De verordening gemeenschappelijke asielprocedures van de EU moet ervoor zorgen dat beslissingen over verzoeken om internationale bescherming eerlijk en efficiënt worden genomen.
Op deze pagina:
- Gestroomlijnde asielprocedure
- Grensprocedure
- Rechten en verplichtingen van asielzoekers
- “Veilige landen”
- Werk aan het migratie- en asielpact
Om de EU-asielprocedures te harmoniseren, zal de gewijzigde verordening de richtlijn asielprocedures vervangen. De herziene regels:
- verplichten grensprocedures aan de EU-buitengrenzen om snel te beoordelen of aanvragen ongegrond of niet-ontvankelijk zijn
- introduceren normen voor de rechten en verplichtingen van asielzoekers
- misbruik van het systeem voorkomen dankzij duidelijke procedures
De asielprocedureverordening voert een verplichte grensprocedure in voor bepaalde categorieën aanvragers. Zo kan aan de EU-buitengrenzen snel worden beoordeeld of aanvragen ongegrond of niet-ontvankelijk zijn.
Als de asielgrensprocedure van toepassing is, krijgt de betrokken persoon geen toegang tot het grondgebied van de lidstaat.
Belangrijkste aspecten:
Er wordt een verplichte grensprocedure ingevoerd voor personen die een veiligheidsrisico vormen, de autoriteiten misleiden met onjuiste of onvolledige informatie, of afkomstig zijn uit landen met een laag erkenningspercentage.
De verordening bepaalt dat er in elke lidstaat te allen tijde een toereikende opvang- en personeelscapaciteit aanwezig moet zijn om een bepaald aantal verzoeken in het kader van de grensprocedure te behandelen. Op EU-niveau is deze toereikende capaciteit vastgesteld op 30 000 verzoeken.
De toereikende capaciteit van elke lidstaat wordt bepaald aan de hand van een formule die rekening houdt met:
- het aantal irreguliere grensoverschrijdingen
- binnenkomsten na opsporings- en reddingsacties
- weigeringen van toegang over een periode van 3 jaar
Andere belangrijke aspecten van de grensprocedure
De verordening introduceert een prioriteringssysteem voor wie onder de grensprocedure valt, d.w.z. verzoekers die een grotere kans op terugkeer maken, die een veiligheidsrisico vormen of die geen minderjarigen of gezinsleden zijn. Aan de verzoeken van deze laatste categorie moet voorrang worden gegeven.
De procedure voorziet ook in uitzonderingen op de grensprocedure, bijvoorbeeld voor minderjarigen die geen veiligheidsrisico vormen of wanneer de noodzakelijke ondersteuning niet kan worden verleend aan verzoekers met bijzondere opvang- of procedurele behoeften.
Tot slot zijn de lidstaten verplicht een mechanisme in te stellen om toezicht te houden op de grondrechten in verband met de grensprocedure.
RECHTEN EN VERPLICHTINGEN VAN ASIELZOEKERS
https://www.consilium.europa.
In de hervormde asielprocedureverordening worden niet alleen de procedures gestroomlijnd, maar worden ook normen vastgelegd voor de rechten en verplichtingen van asielzoekers, zoals:
- procedurele waarborgen ter bescherming van de rechten van asielzoekers, onder meer door hun passende en tijdige informatie te verstrekken, recht te geven op een persoonlijk onderhoud, en toegang tot vertolking
- het recht op gratis juridisch advies voor alle asielzoekers tijdens de administratieve procedure en op gratis rechtsbijstand en vertegenwoordiging tijdens de beroepsprocedure
- meer aandacht voor kwetsbare personen met bijzondere procedurele behoeften, zoals niet-begeleide minderjarigen
De asielprocedureverordening bevat ook geharmoniseerde regels om te bepalen welke derde landen “veilige landen” zijn, d.w.z. landen waarvan de onderdanen in principe geen behoefte hebben aan bescherming of waar asielzoekers niet in gevaar zijn. Daarvoor moeten onder meer deze voorwaarden zijn vervuld:
- het is toegestaan om op het grondgebied van het derde land te blijven
- er is toegang tot bestaansmiddelen die toereikend zijn voor een adequate levensstandaard, rekening houdend met de algemene situatie van het derde land
- er is toegang tot gezondheidszorg en essentiële behandeling van ziekten onder de algemeen geldende voorwaarden in het derde land
- er is onderwijs onder de algemeen geldende voorwaarden in het derde land
- er wordt effectieve bescherming gegarandeerd totdat er een duurzame oplossing wordt gevonden
Op 20 december 2023 bereikten de Raad en het Europees Parlement een akkoord over deze belangrijke wetgeving met de te volgen procedures, en over vele andere dossiers in het migratie- en asielpact.
Op 8 februari 2024 bekrachtigden de EU-lidstaten dit akkoord en de 3 wetten waarover de Raad en het Parlement in 2022 overeenstemming hadden bereikt.
Er werd ook een verordening over terugkeer naar de grens goedgekeurd waardoor het pact van toepassing kan zijn op de Europese landen met afwijkende Schengenvoorschriften.
Op 14 mei 2024 keurde de Raad het migratie- en asielpact van de EU goed.
- Migratiebeleid: Raad akkoord over 2 voorstellen uit asiel- en migratiepact (persmededeling, 8 juni 2023)
- Raad en Parlement bereiken doorbraak bij hervorming EU-asiel- en migratiestelsel (persmededeling, 20 december 2023)
- Asiel- en migratiehervorming: EU-lidstaten geven groen licht voor akkoord met Europees Parlement (persmededeling, 8 februari 2024)
- Raad keurt EU-migratie- en asielpact goed (persmededeling, 14 mei 2024)