De afscheidsbrief van Willem Kraan, 19 november 1942, geschreven kort voor zijn executie.
DE AFSCHEIDSBRIEF
AFSCHEIDSBRIEF FEBRUARISTAKER WILLEM KRAAN AAN
ZIJN FAMILIE, DE OCHTEND VOOR ZIJN EXECUTIE/HULDE AAN DE
DAPPEREN!/HULDE!
De afscheidsbrief van Willem Kraan, 19 november 1942, geschreven kort voor zijn executie. UITTROUW
AANGRIJPENDE BRIEF GEFUSILLEERDE FEBRUARISTAKER OPGEDOKEN16 FEBRUARI 2017 https://www.trouw.nl/nieuws/aangrijpende-brief-gefusilleerde-februaristaker-opgedoken~b53fbfd8/ Na een oproep van het Stadsarchief Amsterdam naar foto’s en persoonlijke verhalen van mensen die meededen aan de Februaristaking is een afscheidsbrief van Willem Kraan opgedoken. Kraan was stratenmaker en samen met Piet Nak de drijvende kracht achter de staking in 1941. Wilhelmus Johannes Kraan schreef de afscheidsbrief aan zijn geliefden op 19 november 1942, de dag dat hij door de Duitsers, samen met 32 anderen, werd gefusilleerd op het vliegveld Soesterberg. Kraan was toen 33 jaar en schreef zijn aangrijpende brief vanuit de Kriegswehrmachtgefängnis in Utrecht. ‘Donderdagmorgen om 11 uur kregen wij dat is 14 man de boodschap dat ‘t vonnis bestendigd is en ’s middags om 3 uur geveld zal worden’, schrijft de verzetsman.
Hij richt zich tot zijn familieleden en in het bijzonder tot zijn vrouw Bets en nog kleine dochter Catrientje: ‘Ik heet Kraan en ik wil en ik zal tot aan de laatste seconde toe een Kraan zijn en ik hoop dat jullie alle en wel voornamelijk jij Bets dien naam eer aan zal doen..’.
‘Trieni zal nu nog niet begrijpen waarvoor of ik val maar jij verteld [sic] het haar natuurlijk wanneer zij wat ouder is, en dat doe je vast hoor Bets, want anders zou zij zich nog schamen voor haar Pappie, en dat hoeft niet hoor, want een verrader ben ik niet, ik val voor mijn ideaal en ik hoop dat dit niet voor niets is.’
Kleindochter
Een kopie van de afscheidsbrief werd aangeleverd door Ellen Hettinga, een kleindochter van Kraan. Zij vernam vorig jaar van de oproep van het Stadsarchief Amsterdam via de media, en kwam naast de brief ook nog met een foto van haar opa.
Stratenmaker Kraan was sinds 1934 in dienst bij de gemeente Amsterdam en lid van de CPN, de Communistische Partij Nederland die inmiddels verboden was door de nazi’s. Ook zijn vriend Piet Nak was lid van de CPN en werkte bij de gemeentereiniging.
Toen Kraan op zondag 23 februari 1941 op bezoek was bij zijn schoonouders die in het centrum van Amsterdam woonden aan de rand van de Jodenbuurt, zag hij hoe Duitse politiemannen tijdens een razzia met veel geweld honderden Joodse burgers oppakten. Later op de dag sprak hij er met Piet Nak over en beraamden zij een plan voor een proteststaking.
Minstens 4400 ambtenaren de straat op
De Februaristaking werd het grootste openlijke massaprotest tegen de Jodenvervolging in Europa. In totaal gingen op 25 en 26 februari minstens 4.400 ambtenaren en werklieden van de gemeente Amsterdam de straat op uit solidariteit met de Joden die in hun stad werden vervolgd. De trams stonden stil en bij gemeentelijke diensten werd niet gewerkt. De staking sloeg over naar omliggende steden en andere delen van het land, maar werd daarna met geweld gebroken door de Duitse bezetter.
Kraan bleef na de staking actief in het verzet, maar werd op 16 november 1941 opgepakt. Op 29 juli van het jaar daarop werd hij ter dood veroordeeld, een vonnis dat bijna vier maanden later in Soesterberg werd voltrokken. De Februaristaking wordt in Amsterdam nog elk jaar herdacht bij het standbeeld De Dokwerker.
‘Anders zou zij zich nog schamen voor haar Pappie, en dat hoeft niet hoor, want een verrader ben ik niet, ik val voor mijn ideaal en ik hoop dat dit niet voor niets is.’
Willem KraanDe namen van de arbeiders en ambtenaren die deelnamen aan de staking zijn bekend uit documenten in de archieven, maar naar portretten van de stakers was niet eerder gezocht. Na de oproep van het Stadsarchief in februari vorig jaar dook allerlei materiaal op, maar de afscheidsbrief van Kraan is de opmerkelijkste vondst die de oproep opleverde. In het Stadsarchief Amsterdam begint vanavond de tentoonstelling Stad in oorlog, met nieuwe beelden van Amsterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er zijn onder meer twee bijzondere foto’s van de Februaristaking te zien die de oproep vorig jaar heeft opgeleverd. De 165 geëxposeerde foto’s van bezet Amsterdam zijn na intensief onderzoek gevonden in de archieven van het Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies NIOD en het Stadsarchief Amsterdam, en zijn nog niet eerder gepubliceerd. De tentoonstelling duurt tot en met 14 mei.EINDE WIKIPEDIA WILLEM KRAAN https://nl.wikipedia.org/wiki/Willem_Kraan ZIE OOK https://www.astridessed.nl/84-jaar-februaristaking-herdenking-toen-niet-nu-niet-nooit/ ENhttps://www.astridessed.nl/83-jaar-herdenking-februaristaking-herdenking-toen-bestrijdt-het-fascisme-nu/
Reacties uitgeschakeld voor AFSCHEIDSBRIEF FEBRUARISTAKER WILLEM KRAAN AAN ZIJN FAMILIE, DE OCHTEND VOOR ZIJN EXECUTIE/HULDE AAN DE DAPPEREN!/HULDE!
Naar aanleiding van de oproep om foto’s en documenten van Februaristakers heeft het Stadsarchief veel reacties ontvangen. Zo kwam er in april een schenking binnen met stukken van en over stakingsleider Willem Kraan (1909-1942). Kraan was stratenmaker bij de dienst Publieke werken. Dit dossier bevat onder andere foto’s van Willem Kraan, een ontroerende brief aan zijn gezin die hij op 30 november in gevangenschap heeft geschreven en het bericht van zijn executie.
De ouders van Willem Kraan woonden bij de Nieuwmarkt, vlak bij de Jodenbuurt. Op zondag 23 februari was Willem Kraan daar juist op bezoek toen de Duitsers met grof geweld joden begonnen op te pakken. Huilend vertelde hij zijn vriend Piet Nak later die dag wat hij gezien had. Samen beraamden zij toen het plan voor een proteststaking. De twee fietsten de hele stad door om collega’s op de been te krijgen. Ze wilden eerst de tram, de Stadsreiniging of zelfs de hele dienst Publieke Werken plat krijgen. Dan zou de rest van Amsterdam vanzelf volgen. Ze overlegden ook met de Communistische Partij. Willem Kraan en Piet Nak waren zelf allebei lid van de partij, die door de Duitsers verboden was. Ook na de staking bleef Kraan actief in het verzet. Op zestien november 1941 werd hij gearresteerd. Een jaar later werd hij samen met 32 anderen op het vliegveld Soesterberg geëxecuteerd.
Brief uit de gevangenis van Willem Kaan, 30 november 1941.
Bericht van executie, 9 december 1942.
AFSCHEIDSBRIEF VAN WILLEM KRAAN VOOR ZIJN EXECUTIE DOORDE DUITSERS.GESCHREVEN OP 19 NOVEMBER 1942, DAG VAN ZIJN EXECUTIE/WILLEM KRAAN WAS EEN VAN DE INITIATIEFNEMERS VAN DEFEBRUARISTAKING/HIJ LIET ZIJN VROUW [BETS] EN DOCHTERTJE TRIENI] BOVEN DE NAZI BRIEF https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/nieuws/willem-kraan/
PROTESTEERT TEGEN DE AFSCHUWELIJKEJODENVERVOLGINGEN ! ! !
De Nazi’s hebben Zaterdag en Zondag, en Maandag is dit voortgezet, als beesten in de wijken met veel Joodse bevolking huisgehouden. Honderden Grüne Feldpolizei kwamen zwaar bewapend plotseling de oude binnenstad en andere wijken binnenvallen. Razend, tierend, ranselend en schietend stortten zij zich met hun bewapende overmacht op de weerloze mannen, vrouwen en kinderen. Honderden jonge Joden werden met ruw geweld en volkomen willekeurig van de straat in arrestantenwagens gesmakt en weggevoerd naar een onbekend verschrikkingsoord.
D A T I S D E N A Z I – W R A A K
Voor de kloeke zelfverdediging, die de W-A. pogromhelden 2 weken geleden deed afdruipen en waarbij de W.A.-bandiet Koot als terrorist het leven liet. Dat is het ploertige antwoord op de massa-verontwaardiging en de massa-protest-demonstratie van het Amsterdamse volk tegen de Joden-pogrom. Dat is vooral het gevolg van de groot-kapitalistische “bemiddeling” van Asscher, Saarlouis en Cohen, die kruiperig de schuld der Joden aanvaardden en verdere krachtige verdedidingsmaatregelen en strijd de kop poogden in te drukken door het voor te stellen, dat nu weer “rust” zou intreden. Deze groot-kapitalisten zijn bang voor het opleggen van een zoengeld en hun duiten zijn hun liever dan het Joodse werkende volk!
De, ook door de Duitse soldaten, gehate S.S. en Grüne Feldpolizei verrichten dit smerige werk met ware wellust. Hier was het uitschot en het scrapuul van het Duitse volk aan het werk. De laffe W.A. slungels het uitschot van ons volk, die nu ontbraken, moeten van dit gespuis leren, hoe de terreur tegen het werkende volk moet worden toegepast.
Deze jodenpogroms zijn een aanval op het gehele werkende volk ! ! !
Zij zijn een inzet voor een verder te verscherpen onderdrukking en terreur ! ! ! Zij moeten de weg effenen voor de machtsgreep van de door elke Nederlander gehate Mussert ! ! !
WERKEND VOLK VAN AMSTERDAM, KUNT GIJ DIT DULDEN ??
N e e n , d u i z e n d m a a l N E E N ! ! !
HEBT GIJ DE MACHT EN DE KRACHT DEZE AFSCHUWELIJKE TERREUR VERDER TE VERHINDEREN ??
J a , d a t h e b t g i j ! ! !
De Amsterdamse metaalbewerkers hebben getoond hoe het moet. Zij staakten eensgezind tegen hun gedwongen uitzending naar Duitsland. En de dwang van de Duitse militaire macht moest het tegen dit verzet afleggen! In één dag behaalden de metaalarbeiders de overwinning!! LAAT U DUS DOOR DE PLOMPE DUITSE SOLDATENLAARS NIET INTIMIDEREN !!
ORGANISEERT IN ALLE BEDRIJVEN DE PROTEST-STAKING ! ! ! VECHT EENSGEZIND TEGEN DEZE TERREUR ! ! ! EIST DE ONMIDDELLIJKE VRIJLATING VAN DE GEARRESTEERDE JODEN ! ! ! EIST DE ONTBINDING VAN DE W.A-TERREURGROEPEN ! ! ! ORGANISEERT IN DE BEDRIJVEN EN IN DE WIJKEN DE ZELFVERDEDIGING ! ! ! WEEST SOLIDAIR MET HET ZWAAR GETROFFEN JOODSE DEEL VAN HET WERKENDE VOLK ! ! ! ONTTREKT DE JOODSE KINDEREN AAN HET NAZI-GEWELD, NEEMT ZE IN UW GEZINNEN OP ! ! ! !B E S E F T D E E N O R M E K R A C H T V A N U W E E N S G E Z I N D E D A A D ! ! ! ! ! Deze is vele malen groter dan de Duitse militaire bezetting! Gij hebt in Uw verzet ongetwijfeld een groot deel van de Duitse arbeiders-soldaten met u ! ! ! !STAAKT !!! STAAKT !!! STAAKT !!! Legt het gehele Amsterdamse bedrijfsleven één dag plat, de werven, de fabrieken, de ateliers, de kantoren en banken, gemeente-bedrijven en werkverschaffingen ! !Dan zal de Duitse bezetting moeten inbinden! Dan hebt gij een slag toegebracht aan het monsterachtig plan, Mussert aan de macht te helpen! Dan verhindert ge een verdere leegplundering van ons land!! Dan krijgt ge de kans Woudenberg uit het N.V.V. te jagen ! ! !
STELT OOK OVERAL UW EISEN VOOR VERHOGING VAN LOON EN STEUN ! !W E E S T E E N S G E Z I N D ! ! W E E S T M O E D I G ! ! !STRIJDT FIER VOOR DE VRIJMAKING VAN ONS LAND ! ! ! !
KAMERADEN, Geeft dit manifest na gelezen te hebben verder door! Plakt het op waar gij kunt doch d o e h e t v o o r z i c h t i g !
STANDBEELD DE DOKWERKER, TER HERDENKING AAN DEDAPPERE FEBRUARISTAKERS, DIE IN GEWEER KWAMENTEGEN DE ANTI JOODSE MAATREGELEN VAN DE DUITSENAZI BEZETTER
84 JAAR FEBRUARISTAKING/HERDENKING/TOEN NIET/NU NIET/NOOIT!
LEZERS!
Ik heb het hier over de door de toenmalige CPN [CommunistischePartij Nederland] georganiseerde tweedaagse staking tegen de Duitse Nazi Bezetter. [1]
Een moedige staking van Amsterdamse arbeiders tegen de beginnende Jodenvervolging, een staking, die later door anderen werd overgenomen en zich uitbreidde naar andere steden.
De staking duurde twee dagen [25 en 26 februari] voordat de door de staking verraste Duitsers en hun handlangers met grof geweld ingrepen. Aanleiding dus:
Het begin van de Jodenvervolging.
Razzia’s tegen de Joodse bevolking. [2]Het was het GVB personeel [trampersoneel], dat begon.Gaandeweg breidde de staking zich als een olievlek uit inAmsterdam en ook in de Zaanstreek en andere steden werd gestaakt. [3]
STA STILBIJ DE TEKST VAN HET STAKINGSMANIFESTLEZERS, LAAT HET OP U INWERKEN!
”De Nazi’s hebben Zaterdag en Zondag, en Maandag is dit voortgezet, als beesten in de wijken met veel Joodse bevolking huisgehouden.
Honderden Grüne Feldpolizei kwamen zwaar bewapend plotseling de oude binnenstad en andere wijken binnenvallen. Razend, tierend, ranselend en schietend stortten zij zich met hun bewapende overmacht op de weerloze mannen, vrouwen en kinderen. Honderden jonge Joden werden met ruw geweld en volkomen willekeurig van de straat in arrestantenwagens gesmakt en weggevoerd naar een onbekend verschrikkingsoord. D A T I S D E N A Z I – W R A A K
Voor de kloeke zelfverdediging, die de W-A. pogromhelden 2 weken geleden deed afdruipen en waarbij de W.A.-bandiet Koot als terrorist het leven liet. Dat is het ploertige antwoord op de massa-verontwaardiging en de massa-protest-demonstratie van het Amsterdamse volk tegen de Joden-pogrom. Dat is vooral het gevolg van de groot-kapitalistische “bemiddeling” van Asscher, Saarlouis en Cohen, die kruiperig de schuld der Joden aanvaardden en verdere krachtige verdedidingsmaatregelen en strijd de kop poogden in te drukken door het voor te stellen, dat nu weer “rust” zou intreden. Deze groot-kapitalisten zijn bang voor het opleggen van een zoengeld en hun duiten zijn hun liever dan het Joodse werkende volk! De, ook door de Duitse soldaten, gehate S.S. en Grüne Feldpolizei verrichten dit smerige werk met ware wellust. Hier was het uitschot en het scrapuul van het Duitse volk aan het werk. De laffe W.A. slungels het uitschot van ons volk, die nu ontbraken, moeten van dit gespuis leren, hoe de terreur tegen het werkende volk moet worden toegepast. Deze jodenpogroms zijn een aanval op het gehele werkende volk ! ! ! Zij zijn een inzet voor een verder te verscherpen onderdrukking en terreur ! ! ! Zij moeten de weg effenen voor de machtsgreep van de door elke Nederlander gehate Mussert ! ! ! WERKEND VOLK VAN AMSTERDAM, KUNT GIJ DIT DULDEN ??
