[40]
VOLKSKRANT
OUD-PERSONEELSADVISEUR MIRJAM DE KLERK:
”IK MOEST TELKENS WEER NAAR AMSTERDAM OM
MENSEN OP TE LAPPEN”
18 NOVEMBER 2022
Oud-personeelsadviseur Mirjam de Klerk: ‘Ik moest telkens weer naar Amsterdam om mensen op te lappen’
Vijftien jaar lang was personeelsadviseur Mirjam de Klerk betrokken bij De Wereld Draait Door. Ze zag het allemaal: medewerkers met arbeidsconflicten, mensen die ziek werden van de stress. ‘Ik heb het altijd gezien als de prijs die betaald moest worden voor het succes. Pas later besefte ik dat ik klem zat in een systeem.’
Toen voormalig personeelsadviseur Mirjam de Klerk deze zomer de vraag kreeg of ze wilde praten over haar rol bij De Wereld Draait Door, sloeg de twijfel toe. Moest ze dit wel doen? Wat zou ze losmaken? Wat zou het betekenen als ze zou vertellen hoe zij dit had beleefd?
Maar na lang nadenken besloot De Klerk dat ze niet wil wegduiken. Want ze vraagt zich steeds vaker af: was het te verantwoorden, wat er bij DWDD gebeurde?
De Klerk was vijftien jaar lang – de hele periode – nauw betrokken bij het personeelsbeleid van DWDD en kwam soms wekelijks naar Amsterdam. Ze zag het allemaal: medewerkers met arbeidsconflicten, mensen met burn-outs, mensen die ziek werden van de stress, mensen die zo snel mogelijk weg wilden. Ze hield zich ‘zeer intensief’ bezig met het programma. ‘De gesprekken gingen over ontsporingen, wanhoop, problemen met Matthijs.’
Veel medewerkers beschrijven De Klerk als empathisch. Toch zien sommigen haar ook als een spil in een systeem dat ten koste ging van mensen en bedoeld was om het programma in de lucht te houden. De Klerk wil daarom uitleggen wat er met haar gebeurde, hoe ze zelf worstelde en er niet uit kwam. ‘Ik heb de afgelopen tijd naar mijn eigen rol gekeken’, zegt De Klerk. ‘Achteraf denk ik dat ik soms te veel een fixer ben geweest, te veel gericht op het oplossen van individuele problemen en te weinig op het aanpakken van de oorzaken.’
Gigantische druk
‘De druk was gigantisch bij DWDD’, vertelt ze. ‘Er was geen tijd om mensen in te werken, te begeleiden. En ook niet om bij te komen als je ziek werd. Ik heb in mijn tijd bij DWDD zo veel voorbeelden gezien en vernomen van gedrag waarbij elk logisch denkend mens zou zeggen: dit is niet normaal. Per seizoen sneuvelden er meer mensen dan bij andere programma’s.’ Daar zaten mensen bij die misschien niet geschikt waren voor talkshows, stelt ze. ‘Maar er vielen ook geregeld mensen weg die écht goed waren. We zeiden op kantoor altijd: met alle gesneuvelden hier kun je een sterrenteam samenstellen.’
‘DWDD was zo’n parel, zo’n kroonjuweel’, zegt ze. ‘Er was ontzettend veel ondergeschikt aan dat succes. Daardoor raakten mensen beschadigd.’
Ze spande zich altijd in om ‘de schade voor de individuele medewerker te beperken’, zegt ze. ‘Maar als Matthijs geen vertrouwen meer had in iemand, werd het steeds pijnlijker. Dan wilde hij niets meer van iemand weten. Ik herplaatste deze mensen, zodat ze verder konden bij andere titels. Zoals bij quizzen op tv, of bij de radio.’ Ze vertelt dat ze mensen soms echt moest ‘oplappen’. ‘Telkens reed ik weer met de ‘ehbo-koffer’ in de arm naar Amsterdam om het op te lossen. Mogelijk ben ik achteraf bezien te veel voorbijgegaan aan de impact hiervan op mensen.’
‘Wat ik het ergst vond, omdat ik dat zelf ook zo voelde, is dat je zo weinig krediet kon opbouwen bij het programma’, stelt ze. ‘Dat gold voor iedereen, van redactie tot visagie. Een medewerker stond altijd op min 2 of min 1. Elke dag weer. Op zijn best kon hij op een dag naar 0 komen. Niemand kon zich een slechte dag veroorloven. Dat maakte mensen emotioneel erg wankel.’
