Noten 62 t/m 104 bij artikel ”De verzwegen Nederlandse oorlogsmisdaden in Irak. Over ”onze waarden”, heimelijk bedrog en hypocrisie

NOTEN 62 T/M 104 BIJ ARTIKEL ”DE VERZWEGEN NEDERLANDSE OORLOGSMISDADEN IN IRAK. OVER ”ONZE WAARDEN”, HEIMELIJK BEDROG EN HYPOCRISIE

Royal Netherlands Air Force F- 16 military fighter jets participating in NATO's Baltic Air Policing Mission operates in Lithuanian airspace during a Ramstein Alloy air force exercise, Tuesday, April 25, 2017.

EXPAND

Royal Netherlands Air Force F- 16 military fighter jets participating in NATO’s Baltic Air Policing Mission operates in Lithuanian airspace during a Ramstein Alloy air force exercise, Tuesday, April 25, 2017. © 2017 AP Photo/Mindaugas Kulbishttps://www.hrw.org/news/2019/11/13/new-revelations-dutch-role-deadly-iraq-attack

Nederlandse militaire trainer kijkt in groen berglandschap toe hoe Iraakse militairen oefenen.
F-16-vlieger loopt langs vleugel van F-16.
https://www.defensie.nl/onderwerpen/missie-in-irak-en-oost-syrie/militaire-bijdrage

F’16’S ALS ENGELEN DES DOODS

[62]

NOS

TWEEDE KAMER WIL OPHELDERING OVER BURGERDODEN IRAK

https://nos.nl/artikel/2309046-tweede-kamer-wil-opheldering-over-burgerdoden-irak.html

[63]

”Tweeentwintig vrouwen en zesentwintig kinderen.22 onschuldige vrouwen en 26 kinderen zijn omgekomen door Nederlandse bommen op de Iraakse stad Hawija.Een woonwijk is door bommen weggevaagd.Tientallen burgerdoden.Tientallen families kapotgemaakt.Dat is vreselijk voorzitter”

YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

ZIE VOOR TRANSCRIPTIE FRAGMENT TWEEDE KAMERDEBAT

OZTURK:Voorzitter:Tweeentwintig vrouwen en zesentwintig kinderen.22 onschuldige vrouwen en 26 kinderen zijn omgekomen door Nederlandse bommen op de Iraakse stad Hawija.Een woonwijk is door bommen weggevaagd.Tientallen burgerdoden.Tientallen families kapotgemaakt.Dat is vreselijk voorzitter.Maar deze minister ziet niet de ernst van deze moordDeze minister noemt deze 22 vrouwen en 26 kinderen, die zijn omgekomen, onbedoelde nevenschade.Moet je eens voorstellen:Je zou maar nabestaande zijn, die zijn vrouw, kind of ouders heeft verloren[STEM IN DE TWEEDE KAMER] ”Wacht”OZTURK:En dan hoor je van de minister hier ijskoud: Onbedoelde nevenschadeWat doet dat met die mensen?[KAMERVOORZITTER]De heer van Helvert[DE HEER VAN HELVERT [CDA, MIJN TOEVOEGING]”Even een punt vanorde”Ik vind dat we hier over zo’n moeilijke situatie professioneel, dat mag geemotioneerd, maar wel respectvol moeten debatteren”We hebben……u heeft minister….Ozturk, ik heb het via u gedaan, de heer Bosman heeft het via u gedaan, hebben we erop aangesproken, dat hij met de term moord, de piloten en de bewindspersonen zwaar onrecht doet.Nu heeft zojuist in zijn eerste zin, heeft de heer Ozturk wederom het woord moord genoemd.Ik vind dat dat niet kan. ik vind, dat u de heer Ozturk daarop aan moet sprekenen ik vind dat als hij op deze manier debatteert, dat hij niet deel kan nemen aan zo’n debat”[KAMERVOORZITTER]:Mevrouw Diks [Groen Links, mijn toevoeging]”Ja voorzitter, ik sluit mij in die zin aan bij de heer van Helvert, ik maak er echt bezwaar tegen, dat de heer Ozturk het woord ”moord” in de mond neemt, want daar is gewoon geen sprake van geweest en het is ook echt een schande vind ik, dat u dat doet, omdat u de militairen op deze manier op een manier neerzet, die echt geen pas geeft eerlijk gezegd, u was een van de mensen in de Tweede Kamer, die deze militairen ook op pad heeft gestuurd en zeker niet om er moordenaars van te maken, dus ik neem echt afstand van de woorden, die u hier…zegt [?] en ik hoop oprecht, dat u dat zelf ook gaat doen”[KAMERVOORZITTER]De heer Voordewind [Christen-Unie, mijn toevoeging]”Voorzitter:Door het gebruik maken van het woord ”moord” suggereert meneer Ozturk, dat er opzet in het spel is en als er niet iets in het spel is geweest hier is opzet van de piloot.Dus ik vraag ook de heer Ozturk zijn woorden zorgvuldig te kiezen en het woord moord hier terug te nemen.”[KAMERVOORZITTER]”De heer Kerstens [PvdA, mijn toevoeging]”Voorzitter, ik sluit mij daarbij aan. Van moord is sprake als er sprake is van opzet en van voorbedachten rade.Uit alle onderzoeken blijkt, dat het niet het geval is.Het zou de heer Ozturk sieren om zijn woorden terug te nemen en zijn waardering uit te spreken voor de mannen en vrouwen, van onze krijgsmacht, die onder moeilijke omstandigheden heel erg belangrijk werk doen, ook ten behoeve van de veiligheid van de heer Ozturk en zijn kinderen.”[KAMERVOORZITTER]”Mevrouw Belhaj [D’66, mijn toevoeging’]”Ja voorzitter, ik sluit mij aan bij de woorden van mijn collega’s.We voeren hier een politiek debat, niet over hoe militairen hun werk hebben gedaan en het gebruiken van termen als ”moord” is gewoon echt afschuwelijk.Dus ik vraag de heer Ozturk:Is er niet, zijn er niet andere dingen, die u genoeg kunt benadrukken om ook het debatgewoon  fatsoenlijk te voeren.”[KAMERVOORZITTER]De heer de Roon [PVV, mijn toevoeging]”Ja voorzitter, dat woord ”moord”dat impliceert een juridische kwalificatie uit het Wetboek van Strafrecht.En ik vind, dat het aan de strafrechter is, om te bepalen, of er sprake is, in een incidenteel geval, van moord en niet aan Kamerleden.”[KAMERVOORZITTER]De heer Ozturk:[KAMERVOORZITTER]”Ik neem aan, dat u de opmerkingen van eigenlijk de hele Tweede Kamer serieus neemt en dat u ook rekening houdt met de emotionele lading, die uw woorden bevatten en ik wil een dringend beroep op u doen om daar rekening mee te houden. en ik vind het buitengewoon vervelend en ongemakkelijk om in een debat over zoveel mensen, die zijn omgekomen, dat de aandacht nu gaat naar u, zeg ik het gewoon eerlijk, vanwege uw taalgebruik.Dus ik doe een dringend beroep op u:U heeft vrijheid om uw mening te uiten of u het eens bent of niet met de minister of met wie dan ook, maar gebruik geen woorden die tot eigenlijk tot emotionele…maar ook gewoon die een andere lading hebben dan u misschien bedoeld zou hebben.4.34 Youtube filmpjeOZTURK:”Voorzitter, de nabestaanden zeggen dat hun geliefden, dat hun dierbaren vermoord zijn. Dat is ook een gevoel, die ook geuit mag worden.Ik heb gekeken naar mijn tekst en ik snap dat een aantal mensen hiervan emotioneel kunnen worden, maar die mensen, die uiteindelijk om zijn gekomenen daar de familie daarvan, die hebben ook emoties.He en ik snap, dat onze militairen hun best doen en ik snap, dat zij ook hier, ikk heb ook vandaag gelezen, dat een van de piloten daar het moeilijk mee heeft, dat snap ik.Maar aan de andere kant, voorzitter, we zijn ook een democratie, we zijn ook een parlement en ook de gevoelens van de mensen daar, de emotie daar mag ook hier getoond worden.En ik denk, dat wij niet eenzijdig moeten kijken naar de zaak en de gevoelens van die mensen, die daar hun geliefden hebben verloren, ook die gevoelens zijn belangrijk.”[KAMERVOORZITTER]”Maar tot slot, want uiteindelijk moet u gewoon uw verhaal houden:De hele Kamer heeft dit debat gesteund en gewild, dus het is niet zo, dat het ene Kamerlid meer respect heeft voor de slachtoffers, of meer rekening houdt met de nabestaanden.Volgens mij is dat iets, dat iedereen hier deelt, dus daar gaat het niet helemaal om.Dus als u zich nou tot de inhoud beperkt, hoop ik, dat we gewoon een waardig debat kunnen voeren.En natuurlijk kunt u gewoon uw kritiek als het gaat om de wijze van aanpak of wat dan ook gewoon hier uiten.Ik stel voor, dat u verder gaat.”6.01 Youtube filmpje:OZTURK:”Heeft deze minister wel een hart. Kan deze minister zich inbeelden, hoeveel leed ons land heeft veroorzaakt.Hoeveel families hierdoor kapot zijn gegaan.Staat deze minister wel in contact met de werkelijkheid.Voor deze onmenselijke en bureaucratische uitlatingen van ”ja, het is onbedoelde nevenschade” , wat dat met die mensen doet.Verdient deze minister eigenlijk nu al een motie van wantrouwen voorzitter.Dat je bij WNL en andere omroepen zo van ”onbedoelde nevenschade” durft te zeggen.Voorzitter, de Nederlandse regering heeft gelogen.Op 23 juni 2015 zijn de slachtoffers door de regering ontkend.Op 30 juni zijn de slachtoffers opnieuw ontkend.Twee keer is de Kamer bewust voorgelogen.Want de regering kan niet zeggen, dat ze het niet wisten.Nederland heeft zelf geconcludeerd, dat de hele wijk in Hawija van de kaart is geveegd.Op 9 juni is de minister van Defensie gebriefd over het voorval, de aanval.De regering kreeg op 15 juni een rapport waarin stond, dat er burgers zijn doodgegaan.De minister is persoonlijk gebriefd over de slachtoffers en een paar dagen daarna loog ze willens en wetens tegen de Kamer.Ook hier verdient de minister van Defensie een motie van wantrouwen voor.Talloze keren heeft Denk om meer transparantie gevraagd.Over burgerslachtoffers.In AO’s [Algemene Overleggen, mijn toevoeging], in debatten, in moties, in hoorzittingen.Want onderzoek van Airwars toonde aan, dat Nederland bijna niks hierover deelt.Elke keer zei de minister: ”We werken eraan””We zijn transparant”Ook mijn collega’s zeiden dat zeiden dat, van de VVD en het CDA.”Gaat u maar rustig slapen.”En nu weten we, dat voor 22 vrouwen en 26 kinderen, die zijn overleden, vier jaar lang zijn voorgelogen.”Dat is schandalig voorzitter.Waarom heeft deze regering niet naar al die oproepen van Denk en andere partijen geluisterd.Ook hier verdient deze minister een motie van wantrouwen voor.Voorzitter, niet alleen liegt deze regering, deze regering weigert ook verantwoordelijkheid te nemen.Deze minister schrijft in haar brief aan de Kamer:”Irak is verantwoordelijk voor het betalen van de schade en de nabestaanden moeten maar bij de regering van Irak om geld vragen.”Ongelooflijk voorzitter,Nederland doet mee aan bommen gooien in het Midden-Oosten, Bij het gooien van die Nederlandse bommen gaan honderden mensen, honderden burgers dood.Vervolgens zegt Nederland ”De schade moet maar betaald worden door Irak”Dat is onrechtvaardig, harteloos en idioot, voorzitter.Denk eist, dat de regering al het leed en alle schade vergoedt.Voorzitter:Wie heeft de omgekomen burgers door Nederlandse bommen verzwegen.Wie heeft de Kamer voorgelogen.Minister Bijleveld is verantwoordelijk, maar het was ex minister Hennis.Zij heeft willens en wetens gelogen.Ex minister Hennis is een lijkenverstopper.Een lijkenverstopper, die is beloond met een baantje als VN gezant in Irak.Ze heeft deze omgekomen burgerslachtoffers verzwegen in Irak.En nu heeft ze er een baantje gekregen.Hoe moet dat zijn voor de nabestaanden?Wat Denk betreft kan deze lijkenverstopper niet meer als VN gezant werken.Denk wil dan ook, dat de regering zich……[KAMERVOORZITTER INTERRUMPEERT OZTURK]”……..Toch rekening houden met de rest….Ik ga even naar…..”OZTURK:”Om haar baan als VN gezant af te pakken.”[KAMERVOORZITTER]De heer van Helvert [CDA, mijn toevoeging]”Mevrouw de voorzitter, wederom een punt van orde,Eh…ja, u onderbrak zelf nog niet, dus ik liep naar voren.Als we woorden als lijkbezorger of lijkenverstopper als oud minister gaan gebruiken in zo’n belangrijk debat, dan vind ik dat niet professioneel en niet respectvol.En ik begrijp heel goed, mevrouw de voorzitter de woorden, die de heer Ozturk net sprak, dat er getraumatiseerde, teleurgestelde gezinnen zijn, in Syrie, in Irak, en dat we rekening moeten houden, rekening willen houden allemaal met hun verdriet, maar dat wil niet zeggen, dat we de woorden van de teleurgestelde mensen hier een op een moeten naschreeuwen.Het is ook onze taak als volksvertegenwoordigers om de slachtoffers te zeggen, wat hier aan de hand is:Namelijk, dat de mensen zijn omgekomen in een strijd om hen te bevrijden.En als de heer Ozturk dat niet kan, en ook in dit debat niet kan doen, dan vind ik dat niet professioneel en niet respectvol en op zo’n manier kun je aan dit debat niet deelnemen.[KAMERVOORZITTER]Mevrouw Diks [Groen Links, mijn toevoeging]”Ja, ik vind het heel, heel erg te betreuren, dat de heer Ozturk dit woord in de richting van de toenmalige minister Hennis gebruikt.Het doet geen recht aan de inspanningen, die ik denk, dat ook zij gepleegd heeft en ik wilde u eigenlijk net een compliment maken voor het feit dat u in een eerdere omschrijving van de militairen en de keuzes die gemaakt zijn juist wel de goede woorden had gekozen en daarna moest ik dat….. die gedachte weer meteen terugnemen, omdat u het woord lijken -wat was het -verstopper gebruikte…..Eh, ik vraag u echt, gebruikt u dit soort woorden gewoon niet in een debat.Het doet ook echt geen recht, want ik denk….ik heb echt het idee, dat u recht wilt doen aan de mensen daar in Irak, dat willen wij allemaal hier.Dat is waarom ik heel graag dit debat wilde voeren.Maar ik wil het graag respectvol doen en met de juiste bewoordingen.”[KAMERVOORZITTER]”De heer Ozturk was klaar met zijn bijdrage…”[OZTURK GEBAART VAN NIET][KAMERVOORZITTER]”Nee?”Gaat u verder”OZTURK:”Voorzitter:Slachtoffers en daar de gezinnen van, die hebben vier jaar lang moeten vechten om te achterhalen wat er echt gebeurd is.En de minister wist het al binnen een paar maanden.En jarenlang heeft deze minister gezwegen:Het leed en de pijn van de slachtoffers, de nabestaanden, hebben dus jarenlang blijven bestaan.En daar hebben we het niet over.En daarom zeg ik:Op het moment, dat zo’n minister dat doet en daarna VN gezant kan worden, dat kan gewoon niet!Het kan toch niet zo zijn, dat een VN gezant jarenlang wat daar is gebeurd heeft verzwegen.Al die familieleden, al die nabestaanden pijn heeft bezorgd.En daarom vraag ik de regering om bij de VN een oproep te doen om ex minister Hennis toch als VN gezant per direct terug te laten treden en daarmee richting de slachtoffers te laten zien op het moment dat het….ook al is heteen ex-minister heeft voorgelogen, mensen pijn heeft laten doen, leed heeft bezorgd, dat wij als regering bereid zijn om die persoon weer terug te roepen.En om die redenen is het ook verstandig voorzitter, dat ik daar antwoord op krijg………want ik ga daar ook een motie voor indienen…..”

