al niet erg genoeg is, heeft die bezetting [zoals alle vreemdebezettingen, overal ter wereld] veroorzaakt onderdrukking, vernederingen,[oorlogs] misdaden.Ik kan en wil die hier niet allemaal opsommen [trouwens, die lijst is onuitputtelijk], maar ernstige voorbeelden zijn de recente Israelische luchtaanvallen op Gaza, waarbij in korte tijd zeker 197 doden gevallenzijn, onder wie 58 kinderen en honderden mensen gewond geraakt zijn. [2]
Dit alles was een escalatie van huisuitzettingen van Palestijnse families inhet bezette Oost-Jeruzalem, om plaats te maken voor kolonisten! [3]En zoals u zult weten, zijn kolonisten bewoners van in bezet gebied gestichtenederzettingen, die illegaal zijn volgens het Internationaal Recht [4] EN regelrechte landdiefstal, omdat zij worden gebouwd op gestolenPalestijns land of, zoals in het geval van Oost-Jeruzalem bij die uitgezettePalestijnse families, gestolen Palestijnse huizen.Waarbij Israelische kolonisten vaak ook nog eens verantwoordelijk zijnvoor bijna dagelijks geweld tegen de bezette Palestijnse bevolking! [5]
EN to add insult to injury, tijdens die confrontaties mbt tot de huisuitzetingenin Oost-Jeruzalem heeft het Israelische leger in die tijd ook nog eensde Al Aqsa Moskee bestormd! [6]Een Godshuis!
En dan nog in herinnering de Israelische militaire aanval op Gaza ”Protective Edge”,in 2014  waarbij Israel zich schuldig heeft gemaakt aan zware oorlogsmisdaden:In twee maanden tijd zijn meer dan 1400 mensen gedood [voornamelijkburgers], waaronder 526 kinderen, een VN school werd gebombardeerd, een ziekenhuis beschoten! [7]Welcome in the House of Horror!
ISRAEL, APARTHEIDSSTAAT
Maar er is nog meer Ellende!Want Israel is een Apartheidsstaat, zoals ook is bevestigd doormensenrechtenorganisatie Human Rights Watch in een uitgebreid rapport. [8]Ik ga dat hier niet uitgebreid bespreken [ik heb meer te doen en aanstippenlijkt mij wel voldoende voor het doel van deze mail], maar een voorbeeld is watIsrael verstaat onder een ”rechtssysteem”
Waar er in Israel sprake is van een gewoon rechtssysteem voor burgers,komen burgers in de Bezette Palestijnse Gebieden voor een MilitaireRechtbank! [9]Niet alleen een idiote rechtsongelijkheid en daarvoor groffe discriminatie, maar sinds wanneer komen niet militairen voor een Militaire Rechtbank?

FOUT!FOUT!FOUT!/GEEN MANGO’S MEER UIT ISRAEL!
U zult nu hopelijk begrijpen, hoe fout het is, dat u nog mango’s en ookandere producten [ik heb bij uw filiaal in de Amsterdamse Poort ookweleens aardappelen uit Israel gezien!] verkoopt uit een land, dat bezettingsmacht is, land van de [Palestijnse] bevolking steelt, Palestijnseburgers hun eigen huis uitzet, scholen en ziekenhuizen bombardeert, oorlogsmisdaden pleegt.En als klap op de Vuurpijl nog folterpraktijken als ondervragingstaktiekhanteert! [10]
Populair gezegd:Een Gangsterregime, dat onderdrukt, steelt, bezet
Wanneer u producten uit een dergelijk land afneemt, faciliteert u de bezettingseconomie en houdt u het Kwaad van bezetting en onderdrukking tot stand.
Ik verwacht dus, neen ik EIS van u, dat u per direct stopt,producten uit Israel te verkopen.
Mocht u daarmee doorgaan, dan vindt u mij op uw Pad en ook andere,invloedrijkere mensen en instantikes.
Ik hoop dus, dat u aan mijn Oproep gehoor geeft.
Vriendelijk bedankt voor het lezen van deze Brief
Vriendelijke groetenAstrid EssedAmsterdam 
P/S
Deze brief is tevens als link [te zien op mijn website] doorgestuurdnaar het contactformulier van de Vomar

NOTEN
VOOR UW GEMAK EEN LINK NAAR DE NOTEN
https://www.astridessed.nl/noten-1-t-m-10-bij-brief-aan-supermarkt-vomar-over-de-verkoop-van-israelische-producten/

OF

https://www.dewereldmorgen.be/community/noten-1-t-m-10-bij-brief-aan-supermarkt-vomar-over-de-verkoop-van-israelische-producten/

FYSIEKE NOTEN

[1]
GAZA IS NOG STEEDS BEZET GEBIEDZIE WAT MENSENRECHTENORGANISATIE HUMAN RIGHTS WATCH HIEROVER ZEGT, GEBASEERD OP HET INTERNATIONAAL RECHT
”“The removal of settlers and most military forces will not end Israel’s control over Gaza,” said Sarah Leah Whitson, Executive Director of Human Rights Watch’s Middle East and North Africa Division. “Israel plans to reconfigure its occupation of the territory, but it will remain an occupying power with responsibility for the welfare of the civilian population.”
HUMAN RIGHTS WATCHISRAEL: ”DISENGAGEMENT” WILL NOT ENDGAZA OCCUPATION
https://www.hrw.org/news/2004/10/28/israel-disengagement-will-not-end-gaza-occupation

[2]
”Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid zijn sinds maandag 197 Palestijnen om het leven gekomen, onder wie 58 kinderen. Ook zijn er zeker 1235 gewonden gevallen.”
NOSUREN NA TOESPRAAK NETANYAHU OPNIEUW ISRAELISCHE LUCHTAANVALLEN OP GAZA

https://nos.nl/collectie/13864/artikel/2381067-uren-na-toespraak-netanyahu-opnieuw-israelische-luchtaanvallen-op-gaza

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 9 VAN DE VOLGENDE LINK
https://www.astridessed.nl/noten-1-t-m-24-bij-brief-aan-de-tweede-kamer-over-de-israelische-militaire-aanvallen-op-gaza-dd-mei-2021/

HORENDE BIJ
https://www.astridessed.nl/israel-zaait-dood-en-verderf-in-gaza-brief-aan-de-leden-van-de-commissie-buitenlandse-zaken-van-de-tweede-kamer/

[3]
”Huisuitzettingen Vrijdagavond escaleerde opnieuw het geweld tussen Israëlische politie en Palestijnse demonstranten in Jeruzalem, vooral vanwege de dreigende huisuitzettingen van Palestijnse families in Oost-Jeruzalem.”
NRCFRUSTRATIES IN JERUZALEM BEREIKEN GEWELDDADIG KOOKPUNT

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/05/08/frustraties-in-jeruzalem-bereiken-gewelddadig-kookpunt-a4042918

ZIE VOOR TEKST ARTIKEL
NOOT 2 VAN DE VOLGENDE LINK
https://www.astridessed.nl/noten-1-t-m-24-bij-brief-aan-de-tweede-kamer-over-de-israelische-militaire-aanvallen-op-gaza-dd-mei-2021/

BEHORENDE BIJ
https://www.astridessed.nl/israel-zaait-dood-en-verderf-in-gaza-brief-aan-de-leden-van-de-commissie-buitenlandse-zaken-van-de-tweede-kamer/

[4]

OVER DE ILLEGALITEIT VAN DE ISRAELISCHE NEDERZETTINGEN,VOLGENS HET INTERNATIONAAL RECHT
HET RODE KRUIS:

”It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory”

ICRC.ORG [INTERNATIONALE RODE KRUIS]

WHAT DOES THE LAW SAY ABOUT THE ESTABLISHMENT OF SETTLEMENTS

05-10-2010 FAQ

When a territory is placed under the authority of a hostile army, the rules of international humanitarian law dealing with occupation apply. Occupation confers certain rights and obligations on the occupying power.

Prohibited actions include forcibly transferring protected persons from the occupied territories to the territory of the occupying power. 
It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory. Any measure designed to expand or consolidate settlements is also illegal. Confiscation of land to build or expand settlements is similarly prohibited. 

[5]

BTSELEM.ORG

STATE BACKED SETTLER VIOLENCE

https://www.btselem.org/settler_violence

[6]

BESTORMING AL AQSA MOSKEE

YOUTUBE.COM

ISRAEL VALT AL AQSA MOSKEE BINNEN, AANHOUDENDEONRUST IN JERUZALEM

[7]

‘More than 1,400 Palestinians, mostly civilians, have been killed since Israel began its latest offensive in Gaza on 8 July. ”


AMNESTY INTERNATIONAL

USA: STOP ARMS TRANSFERS TO ISRAEL AMIDGROWING EVIDENCE OF WAR CRIMES IN GAZA

31 JULY 2014

”1391, or 63%, of the 2,202 Palestinians killed by Israeli security forces in Operation “Protective Edge” did not take part in the hostilities. Of these, 526 – a quarter of all Palestinians killed in the operation – were children under eighteen years of age”

BTSELEM.ORG

50 DAYS: MORE THAN 500 CHILDREN: FACTS AND FIGURES ON FATALITIES IN GAZA, 

SUMMER 2014

https://www.btselem.org/press_releases/20160720_fatalities_in_gaza_conflict_2014

”Israël heeft een staakt-het-vuren afgekondigd in de Gaza-strook. Het leger spreekt van een ‘humanitair bestand’ dat op maandag geldt van 7 tot 14 uur.

Het volgt op scherpe wereldwijde kritiek op de Israëlische beschieting van een VN-school in Gaza. De Verenigde Staten reageerden buitengewoon scherp op de tweede raketaanval in een week op een VN-school in de Gaza-strook. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt ‘geschokt’ te zijn door de ‘schandelijke beschieting van de VN-school’.

TIJD.BE

”HUMANITAIR” BESTAND IN GAZA

https://www.tijd.be/nieuws/politiek_economie_internationaal/VS_halen_uit_naar_Israel/9530325.html

HET INTERNATIONALE RODE KRUIS

”We explicitly and loudly condemned the direct shelling of the Al Aqsa hospital on July 21st that killed at least four people”

INTERNATIONAL RED CROSSNO WONDER GAZANS ARE ANGRY.THE RED CROSS CAN’T PROTECT THEM

25 JULI 2014

https://www.icrc.org/en/doc/resources/documents/article/editorial/07-24-gaza-israel-palestine-maio.htm

ZIE VOOR TEKSTEN OOK NOTEN 15,16,17 EN 18 UIT

BEHORENDE BIJ

[8]

””Israel has maintained military rule over some portion of the Palestinian population for all but six months of its 73-year history. It did so over the vast majority of Palestinians inside Israel from 1948 and until 1966. From 1967 until the present, it has militarily ruled over Palestinians in the OPT, excluding East Jerusalem. By contrast, it has since its founding governed all Jewish Israelis, including settlers in the OPT since the beginning of the occupation in 1967, under its more rights-respecting civil law.”

RAPPORT

HUMAN RIGHTS WATCH

A TRESHOLD CROSSEDISRAELI AUTHORITIES AND THE CRIME OF APARTHEID AND PERSECUTION

27 APRIL 2021

https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution

[9]

”A new report published by the Association for Civil Rights in Israel (ACRI) outlines the nature of the legal regime currently operating in the West Bank. Two systems of law are applied in a single territory: one – a civilian legal system for Israeli citizens, and a second – a military court system for Palestinian residents. The result: institutionalized discrimination.”

ACRI [ASSOCIATION FOR CIVIL RIGHTS IN ISRAEL]ONE RULE, TWO LEGAL SYSTEMS: ISRAEL’S REGIME OF LAWSIN THE WEST BANK

24 NOVEMBER 2014

[10]

BTSELEM.ORG

TORTURE AND ABUSE IN INTERROGATION

Torture and Abuse in Interrogation

Torture and Abuse in InterrogationIn interrogating Palestinian residents of the Occupied Territories, the Israel Security Agency (ISA, also known …

EINDE NOTEN

Reacties uitgeschakeld voor Supermarkt Vomar, stop met de verkoop van Israelische producten!

Opgeslagen onder Divers

Noten 1 t/m 10 bij ”Brief aan supermarkt Vomar over de verkoop van Israelische producten”

[1]
GAZA IS NOG STEEDS BEZET GEBIEDZIE WAT MENSENRECHTENORGANISATIE HUMAN RIGHTS WATCH HIEROVER ZEGT, GEBASEERD OP HET INTERNATIONAAL RECHT
”“The removal of settlers and most military forces will not end Israel’s control over Gaza,” said Sarah Leah Whitson, Executive Director of Human Rights Watch’s Middle East and North Africa Division. “Israel plans to reconfigure its occupation of the territory, but it will remain an occupying power with responsibility for the welfare of the civilian population.”
HUMAN RIGHTS WATCHISRAEL: ”DISENGAGEMENT” WILL NOT ENDGAZA OCCUPATION
https://www.hrw.org/news/2004/10/28/israel-disengagement-will-not-end-gaza-occupation

[2]
”Volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid zijn sinds maandag 197 Palestijnen om het leven gekomen, onder wie 58 kinderen. Ook zijn er zeker 1235 gewonden gevallen.”
NOSUREN NA TOESPRAAK NETANYAHU OPNIEUW ISRAELISCHE LUCHTAANVALLEN OP GAZA

https://nos.nl/collectie/13864/artikel/2381067-uren-na-toespraak-netanyahu-opnieuw-israelische-luchtaanvallen-op-gaza

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 9 VAN DE VOLGENDE LINK
https://www.astridessed.nl/noten-1-t-m-24-bij-brief-aan-de-tweede-kamer-over-de-israelische-militaire-aanvallen-op-gaza-dd-mei-2021/

HORENDE BIJ
https://www.astridessed.nl/israel-zaait-dood-en-verderf-in-gaza-brief-aan-de-leden-van-de-commissie-buitenlandse-zaken-van-de-tweede-kamer/

[3]
”Huisuitzettingen Vrijdagavond escaleerde opnieuw het geweld tussen Israëlische politie en Palestijnse demonstranten in Jeruzalem, vooral vanwege de dreigende huisuitzettingen van Palestijnse families in Oost-Jeruzalem.”
NRCFRUSTRATIES IN JERUZALEM BEREIKEN GEWELDDADIG KOOKPUNT

https://www.nrc.nl/nieuws/2021/05/08/frustraties-in-jeruzalem-bereiken-gewelddadig-kookpunt-a4042918

ZIE VOOR TEKST ARTIKEL
NOOT 2 VAN DE VOLGENDE LINK
https://www.astridessed.nl/noten-1-t-m-24-bij-brief-aan-de-tweede-kamer-over-de-israelische-militaire-aanvallen-op-gaza-dd-mei-2021/

BEHORENDE BIJ
https://www.astridessed.nl/israel-zaait-dood-en-verderf-in-gaza-brief-aan-de-leden-van-de-commissie-buitenlandse-zaken-van-de-tweede-kamer/

[4]

OVER DE ILLEGALITEIT VAN DE ISRAELISCHE NEDERZETTINGEN,VOLGENS HET INTERNATIONAAL RECHT
HET RODE KRUIS:

”It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory”

ICRC.ORG [INTERNATIONALE RODE KRUIS]

WHAT DOES THE LAW SAY ABOUT THE ESTABLISHMENT OF SETTLEMENTS

05-10-2010 FAQ

When a territory is placed under the authority of a hostile army, the rules of international humanitarian law dealing with occupation apply. Occupation confers certain rights and obligations on the occupying power.

Prohibited actions include forcibly transferring protected persons from the occupied territories to the territory of the occupying power. 
It is unlawful under the Fourth Geneva Convention for an occupying power to transfer parts of its own population into the territory it occupies. This means that international humanitarian law prohibits the establishment of settlements, as these are a form of population transfer into occupied territory. Any measure designed to expand or consolidate settlements is also illegal. Confiscation of land to build or expand settlements is similarly prohibited. 

[5]

BTSELEM.ORG

STATE BACKED SETTLER VIOLENCE

https://www.btselem.org/settler_violence

[6]

BESTORMING AL AQSA MOSKEE

YOUTUBE.COM

ISRAEL VALT AL AQSA MOSKEE BINNEN, AANHOUDENDEONRUST IN JERUZALEM

[7]

‘More than 1,400 Palestinians, mostly civilians, have been killed since Israel began its latest offensive in Gaza on 8 July. ”


AMNESTY INTERNATIONAL

USA: STOP ARMS TRANSFERS TO ISRAEL AMIDGROWING EVIDENCE OF WAR CRIMES IN GAZA

31 JULY 2014

”1391, or 63%, of the 2,202 Palestinians killed by Israeli security forces in Operation “Protective Edge” did not take part in the hostilities. Of these, 526 – a quarter of all Palestinians killed in the operation – were children under eighteen years of age”

BTSELEM.ORG

50 DAYS: MORE THAN 500 CHILDREN: FACTS AND FIGURES ON FATALITIES IN GAZA, 

SUMMER 2014

https://www.btselem.org/press_releases/20160720_fatalities_in_gaza_conflict_2014

”Israël heeft een staakt-het-vuren afgekondigd in de Gaza-strook. Het leger spreekt van een ‘humanitair bestand’ dat op maandag geldt van 7 tot 14 uur.

Het volgt op scherpe wereldwijde kritiek op de Israëlische beschieting van een VN-school in Gaza. De Verenigde Staten reageerden buitengewoon scherp op de tweede raketaanval in een week op een VN-school in de Gaza-strook. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt ‘geschokt’ te zijn door de ‘schandelijke beschieting van de VN-school’.

TIJD.BE

”HUMANITAIR” BESTAND IN GAZA

https://www.tijd.be/nieuws/politiek_economie_internationaal/VS_halen_uit_naar_Israel/9530325.html

HET INTERNATIONALE RODE KRUIS

”We explicitly and loudly condemned the direct shelling of the Al Aqsa hospital on July 21st that killed at least four people”

INTERNATIONAL RED CROSSNO WONDER GAZANS ARE ANGRY.THE RED CROSS CAN’T PROTECT THEM

25 JULI 2014

https://www.icrc.org/en/doc/resources/documents/article/editorial/07-24-gaza-israel-palestine-maio.htm

ZIE VOOR TEKSTEN OOK NOTEN 15,16,17 EN 18 UIT

BEHORENDE BIJ

[8]

””Israel has maintained military rule over some portion of the Palestinian population for all but six months of its 73-year history. It did so over the vast majority of Palestinians inside Israel from 1948 and until 1966. From 1967 until the present, it has militarily ruled over Palestinians in the OPT, excluding East Jerusalem. By contrast, it has since its founding governed all Jewish Israelis, including settlers in the OPT since the beginning of the occupation in 1967, under its more rights-respecting civil law.”

RAPPORT

HUMAN RIGHTS WATCH

A TRESHOLD CROSSEDISRAELI AUTHORITIES AND THE CRIME OF APARTHEID AND PERSECUTION

27 APRIL 2021

https://www.hrw.org/report/2021/04/27/threshold-crossed/israeli-authorities-and-crimes-apartheid-and-persecution

[9]

”A new report published by the Association for Civil Rights in Israel (ACRI) outlines the nature of the legal regime currently operating in the West Bank. Two systems of law are applied in a single territory: one – a civilian legal system for Israeli citizens, and a second – a military court system for Palestinian residents. The result: institutionalized discrimination.”