N e e n , d u i z e n d m a a l N E E N ! ! ! HEBT GIJ DE MACHT EN DE KRACHT DEZE AFSCHUWELIJKE TERREUR VERDER TE VERHINDEREN ??
J a , d a t h e b t g i j ! ! !
De Amsterdamse metaalbewerkers hebben getoond hoe het moet. Zij staakten eensgezind tegen hun gedwongen uitzending naar Duitsland. En de dwang van de Duitse militaire macht moest het tegen dit verzet afleggen! In één dag behaalden de metaalarbeiders de overwinning!! LAAT U DUS DOOR DE PLOMPE DUITSE SOLDATENLAARS NIET INTIMIDEREN !!”
ZIE NOOT 4
ACHTERGROND/HET BEGIN
Vanaf de Duitse nazi bezetting van Nederland werden langzaam, maar zeker steeds meer anti Joodse maatregelen ingevoerd [5], waarbij de nazi’s in hun terreur tegen de Joden werden geholpen door de WA, de paramilitaire knokploeg van de pro Duitse NSB. [6]
Deze WA terroriseerde en intimideerde Joden, sloeg ze in elkaar en intimideerde weigerachtige niet Joodse winkeliers, het door de bezetter verplichte bord ´´Voor Joden verboden´´op te hangen. (7)
Maar de Joden en niet Joodse solidaire mensen, vooral communisten en hun organisaties (stevig in het verzet geworteld)kwamen in het geweer en richtten zelfverdedigingsgroepen op, die de strijd met deze gangsters aangingen. [8]Dat escaleerde vanwege de toenemende WA provocaties(vaak geholpen door Duitse militairen), waarbij een WA man, Koot, om het leven kwam. (9)
Deze dood werd door de Duitse bezetter aangegrepen om de anti Joodse maatregelen te intensiveren.
De Joodse buurt in Amsterdam werd op 12 februari 1941 hermetisch van de buitenwereld afgesloten [10] (een dag na de confrontatie tussen WA gangsters en de Joodse en door hen gesteunde communistische verdedigingsploegen, waarbij Koot om het leven kwam) en onder druk van de bezetter werd de Joodse Raad opgericht, die in feite het vuile werk van de bezetter moest opknappen. (11)
Bij een Duitse inval in een door Duits-Joodse vluchtelingen gedreven ijssalon Koco, waarbij behoorlijk werd gevochten, werden de eigenaren en enkele verdedigers van de ijssalon gearresteerd. [12]
Dit was voor de bezetter aanleiding, helemaal los te gaan.
De mensenjacht begon.
Op 22 en 23 februari werden de eerste twee grote razzia´s onder
de Joodse bevolking gehouden, waarbij 427 Joodse mannen werden opgepakt en naar het concentratiekamp Mauthausen werden gedeporteerd. [13]
FEBRUARISTAKINGSTAAKT! STAAKT! STAAKT!
En toen was de maat vol!
De door de bezetter illegaal verklaarde CPN [Communistische Partij Nederland] besloot in actie te komen en de staking, die toch al gepland was [maar niet doorgegaan op 18 februari] nu massaal op te zetten, om zo te protesteren tegen de Jodenvervolgingen. Het landelijke partijbestuur en het bestuur van het District Amsterdam besloten vervolgens over te gaan tot een staking op 25 en 26 februari 1941.
‘
Ter voorbereiding op de staking organiseerde de ondergrondse CPN op 24 februari een korte openluchtvergadering van ongeveer 400 Amsterdamse leidinggevende verzetsfunctionarissen op de Noordermarkt in de Jordaan.
Stratenmaker Willem Kraan verkondigde hier het besluit tot staken, wat werd ondersteund door mede initiatiefnemers tot destaking, de verzetsmannen Piet Nak en Dirk van Nimwegen .[14]
Massale steun kreeg deze staking, die begon met het Openbaar Vervoer en de Gemeentereiniging en oversloeg naar andere sectoren. [15]
Ze hebben het twee volle dagen opgenomen tegen de bezetter.Toen werd de staking met geweld neergeslagen, vooral CPN’ers[die een groot aandeel in de staking hadden] vervolgd, gearresteerden een aantal geexecuteerd. [17]
Ze streden tegen antisemitisme, racisme en de uitsluitingvan mensen op grond van hun afkomst.
Hulde dus aan de dapperen, die zich niet neerlegden bij rassenwaan, vervolging en tirannie.
MAAR:
Waarom die Herdenking door te trekken naar deze Tijd?
Omdat het Hoog nodig is
Omdat het fascisme hard om zich heen grijpt, in Europa, in Nederland
In deze Tijd waarin wij leven!
De Zondebokken van nu zijn moslims, Marokkanen, vluchtelingen,
niet-westerse allochtonen.
Maar ook de Joden.
Laten we bij de eerste Zondebokken-targets beginnen [ik probeer het kort
te houden]
Er is een Partij, de PVV, met haar Leider Wilders, die er vanaf haar oprichting haar Levenswerk van gemaakt heeft, haat en angst te zaaien tegen de Islam als religie [18], Marokkanen [19], niet westerse
allochtonen, vluchtelingen.
Het voert te ver alle voorbeelden daarvan te noemen, maar enkele in de titeltekst heb ik al genoemd:
PVV Leider Wilders noemde destijds 3 verdachten van een taximoord
”drie Beesten van Surinaamse afkomst” [20] en fulmineerde in diezelfde
Column tegen ”Criminele Allochtonen” [21], alsof er geen criminele autochtonen
zouden bestaan.
Deze zelfde Wilders is trouwens ook een groot voorstander van ”administratieve detentie” [detentie zonder vorm van proces” [22]
tegen potentiele terreurverdachten.
Ook de verwijzing naar ”omvolking” van Nederland [23], een fascistische
term, is uit Wilders” koker, zoals veel, veel meer.
Zoals ”achterlijke islamitische zandbaklanden” [24]
Zijn PVV Tweede Kamergenoot en Compaan Markuszower kan
er ook wat van:
Zo sprak hij over ”buitenlandse indringers uit Afrika en
het Midden-Oosten” [25] en dat Nederland is volgepropt met
””de verkeerde buitenlanders, die op onze welvaartsstaat parasiteren door en masse
niet te werken en onze Bijstandspotten op te eten,
die onze straten onveilig maken, die de gewone
Nederlander op de woningmarkt verdringen, die de
kwaliteit van het onderwijs aantasten…..”[26]
Ook is Markuszower Kampioen bangmaken:
Een uitspraak van hem
””En weet u, voorzitter, hoeveel migranten uit Afrika
en het Midden-Oosten nog naar onze regio willen komen, de komende jaren?
Dat zijn honderden miljoenen, zo niet een
miljard mensen” [27]
Niet alleen een complete leugen [28], maar leidend
tot bangmakerij.
Haatzaaierij
Dat deze Markuszower ook nog wel eens iets goeds doet
[zo kwam hij op voor een door racistische jongeren belaagde
Surinaamse onderneemster] [31] maakt zijn valse
haatzaaierij natuurlijk niet goed.
Vluchtelingen zijn door Wilders ook al voor ”hyena’s uitgemaakt [32–waar doet DAT nou aan denken [33] en dan nog niet te vergeten Wilders” ”Minder-minder” uitspraak [34] en het neerzetten van Syrische vluchtelingen als ”testosteronbommen”, die kennelijk geen ander Levensdoel zouden
hebben dan Europese vrouwen en meisjes aanranden en verkrachten [35]
Geen wonder, dat deze PVV terecht extreem rechts en fascistisch genoemd wordt. [36]
Fascisme is een Ziekte, die de samenleving aantast:
Geen wonder, dat Wilders en co navolgers krijgen, van wie de ene weer
gevaarlijker is dan de andere:
Zo verwees vluchtelingenhater en anti-semiet Annabel Nanninga [voormalig
politica van het eveneens fascistische Forum voor Democratie van leider Thierry Baudet [37] en huidig politica van het tegen fascisme aanleunende JA 21,
dat zij mede heeft opgericht [38] naar Afrikaanse vluchtelingen als ”Dobbernegers” [39] en liet ze zich onversneden anti-semitisch uit
met de volgende uitspraak ”Mein Kampf, je leest 6 bladzijden en hebt
meteen zin om Joden te vergassen [40]
TSJAAAA………………..
PVV GROOTSTE PARTIJ!
En dat zou allemaal [hoe eng ook] nog niet zo’n ramp zijn,
als al die hatelijkheden waren geuit door splinterpartijtjes
VERGEET HET MAAR
Bij de 22 november verkiezingen anno Donini 2023 kopte de PVV in
met maar liefst 36 Kamerzetels, waarmee ze de grootste politieke Partij in
Nederland werd! [41]
En of nu alle PVV stemmers onversneden racisten zijn of niet [42], doet
er eigenlijk niet zo toe,
Ze namen in ieder geval de vreemdelingenhaat van de PVV
op de koop toe.
Trouwens, uit onderzoek is gebleken, dat de meeste PVV kiezers wel
degelijk vanwege ”afkeer van migranten” op de PVV
hebben gestemd. [43]
EEN JAAR NA SCHRIJVEN
DONKERE WOLKEN
OPRUKKEND FASCISME IN NEDERLAND EN EUROPA!
Zoals u weet Lezers, gedenk ik ieder jaar de Februaristaking
in Woord en Daad.
U leest dat op mijn website
Een jaar na mijn vorige Website Herdenking [44]
is het alleen maar erger geworden!
PVV regeert ondanks alle onderlinge strubbels [45]
volop met de BBB van Caroline van der Plas [46],
de VVD en de NSC. [47]
Weet u nog?
Laatstgenoemde Partij die aanvankelijk nog pertinent had
geweigerd, bij monde van leider Ontzigt, met de PVV in zee te gaan….[48]
Het kan verkeren……………….
Zie voor meer Informatie over dit Rampen/Fascistenkabinet Schoof [49],
mijn website pagina [50]
Dan zullen jullie lezen, lezers, hoe ”gewoon” dit door dit kabinet
verspreide Fascisme al is geworden [51]
Hoe de vluchteling de Absolute Zondebok is [52]
[For the moment, het zal niet bij de vluchtelingen blijven….]
Hoe Ongeluksprofeten als de racistische anti immigratie
”deskundige” Jan van Beek, hun Gif via de media keer
op keer verspreiden…………….[53]
DUITSLAND/VICTORIE VAN HET KWAAD
Nu is er in grote delen van Europa een ruk richting fascisme [54],
maar het griezeligste vind ik Duitsland, Bakerland van de Holocaust [55]
Daar is iets griezeligs aan het gebeuren, omdat de extreem-rechtse AFD
daar bij de verkiezingen de tweede partij is geworden [56]
Een Partij met neo-nazi’s en banden met neo-nazi’s! [57]
Ook is Duitsland een land geworden waar neo-nazi’s openlijk
gewelddadig opereren! [58]
I rest my case…………….
SLOT
Onze Strijd gaat door, welke Regering, Welk Kabinet, Welke Factie,
Welk Regime dit land ook gaat regeren!
Waar onderdrukking is, is Verzet
Bereid jullie daarop voor, Fascisten en Fascistenvrienden!
Het kabinet-Schoof zit vandaag precies 100 dagen. De regering onder leiding van de partijloze Dick Schoof kenmerkt zich vooral door conflicten, verdeeldheid rondom het asielbeleid en relletjes. Een overzicht van wat opvalt tijdens de 100 dagen van het kabinet van Dick Schoof.
Diepe verdeeldheid asielbeleid
Dit kabinet had één grote belofte: het zou met het strengste asielregime ooit komen. Maar in de eerste honderd dagen blijkt dat de coalitie diep verdeeld is over asiel. PVV wil de noodwet inzetten waardoor het kabinet dus een beroep kan doen op buitengewone omstandigheden waardoor een deel van de Vreemdelingenwet buiten werking kan worden gesteld. Maar binnen de coalitie ligt dat heel gevoelig en met name NSC zet daar vraagtekens bij.
NSC heeft altijd benadrukt dat de partij de rechtsstatelijkheid heel belangrijk vindt en dat wetten niet overtreden moeten worden. Dit zorgt voor spanning en onrust in het kabinet en bij coalitiepartijen. Zo dreigde Nicolien van Vroonhoven, de vervanger van Pieter Omtzigt die om gezondheidsredenen thuiszit, de asielplannen van minister Faber (Asiel en Migratie, PVV) af te schieten, mocht de Raad van State negatief adviseren. Dat schoot PVV-leider Geert Wilders in het verkeerde keelgat.
Aanvallen van Geert Wilders op Schoof
Misschien wel een van de opvallendste zaken van dit kabinet is hoe stevig PVV-leider Geert Wilders zijn eigen ministers én het kabinet inclusief de partijloze premier Schoof in het openbaar aanpakt. Want Wilders – en ook andere PVV’ers – deinzen er niet voor terug om hun eigen bewindslieden publiekelijk terug te fluiten.
Dat begint al vlak na het aantreden van het nieuwe kabinet. Wilders noemt tijdens het eerste grote debat van dit nieuwe kabinet – over de regeringsverklaring – het optreden van de gloednieuwe premier Dick Schoof ‘slappe hap’ (zie video hieronder). Schoof grijpt volgens Wilders niet in als de oppositie zegt dat er ’twee racisten’ in het kabinet zitten, wijzend op Marjolein Faber en Reinette Klever.
Het botst daarna vaker tussen Wilders en Schoof. Zo zegt premier Schoof in een interview in het AD dat hij de baas is. Wilders schrijft nog dezelfde dag op X dat Schoof ‘absoluut niet de baas’ is.
Moeilijke verhouding met Kamer
Wat ook opvalt: de moeilijke verhouding tussen het kabinet en de Tweede Kamer. Dat kwam bijvoorbeeld naar voren tijdens het debat over de stroomstootapparatuur in de veeteelt. Landbouwminister Femke Wiersma wilde een verbod nog niet per direct invoeren en dat zorgde voor een woedende Tweede Kamer die wél voor een verbod op deze apparatuur is.
Niet alleen de oppositie, maar ook coalitiepartijen PVV, NSC en VVD reageerden boos op de minister. De emoties liepen zo hoog op dat het debat zelfs even wordt stilgelegd. Na de schorsing komt Wiersma terug op haar besluit. Ze komt tot inkeer en gaat toch verder met de wet die de stroomstootapparatuur moet verbieden in de veeteelt.
Ook een debat over het Zuyderlandziekenhuis zorgt bij PVV-minister Fleur Agema voor een zwaar debat. De Kamer wil het Limburgse ziekenhuis volwaardig openhouden, maar Fleur Agema kan dat niet beloven.
Opmerkelijk, want het was dé belangrijkste verkiezingsbelofte van de PVV. Agema kreeg felle kritiek van de Tweede Kamer, inclusief van haar eigen PVV.
Nog geen wet in gang gezet
Er is in de 100 dagen nog weinig bereikt. Dat is op zich niet zo gek; het kabinet zit er ‘slechts’ 100 dagen. Wel opmerkelijk is dat er op het belangrijkste speerpunt, namelijk asiel, nog altijd geen wet in gang is gezet. Overal waar ze komt, kondigt asielminister Marjolein Faber ‘het strengste asielbeleid ooit’ aan, maar het blijft vooralsnog bij woorden.