EINDE FRAGMENT KAMERDEBAT

[64]

”Voorzitter:Tweeentwintig vrouwen en zesentwintig kinderen.22 onschuldige vrouwen en 26 kinderen zijn omgekomen door Nederlandse bommen op de Iraakse stad Hawija.Een woonwijk is door bommen weggevaagd.Tientallen burgerdoden.Tientallen families kapotgemaakt.Dat is vreselijk voorzitter.Maar deze minister ziet niet de ernst van deze moord  ” 

YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]

[ZIE VOOR COMPLETE TEKST NOOT 63]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

[65]
”Ex minister Hennis is een lijkenverstopper.Een lijkenverstopper, die is beloond met een baantje als VN gezant in Irak.Ze heeft deze omgekomen burgerslachtoffers verzwegen in Irak.En nu heeft ze er een baantje gekregen.Hoe moet dat zijn voor de nabestaanden?Wat Denk betreft kan deze lijkenverstopper niet meer als VN gezant werken”

YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]
[ZIE VOOR COMPLETE TEKST NOOT 63]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

[66]

YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]
[ZIE VOOR COMPLETE TEKST NOOT 63]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

[67]

[KAMERVOORZITTER]”Ik neem aan, dat u de opmerkingen van eigenlijk de hele Tweede Kamer serieus neemt en dat u ook rekening houdt met de emotionele lading, die uw woorden bevatten en ik wil een dringend beroep op u doen om daar rekening mee te houden. en ik vind het buitengewoon vervelend en ongemakkelijk om in een debat over zoveel mensen, die zijn omgekomen, dat de aandacht nu gaat naar u, zeg ik het gewoon eerlijk, vanwege uw taalgebruik.Dus ik doe een dringend beroep op u:U heeft vrijheid om uw mening te uiten of u het eens bent of niet met de minister of met wie dan ook, maar gebruik geen woorden die tot eigenlijk tot emotionele…maar ook gewoon die een andere lading hebben dan u misschien bedoeld zou hebben………….[KAMERVOORZITTER]”Maar tot slot, want uiteindelijk moet u gewoon uw verhaal houden:De hele Kamer heeft dit debat gesteund en gewild, dus het is niet zo, dat het ene Kamerlid meer respect heeft voor de slachtoffers, of meer rekening houdt met de nabestaanden.Volgens mij is dat iets, dat iedereen hier deelt, dus daar gaat het niet helemaal om.Dus als u zich nou tot de inhoud beperkt, hoop ik, dat we gewoon een waardig debat kunnen voeren.En natuurlijk kunt u gewoon uw kritiek als het gaat om de wijze van aanpak of wat dan ook gewoon hier uiten.Ik stel voor, dat u verder gaat.”

YOUTUBE.COM
OZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]
[ZIE VOOR COMPLETE TEKST NOOT 63]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

[68]
”OZTURK:Voorzitter:Tweeentwintig vrouwen en zesentwintig kinderen.22 onschuldige vrouwen en 26 kinderen zijn omgekomen door Nederlandse bommen op de Iraakse stad Hawija.Een woonwijk is door bommen weggevaagd.Tientallen burgerdoden.Tientallen families kapotgemaakt.Dat is vreselijk voorzitter.Maar deze minister ziet niet de ernst van deze moord

YOUTUBE.COM
OZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

[69]

HART VAN NEDERLANDRUIM 600 MILITAIREN DOEN AANGIFTE VAN BELEDIGING EN LASTER TEGEN DENK KAMERLID OZTURK7 NOVEMBER 2019

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2019/ruim-600-militairen-doen-aangifte-tegen-denk-kamerlid-ozturk/

Ruim zeshonderd militairen en veteranen doen aangifte tegen Tweede Kamerlid Selcuk Öztürk (DENK). Die ging over de schreef toen hij de Nederlandse luchtaanval die Iraakse burgers in 2015 het leven kostte “moord” noemde, vinden ze. Öztürk zou zich daarmee schuldig maken aan het zaaien van haat, belediging en laster.

Onder de mensen die de aangifte onderschrijven, is ook Mart de Kruif, de vorige baas van de landmacht. Öztürk beledigt luchtmachtpiloten en kan bovendien extremisten op de gedachte brengen dat wraak gerechtvaardigd is, zegt advocaat en initiatiefnemer Michael Ruperti.

Gesprek met de piloten

De gewraakte term viel dinsdagavond in het Kamerdebat over de luchtaanval. Het kwam Öztürk meteen op een schrobbering te staan van voorzitter Khadija Arib en vrijwel alle andere aanwezige Kamerleden. Ze vroegen hem zijn woorden terug te nemen, maar hij weigerde. De nabestaanden spreken ook van moord, stelt hij.

Öztürk zegt dat hij verkeerd is begrepen. Hij wil “rechtzetten” dat hij niet bedoelde dat Nederlandse vliegers “willens en wetens mensen hebben vermoord”. “Dat heb ik niet gezegd.” Hij probeerde naar eigen zeggen de gevoelens van de slachtoffers uit te drukken.

Het DENK-Kamerlid wil graag met piloten in gesprek om hun uit te leggen wat hij bedoelde, zegt hij.

ANP

[70]

”Ruim zeshonderd militairen en veteranen doen aangifte tegen Tweede Kamerlid Selcuk Öztürk (DENK). Die ging over de schreef toen hij de Nederlandse luchtaanval die Iraakse burgers in 2015 het leven kostte “moord” noemde, vinden ze. Öztürk zou zich daarmee schuldig maken aan het zaaien van haat, belediging en laster.”

HART VAN NEDERLANDRUIM 600 MILITAIREN DOEN AANGIFTE VAN BELEDIGING EN LASTER TEGEN DENK KAMERLID OZTURK7 NOVEMBER 2019

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2019/ruim-600-militairen-doen-aangifte-tegen-denk-kamerlid-ozturk/

[71]

”Bij een aanval van een Nederlandse F-16 op een autobommenfabriek van IS in Irak zijn in 2015 zeker zeventig burgers gedood. Dat zeggen bronnen tegen de NOS en NRC. Door het bombardement werd een complete wijk in Hawija verwoest.”