ACRI [ASSOCIATION FOR CIVIL RIGHTS IN ISRAEL]ONE RULE, TWO LEGAL SYSTEMS: ISRAEL’S REGIME OF LAWSIN THE WEST BANK

24 NOVEMBER 2014

[10]

BTSELEM.ORG

TORTURE AND ABUSE IN INTERROGATION

https://www.btselem.org/torture

EINDE NOTEN

Reacties uitgeschakeld voor Noten 1 t/m 10 bij ”Brief aan supermarkt Vomar over de verkoop van Israelische producten”

Opgeslagen onder Divers

[Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 3): aanloop en achtergronden

AFGHANISTAN (DEEL 3): AANLOOP EN ACHTERGRONDEN

WEBSITE PETER STORM

zaterdag 28 augustus 2021

Tamelijk een longread

Het is verleidelijk om te proberen om de actualiteit in Afghanistan op de voet te volgen. Ik bezwijk voor die verleiding, voor zover ik het nieuws uit het geterroriseerde land tot me blijf nemen. Ik weersta de verleiding, waar het gaat om het vervolg van mijn Afghanistan-reeks. Het wordt tijd om een grote snoekduik te nemen in de recente, maar ook de niet zo heel recente geschiedenis van Afghanistan.

We kunnen heel ver terug als we willen: waar nu Afghanistan ligt, wonen al heel lang mensen. De regio heeft een indrukwekkende geschiedenis. In recente eeuwen was het vooral een gebied aan de rand van diverse strijdende imperia, terrein aan de marges van de regio waar ‘het’ voornamelijk gebeurde. Dat was echter lang niet altijd het geval. De diverse Perzische rijken uit de oudheid omvatten veelal wat nu Afghanistan is, en dan niet als randzone maar deels als kerngebied. De Macedonische veroveraar Alexander de Grote is ook op bezoek geweest in het land. Zijn rijk viel uiteen, en uit een van de opvolgersrijken in de regio waar nu Afghanistan ligt, kwam een Helleense cultuur voort in wat als het Grieks-Bactriche rijk bekend is geworden. Dat was rond de tijd toen het Boeddhisme ingang en wijde verspreiding vond, een Boeddhisme waarvan de door het eerdere bewind van de Taliban in 2000 verwoeste beelden getuigden. In het begin van de Westerse jaartelling domineerde het Kushan-rijk, waarin het Boeddhisme gesponsord werd door de heersers. Iets later, in de eerste eeuwen van de Westerse jaartelling, viel Afghanistan onder een groot voor-Indisch rijk, onder het Maurya-vorstenhuis. In wat in Europa de Middeleeuwen heet, won de Islam terrein in de regio.

In de dertiende eeuw waren er de bloedige veldtochten van Dzjengiz Khan. Een van diens opvolgers, Timoer Lenk, vestigde een rijk in het huidige Afghanistan, met als hoofdstad Herat, dat ‘onder de Timoeriden een van de belangrijkste steden van de wereld zou worden’, zo leren we op het onvolprezen Wikipedia.(1) . Men sprak wel van de Timoeridische renaissance, vergelijkbaar met haar naamgenoot in Italië, om de culturele bloei van het gebied in die tijd tot uitdrukking te brengen.(2) Het is slechts een hele kleine selectie van rijken, dynastieën en culturen die ik noem om te laten zien dat het gebied niet altijd alleen maar grensgebied in de verte was, maar een regio met een hoofdrol. Echte hoofdrolspelers blijven ook in dat overzicht natuurlijk buiten beeld: de mensen die de paleizen moesten bouwen, de mensen die het voedsel moesten verbouwen en maar een fractie van de oogst in eigen magen zagen verdwijnen.

Belangwekkend als meer rechtstreekse achtergrond van de huidige ellende wordt de geschiedenis vanaf de achttiende eeuw. In 1747 veroverde Ahmad Khan, officier in de Perzische legermacht die de baas was destijds, de macht en begon voor zichzelf. Daarmee begon de recente Afghaanse staat vorm aan te nemen. Van die staat dienen we ons geen al te grootse voorstelling te vormen trouwens. Buiten de steden was de macht ervan hoogst beperkt, en de overgrote meerderheid van de bevolking woonde op het platteland.

De sociale verhoudingen in het gebied zou je kunnen typeren als feodaal, en dat zou tot laat in de twintigste eeuw zo blijven.(3) De bazen op het platteland waren de grootgrondbezitters, landeigenaren voor wie de straatarme bevolking moest werken. Die bevolking bestond uit deelpachters, mensen die de grond mochten gebruiken, maar bepaald niet voor niets. Ze verbouwden graan of weidden het vee, en waren verplicht om een flink deel van de opbrengst aan de landeigenaar af te staan. De uitbuiting ging dus niet via loonarbeid, zoals in het moderne kapitalisme. De uitbuiting ging via deze deelpacht. Tussen landheren en deelpachters in stonden de kleine zelfstandige boeren. Ook bepaald niet rijk, maar iets minder beroerd af dan de geknevelde deelpachters. Voor zover er een overheid was waar de plattelandsbevolking iets van merkte, was die – surprise, surprise – op de hand van de landheren.

Centrale economische eenheid was de boerenfamilie, bijeengehouden in uiterst hiërarchisch en patriarchaal verband, met het familiehoofd als de baas met verregaande zeggenschap overde anderen, veel sterker over vrouwen en dochters dan op mannelijke familieleden. Vrouwen waren nog net geen bezit, maar het scheelde weinig. De hele zaak werd ideologisch gerechtvaardigd met de godsdienst, en dat was in deze tijd ook al de islam. Een patriarchaal wereldbeeld hield alles op zijn plek. Het is overigens sterk de vraag of dit zich zo scherp aftekende en zo rigide was als in de twintigste eeuw. De traditionele islam van Afghanistan was doortrokken van mystieke elementen van Soefi-achtergrond, en dat is geen recept voor al te starre orthodoxie. Gaandeweg zou dat veranderen.

Je had dus – waar eigenlijk niet – de klassenverhoudingen, de tegenstelling tussen arm en rijk, vormgegeven langs feodale lijnen. Daarnaast en ermee verweven was het patriarchale en vrouwenonderdrukkende familieverband. Hoe zat het met dat derde thema waar in recenter tijd zo veel om te doen is, de etnische samenstelling? Welnu, aan diversiteit geen gebrek op dat punt. Wat wil je, met die opeenvolging van rijken, culturen en dergelijke waarvan ik iets heb geschetst? Het was niet de scheidslijn die het later zou worden, maar het speelde wel mee. De bevolking bestond en bestaat uit Pashtuns, de grootste minderheid, vooral in het zuiden en oosten; uit Tadzjieken en Oezbeken, vooral in het noorden; uit Hazara’s in het westen van het land, en uit nog tal van andere kleinere groepen. Pashtuns domineerden vaak: de koningen vanaf 1747 waren van Pashtun-herkomst, latere politieke leiders veelal ook, en dat bleef zo toen een Communistische partij het land in 1978 overnam maar zich zonder Russisch leger niet wisten te handhaven. De huidige Taliban zijn ook een Pashtun-beweging.

Heersers uit niet-Pashtun-kringen zijn uitzonderingen. En ja, onder Pashtuns en anderen was er een neiging op Afghanistan op te vatten als land van de Pashtuns. Maar je kunt niet zeggen dat niet-Pashtuns per definitie onder de heerschappij van ‘de Pashtuns’ vielen. Oezbeken en Tadzjieken waren geen ‘onderdrukte naties’ die zuchtten onder een ‘Pashtun-juk’. En natuurlijk waren ook de meeste Pashtuns gewoon straatarm en onderworpen, destijds en nog steeds. Wat wel relevant was, is de godsdienst: de islam. Ja, vrijwel alle Afghanen waren dus moslims. Maar waar de grote meerderheid een Soennitische islam aanhing, waren de Hazara’s Sjiiten.

Er waren natuurlijk ook nog de steden. Daar woonden ambachtslieden en handelaars, plus de bestuurders van het land, de koning of emir en diens entourage. Van industrialisatie was pas in de twintigste eeuw sprake, en ook toen kreeg die bepaald geen vleugels. Verstedelijking kwam er wel, maar eigenlijk kreeg ook dat pas vaart in de afgelopen decennia. En mensen werden in die latere tijd eerder naar de stad gedreven door de uitzichtloosheid en de oorlogen op het platteland dan door de aantrekkingskracht die de steden op zichzelf hadden. Kaboel werd een miljoenenstad, vooral omdat en in zoverre het platteland alsmaar onleefbaarder werd vanwege terreur en afpersing, luchtaanvallen en beschietingen. Maar wel lopen nogal op de zaken vooruit, we gaan terug naar de achttiende eeuw, en snel door naar de negentiende.

Aanvankelijk had de zich vormende Afghaanse staat ook greep op flinke delen van wat nu Pakistan is, met name in de Punjab. Die raakte Afghanistan gaandeweg kwijt, waarmee een gebied met flinke landbouw- en dus belastingopbrengsten wegviel. De ambitie om die terug te winnen was een van de thema’s van de politiek van de Afghaanse monarchie. In de negentiende eeuw droeg dat bij aan spanning met een van de grote mogendheden: Groot-Brittannië dat in het voor-Indisch schiereiland – de regio die nu India en Pakistan omvat – zich als koloniale machthebber had gevestigd. Tegelijk was er een ander koloniaal rijk in opkomst, aan de noordgrens van Afghanistan: Rusland. Het Britse en het Russische rijk waren rivalen. Ze zochten allebei invloed in Centraal- en Zuid-Azië. De strijd om invloed tussen deze mogendheden in de regio kwam bekend te staan als The Great Game. Ze wilden dan ook allebei invloed in Afghanistan, dat in een soort vuurlinie kwam te liggen. De angst dat Afghanistan, met Perzische hulp, haar eerder kwijtgeraakte territoria terug wil, plus de angst dat Afghanistan onder Russische invloed zou komen, dreef de Britse heersers tot oorlog in Afghanistan. Dat werd een koloniale afgang. Britse soldaten bezetten steden en versloegen Afghanen. Maar toen een Brits leger een vrije doortocht had bedongen van Kaboel naar Jalalabad, bleken heel veel gewapende Afghanen daar anders over te denken. Van een leger van ruim 16.000 mensen – soldaten en ondersteunend personeel – kwam volgens overlevering slechts een enkeling, de daardoor in de geschiedenisboeken belande Dr. Bryant – levend en op vrije voeten in Jalalabad aan. Helemaal kloppen deed dat niet, maar het Britse debacle was onmiskenbaar. De Eerste Anglo-Afghaanse oorlog (1839-1842) was daarmee nog niet voorbij, maar van een doorslaand koloniaal succes was hoe dan ook geen sprake.(4)

Je zou misschien denken: die Britse koloniale machthebbers hadden hun lesje geleerd en doe geen moeite verder. Nee dus, koloniale heersers zijn hardleers… In 1878 begon een tweede Anglo-Afghaanse oorlog. Die duurde tot 1880, en kende dezelfde dynamiek als de eerste. Nu bereikte het Britse rijk iets meer: Afghanistan werd een Brits protectoraat. In de binnenlandse verhoudingen veranderde vrij weinig, het Britse gezag was daar hooguit indirect merkbaar. Maar haar onafhankelijkheid was de Afghaanse staat wel kwijt. De binnenlandse macht kwam in handen van emir Abdul Rahman. Die verwierf zich een bijnaam: de ijzeren emir. Een keihard binnenlands bestuur was van die bijnaam de achtergrond, een bestuur dat tegelijk wel hele bescheiden moderniseringen doorvoerde, van het leger en het bestuur. Ook daarvan zal de overgrote meerderheid van de bevolking weinig hebben gemerkt, of het moest zijn dat ordehandhavers iets modernere wapens inzetten tegen opstandige mensen.

Belangrijke gebeurtenis uit deze periode werd het vaststellen van een grens tussen Brits-Indië en Afghanistan. Dat gebeurde in 1893 door een zekere Mortimer Durand, en de grens ging dus de Durand-lijn heten. Relevant voor het vervolg was dat Pashtuns aan beide kanten van die Durand-lijn woonden. Pashtuns vormden dus grootste bevolkingsgroep van Afghanistan, maar er waren ook hele veel Pashtuns die in Brits-Indië, en na het vertrek van het Britse gezag dus in Pakistan, woonden. Dat had consequenties. Die waren er trouwens al eerder, want bij het afbakenen van de grens kwamen Pashtuns in verzet. Dat mondde een jaar of vier uit in opstand, neergeslagen door 60.000 Britse soldaten.(5) Dat Britse koloniale gezag stelde helaas toch wel wat voor, maar de waardering ervoor zal er logischerwijs niet groter op zijn geworden.

Opvallend was bij herhaling waarvoor die strijdlustige Afghanen vochten in die Anglo-Afghaanse oorlogen. Niet voor ‘de natie’ of zoiets. Het vaandel van de strijd was de islam. De strijd tegen vreemde overheersing vond plaats in de vorm van een heilige oorlog tegen de ongelovigen. Op deze wijze werden de koloniale indringers het land uit getrapt. Maar op deze wijze verstevigden de landheren en de geestelijke leiders, de moellahs, tegelijk hun ideologische greep op de arme bevolking die veel van de bloedige strijd mocht uitvechten. We zien dat in latere oorlogen en conflicten keer op keer terugkomen. Wat we hier zien is niet zomaar een stokoude islamitische traditie tegen moderne indringers. We zien een traditie die precies in de strijd tegen die indringers haar vorm en haar scherpte kreeg. Uit een traditionalisme vol tegenstrijdigheden zou gaandeweg een scherp orthodox fundamentalisme worden gebrouwen.

IJzeren emir Abdul Rahman had een zoon die tot 1919 regeerde. Na diens gewelddadige dood was het de beurt aan een andere zoon van die emir, Amanoellah. Die brak met de Britse invloed, er kwam een Derde Anglo-Afghaanse oorlog in 1919, maar het Britse gezag hield het snel voor gezien. Afghanistan was vanaf dat jaar een onafhankelijke staat. De diplomatieke koers werd pro-Russisch – een Rusland waar na de revolutie van 1917 de Bolsjevieken aan de macht waren gekomen. Amanoellah voerde hervormingen door in de richting van een moderne, seculiere staat, ook met meer rechten voor vrouwen. Ataturk, grondlegger van het moderne seculiere Turkije, was een soort rolmodel. Wel liet emir Amanoellah zich in 1926, ietsje minder modern, tot koning uitroepen. Zijn hervormingen riepen hetzelfde soort weerstand op als de koloniale Britse indringers: traditionalistisch en godsdienstig verwoord verzet maakte dat het hervormingsprogramma al snel van scherpe kanten werd ontdaan en zelfs deels teruggedraaid. De dynamiek die Britse indringers had helpen verdrijven, keerde zich nu ook tegen binnenlandse moderniseerders. In 1927 volgde een nieuwe hervormingsronde, met zelfs algemeen kiesrecht en dienstplicht in de aanbieding. Nu volgde er opstand vanuit de traditionele kant, en Amanoellah ruimde het veld. De macht kwam voor de verandering in handen van een Tadzjiek, van de hervormingen bleef amper iets over. Van de macht van de nieuwe machthebber evenmin, want al in 1929 maakte Pashtun-verzet er een einde aan.

Nadir Shah werd koning, maar ook niet erg lang want hij werd in 1933 omgebracht en gevolgd door zoonlief Zamir Shah. Die bleef koning tot in 1973. Familieleden van de koning bekleedden de belangrijkste posities in de staat. In de hoofdstad Kaboel was sprake van een politiek leven in de moderne zin van het woord, met soms zelfs verkiezingen en dergelijke. Ook bleven er op bescheiden schaal hervormingen plaats vinden, richting een iets moderner bestuur, ene infrastructuur en dergelijke. Op het platteland heersten echter als vanouds de landheren over de pachters, geassisteerd door de moellahs die een passende van gezagsgetrouwheid, onderworpenheid en familie-eer predikten die paste bij de verhoudingen zoals die landheren het graag zagen.

Afghanistan bleef buiten de Tweede Wereldoorlog, maar niet buiten de Koude Oorlog tussen de Sovjet-Unie en de VS die daarop volgde. Het land hoorde bij gene van beide machtsblokken en ontving steun uit beide kampen, al won de Sovjet-Unie het met straatlengten afstand. Maar van Russische overheersing was vooralsnog geen sprake. In 1953 werd een neef van de koning, Mohammed Daoed, de premier van het land en feitelijk de sterke man. Hij moderniseerde op de inmiddels bekende manier, maar omdat de economische hulp binnenstroomde was daar nu ook meer geld voor beschikbaar. Dat ging in wat elke moderne machthebber beoogt: een stevig militair apparaat, flink wat ambtenaren in de overheid, en een snelgroeiend onderwijsstelsel. In de steden veranderden er nu echt dingen, als je door Kaboel liep, liep je in een vrij open, Westers aan doende stad. Noot voor degenen die pas tijdens de macht van de PVDP, de Communistische partij, vanaf 1978 een meer open en ook vrouwvriendelijker sfeer in de steden weten waar te nemen: nee dus. Dat gebeurde ook al onder de autoritaire moderniseringen in de tijd van Daoed. Vooral met Russisch geld, die moderniseringen, dat dan weer wel. En nog steeds deed het platteland niet bepaald mee. We zagen trouwens al dat in de jaren twintig serieuze stappen in deze richting werden geprobeerd.

Daoed zocht vrij nauwe samenwerking met de Sovjet-Unie. Tegelijk vocht Afghanistan onder zijn leiding een conflict uit met buurland Pakistan. We weten inmiddels dat veel heersers van Afghanistan Pashtuns zijn, ook de vorst en ook neef Daoed. We weten ook dat het gebied waar Pashtuns woonden, doorsneden werd door de Durand-lijn die Afghaanse en Pakistaanse Pashtuns van elkaar scheidde. In Afghaanse Pashtun-kringen cirkuleerde dan ook het concept Pashtunistan, het idee dat de Pakistaanse Pashtun-gebieden bij Afghanistan hoorden. Dat streefde Daoed dan ook na, en dat leidde soms tot gewapende Afghaanse acties in Pakistan. Dat laatste land was pro-Westers, een loyaal Amerikaans bondgenoot, wat weer te kaken had met de rivaliteit met buurland India dat op vrij goede voet met de Sovjet-Unie stond. Een pro-Amerikaans Pakistan, een pro-Russisch Afghanistan, en een potentieel gewapend conflict over door Pashtuns bewoond gebied. Dat was de situatie in de jaren vijftig van de twintigste eeuw. Voluit oorlog werd het niet. Van belang voor wat volgt was het wel. De rol van Pakistan in latere conflicten binnen Afghanistan vinden in dit conflict een soort voorbode en aanloop.