Ook als het gaat om maatregelen op het gebied van de landbouw – iets waar op aandringen van de BBB een heel andere koers zou worden ingezet – zien we vooral voortzetting van het oude beleid van het vorige kabinet. Bijvoorbeeld als het gaat om de aanpak van de mestcrisis. BBB-minister Wiersma zet vooral het mestpakket van voorganger Piet Adema door.
Eén van de eerste besluiten die het kabinet wel heeft genomen, is dat Schiphol minder hoeft te krimpen dan het vorige kabinet had besloten. Dat besluit is onder de minister van Infrastructuur Barry Madlener (PVV) genomen. Eerder moest het maximale aantal vluchten vanwege de overlast voor omwonenden nog terug naar 460.000 tot 470.000 per jaar, nu wordt dat waarschijnlijk 475.000 tot 485.000.
Het besluit van Madlener leidt er wel toe dat de hoogste ambtenaar verantwoordelijk voor alles wat met vliegen te maken heeft, de directeur-generaal Luchtvaart, zich ziek heeft gemeld. Het werd die ambtenaar te veel dat de minister de luchtvaartsector vrij baan geeft en de belangen van bewoners negeert.
NSC-leider Pieter Omtzigt vindt samenwerken in een regering met PVV-leider Geert Wilders niet mogelijk omdat die partij de vrijheid van godsdienst niet respecteert in zijn verkiezingsprogramma. “Dat is het obstakel voor samenwerking in de regering”, zegt Omtzigt tegen RTL Nieuws. Rechtse partijen hebben op dit moment in de peilingen een Kamermeerderheid.
Maar Omtzigt voelt nog steeds niets voor samenwerking met de PVV, zegt hij vandaag tegen RTL Nieuws. Want in het PVV-verkiezingsprogramma staat dat de partij tegen islamitische scholen, moskeeën en de Koran is. Omtzigt wijst erop dat dat in strijd is met de vrijheid van godsdienst, die in de grondwet staat. De PVV zou zich daarom niet aan de grondrechten houden.
“Je kan als partij alleen een regering vormen met partijen die zich houden aan de klassieke grondrechten”, zegt Omtzigt. En dus gaat samenwerking in één regering met Omtzigt niet. Samenwerken in de Tweede Kamer kan overigens wel, vindt de NSC-leider:
Wilders zei gisteravond in Nieuwsuur dat hij wil deelnemen aan een volgend kabinet. Hij is bereid concessies te doen, mocht het zover komen – ook wat zijn standpunten over de islam betreft.
Ook vorige week zei Wilders in de serie De lijsttrekkers dat hij staat te popelen om in een nieuw kabinet plaats te nemen. Hij zei toen te hopen dat Omtzigt nog tot inkeer komt.
Politiek commentator Fons Lambie zegt dat Wilders ‘zo aantrekkelijk mogelijk probeert over te komen’ als potentiële regeringspartij. Bekijk zijn commentaar in deze video:
“Het zijn peilingen, maar je gaat toch kijken welk kabinet mogelijk is”, zegt Lambie. “Een kabinet met rechtse partijen telt op tot een meerderheid. VVD, NSC, BBB, maar ook de PVV van Geert Wilders. En Wilders probeert deze campagne zo aantrekkelijk mogelijk over te komen als potentiële regeringspartij. Hij werd jarenlang uitgesloten, maar omdat hij nu een kans maakt heeft hij zijn islam-standpunt zelfs uit de etalage gehaald.”
Maar Omtzigt houdt de deur dicht, stelt Lambie vast. “Als CDA-Kamerlid had hij destijds heel veel moeite met de PVV-samenwerking in 2010. En VVD is nog niet zover, maar in die partij zijn ze in hun nopjes met de constructieve Wilders.”
EINDE
”Eerst was er een verkiezingsuitslag met de PVV als grootste partij. Dat kon al niet, maar het was toch gebeurd. Vervolgens kwam er een formatie. Dat kon al helemaal niet, maar ook dat gebeurde. Natuurlijk zou de rechtsstatelijke NSC van Pieter Omtzigt zich toch wel twee keer bedenken voordat ze met Wilders in zee ging? Nou, de NSC bedacht zich twee keer – en deed mee. We kregen nog de bizarre vertoning dat de vier partijen, allemaal vol Kamerleden die trouw gezworen hebben aan de Grondwet, nog een verklaring tekenden waarin ze beloofden dat ze zich aan de Grondwet zouden houden. En mensen maar roepen: de NSC doet echt niet mee met zoiets. Toch? Toch?! De hele formatie stond bol van de speculaties dat het zou springen, en soms leek het daar ook eventjes op. Maar het gebeurde niet.”
Minister Faber (Asiel en Migratie) heeft een omvangrijk pakket maatregelen gepresenteerd om de instroom in ons asielsysteem zoveel mogelijk te beperken. De ministerraad heeft ingestemd met verzending van de wetsvoorstellen aan de Raad van State. Faber is tevreden met deze stap op weg naar het strengste asielbeleid ooit.
Minister Faber: “Dit is wat Nederlanders willen: een fundamentele koerswijziging in het beleid om de instroom te beperken en terugkeer te bevorderen. Ik ben blij dat de ministerraad heeft ingestemd met deze plannen.”
Asielnoodmaatregelenwet
Drie voorstellen gaan nu naar de Raad van State voor advies. De Asielnoodmaatregelenwet omvat onder meer de afschaffing van permanente verblijfsvergunningen, beperking van de geldigheidsduur van asielvergunningen tot drie jaar, verruiming van de ongewenstverklaring, beperking van nareis tot kerngezinnen en maatregelen om asielprocedures efficiënter te maken.
Tweestatusstelsel
Daarnaast stelt Faber een zogenoemd tweestatusstelsel voor. Het wetsvoorstel maakt onderscheid tussen vluchtelingen en mensen die op andere gronden bescherming krijgen. Dit geeft extra mogelijkheden om de instroom van nareizigers van mensen in die tweede groep te verlagen.
Een grote groep mensen wacht momenteel in het buitenland om naar Nederland te komen. Dit wetsvoorstel zal voor een deel van deze groep bij de gezinshereniging meer voorwaarden stellen, zoals een wachttijd, de beschikking over huisvesting en inkomen.
Wet terugkeer en vreemdelingenbewaring
Tenslotte gaat de Raad van State zich buigen over een wijziging bij het wetsvoorstel terugkeer en vreemdelingenbewaring. Dit wetsvoorstel regelt onder meer dat niet meewerken aan uitzetting strafbaar wordt en dat het onderscheid tussen strafrechtelijk gedetineerden en vreemdelingenbewaring scherper wordt afgebakend. Tevens geeft deze wet meer bevoegdheden aan de uitvoeringsorganisaties om gegevens te delen die helpen om de herkomst van vreemdelingen vast te stellen, opdat ze kunnen worden teruggestuurd.
Eerdere maatregelen
Eerder heeft minister Faber al maatregelen genomen of aangekondigd, zoals de invoering van grenscontroles, uitbreiding van de mogelijkheden om criminele vreemdelingen uit te zetten, een opt-out bij toekomstige wijzigingen in Europese asielverdragen en beëindiging van de Landelijke vreemdelingen voorziening per 1 januari 2025.
Duidelijk signaal
Minister Faber: “Al deze maatregelen samen geven een duidelijk signaal af. Dit kabinet koerst op het strengste asielregime en de strengste toelatingseisen ooit. Het kabinet verwacht dat dergelijke maatregelen zullen bijdragen aan vermindering van de instroom en tevens een positief effect hebben op terugkeer. Daarbij gaat het om vreemdelingen die geen recht hebben op verblijf en vreemdelingen die terug kunnen wanneer de veiligheidssituatie in hun land van herkomst verbetert. Door minder instroom en meer terugkeer neemt ook de druk af op IND en asielopvang, en daarmee de druk op huisvesting, zorg en onderwijs.”
”Trump terug in het Witte Huis, bezig de VS van een fascistisch beleid en bestuur te voorzien.. Meloni al tijden premier in Italië. Schoof en Wilders in en achter het Nederlandse kabinet. AfD-fascisten in Duitsland op weg naar dreigende verkiezingswinst. Herbert Kick en zijn extreem-rechtse FPÖ toch bezig een kabinet te formeren nadat die partij de grootste werd (overigens bij lange na geen absolute meerderheid), maar pas aan zet kwam nadat andere partijen er niet in slaagden aan coalitie zonder FPÖ in elkaar te sleutelen.”
Het aanstaande kanselierschap van Kickl houdt West-Europa een spiegel voor, waarin twee dingen zichtbaar worden die eigenlijk al zichtbaar waren: radicaal-rechts went en zal voorlopig niet verdwijnen.”
VOLKSKRANT
NIET ALLEEN IN OOSTENRIJK, MAAR IN HEEL EUROPA BROKKELT
In Oostenrijk wankelen de dranghekken die radicaal-rechts weg moeten houden bij de macht, net als in de rest van Europa. Dat komt niet alleen door de radicale politici zelf. Rechtse middenpartijen, die tegen uiterst rechts aanschurken, spelen een doorslaggevende rol.
Voordat de radicaal-rechtse politicus Herbert Kickl vrijdag begon aan de formatiegesprekken met de christendemocratische ÖVP, maakte hij in een persconferentie duidelijk hoe momenteel de machtsverhoudingen liggen in Oostenrijk: wie de kok is en wie de kelner, zoals het Duitstalige gezegde luidt.
‘Dus geen spelletjes, trucjes of sabotage’, waarschuwde Kickl, die binnenkort hoopt te worden geïnaugureerd als eerste bondskanselier namens de FPÖ. In West-Europa is Kickl na Giorgia Meloni de tweede regeringsleider van een uiterst rechtse partij.
De grootste verrassing voor de Oostenrijkers was niet het feit dat Kickl mocht formeren – de grondwet gaf bondspresident Alexander Van der Bellen geen andere keuze – maar het mislukken van de al drie maanden durende onderhandelingen tussen de ÖVP, de sociaaldemocratische SPÖ en de liberale Neos.
Schermutselingen
Vooral die laatste twee partijen riepen van de daken dat ze alles zouden doen wat nodig was om te voorkomen dat de FPÖ aan de macht zou komen. De christendemocraten maakten geen bezwaar tegen de FPÖ an sich. Daarmee regeren ze momenteel al in vijf van de negen Oostenrijkse deelstaten. Maar met Herbert Kickl wilden ze niet in zee. Voormalig ÖVP-voorman Karl Nehammer noemde Kickl tijdens de campagne een ‘extremist’ en ‘een gevaar voor de liberale democratie’.
De coalitieonderhandelingen die de FPÖ moesten buitensluiten, liepen vorig weekend vast op schermutselingen over belastingen voor ondernemers en vermogenden en over pensioenen. Geen thema’s met het existentiële gewicht dat past bij de belofte om gezamenlijk een front te vormen tegen een radicale partij en een politicus van wie ze uit recente ervaring weten dat hij het niet zo nauw neemt met democratische en rechtsstatelijke beginselen.
De FPÖ is in de jaren vijftig opgericht door een aantal Oostenrijkse SS’ers. Maar in het land dat het doodzwijgen en weglachen van zwarte bladzijden uit de geschiedenis van tot kunstvorm heeft verheven, konden de zogenoemde Freiheitlichen zich relatief snel tot de rafelrand van het politieke establishment rekenen, zeker onder Jörg Haider in de jaren negentig.
Luchtje van mottige nazi-uniformen
Onder Herbert Kickl transformeerde de FPÖ van een populistische, door schandalen achtervolgde club met een luchtje van mottige nazi-uniformen tot een radicale partij van 21e-eeuwse snit: anti-moslim, anti-immigratie en anti-woke, uitgesproken pro-Russisch en flirtend met illiberaal, autoritair gedachtegoed. Kickl maakt er geen geheim van dat hij Oostenrijk ideologisch het liefst hand in hand ziet met Hongarije, de verloren tweelingbroer uit de tijd van de dubbelmonarchie.
Toen Kickl tussen 2017 en 2019 binnenlandminister was in het kabinet onder leiding van christendemocraat Sebastian Kurz, liet hij een inval uitvoeren bij de binnenlandse veiligheidsdienst. Daarbij zijn gevoelige dossiers over extreemrechts van de aardbodem verdwenen.
Volledig genormaliseerd
Het gemak waarmee andere partijen Kickl nu ruim baan geven, ondanks dit trackrecord, laat volgens politicoloog Laurenz Ennser-Jedenastik van de Universiteit Wenen zien dat de aanwezigheid van een radicaal-rechtse partij in het centrum van de macht volledig genormaliseerd is in Oostenrijk. Hij ziet die ontwikkeling als deel van een brede Europese trend, die heeft geleid tot uiterst rechtse regeringsdeelname in Nederland, Italië en Finland en een door radicaal-rechts gesteunde minderheidsregering in Zweden.
De motor achter de voortschrijdende normalisering van uiterst rechts gedachtegoed zijn niet alleen partijen als de FPÖ en diens evenknieën in andere landen. Een doorslaggevende rol is weggelegd voor partijen die traditioneel de rechter hartkamer van het politieke midden vormden, zoals de ÖVP, de Duitse CDU en de VVD en het CDA in Nederland. Op de culturele as, bij thema’s als immigratie, islam en nationale identiteit, schurken deze partijen in de meeste Europese landen tegen uiterst rechts aan.
In Duitsland noemde CDU-voorman Friedrich Merz migrantenkinderen ‘kleine pasja’s’. De demissionaire Oostenrijkse kanselier Nehammer stuurde alle Syrische vluchtelingen vorige maand, na de val van Assad, een brief met de boodschap dat ze binnenkort terug zouden moeten naar Syrië, wat grote paniek veroorzaakte in de Syrische gemeenschap.
Krampachtige politici
Dat deze rechtse middenpartijen in campagnetijd wel (tijdelijke) barrières opwerpen tegen radicaal-rechts heeft vaak vooral tactische redenen, zoals het binnenboord houden van gematigde kiezers of voorsorteren op een betere onderhandelingspositie in de formatie.
Volgens politicoloog Werner Krause van de Universiteit van Potsdam zijn politieke partijen over de hele linie minder compromisbereid geworden. Hij wijt dat aan de versplintering van het politieke landschap. Zoals in Nederland ook te zien is, is politiek succes steeds minder bestendig geworden. De partij die verkiezingen wint, kan bij de volgende worden gedecimeerd. Politieke carrières worden daardoor onzekerder, wat leidt tot krampachtige politici.
De formele en informele dranghekken tussen uiterst rechts en het regeringspluche wankelen in heel Europa. Duitsland is het enige land waar de ‘brandmuur tegen rechts’, zoals ze het daar noemen, nog overeind staat, gestut door de schuld van nationaalsocialistische verleden.
Radicaal-rechts went
‘De Duitse Brandmauer zal ook vallen’, voorspelde AfD-voorvrouw Alice Weidel naar aanleiding van de gebeurtenissen in Oostenrijk. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de extreemrechtse AfD na de Duitse verkiezingen eind februari plaats zal nemen aan de onderhandelingstafel. Maar politicoloog Krause durft zijn handen niet in het vuur te steken voor de volgende verkiezingen, in 2029.
Het aanstaande kanselierschap van Kickl houdt West-Europa een spiegel voor, waarin twee dingen zichtbaar worden die eigenlijk al zichtbaar waren: radicaal-rechts went en zal voorlopig niet verdwijnen.
Rechtse middenpartijen zullen daardoor steeds in de situatie komen waarin ze moeten kiezen tussen een ingewikkelde coalitie met meerdere kleine partijen op links, en een bondgenootschap met radicaal-rechts – waarvoor minder politieke offers nodig zijn en dat vaak populairder is bij de kiezer. Hoe langer deze situatie duurt, des te moeilijker wordt het om de open armen van radicale partijen te negeren.
[55]
WIKIPEDIA
THE HOLOCAUST
https://en.wikipedia.org/wiki/The_Holocaust
[56]
[56]
”CDU/CSU is zoals verwacht winnaar geworden van de Duitse verkiezingen. De radicaal-rechtse partij AfD werd tweede.”