NOS

NEDERLANDSE LUCHTAANVAL IN IRAK VEROORZAAKTE ZEKER ZEVENTIG BURGERDODEN

https://nos.nl/artikel/2306652-nederlandse-luchtaanval-in-irak-veroorzaakte-zeker-zeventig-burgerdoden.html

[72]

NOSDENK KAMERLEDEN NIET VERVOLGD VOOR MOORDBESCHULDIGINGTEGEN MILITAIREN4 MAART 2020
https://nos.nl/artikel/2325722-denk-kamerleden-niet-vervolgd-voor-moordbeschuldiging-tegen-militairen.html

Het Openbaar Ministerie gaat twee Kamerleden van Denk niet vervolgen voor het gebruik van het woord ‘moord’ in verband met een bombardement door de Nederlandse luchtmacht in 2015 in Irak. Bij dat bombardement op een bommenfabriek van Islamitische Staat in de stad Hawija kwamen meer dan zeventig burgers om.

De uitspraken zijn gedaan in de Tweede kamer en vallen daarom onder de parlementaire onschendbaarheid, concludeert het OM. Daarbij is de term ‘moord’ dagelijks taalgebruik wanneer iemand een ander doodt. Dodelijk geweld door militairen binnen hun bevoegdheden valt niet onder deze term, maar het OM vindt de uitlatingen niet onnodig beledigend.

Denk-Kamerleden Öztürk en Azarkan zouden daarom niets strafbaars hebben gedaan. Tijdens een Kamerdebat in november nam Denk-Kamerlid Öztürk het woord ‘moord’ in de mond. “Deze minister ziet niet de ernst van deze moord in”, zei hij. Zijn partijgenoot Azarkan verdedigde dat ’s avonds in het tv-programma Pauw.

Azarkan niet verrast

Azarkan zei vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal dat het OM hem nog niet op de hoogte had gebracht van het besluit, maar dat het nieuws hem niet verbaast. “Vrijwel elke rechtsgeleerde was van mening dat wat de heer Öztürk in de Kamer zei onder het recht valt van een Kamerlid.”

Ook zou Öztürk nooit de militairen zelf hebben willen aanvallen. “Het was een debat met de minister van Defensie. Daar richtte hij zich toe. Dat advocaat Ruperti daar een heel circus van maakt en aangifte doet, terwijl hij weet dat dat kansloos is, dat is buitengewoon jammer.”

Advocaat Ruperti deed samen met 1200 militairen en veteranen aangifte tegen de beide Kamerleden. Zij zouden zich schuldig hebben gemaakt aan het zaaien van haat, belediging en laster. Ook eisten ze dat de Kamerleden openlijk hun excuses zouden aanbieden.

Ruperti zei tegen het AD dat hij naar het gerechtshof stapt om het OM te dwingen de zaak voor de rechter te brengen.

Vakbond mogelijk naar rechter

De militaire vakbond ACOM laat het er niet bij zitten. “We vinden dit weer een trap na, niet van de Kamerleden maar van het Openbaar Ministerie”, zei voorzitter Jan Kropf in het NOS Radio 1 Journaal. “Dit betekent dat iedereen, militairen maar ook politieagenten, die in de lijn van hun werk een slachtoffer maakt een moordenaar is.”

Kropf stelt dat je met de redenering van het OM militairen die op missie gaan van poging tot moord kunt beschuldigen. “Ik vind dat een hele rare kwalificatie.”

Vakbond ACOM overweegt naar de rechter te stappen om het OM tot vervolging van de Kamerleden te dwingen. “Wat natuurlijk de discussie is, is of het vrij mogen spreken in een Kamerdebat betekent dat je dit moet toelaten. Want waar ligt dan de grens?”Andre Bosman @andrebosmanBizarre uitspraak van @Het_OM . Snappen ze daar iets van oorlogsrecht? Deze uitspraak zet de militair in een volstrekt fout daglicht en doet onrecht aan de inzet van de militair. Hier moet @ferdgrapperhaus zeer snel uitleg over geven!10 dagen geledenVVD-Kamerlid Bosman noemt het besluit van het OM bizar. “Deze uitspraak zet de militair in een volstrekt fout daglicht en doet onrecht aan de inzet van de militair”, schrijft hij op Twitter. Hij wil uitleg van minister Grapperhaus van Justitie.

[73] 

OM.NLOM SEPONEERT AANGIFTE TEGEN DENK POLITICI4 MAART 2020
https://www.om.nl/actueel/nieuws/2020/03/04/om-seponeert-aangifte-tegen-denk-politici

Nieuwsbericht | 04-03-2020 | 13:31Een aantal militairen en veteranen heeft aangifte gedaan tegen twee DENK-kamerleden. Zij hebben met verwijzing naar het bombardement op Hawija in Irak gesproken over ‘moord’. Het OM heeft deze aangifte geseponeerd.

De uitlatingen van de DENK-kamerleden zijn voor het OM om twee redenen niet strafbaar:

1. Voor zover ze zijn gedaan in de Tweede Kamer vallen ze onder de parlementaire onschendbaarheid.

2. Daarnaast wordt in het dagelijks taalgebruik de term ‘moord’ gebruikt, wanneer iemand een ander doodt. Militairen beschikken echter over geweldsbevoegdheden die ook dodelijk geweld kunnen omvatten. Zolang zij binnen deze bevoegdheden optreden, geldt dat een geweldsaanwending geen strafbaar feit oplevert. Hun optreden wordt zo nodig beoordeeld aan de hand van het Wetboek van Militair Strafrecht, de geldende geweldsinstructies en het internationale oorlogsrecht. De keuze van DENK om het begrip ‘moord’ op de maatschappelijke wijze te gebruiken (hoewel dus niet toepasselijk), leidt voor het OM niet tot het oordeel dat hier sprake is van onnodig grievende uitlatingen. Deze uitlatingen vallen voor het OM binnen het publieke en politieke debat dat zoveel mogelijk in vrijheid moet kunnen plaatsvinden.Het OM betreurt dat dit onderscheid in de sepotbrief onvoldoende tot zijn recht is gekomen. Het OM beseft dat een strikt juridische beoordeling mogelijk voorbij gaat aan de gevoelens van de militairen en is zich bewust van het feit dat zij zich dagelijks inzetten voor de (inter)nationale veiligheid. Inmiddels is hierover contact geweest met de advocaat van de militairen en is een gesprek ter toelichting aangeboden.

[74]

”Bij een aanval van een Nederlandse F-16 op een autobommenfabriek van IS in Irak zijn in 2015 zeker zeventig burgers gedood. Dat zeggen bronnen tegen de NOS en NRC. Door het bombardement werd een complete wijk in Hawija verwoest.”

NOS

NEDERLANDSE LUCHTAANVAL IN IRAK VEROORZAAKTE ZEKER ZEVENTIG BURGERDODEN

https://nos.nl/artikel/2306652-nederlandse-luchtaanval-in-irak-veroorzaakte-zeker-zeventig-burgerdoden.html

[75]

RECHTSPRAAK.NL

KLACHT NIET VERVOLGEN STRAFBAAR FEIT

https://www.rechtspraak.nl/Organisatie-en-contact/Rechtsgebieden/Strafrecht/Procedures/Paginas/Klacht-niet-vervolgen-strafbaar-feit.aspx Bent u het niet eens met de beslissing van de officier van justitie van het Openbaar Ministerie om een strafbaar feit niet (verder) te vervolgen bij de strafrechter? Dan kunt u daarover een klacht indienen bij het gerechtshof. De klachtprocedure ‘niet-vervolgen strafbaar feit’ is niet openbaar.