Onlangs hoorde ze het verhaal van een oudere redacteur die ze herplaatste en die daarna een succesvolle loopbaan kreeg. ‘Hij vertelde dat hij terugkeek op een prachtige carrière met één pikzwarte bladzijde: DWDD. Daar schrok ik van. Ik had het idee dat dit geen issue meer zou zijn.’
Altijd een 10
Tot twee keer toe waarschuwde ze (BNN)Vara-mediadirecteur Frans Klein, stelt ze, omdat het ‘uit de hand dreigde te lopen’. ‘Hij voerde daarop gesprekken met Dieuwke Wynia en Matthijs van Nieuwkerk. Klein heeft toen tegen Dieuwke gezegd: het hoeft niet altíjd een 10 te zijn.’
‘Daar bleef het volgens mij bij. Het is in ieder geval niet zo dat er daarna geen escalaties meer waren. Van Nieuwkerks gedrag verergerde naarmate het programma succesvoller werd. Een eigen imperium met spin-offs en pop-ups. Daardoor kwam er nog meer stress.’
Ook streefde ze naar meer ‘senioriteit’ in de DWDD-redactie. ‘Ik heb vele ervaren collega’s gepolst. Maar steeds meer mensen weigerden. Ze zeiden: ik zal wel gek zijn.’ In Hilversum was de reputatie van het programma bekend. ‘Het afbreukrisico was veel te groot. Iedereen kon zomaar sneuvelen.’
Was dit het waard? ‘Die vraag vind ik moeilijk te beantwoorden. Matthijs wilde een 10. Altijd. Altijd. Altijd. Maar er zijn weinig mensen die op die hoogte kunnen staan. Ik heb het altijd gezien als de prijs die betaald moest worden voor het succes, en die we met z’n allen hadden vastgesteld: de NPO, de directie van BNNVara, de eindredacteur en ik.’
Drie maanden na de laatste aflevering nam De Klerk zelf ontslag bij BNNVara. ‘Ik heb veel meegemaakt dat niet op het bordje van een personeelsadviseur hoort. Achteraf zat ik ook klem in een systeem dat niet goed was voor mensen. Pas later besefte ik welke impact het op mezelf had gehad. De rek was er ook bij mij uit.’
[41]
”Veel medewerkers beschrijven De Klerk als empathisch. Toch zien sommigen haar ook als een spil in een systeem dat ten koste ging van mensen en bedoeld was om het programma in de lucht te houden. De Klerk wil daarom uitleggen wat er met haar gebeurde, hoe ze zelf worstelde en er niet uit kwam. ‘Ik heb de afgelopen tijd naar mijn eigen rol gekeken’, zegt De Klerk. ‘Achteraf denk ik dat ik soms te veel een fixer ben geweest, te veel gericht op het oplossen van individuele problemen en te weinig op het aanpakken van de oorzaken.’
VOLKSKRANT
OUD-PERSONEELSADVISEUR MIRJAM DE KLERK:
”IK MOEST TELKENS WEER NAAR AMSTERDAM OM
MENSEN OP TE LAPPEN”
18 NOVEMBER 2022
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 40
[42]
”Ze spande zich altijd in om ‘de schade voor de individuele medewerker te beperken’, zegt ze. ‘Maar als Matthijs geen vertrouwen meer had in iemand, werd het steeds pijnlijker. Dan wilde hij niets meer van iemand weten. Ik herplaatste deze mensen, zodat ze verder konden bij andere titels. Zoals bij quizzen op tv, of bij de radio.’ Ze vertelt dat ze mensen soms echt moest ‘oplappen’. ‘Telkens reed ik weer met de ‘ehbo-koffer’ in de arm naar Amsterdam om het op te lossen. ”
VOLKSKRANT
OUD-PERSONEELSADVISEUR MIRJAM DE KLERK:
”IK MOEST TELKENS WEER NAAR AMSTERDAM OM
MENSEN OP TE LAPPEN”
18 NOVEMBER 2022
[43]
”De Klerk was vijftien jaar lang – de hele periode – nauw betrokken bij het personeelsbeleid van DWDD en kwam soms wekelijks naar Amsterdam. Ze zag het allemaal: medewerkers met arbeidsconflicten, mensen met burn-outs, mensen die ziek werden van de stress, mensen die zo snel mogelijk weg wilden. Ze hield zich ‘zeer intensief’ bezig met het programma. ‘De gesprekken gingen over ontsporingen, wanhoop, problemen met Matthijs.’
VOLKSKRANT
OUD-PERSONEELSADVISEUR MIRJAM DE KLERK:
”IK MOEST TELKENS WEER NAAR AMSTERDAM OM
MENSEN OP TE LAPPEN”
18 NOVEMBER 2022
ZIE VOOR GEHELE TEKST, NOOT 40