TROUW
CDU/CSU WINT DUITSE VERKIEZINGEN, MAAR RADICAAL-RECHTSE AFD IS GROOTSTE STIJGER
De christendemocraten hebben de Duitse parlementsverkiezingen gewonnen. De lijstverbinding CDU/CSU van beoogd bondskanselier Friedrich Merz kreeg 28,6 procent van de stemmen. Hij wil ‘zo snel mogelijk een slagvaardige regering vormen’. De meest voor de hand liggende kandidaat om een coalitie mee te vormen is de SPD (16,4 procent), nu BSW (4,97) en FDP (4,33) de kiesdrempel niet hebben gehaald.
Merz wil niet samenwerken met Alternative für Deutschland (AfD). Ongeveer één op de vijf Duitsers stemde op radicaal-rechts. Met 20,8 procent van de stemmen is AfD de tweede partij van Duitsland geworden. “AfD is geen Oost-Duits fenomeen meer”, concludeerde Reiner Haseloff, CDU-minister-president van de deelstaat Saksen-Anhalt. Hij waarschuwde dat als deze trend niet wordt gestopt Duitsland bij de volgende verkiezingen ‘een ruw ontwaken’ te wachten staat.
‘Bittere nederlaag’ voor Scholz’ SPD
De grote verliezer is de sociaaldemocratische bondskanselier Olaf Scholz, die sprak van ‘een bittere verkiezingsnederlaag’. Met 16,4 procent behaalde zijn SPD het slechtste resultaat ooit. Ook Scholz’ coalitiepartner, de Groenen, incasseerde een stevig verlies en eindigde op 11,7 procent.
In de achterhoede is alleen die Linke verzekerd van voldoende zetels voor een plek in de Bondsdag. De partij van de voormalige Oost-Duitse communisten vierde een feestje. Nog niet zo lang geleden was ze op sterven na dood. Zondag werd ze onder jonge kiezers tussen 18 en 25 jaar de grootste van Duitsland, met een kwart van de stemmen. Van het totaal aantal stemmen kreeg de linkse partij 8,7 procent.
Deze verdubbeling van de aanhang smaakte des te beter door het verlies van Sahra Wagenknecht. De voormalige toppolitica van die Linke richtte vorig jaar haar eigen partij op, BSW. Bij regionale verkiezingen in Oost-Duitsland gooide BSW hoge ogen. Zondagavond moest Wagenknecht toezien hoe haar partij de kiesdrempel net niet haalde.
FDP verloor meer dan de helft van zijn kiezers
Hetzelfde geldt voor de liberale FDP die ook onder de 5 procent eindigde. Tot in november vorig jaar zaten de liberalen in de regering, maar partijleider Christian Lindner liep weg na onenigheid met Scholz over de financiering van het overheidstekort. Zondag zag de FDP meer dan de helft van zijn kiezers weglopen. Lindner gaf toe dat de partij ‘de prijs betaalde’ voor het risico dat hij nam door uit de coalitie te stappen.
Historisch hoge opkomst
Aangezien samenwerking met AfD is uitgesloten, is er sowieso maar een regering van twee partijen mogelijk: christen- en sociaaldemocraten. Deze zogeheten ‘grote coalitie’ is nu groot genoeg, sinds de liberale FDP en de BSW van Wagenknecht beide struikelden over de kiesdrempel.
De opkomst bij de Duitse parlementsverkiezingen was met 83,5 procent historisch hoog.
De christendemocraten zijn onder leiding van Friedrich Merz de grootste partij geworden in Duitsland. Kan Merz Duitsland economisch hervormen én voorkomen dat radicaal-rechts over enkele jaren alsnog wint?
Friedrich Merz staat voor een historische taak: voorkomen dat extreemrechts over een paar jaar alsnog aan de macht komt. De bondskanselier in spe wil daartoe immigratie drastisch inperken. Het is de kwadratuur van de cirkel: veel kiezers willen minder buitenlanders, terwijl de economie buitenlanders juist hard nodig heeft.
De CDU-leider is zich bewust van de last op zijn schouders. “Als het ons niet lukt, dan zullen de populisten in 2029 in Duitsland triomferen”, waarschuwde hij in de aanloop naar de verkiezingen. Wat dramatischer geformuleerd: bijna een eeuw na de machtsovername door Adolf Hitler, zou de AfD de macht kunnen grijpen, een partij waarvan steeds meer afdelingen worden aangemerkt als extreemrechts. Merz had vooraf de partij al uitgesloten, maandag maakte hij officieel bekend dat binnen enkele dagen de coalitieonderhandelingen met de SPD zullen beginnen. “Ik ben vastbesloten om constructieve, goede en snelle gesprekken te voeren met de sociaaldemocraten.”
Het is een historische opgave van formaat voor een nieuwe bondskanselier in een wereld die op zijn kop lijkt te staan. Amerika is veranderd in een lichtend voorbeeld voor rechts-radicale nationalisten. Het recht tussen staten is veranderd in het recht van de sterkste, 64 procent van de Duitsers vreest meer invloed van Rusland in Europa en 65 procent ziet rechtsstaat en democratie in gevaar. Eenzelfde percentage uitte dit weekend de vrees dat Duitsland geen stabiele regering krijgt. Dat terwijl Europa staat te springen om rust en richting vanuit Berlijn.
AfD zet breekijzer in het systeem
Tegen de achtergrond van andere Europese landen, oogt Duitsland nog redelijk stabiel. Het was al bijna twintig jaar geleden dat er voor het laatst een regering voortijdig ten val kwam. De opkomst was zondag de hoogste sinds de Duitse hereniging in 1990. De traditionele volkspartijen van christen- en sociaaldemocraten kregen genoeg stemmen om samen te gaan regeren. Maar de andere kant van het verhaal is dat de SPD haar slechtste resultaat ooit behaalde en CDU haar op-een-na-slechtste resultaat. De rechts-populistische AfD heeft een breekijzer in het systeem gezet. En wrikt.
Hoe streng Merz ook zal zijn, de AfD zal hem altijd van zwakheid betichten. De immigratie helemaal stoppen, zoals de AfD belooft, is geen optie voor de nieuwe bondskanselier, want de economie heeft immigranten nodig. Duitsland vergrijst. Vorig jaar zocht het bedrijfsleven vergeefs naar ruim een half miljoen gekwalificeerde werknemers, becijferde werkgeversdenktank Institut der deutschen Wirtschaft. De gezondheidszorg kampt met een tekort van ruim 47.000 mensen. In de bouw is het gat 42.000. Die getallen zullen oplopen als de vergrijzing versnelt en de economie weer aantrekt.
Merz wil verdere destabilisering voorkomen door het belangrijkste programmapunt van de AfD over te nemen: grenzen dicht. Hij toonde zich voor de verkiezingen vastberaden. Onder luid protest vormde hij een gelegenheidsalliantie met de AfD om de asielwetgeving aan te scherpen. Hoe hij een snoeihard asielbeleid wil invoeren in een coalitie met de SPD is onduidelijk, laat staan in een bredere coalitie met ook de Groenen aan boord.
Zelfs als Merz erin slaagt de grenzen te sluiten voor asielzoekers, is de AfD niet verdwenen. Sterker nog, Merz kan onbedoeld xenofobie en racisme salonfähig maken, want wie de plannen van rechtsradicalen overneemt, riskeert ze te legitimeren. “Friedrich Merz creëert een klimaat waarin ideeën gedijen die geen enkele democraat zich kan wensen”, waarschuwde de Joodse krant Jüdische Allgemeine.
Economie heeft immigranten hard nodig
De Duitse economie zit al twee jaar in een recessie. Om de motor weer aan de praat te krijgen, wil Merz het mes zetten in de beruchte Duitse bureaucratie en serieus werk maken van een digitale inhaalslag. Maar zijn regering moet ook de verouderde infrastructuur aanpakken. Veel Autobahnen waar Duitsland zo trots op is, zijn in verval. Op het spoor is de situatie nog dramatischer. Dan moet er ook nog een nieuw leger uit de grond worden gestampt om Europa militair onafhankelijker te maken. Oekraïne heeft nog jaren miljardensteun nodig en Merz’ CDU wil de vergroening van de economie wat afremmen, maar niet stopzetten.
Begrotingstekort laten oplopen?
De kans dat dit allemaal kan worden gefinancierd dankzij hogere economische groei en dus hogere belastinginkomsten, is klein. Dat betekent dat Merz een pijnlijke beslissing moet nemen: wel of niet vasthouden aan de zogeheten schuldenrem. Mag het begrotingstekort meer oplopen dan de grondwet nu voorziet? Nee, heeft Merz altijd gezegd. Ja, zeggen zijn partijbonzen, omdat ze regeren in deelstaten waar geld nodig is. Ja, zegt ook Europa, want zonder extra schulden is snelle herbewapening onhaalbaar.
Waarschijnlijk zal de CDU-voorzitter water bij de wijn moeten doen, want zonder groei is Merz’ historische missie gedoemd tot mislukken. Economische malaise is een probate aanjager van populistische bewegingen. De AfD speelt in op de groeiende angst voor statusverlies en geeft buitenlanders de schuld. Dat betekent dat de kanselier-in-spe moet laveren tussen de roep om minder buitenlanders en de roep om meer buitenlandse vakkrachten.
EINDE
NOS
RECHTERVLEUGEL AFD ONDER TOEZICHT DUITSE GEHEIME DIENST
De ultrarechtse vleugel van de rechts-populistische politieke partij Alternative für Deutschland (AfD) is officieel onder toezicht gesteld van de Duitse veiligheidsdienst. Dat heeft de dienst besloten nadat de door AfD-politici opgerichte Flügel-groep een jaar lang in de gaten is gehouden.
De kopstukken van Der Flügel, AfD-fractieleiders Björn Höcke (Thüringen) en Andreas Kalbitz (Brandenburg), zijn rechtsextremisten, verklaarde Thomas Haldenwang, voorzitter van de binnenlandse veiligheidsdienst BfV.
Kalbitz noemt het “een ongegronde beslissing, enkel ingegeven door politieke motieven”. De AfD zal alle juridische wegen bewandelen om “deze fout” te herstellen.
Beoordeling aangepast
In januari 2019 classificeerde de inlichtingendienst Der Flügel als ‘vermoedelijk extreemrechts’. De BfV zag bedreigingen voor de democratie en hield de organisatie een jaar lang in de gaten.
Autoriteiten bevestigen nu dat de groep extreemrechtse doelstellingen heeft. Volgens de dienst propageren Flügel-aanhangers vreemdelingenhaat, islamofobie, antisemitisme en een anti-democratische ideologie waarin zij moslims en politiek andersdenkenden buitensluiten. Daarnaast bagatelliseren ze de nationaalsocialistische misdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Niet de hele AfD
Nu Der Flügel onder toezicht staat, kunnen de leden van nabij worden gevolgd door de inlichtingendiensten. Hieronder valt onder meer het inzetten van geheim agenten, informanten en het verzamelen van persoonlijke gegevens. De ondertoezichtstelling geldt nadrukkelijk niet voor de AfD als geheel. Wat parlementsleden tijdens commissies of vergaderingen zeggen, mag dan ook niet in de dossiers worden opgenomen.
Het systematisch controleren van een politieke partijafdeling is een zwaar middel dat enkel wordt ingezet als de Duitse veiligheidsdienst het nodig acht om de democratie te beschermen, benadrukte Haldenwang. Maar volgens hem is de basishouding van Der Flügel op geen enkele manier verenigbaar met de grondwet. “Uit een extreemrechtse voedingsbodem vloeit maar al te vaak geweld voort. Daar treden wij fel tegen op en we blijven deze ophitsing consequent bestrijden. Er mag geen ruimte zijn voor extremisten. “
Relatie met AfD
Het is lastig om onderscheid te maken tussen de AfD en Der Flügel,mede omdat de laatste geen eigen partijstructuur of leden heeft. De radicale beweging vertegenwoordigt ongeveer 20 procent van de landelijke AfD, maar is inmiddels zo sterk verweven met de partijleiding dat de twee niet langer als afzonderlijke organisaties kunnen worden beschouwd.
De invloed van Höcke en Kalbitz strekt zich waarschijnlijk tot ver buiten Der Flügel uit, tot diep in de AfD. Dat is ook de reden dat verschillende parlementsleden van de partij zijn opgestapt. Zij vonden dat er te weinig ruimte was voor een gematigd geluid. Ook bij lokale AfD-afdelingen kwam naar voren dat de weinige critici die er zijn, zo snel mogelijk het zwijgen wordt opgelegd.
Topprioriteit
Na drie aanslagen met een rechtsradicaal motief in korte tijd is het aanpakken van extreemrechts topprioriteit. De minister van Binnenlandse Zaken noemde rechts-extremisme onlangs “de grootste bedreiging voor Duitsland” en kwam daarom met een groot pakket aan nieuwe maatregelen.
Volgens de veiligheidsdiensten zijn er momenteel ongeveer 32.000 rechtsextremisten in Duitsland, van wie 13.000 bereid zijn om geweld te gebruiken.
Dat de binnenlandse veiligheidsdienst Verfassungsschutz de rechts-radicale AfD als Verdachtsfall heeft aangemerkt, is terecht, heeft een rechtbank in Münster vanmorgen bepaald. De classificatie Verdachtsfall geeft de dienst extra bevoegdheden, zoals het afluisteren van AfD’ers en het inzetten van informanten. De partij had daar tegen geklaagd.
De Verfassungsschutz had de AfD in 2021 als Verdachtsfall aangemerkt, meldden Duitse media destijds. Maar omdat de AfD daar tegen had geklaagd en er nog een rechtszaak over liep, mocht de veiligheidsdienst daarover niets zeggen en ook geen parlementariërs afluisteren, bepaalde de rechter toen. In 2022 oordeelde een rechter in Keulen dat de classificatie wel terecht was en dat de dienst de partij uitgebreider in de gaten mag houden. Vandaag heeft het Oberverwaltungsgericht in Münster, een hogere bestuursrechtbank, dat oordeel bevestigd.
“De wehrhafte Demokratie (een democratie die zichzelf kan verdedigen – red.) is geen tandeloze tijger, maar – om in het beeld te blijven – ze bijt alleen als het echt noodzakelijk is”, aldus de rechter in Münster. In dit geval is dat zo, oordeelde de rechtbank. In het ruim 800 pagina’s tellende rapport van de Verfassungsschutz over de AfD staan “voldoende aanwijzingen waaruit blijkt dat de AfD de menselijke waarde van bepaalde groepen schendt en zich tegen democratische principes richt”. En de verdenking is gegrond dat een toonaangevend deel van de AfD als doel heeft “Duitse staatsburgers met een migratie-achtergrond” een “juridisch mindere status” toe te kennen. Dat is discriminatie en gaat in tegen de grondwet, aldus de rechter.
Het in de gaten houden van een politieke partij of een afdeling ervan is een zwaar middel. Aan de andere kant is het de taak van de Verfassungsschutz de Duitse democratische orde te beschermen. De afgelopen jaren is de AfD verder geradicaliseerd. Een aantal partij-afdelingen, zoals de jongerenbeweging JA en de AfD in Thüringen, Saksen en Saksen-Anhalt zijn inmiddels als bewezen extreemrechts ingeschaald. Dat is nog een stap verder dan een Verdachtsfall-classificatie.
Discussie over partijverbod
In januari was de verontwaardiging in Duitsland groot toen bleek dat AfD-politici bij een bijeenkomst met neo-nazi’s en rechts-extremisten waren geweest, waarin was besproken dat mensen met een migratie-achtergrond het land uit moesten worden gezet. Honderdduizenden mensen gingen de straat op om te demonstreren voor de democratie en tegen de AfD. Toen kwam ook de discussie op over een eventueel partijverbod. Dit mede met het oog op verkiezingen in drie Oost-Duitse deelstaten in september, waar de AfD in de peilingen de grootste partij is.