De procedure bestaat uit de volgende stappen

Alles uitklappen

Om een klacht in te kunnen dienen, moet u rechtstreeks belanghebbend zijn, bijvoorbeeld als slachtoffer of nabestaande. U kunt geen klacht indienen over een beslissing die u onjuist vindt, maar waarbij u zelf niet betrokken bent.

EINDE BERICHT RECHTSPRAAK.NL

”De term artikel 12 Sv-procedure (formeel beklag over het niet vervolgen van strafbare feiten) verwijst naar artikel 12 van het Nederlandse Wetboek van Strafvordering. Dit artikel en enkele erop volgende artikelen bieden aan een rechtstreeks belanghebbende (veelal het slachtoffer) de mogelijkheid zich te beklagen over een beslissing van de officier van justitie om niet tot vervolging over te gaan (of de vervolging te staken) ter zake een strafbaar feit. Een beslissing tot niet-vervolging heet een sepotbeslissing. Het is hiervoor niet noodzakelijk dat deze belanghebbende ook aangifte van het feit heeft gedaan.

WIKIPEDIA

ARTIKEL 12 SV PROCEDURE

https://nl.wikipedia.org/wiki/Artikel_12_Sv-procedure

De Denk-kamerleden die Nederlandse militairen beschuldigden van moord na een bombardement waarbij onbedoeld burgerdoden vielen in Irak, worden niet vervolgd. Ze hebben volgens het Openbaar Ministerie niets strafbaars gedaan. Bij de militaire operatie was in juridische zin sprake van ‘moord’, aldus het OM. Vooral die uitleg schokt militairen die aangifte deden. ”

”De advocaat laat het er niet bij zitten en stapt nu naar het gerechtshof om het OM te dwingen de zaak voor een rechter te brengen. ,,Dit is een strafbare belediging waar kamerleden niet mee weg mogen komen. ”

AD

DENK KAMERLEDEN, DIE MILITAIREN BESCHULDIGDEN, NIET VERVOLGD

4 MAART 2020

https://www.ad.nl/binnenland/denk-kamerleden-die-militairen-beschuldigden-niet-vervolgd~a2f374ba/

De Denk-kamerleden die Nederlandse militairen beschuldigden van moord na een bombardement waarbij onbedoeld burgerdoden vielen in Irak, worden niet vervolgd. Ze hebben volgens het Openbaar Ministerie niets strafbaars gedaan. Bij de militaire operatie was in juridische zin sprake van ‘moord’, aldus het OM. Vooral die uitleg schokt militairen die aangifte deden.  

Denk-kamerlid Selçuk Özturk kwam vorig jaar november in opspraak tijdens een debat over een Nederlands bombardement bij het Iraakse Hawija waarbij 74 slachtoffers vielen, vermoedelijk ook veel burgers. Dat kon gebeuren omdat de inlichtingen niet deugden. De vliegers viel niets te verwijten, die handelden naar eer en geweten. Toch vergeleek het Denk-kamerlid het bombardement op Hawija met moord. Zijn partijgenoot Farid Azarkan herhaalde dat diezelfde avond op tv.

Özturk kwam later terug op zijn beschuldiging en zei dat hij verkeerd was begrepen, maar het leed was al geschied. Duizenden militairen voelden zich geschoffeerd en vonden dat een grens was overschreden. Vooral omdat het nota bene politici in de Tweede Kamer zijn die militairen op missie sturen. Ze achteraf beschuldigen van moord voelde voor veel militairen als een mes in de rug.

In totaal sloten zich 3500 militairen aan bij het initiatief van advocaat Michael Ruperti om aangifte te doen, onder wie vier militaire vakbonden en voormalig hoogste generaal van de Landmacht, Mart de Kruif. Ze deden aangifte tegen beide Denk-kamerleden wegens aanzetten tot haat, geweld, discriminatie, belediging en laster. 

Niet strafbaar

Het OM schrijft nu in een brief aan de advocaat dat Özturk niet vervolgd kan worden omdat hij zijn uitspraak deed tijdens een debat in de Tweede Kamer. Daar geniet hij parlementaire onschendbaarheid. Dat zijn mede-partijgenoot Farid Azarkan op tv herhaalde dat er 74 onschuldige mensen zijn vermoord, is volgens het OM in beginsel beledigend, maar in dit geval niet onnodig grievend en mede daarom niet strafbaar. Moord is juridisch immers ‘doden met voorbedachten rade’. Bij dit bombardement – net als bij zoveel militaire acties – is daarvan sprake, aldus het OM. Al heeft die voorbedachte rade geen betrekking op de eventuele burgerdoden.

Met die uitleg strooit het OM volgens advocaat Michael Ruperti alleen maar extra zout in de wonden. ,,Moord veronderstelt ook kwade opzet. Daarvan is absoluut geen sprake.’’ 

Ook voorzitter Jan Kropf van vakbond ACOM, die de aangifte ondersteunde, is geschokt door de argumentatie van het OM. ,,Dus eigenlijk zeggen we tegen onze kinderen: papa zit in het leger en is per definitie een moordenaar. Dat kan toch niet?’’

Beroep

De advocaat laat het er niet bij zitten en stapt nu naar het gerechtshof om het OM te dwingen de zaak voor een rechter te brengen. ,,Dit is een strafbare belediging waar kamerleden niet mee weg mogen komen. Helemaal niet omdat Özturk parlementair onschendbaar is in een debat. Wat in de Tweede Kamer wordt besproken blijft al lang niet meer binnen die vier muren. Debatten worden live uitgezonden op internet en heel snel verspreid via sociale media. De onschendbaarheid is een achterhaald idee.’’ 

In een eerdere versie van dit artikel stond dat Özturk zou hebben gezegd dat militairen ‘willens en wetens’ onschuldige burgers hebben vermoord. De 3500 militairen hebben in hun aangifte ook tegen die uitlating aangifte gedaan, maar zo heeft Özturk het niet in het debat in de kamer gezegd. Özturk gebruikte de term ‘willens en wetens’ wel over voormalig minister Jeanine Hennis, die volgens hem ‘willens en wetens’ had gelogen tegen de Kamer over de burgerslachtoffers.

[76]

NOS

NEDERLANDSE LUCHTAANVAL IN IRAK VEROORZAAKTE ZEKER ZEVENTIG BURGERDODEN

https://nos.nl/artikel/2306652-nederlandse-luchtaanval-in-irak-veroorzaakte-zeker-zeventig-burgerdoden.html Het huis is verwoest, zijn vrouw Mayada en zijn dochter Tuqa (21) zijn op slag dood. Een tweede bom vernielde tegelijkertijd het huis van Razzo’s broer, dat op het zelfde stuk grond staat. Zijn broer en diens zoon (18) hebben de inslag niet overleefd Razzo zelf is zwaargewond: een verbrijzelde heup, een gebroken schaambeen. Familie smokkelt hem vanuit IS-gebied naar Turkije voor behandeling.