Belangrijk was bovendien dat er ook toen al fundamentalistische groepen actief waren in Afghanistan. Waar vluchtten leden van die groepen heen als de repressie – door een regime dat aan het moderniseren was en enigszins pro-Russisch bovendien – toesloeg? Inderdaad. Naar Pakistan. Dat speelde vooral later in de jaren 1970. Maar al eerder was er spanning.. ‘Pakistan was al sinds de jaren 1950 islamistische groeperingen zoals de Jamaat-e-Islami aan het gebruiken om Afghaanse zaken te beïnvloeden. In die tijd had Pakistan legitieme zorgen: Afghanistan wees Pakistans legitimiteit en postkoloniale grenzen af, koesterde Pashtun-nationalisme en voerde zelfs invasies uit in Baloechistan en diverse Tribale Gebieden’, lezen we in een informatief artikel van het mainstream magazine Foreign Policy.(6) Dat Pshtun-nationalisme slaat op het concept ‘Pashtunistan’. De poskoloniale grens is natuurlijk die eerder besproken Durand-lijn. De rol van Pakistan, veel later, als uitvalsbasis voor gewapende fundamentalisten tegen het Communistische bewind en de latere bezetting van Afghanistan door de Sovjet-Unie, hier in deze conflictstof een aanloop en achtergrond.

Tot oorlog met Pakistan kwam het destijds niet. In 1963 moest Daoed het veld ruimen en was het tijdelijk gedaan met de pro-Russische koers. In de steden was intussen spreke van beginnetjes van partijpolitiek leven. Dat bracht vooral studenten in beweging. Die waren er in steeds grotere aantallen, en een aanzienlijk deel van hen had relatief arme ouders en kwam van het platteland. Onder hen was een sterk bewustzijn van de noodzaak tot drastische hervormingen en moderniseringen. Voor een deel van hen werd de Sovjet-Unie het lichtend voorbeeld. Uit discussiekringen van zulke studenten en intellectuelen kwam in 1965 de Democratische Volkspartij van Afghanistan, DVPA, feitelijk een Communistische Partij, al heette het niet zo.

De partij oriënteerde zich op de Sovjet-Unie, maar veel van haar leden stonden vooral ook positief tegenover de hervormingen van kort daarvoor afgezette premier Daoed en hoopten op een doortastender versie van diens programma. Men streefde, zo luidde de partijdoctrine, naar democratische veranderingen. Daarmee werd niet zozeer een stelsel van zeggenschap van de bevolking, bijvoorbeeld via vrije verkiezingen en bijbehorende vrijheden bedoeld, maar een programma van hervormingen die ten gunste van de bevolking kwamen, of geacht werden te komen. Wat die bevolking daar zelf van vond, werd aanzienlijk minder belangrijk gevonden. De visie omvatte bijvoorbeeld landhervormingen, onderwijs voor vrouwen net zo goed als voor mannen, een doorbreking van de verstikkende patriarchale en traditionele verhoudingen. Nobele idealen! Maar de strategie om ze door te voeren was top-down: een elite van verlichte mensen moest het bestuur overnemen en de nobele idealen gaan doorvoeren. Daar kwam de politiek van de DVPA op neer.

De zaak werd nog aanzienlijk lastiger doordat de klasse waar communistische partijen graag hun achterban vinden – een industriële arbeidersklasse – zo goed als ontbrak. Naar de arme boeren dan, naar het voorbeeld van Mao Zedong in China? Dat zou niet wezenlijk minder autoritair zijn uitgepakt, want boeren waren bij Mao weliswaar de bewapende achterban, maar niet de beoogde nieuwe machthebbers. Maar er zou dan wel een bredere basis van strijd zijn geweest, een bredere basis ook van een eventueel nieuw regime. Gezien de intense greep die landheren en moellahs op het platteland hadden, maar ook gezien het ongeduld van radicale studenten en hun diepe minachting voor het plattelandsleven waarvoor ze juist richting stad en universiteit waren gevlucht, trok die optie echter weinigen aan.

Er werden weliswaar Maoïsten actief in Afghanistan. Maar de dominante kracht ter linkerzijde was toch de DVPA. En die DVPA concentreerde zich op studenten en aanverwante delen van de middenklasse, al domineerde ze ook het beetje arbeidersbeweging dat er ontstond. De DVPA richtte zich op een piepkleine, stedelijke minderheid dus. Zo vormde zich in Afghanistan een door en door stedelijk, door en door elitair, door en door autoritair soort van links, dat tegenover een overwegend aartsconservatief platteland kwam te staan in een bittere confrontatie. Het gevolg was intens tragisch. Hoe tragisch? Dat is stof voor een volgend artikel.

Noten:

1 ‘Geschiedenis van Afghanistan’, Wikipedia, gecheckt 27 augustus 2021, https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Afghanistan

2 ‘History of Afghanistan’, Wikipedia, gecheckt 27 augustus 2021, https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Afghanistan

3 Voor de schets over de sociale verhoudingen op het Afghaanse platteland baseer ik me onder meer op Jonathan Neale, ‘The Afghan Tragedy’, International Socialism, tweede serie nr 12. voorjaar 1981, te vinden via https://www.marxists.org/history/etol/newspape/isj2/1981/isj2-012/neale.htm

4 Zie de schilderachtige schets die Friedrich Engels in 1857 schreef in ‘Afghanistan’, verschenen in The New American Cyclopaedia in 1858. Gevonden via http://www.marxist.com/afghanistan-engels-1857.htm, en voor een moderene kijk op de gang van zaken: ‘Secons Anglo-Afghan War’, Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Second_Anglo-Afghan_War (gecheckt 28 augustus 2021)

5 Suchitra Vijayan, ‘Drawing a line in Afghanistan’, Red Pepper, 5 augustus 2021, https://www.redpepper.org.uk/drawing-a-line-in-afghanistan/

6 C. Christine Fair, ‘Pakistan and the United States Hav Betrayed the Afghan People’, Foreign Policy, 16 augustus 2021, https://foreignpolicy.com/2021/08/16/pakistan-united-states-afghanistan-taliban/

Peter Storm

Reacties uitgeschakeld voor [Artikel Peter Storm]/Afghanistan (deel 3): aanloop en achtergronden

Opgeslagen onder Divers

Russische Roulette, Again!/Persconferentie 13 augustus/Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Zeven

Coronavirus, Corona, Virus, Pandemie, Infectie

COVID 19…..
https://covid19.who.int/

CORONAVIRUS, ENGEL DES DOODS

CORONAVIRUS, ENGEL DES DOODS

RUSSISCHE ROULETTE, AGAIN/RUTTE, GEVAARLIJKE GEK, DEEL ZEVEN

Gevaarlijke Gek, Neerlands premier Rutte.Het is niet de eerste keer, dat ik hem heb aangeklaagd voor zijnonverantwoordelijke Coronabeleid [1], en ik vrees ook niet de laatste keer.De keren, dat ik bezwaar heb gemaakt en hem heb aangeklaagd, zijn te lezen onder noot 1 [hierboven] en noot 2.
Idiotie wordt op idiotie gestapeld.Want wie herinnert zich nog de Persconferentie van 18 juni, 2021? [3]Toen was hij ”op weg naar een Mooie Zomer” [4]Dat leek mij al dubieus.And Guess What?Ondergetekende kreeg gelijk! [helaas]
Want een Mooie Zomer, Corona Way, werd het bepaald niet en datte weten aan de oerdomme [excusez let mots] beslissingen vanhet Duo Rutte de Jonge!Ik noemde er een paar in mijn stuk over de 18 juni persconferentie [5]Zo besloten Gevaarlijke Gek en zijn sidecick Hugo de Jonge, ministervan Volksgezondheid, discotheken en nachtclubs weer open te stellenmet ”toegangsbewijzen” [6]Nog afgezien van het feit, dat er, zo bleek uit de praktijk, veel misgingmet die zogenaamde ”toegangsbewijzen”'[7], sowieso was dat onverantwoord!Want zelf gaf Rutte al aan, dat bij uitgaansgelegenheden als nachtclubs en discotheken geen anderhalve meter te handhaven is. [8]Natuurlijk niet!
Uit der aard des amusements zijn dit drukke gelegenheden.Ideaal dus voor de verspreiding van Corona.Dansen, zweten, intiem samenzijn……
Nu had Rutte het ook over de veiligheid, die ”volledig gevaccineerd zijn”gaf bij het uitgangsleven [9] en dat leek dus veiligMooi niet!Het RIVM merkte daarover namelijk op:Vaccinatie beschermt tegen ziekte door het coronavirus. We weten nog niet of iemand die gevaccineerd nog anderen kan besmetten. Daarom nemen we het zekere voor het onzekere: voor gevaccineerde mensen gelden voorlopig dezelfde algemene coronaregels als voor mensen die niet gevaccineerd zijn.” [10]
Dat was op het moment, dat het kabinet de Coronamaatregelen nam,dd juni 2021 [11]Inmiddels [23 augustus 2021, waarop ondergetekende dit schreef, nietnoodzakelijkerwijs het moment van publicatie van dit stuk] stelt het RIVM ””Als je gevaccineerd bent kun je nog steeds besmet raken met het coronavirus. De vaccinatie beschermt tegen ziek worden door het coronavirus. Er zijn inmiddels enkele studies verschenen die laten zien dat vaccinatie ook de overdracht van het virus van de ene persoon op de andere vermindert. Het aantal studies is beperkt en bewijs veelal indirect, maar de uitkomsten wijzen steeds in dezelfde richting: De Gezondheidsraad heeft hier op 20 mei 2021 een document over gepubliceerd” [12]Ook dat klinkt bepaald nog niet trefzeker!
EN ZIEDAAR!WAT GEBEURT ER?
De besmettingscijfers in het uitgaansleven namen zo onrustbarend toe,dat het kabinet moest inbinden en het uitgaansleven weer aan banden moest leggen…..[13]

O WAT EEN FEEST!DANSEN MET JANSSEN
Maar er kwam nog een schandelijk na Treurspel, met de affaire”Dansen met Janssen”:
Want Grapjas en Dansfanaat minister de Jonge [Volksgezondheid]achtte het ”verantwoord” om al na een dag een QR Code [Sein Veilig]te verstrekken, waarmee jongeren, die met het Janssen vaccin warengevaccineerd, vrolijk weer de discotheek in konden.Dan was testen niet meer nodig en kon de anderhalve meter maatregelworden losgelaten.Maar dat Janssen vaccin werkt pas optimaal na vier weken! [14]Trots sprak deze Onverantwoordelijke Gek over”Dansen met Janssen!” [15]
MET ALS GEVOLG!Jongeren gingen ”dansen met Janssen” en raakten besmet! [16]RUTTE, DE JONGE, BEDANKT!
Toegegeven, Rutte ging door het stof, bood excuses aan, refereerdeaan ”inschattingsfout” [17]Maar daarmee draai je de aangerichte Ellende niet terug!En wat hij of andere kabinetsleden ook zeggen:Hij als minister president en hier ook de minister van Volksgezondheid,zijn en blijven verantwoordelijk voor de ernstige, gemaakte fouten!
Als ik die jongeren was, zou ik eventueel Coronaletsel mooi verhalenop de Nederlandse Staat.Volgens juristen maken ze een goede kans! [18]
BELEDIGD
En dan beledigd lopen doen als een Kamerlid, hier Sylvana Simonsvan politieke partij Bij1, de minister president en co terecht aanspreektop falend beleid! [19]

PERSCONFERENTIE VRIJDAG 13 AUGUSTUSLOSLATEN ANDERHALVE METER?IS DE GEKTE IN ‘S MANS BOL GESLAGEN
En dan nu waar dit stuk om begonnen isDie Persconferentie, die d….mnd PersconferentieEn dan ook nog eens op Vrijdag de DertiendeHeerlijke timing van Rutte, Gevaarlijke Gek……
Maar nu alle Gekheid op een StokjeZie onder noot 20 de Tekst van de Persconferentie, zodat uzelf kunt oordelen en huiveren:En onder noot 21, voor gemak van de lezer, de vereenvoudigde versie.
EN WAT LEZEN WE?[In de vereenvoudigde versie]”

1,5 meter afstand stopt op 20 september

Het kabinet is van plan om vanaf 20 september te stoppen met de 1,5 meter afstand. 
Hiermee stoppen ook de meeste andere maatregelen. 
Discotheken blijven dan nog wel gesloten. 
Dit kan als het aantal mensen met corona in het ziekenhuis laag blijft. 

En als het aantal besmettingen met corona laag blijft. 
En als voldoende mensen zich laten prikken. ” [22]

[Officiele versie]

”En dan hopen we per maandag 20 september de volgende stap te kunnen zetten en de anderhalve meter in de hele samenleving los te kunnen laten. Daarmee zouden dan ook de andere beperkingen vervallen, zoals de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en het thuiswerkadvies.” [23]

IS DAT DOORGEDRONGEN?

MOOI!

Hoe is het mogelijk, dat een verantwoordelijke minister-president, wetend [of liever gezegd, niet wetend], wat voor valkuilen zich  nog kunnen aandienen, hoeveel

mogelijk besmettelijke en/of gevaarlijke nieuwe virusvarianten nog Nederland kunnen binnendringen, wetend, hoe besmettelijk de huidige, dominerende

Deltavariant is [24], NIET wetende het effect van van

vakantie terugkerende mensen is [dat meestal een

paar weken op zich laat wachten], hoe is het

mogelijk, dat een dergelijke minister-president nu

al praat over het loslaten van de anderhalve meter?

Natuurlijk, Rutte houdt een Slag om de Arm [25], dat weet ik ook wel, maar nu reeds suggereren, dat per

20 september [dat is niet meer zo veraf] de anderhalve

meter kan worden losgelaten, is hoogst onverantwoordelijk.

Niet alleen vanuit gezondheidsoogpunt, ook geeft het een verkeerd signaal aan de samenleving, aan lieden,

die toch al los met de maatregelen omgaan! [26]

AND MAKE NO MISTAKE!

Ook als je WEL bent gevaccineerd, kun je nog steeds

ziek worden!

Ik citeer wat ik al eerder in dit artikel gedaan heb:

””Als je gevaccineerd bent kun je nog steeds besmet raken met het coronavirus. De vaccinatie beschermt tegen ziek worden door het coronavirus. Er zijn inmiddels enkele studies verschenen die laten zien dat vaccinatie ook de overdracht van het virus van de ene persoon op de andere vermindert. Het aantal studies is beperkt en bewijs veelal indirect, maar de uitkomsten wijzen steeds in dezelfde richting: De Gezondheidsraad heeft hier op 20 mei 2021 een document over gepubliceerd” [27]

Het Gevaar is dus zeker nog niet geweken!

Er is meer te laken uit deze Persconferentie, bijvoorbeeld

het loslaten van de 1.5 meter bij het MBO en Hoger Onderwijs,

tegen het advies van het OMT in [28]

Maar het meest verontrustende vind ik toch wel het gemak, waarmee

het kabinet spreekt over het loslaten van die anderhalve meter!

TEKENEN?

En de tekenen, dat het wellicht de fout in kan gaan, zijn er weer!

Gisteren las ik, dat er alweer meer positieve tests zijn, dat het R Getal

nu voor het eerst sinds 10 juli, weer boven de 1 is [1.01] [29]

EN IN EEN DERGELIJKE WANKELE EN ONZEKERE SITUATIE PRAAT RUTTE, GEVAARLIJKE GEK, AL OVER HET LOSLATEN VAN DE ANDERHALVE METER?

Sylvana Simons heeft gelijk!

Dit idiote Beleid heeft de volksgezondheid al ernstig geschaad. [30]

Daarom roep ik iedereen op, alert te blijven, zijn/haar eigen plan

te trekken en de zo noodzakelijke voorzorgsmaatregelen

tegen deze gevaarlijke pandemie NIET te snel los te laten.

Luister niet naar de optimistische praatjes van Rutte en co, maar

gebruik uw eigen verstand.

VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN!

Dat heeft deze Pandemie wel aangetoond!

ASTRID ESSED

NOTEN

NOTEN 1 T/M 12

NOTEN 13 EN 14

NOTEN 15 T/M 19

NOTEN 20 EN 21

NOTEN 22 T/M 30

Reacties uitgeschakeld voor Russische Roulette, Again!/Persconferentie 13 augustus/Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Zeven

Opgeslagen onder Divers

Noten 22 t/m 30/Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Zeven

[22]

1,5 meter afstand stopt op 20 september

Het kabinet is van plan om vanaf 20 september te stoppen met de 1,5 meter afstand. 
Hiermee stoppen ook de meeste andere maatregelen. 
Discotheken blijven dan nog wel gesloten. 
Dit kan als het aantal mensen met corona in het ziekenhuis laag blijft. 

En als het aantal besmettingen met corona laag blijft. 
En als voldoende mensen zich laten prikken. ”RIJKSOVERHEIDPERSCONFERENTIE CORONAVIRUS 13 AUGUSTUS 2021 INEENVOUDIGE TAAL

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/vraag-en-antwoord/persconferentie-13-augustus-2021-in-eenvoudige-taal

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 21

[23]
”En dan hopen we per maandag 20 september de volgende stap te kunnen zetten en de anderhalve meter in de hele samenleving los te kunnen laten. Daarmee zouden dan ook de andere beperkingen vervallen, zoals de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en het thuiswerkadvies.”

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (13 AUGUSTUS 2021)13-08-2021
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/documenten/mediateksten/2021/08/13/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-13-augustus-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 20

[24]

Delta-/kappavariant B.1.617 (Indiase variant)

In december 2020 werd in India voor het eerst variant B.1.617 vastgesteld. Er zijn drie verschillende typen van deze variant: de kappavariant B1.617.1,  de deltavariant B1.617.2 en B.1.617.3. De deltavariant (B.1.617.2) is aan een opmars bezig en zal naar verwachting in de loop van de zomer van 2021 de alfavariant (Britse variant) verdrongen hebben als dominante virusvariant in Nederland. Dit beeld zien we ook in de ons omringende landen.  De deltavariant lijkt besmettelijker te zijn dan de alfavariant. Bescherming na (volledige) vaccinatie lijkt wel goed te zijn, ook tegen de deltavariant. Of de deltavariant niet alleen besmettelijker is, maar ook ziekmakender wordt verder onderzocht.”

RIVM

VARIANTEN VAN HET CORONAVIRUS SARS-COV-2

https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/virus/varianten

Dr Maria Van Kerkhove

So, the Delta variant is a variant of concern that WHO is tracking and monitoring around the world. It’s a variant of concern because we know it has increased transmissibility. This has been demonstrated by several countries. And we know that where the Delta variant is identified, it really rapidly takes off and spreads between people more efficiently than even the Alpha variant that was first detected around December, January 2021. As of today, the Delta variant has been reported in 96 countries and we expect that the Delta variant will continue to spread”

WHO

[WORLD HEALTH ORGANIZATION]

What do we know about the Delta variant so far? How can we assess our risk? What strategies should we apply to protect ourselves whether we are in a low vaccination or high vaccination setting? WHO’s Dr Maria Van Kerkhove explains in Science in 5.’

TRANSCRIPT

https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/media-resources/science-in-5/episode-45—delta-variant?gclid=Cj0KCQjwsZKJBhC0ARIsAJ96n3UORmfsiCFPzyVnSiyoHERP5lbgUjCFXOIl6qttx-x-nxYiB5Iu_jkaAvPYEALw_wcB

Transcript

Vismita Gupta-Smith

Hello and welcome to Science in 5. I’m Vismita Gupta-Smith and we’re talking about the Delta variant today. Our expert today is Dr. Maria Van Kerkhove. Maria, welcome. My first question to you is explain to us, please, what we know now in July 2021 about the Delta variant.