Voor een partijverbod gelden strenge regels. Zo kunnen alleen de bondsregering, de Bondsdag en de Bondsraad een procedure beginnen om een partij te verbieden. Het Constitutioneel Hof moet daar dan een oordeel over vellen. Er moet onder meer worden bewezen dat een partij erop uit is de vrije democratische orde in Duitsland planmatig te ondermijnen en ze moet ook daadwerkelijk een bedreiging vormen, dus invloedrijk genoeg zijn. De informatie die de Verfassungsschutz verzamelt, speelt een belangrijke rol bij zo’n beoordeling van de AfD.
Als bewezen zou worden dat de AfD erop gericht is de democratische orde te ondermijnen, zou het Hof ook kunnen besluiten dat de partij niet langer recht heeft op overheidsfinanciering. De criteria zijn dan iets minder strikt dan bij een partijverbod.
Luister ook: In Duitsland gaan sinds januari mensen de straat op om te demonstreren voor de democratie en tegen de AfD en het gevaar van extreemrechts, dat in Duitsland veel gewelddadiger is dan in Nederland. Hoe ziet dat gevaar eruit? En welke rol speelt de AfD in het normaliseren van rechts-extremistisch gedachtengoed in Duitsland? Daarover spreekt de redactie van Duitslandweb in deze podcast-aflevering van ‘Achtung! Duitse updates’:
Geen Duitse PVV
Dit is een partij die in Nederland vaak wordt vergeleken met de PVV, maar daar toch aanzienlijk van verschilt. Niet alleen is de PVV een eenmansorganisatie en heeft de AfD een echte partijstructuur, ook is Wilders relatief ‘gematigd’. De belangrijkste getuige is de samenwerking in het Europees Parlement. Daar werken veel uiterst rechtse partijen samen, zoals PVV, Vlaams Belang, Rassemblement National en Fidesz. De AfD staat nadrukkelijk buiten die samenwerking omdat de partij extremer is dan de rest. ”
DE AFD IS IN DUITSLAND NIET ZO NORMAAL ALS DE PVV BIJ ONS
Democratie mag wat kosten, zo blijkt deze zaterdag in Neu-Isenberg, een onbeduidende voorstad van Frankfurt. Hier houdt Alternative für Deutschland (AfD) een bijeenkomst met politiek leider Alice Weidel en de nummer twee van de partij, Tino Chrupalla. In het stadje is een enorme hoeveelheid politie op de been. De Hugenottenhalle waar de AfD samenkomt ligt precies tegen een winkelcentrum aan en daar heeft zich een enorme mensenmassa verzameld. De straat is afgezet en door de vele demonstranten kun je de zaal niet bereiken.
Hoe bij de AfD binnen te komen? De politie weet het eigenlijk ook niet en adviseert de achteruitgang, maar ook de politie die daar staat opgesteld heeft geen idee. Na deze haag politiemensen sta je in het winkelcentrum waar tientallen antifa-demonstranten ‘Nazis raus’ staan te schreeuwen. Al snel komt de mobiele eenheid om ze weg te voeren. Als we een tweede haag politiemensen hebben gepasseerd is het opeens opmerkelijk stil. Je hoort de demonstranten alleen nog op de achtergrond.
De deur staat gewoon open en zo verandert de bijeenkomst in een min of meer gewoon partijcongres, alsof er helemaal geen oproer is. Het belangrijkste effect van de demonstranten is dat de zaal maar mondjesmaat volloopt. Iedereen die binnen wil komen moet door de politie worden gecontroleerd en soms ook begeleid. Een geluk bij een ongeluk is dat de Hugenottenhalle erg klein is: er kunnen hooguit vijfhonderd man in. Heel wat Nederlandse schouwburgen zijn groter. In de Jaarbeurs kan deze zaal ronddraaien.
Geen Duitse PVV
Dit is een partij die in Nederland vaak wordt vergeleken met de PVV, maar daar toch aanzienlijk van verschilt. Niet alleen is de PVV een eenmansorganisatie en heeft de AfD een echte partijstructuur, ook is Wilders relatief ‘gematigd’. De belangrijkste getuige is de samenwerking in het Europees Parlement. Daar werken veel uiterst rechtse partijen samen, zoals PVV, Vlaams Belang, Rassemblement National en Fidesz. De AfD staat nadrukkelijk buiten die samenwerking omdat de partij extremer is dan de rest.
In Duitsland is de AfD ook veel controversiëler dan de PVV bij ons. Nu CDU/CSU deze week samenwerkte met de AfD bij een stemming over een strenger migratiebeleid, is half Duitsland in rep en roer. De AfD is volgens het Verfassungsschutz deels rechtsextreem. Daar werk je in Duitsland niet mee samen en dus staat de straat in Neu-Isenberg vol demonstranten. Dit blijkt staande praktijk bij alle AfD-bijeenkomsten. Onwillekeurig denk je aan het minimale aantal Nederlandse demonstraties sinds de PVV in de regering zit.
Demonstreren, dat kunnen de Duitsers wel. Er hebben zich 1.500 demonstranten aangemeld, maar er zijn er negenduizend gekomen, horen we. De politie is niet op voldoende sterkte. Weidel spreekt volgens het programma om 17.10 uur, maar we horen al ruim van te voren dat dat later zal worden omdat ze de zaal niet goed kan bereiken. Zo wordt deze middag vanzelf een oefening in wachten. En dat is dus ook wat de zaal doet. Het programma begint uiteindelijk drie kwartier later dan aangekondigd.
Een vertrouwd programma
Het programma bestaat uit wat video’s met standpunten van de AfD en er zijn vier sprekers: Andreas Lichtert, de fractievoorzitter in Hessen, Jan Nolte, een lid van de Bondsdag uit deze regio, lijsttrekker Weidel en de tweede man Chrupalla. De speeches hebben een herhalend karakter en leveren continu applaus op van het toegestroomde publiek. Zij juichen en klappen en beginnen op meerdere momenten met Duitse vlaggen te zwaaien. De ene staande ovatie volgt de andere op. Daar zijn de vlaggen weer.
Een belangrijk standpunt van AfD gaat over het klimaatbeleid. Duurzame energie heeft allerlei nadelen, het is onverstandig dat de kerncentrales zijn uitgezet en dat Russische gas in de ban is gedaan. Duitsland is een industrieland en daarvoor is nu eenmaal goedkope energie nodig, horen we. Door alle veranderingen is die situatie verder weg dan ooit: de energieprijzen zijn veel te hoog, zowel voor de industrie als voor burgers. En dus moeten de kerncentrales weer worden aangezet en moet Nordstream – een gaspijplijn met Rusland – in ere worden hersteld.
Migratie is een ander thema: de grenzen moeten dicht en mensen die niet in Duitsland thuishoren moeten worden uitgezet. Wie dit precies zijn is niet helemaal duidelijk, maar in ieder geval iedereen die geen recht heeft om in Duitsland te zijn. De laatste tijd zijn er meerdere aanslagen geweest van asielzoekers en dus is het sluiten van de grenzen een prima manier om de veiligheid van de Duitsers te garanderen, horen we meerdere sprekers zeggen. Weer een staande ovatie.
Niet nieuw
Er zijn weinig nieuwe standpunten, deze middag. De meeste ervan kennen we in Nederland van FvD en PVV: antisemitisme is geïmporteerd door de islam, genderpolitiek is uit den boze, het corona-beleid was te streng en zou absoluut moeten worden onderzocht. AfD wil ook stoppen met de steun aan de oorlog in Oekraïne omdat die niet in het belang van Duitsland zou zijn. Trump wordt uitgebreid geprezen omdat hij de enige zou zijn die zich daadwerkelijk voor vrede inzet.
Het is duidelijk wie de grote vijand van de AfD is: de christendemocratische CDU/CSU, de partij die in Duitsland lange tijd de meest rechtse optie was. In een folder meldt de AfD dat CDU/CSU eigenlijk alleen maar slappe hap is, of het nou gaat om de aanpak van migratie, het verlagen van de prijzen voor energie, het aanpakken van de bureaucratie, het verdedigen van de vrije meningsuiting of het stimuleren dat burgers aan het werk gaan in plaats van een uitkering te ontvangen.
De CDU/CSU heeft jarenlang de tijd gehad om problemen in Duitsland op te lossen, vindt Weidel. We weten nu wel dat de partij dat niet gaat doen. De aanval op CDU/CSU laat zien dat de AfD vooral strijdt om kiezers die ook op de christendemocraten kunnen stemmen. Andersom is dat ook zo: afgelopen week deed Friedrich Merz – lijsttrekker van CDU/CSU – pogingen om AfD-kiezers te laten zien dat het ook de christendemocraten menens is met migratie. In Neu-Isenburg merk je: het origineel is vaak zelfverzekerder en meer overtuigd van zijn zaak.
Problemen
Je zou kunnen zeggen: wat is nou het grote probleem met de AfD? Deze partij heeft toch vooral overeenkomsten met de PVV? Zijn de bezwaren niet hetzelfde? Dat is deels waar, maar deels ook niet. Een groot verschil is dat de AfD ruimte geeft aan allerlei politici die banden hebben met extreme en radicale groepen, zoals deze middag Andreas Lichtert, die in verband wordt gebracht met de Identitaire Beweging. Hij staat gewoon op het podium alsof er niets aan de hand is. Ook hinderen deze contacten hem niet om een hoge functie te krijgen.
Deze onderstroom van de AfD, met allerlei mensen met extremistische contacten, is vandaag in Neu-Isenburg niet goed zichtbaar, maar dit probleem is in Duitsland wel algemeen bekend. Het meest zichtbare bewijs dat AfD problematisch is, is de doorlopende leus ‘Alice für Deutschland’ – spreek uit als ‘Allies’. Deze lijkt opvallend veel op de nazi-leus ‘Alles für Deutschland’. Je zou het een hondenfluit kunnen noemen waar gewone partijen veel afstand van willen houden, maar waar men hier geen enkel probleem mee lijkt te hebben.
Daar komt nog iets bij. Weidel wil als bondskanselier – de kans dat ze dat wordt nadert de nul – op de eerste dag de grenzen sluiten, uit het Europese asielsysteem stappen, uit de WHO vertrekken en het klimaatakkoord van Parijs in de prullenbak gooien. Echt afwijkend van collega-partijen op uiterst rechts zijn deze standpunten niet, maar het gaat hier niet om een land dat weinig macht in de EU heeft, zoals Denemarken of Slowakije, maar een land dat de koers van de EU jarenlang heeft bepaald en bepalend zal blijven.
Dat is toch een reden om je extra zorgen te maken.
EINDE
Reacties uitgeschakeld voor Noten 54 t/m 56/Victorie van het Kwaad
De Duitse extreemrechtse partij Alternative für Deutschland heeft vorig jaar een geheime bijeenkomst gehouden waar een plan besproken werd om Duitsland te zuiveren van mensen die niet Duits genoeg zijn. Dat onthult het Duitse journalistenplatform Correctiv. Op de bijeenkomst ook verschillende prominente Duitse zakenlieden. ‘Dit was dus een mix, een cocktail van rijke mensen, Alternative für Deutschland en neonazi’s’, zegt Duitslandcorrespondent Derk Marseille.
Duitsland zuiveren
Duitsland zuiveren, dat was de strekking van een verhaal dat een Oostenrijkse neonazi hield op de bijeenkomst die ook bijgewoond werd door de rechterhand van Alice Weidel, de lijsttrekker van de Alternative für Deutschland in de Bundestag. ‘De bijeenkomst werd georganiseerd door een aantal zakenmensen, één daarvan was aandeelhouder van een grote hamburgerketen.’ Met de nadruk op ‘was’, de man heeft zijn aandelen na de bekendwording van het schandaal van de hand gedaan. ‘Die is eigenlijk op basis van de berichtgeving gisteren al meteen opgestapt. Want ja, dit was dus een mix, een cocktail van rijke mensen, Alternative für Deutschland en neonazi’s die samen plannen bespraken.’
Het journalistencollectief Correctiv wist de hand te leggen op een uitnodigingsbrief en postte verslaggevers en fotografen in en rond het hotel waar de geheime bijeenkomst gehouden werd.
Verontwaardiging
‘Het heeft in Duitsland echt een storm aan verontwaardiging en vragen opgeleverd. Alle betrokkenen is ook om wederhoor gevraagd, bijna allemaal hebben ze ook bekend dat ze daarbij aanwezig waren. Wat natuurlijk niet anders gaat als je ook op de foto staat. ‘De betrokkenen ontkennen weliswaar dat een remigratieplan van ongewensten besproken is, volgens Marseille laten de uitnodiging en de toon van de verslaggeving door Correctiv ‘een heel ander beeld zien’.
Saillant
Met name saillant is de aanwezigheid van AfD’ers die hoog in de boom zitten, ook vanuit deelstaten waren AfD-kopstukken aanwezig. Het nieuws komt zeer ongelegen voor de partij waarvan onderzocht wordt of hij verboden moet worden vanwege ongrondwettelijke intenties. En ongrondwettelijk is het, als het gaat om het uitzetten van Duitse burgers van een andere herkomst. De partij zegt dan ook zich niet te herkennen in de inhoud die besproken is en verklaart niets te doen dat tegen de Grondwet ingaat.
Volgens Marseille zou het muntje echter ook de andere kant op kunnen vallen: ‘Meer aandacht, misschien worden ze nu nóg populairder. Ze staan enorm hoog in de peilingen, en blijven ook hoog staan, ondanks dit soort berichten.’
EINDE
”Anders dan veel andere rechts-populistische partijen is de Alternative für Deutschland (AfD) de laatste tijd alleen maar extremer geworden. De partij begon eigenlijk als nette anti-Europapartij. Maar sinds oprichter Bernd Lücke in 2015 plaats maakte voor Frauke Petry is de partij alleen maar doorgeradicaliseerd, zegt Ton Nijhuis van het Duitsland Instituut in BNR’s Boekestijn en De Wijk. ‘Er zitten zelfs neonazi’s en identitairen tussen, het is gevaarlijk volk.’
Anders dan veel andere rechts-populistische partijen is de Alternative für Deutschland (AfD) de laatste tijd alleen maar extremer geworden. De partij begon eigenlijk als nette anti-Europapartij. Maar sinds oprichter Bernd Lücke in 2015 plaats maakte voor Frauke Petry is de partij alleen maar doorgeradicaliseerd, zegt Ton Nijhuis van het Duitsland Instituut in BNR’s Boekestijn en De Wijk. ‘Er zitten zelfs neonazi’s en identitairen tussen, het is gevaarlijk volk.’
Terwijl de rechtspopulisten elders in Europa eerder naar het midden trekken omdat daar de kiezer zit, wordt AfD steeds radicaler. En ze komen er vooralsnog behoorlijk mee weg, ongeacht de een miljoen mensen die de straat op gingen nadat de partij pleitte voor deportatie van emigranten. ‘In die zin is er wel sprake van een tegenbeweging. Dat heeft wel wat effect gehad – in de peilingen ging de partij 2 procent omlaag, maar tegelijkertijd krijgen ze meer leden. Het werkt dus mee aan polarisatie.’
Het probleem is volgens Nijhuis dat Duitse politieke partijen in de grondwet zijn verankerd, waardoor ze democratisch georganiseerd moeten zijn. Dat betekent dat je niet helemaal controle hebt over de vraag wie er lid kan worden. ‘Het kan niet zo zijn dat er zoals bij de PVV en Wilders maar één persoon lid is van een partij. De neonazi’s gebruiken AfD om een forum te krijgen en het is maar gedeeltelijk gelukt om ze buiten de deur te houden. De meeste mensen die op AfD stemmen denken dat het in ieder geval een partij is die iets anders wil.’
Staatsfinanciering stopzetten
Het verbieden van een partij, als je dat al zou willen, is erg ingewikkeld, zegt Nijhuis. Wel kun je de staatsfinanciering stopzetten. En dat gaat in Duitsland om een fors bedrag. ‘Duitse partijen zijn ongelofelijk groot. AfD-politici zeggen dat iedereen met een Duits paspoort volgens hun verkiezingsprogramma gewoon Duitser is en dat ze er als partij niets mee te maken hebben dat er een paar mensen bij een meertje bij Potsdam met elkaar gesproken hebben over deportaties.’