BN DE STEMHOE EEN NEDERLANDSE BOM HET LEVEN VAN BASIM RAZZO VERWOESTTE
https://www.bd.nl/binnenland/hoe-een-nederlandse-bom-het-leven-van-basim-razzo-verwoestte~a42468b93/ ‘Een tweede keer dat er burgerslachtoffers vielen was in de nacht van 20 op 21 september 2015. Toen werd een aanval uitgevoerd op een vermeend hoofdkwartier van IS in de Iraakse stad Mosul. Dat bleek achteraf een complex met twee woonhuizen te zijn. Bij die aanval kwamen vier mensen uit één familie om

ADDEFENSIE BERICHT BURGERDODEN BIJ AANVALLEN NEDERLANDSE F’16, KABINET ONDERZOEKT SCHADEVERGOEDING4 NOVEMBER 2019
https://www.ad.nl/politiek/defensie-bevestigt-burgerdoden-bij-aanvallen-nederlandse-f-16-kabinet-onderzoekt-schadevergoeding~a1e70339/

[77]
”For the past four years, the Dutch have justified their lack of transparency through claims of “operational security.” But the Dutch F-16 mission ended in December 2018 and since then, Razzo and the families of the 70 dead in Hawija have been owed answers on who targeted their families and why. Now that this information is out, the Dutch government needs to provide prompt and equitable condolence payments.”

HUMAN RIGHTS WATCHNEW REVELATIONS ON DUTCH ROLE IN DEADLY IRAQ ATTACK13 NOVEMBER 2019
https://www.hrw.org/news/2019/11/13/new-revelations-dutch-role-deadly-iraq-attack

Recent news reports have exposed Dutch involvement in an airstrike in Iraq in June 2015 that killed at least 70 civilians, with the Minister of Defense finally admitting on November 5, 2019 that the ministry had known about the deaths after years of denial.

Two Dutch news outlets, NRC and NOS, reported on October 18 that a Dutch F-16 pilot staged the attack on the town of Hawija, 20 kilometers southeast of Mosul, which ISIS had captured in June 2014. At the time, the Netherlands were part of a coalition conducting operations against the Islamic State (ISIS) in Iraq and Syria.

The target was a factory in which ISIS was reportedly manufacturing improvised explosive devices. The airstrike triggered multiple secondary explosions in the factory, devastating the surrounding area and killing dozens.

New reports also linked the Dutch military to another attack, this one on Mosul in September 2015, that killed four family members of Bassim Razzo. The Razzo case featured in a major New York Times investigation in 2017, which in turn led to a shakeup of how the US Pentagon assessed civilian harm, but at that time the Dutch connection was not known. The Dutch government has admitted to conducting an airstrike on that day in Mosul but has yet to admit that it killed four civilians.

When the coalition against ISIS was created in 2014, it was decided to leave it up to individual coalition members when and how to handle incidents of possible laws of war abuses, and to report on any civilian casualties. Unfortunately, that allowed many coalition members to simply remain silent. In April 2017, the US military decided to go on the record about non-US coalition members having killed at least 80 civilians since August 2014, but did not identify the Netherlands as responsible for the June 2015 attack. 

For the past four years, the Dutch have justified their lack of transparency through claims of “operational security.” But the Dutch F-16 mission ended in December 2018 and since then, Razzo and the families of the 70 dead in Hawija have been owed answers on who targeted their families and why. Now that this information is out, the Dutch government needs to provide prompt and equitable condolence payments. They should also provide a full explanation and assessment of whether the attack was lawful under the laws of war, including whether the Netherlands took all feasible precautions to protect civilian life in the attack.

[78]

Schadevergoedingen

Veel mensen die nu in de wijk wonen hebben geen dierbaren verloren, maar klagen vooral over het uitblijven van schadevergoedingen voor de verwoesting van hun huis of winkel. Het zijn de oorspronkelijke bewoners die zijn teruggekeerd toen IS in 2017 werd verjaagd.”

AD

IN HAWIJA IS NIEMAND DE NEDERLANDSE BOMAANVAL VERGETEN

https://nos.nl/artikel/2306655-in-hawija-is-niemand-de-nederlandse-bomaanval-vergeten.html

[79]”For the past four years, the Dutch have justified their lack of transparency through claims of “operational security.” But the Dutch F-16 mission ended in December 2018 and since then, Razzo and the families of the 70 dead in Hawija have been owed answers on who targeted their families and why. Now that this information is out, the Dutch government needs to provide prompt and equitable condolence payments.”

HUMAN RIGHTS WATCHNEW REVELATIONS ON DUTCH ROLE IN DEADLY IRAQ ATTACK13 NOVEMBER 2019
https://www.hrw.org/news/2019/11/13/new-revelations-dutch-role-deadly-iraq-attack

[80]
”Nederland doet mee aan bommen gooien in het Midden-Oosten, Bij het gooien van die Nederlandse bommen gaan honderden mensen, honderden burgers dood.Vervolgens zegt Nederland ”De schade moet maar betaald worden door Irak”Dat is onrechtvaardig, harteloos en idioot, voorzitter.Denk eist, dat de regering al het leed en alle schade vergoedt.
YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT] 
https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE&feature=emb_title

[81]
;;Voorzitter, niet alleen liegt deze regering, deze regering weigert ook verantwoordelijkheid te nemen.Deze minister schrijft in haar brief aan de Kamer:”Irak is verantwoordelijk voor het betalen van de schade en de nabestaanden moeten maar bij de regering van Irak om geld vragen.”Ongelooflijk voorzitter,Nederland doet mee aan bommen gooien in het Midden-Oosten, Bij het gooien van die Nederlandse bommen gaan honderden mensen, honderden burgers dood.Vervolgens zegt Nederland ”De schade moet maar betaald worden door Irak”Dat is onrechtvaardig, harteloos en idioot, voorzitter.”
‘Nederland doet mee aan bommen gooien in het Midden-Oosten, Bij het gooien van die Nederlandse bommen gaan honderden mensen, honderden burgers dood.Vervolgens zegt Nederland ”De schade moet maar betaald worden door Irak”Dat is onrechtvaardig, harteloos en idioot, voorzitter.Denk eist, dat de regering al het leed en alle schade vergoedt.
YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT] 
https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE&feature=emb_title

”Volgens minister Bijleveld van Defensie kunnen nabestaanden, bij nevenschade door Nederlandse vliegtuigen veroorzaakt, zich melden. “In eerste instantie moeten de Iraakse burgers terechtkomen bij de Iraakse autoriteiten”, zei ze in mei in de Tweede Kamer.
NOSNEDERLANDSE LUCHTAANVAL IN IRAK VEROORZAAKTE ZEKER ZEVENTIG BURGERDODEN18 OCTOBER 2019
https://nos.nl/artikel/2306652-nederlandse-luchtaanval-in-irak-veroorzaakte-zeker-zeventig-burgerdoden.html

[82]


VIDEO
Bij zeker twee aanvallen van Nederlandse F-16’s op IS-doelen zijn burgerslachtoffers gevallen. Dat schrijft minister Ank Bijleveld (Defensie) in een brief aan de Tweede Kamer. Het is voor het eerst dat het ministerie hier openheid over geeft. Het kabinet onderzoekt of de nabestaanden een schadevergoeding krijgen.
ADDEFENSIE BEVESTIGT BURGERDODEN BIJ AANVALLEN NEDERLANDSE F16, KABINET ONDERZOEKT SCHADEVERGOEDING4 NOVEMBER 2019
https://www.ad.nl/politiek/defensie-bevestigt-burgerdoden-bij-aanvallen-nederlandse-f-16-kabinet-onderzoekt-schadevergoeding~a1e70339/

VIDEOBij zeker twee aanvallen van Nederlandse F-16’s op IS-doelen zijn burgerslachtoffers gevallen. Dat schrijft minister Ank Bijleveld (Defensie) in een brief aan de Tweede Kamer. Het is voor het eerst dat het ministerie hier openheid over geeft. Het kabinet onderzoekt of de nabestaanden een schadevergoeding krijgen.
Het kabinet erkent dat er bij een luchtmachtaanval op een bommenfabriek in het Iraakse Hawija in de nacht van 2 op 3 juni 2015 zeker 70 slachtoffers zijn gevallen. Het gaat zowel om IS-strijders als om onschuldige burgers. Door de explosie van de fabriek vloog een deel van de omliggende woonwijk mee de lucht in.