Dr Maria Van Kerkhove

So, the Delta variant is a variant of concern that WHO is tracking and monitoring around the world. It’s a variant of concern because we know it has increased transmissibility. This has been demonstrated by several countries. And we know that where the Delta variant is identified, it really rapidly takes off and spreads between people more efficiently than even the Alpha variant that was first detected around December, January 2021. As of today, the Delta variant has been reported in 96 countries and we expect that the Delta variant will continue to spread. There are a number of factors that are contributing to increased transmission around the world. The first are these variants of concern, including the Delta variant. The second factor is that we have increased social mixing and increased social mobility, which increases the number of contacts that individuals have. The third factor is the relaxation or the inappropriate use of public health and social measures. Proven public health and social measures that we know prevent infections, reduce the spread of somebody who is infected with the virus to others and save lives. And the fourth factor is the uneven and inequitable distribution of vaccines.

The world remains largely susceptible to infection, including any variants of concern, including the Delta variant.

Vismita Gupta-Smith

So Maria, different countries of the world are in different stages of this pandemic. How can we assess our risk wherever we live to protect ourselves from the Delta variant?

Dr Maria Van Kerkhove

So, this is a very important question. Knowing your risk helps you to take the measures to lower your risk every single day. There are many things that you can do yourself that can keep yourself protected and keep your loved ones protected against this virus, including the Delta variant. This includes making sure you have clean hands and wearing a mask, making sure that mask covers your nose and your mouth and that you have clean hands when you put on your mask and you take off your mask. It involves avoiding crowded spaces, keeping your distance from others, making sure that if you are indoors, you are in a room that has good ventilation. And in many respects that’s as simple as opening a window or two windows so that you have good airflow. Taking all of those measures will reduce the possibility of exposure to the virus and reduce the possibility of you getting infected. In addition, when it’s your turn, get vaccinated. We know that the vaccines are incredibly effective of preventing severe disease and death. And so, when it is your turn make sure that you take that opportunity and you get vaccinated and you get the full doses. If you are required to get two doses, make sure you go back for that second dose so that you could be fully protected against severe disease and death.

Vismita Gupta-Smith

Maria, do our risks change? And also, should we change our tactics and protective measures depending on what situations we find ourselves in? For instance, we could be in a country or a city which has high vaccination, or we could be in a setting where there is low vaccination.

Dr Maria Van Kerkhove

Too many people around the world are not yet vaccinated or have not yet received the full vaccination course. And so, people remain susceptible to infection and they may remain susceptible to severe disease and death. This is why we continue to recommend to take a comprehensive approach using all of the tools that we have at our disposal to prevent ourselves from getting infected in the first place. And if we are infected, to pass the virus to others. At the present time, we recommend to continue to adhere, to reinforce adherence to all of the measures that we have, all of the tools that we have at our disposal. Follow the local guidance that’s issued in your area and make sure that you take control over what you do every day and reduce your opportunities for getting infected. So remember, this is a dynamic situation and we’re learning more every day about these variants of concern. So for the time being, do everything that you can to keep yourself safe and keep up with the latest information.

[25]

”En dan hopen we per maandag 20 september de volgende stap te kunnen zetten en de anderhalve meter in de hele samenleving los te kunnen laten. Daarmee zouden dan ook de andere beperkingen vervallen, zoals de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en het thuiswerkadvies.Ik zeg ‘hopen’, want we zullen daar uiterlijk half september een nieuw advies over vragen aan het OMT. Zodat we de ontwikkelingen en de cijfers van dat moment, en ook de eerste effecten van het loslaten van de anderhalve meter in het mbo en hoger onderwijs mee kunnen nemen.
En dan nemen we dat besluit op vrijdag 17 september. Dus met potlood: maandag 20 september, geen zekerheid.”

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (13 AUGUSTUS 2021)13-08-2021
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/documenten/mediateksten/2021/08/13/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-13-augustus-2021

ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 20

[26]

.Ik noem als voorbeeld ”strand en parkgekkies” [de drukte op stranden en in parken, illegale feesten, steeds minder mensen, die zich aan de 1,5 meter hielden [9], niet zelden gebrek aan handhaving  of onduidelijkheid daarin [10], kortom, voorwaarden om het aantal besmettingen snel te laten stijgen”

ZIE

PERSMOMENT RUTTE, IS RUTTE EEN GEVAARLIJKE GEK?

ASTRID ESSED

28 OCTOBER 2020

https://www.astridessed.nl/persmoment-rutte-is-rutte-een-gevaarlijke-gek/[27]

Als je gevaccineerd bent kun je nog steeds besmet raken met het coronavirus. De vaccinatie beschermt tegen ziek worden door het coronavirus. Er zijn inmiddels enkele studies verschenen die laten zien dat vaccinatie ook de overdracht van het virus van de ene persoon op de andere vermindert. Het aantal studies is beperkt en bewijs veelal indirect, maar de uitkomsten wijzen steeds in dezelfde richting: De Gezondheidsraad heeft hier op 20 mei 2021 een document over gepubliceerd: Transmissie na vaccinatie

https://www.gezondheidsraad.nl/documenten/adviezen/2021/05/20/transmissie-na-vaccinatie

ORIGINELE BRON BIJ BOVENSTAANDE TEKST

https://www.rivm.nl/covid-19-vaccinatie/vragen-achtergronden/werking

[28]

”Alles afwegende geven we daarom nu voorrang aan het mbo en het hoger onderwijs en laten we daar met ingang van het nieuwe studiejaar de anderhalve meter los. Concreet is dat vanaf maandag 30 augustus. Het is voor de onderwijsinstellingen ondoenlijk om voor het eerste semester of het eerste blok een dubbele planning te maken en uitstel met een paar weken zou dus betekenen nog een onderwijsperiode zonder volwaardig onderwijs voor ruim 1 miljoen studenten.En dat belang heeft zwaar gewogen in ons besluit. En ja, 30 augustus is inderdaad eerder dan het OMT adviseert.”

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (13 AUGUSTUS 2021)13-08-2021
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/documenten/mediateksten/2021/08/13/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-13-augustus-2021
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 20

[29]
ANPNOS NIEUWS • BINNENLAND • GISTEREN, 15:05 • AANGEPAST GISTEREN, 15:41

RIVM: aantal positieve coronatests daalt niet langer

De afgelopen week is het aantal positieve tests gestegen met 4,5 procent. Tegelijkertijd steeg ook het aantal afgenomen tests bij de GGD met 6,8 procent. Daardoor kan het toegenomen aantal positieve tests in ieder geval deels worden verklaard doordat er vaker is getest.

Het aandeel positieve tests is gedaald. De afgelopen week bedroeg dat percentage 13,7 procent; een week eerder 14,6 procent. Vandaag gaat het om 2504 nieuwe positieve tests.

“We zien een vrij constant beeld met ofwel een lichte toename of een stabilisatie”, zegt Aura Timen van het RIVM. “Het is in lijn met wat we hadden verwacht.”NOS

De besmettingscijfers zijn een stuk hoger dan een jaar geleden, toen er rond de 500 positieve tests per dag werden gemeld. Daarentegen was toen nog niemand gevaccineerd en waren de effecten van een hogere besmettingsgraad dus hoger.

Of de cijfers te hoog zijn voor de herfst, als virussen beter gedijen, wil Timen niet aangeven. “Het blijft vooral belangrijk dat de vaccinatiegraad verder stijgt”, zegt Timen. 85 procent van de 18-plussers is nu in ieder geval deels gevaccineerd; dat percentage stijgt niet echt meer.NOS

Het zogenoemde reproductiegetal is voor het eerst sinds 10 juli weer net boven de 1. Het gaat daarbij om de waarde van 9 augustus; het R-getal wordt achteraf berekend en loopt daarmee achter. Op die dag bedroeg de R 1,01, wat betekent dat 100 besmettelijke mensen samen 101 anderen besmetten. Op 2 augustus bedroeg de R nog 0,92. Alleen bij een R onder de 1 neemt de verspreiding af.”
NOSRIVM: AANTAL POSITIEVE CORONATESTS DAALT NIET LANGER24 AUGUSTUS 2021
https://nos.nl/artikel/2394967-rivm-aantal-positieve-coronatests-daalt-niet-langer

De afgelopen week is het aantal positieve tests gestegen met 4,5 procent. Tegelijkertijd steeg ook het aantal afgenomen tests bij de GGD met 6,8 procent. Daardoor kan het toegenomen aantal positieve tests in ieder geval deels worden verklaard doordat er vaker is getest.

Het aandeel positieve tests is gedaald. De afgelopen week bedroeg dat percentage 13,7 procent; een week eerder 14,6 procent. Vandaag gaat het om 2504 nieuwe positieve tests.

“We zien een vrij constant beeld met ofwel een lichte toename of een stabilisatie”, zegt Aura Timen van het RIVM. “Het is in lijn met wat we hadden verwacht.”NOS

De besmettingscijfers zijn een stuk hoger dan een jaar geleden, toen er rond de 500 positieve tests per dag werden gemeld. Daarentegen was toen nog niemand gevaccineerd en waren de effecten van een hogere besmettingsgraad dus hoger.

Of de cijfers te hoog zijn voor de herfst, als virussen beter gedijen, wil Timen niet aangeven. “Het blijft vooral belangrijk dat de vaccinatiegraad verder stijgt”, zegt Timen. 85 procent van de 18-plussers is nu in ieder geval deels gevaccineerd; dat percentage stijgt niet echt meer.NOS

Het zogenoemde reproductiegetal is voor het eerst sinds 10 juli weer net boven de 1. Het gaat daarbij om de waarde van 9 augustus; het R-getal wordt achteraf berekend en loopt daarmee achter. Op die dag bedroeg de R 1,01, wat betekent dat 100 besmettelijke mensen samen 101 anderen besmetten. Op 2 augustus bedroeg de R nog 0,92. Alleen bij een R onder de 1 neemt de verspreiding af.

Reisgeschiedenis

Het aantal mensen met een reisgeschiedenis is gestegen, wat betekent dat ze voor hun positieve test in het buitenland waren en daar mogelijk hun besmetting hebben opgelopen. “Dat is nu 1 op de 5 positief geteste personen”, aldus Timen. Veel positieve tests worden geregistreerd na een bezoek aan Spanje, Griekenland en Frankrijk.

In de afgelopen tweeënhalve maand was gemiddeld ongeveer 1 op de 9 van de positief geteste mensen op reis in de periode voor de test; dat aandeel was in de afgelopen week dus fors hoger. Verrassend is dat niet, gezien het vakantieseizoen.NOS

De instroom in de ziekenhuizen was in de afgelopen week iets lager. Er werden 533 mensen opgenomen, tegen 560 een week eerder. Van de 533 patiënten kwamen er 105 op de IC; dat aantal nam wel licht toe, want een week eerder ging het nog om 97 opnames. Dat blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding.

In de ziekenhuizen nam de bezetting vandaag toe. Er liggen nu 691 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 678), van wie 230 op de IC (gisteren: 224). De afgelopen week nam de bezetting buiten de IC af, maar steeg de IC-bezetting.

Het aantal bevestigde coronadoden steeg de afgelopen week eveneens licht. Het RIVM registreerde 48 doden, tegen 42 een week eerder. Niet alle doden worden bij het RIVM geregistreerd, dus het daadwerkelijke sterfcijfer ligt hoger. Vandaag zijn 11 doden gemeld.NOS

Van de positief geteste mensen was 66 procent helemaal niet gevaccineerd. 18 deels procent was deels gevaccineerd en 16 procent volledig gevaccineerd. In de leeftijdsgroep onder de 40 was het merendeel van de positief getesten ongevaccineerd. De exacte verhouding in de ziekenhuizen is niet bekend.
EINDE NOS BERICHT

[30]

ZIE NOOT 19ZIE OOK
RUTTE, GEVAARLIJKE GEK, DEEL ZES/BOTSING TUSSEN PREMIERRUTTE EN SYLVANA SIMONS, TWEEDE KAMERLID BIJ1 OVER CORONABELEIDKABINETASTRID ESSED
https://www.astridessed.nl/rutte-gevaarlijke-gek-deel-zes-botsing-tussen-premier-rutte-en-sylvana-simons-tweede-kamerlid-bij1-over-coronabeleid-kabinet/

EINDE NOTEN

Reacties uitgeschakeld voor Noten 22 t/m 30/Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Zeven

Opgeslagen onder Divers

Noten 20/21/Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Zeven

[20]

RIJKSOVERHEIDLETTERLIJKKE TEKST PERSCONFERENTIE MINISTER-PRESIDENTRUTTE EN MINISTER DE JONGE (13 AUGUSTUS 2021)13-08-2021
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/documenten/mediateksten/2021/08/13/letterlijke-tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-13-augustus-2021

TEKST

Letterlijke tekst persconferentie minister-president Rutte en minister De Jonge (13 augustus 2021)

Mediatekst | 13-08-2021

Minister-president Rutte en minister De Jonge leggen uit hoe we de komende maanden hopelijk terug gaan naar normaal, in welke stappen en wanneer.

Inleidend statement minister-president Mark Rutte

Goedenavond. Ik hoop om te beginnen dat u in deze zaal en iedereen die nu kijkt een mooie vakantie heeft gehad of misschien nog heeft. En dan vooral ook een coronavrije vakantie. Want we herinneren ons allemaal hoe het virus ons aan het begin van de zomer verraste, ons overviel eigenlijk, met die plotselinge enorme piek in het aantal besmettingen. Een piek die ontstond nadat we per 26 juni een groot aantal versoepelingen hadden doorgevoerd. En ik zeg nog maar een keer in alle openheid: dat was een behoorlijke leerervaring.

Begin juli hebben we de regels voor de horeca en de evenementen weer aangescherpt en daarna zijn de cijfers gelukkig ook weer flink gedaald, tot het niveau waar we nu zitten. Die snelle daling laat zien, net als de hoge vaccinatiebereidheid, dat het overgrote deel van Nederland mee wil blijven helpen van corona af te komen. Anders was dit niet gelukt. En het is natuurlijk zaak dat we doorgaan op die weg en ons niet nog een keer op dezelfde manier laten verrassen.

En dan de vraag die ons allemaal bezig houdt: waar staan we nu en hoe nu verder? Hoe zou het najaar eruit kunnen zien? Hoe gaan we de komende maanden hopelijk terug naar normaal, in welke stappen en wanneer? Over die eerste geplande stappen zal ik nu eerst iets zeggen. Daarna zal Hugo de Jonge u meenemen in het hoe en het waarom en in de dilemma’s en onzekerheden waarmee we in het najaar ook nog gewoon te maken zullen hebben.

Maar eerst dus over de maatregelen. Het Outbreak Management Team, het OMT, noemt in zijn laatste advies maandag 20 september als mogelijke datum om stap voor stap afscheid te gaan nemen van de anderhalve meter en de andere maatregelen. Met dien verstande dat we ook daarna voorlopig moeten vasthouden aan het testen en thuisblijven bij klachten, handen wassen, geen handen schudden en zorgen voor voldoende ventilatie en frisse lucht.

Als kabinet hebben we ons de laatste dagen intensief over dit advies gebogen. Wetend hoe grillig en onvoorspelbaar het virus is. Wetend dat dus geen enkele stap zonder risico is. Maar ook in de wetenschap dat het nieuwe studiejaar bijna begint en dat vooral in de horeca en evenementensector nog altijd veel pijn wordt geleden. Zo blijft het in de corona-aanpak nog steeds een afweging tussen de coronacijfers en -verwachtingen en andere maatschappelijke overwegingen en afwegingen.

In die afweging hebben we vandaag allereerst gekeken naar het mbo en het hoger onderwijs. Dat is dus het hbo en de universiteit. Waarom? Omdat ruim een miljoen jonge mensen nu al anderhalf jaar lang grotendeels online onderwijs krijgen en de gevolgen daarvan zijn gewoon heel ernstig.
We zien extra uitval, meer studie-achterstanden en vooral ook veel meer mentale en geestelijke problemen door minder persoonlijke begeleiding en minder sociaal contact met leeftijdsgenoten.
Alles afwegende geven we daarom nu voorrang aan het mbo en het hoger onderwijs en laten we daar met ingang van het nieuwe studiejaar de anderhalve meter los. Concreet is dat vanaf maandag 30 augustus. Het is voor de onderwijsinstellingen ondoenlijk om voor het eerste semester of het eerste blok een dubbele planning te maken en uitstel met een paar weken zou dus betekenen nog een onderwijsperiode zonder volwaardig onderwijs voor ruim 1 miljoen jonge mensen.
En dat belang heeft zwaar gewogen in ons besluit. En ja, 30 augustus is inderdaad eerder dan het OMT adviseert.
Daarom gelden in het mbo en het hoger onderwijs vanaf die datum wel een paar harde extra voorwaarden, om de risico’s zo klein mogelijk te houden. De belangrijkste is dat de maximale groepsgrootte op 75 per ruimte wordt gezet. In de praktijk kunnen alle onderwijsactiviteiten daarmee doorgaan, behalve grootschalige hoorcolleges. En verder blijven studenten zich twee keer per week zelf testen, draagt iedereen in de gangen een mondkapje, en wordt er goed gelet op ventilatie en hygiëne en afstand. Daarover maakt het ministerie van Onderwijs afspraken met de instellingen, zoals dat eerder bijvoorbeeld ook is gebeurd over de zelftesten.

En dan hopen we per maandag 20 september de volgende stap te kunnen zetten en de anderhalve meter in de hele samenleving los te kunnen laten. Daarmee zouden dan ook de andere beperkingen vervallen, zoals de mondkapjesplicht in het openbaar vervoer en het thuiswerkadvies.
Ik zeg ‘hopen’, want we zullen daar uiterlijk half september een nieuw advies over vragen aan het OMT. Zodat we de ontwikkelingen en de cijfers van dat moment, en ook de eerste effecten van het loslaten van de anderhalve meter in het mbo en hoger onderwijs mee kunnen nemen.
En dan nemen we dat besluit op vrijdag 17 september. Dus met potlood: maandag 20 september, geen zekerheid. We hopen maandag 20 september, maar nogmaals, wij zullen ons baseren op de advisering.

En als dat besluit positief uitvalt, zullen we ook beslissen de grootste risico’s nog een periode in te dammen met aanvullende maatregelen. Dus alleen voor die locaties waar de kans het grootst is dat het mis gaat, zoals dat eerder gebeurde aan het begin van de zomer. Daarom blijven de nachtclubs en discotheken ook dan nog gesloten. En verder geldt: daar waar grote groepen mensen bij elkaar komen in de overige horeca, bij evenementen zoals festivals, sportwedstrijden en congressen, en in theaters, bioscopen en concertzalen wordt per maandag 20 september boven 75 personen tot een toegangsbewijs verplicht. Dan moet je dus of een vaccinatiebewijs kunnen laten zien, of een negatief testbewijs, of een bewijs dat je het virus niet langer dan een half jaar geleden hebt gehad – het zogeheten herstelbewijs. Maar nogmaals: niet zeker dat het kan per maandag 20 september, op vrijdag 17 september kijken we of het kan.