Interessant is wel dat je volgens de uitspraak van het Bundesverfassungsgericht niet alleen moet kijken naar het partijprogramma, maar ook wat partijleiders en lokale afdelingen zeggen moet meenemen in de beoordeling van de partij. ‘Dus in die zin is er wel een hobbel weggenomen om iets tegen AfD te doen. Maar de partij is te groot om te verbieden, op dit moment.’
EINDE
[58]
”Chemnitz in Saksen geldt als een van de neonazi-bolwerken van Oost-Duitsland. Na de val van de Berlijnse Muur en de Duitse eenwording zijn hier rechts-extremistische structuren ontstaan die tot op de dag van vandaag niet zijn aangepakt. Met name de arbeiderswijk Sonnenberg, waar neonazi’s en migranten samenleven, haalde de afgelopen jaren steeds weer het nieuws met extreemrechtse incidenten. Zo doet een militante neonazi-groep in 2016 een mislukte poging om de buurt te veroveren en tot Nazikiez (naziwijk) om te dopen. In 2018 loopt een stadsfeest uit op rellen: nadat een man bij een ruzie wordt doodgestoken, houden rechts-extremisten racistische klopjachten.”
De Oost-Duitse industriestad Chemnitz haalde in 2018 wereldwijd het nieuws toen neonazi’s er klopjachten hielden op mensen met een migratieachtergrond. Racisme en geweld op straat zijn voor migranten hier dagelijkse realiteit. De twintiger Alina heeft samen met andere vrijwilligers een centrum opgezet dat een toevluchtsoord wil zijn voor mensen met een migratiegeschiedenis.
De noodzaak om een safe space te creëren voor migranten in Chemnitz was groot, vertelt Alina via Zoom. Ze wil niet met achternaam worden genoemd. De 26-jarige studente is een van de oprichters van het Internationale Zentrum für Demokratie und Aktion e.V. (IZDA) dat afgelopen maart opende in de achterstandswijk Sonnenberg: “De meeste initiatieven die zich hier tegen rechts-extremisme en racisme verzetten, worden gerund door witte mensen. Een samenkomstplek waar mensen met verschillende migratieachtergronden zelf sociale, culturele en politieke activiteiten organiseren, bestond in Chemnitz nog niet. Juist in een stad als de onze is het belangrijk dat dit deel van de samenleving elkaar veilig kan ontmoeten om ervaringen uit te wisselen.”
Chemnitz in Saksen geldt als een van de neonazi-bolwerken van Oost-Duitsland. Na de val van de Berlijnse Muur en de Duitse eenwording zijn hier rechts-extremistische structuren ontstaan die tot op de dag van vandaag niet zijn aangepakt. Met name de arbeiderswijk Sonnenberg, waar neonazi’s en migranten samenleven, haalde de afgelopen jaren steeds weer het nieuws met extreemrechtse incidenten. Zo doet een militante neonazi-groep in 2016 een mislukte poging om de buurt te veroveren en tot Nazikiez (naziwijk) om te dopen. In 2018 loopt een stadsfeest uit op rellen: nadat een man bij een ruzie wordt doodgestoken, houden rechts-extremisten racistische klopjachten.
“De meeste inwoners van Chemnitz willen het liefst niet meer aan 2018 denken, maar voor mensen die hierbij racistisch zijn bejegend en fysiek zijn aangevallen, is dat jaar een keerpunt”, zegt Alina. “Sindsdien is in onze stad de rechts-radicale hegemonie nóg sterker geworden. Neonazi’s lopen in SS-kleding door het centrum, bekladden restaurants met hakenkruizen en vallen op straat migranten aan. Onlangs heeft een rechts-extremist een vriend van mij een gebroken kaak geslagen. Veel mensen met een migratieachtergrond willen om deze redenen weg uit Chemnitz, maar familie, studie of werk houdt hen hier. In Sonnenberg is de situatie extra precair. Voor het merendeel van de wijkbewoners is verhuizen überhaupt geen optie, omdat ze weinig geld hebben en niet mogen werken. Ik wil deze groep helpen en met het centrum de wijk een boost geven.”
Volgens Alina zijn sommige migranten in de stad terughoudend om een tegengeluid te laten horen. Dit heeft voor een deel te maken met de gewelddadige neonazi-scene, “maar vooral ook met het feit dat voor een groot aantal van hen uitzetting altijd op de loer ligt”, legt ze uit. De politie in Chemnitz heeft een racismeprobleem, stelt Alina. “Bij demonstraties worden vaak alleen jonge mannen met buitenlandse roots gecontroleerd die daardoor gedoe krijgen met de immigratiedienst. Dit institutionele racisme ervaren mensen met een migratiegeschiedenis als het allergrootste onrecht. Iets wat ook de meeste witte, linkse politici in ons land nog altijd niet doorhebben. Er heerst bij migranten bovendien veel onzekerheid, omdat de Duitse overheid bijvoorbeeld hun diploma’s niet erkent en ze moeite hebben om de bureaucratie te doorgronden.”
Met het IZDA willen Alina en haar collega’s daarom in de eerste plaats mensen met een migratieachtergrond ondersteunen bij administratieve zaken. Daarnaast geven vrijwilligers bijles aan basisschoolleerlingen en is er een taalcafé waar mensen elkaar helpen om Duits te leren. Verder organiseert het centrum regelmatig vrouwenbijeenkomsten, lezingen en politieke evenementen. “Mensen uit uiteenlopende milieus en met verschillende culturele achtergronden komen graag naar het IZDA toe. Ze zijn heel blij dat er voor hen hier nu een veilige ontmoetingsplek is en dat ze een aanspreekpunt hebben bij bureaucratische problemen.”
De financiële toekomst van het IZDA, dat door een groot vrijwilligersteam draaiende wordt gehouden, is onzeker. Het multicultureel centrum krijgt tot augustus 2025 een subsidie van het Duitse overheidsprogramma ‘Toekomstbestendige binnensteden’, maar kan hiermee slechts een klein deel van de huur betalen. Het IZDA is dus vooral aangewezen op sponsors en donaties. In Duitsland is op dit gebied een grote politieke ommezwaai nodig, vindt Alina: “Momenteel wordt er bezuinigd op initiatieven die zich voor de bevordering van de democratie inzetten. Hoe kan het dan ooit beter worden? We moeten ons erop voorbereiden dat de kans bestaat dat de AfD aan de macht komt en ons afvragen welke mensen we in dat geval moeten beschermen.”
Dit verantwoordelijkheidsgevoel motiveert Alina om door te gaan met haar vrijwilligerswerk bij het IZDA: “Als er in het verleden geen mensen waren geweest die zich voor de meest benadeelde mensen in de maatschappij hadden ingezet, zou nu alles nog veel erger zijn geweest en zouden er veel meer doden zijn gevallen. Ook wanneer er fascisten in de regering zitten, kun je niet zeggen: nu geef ik op. In tegendeel. Juist dán zijn er mensen die je moet helpen.
Daarom woon ik nog in Chemnitz. Ik ben ervan overtuigd dat we in onze stad veel kunnen veranderen. Bovendien vind ik het inspirerend dat mensen die grote tegenslagen hebben meegemaakt, zijn gevlucht en nu in een land leven dat hen grotendeels vijandig gezind is, er tóch voor kiezen om politiek actief te worden. Zij zijn voor mij de belichaming van betrokkenheid bij de samenleving die we juist nu zo hard nodig hebben.”
EINDE
Reacties uitgeschakeld voor Noten 57 en 58/Victorie van het Kwaad
Laat ik een sprookje vertellen, waarmee recente ontwikkelingen in de internationale politiek worden geduid. Een sprookje, met daarin verpakt een impliciet politiek programma. Dat programma is gevaarlijk, het bijbehorende sprookje verdient daarom kritische bespreking.
Het sprookje gaat ongeveer als volgt. Trump en Poetin slaan na een telefoongesprek de handen ineen, beginnen samen een onrechtvaardige ‘vrede’ door de strot van Oekraïne te duwen, ontmantelen voor onze ogen de ‘rules based order’ zoals die decennia lang onder Amerikaanse hegemonie functioneerde, stoken extreem-rechtse krachten op om verdeeldheid te zaaien en de democratie ondermijnen in Europa. In ons keurige Europa dus, waar we geregeerd worden door de Wet, niet door de wet van de jungle, niet door het recht van de sterkste. Laten we ons in Europa dus aaneen scharen om de democratie, de ‘rule of law’en het internationaal recht hoog te houden. Europa als bolwerk van beschaving tegenover de oligarchen en autocraten die steeds grotere delen van de wereld tot oorden van tirannie en wetteloos geweld dreigen te maken.
Ziedaar het sprookje waarmee niet alleen Europese regeerders en andere politici, maar ook commentatoren en journalisten en teveel linkse mensen veel te ver meegaan. Voor die linkse mensen speelt oprechte zorg en wanhoop een rol: bezorgdheid en wanhoop brengen mensen er wel vaker toe zich aan strohalmen en illusies vast te klampen. Voor Europa’s regeerders en aanpalende politici en bestuurders geldt dat excuus veel minder. Zij pushen het Europese sprookje om hun eigen macht veilig te stellen – tegenover Rusland en de VS, maar net zo goed ook tegen de bevolkingen over wie ze (willen) heersen.
Zoals vaker met sprookjes zitten er elementen van waarheid in. Ja, de Trump en Poetin zijn autocraten, en vinden elkaar steeds nadrukkelijker als bondgenoot. Ja, ze stuwen extreem-rechtse politieke krachten tot steeds hogere hoogten op. Ja, Trump steekt de mensen in Oekraïne een mes in de rug en helpt daarmee Poetin. Ja, dit alles maakt deel uit van een hoogst verontrustende opmars een moderne vorm van fascisme, van een combinatie van oligarchie, autocratie en een meedogenloos ultraliberaal beleid. Misschien zouden we kunnen spreken van kettingzagisme, het nieuwste stadium van het fascisme. Hoe dan ook, het is gevaarlijk, en het gevaar is niet ver weg. Wilders, Yesilgöz en Schoof zijn soortgenoten van Trump en Poetin. Tot zover de reële basis waar het sprookje op bouwt.
Waar het sprookjesachtig wordt, is de duiding van Europa als beschaafd en democratisch alternatief voor de internationale kettingzagerij van Poetin en Trump. In de Guardian kom je dat momenteel nogal eens tegen(1), maar bepaald niet alleen daar. Er is op historische en actuele gronden nogal wat op af te dingen. En de politieke keuzes die via deze sprookjesachtigheid worden gestimuleerd, brengen al gauw meer autocratie, niet minder.
Eerst de historische gronden. Europa als democratisch, rechtsstatelijk alternatief waar het internationaal recht wordt hoog gehouden is een vrij recente constructie. Daar ging nogal wat aan vooraf. In wat nu Europa heet, wortelt het kolonialisme dat eeuwenlang rijkdommen heeft geplunderd, mensen heeft ontvoerd en tot slaaf gemaakt, inheemse bevolkingen uitgeroeid om plaats te maken voor Europese kolonisten. Sommigen van die kolonisten begonnen in Noord-Amerika hun eigen stuk Europa op te bouwen, en dat heet nu de Verenigde Staten. Wat er zo akelig is aan de maatschappij van die VS, is door die Europese kolonisten en hun nazaten ontwikkeld. Rusland ontwikkelde, in haar streven om een grote Europese mogendheid te worden, haar eigen kolonialisme, in Siberië, Centraal-Azië en de Kaukasus. Zo on-Europees is sowieso Rusland helemaal niet, voor zover het begrip ‘Europees’ iets reëels betekent.
In wat nu Europa heet is het moderne kapitalisme opgekomen, dat zich als stuwkracht van dat kolonialisme wereldwijd uitbreidde. In Europa hebben heersers in de twintigste eeuw koloniale repressiemethoden losgelaten om binnenlandse oppositie te breken toen die een bedreiging voor de heersers begon te vormen, om ook in Europa landen te overheersen en hele bevolkingsgroepen uit te roeien. Dat is het soort politiek dat we fascisme zijn gaan noemen: een Europese uitvinding, geen Russisch of Amerikaans importproduct.
Nu kun je zeggen: okay, dat was toen. Maar nu gaat het er in Europa toch gemiddeld netter aan toe dan in Rusland en de VS? Moeten we dat als Europeanen niet verdedigen tegenover MAGA en Speciale Militaire Operaties? Nou, niet zo snel, alsjeblieft. Die keurigheid van Europa is nogal betrekkelijk. Die geldt enigszins voor mensen die wit zijn, een redelijk inkomen hebben en voral ook geldige verblijfspapieren, mensen die liever ook geen vrouw zijn, niet queer en niet trans. Het geldt een stuk minder voor mensen waarin dit allemaal niet geldt. Het geldt in veel van die gevallen zelfs helemaal niet.
Er is om maar eens iets te noemen, de manier waarop de EU en landen in de EU de grenzen bewaken, niet tegen Russische invasiemachten maar tegen mensen die vluchten of doodgewoon willen verhuizen om een iets beter leven te vinden. Frontex, wel eens van gehoord? Migratiedeals, wel eens van gehoord? De Europese Unie en de leden ervan doen het allersmerigste beulswerk kennelijk liever (nog?) niet zelf. Dus heeft het een deel van het grofste geweld tegen mensen op de vlucht uitbesteed aan Turkije, Tunesië, Libië. Dat betekent vluchtelingen mishandeld n concentratiekampen, vluchtelingen gecrepeerd in de woestijn. Intussen functioneert de Middellandse Zee als afschrikwekkende grens, en als massagraf voor mensen die het proberen die grens over te steken in wrakke boten. Al die dode vluchtelingen, al die mensen in doodsangst onderweg – Europese staten vinden dat prima: alles beter dan die mensen een veilige plek en behoorlijke opvang te gunnen.
Dit moorddadige beleid is niet iets marginaals. Hier houden Europese politici topconferenties over. Hier trekken ze enorme sommen geld voor uit. Terreur aan de grenzen, een eenzijdige oorlog van gewapende machten tegen kwetsbare mensen. Dat is Europa, vandaag. Wat Trump aan de Mexicaanse grens doet, dat doen Europese leiders voor de kusten van Italië, Griekenland, Spanje en ook Groot-Brittannië en Frankrijk. In Nederland regeert intussen een stel bruinhemdige bandieten dat ‘het strengste asielbeleid ooit” wil doorzetten. Want waarom zou je alleen in Libië concentratiekampen laten draaien? Dat kan in ‘ons vaderland’ zelf toch ook? Meer terreur tegen vluchtelingen dus. Dat is Nederland. Dat is Europa. En dat moet een humaan bolwerk tegen Trump en Poetin voorstellen?
Maar denk ook eens door: wat zou het praktisch betekenen als dit Europa zich als sterke macht tegenover VS, Rusland en de hele potentatenkliek zou op stellen in de internationale politiek? Zoiets vergt economische kracht en militaire macht. Economische kracht in een kapitalistische wereld betekent: versteviging van de concurrentiepositie van ‘het bedrijfsleven’ oftewel de ondernemersklasse. Dat komt al gauw neer op: ondernemers zo min mogelijk hinderen, ze niet van overheidswege extra op kosten jagen bijvoorbeeld. Neoliberaal beleid, graag! Minder belastingen, graag! En rustig aan met looneisen want dat staat haaks op de winsten die nodig zijn om te investeren om de concurrenten voor te blijven. Een sterk Europa tegenover haar internationale rivalen opbouwen betekent dan ook: bezuinigen op allerlei voorzieningen, en het drukken van lonen en arbeidsvoorwaarden. Een sterk Europa betekent een hardvochtig Europa en een asociaal Europa.