Een tweede keer dat er burgerslachtoffers vielen was in de nacht van 20 op 21 september 2015. Toen werd een aanval uitgevoerd op een vermeend hoofdkwartier van IS in de Iraakse stad Mosul. Dat bleek achteraf een complex met twee woonhuizen te zijn. Bij die aanval kwamen vier mensen uit één familie om. Deze site schreef begin dit jaar al dat Nederland waarschijnlijk verantwoordelijk was voor die aanval, op het huis van Basim Razzo en zijn gezin . Defensie wilde dat toen niet bevestigen. 

Defensieminister Bijleveld zegt de slachtoffers ‘ten zeerste te betreuren’. ,,Dit is extra wrang wanneer ons handelen erop gericht was om zo veel mogelijk nevenschade, en bij uitstek burgerslachtoffers, te voorkomen. Het betrof hier echter een oorlogssituatie waarbij deze risico’s nooit volledig kunnen worden uitgesloten.’’

Schadevergoeding

Het kabinet onderzoekt of er schadevergoeding kan worden uitgekeerd aan de nabestaanden, schrijft Bijleveld. ,,Op dit moment worden de mogelijkheden daartoe richting de gemeenschappen in kwestie onderzocht.’’ Basim Razzo, de Irakees die zijn vrouw, dochter, broer, neef en zijn huis verloor door een Nederlandse bom, becijferde zijn materiële schade eerder al eens op 500.000 dollar. De Amerikanen, die ook betrokken waren bij de aanval, boden hem 15.000 dollar aan. Dat weigerde hij.

Wel benadrukt de minister dat Nederland daar niet toe verplicht is. De Nederlandse F-16’s streden op verzoek van Irak mee tegen IS. De Iraakse autoriteiten moesten toestemming geven om doelwitten aan te vallen. Op grond van het internationaal recht moeten nabestaanden zich dan ook ‘in eerste instantie’ tot de Iraakse overheid wenden, schrijft de bewindsvrouw. Dat laat onverlet dat Nederland ‘op vrijwillige basis’ toch gaat kijken of het iets kan doen.

De twee bewuste luchtmachtaanvallen zijn (net als twee andere aanvallen waarbij werd gedacht dat er burgerslachtoffers waren gevallen) onderzocht door het Openbaar Ministerie. Bijleveld benadrukt dat er daarbij geen strafbare feiten zijn geconstateerd.

Inschatting

Bij de aanval op de fabriek in Hawija was een verkeerde inschatting gemaakt over het gevaar voor omwonenden, stelt Bijleveld. Voorafgaand aan de aanval was op basis van de bij Nederland beschikbare inlichtingen geen indicatie dat er burgerslachtoffers zouden vallen.  De dichtstbijzijnde woonhuizen stonden buiten het vooraf voorziene schadegebied. De explosie was echter vele malen groter dan gedacht omdat er veel meer explosieven bleken te liggen dan vooraf was ingeschat. Daardoor werd een veel groter gebied vernietigd.

Bij de aanval op het vermeende IS-hoofdkwartier in Mosul kreeg Nederland pas achteraf van de Amerikanen te horen dat het om een woonhuis ging waar burgers woonden. Daarnaast heeft het OM nog twee andere aanvallen onderzocht. Een waarbij een gebouw werd aangevallen terwijl er onverwacht een auto langsreed. Het vierde geval betrof een fout van een F16 waarbij het verkeerde gebouw werd gebombardeerd. Dat bleek een onbewoond gebouw te zijn dat naast het eigenlijke doelwit stond. 

Verkeerd geïnformeerd

Pijnlijk is dat de voorgaande minister van Defensie, Jeanine Hennis, de Tweede Kamer daar destijds verkeerd over heeft geïnformeerd. Op 23 juni 2015 stelde zij in antwoord op Kamervragen dat ‘voor zover op dat moment bekend, er geen sprake was geweest van Nederlandse betrokkenheid bij burgerslachtoffers door luchtaanvallen in Irak’. Bijleveld schrijft nu dat het ministerie op dat moment al van de Amerikanen had gehoord dat bij de aanval op Hawija waarschijnlijk wel degelijk burgers waren omgekomen.

Bijleveld stelt in een toelichting dat dit destijds door haar voorganger ‘niet zo geformuleerd had moeten worden’.  Ook als Defensie wel wist dat er burgerdoden waren, had het die informatie toen niet kunnen geven. Het antwoord op de Kamervragen had moeten zijn dat het ministerie er niets over kon zeggen. 

De Nederlandse luchtmacht was in twee periodes actief in de strijd tegen terreurorganisatie IS. De eerste keer van oktober 2014 tot en met juni 2016 en de tweede keer van januari 2018 tot en met december 2018. Er werd gevochten in zowel Irak als Syrië. In totaal hebben Nederlandse gevechtsvliegtuigen zo’n 3000 missies uitgevoerd, waarbij meer dan 2100 keer wapens zijn ingezet.Volgens Bijleveld was het niet mogelijk om tijdens de periode dat onze vliegers actief waren al openheid te geven over de burgerslachtoffers. Het ‘vrijgeven van de exacte locatie, datum en het vermoedelijke aantal burgerslachtoffers ten gevolge van Nederlandse wapeninzet’zou een te groot risico vormen. Ten eerste voor de Nederlandse F-16-piloten zelf en hun thuisfront die doelwit zouden kunnen worden van wraakacties. Ten tweede zou het ook onze partners in gevaar kunnen brengen omdat dit soort informatie ‘inzicht had kunnen geven in de operationele afwegingen, procedures en andere operationele details’. 

[83]

”Bij een aanval van een Nederlandse F-16 op een autobommenfabriek van IS in Irak zijn in 2015 zeker zeventig burgers gedood. Dat zeggen bronnen tegen de NOS en NRC. Door het bombardement werd een complete wijk in Hawija verwoest. Het was een van de bloedigste aanvallen van de internationale coalitie in de strijd tegen IS…………”Hoe de Nederlandse aanval zo gruwelijk mis kon gaan, is onduidelijk. De NOS en NRC hebben afgelopen zomer in Irak onderzoek gedaan naar het incident, en spraken daar met nabestaanden en autoriteiten. Daaruit blijkt dat bij de inwoners van Hawija algemeen bekend was dat er vluchtelingenfamilies verbleven rondom de fabriek. Toch is er gebombardeerd. Hawija was destijds in handen van IS.”
NOSNEDERLANDSE LUCHTAANVAL OP IRAK VEROORZAAKTE ZEKER ZEVENTIG BURGERDODEN

https://nos.nl/artikel/2306652-nederlandse-luchtaanval-in-irak-veroorzaakte-zeker-zeventig-burgerdoden.html

[84]

””Ongelooflijk voorzitter,Nederland doet mee aan bommen gooien in het Midden-Oosten, Bij het gooien van die Nederlandse bommen gaan honderden mensen, honderden burgers dood.Vervolgens zegt Nederland ”De schade moet maar betaald worden door Irak”Dat is onrechtvaardig, harteloos en idioot, voorzitter.Denk eist, dat de regering al het leed en alle schade vergoedt.”