En voor alle duidelijkheid: de besluiten van vandaag hebben helaas het gevolg dat voor de horeca, de evenementensector en de theaters, bioscopen en concertzalen de regels in ieder geval tot 20 september blijven zoals ze nu zijn. Dus cafés en restaurants zijn gesloten tussen 12 uur ’s nachts en 6 uur ’s morgens. Geen harde muziek, geen live muziek en geen grote beeldschermen. En voor de evenementen blijft gelden: geen meerdaagse festivals met overnachting, maximaal 750 bezoekers bij evenementen buiten zonder zitplaatsen, en de nu geldende regels voor locaties met zitplaatsen.

Ik realiseer me dat dit opnieuw een harde boodschap is. En ik begrijp ook heel goed dat bijvoorbeeld de horeca, de festivals en de zakelijke evenementensector op meer hadden gehoopt.
Het werk in deze sectoren kan doorgaan zoals nu, maar voorlopig dus nog wel met 1 hand op de rug gebonden. Tegen al die ondernemers die er zal zo lang het beste van proberen te maken, zeg ik opnieuw dat we zo goed mogelijk zullen blijven helpen waar dat nodig is.
In ieder geval via de lopende steunpakketten tot 1 oktober en tot 20 september via de aanvullende regelingen voor evenementen. Voor discotheken en nachtclubs komt er ook na 1 oktober financiële steun. We zouden allemaal willen dat het anders was, maar het begin van de zomer heeft ons geleerd dat we echt voorzichtig moeten zijn.

Dit in het kort over onze gesprekken en besluiten van vandaag. Gesprekken en besluiten waar natuurlijk een groter verhaal achter zit: over de duiding van de cijfers, over vaccineren en testen, en over onzekerheden waarmee we nog altijd rekening moeten houden. Maar ook over het verhaal hoe we, hoe dan ook, op een zeker moment terug gaan naar normaal. Want dat gaat ons uiteindelijk lukken. En ook dat verhaal willen we vandaag graag vertellen. En daarover geef ik nu het woord aan Hugo de Jonge.

Inleidend statement minister De Jonge

We koersen af op een bijzonder moment in deze coronacrisis. Iedereen die zodra hij aan de beurt was een afspraak heeft gemaakt, is begin september gevaccineerd. En heel veel mensen deden dat. We lijken af te stevenen op een vaccinatiegraad van 85 procent onder 18-plussers. Hadden we begin januari geweten dat het er zoveel waren, dan hadden we daarvoor getekend. We blijven natuurlijk alles op alles zetten om die vaccinatiegraad nog verder te verhogen. Want hoe meer mensen gevaccineerd zijn, des te beter beschermen we onszelf, en elkaar. Het doel van onze aanpak is altijd geweest: het beschermen van kwetsbare mensen, en het beschermen van de zorg. Dat doel verandert niet, dat doel is dankzij vaccinatie binnen handbereik gebracht. Maar dat is geen rustig bezit. Als we naar het najaar kijken, dan zien we een aantal risico’s, het OMT wijst ons daar ook op, en zien we een aantal onzekerheden. Veruit de meeste mensen kozen voor vaccinatie. Maar er is een groep van naar schatting zo’n 1.8 miljoen mensen die nog geen immuniteit heeft opgebouwd: niet door vaccinatie en niet door infectie. De kans is volgens het Outbreak Management Team levensgroot dat zij, als ze zich niet laten vaccineren, alsnog corona oplopen. En het OMT berekent dat van die 1.8 miljoen mensen er nog duizenden zo ziek worden dat zij naar het ziekenhuis moeten. En als we al die ziekenhuisopnames in een hele korte tijd moeten verstouwen, ja, dan kan de zorg dat simpelweg niet aan. We hebben er dus voor te zorgen dat we alles op alles zetten om zoveel mogelijk van deze mensen te overtuigen van de noodzaak van vaccinatie. 
En we moeten voorkomen dat het virus zo snel rondgaat, door het loslaten van maatregelen, dat de mensen die geen immuniteit hebben opgebouwd in te korte tijd ziek worden. En hoe snel dat virus in het najaar zal rondgaan, zal rondgaan ondanks dus dat zoveel mensen zich hebben laten vaccineren, dat hangt van heel veel factoren af.  Om er een paar te noemen: de mate waarin het vaccin niet alleen ziekte voorkomt, maar ook verspreiding remt. Het seizoenseffect: het virus gedijt beter als het kouder en natter is. De vaccinatiegraad: niet in alle wijken en in alle groepen is de vaccinatiegraad even hoog. En de import: mensen nemen het virus gewoon mee terug van vakantie.

Nou, al die onzekerheden bepalen het risico dat we voor het najaar lopen, ook al zijn er al zoveel mensen gevaccineerd. Behoedzaamheid is dus geboden, we doen het daarom stap voor stap, dat loslaten van die anderhalve meter en het afscheid nemen van al die beperkende maatregelen. Het is zoals Mark Rutte het net toelichtte: de eerste stap op 30 augustus, dan laten we de anderhalve meter los in het MBO en het hoger onderwijs, onder voorwaarden, dat wel. Dan, als dat goed uitpakt, we hebben ook het effect kunnen zien na de vakantie, van de introductie van het virus doordat mensen het mee hebben teruggenomen van vakantie, dan hopen we op 20 september ook in de rest van de samenleving die anderhalve meter los te kunnen laten. Onder de voorwaarde van het werken met toegangsbewijzen in grotere groepen om dus snelle verspreiding, katalyserende events te voorkomen.

En natuurlijk kijken we ook voorbij september. We werken de instrumenten uit die dan nodig zijn om bij nieuwe oplevingen in te grijpen en dat willen we dan het liefst zo gericht mogelijk natuurlijk doen, waar de opleving plaatsvindt, daar willen we die ingreep ook plaatsen. Bijvoorbeeld op die plekken waar de vaccinatiegraad gewoon te laag is, waar dat virus dus teveel ruimte krijgt, daar zal ook de ingreep moeten plaatsvinden, zodat niet de hele samenleving daar last van heeft. We snakken allemaal naar het moment dat we ook de laatste beperkingen kunnen opheffen. We hopen en verwachten ook wel dat dat dit najaar nog zal zijn, dat bijvoorbeeld op 1 november zou kunnen zijn, maar zeker weten doen we dat niet. Als er iets is wat we de afgelopen anderhalf jaar hebben gezien, dan is het dat we alert moeten blijven. En dat we moeten blijven werken aan onze bescherming. De belangrijkste bescherming is en blijft natuurlijk vaccinatie. We zijn in Nederland gezegend met het feit dat we al zoveel mensen zich hebben kunnen laten prikken. Maar een deel van de mensen heeft die keuze nog niet gemaakt. In veel landen is hetzelfde aan de hand en wordt gediscussieerd over een vaccinatieplicht. Daar kiezen we nadrukkelijk niet voor. Je laten vaccineren is de verstandige keuze, maar het blijft wel ieders eigen keuze. Maar een vrije keuze betekent niet een vrijblijvende keuze. 
Vrijheid komt nooit zonder verantwoordelijkheid.  e koersen af op het moment dat iedereen gevaccineerd kan zijn, maar nog niet iedereen dat ook is en dat brengt nieuwe discussies met zich mee. Want hoe om te gaan met vrijheden in een samenleving waarin een groot deel is gevaccineerd, en een klein deel nog niet. Mag de vrijheid van de één om zich niet te laten vaccineren, de vrijheid beperken van de groep die dat al wel heeft gedaan? En mag je verwachten dat mensen zelf bijdragen aan de kosten voor toegangstesten als iedereen de kans heeft gehad om zich te laten vaccineren. Het kabinet vindt overigens van wel. Het gesprek over al die dilemma’s wordt in de krant gevoerd, maar we hebben het er ook over met de mensen om ons heen. Aan de keukentafel, bij de koffieautomaat, op het werk en op school, in de klas. En het is heel goed om dat gesprek te voeren. Respectvol. Om elkaar te informeren, om zorgen weg te nemen en om elkaar te doordringen van de noodzaak van vaccinatie. 

De vaccinatiegraad kan nog verder omhoog, en dat zouden we eigenlijk ook moeten willen. Daarvoor zetten we alles op alles. Om mensen, wijken, of groepen mensen te bereiken die nog niet gevaccineerd zijn, opent de GGD steeds meer pop-ups of mobiele locaties zoals de prikbussen in het hele land. En om jongeren te informeren en te vaccineren komt de GGD naar de MBO’s en de hogescholen en de universiteiten. Waar ook ter plekke vervolgens te vaccineren. Wil je weten waar je terecht kunt? Op de website prikkenzonderafspraak.nl, kun je zien waar je meteen kunt binnenlopen voor een prik.

Dan nog één ding over de GGD. Verschillende GGD-locaties hebben de afgelopen tijd te maken gehad met intimidatie en geweld. Ik wil dat toch hier niet ongenoemd laten. Ik heb ook de berichten weer gezien van de afgelopen week. Ik wil dat niet ongenoemd laten. Intimidatie van onze GGD’ers, die nu al anderhalf jaar in de frontlinie staan, voor ons. Maar ook intimidatie van die mensen die na lang aarzelen zich naar prikbus begeven. Kan gewoon echt niet en dat moeten we ook zo tegen elkaar blijven uitspreken.

Beantwoording van vragen

VRAAG (NOS)
Meneer Rutte, u schets in deze persconferentie een beeld van wat er mogelijk is op korte termijn, onder voorwaarden. Maar hoe realistisch is dat scenario? Als u eerst zegt in juni hebben we leergeld betaald. Hoe realistisch is dit scenario?

RUTTE
We doen het behoedzaam. We zien natuurlijk vergeleken met juni de vaccinatiegraad aanzienlijk hoger ligt. Dat is natuurlijk de laatste weken enorm verder toegenomen en eigenlijk kun je zeggen zo’n beetje vanaf eind augustus, begin september, iedereen die dat wil, gevaccineerd kan zijn, inclusief de twee weken wachttijd. Dus we zijn een heel eind wat dat betreft op weg, dus dat is een groot verschil. Maar toch moeten we behoedzaam doen. Vandaar dat we hebben gezegd, in lijn ook met het OMT-advies, begin nou met de rest van het onderwijs, het tertiaire onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs, het hbo, en de universiteiten. Begin daar mee. Vervolgens zet je die stap dat je die anderhalve meter loslaat, maar op locaties waar je nog een groot risico loopt, heb je de verplichting, als het meer dan 75 mensen zijn, om zo’n toegangsbewijs te vragen, en dan later gaan we kijken: komt er ook een moment dat je dat soort laatste maatregelen kunt loslaten. Dus we doen het echt in drie stappen.

VRAAG
Maar mensen hebben u nu twee data horen noemen, dat schept toch ook verwachtingen? Dus, mogen mensen er redelijkerwijs vanuit gaan dat op 20 september de volgende stap wordt gezet en 1 november ook echt al die beperkingen de deur uitgaan.

RUTTE
Nee, ik ben heel precies. Wij geven altijd, vertellen wij jullie wat we weten. En wat weten is, en dat gaat ook echt gebeuren, dat op 30 augustus dat mbo, hbo en wo opengaat. Dat gaat om toch ruim een miljoen jonge mensen die daar studeren, met al die beperkingen, het aantal extra maatregelen genomen, waaronder ook daar per zaal, niet per locatie, maar per zaal maximaal 75 mensen en mondkapjes en noem maar op. En nog een heel aantal maatregelen rondom ventilatie, maar ook bijvoorbeeld ook extra initiatieven om daar mensen te laten prikken. Omdat we dat belangrijk vinden dat die sector echt open kan, dat is echt wat we willen. Maar die datum van 21 september dat doen we alleen als we half september het advies krijgen dat het ook kan, anders doen het we later. Dus als u mij vraagt: is dat een belofte? Zeker nee! Ik noem de datum omdat wij denken, als je nu naar de cijfers kijkt, dat dat zou kunnen. Maar het hangt er sterk vanaf hoe het zich ontwikkelt, ook hoeveel, wat Hugo de Jonge net zei, hoeveel mensen het virus hebben meegenomen van vakantie. En 1 november is echt een datum in de lucht, dat is echt nog onzeker.

VRAAG
U zegt steeds, ook de afgelopen maanden: vaccineren is de meest verstandige optie. Op een gegeven moment heeft iedereen de optie gehad, maar komt er voor u een moment dat u zegt: u heeft  nu echt de kans gehad om u te laten vaccineren, wij gaan verder, alles gaat open, ook als dat consequenties heeft voor mensen die zich niet willen laten vaccineren?

RUTTE
Wat we dus nu doen, is heel goed kijken: hoe voorkom je, stel dat het lukt per 21 september, hoe voorkom je een risico op locaties zoals in de horeca of in theaters, dat als er toch meer dan 75 mensen binnen zijn die verspreiding zodanig wordt dat het een gevaar oplevert, vandaar dat we daar zeggen, je moet dan zo’n toegangsbewijs laten, zo’n DCC. Je moet laten zien: ik ben gevaccineerd of ik heb het in het afgelopen half jaar gehad óf een test doen. En waar we ook vanaf willen is van die gratis tests. Er komt een moment dat we daarmee stoppen, dus dat maakt het al minder aantrekkelijk om dan niet gevaccineerd te zijn, hopen we. Maar mensen beslissen uiteindelijk wel zelf of ze het doen en vervolgens ga je kijken hoe het zich verder ontwikkelt. Ook of we het risico daarmee kunnen uitsmeren, het risico van die 1,8 miljoen, bijna 2 miljoen mensen. En vergis je niet: de mensen daarvan die niet gevaccineerd zijn, daarvan het OMT, Hugo de Jonge zei het net, de kans is heel groot dat die het krijgen. Dus iedereen die nu zegt, ik neem geen vaccin, daarvan zeggen de deskundigen, de kans dat jij corona krijgt is gewoon heel erg groot. En wat wij moeten is voorkomen dat dat allemaal tegelijk gebeurd, want dan ontploft het weer in de zorg. 

VRAAG
Maar het overgrote meerderheid van de Nederlanders heeft zich laten vaccineren, dat aantal loopt op. Maar toch worden, die groep, beperkingen opgelegd omdat een andere groep dat niet wil. Dus komt dat moment dat u zegt: het moment is nu geweest dat je een vaccin kon krijngen.

RUTTE
Eigenlijk doen we het nu in drie stappen. Dus eerst voor dat onderwijs is, omdat dat ook het moment is, het OMT zet het licht ietsjes laten, maar wij denken in onze berekeningen zo’n beetje begin september heeft iedereen de kans gehad met 2 weken wachten, 2 weken inwerktijd, om het vaccin te nemen. Daar zitten we wel dicht bij elkaar, dus dat is prima, stap 1: het onderwijs, het hoger onderwijs. Stap 2 is ook om het verstandig en voorzichtig te doen, maar uiteindelijk wil je natuurlijk naar een situatie dat al die beperkingen weg zijn, en dat gaan we bekijken, wanneer dat verstandig kan.

VRAAG
U schets het beeld van 1 november, dat alle beperkingen weg kunnen zijn…

RUTTE
Nogmaals, geen zekerheid! 

VRAAG
Onder voorwaarde als dat gaat zoals u nu voorspelt. Is dan ook echt alles weg of blijven bijvoorbeeld wel die corona-checkapp bestaan? En mag dan bijvoorbeeld een horeca-eigenaar of cafébaas die zich er toch niet senang bij voelt, toch zo’n app blijven gebruiken om te zeggen: ik wil alleen maar gevaccineerden binnen hebben.

RUTTE
Kijk, de vraag of je kunt eisen dat mensen alleen binnen kunnen komen, die gevaccineerd zijn, dat is ook een zaak die natuurlijk uiteindelijk een juridische kwestie is. Wij gaan niet vanuit de overheid, hebben wij niet het voornemen om een vaccinatieplicht of een indirecte vaccinatiedwang op te leggen. Ik denk ook dat de reden dat we zo hoog uitkomen in die vaccinatiegraad, is omdat we wel in die zin preken dat we zeggen: het is verstandig, maar het niet dwingend opleggen. Volgens mij past dat ook bij Nederland. Natuurlijk is het zo dat als je op die datum heel erg met potlood in de lucht geschreven: 1 november. Dat weten we echt niet zeker, maar er komt een moment natuurlijk dat je ook die laatste maatregelen loslaten. Dan zullen er natuurlijk een aantal dingen gelden van dit bordje, niet de anderhalve meter, maar wel testen bij klachten en thuisblijven als je het hebt natuurlijk, ook bijvoorbeeld het ventilatieadvies, et cetera, het frisse lucht advies. Dat soort dingen zullen blijven en nog een aantal dingen zullen dan blijven, maar dan is feitelijk de samenleving weer echt terug naar normaal. Dat wil je uiteindelijk.

VRAAG (RTL)
Ja, meneer Rutte, waar wilt u eigenlijk staan op die 17 september, wil die volgende stap weer mogelijk zijn? Moeten de besmettingen nog verder omlaag? Mogen die ook wat stijgen? Mogen de ziekenhuisbesmettingen wat stijgen? 

RUTTE
Kijk, wat je natuurlijk ziet is dat, de verhouding tussen het aantal besmettingen en hoeveel mensen vervolgens in het ziekenhuis liggen, veranderd. Maar ook in de ziekenhuizen moet je wel oppassen dat het beheersbaar blijft. En de grote zorg die we hebben is dat met 1,8, een kleine twee miljoen mensen die het niet hebben doorgemaakt, niet gevaccineerd zijn, dat als je het nu zou loslaten in één keer, stel we zouden vandaag besluiten: anderhalve meter is weg en we komen allemaal bij elkaar te staan, dat zou het razendsnel gaan razen en dan is de kans dat de zorg overbelast raakt, is nu onze inschattingen op basis van de adviezen, veel en veel te groot. En daarom doen we het in stappen. Dus wat we willen hebben van het OMT, is een advies: hoe zien jullie op dat moment de druk op de zorg? Belangrijkste waar je dus op stuurt is de druk op de zorg. We hebben natuurlijk ook altijd gestuurd, en dat blijven we ook doen, op het beschermen van kwetsbaren, en zicht op het virus. Maar hier zal het heel erg dominant zijn de vraag: als je die volgende stap zet in die drietrapsraket, die volgende stap zet op 20/21 september, te besluiten op persconferentie vrijdag de 17de, moet je wel echt zicht hebben, en daar is dat OMT van belang, in combinatie met wie er terugkeert van vakantie et cetera, dat het beheersbaar is.

VRAAG
Maar dan hoor ik u dus eigenlijk zeggen: als het nou de komende tijd met het terugkomen van vakantie en de versoepelingen in het hoger onderwijs, als het niet gierend uit de klauwen loopt, als het een beetje zo blijft, dan kan die versoepeling gewoon doorgaan.

RUTTE
Heel belangrijk waar we naar zullen kijken is inderdaad dat punt van de zorg, of die groep van 1,8 miljoen mensen, nogmaals ik kan het niet vaak genoeg zeggen, daarvan zegt het OMT nu zwart op wit, de kans dat zij het krijgen is heel groot, dus je neemt echt een risico met je gezondheid als je geen vaccin neemt. Het is een keuze van mensen. Wat wij willen is dat de keuze laten aan mensen, maar wel dat risico spreiden, en dat moeten we dus bezien, precies zoals u zegt, dat het beeld zo’n beetje is half september.