Een sterk Europa in een situatie waarin de VS geen bondgenoot meer is betekent ook: meer uitgaven aan de militaire apparaten van Europese staten, misschien ook werken aan een gezamenlijk leger. Dat is niet gratis, dat kost vele miljarden extra. En de ondernemers in Europa – wiens concurrentiepositie sowieso prioriteit heeft, zoals we zagen – zullen die kosten niet zelf willen dragen, want de winst en zo. Dus de kosten gaan ze via de gevestigde politiek naar ons, naar mensen aan de onderkant dus, schuiven, in de vorm van meer bezuinigingen.
Ze zeggen het af en toe bijna openlijk. Mark Rutte, intussen NAVO-chef , rept in bewoordingen van Nu.nl van ‘moeilijke keuzes’ die nodig kunnen zijn, ‘ook als dat kiezers raakt in hun portemonnee’.(2) Als er straks ziekenhuizen dicht gaan, buslijnen verdwijnen en de bijstand omlaag gaat, dan is dat dus nodig voor ‘onze verdediging’.
En als mensen nu eens flink – en terecht! – tegen die bezuinigingen gaan protesteren? Dan zal blijken dat er voor oproerpolitie en veiligheidsdienst wel budgetten te vinden zijn, en bevoegdheden ook. Zo gaat Europa, in de strijd om de beschaving te verdedigen, tegen Rusland en nu ook zonder steun vanuit de VS, steeds meer op die VS lijken wat asociale hardvochtigheid en repressie betreft. Tirannie bouwen om ons de tirannie van het lijf te houden, dat is de logica hier. Zo werkt internationale rivaliteit: tegen elkaar opbieden door de machthebbers groepen, en de rekening doorsturen aan de bevolkingen waarover die machthebbers heersen. Gaan wij die betalen? Voor Frontex-Europa, een Europees leger en een nog wat rijkere ondernemersklasse?
Voor een werkelijke verdediging van medemenselijkheid en vrijheid tegen oprukkende fascistische tirannie kunnen we maar beter iets beters vinden. Europa als bolwerk tegenover die tirannie is een wrede illusie. Al was het maar omdat die tirannie haar eigen Europese varianten kent.
RECHTBANK STAAT KOMST DRIE ISLAMITISCHE PREDIKERS TOE, ONDANKS ”VERBOD” MINISTER EN ONDERSTEUNENDE TWEEDE KAMER
MOTIE
A
DE BERICHTGEVING
B
DE TWEEDE KAMERMOTIE EN STEMGEDRAG
C
UITSPRAAK VAN DE RECHTBANK
D
BERICHTGEVING OVER DE UITSPRAAK VAN DE RECHTBANK
A
DE BERICHTGEVING
” Een meerderheid van de Kamer steunde, na berichtgeving van De Telegraaf over het geplande bezoek, het dringende verzoek van Joost Eerdmans (JA21) en Queeny Rajkowski (VVD) om de drie predikers te weigeren. Deze drie mannen waren in Utrecht uitgenodigd om te spreken in de Jaarbeurs. Het gaat om Sjeik Ali Hammuda en Mohammed Hijab uit Engeland, en sjeik Abu Bakr Zoud uit Australië. Alle drie populaire sprekers in orthodoxe kringen – maar ook omstreden vanwege hun uitspraken.”
TELEGRAAF
KABINET ONTZEGT OMSTREDEN BUITENLANDSE PREDIKERS BIJ EVENEMENT UTRECHT DE
Den Haag – Drie omstreden buitenlandse predikers die komend weekeinde te gast zouden zijn bij De Ramadan Expo in Utrecht, komen het land niet in. Ministers David van Weel (Justitie en Veiligheid, VVD) en Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) hebben besloten hen de toegang tot Nederland te ontzeggen, melden zij.
Het geplande bezoek was al zeer omstreden. De heren verheerlijken pedofilie, vergelijken homoseksualiteit met anale kanker en de aanval van 7 oktober van Hamas werd door één van hen als ’een opsteker’ omschreven. Dat is voor de ministeries ook de reden om de sprekers te weigeren. „Het is onacceptabel dat islamitische sprekers onze vrijheid willen misbruiken voor haatzaaiende toespraken. Onze Hollandse dijken kunnen niet hoog genoeg zijn om haat, agressie en geweldsverheerlijking te weren”, meldt Faber.
’Klimaat van haat en vijandigheid’
In een verklaring van de beide ministers staat: „Eén van de sprekers ontkent dat de terroristische aanval van Hamas op 7 oktober 2023 heeft plaatsgevonden. Daarmee verspreidt hij desinformatie en bagatelliseert of vergoelijkt hij daden van terrorisme. Ook wordt er door een van deze sprekers zeer heftige uitspraken gedaan over het hebben van seks met minderjarigen, de positie van vrouwen en homoseksualiteit. Waarbij de uitspraken over homoseksualiteit kunnen bijdragen aan een vijandig klimaat richting de LHBTI-gemeenschap. Deze uitspraken kunnen bijdragen aan een klimaat van haat en vijandigheid.”
Volgens de bewindslieden is ’vrijheid van meningsuiting’ in ons land een groot goed. „Hierin mag het ook best schuren, maar wel binnen de democratische waarden die we met elkaar hebben afgesproken. Voor het zaaien van haat is en het vergoelijken van geweld en terrorisme is absoluut geen plek in Nederland.”
Een meerderheid van de Kamer steunde, na berichtgeving van De Telegraaf over het geplande bezoek, het dringende verzoek van Joost Eerdmans (JA21) en Queeny Rajkowski (VVD) om de drie predikers te weigeren. Deze drie mannen waren in Utrecht uitgenodigd om te spreken in de Jaarbeurs. Het gaat om Sjeik Ali Hammuda en Mohammed Hijab uit Engeland, en sjeik Abu Bakr Zoud uit Australië. Alle drie populaire sprekers in orthodoxe kringen – maar ook omstreden vanwege hun uitspraken.
De Ramadan Expo verwacht 22 en 23 februari 30.000 bezoekers in de Jaarbeurs – mannen en vrouwen zijn gescheiden ’om een prettige en georganiseerde omgeving te bieden’. Met trots kondigde de Utrechtse Dawah Groep de buitenlandse ’sterren’ van het evenement aan. Het stadsbestuur van Utrecht liet eerder ook al weten dat het „zeer onwenselijk” is dat het drietal een podium krijgt in Utrecht, maar zei niets te kunnen doen.
Slachting Hamas op 7 oktober
Ali Hammuda beweerde op zijn Youtube-kanaal met 161.000 volgers dat de media ’liegen’ over de slachting door Hamas op het Israëlische Supernova-festival op 7 oktober. Hij sprak van ’verzonnen verhalen die simpelweg nooit hebben plaatsgehad’.
De tweede spreker op de Ramadan Expo zou sjeik Abu Bakr Zoud uit Australië zijn. Hij hield publiek eerder voor dat het leven op aarde waardeloos is en dat voor martelaren de dood niet meer is dan ’een muggensteek’. Hij ageert ook tegen homoseksualiteit. God bestraft die met de hel, zo maakt hij duidelijk.
De derde gast zou Mohammed Hijab uit Groot-Brittannië zijn. Hij veroorzaakte eerder ophef met relativerende woorden over pedofilie. In een video, die later weer verwijderd werd, betoogde hij dat moslims mogen trouwen met wie ze willen zolang dat geen fysieke of emotionele schade veroorzaakt. Intiem zijn met een 13- of 14-jarig meisje met ’enorme heupen en enorme borsten’ richt volgens hem geen schade aan.
EINDE
B
DE TWEEDE KAMERMOTIE EN STEMGEDRAG
BERICHTGEVING
RTV UTRECHT
KAMER: KABINET MOET ”HAATPREDIKERS” JAARBEURS NIET
Utrecht – De Tweede Kamer wil dat het kabinet drie radicale buitenlandse “haatpredikers” die zijn uitgenodigd voor een bijeenkomst in Utrecht binnenkort, niet toelaat in Nederland. Een motie daartoe van JA21 en de VVD is dinsdag aangenomen.
Het gaat om Abu Bakr Zoud, Ali Hummada, Mohammed Hijab. De drie predikers zijn uitgenodigd door de Stichting Dawah-Groep, voor de Ramadan Expo die wordt gehouden op 22 en 23 februari in de Jaarbeurs. Er worden meerdere internationale sprekers verwacht.
Volgens de indieners van de motie, Joost Eerdmans (JA21) en Queeny Rajkowski (VVD) verheerlijken de drie predikers pedofilie, vergelijken ze homoseksualiteit met anale kanker en noemen ze de terroristische inval van Hamas in Israël op 7 oktober 2023 “een leugen”.
Burgemeester Sharon Dijksma liet eerder weten dat ze het “zeer onwenselijk” vindt dat het drietal een podium krijgt in Utrecht, maar zei niets te kunnen doen. Minister Faber van asiel en migratie zou wel een ‘ongewenst verklaring’ kunnen afgeven, waarmee de drie geen toegang meer tot ons land kunnen krijgen. In de motie wordt nu het kabinet opgeroepen actie te ondernemen.
De organisator van de Ramadan Expo noemde de ophef eerder “belachelijk”. De Jaarbeurs zegt de motie te bestuderen en later met een reactie te komen.
EINDE
MOTIE
TWEEDE KAMER
MOTIE VAN DE LEDEN EERDMANS EN RAJKOWSKI OVER
DRIE HAATPREDIKERS DE TOEGANG TOT NEDERLAND ONTZEGGEN
constaterende dat er drie radicale buitenlandse haatpredikers op 22 en 23 februari zijn uitgenodigd bij de Ramadan Expo in Utrecht door de Dawah-Groep;
constaterende dat deze predikers pedofilie verheerlijken, homoseksualiteit vergelijken met anaalkanker en de gruwelijkheden van 7 oktober door Hamas «een leugen» vinden;
verzoekt het kabinet deze drie haatpredikers de toegang tot Nederland te ontzeggen,
Signalering Schengen informatiesysteem III ogv verordening EU 2018/1861. Bedreiging openbare orde. Persoonsgerichte duiding door NCTV. Onvoldoende deugdelijk gemotiveerd dat, en waarom, drie buitenlandse sprekers op Ramadan Expo 2025 een bedreiging van de openbare orde vormen.
uitspraak van de voorzieningenrechter in de zaak tussen
[verzoeker] , V-nummer: [nummer] , verzoeker
(gemachtigde: mr. Y. Ersoy),
en
de minister van Asiel en Migratie,
(gemachtigde: mr. E.C. Pietermaat).
Inleiding
1. In deze uitspraak beslist de voorzieningenrechter op het verzoek om een voorlopige voorziening van verzoeker1 om de signalering in het Schengen informatiesysteem (hierna: SIS III) voor de duur van twee jaar te verwijderen totdat op het bezwaar is beslist en/of om een voorlopige voorziening te treffen in afwachting van het moment waarop op het bezwaarschrift of (hoger) beroepschrift is beslist.
1.1.
Met het bestreden besluit van 19 februari 2025 heeft de minister verzoeker gesignaleerd in SIS III voor de duur van twee jaar. Verzoeker heeft hiertegen bezwaar gemaakt.
1.2.
De minister heeft op het verzoek gereageerd met een verweerschrift.
1.3.
De voorzieningenrechter doet op grond van artikel 8:83, vierde lid, van de Awb2 uitspraak zonder zitting.
Beoordeling door de voorzieningenrechter
2. Op grond van artikel 8:81, eerste lid, van de Awb, kan, indien tegen een besluit bij de bestuursrechter beroep is ingesteld dan wel, voorafgaand aan een mogelijk beroep bij de bestuursrechter, bezwaar is gemaakt of administratief beroep is ingesteld, de voorzieningenrechter van de bestuursrechter die bevoegd is of kan worden in de hoofdzaak, op verzoek een voorlopige voorziening treffen indien onverwijlde spoed, gelet op de betrokken belangen, dat vereist.
3. De voorzieningenrechter wijst het verzoek toe. Hierna legt de voorzieningenrechter uit hoe hij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft. Het oordeel van de voorzieningenrechter heeft een voorlopig karakter en bindt de rechtbank in een (eventueel) bodemgeding niet.
Achtergrond en besluitvorming
4. Verzoeker is uitgenodigd als spreker door de Dawah Groep voor een evenement, de Ramadan Expo 2025. Dit evenement staat gepland op 22 februari en 23 februari 2025. Het evenement start in de avond van 21 februari 2025. Op 5 februari heeft de IND3 naar aanleiding van berichten in de media over de komst van verzoeker de NCTV4 verzocht om een persoonsgerichte duiding. Op woensdag 12 februari 2025 is tijdens een vergadering in de Tweede Kamer een motie ingediend tegen de komst van deze sprekers. Op 17 februari 2025 is er een Quickscan (dit is de persoonsgerichte duiding) ontvangen van de NCTV.
5. De minister stelt dat deze Quickscan aanleiding geeft om verzoeker te weren. De minister concludeert dat de komst van verzoeker naar Nederland een gevaar vormt voor de openbare orde, ook al heeft de NCTV geconcludeerd dat eiser geen extremistische spreker is. De minister neemt hiervoor mee dat verzoeker uitlatingen heeft gedaan die kunnen bijdragen aan een klimaat van haat, vijandigheid en geweldsverheerlijking. De opvattingen en uitspraken over geslachtsgemeenschap met minderjarigen, homoseksualiteit, en polygamie kunnen worden gezien als in strijd met liberale westerse waarden volgens de minister. Met name de uitspraken over pedofilie zijn zeer verwerpelijk en hebben volgens de minister al geleid tot maatschappelijke verontwaardiging in de media in aanloop naar de mogelijke komst van verzoeker naar Nederland. Ook de video met een oproep, in de vorm van een smeekbede aan God, waarin verzoeker vraagt om de vijanden van de islam te vernietigen en te vernederen, lijkt op een vorm van verheerlijking van geweld tegen de vijanden van de islam en draagt bij aan een klimaat van vijandschap, ook al is de algehele boodschap van verzoeker dat het niet is toegestaan voor moslims om geweld te gebruiken tegen andere gelovigen en burgers en dat moslims zich in het Westen aan de nationale wetgevingen dienen te houden. Eveneens is het volgens de minister verwerpelijk dat er veel video’s op het internet te vinden zijn waarin verzoeker zich agressief lijkt uit te laten tegen niet-gelovigen, joden en christenen. De NCTV concludeert dat verzoekers uitlatingen mogelijk hebben bijgedragen aan een klimaat van vijandigheid tegen personen (zoals [naam] ) of religieuze groepen (hindoes in Leicester), die zelfs mogelijk hebben geleid tot geweld of in ieder geval tot het aanhouden van lokale spanningen.
Standpunt verzoeker
6. Verzoeker stelt dat ten onrechte hem de toegang tot Nederland ontzegd wordt. De
reden zou zijn dat hij bepaalde uitlatingen zouden hebben gedaan. Welke uitlatingen dit zijn
geweest en hoe die zijn gedaan, is onbekend en wordt door de minister op geen enkele manier aangetoond. Daarnaast is het besluit op populistische, onredelijke, onjuiste en onzorgvuldige manier genomen zonder rekening te houden met de grondrechten van verzoeker en zonder een deugdelijk besluitvormingsproces. Het besluit van de minister lijkt niet gebaseerd te zijn op een objectieve juridische grondslag, maar eerder op politieke opportuniteit. De minister heeft geen concrete bewijzen aangedragen dat de aanwezigheid van deze sprekers een daadwerkelijk gevaar oplevert voor de openbare orde, noch dat hun uitspraken aanzetten tot haat of geweld. De door het kabinet genoemde uitspraken vallen binnen de reikwijdte van de vrijheid van meningsuiting, tenzij zij aanzetten tot haat of geweld. Er is echter geen enkel bewijs dat verzoeker heeft opgeroepen tot geweld, opruiing of enige andere strafbare handeling. Dat de uitspraken van verzoeker te kwalificeren zijn als “pedofilie verheerlijken” gaat erg ver en is niet houdbaar. Dergelijke uitlatingen zijn er niet.
