[Artikel Peter Storm]/Nederlandse regering ondersteunt Oekrainse fascisten

dinsdag 11 maart 2014

In Oekraïne regeert een rechtse regering, met daarin een hele handvol fascisten als minister en op andere hoge posities. Dit Oekraïne krijgt economische steun, van Wereldbank en ook van EU. Nederland is een EU-land. Nederland steunt een deels uit fascisten bestaande regering. Dat is indirect steun aan fascisten. Er waren tijden dat zoiets gewoon collaboratie heette. Het wordt tijd om die tijden te laten herleven, en het beest bij zijn naam te noemen. Het kabinet Rutte collaboreert met nazi’s in Kiev.

De fascistische regeringsdeelname kwam in het kielzog van Euromaidan, de beweging van straatprotest die de corrupte en repressief besturende president Janoekovistj ten val heeft helpen brengen, maar die vervolgens uitmondde in het aantreden van een rechtse regering met fascisten erin. In die straatprotesten waren fascisten al nadrukkelijk en georganiseerd aanwezig. Een van de drie deelnemende partijen was Svoboda, een fascistenclub met aanzienlijke aanhang. Groepen straatvechters waren in hoge mate georganiseerd door deRechtse Sector, een ultranationalistische en uiterst rechtse actiegroepen. De EU behandeldeEuromaidan en de drie oppositiepartijen erin als bevriende kracht, en steunde die partijen tegen het regime. Daarmee al droeg ze bij aan de ontknoping die tot de huidige rechtse regering heeft geleid. Van enig afstand nemen tegenover de fascistische vleugel van de inmiddels regerende oppositie was en is geen sprake. De EU is daarmee mee verantwoordelijk voor de deels fascistische regering in Kiev.

En nu biedt die EU elf miljard euro steun aan die regering, waaronder “1,6 miljard euro aan macro-financiële steun”, “1,4 miljard aan subsidies en 3 miljard krediet van de Europese Investeringsbank EIB”. Dat maakte EU-chef Barroso vorige week bekend. Minister Dijsselbloem legde aan de Tweede Kamer uit dat het geld niet direct kwam, dat politieke en economische hervormingen voorwaarden vormden, dat een deel van het geld “al was toegezegd”. Het gaat niet om cadeautjes. “Het grootste deel van het bedrag, 8 miljard, bestaat uit potentiële leningen.”

Hoe de combinatie van leningen en voorwaarden eruit komt te zien? Ik vermoed: een streng neoliberaal beleid met scherpe bezuinigingen en drastische privatiseringen. Uit een aldus kaalgeslagen en weer winstgevend gemaakte Oekraïense economie ‘mag’ het land die kredieten dan terugbetalen, met rente. Het is geen steun aan de verarmde Oekraïense bevolking. Het is een manier om het Oekraïense kapitaal en de heersers van het land te binden aan de EU, en de Oekraïense regering daarvoor als tussenpersoon te gebruiken.

Die regering heeft wél baat bij deze kredietstroom. Haar positie als junior partner in het leeghalen van het land wordt er door erkend en verstevigd. En mochten arme mensen in Oekraïne bezwaar maken tegen deze plundering, dan beschikt de regering over een mede door fascisten aangestuurd veiligheidsapparaat, en vast ook over bevriende knokploegen, om zulk protest te breken. Het is zoiets als de huidige Griekse regering, maar dan met Gouden Dageraad niet gekortwiekt maar als leverancier van ministers én van hulptroepen op straat voor als de oproerpolitie het protest niet aankan.

Dit EU-kredietprogramma steunen is de Oekraïense regering steunen, en daarmee fascisten steunen. Conclusie: Rutte en Dijsselbloem steunen fascisten. Dat is kwalijk voor wat betreft Oekraïne. Als daar haat tegen joden, Russen, homo’s vakbondsmensen, linkse activisten, vertaald wordt in daadwerkelijk geweld, dan zijn genoemde Nederlandse politici medeplichtig. Dan kleeft er ook aan hun handen bloed.

Maar de kwaadaardigheid reikt verder. Door een regering met fascisten erin te steunen in één land, wordt de drempel voor zoiets in andere landen verlaagd. Zoiets schept een precedent. Fascistische regeringsdeelname wordt zo gelegitimeerd. Dat is een gevaarlijke verschuiving. Nog in 2000 raakte Oostenrijk diplomatiek geïsoleerd toen daar de extreem-rechtse Österreichische Freiheitspartij FPÖ, destijds onder Jorg Haider, aan de regering deelnam. Die FPÖ had een fascistische inslag maar is niet half zo nadrukkelijk een fascistische partij als de FPÖ. En van grootschalige uiterst-rechtse knokploegen in de hoofdstad was destijds in Wenen geen sprake. In Kiev momenteel wel.

De fascistische rol in Oekraïne is veel en veel groter en nadrukkelijker dan destijds in Oostenrijk. Maar het taboe is eraf. Waar de Oostenrijkse regering een tijdlang als paria werd behandeld, daar behandelt de EU de nog veel extreemrechtsere regering in Oekraïne als zakenpartner. Dat maakt de kans dat dit soort regeringen ook elders aantreden, en ook dan gewoon EU- en Nederlandse steun krijgen, groter. Fascisme wordt genormaliseerd door het soort collaboratie waar Rutte en Dijsselbloem aan meedoen. Wordt het niet tijd dat we als antifascisten deze collaboratie tot doelwit maken, niet enkel van kritiek maar van actie?

Peter Storm