VRAAG
En dan, als die volgende stap mogelijk is, dan mogen we dus overal de anderhalve meter loslaten. Als we met meer dan 75 ergens in het openbaar bijeenkomen, dan moet er getest worden, dan mag dus overal, we mogen boven op elkaar gaan staan, maar de nachtclubs en discotheken moeten dicht blijven. Waarom? 

RUTTE
Dat doen we omdat we die pas in de laatste stap willen meenemen, omdat je, ook lerend van de 26 juni besluitvorming, zegt, ziet, dat het ongelofelijk lastig is. Toen was de oploop van de besmettingen, natuurlijk bij de evenementen, maar vooral op dat moment, als je de cijfers analyseert, in die nachtclubs, dus in de discotheken, en we vinden dat echt nog een te groot risico. 

VRAAG
Maar het is toch een beetje krom als je dan overal boven op elkaar, met grote groepen mag staan, zingend, dansend, als je wil. Maar niet in een nachtclub of discotheek.

RUTTE
Het verschil is natuurlijk wel, als je daar ‘s nachts bent, drank in de man, vanzelfsprekend, want je gaat daar niet op een glaasje water zitten. Hard zingend et cetera, daar komen zoveel risico’s bij elkaar, dat het ongelofelijk, en ook het hele lastige controleerbaar, dat hebben we ook geleerd van 26 juni, vandaar dat we hebben gezegd: helaas. En daar zijn we niet uniek in, je ziet in heel veel delen van de wereld dat discotheken helaas nog een tijdje worden uitgezonderd, we gaan naar een apart financieel iets voor regelen, dat moet natuurlijk, want dat loopt ook door tot na 1 oktober, dus nadat de steunpakketten aflopen. Maar we vinden het verstandig om dat pas vrij te geven in die laatste stappen.

VRAAG
Meneer de Jonge, een vraag nog voor u. Heeft u ook gevraagd aan het OMT of Testen voor Toegang ook voor gevaccineerden een eis zou moeten zijn? Dus dat je ook getest moet worden als je al 2 keer gevaccineerd bent.

DE JONGE
Ja, er is een aantal uitspraken van een aantal virologen geweest die daar natuurlijk iets over heeft gezegd, namelijk dat zou je eigenlijk moeten doen, want dan zou het allemaal nog veiliger worden. Maar het punt is als je dat blijft doen, dan heb je, een: veel minder aantrekkelijkheid om je te laten vaccineren, want als je toch nog tot sint-jutmis moet laten testen voordat je ergens naar binnen mag, waarom zou je je dan laten vaccineren? Kortom, het doet niet iets goeds, is onze verwachting, met de vaccinatiebereidheid. Dat is een. Twee: het is technisch op dit moment niet mogelijk, dus dat zou echt betekenen dat je de hele app ook zou moeten aanpassen, want dat biedt nou juist de mogelijkheid om én een vaccinatie en een test en een negatieve, positieve test, namelijk een herstelverklaring, als reden voor zo’n QR-code te kiezen. En als je het dubbele zou verwachten, allebei zou willen hebben, dan is dat de facto eigenlijk ook een vaccinatieplicht voordat je ergens naar binnen mag, want dan zou alleen de combinatie van een vaccin en een test, zou je dan naar binnen mogen laten gaan. Dat betekent de facto ook een vaccinatieplicht. Kortom, er valt nogal wat op af te dingen, zal epidemiologisch fantastisch zijn, maar er valt om heel veel andere reden echt wel wat op af te dingen.

VRAAG
Ja, maar mensen die gevaccineerd zijn die kunnen het virus ook wel verspreiden, zeggen die virologen natuurlijk terecht, dus dan loop je misschien toch een onaanvaardbaar risico?

DE JONGE
Nee, ik denk dat we echt moeten zeggen als je bent gevaccineerd, dan is natuurlijk de kans dat je verspreidt niet nul, zeker niet, je bent gewoon ook onderdeel van de verspreiding van dat virus. Maar als je jezelf laat vaccineren, dan ben je daarmee wel heel veel beter beschermt tegen ziekenhuisopname, overigens ook tegen infectie, nooit honderd procent natuurlijk, maar je bent wel heel veel beter beschermd. Kortom, waar we gewoon echt aan moeten werken is dat iedereen zich laat vaccineren, dat is echt de beste weg uit deze crisis. En Mark Rutte heeft ook gezegd, ik heb het zelf gezegd, de vorige keer benadrukt, maar laat ik dat nog een keer doen, eigenlijk heb je de keuze, laat ik me wel of niet vaccineren, maar het eerlijke verhaal om daarbij te zeggen is, dat dat eigenlijk de keuze is: laat ik mezelf vaccineren of accepteer ik dat ik ziek wordt, want is namelijk gewoon wat er onherroepelijk zal gaan gebeuren op het moment dat je blijft volharden in je het niet willen laten vaccineren. En de kunst voor ons wordt om de versoepelingen die we met elkaar willen, we willen af van die anderhalve meter, we willen af van alle beperkingen, op zo’n manier eigenlijk uit te spreiden in de tijd, dat dat niet allemaal op hetzelfde moment in de tijd gebeurd,  eigenlijk natuurlijk wil je natuurlijk überhaupt niet dat het gebeurd, dus we zullen mensen blijven overtuigen om zich te laten vaccineren, maar als je daar dan toch in persisteert, laten we dan op z’n minst voorkomen dat we te veel katalyserende events hebben die te zeer, te snel ook leiden tot die verspreiding van dat virus, want dat kan de zorg uiteindelijk alsnog overbelasten. Misschien de som daar nog even bij te geven. Het OMT zegt daarvan, je hebt die 1,8 miljoen, dat is een schattig he, mensen die niet geïnduceerd zijn, die niet gevaccineerd of mensen die geen bescherming hebben omdat ze een infectie hebben doorgemaakt. Als je dat verdeelt over de generaties waarin je deze mensen treft, dan is de verwachting dat dat leidt tot 16 duizend tot 22 duizend ziekenhuisopnames, en 2200 tot 3400 IC-opnames. Daarvan zou je je kunnen voorstellen, als dat in een korte tijd gebeurd, dat is echt overwhelming voor de zorg. En dus ondanks het feit dat we als in zo’n hoge mate zijn gevaccineerd, ook internationaal is dat ook echt iets bijzonders, is dus toch dit nog steeds het risico waar we tegenaan kijken, en daar hebben we ons gewoon toe tot te verhouden.

VRAAG (SBS)
Meneer de Jonge, wanneer verwacht u dat mensen moeten gaan betalen voor Testen voor Toegang?

DE JONGE
Nou, een datum hebben we nog niet bepaalt, maar op het moment dat we wel die datum bepalen, zullen we er natuurlijk rekening mee houden dat je ook echt nog de tijd hebt om de optie om je te laten vaccineren ook echt nog in zijn volledigheid kunt doorlopen, plus die twee weken inwerktijd. Tijd hebben we nog niet bepaalt, maar er komt natuurlijk wel echt een moment nu iedereen de kans heeft gehad, dat we die keus moeten maken. De vorige keer dat het kabinet het voorstelde om ook een eigen bijdrage te gaan vragen voor het testen, vanuit het profijtbeginsel. Als jij naar een concert wilt, moet je misschien ook een beetje bijdragen aan de kosten die die test met zich meebrengt voor dat concert, toen heeft de Tweede Kamer gezegd: wij vinden van niet, wij vinden sowieso van tot het moment dat iedereen zich heeft laten vaccineren. Toen hebben we dat idee laten rusten, maar nu komen we wel echt op dat moment dat iedereen wel die kans heeft gehad, sterker nog, misschien moet je het juist ook wel willen, omdat het een extra motivatie kan zijn van mensen om zich toch maar te laten vaccineren. 

VRAAG
Ja, u zegt de motivatie, maar tegelijkertijd is er vanaf 20 september een corona-toegangsbewijs nodig om ergens binnen te komen, vaccinatiebewijs, herstelbewijs of die test. Als mensen dan moeten gaan betalen voor een test, dan is het toch indirect een vaccinatiedwang om ergens binnen te komen?

DE JONGE
Nee, het is geen indirecte vaccinatiedwang, dat zou ik niet met u eens zijn. 

VRAAG
Nou, als je geen geld hebt om het te betalen, dan moet je dan maar voor een vaccin gaan.

DE JONGE
Het is sowieso heel veel beter om voor een vaccin te gaan, maar je hebt uiteindelijk altijd een eigen keuze natuurlijk. Het is geen dwang, dat is het niet. Ook niet indirect. Het is wel een sterke stimulans, en die bedoelen we eigenlijk ook. Dus je hebt eigenlijk twee manieren om ernaar te kijken. Het kabinet is tegen gedwongen vaccinatie, verplichte vaccinatie gaan we niet doen, dat hebben we ook altijd gezegd, gaan we niet doen, en daar blijven we ook bij. Maar daar kun je het niet bij laten, we zullen wel indringend ook met mensen altijd het gesprek blijven aangaan over de noodzaak tot vaccinatie en alle mogelijke manieren aangrijpen om mensen te stimuleren tot vaccinatie. En dit zou zo’n manier kunnen zijn. En nog los van die stimulans, geldt er ook nog, moet je dan aan de rest van samenleving vragen om mee te betalen? Omdat jij je niet hebt laten vaccineren en toch ergens naar binnen wilt. Dat is natuurlijk toch ook de vraag of dat redelijk is, om dat te vragen aan de rest van de samenleving. Maar al dat soort dilemma’s zullen gaan opspelen de komende tijd, dit is er eentje. En daarvan zegt het kabinet, ons lijkt het redelijk om daar wel degelijk een eigen bijdrage wordt gevraagd, die eigen bijdrage moet niet zo’n hoge drempel worden die je überhaupt niet meer naar binnen kunt. Maar dat je een eigen bijdrage vraagt, dat is denk ik gewoon logisch, en we zullen dit idee ook gewoon bespreken met de Kamer en kijken hoe zij erin zitten. De vorige keer was de Kamer daar nog niet enthousiast over, maar goed, dit is wel een ander moment. Want op dit moment heeft iedereen de kans gehad, begin september heeft iedereen de kans gehad die dat had gewild om zich te laten vaccineren.

VRAAG
En toch begrijp ik het niet helemaal, want als ik elke keer als je ergens naar toe gaat, naar een kroeg of naar een evenement of naar een grote horecazaak, als je dan elke keer moet betalen voor een test, dan word je toch indirect gedwongen om te vaccineren.

DE JONGE
Nee, dat hangt er natuurlijk heel erg vanaf hoe hoog die eigen bijdrage is, dat is één ding. 

VRAAG
Maar als je het niet kan betalen? 

DE JONGE
Twee is, je hebt altijd een alternatief voor vaccinatie, door je te laten testen of een herstelbewijs, want dat bij ons ook aanleiding. We kiezen niet voor een vaccinatieplicht, ook niet een indirecte vaccinatieplicht, maar er is wel een hele sterke stimulans en dat bedoel ik ook eigenlijk, die sterke stimulans te bieden, dus nog los van het profijtbeginsel. Dus is het ook niet redelijk dat je zelf betaalt voor iets wat je, waarvoor je anders de rekening bij de samenleving zou leggen, is het ook niet redelijk dat je daar zelf een beetje aan meebetaalt, dat is het profijtbeginsel, nog los daarvan, bedoelen we ook juist die stimulans richting vaccinatie te geven.

VRAAG
Meneer Rutte, u zei afgelopen maandag op dit moment kiezen we niet voor zo’n vaccinatieplicht. Is het op dit moment kiezen we er niet voor of  is het zoals Huge de Jonge net zei: we kiezen er duidelijk niet voor? 

RUTTE
We kiezen er duidelijk niet voor, maar in zo’n virus is het altijd op dit moment, omdat je natuurlijk nooit weet hoe dingen zich ontwikkelen, maar wij zijn allebei zeer gemotiveerd om het niet te willen. 

VRAAG
Dus in het uiterste geval…

RUTTE
Maar dat geldt met alles, we hebben te maken met een pandemie, dus we hebben niet de luxe van absoluutheden, maar het is echt heel helder. We hebben vandaag met het kabinet lang over gesproken over alles weer natuurlijk, maar ook hierover, dat willen we niet.

VRAAG
Is daar een verandering in het beleid geweest, in dat standpunt?

RUTTE
Nee

VRAAG
Omdat ik de persconferentie van 8 maart teruglees, Hugo de Jonge, en ik citeer u nu: ‘ik vind het heel belangrijk, echt heel belangrijk om te onderstrepen dat we deze manier van werken nooit mag betekenen dat mensen verplicht worden of zich verplicht voelen om zich te laten vaccineren. Er gaat geen vaccinatieplicht ontstaan, ook geen indirecte.’ Maar u zegt nu: op dit moment. Dat is toch inhoudelijk wel een verschil met…

RUTTE
Bij alles wat we zeggen is het op dit moment, omdat je  nooit weet hoe het zich ontwikkeld. 

VRAAG
Dat werd toen alleen niet gezegd, dus inhoudelijk is toch een verschil? Of zie ik dat verkeerd?

RUTTE
Nee, dat is niet zo bedoeld. 

VRAAG
Staat u nog achter die woorden van 8 maart?

DE JONGE
Zeker!

RUTTE
Ik ook.

VRAAG (BNR)
Meneer Rutte, even heel precies: op welke plekken gaat vanaf 20 september dat Testen voor Toegang, of in ieder geval een corona-check verplicht worden vanaf 75 mensen?

RUTTE
Dat is in de horeca, bij evenementen, waaronder festivals, bij publiek bij sportwedstrijden en de vertoning van kunst en cultuur, dus ook bioscopen.

VRAAG
Dus alle andere binnenruimten eventueel daar dan niet?

RUTTE
Nee, dus dat geldt bijvoorbeeld niet voor mensen thuis of bij allerlei andere situaties. 

VRAAG
En dat is binnen en buiten?

RUTTE
De detailhandel bijvoorbeeld niet, de werkomgeving niet.

VRAAG
Binnen en buiten?

RUTTE
Ja, we maken geen onderscheidt meer tussen binnen en buiten.

VRAAG
Wat is de consequentie als een ondernemer niet goed die check doet? 

RUTTE
Nou, hij moet gewoon van tevoren beslissen: ga ik tot 75 of hoger? Als hij tot 75 gaat, dan hoeft ie niets te doen, dat geldt trouwens voor de hele zaak, dus niet per ruimte, dus voor de hele zaak. Als je tot 75 gaat hoeft hij niks te doen en boven de 75 moet hij dit doen. Dat is gewoon een verplichting.

VRAAG
Even, dit is misschien een flauwe definitiediscussie, maar u zegt nachtclubs en discotheken die moeten dan nog even dicht blijven tot 1 november. Een café waar harde muziek op staat ‘s nachts, is dat een discotheek of wat is dat?

RUTTE
Nou, volgens mij weten we ongeveer het verschil tussen echt een discotheek en een nachtclub. We hebben het eerder ook gedaan he, in de besluitvorming van maart vorig jaar. Om die groep van bedrijven, dat zijn dus de nachtclubs en discotheken uitgezonderd, dus dat is vrij precies blijkbaar.

VRAAG
Dus cafés kunnen openblijven? 

RUTTE
Ja, de horeca op zich is open, die is natuurlijk gelimiteerd op dit moment tot 12 uur ‘s avonds. We willen natuurlijk heel graag dat ervan halen, die limitering, vanaf 21 september. Maar de nachtclubs en discotheken blijven dan dicht.

VRAAG
In de samenleving is veel verbazing over de Formule-1 in het eerste weekend van september, dat is een van de grootste evenementen ooit in Nederland, met honderdduizenden bezoekers. Dat mag doorgaan volgens de regels, met twee derde bezetting, is dat niet een enorm risico?

RUTTE
Dat denk ik niet, omdat de regels daar ook heel precies voor gelden, zoals ze ook gelden voor alle evenementen, het is een geplaceerd evenement. Zij mogen tot een derde van de capaciteit vullen als ze niet zouden vragen om een bewijs, en ze mogen gaan tot twee derde capaciteit als ze daar wel om vragen.

VRAAG
Die twee derde, dat is eigenlijk toch wel een beetje een gekke, als je kijkt naar voetbalstadion. Zo’n stadion, dan hebben ze een aantal vakken en die sluiten ze dan, en de andere vakken die zitten dan bomvol. Wat maakt die een derde die dan nog leeg is dan nog uit?

RUTTE
Het is verstandig als ze dat ook een beetje spreiden door de voetbalstadions. De afspraak is dat per locatie het aantal geplaceerde plekjes, het te placeren plekjes, dat je daarvan twee derde mag vullen. Als je natuurlijk een deel helemaal afsluit, dan zou ik nog wel eens even willen navragen, dan denk ik dat ook het totale aantal stoeltjes daalt, niet open is. En eigenlijk is dan ook de capaciteit beperkt.

VRAAG
Helder, nog een korte vraag: heeft u over de Formule-1 nog contact met de prins?

RUTTE
Nee. Maar u heeft wel de mededeling gezien, de berichtgeving is naar buiten toch? Dat zij doorgaan met al die beperkingen en zeggen: als ondernemers gaan we dat risico nemen. En ik realiseer me voor hen ook dat het ook logistiek en financieel natuurlijk ook heel moeilijk is.

VRAAG
En die compensatie financieel? Waar ze om vragen?

RUTTE
Dat gaat niet.

VRAAG (ANP)
Het onderwijs speelt wel een belangrijke rol in de aankomende periode, het is eigenlijk de eerste proeftuin om te kijken hoe het nu gaat met de versoepelingen. Er zijn wel docenten die bezorgd zijn dat ze straks een klas ongevaccineerde mensen voor zich kunnen hebben. Is dat iets om bezorgd over te zijn voor hen?

RUTTE
We moeten dat met zijn allen natuurlijk zorgvuldig te doen en dat betekent in het voorgezet onderwijs dat voorlopig ook blijft gelden de afstand van anderhalve meter tussen docent en de leerlingen, dat je allemaal op de gang een mondkapje op hebt. Bij het hoger onderwijs zult u zien dadelijk op de website dat we een hele lijst van aanvullende maatregelen hebben, waaronder het zoveel mogelijk scheiden van stromen van studenten en docenten die binnenkomen en weggaan, en allerlei andere maatregelen naast het max 75 per zaal. Dus je probeert aan alle kanten met elkaar er verstandig mee om te gaan.

VRAAG
En er worden ook afspraken over gemaakt, zei u net. Kunt u dat een beetje concretiseren op welke manier dat gebeurt? Komen daar dwingende afspraken voor bijvoorbeeld? 

RUTTE
Dit zijn afspraken die met de sector gemaakt worden, dus dwingend is die 75, dat is echt opgelegd, je mag niet meer dan 75 per zaal. En verder worden er dus een hele reeks afspraken gemaakt waar de sector ook echt zeer voor gemotiveerd is, want die vinden het belangrijk. Je zag gisteren ook Duizendberg, voorzitter van de Vereniging van Universiteiten, maar ook anderen reageren op de lekkages over wat we zouden vertellen vanavond, dat als dat waar was zij daar ook heel blij mee waren. En zij snappen dus ook dat grote hoorcolleges bijvoorbeeld niet kunnen.