Hierdoor is er dan ook geen enkele grond om verzoeker niet tot Nederland toe te laten. Bovendien heeft de politie reeds verklaard dat “op geen van de sprekers een verontrustend signaal te vinden is en er op dit moment geen aanleiding is om aan te nemen dat er een veiligheidsrisico bestaat.” Ook de timing om dit besluit op de dag van de komst van de vreemdeling bekend te maken, is zeer onredelijk. Het besluit is in strijd met de (internationale verdragen) grondrechten van de vreemdelingen en algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Oordeel van de voorzieningenrechter
7. De minister heeft verzoeker gesignaleerd op grond van artikel 24 lid 1 van de verordening (EU) 2018/1861.
7.1.
De voorzieningenrechter constateert dat de minister in het besluit in het geheel geen woorden heeft gewijd aan artikel 24, tweede lid van de verordening. In dit artikel staat beschreven wanneer er sprake is van een bedreiging van de openbare orde. De voorzieningenrechter merkt op dat zij thans niet zal ingaan op de vraag of de onder artikel 24, tweede lid beschreven omstandigheden limitatief van aard zijn. Gelet op de spoedeisendheid van de onderhavige zaak als ook gelet op het feit dat de voorzieningenrechter tot de voorlopige conclusie komt dat het besluit sowieso een voldoende deugdelijke motivering ontbeert voor de gestelde bedreiging van de openbare orde, ziet de voorzieningenrechter aanleiding dit punt thans te laten rusten.
8. De voorzieningenrechter zal daarom ingaan op het punt of de minister verzoeker heeft mogen aanmerken als een gevaar voor de openbare orde en daarom de toegang tot Nederland heeft mogen weigeren.
8.1.
Op basis van een individuele evaluatie van de feiten en omstandigheden in verzoekers zaak is de minister naar eigen zeggen tot de conclusie gekomen dat verzoekers komst naar Nederland een bedreiging voor de openbare orde oplevert. Voor deze evaluatie verwijst de minister naar een door haar op 5 februari 2025 aan de NCTV verzochte persoonsgerichte duiding. De NCTV is gemachtigd om op verzoek van de IND persoonsgerichte duidingen op te stellen met als doel het kunnen weren van extremistische sprekers die een gevaar voor de openbare orde of de nationale veiligheid vormen. De zogenaamde mandaatregeling 20f biedt hiervoor de grondslag.
8.2.
Op 17 februari 2025 heeft de NCTV haar Quickscan aan de minister aangeboden. In de zaak van twee belanghebbenden die zich in de onderhavige procedure hebben gesteld, heeft de geheimhoudingsrechter op 20 februari 2025 op verzoek van de minister bepaald dat delen van het besluit niet mogen worden gedeeld met de belanghebbenden. Deze delen zien op de in het besluit aangehaalde citaten van de NCTV die de persoonlijke levenssfeer van verzoekers kunnen schaden. Gelet op deze beslissing ziet de voorzieningenrechter daarom geen mogelijkheid om deze delen in de onderhavige uitspraak te citeren. Deze passages zijn wel kenbaar voor partijen. De rechtbank zal zich daarom beperken tot het weergeven van de eindconclusie. Deze luidt:
“Conclusie
(…)De NCTV oordeelt dat er op basis van het gevonden materiaal te weinig is waaruit blijkt dat [verzoeker] voldoet aan de criteria voor een extremistische spreker. De NCTV heeft echter niet de capaciteit om het geheel van honderden uren aan videomateriaal en duizenden posts op sociale media te bekijken. Deze bevindingen zijn dan ook gebaseerd op een fractie van al het aanwezige materiaal.”
8.3.
Anders dan de minister stelt, biedt de door NCTV verrichte duiding naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter onvoldoende onderbouwing voor het standpunt dat verzoekers komst naar Nederland (als spreker op de Ramadan Expo 2025) een bedreiging van de openbare orde oplevert. De minister laat in het besluit ook na te onderbouwen op wat voor wijze de openbare orde in Nederland (of de Europese Unie) in het geding is. De enkele stelling dat verzoeker uitlatingen heeft gedaan die kunnen bijdragen aan een klimaat van haat, vijandigheid en geweldsverheerlijking is daartoe in ieder geval onvoldoende specifiek van aard, zeker gelet op de door NCTV geschetste context waarin de uitlatingen van verzoeker veelal zijn gedaan, als ook de uitlatingen die verzoeker ook heeft gedaan zoals het verwerpen van iedere vorm van geweld, het afkeuren van geslachtsgemeenschap met minderjarigen of de oproep om mensen met ‘een andere seksuele voorkeur’ met respect te behandelen.
8.4.
Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter kan het feit dat er volgens NCTV veel video’s op het internet te vinden zijn waarin verzoeker zich agressief lijkt uit te laten tegen niet gelovigen, joden en christenen evenmin bijdragen aan een deugdelijke onderbouwing van het risico voor de openbare orde. Het NCTV geeft bij deze video’s immers direct de nadere duiding dat uit de originele video’s waarin hij de betreffende uitspraken heeft gedaan juist blijkt dat dit niet zijn eigen uitspraken zijn, maar uitspraken van anderen die hij vervolgens grotendeels weerlegt.
8.5.
Dat, zoals de minister in het besluit verder aangeeft, uitlatingen van verzoeker mogelijk hebben bijgedragen aan een klimaat van vijandigheid tegen personen (zoals [naam] ) of religieuze groepen (hindoes in Leicester), die zelfs mogelijk hebben geleid tot geweld of in ieder geval tot het aanhouden van lokale spanningen, is evenmin een deugdelijke onderbouwing voor de gestelde bedreiging van de openbare orde in Nederland. De voorzieningenrechter merkt overigens op dat de NCTV ook expliciet heeft opgeschreven dat verzoeker het geweld tegen [naam] in zeer duidelijke termen heeft veroordeeld.
8.6.
Dat, tot slot, bepaalde uitlatingen (zeer) verwerpelijk zijn en hebben geleid tot maatschappelijke verontwaardiging in de Nederlandse media maakt evenmin dat daarmee deugdelijk is onderbouwd dat met verzoekers komst sprake is van een bedreiging van de openbare orde.
9. De minister heeft in haar schrijven van 20 februari voorts nog gewezen op de steun van de grote meerderheid van de Tweede Kamer. Zij wijst daarbij op een op 12 februari 2025 aangenomen motie om verzoeker de toegang tot Nederland te ontzeggen en dat zij met het signaleringsbesluit uitvoering heeft gegeven aan deze motie. Ook verwijst de minister naar de burgemeester van Utrecht die haar via de NCTV en IND heeft gevraagd om maatregelen te treffen. Alhoewel de voorzieningenrechter begrip heeft voor de politieke en bestuurlijke druk waaronder de minister stond, dit weerhoudt haar niet van haar taak om zelf na te gaan of er voor de verzochte signalering dan wel maatregelen ook een deugdelijke onderbouwing kan worden geleverd. Die is er, gelet op de voorgaande overwegingen naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter, dus niet. De verwijzing van de minister naar de publicaties in de Telegraaf van 4 februari en 19 februari 2025 maken het voorgaande naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter, mede gelet ook op de bevindingen van het onderzoek van de NCTV, evenmin anders.
10. Dit brengt de voorzieningenrechter tot het voorlopig oordeel dat het signaleringsbesluit wat betreft de gestelde bedreiging van de openbare orde een deugdelijke motivering ontbeert. Verzoeker heeft voorts belang om naar Nederland te kunnen reizen teneinde als spreker op de Ramadan Expo 2025 op te kunnen treden. De voorzieningenrechter beveelt dan ook dat de signalering in SIS III wordt geschorst zodat verzoeker alsnog naar Nederland kan komen.
Conclusie en gevolgen
11. De voorzieningenrechter wijst het verzoek toe en treft de voorlopige voorziening dat het besluit van 19 februari 2025 is geschorst tot zes weken na bekendmaking van de beslissing op bezwaar.
12. Omdat het verzoek wordt toegewezen, krijgt verzoeker een vergoeding van zijn proceskosten. De minister moet deze vergoeding betalen. De vergoeding is met toepassing van het Besluit proceskosten bestuursrecht als volgt berekend. Voor de rechtsbijstand door een gemachtigde krijgt verzoeker een vast bedrag per proceshandeling. De gemachtigde heeft het verzoekschrift ingediend. Elke proceshandeling heeft een waarde van € 907,-. De vergoeding bedraagt dan in totaal € 907,-.
Beslissing
De voorzieningenrechter:
– wijst het verzoek toe;
– schorst het primaire besluit tot zes weken na bekendmaking van de beslissing op bezwaar;
– veroordeelt verweerder tot betaling van € 907,- aan proceskosten aan verzoeker.
Deze uitspraak is gedaan door mr. R.H.G. Odink, voorzieningenrechter, in aanwezigheid van mr. I.S. Roefs, griffier.
De uitspraak is uitgesproken in het openbaar en bekendgemaakt op:
Tegen deze uitspraak staat geen hoger beroep of verzet open.
1Tegelijkertijd ingediend met NL25.8152 en NL25.8155.
2Algemene wet bestuursrecht.
3Immigratie- en Naturalisatiedienst.
4Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid.
D
BERICHTGEVING OVER DE UITSPRAAK VAN DE RECHTBANK
VOLKSKRANT
RECHTER STAAT KOMST DRIE ISLAMITISCHE PREDIKERS TOCH TOE, TOT
De drie predikers, de Australische Abu Bakr Zoud en de Britse Ali Hummada en Mohammed Hijab, staan op de sprekerslijst van de Ramadan Expo. Het mega-evenement voor moslims wordt dit weekend gehouden in de Utrechtse Jaarbeurs. Faber en Van Weel maakten woensdag bekend dat de drie islamitische predikers het land niet in zouden komen vanwege ‘haatzaaierij en het vergoelijken van geweld’.
De rechter in Den Haag oordeelt dat de ministers onvoldoende hebben onderbouwd waarom het drietal een bedreiging vormt voor de openbare orde. Faber en Van Weel zeiden voor het besluit advies te hebben ingewonnen bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Uit het vonnis blijkt echter dat die voor twee van de drie sprekers te weinig bewijs heeft gevonden om ze aan te merken als extremistisch.
Hamas
Op de derde spreker is het predikaat ‘extremistisch’ volgens de NCTV wel van toepassing. Hij heeft ontkend dat de terroristische aanval van Hamas van 7 oktober 2023 heeft plaatsgevonden. Daarmee verspreidt hij volgens de NCTV ‘desinformatie en bagatelliseert of vergoelijkt hij daden van terrorisme’. Zijn uitspraken zouden echter moeten worden gezien in de bredere context van het Palestijnse-Israëlische conflict, ‘waarin beide partijen desinformatie verspreiden en geweld inzetten tegen burgers’.
‘Een teleurstellende uitkomst’, schrijft minister Van Weel in een reactie op het rechterlijke besluit op X. ‘Want hun retoriek draagt bij aan haat en vijandigheid.’ Hij zegt de uitspraak van de rechter te respecteren
De Tweede Kamer sprak zich deze week met een motie uit tegen de komst van de drie sprekers. De motie, ingediend door de VVD en JA21, riep het kabinet op om het drietal toegang tot het land te ontzeggen, omdat ze ‘pedofilie verheerlijken, homoseksualiteit vergelijken met anaalkanker en de gruwelijkheden van 7 oktober door Hamas ‘een leugen’ vinden’. Alleen GroenLinks-PvdA, Denk en de Partij voor de Dieren stemden tegen. Ook burgemeester Dijksma van Utrecht vond de komst van het drietal ‘zeer onwenselijk’.
Stichting Dawah-Groep
Dat het kabinet gehoor gaf aan de motie was tegen het zere been van Stichting Dawah-Groep, de organisatie achter de Ramadan Expo. Volgens de stichting was de beslissing genomen op basis van ‘een onjuiste weergave van enkele uitspraken uit het verleden’. De overheid zou een ‘eenzijdig en misleidend’ verhaal van de Telegraaf ‘kritiekloos’ hebben overgenomen.
Het is niet voor het eerst dat de sprekerslijst van de Ramadan Expo stuit op verzet. Vanwege omstreden uitspraken werd de Australische prediker Mohamed Hoblos vorig jaar toegang ontzegd door toenmalig justitieminister Dilan Yeşilgöz. Hoblos verheerlijkt het geweld van Hamas en noemde de aanslag van 7 oktober ‘een opsteker’.
EINDE
Reacties uitgeschakeld voor Rechtbank staat komst drie islamitische predikers toe, ondanks ”verbod” ministers en ondersteunende motie Tweede Kamer
Een beetje goed nieuws, vandaag op 18 februari 2025, extra welkom in deze uiterst sombere tijden van fascistische machtsvergroting in land na land. Wat is het goede nieuws? Leonard Peltier is eindelijk vrijgelaten uit de gevangenis! Dat werd meer dan tijd, want deze inheems Amerikaanse strijder zat al bijna een halve eeuw vast. Inmiddels is hij 80 jaar.
Zijn veroordeling was de uitkomst van een hoogst dubieus proces. Zijn vermeende misdaad: het van dichtbij doodschieten van twee FBI-agenten in 1975. De context: Leonard Peltier nam als Native American van de Turtle Mountain Chippewa Nation deel aan de strijd van de American Indian Movement op het Pine Ridge-reservaat in Zuid-Dakota. Daar had een groep Native American activisten in 1973 het dorpje Wounded Knee bezet.
De plek had nogal een symbolische betekenis: in 1890 hadden Amerikaanse militaire eenheden daar vlakbij een groep verkleumde Lakota achterna gejaagd, bijeengedreven. Vervolgens, nadat er bij de poging de groep te ontwapenen een geweer afging, hebben desoldaten de groep neergemaaid en voor een flink deel afgemaakt ook. In 1973 waren het gewapende FBI-agenten die de rebellerende inheemse Amerikanen belaagden. Ze belegerden het dorp, het werd een gewapende confrontatie tussen de Amerikaanse settler-koloniale staat een een groep van haar oorspronkelijke bewoners die terugvochten en daartoe het volste recht hadden en hebben. Het beleg duurde 71 dagen.(1)
De schietpartij waarvoor Peltier veroordeeld is, vond plaats in de nasleep van deze opstand, ytoend e Amerikaanse staat op jacht was naar inheemse verzetsstrijders. Het gebeurde in 1975. Volgens de staat schoot Peltier twee FBI-agenten vanaf korte afstand dood. ‘Peltier heeft altijd volgehouden dat hij wel geschoten heeft, maar van een afstand en uit zelfverdediging.'(2) De FBI-ers waren op pad met arrestatiebevelen, dus van vreedzame bedoelingen van staatswege was weer eens geen sprake.
De bewijsvoering van de staat tegen Peltier ? Tsja. ‘Een getuige die beweerde gezien te hebben dat Peltier de agenten van dichtbij doodschoot, zie later dat ze gedwongen was om getuigenis af te leggen en heeft haar getuigenverklaring herroepen.” Plus: ‘Lynn Crooks, de federale hoofdaanklager, gaf later toe dat de regering “wist dat ze niet hadden bewezen” dat Peltier schuldig was.’(3) En ook al zou Peltier de twee agenten wel hebben gedood, dan was dat een daad van een verzetsstrijder geweest, gewikkeld in een legitieme strijd met een nog altijd koloniale bezettingsmacht. Maar zelfs die schuld is dus helemaal niet bewezen.
Veroordeeld werd hij wel, en lang ook. Levenslang. Er is aanhoudend campagne gevoerd voor zijn vrijlating. En nog in juli 2024 werd een verzoek om vrijlating afgewezen.(4) In de loop der jaren hadden mensen als Nelson Mandela zich voor Peltiers vrijlating uitgesproken.(5) Dat is dus nu eindelijk gebeurd – maar nog steeds niet helemaal.
President Biden gaf, helemaal aan het eind van zijn presidentschap, groen licht voor de vrijlating van Peltier. Gratie kreeg Peltier echter niet, Biden besliste alleen dat Peltier zijn straf verder thuis mocht uit zitten. Hij is dus vrijgelaten, maar vrij is hij nog steeds niet. En de strijd tegen de settler-koloniale bezettingsstaat die de VS is, gaat door.