DE JONGE
En misschien ook nog even hier aan toe te voegen. Kijk, in de afspraken die het onderwijs maakt, dat zijn de afspraken met de GGD over het vaccineren op locatie. Ik weet zeker dat het onderwijs heel erg gemotiveerd is om ervoor te zorgen dat zij ook echt bijdragen om hun leerlingen te informeren, te overtuigen, om zich te laten vaccineren. We zien natuurlijk nu, 18-23 zit het nu op 65 procent eerste prik. 12 tot 17 gaan we richting de 50 procent eerste prik. Dat is het natuurlijk nog niet, dat kan echt nog wel verder omhoog. Mijn verwachting is echt dat juist die start van het schooljaar daarbij cruciaal is. Cruciaal omdat het onderwijs zelf ervaart, dit is wat we willen, om dit mogelijk te blijven maken moeten we onszelf beschermen en is die vaccinatiegraad omhoog ongelofelijk cruciaal. We helpen heel erg in het maken van lespakketten en alles wat nodig is om op school ook dat gesprek op een goede manier te voeren. We hebben natuurlijk eindeloos veel campagnes met influencers en je kunt het je zo gek genoeg niet bedenken, maar belangrijker is die prikbus op locatie. De ervaring is dat het maken van een afspraak en ernaar toe gaan, kennelijk een hoge drempel is voor jongeren, dus die prikbus op locatie en instant meteen de mogelijkheid hebben om je te laten prikken. Dat moet echt helpen de komende tijd en die afspraken worden in iedere regio gemaakt, tussen de GGD en de scholen.

VRAAG
Is dat een soort ‘dansen met Janssen’-achtige strategie? Lessen mits je geprikt wordt? Of is het gewoon objectieve…

DE JONGE
De leus denk ik nog eventjes over na, maar het is eigenlijk gewoon: laat jezelf prikken, ga lekker zitten en laat jezelf prikken. Dat is het eigenlijk, een prikbus op locatie, zonder gedoe, je hoeft niet naar de GGD toe, de GGD komt naar jouw toe en dat is ongelofelijk makkelijk voor iedereen. 

RUTTE
En belangrijk is dat op het moment dat het hoger onderwijs dus losgaat en het mbo, dat iedereen die dat zou willen zich kan hebben laten vaccineren. Dat is natuurlijk ook weer een verschil met een paar maanden geleden.

VRAAG (AD)
Meneer Rutte, in uw plannen krijgt het Testen voor Toegang vanaf 20 september weer een hele grote belangrijke rol, ook in de horeca die ook ‘s nachts weer open kan. De cafés dan in ieder geval. Nou was dat ook zo eind juni en toen bleek het een zooitje te zijn met TvT. Slechte controles ook aan de deur. Wat gaat u nu doen om ervoor te zorgen dat het dan wel waterdicht is in september.

RUTTE
Het is nu natuurlijk ook wel anders, je hebt veel meer mensen die gevaccineerd zijn plus dat we op die, dat we dat doen vanaf die 75. Vanaf 75 mensen die binnen willen, en daar zijn we natuurlijk ook met horeca en andere in over gesprek over hoe we dat met elkaar strakker regelen. In de kern komt het erop neer dat allereerst de klant verantwoordelijk is, en ten tweede de ondernemer uiteraard de verantwoordelijkheid heeft om dit goed te organiseren en er wordt natuurlijk ook toezicht op gehouden om ervoor te zorgen in de naleving dat het ook gebeurd. 

VRAAG
Komt er dan ook extra handhaving, meer dan eind juni?

RUTTE
Nou, ik  denk dat we vooral hebben geleerd van eind juni hoe je dat moet aanpakken en dat die communicatie heel belangrijk gaat worden als het allemaal zou kunnen vanaf 21 september, dat hopen we natuurlijk vurig. Maar nogmaals, ook die ondernemer heeft daar een grote rol in en zijn personeel. En nogmaals, ook hier geldt dan opnieuw dat bij overtredingen en de excessen uiteraard de politie en de boa’s zullen optreden.

VRAAG
Maar dat gold natuurlijk ook eind juni. Toen zei u dit ook, toch ging dat heel erg mis.

RUTTE
Daar hebben natuurlijk lessen uit getrokken. Die gesprekken zijn nu gaande met het Veiligheidsberaad, maar ook met de horeca om dat natuurlijk veel beter te organiseren.

DE JONGE
In aanvulling daarop misschien, we hebben natuurlijk een aantal aanpassingen ook echt gedaan. De geldigheidsduur van de test is korter geworden, de corona-checkapp is aangepast en daardoor minder fraudegevoelig geworden. We hebben de wachttijd geïntroduceerd, en dat allemaal nog bovenop natuurlijk echt het grote verschil, namelijk dat de meeste mensen straks een QR-code krijgen omdat ze gevaccineerd zijn en daarmee zijn ze heel veel minder kwetsbaar. Ten aanzien van het handhaven is het natuurlijk wel zo, en daar moet je natuurlijk eerlijk in zijn, we kunnen onmogelijk naast iedere cafédeur een boa zetten. Dat gaan gemeenten gewoon niet doen. Maar op excessen wordt zeker gehandhaafd, bijvoorbeeld op het niet hanteren van een wel 75 of meer dan 75 in de zaak, maar dan niet bij de deur gaan staan om te kijken of iedereen die coronabewijzen wel heeft. Daar wordt natuurlijk wel op gehandhaafd, en dat kunnen gemeenten ook doen. Als gemeenten een evenement organiseren dat vergunningplichtig is kun je gewoon in de vergunning afspraak ook gewoon afspraken maken over de check aan de poort. En we gaan mystery guests ook inzetten om te kijken of dat goed wordt nageleefd. En daaruit kunnen we ook de lessen trekken en dat weer bespreken met de verschillende sectoren. En ja, kijk uiteindelijk hebben we dus echt de gezamenlijke verantwoordelijkheid om dit mogelijk te maken. Natuurlijk, ieder voor zich (onverstaanbaar, red.) voor ons allen is niet echt de beste manier om dit te laten slagen. We hebben gezien wat er allemaal mis kan gaan en dus zullen we het nu gewoon beter moeten doen.

VRAAG
Wie gaan de mystery guests inzetten? Het ministerie zelf of zijn dat gemeenten die dat…

DE JONGE
Wij gaan die opdracht geven en de rapportage daarvoor die zullen ten dienste staan van de gemeenten, maar zeker ook ten dienste van het gesprek met de verschillende sectoren. Je zult echt aantal sectoren hebben die het gewoon goed doet, je zult een aantal sectoren hebben die het gewoon matig doet en waardoor gesprekken noodzakelijk zijn. Dat is echt de verwachting. 

VRAAG
En dat is iets nieuws hè. Dat gebeurde eind juni nog niet?

DE JONGE
Nee, dat gebeurde nog niet. Dat gebeurde nog niet.

VRAAG (De Telegraaf)
Ja meneer De Jonge, ik hoor u nog steeds zeggen dat we sturen op de zorg en het niet overbelasten van de zorg. Waarom is het dan zo, nog steeds, dat we, begin juni hebben we de IC-bedden verlaagd… Ik kan me voorstellen dat veel mensen denken van ‘we sturen steeds op het niet overbelasten van de zorg’. Als ik u net dat sommetje hoor maken van hoeveel mensen in het ziekenhuis kunnen komen en op de IC kunnen komen, waarom hogen we dat aantal niet op, structureel?

DE JONGE
We hebben het aantal natuurlijk structureel opgehoogd en ook daar extra financiering voor uitgetrokken, maar het punt is natuurlijk met IC-bedden dat kost een hele hoop personeel en de IC-bed te faciliteren. En je krijgt natuurlijk, ook al duurt die crisis al behoorlijk lang, je krijgt in zo’n korte tijd natuurlijk niet opeens een heel groot nieuw blik IC-verpleegkundigen opengentrokken. En dat is eigenlijk het punt waar we komen, waar we rekening mee moeten houden, in een aantal golven, de eerste golf was het helemaal enorm, maar ook die tweede golf die duurde natuurlijk heel erg lang, hebben we behoorlijk stevig, in de tweede golf, eigenlijk ook in die derde golf, behoorlijk stevig de ziekenhuizen natuurlijk gewoon overbelast. Daardoor zijn operaties uitgesteld, daarmee zijn de verloven van mensen ingetrokken en die mensen willen ook gewoon een keer weer terug naar normaal, mensen in de zorg. Dus we moeten echt niet het idee hebben dat we nog een keer die IC’s kunnen belasten tot het niveau wat we hebben gehad in die eerste golf of in die tweede golf. Als dat namelijk wel het geval zou zijn dan betekent dat nu een enorm uitstel ook van operaties. Kortom, dat gesprek hebben we ook niet helemaal afgerond natuurlijk, maar dat gesprek zullen wij wel moeten voeren. Want: wat vinden wij eigenlijk acceptabel qua zorgbelasting voor… coronapatiënten om daarmee te voorkomen dat andere zorg moeten worden uitgesteld, dat we de zorg gewoon structureel aan het uitwonen zijn. We moeten niet verwachten van de zorg dat die dezelfde aanpak aan zullen kunnen als in de eerste golven en die (onverstaanbaar, red.) hoor ik natuurlijk wel. Het klinkt ook zo logisch: je maakt gewoon IC-bedden extra, dan ben je toch klaar. Maar als je ook ziet zo gaat dat natuurlijk niet, omdat dat altijd personeel vraagt uit de zorg die je dan ergens anders weg moet trekken. Dat kan niet anders.

VRAAG
Ja maar dan zou je dus kunnen investeren voor de toekomst…

DE JONGE
Het is geen geldkwestie natuurlijk. We investeren ons suf.

VRAAG
In mensen dan. 

DE JONGE
Ja precies, dus het is geen geldkwestie. Het is eigenlijk gewoon een beschikbaarheidskwestie. Een IC-opleiding duurt gewoon jaren. Je hebt niet zomaar nieuwe mensen opgeleid en we hebben heel veel mensen van de OK’s naar de IC’s gehaald, althans wij, dat hebben ziekenhuizen gedaan, om daar in bij te springen, maar dat betekent natuurlijk wel dat je de OK’s moet sluiten en dat betekent dus minder operaties et cetera. Dus… het is altijd… er zijn ook geen gratis cursussen in te maken. Dus als we accepteren dat de zorg zwaarder belast wordt met coronapatiënten betekent dat minder handen aan het bed voor andere patiënten. Dus de uitstel van zorg die uit te stellen is, en dat hebben we al veel te lang moeten doen, kortom: het is echt in zoveel opzichten verstandig voor iedereen om zicht te laten vaccineren, heb ik dat al gezegd, en daarnaast, ervan uitgaande dat de mensen die zich perse niet willen laten vaccineren gewoon een keer ziek worden, betekent dat we dat moment niet in een te korte tijdspanne moeten laten vallen, want dat zou opnieuw de zorg kunnen overbelasten. Zo eerlijk moeten we zijn.

VRAAG
Ja, maar wordt er dan rekening mee gehouden voor die eventuele 1 november? 

DE JONGE
Wat we natuurlijk bewust doen. Even terug naar het openingsplan wat we hadden. Daar hadden we aantal stappen mee moeten (onverstaanbaar, red.). Stap vier en vijf hadden we samengevoegd en hadden we nog zo’n stap helemaal aan de rand van het document staan waarin we zeiden ‘nou dan kunnen we af van de anderhalve meter’. Wat nu eigenlijk de facto doen is dat anderhalve meter-moment eigenlijk opknippen in een aantal momenten om behoedzamer te zijn met de les van 26 juni op het netvlies, met ook gewoon de wetenschap van de 1.8 miljoen niet-geïmmuniseerden op het netvlies. En echt de wil om niet opnieuw die zorg te overbelasten dat kunnen we ons gewoon niet veroorloven. Dat kan de zorg zich gewoon niet veroorloven en dat is de reden dat we hebben gezegd: dat anderhalve meter loslaten dat gaan we op zo’n manier, dat we het stapsgewijs doen, dat we het behoedzaam doen en dat we de meeste katalyserende events die daaruit voort zouden kunnen komen, als er met hele grote groepen in de discotheek staan bijvoorbeeld, dat we die nog eventjes uitstellen.

VRAAG
En nog even over die mystery guests, waar het net over ging. U zegt die staat in dienst van de gemeenten. Mag ik ervanuit gaan dat ze niet ten dienste van de politie staan?

DE JONGE
Ja, daar mag je vanuit gaan.

VRAAG
Dan heb ik nog één vraag over de steunpakketten, meneer Rutte. Die lopen 1 oktober en de regering-Biden die houdt nog steeds de grens dicht voor Europese staatsburgers. Wordt er iets gedaan voor reisorganisaties die exclusief op Amerikaans (onverstaanbaar, red.)…

RUTTE
Nee. 

VRAAG
Oké.

RUTTE
Nee, helaas. Nee, de pakketten lopen echt af op 1 oktober en waarbij we wel natuurlijk de nachthoreca iets gaan organiseren, financiële compensatie, omdat dat door gaat lopen tot na 1 oktober.

VRAAG
Oké, maar die reisorganisaties die…

RUTTE
Nee, stopt 1 oktober.

VRAAG (NU.nl)
Meneer De Jonge, nog even aansluitend op de ziekenhuisopnames. In hoeverre accepteert het kabinet eigenlijk de ziekenhuisopnames als straks de maatregelen helemaal zijn afgeschaft, per november waarschijnlijk, en iedereen is gevaccineerd die dat graag wil?

DE JONGE
Accepteert het kabinet ziekenhuis… Nee, er valt niet zo heel veel aan te accepteren. Het is gewoon biologie: op enig moment worden mensen ziek en dan hebben ze een of ander ziekenhuis nodig om weer beter te worden en dat is het punt. Kijk, uiteindelijk gaat natuurlijk… het is een dilemma, ik snap het dilemma heel goed, maar uiteindelijk gaat het natuurlijk nooit de zorg mensen, mensen die smekend aan de poort komen weigeren. Zo zit de zorg niet in elkaar en ja de levenswandel van mensen leidt heel vaak tot ziekenhuisopnames. Geloof ik een derde van alle zorgkosten worden gemaakt…

VRAAG
Kunt u dan misschien zelf de vraag beantwoorden die u zojuist stelde in een inleidend statement? Van in hoeverre kan de vrijheid van de een de vrijheid van de ander beperken.

DE JONGE
Daar zit een grens aan, daar zit een grens aan. Mag ik een voorbeeld noemen, wat uit besluitvorming van vandaag… wij kiezen ervoor om het onderwijs open te doen vanaf 30 augustus. Het OMT zegt ’20 september’, wij zeggen begin van het schooljaar, waarom: omwille van het maatschappelijk belang. Het OMT maakt heel belangrijk, en wij ook, het moment waarop iedereen de kans heeft gehad om zich te vaccineren en waarom komen wij dat net een iets andere invulling van dat uitgangspunt. Namelijk: als je 18 bent dan heb je op 19 juni de uitnodiging gehad om je te laten vaccineren, heb je van ons een paar dagen de tijd gehad om dat ook te doen, om die afspraak te maken, bedoel ik. Stel dat je drie weken later aan de beurt was voor die eerste prik, de meesten waren eerder, maar stel dat je drie weken later aan de beurt was voor je eerste prik, was je 35 dagen later was je aan de beurt voor je tweede prik, even er vanuit gaan dat je niet gebruik hoef te maken van ondersteuningsmogelijkheid, en dan nog twee weken wachttijd, dan ben je echt in augustus klaar, eind augustus ben je klaar. Je kunt ook iets anders redeneren. Je kunt ook zeggen ‘ja, maar niet iedereen heeft dat gedaan, want sommigen zijn eerst op vakantie gegaan’ en ja dus je ziet die vaccinatiegraad steeds onder die groep nog wel wat oplopen, ook de komende weken. Dus had je daar dan niet op moeten wachten en moet je dan toch de 20e kiezen voor de opening van het schooljaar. Nee, zeggen wij, want je hebt wel de kans gehad. Als je gewoon gelijk je telefoon had gepakt en je had een afspraak gemaakt heb je gewoon de kans gehad. En je kunt niet die mensen die de kans hebben gepakt toen ze hem ook kregen laten wachten op de mensen die de kans niet pakten toen ze hem wel kregen. En dat is precies het soort afweging waar we naartoe gaan de komende tijd. Kortom: het is zeer (onverstaanbaar, red.) dat je dit nu helemaal schetst, ik zeg ook niet dat… we hebben ook niet de wijsheid in pacht dat we op ieder dilemma eventjes een pasklaar antwoord heb op dat dilemma. Die dilemma’s zullen we ook door moeten als samenleving. De hele crisis was al één grote test in solidariteit (onverstaanbaar, red.) en dat zal ook de komende maanden zal dat zeker nog zo zijn, maar er zit wel grens aan in hoeveel beperkingen je de mensen die wel de mogelijkheid hebben gegrepen toen ze hem kregen voor vaccinatie, hoeveel beperkingen die mensen kunt opleggen, omwille van de mensen die dat niet doen. Alleen voor de zorgbelasting is het gewoon een fact of life: als je die 1.8 miljoen acht miljoen niet geïndiceerden hebt en die worden in hele korte tijd besmet. Dat je dan gewoon een enorme spike krijgt in de ziekenhuizen, die we niet aankunnen. En die ook weer gaat leiden tot heel veel schade voor wel gevaccineerden. Namelijk omdat hun zorg wordt uitgesteld. Kortom, dat kunnen we ons niet veroorloven. 

RUTTE
Je kunt ook niet zeggen: ik weiger ze bij het ziekenhuis. Dat gaat natuurlijk niet. Iemand die dreigt te stikken gaat natuurlijk altijd het ziekenhuis in, wordt altijd behandeld. Dat kan niet anders. 

VRAAG
Maar vanaf welk punt zegt het kabinet bijvoorbeeld van: er zijn toch weer maatregelen nodig? Is dat puur overbelasting van de zorg en kun je daar dan een getal op plakken van hoeveel IC-bedden moeten er maximaal bezet zijn door coronapatiënten?

DE JONGE
Gaan we komende tijd ontwikkelen. Ja, we hebben die routekaart hè. En die routekaart is natuurlijk gemaakt in de situatie dat we nog helemaal niet gevaccineerd waren. In ieder geval in slechts heel geringe mate. De laatste versie is geloof ik uit februari. En daar hebben we het mee gedaan tot de zomer. We zullen nu naar een andere aanpak toe moeten. Een veel gerichtere aanpak toe moeten. We weten dat er pockets zijn in de samenleving, in de oude stadswijken, maar ook in de Bible Belt, gewoon plekken zijn waar de vaccinatiegraad heel erg laag is. Op sommige van die plekken is vervolgens het aantal mensen wat infectie heeft doorgemaakt wel heel erg hoog. Dus daar zal het meevallen de mate waarin het virus rondgaat. Op sommige plekken is dat helemaal niet zo. En daar heb je de ziekenhuisopnames van te verwachten. Als we dat zien moeten we daar dan ook gericht ingrijpen. Wat we moeten voorkomen is dat je de hele samenleving last laat hebben van het feit dat een wijk zich beroerd heeft laten vaccineren, of een groep zich beroerd heeft laten vaccineren. Kortom, wat we willen is de maatregelen veel gerichter uitwerken. Maar er kan een moment komen, dat kunnen we niet uitsluiten, er kan een moment komen dat je toch wel weer landelijke maatregelen moet trekken. Het meest extreme scenario natuurlijk voor de toekomst is echt een escape mutatie die zich totaal onttrekt aan de vaccinatie. Nou er is op dit moment geen aanleiding om dat te veronderstellen. Maar even terugdenkend in de tijd, we kwamen van de wild life, we dachten nou we zijn er in het eerste kwartaal van dit jaar hebben we het wel redelijk onder controle. Toen kregen we de Britse variant. Nou, aan de noodrem. Toen hadden we die Britse variant behoorlijk onder controle. Toen kregen de we de Delta-variant. Kortom, er is niet uit te sluiten dat er niet toch een variant komt die weer noodzaakt tot landelijke maatregelen. Dat weten we niet helemaal zeker. Wij zullen in ieder geval het maatregelen pakket uitwerken dat we ook richting het najaar nodig hebben. Als we een hele hogere vaccinatiegraad hebben opgebouwd, niet te min voor die plek en onder die groep en onder die wijk waar de vaccinatiegraad al laag is zal je misschien nog steeds maatregelen moeten treffen. Het kan ook landelijk. Maar heel veel liever zo gericht mogelijk. Sectoraal of regionaal. 

VRAAG
Diederik Gommers zei bijvoorbeeld: IC-capaciteit is met 100 patiënten, 100 covidpatiënten op de IC’s, komt dat reguliere zorg niet in de verdrukking. Zou dat ongeveer een richtgetal kunnen zijn? 

DE JONGE
Nee, dat is wel heel onpraktisch laag. Zeker als dat de aanleiding zou moeten zijn voor weer stevige maatregelen. Dan zit je nog wel een tijdje aan maatregelen vast. Kijk, de 1,8 miljoen, daar komt naar schatting van het OMT komen daar 2200 tot 3300 IC-opnames uit naar voren. Dus als je structureel die IC-bezetting voor corona niet hoger wil hebben dan 100, dan geeft het wel heel veel druk dan geeft het wel heel veel druk op aanvullende maatregelen die je moet nemen. Ik denk dat dat ook niet redelijk is om dat te veronderstellen. Vooralsnog heeft het OMT voor de zomer al geadviseerd: zou niet 250, zou dat niet een getal moeten zijn wat je hanteert. En we zijn natuurlijk met elkaar in gesprek om te kijken welke indicator ten aanzien van ziekenhuisopnames zou je nou voor je aanpak van het najaar ook moeten willen gebruiken. We willen in ieder geval die aanpak en daarmee dus ook deze indicator, die nieuwe indicator willen we in september ook gereed hebben. Dus eigenlijk voor dat moment van 20 september.

VRAAG
Graag over een ander onderwerp: er zijn ongeveer 400.000 mensen in Nederland die immuun problemen hebben waarbij het vaccineren niet goed werkt. Niet helemaal of niet. Per november worden de maatregelen helemaal losgelaten waarschijnlijk. Welke boodschap is dat voor die mensen? 

DE JONGE
Nou ja, kijk, we zullen altijd, dat geldt natuurlijk voor heel veel andere infectieziekten ook waar deze mensen kwetsbaar voor zijn. Er zullen altijd mensen zijn met immuunstoornis. Niet alleen hebben zij last van corona maar zij hebben last van werkelijk iedere infectie die je zou kunnen oplopen. Dus dat maakt dat zij individueel natuurlijk met hun arts ook kijken welke beschermingsmaatregelen zijn er voor hen nodig? Daarnaast heb je aantal mensen met een zwak immuunsysteem waarbij voor een deel van deze mensen de aanname is dat als je boostert dat dan wel degelijk toch iets van die immuniteit zou kunnen versterken. Dus dat maken we ook onderdeel van het advies. 

VRAAG
De derde prik bedoelt u? 

DE JONGE
Ja, precies. Dat is onderdeel van het advies wat de Gezondheidsraad zal gaan geven, ik hoop snel. Ik hoop nog begin september of misschien zelfs nog wel eind augustus. En daarnaast hebben we het OMT gevraagd om echt een apart advies te wijden aan de mensen met immuun problemen wat we daarvoor extra zouden kunnen doen. Ik denk dat het meer een zaak is, zal zijn ook, van maatregelen tussen zorgverlener en patiënt uiteindelijk. Dan dat daar algemene generieke maatregelen voor moeten gelden. Maar we laten ons gewoon goed adviseren door het OMT wat daar eventueel extra voor nodig zal zijn. 

VRAAG (NRC)
Hierop aansluitend, de mensen die nu problemen hebben, worden die eigenlijk uitgezonderd van dat zelf betalen voor testen voor toegang straks? 

DE JONGE
Daar hebben we nog niet over nagedacht. Daar hebben we nog niet over nagedacht, het gaat vooral over het algemene uitgangspunt: komt er niet een keer een moment dat je moet zeggen: misschien… Kijk, er is een hele kleine groep die zelfs geen vaccin mag hebben. Dat is echt een hele kleine groep. De groep is iets grote bij mensen die wel een vaccin mogen hebben maar waarbij het gewoon niet werkt. Die kunnen natuurlijk wel aan zo’n QR-code komen. Alleen omdat ze weten dat het niet werkt zullen zij zich waarschijnlijk niet in dat soort grote groepen gaan begeven. Dus dat maakt dat deze mensen natuurlijk sowieso al heel erg behoedzaam zijn om zich überhaupt in deze groep, in  deze grote groepen, op te gaan houden.

VRAAG
Dan nog even aansluitend, we hebben het hier de hele tijd gehad, of jullie hebben het de hele tijd gehad over ziekenhuisopnames. Maar een van de andere voorwaarden is natuurlijk ook steeds het oplopend of aflopend aantal besmettingen geweest. Heeft dat nog steeds dezelfde zwaarte? 

DE JONGE
Nee, dat krijgt natuurlijk echt een andere betekenis. We weten alleen nog niet exact welke betekenis. Het is op dit moment een indicator of het de goede of de minder goede kant op gaat. Je hebt natuurlijk nu gezien dat we na 26 juni een enorme piek hebben gehad met besmettingen van boven de 10.000. Toen een enorme steile daling gehad. En nu plateaut die al een tijdje op ruim 2000. En de vraag die dat vooral met zich meebrengt is hoeveel ziekenhuisopnames komen daaruit naar voren? Kijk, het aantal besmettingen zal nooit zo laag kunnen zijn dat kan niet, of je moet heel veel beweging in de samenleving weer terug willen dringen. Maar dat virus gaat rond, dus het aantal besmettingen zal blijven. Maar de kernvraag is toch: in welke mate brengt dat onze doelen in het gedrang? Dus in welke mate overbelast dat de zorg? 

VRAAG
Dus als ik het goed begrijp zijn jullie wel een beetje aan het kijken hoe je de besmettingscijfers, wat daarvan de rol kan zijn? 

DE JONGE
Wat we net bespraken over de ziekenhuisopnames van hoeveel zou je er kunnen accepteren zeg maar, om even in die termen te blijven. We hebben het RIVM ook gevraagd: zou er nou ook een nieuwe indicator te bedenken zijn om iets te doen in die nieuwe verhouding tussen besmettingscijfers en ziekenhuisopnames. Waarom? Omdat besmettingscijfers wellicht minder zeggingskracht hebben gegeven omdat we niet meer zo goed de verhouding weten tussen de cijfers en de ziekenhuisopnames. Om verschillende redenen overigens. Vooral vanwege de vaccinatiegraad maar toch ook wel vanwege het testbeleid wat dusdanig is veranderd dat er heel veel meer wordt getest. Maar je wil, je ziet natuurlijk wel heel veel eerder die besmettingen oplopen dan dat je de ziekenhuiscijfers ziet oplopen. Kortom, het blijft toch wel een indicator om rekening mee te houden. En omdat je daarmee natuurlijk ook leert of de besmettingsgraad dusdanig is dat je inderdaad moet vrezen dat die 1,8 miljoen teveel kans lopen om te snel besmet te raken. Dus het is niet zo dat we er niet meer naar kijken. Je kunt niet zonder. Je moet op die besmettingscijfers blijven letten. Maar de betekenis ervan wordt inderdaad wel echt anders. 

VRAAG
Iets anders, de vaccinatiegraad. Het aantal volwassenen met twee prikken is nu 71 procent die dat heeft gedaan. De groep tieners, twintigers, dertigers, daar ligt dat percentage wat lager, (onverstaanbaar, red.) procent, dat neemt ook maar heel rustig toe. Ongeveer een procent per week. Toch is dat de groep waar die anderhalf meter nu wordt losgelaten. Waarom? 

DE JONGE
Om de afweging die we maken. Het belang voor deze jongeren, ik noemde het net al, het belang voor deze jongeren is ongelooflijk groot dat zij een normaal schooljaar tegemoet gaan. Het uitgangspunt is: heb je de kans gehad om je te laten vaccineren. Het antwoord op die vraag is: ja, dat heb je gehad. Heeft iedereen die kans ook genomen? Nou, nog niet iedereen. Een deel krijgt z’n tweede prik nog en die zal plus die twee weken in ieder geval in de eerste weken van september wel volledig gevaccineerd plus inwerktijd zijn. En een deel zullen we gewoon aan het begin van het schooljaar nog moeten overtuigen. Kijk, als we nu kijken naar de totale vaccinatiegraad dan stevenen we af op zo’n 85 procent. We zitten nu qua tweede prik op 72,8 procent. Dus daar hebben we qua tweede prikken gewoon de komende tijd nog wat te groeien. En als je kijkt naar de jongeren dan komen we tussen de 18 en 25 nu uit naar verwachting op zo’n 65 procent. En de 12- tot 17-jarigen komen we uit, dan bedoel ik rond 1 september, komen we uit op 54 procent eerste prikken. En wat we moeten doen denk ik is sowieso die eerste weken van het schooljaar aangrijpen om heel intensief te zorgen dat die vaccinatiegraad überhaupt nog omhoog gaat. Zeker in het VO is daar natuurlijk heel veel ruimte voor. Dus die zou echt wel omhoog moeten. 

VRAAG
Maar wat interessant is, is dat jullie noemen heel nadrukkelijk die maatschappelijke afweging die jullie hebben gemaakt om toch hiervoor te gaan. Die drie doelen die jullie steeds hebben gehad was kwetsbare ouderen beschermen, ziekenhuisopnames en virusmonitoren. 

RUTTE
Zicht op het virus houden, ja. Maar wat je natuurlijk ziet is dat deze groep wordt, kan wel natuurlijk ook besmet raken, maar doorgaans is de kans dat zij ernstig in het ziekenhuis komen wat kleiner. Overigens met de Delta-variant is dat wel weer iets anders. Maar gemiddeld genomen is die kans wat kleiner. Dan is er altijd de zorg dat het door de generaties gaat lopen. Wat je natuurlijk ziet is dat er oudere generaties die extra kwetsbaar zijn natuurlijk in zeer grote mate nu gevaccineerd zijn. 

VRAAG
Precies, dus is mijn vraag eigenlijk: is dat nog steeds één van de doelen, die kwetsbare ouderen beschermen. Als die al beschermd zijn? 

RUTTE
Als je me heel eerlijk vraagt waar wij nu op sturen richting september is toch dat we heel erg sterk kijken naar die ziekenhuizen. Dus de vraag: kun je dan die stap zetten? Maar in het hele beleid blijven wij natuurlijk kijken naar de kwetsbaren. Dat kunnen dus ook de kwetsbaren zijn waar je zelf net naar vroeg. De mensen die gewoon simpelweg om gezondheidsredenen geen vaccin kunnen hebben. Of waar het helemaal niet werkt. 

DE JONGE
En het vaccin werkt tegen ziekenhuisopname zo’n 90 procent, 88, in de 90 procent. Dat zijn wat verschillende schattingen die daarin worden gemaakt. Maar dat betekent dus ook 10 procent niet. Wie daarvan komen dan als ze vervolgens die infectie krijgen daadwerkelijk in een ziekenhuis, dat zijn ouderen. 

VRAAG
Een laatste vraag dan, misschien moet ik ‘m iets anders vragen. Maar is die maatschappelijke afweging dan nu nadrukkelijk één van de doelen? 

RUTTE
Nee. De doelen blijven zoals ze zijn. Maar daarbinnen kijk je naar welke epidemiologische ruimte heb je? Dan zegt het OMT: doe het nou in stappen. Zij begrijpen ook heel goed dat je dan een eerste stap moet zetten in dat hoger onderwijs omdat daar enorme andere gezondheidseffecten en maatschappelijke effecten ook zichtbaar zijn. Maar je hebt dus die epidemiologische ruimte vanuit je doelstelling kan de zorg het aan, kwetsbare mensen en zicht houden op het virus. We hadden natuurlijk heel graag nu gezegd: alles is los. Hebben we ooit wel eens van gedroomd. Maar ook geleerd van de misstap op 26 juni. Ook kijkend nu gewoon naar de cijfers die er liggen en de grote aantallen risico’s in de ziekenhuizen en de piek daar. Dus het is wel zo dat van die drie doelstellingen als je dus kijkt naar september, 21 september, wel heel sterk kijken echt naar ziekenhuizen. Maar we blijven altijd ook die andere twee bekijken. 

DE JONGE
En die maatschappelijke afweging, dat is niet nieuw dat we die betrekken natuurlijk. We hebben altijd het onderwijs eigenlijk voorrang gegeven, het PO  hebben we open gedaan toen je ook zou kunnen zeggen oeh, dat gaat wel bijdragen aan de verdere verspreiding. Klopt, maar maatschappelijk belang is te groot. Het VO mocht de anderhalve meter loslaten op het moment dat we dachten, oeh dat is wel spannend want er zijn heel veel mensen ook nog niet gevaccineerd. Toch gedaan. Dus die risico’s hebben we vaker genomen. Juist omwille van dat maatschappelijk belang. 

VRAAG (Reformatorisch Dagblad)
Over het loslaten van die anderhalve meter noemde u een aantal plaatsen en aantal voorwaarden. Is het nou zo dat de plaatsen die u niet noemde geen voorwaarde hebben, dus geen maximum aantal mensen en geen toegangstesten? 

RUTTE
Nee, dus die eis dat je boven de 75 dat daar een coronatoegangsbewijs moet worden getoond dat zijn de gene die ik noemde. 

VRAAG
En daar buiten dus…

RUTTE
Nee, dus bijvoorbeeld niet, ik noem het maar even gewoon de detailhandel gaan we het niet doen, de werkomgeving, thuissituatie, kerken ook niet.

RUTTE
Fijne avond. Veel dank. 

Verantwoordelijk

[21]

RIJKSOVERHEIDPERSCONFERENTIE CORONAVIRUS 13 AUGUSTUS 2021 INEENVOUDIGE TAAL

https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/vraag-en-antwoord/persconferentie-13-augustus-2021-in-eenvoudige-taal

Op vrijdag 13 augustus 2021 was er weer een persconferentie. 
En waren Mark Rutte en minister Hugo de Jonge op televisie.
Ze vertelden over hoe het nu gaat met het coronavirus.

De belangrijkste dingen leggen we uit.

Steeds meer prikken gezet

Er zijn 22 miljoen prikken gezet.
Door de prikken nemen het aantal besmettingen met corona af.
En het aantal mensen in het ziekenhuis stijgt niet. 
Daarom is het belangrijk dat mensen zich laten prikken. 
Ook omdat het lastig voorspellen is wat corona in de herfst doet. 

Meer mogelijk in onderwijs

Veel mensen hebben een prik. 
Er zijn minder mensen ziek door corona. 
En het aantal mensen in het ziekenhuis stijgt niet. 
Daarom wordt er meer mogelijk.
 
Het onderwijs gaat na de vakantie bijvoorbeeld weer helemaal open.
Dit was al zo voor basisscholen en middelbare scholen.
Maar geldt nu ook voor mbo’s, hbo’s en universiteiten. 
Alle andere maatregelen blijven tot en met 19 september.
Op 17 september komt het kabinet met meer nieuws.

Veranderingen mbo, hogescholen en universiteiten

Vanaf 30 augustus geldt de 1,5 meter niet meer op mbo scholen, hogescholen en universiteiten.
Studenten hoeven dan geen afstand meer van elkaar te houden.
En studenten kunnen weer lessen volgen op scholen en universiteiten. 

Regels op scholen en universiteiten

Er zijn wel regels voor scholen en universiteiten, bijvoorbeeld: 

  • klassen mogen niet groter zijn dan 75 personen;
  • buiten de les en de collegezaal moet het mondkapje op;
  • het advies is om een thuistest te doen als er geen klachten zijn.

Andere maatregelen blijven

Alle andere maatregelen blijven tot en met 19 september
Zoals een vaste zitplaats in een restaurant of bar.
Discotheken mogen nog niet open.
En ook de coronamaatregelen voor evenementen blijven. 

Het advies blijft om zoveel mogelijk thuis te werken.
En om buiten de drukke spitsuren te reizen. 

Tot 1 oktober kunnen mensen zich gratis laten testen voor reizen.
Spreek een gratis test af via testenvoorjereis.nl.

1,5 meter afstand stopt op 20 september

Het kabinet is van plan om vanaf 20 september te stoppen met de 1,5 meter afstand. 
Hiermee stoppen ook de meeste andere maatregelen. 
Discotheken blijven dan nog wel gesloten. 
Dit kan als het aantal mensen met corona in het ziekenhuis laag blijft. 

En als het aantal besmettingen met corona laag blijft. 
En als voldoende mensen zich laten prikken. 
 
 

Coronatoegangsbewijs

Vanaf 20 september geldt een coronatoegangsbewijs  bij activiteiten met 75 personen of meer. Dit geldt:

  • in de horeca;
  • bij evenementen zoals festivals; 
  • bij sportevenementen;
  • in bioscopen en theaters.

Een coronatoegangsbewijs krijgt u als u:

  • 2 prikken heeft; 
  • een geldig herstelbewijs hebt; of
  • een negatieve testuitslag van maximaal 24 uur oud hebt. 

Prikken zonder afspraak

Als u nog geen prik heeft, kunt u een prik halen zonder afspraak.
Dit kan niet bij alle GGD priklocaties. 
Kijk op prikkenzonderafspraak.nl voor waar u in de buurt een eerste prik kunt krijgen

Basisregels blijven belangrijk

Het coronavirus is nog niet weg.
Daarom is het belangrijk dat iedereen zich aan de basisregels houdt. 
Ook als u een prik heeft gehad.

Dit zijn de basisregels:

  • Was vaak uw handen.
  • Houd 1,5 meter afstand van anderen.
  • Blijf thuis en laat u testen bij klachten.
  • Zorg regelmatig voor frisse lucht in binnenruimtes. 

Bellen met vragen over het coronavirus

Heeft u vragen over het coronavirus?

Bel naar 0800 – 1351.
Of naar +31 20 205 1351.
Als u in het buitenland bent.

Zie ook

Verantwoordelijk

EINDE PERSCONFERENTIE

Reacties uitgeschakeld voor Noten 20/21/Rutte, Gevaarlijke Gek, Deel Zeven

Opgeslagen onder Divers