YOUTUBE.COM
OZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

”For the past four years, the Dutch have justified their lack of transparency through claims of “operational security.” But the Dutch F-16 mission ended in December 2018 and since then, Razzo and the families of the 70 dead in Hawija have been owed answers on who targeted their families and why. Now that this information is out, the Dutch government needs to provide prompt and equitable condolence payments.”

HUMAN RIGHTS WATCHNEW REVELATIONS ON DUTCH ROLE IN DEADLY IRAQ ATTACK13 NOVEMBER 2019
https://www.hrw.org/news/2019/11/13/new-revelations-dutch-role-deadly-iraq-attack

[85]

AIRWARS.ORGABOUTWHO WE ARE

https://airwars.org/about/team/

Airwars is a collaborative, not-for-profit transparency project aimed at tracking, assessing and archiving international military actions and related civilian harm claims in conflict zones such as Iraq, Syria and Libya. We also work with militaries, where practicable, to help improve understanding of public civilian harm allegations – with the aim of reducing battlefield casualties.

Founded in 2014, we have quickly established ourselves as a leading authority on conflict violence as it affects civilian communities. Our international team has monitored more than 30 belligerents across six conflict countries – and has tracked more than 50,000 locally alleged civilian deaths.

Headquartered in London, Airwars is affiliated with the Department of Media and Communications at Goldsmiths, University of London. We also have a satellite European office in Utrecht in the Netherlands. Other staff and volunteers are based in the Middle East, North Africa, Europe and North America.

[86]

AIRWARS.ORG

EUROPE’S SHAME: CLAIMS BY KEY ALLIES OF NO CIVILIAN HARM IN WAR AGAINST ISIS EXPOSED

https://airwars.org/news-and-investigations/europes-shame-claims-of-no-civilian-harm-exposed/

Key European allies are denying dozens of civilian deaths from their own actions – even where the US-led Coalition finds such cases to be credible.

A major international investigation has found compelling evidence that several of the US’s key European allies in the war against so-called Islamic State routinely deny civilian harm from their own actions – even where specialist US military personnel within the international Coalition have assessed such cases to be credible.

Three European countries are implicated – the United Kingdom, France and Belgium – a lengthy investigation by the BBC, LibérationDe Morgen and RTL Netherlands has found.

A total of eleven specific civilian harm events have so far been identified – involving the officially confirmed deaths of at least 40 Iraqi and Syrian civilians during 2017 and 2018. No European ally will admit to the fatalities.

“Cases like this expose a fundamental gap in accountability created by multinational coalitions,” notes Dan Mahanty of the US advocacy organisation CIVIC. “If warring parties simply collude to hide their actions, they can also evade their responsibilities. For civilians who lost loved ones or had their livelihoods destroyed, it means losing any hope of remedy, or even basic acknowledgement of their loss. It’s a pretty significant affront to their dignity.”

US admissions

The problem incidents came to light after the US Defense Department was legally required to report to Congress in May 2019, on all recent confirmed civilian deaths from US military actions. That Pentagon report declared 170 incidents for Iraq and Syria during 2017; and a further 13 events during 2018.

However, when Airwars then crossmatched the 183 declared US civilian harm events against those cases the anti-ISIS Coalition had officially conceded during the same period, it identified 14 further incidents which had been omitted. Several senior US defense officials independently confirmed to Airwars that all credible non-US civilian harm events had been explicitly excluded from the list given by DoD to Congress.

Three of these ‘missing’ events were previously confirmed Australian civilian harm cases. That left eleven civilian harm incidents which had not publicly been admitted by any US ally – for example the deaths of three civilians on May 28th 2017 including Hayat, the wife of Mustafa al-Saguri, who died alongside her young daughter and a third unknown civilian at al Hammam in Raqqa province.

The US-led Coalition had admitted those deaths in April 2019, noting that “Regrettably, the strike on an associated target building unintentionally resulted in the deaths of three civilians.” But which US ally was responsible?

During 2017 and 2018, five partners were still active alongside the US in the war against ISIS: the UK, France, the Netherlands, Belgium and Australia. With the al Hammam incident not included in the Pentagon’s report of US-caused civilian harm events to Congress, Airwars then crossmatched this and ten other unclaimed incidents, against published strike reports by the US’s allies for the dates in question.

In June 2019, Airwars wrote to each nation’s military, requesting confirmation of whether its forces had been responsible or not for specific confirmed civilian harm events.

Australia quickly responded that it had not conducted either of the incidents it had potentially been flagged in, noting definitively that “Australian aircraft did not conduct either of the strikes on 9 January 2017 and 15 May 2017.” Nine months later, the Dutch ministry of defence finally confirmed that it was not responsible for those deadly strikes it had in theory been linked to.

With indirect confirmation that the eleven officially confirmed civilian harm events had been the responsibility of three European militaries, Airwars then approached major news organisations with which it had engaged previously on civilian harm issues. The BBC, Libération, RTL Netherlands and De Morgen each then pursued its own national investigation, with an agreed joint embargo.

Britain: admits strikes but denies civilian deaths

The most comprehensive admission during the investigation came from the UK’s Ministry of Defence (MoD), which is among the more transparent members of the US-led Coalition.

Of the six potential UK events flagged to it by Airwars, the MoD confirmed by letter that it had been responsible for three of the strikes which the Coalition assessed had killed at least 15 civilians. However, the UK then refuted the US-led Coalition’s findings, insisting that no civilians had in fact died.

The first event took place at Mosul, Iraq on January 9th 2017, and had already sparked a BBC investigation after a military whistleblower within the Coalition had reported civilian deaths from an RAF strike. The Ministry of Defence had over-ruled that view, determining that no civilians had been harmed.

Following the BBC’s investigation, US military personnel at the Coalition had themselves then assessed the event – determining it to be Credible in March 2018 and noting that “two civilians were unintentionally killed.” In a detailed letter to Airwars, the MoD justified its own continuing refusal to accept civilian deaths:

We looked at this incident very closely indeed. It happened in an area of active fighting between Daesh and the Iraqi security forces, and neither the troops on the ground nor the coalition aircraft detected any signs of a civilian presence in the area either before or after the truck-bomb was destroyed. The group of men, by their movements and behaviour, showed every sign of being Daesh fighters – particularly the presence of a motorcyclist, frequently used by the terrorists to scout ahead during the street fighting…. We therefore concluded that, if the group did indeed sustain casualties, they were extremely likely to have been Daesh terrorists; we have no reason to believe, on the evidence available, that they were civilians.

The second RAF strike took place at Raqqa, Syria on August 13th 2017. According to the US-led Coalition, 12 civilians died after “Coalition aircraft engaged ISIS fighters utilizing a mortar system in a building used as a defensive fighting position.” Among the victims locally named that day were Walid Awad Al Qus and his young daughter Limar.

The Coalition’s admission of 12 deaths in this event represented one of the highest confirmed tallies for the entire battle of Raqqa, which an Amnesty International/ Airwars investigation later concluded had seen at least 1,600 civilians killed by Coalition actions.

Once again accepting the strike but denying the civilian deaths, the MoD asserted: “A single individual was seen on weapons system video moving in the area just prior to the impact of one of our weapons. There is no evidence that this individual was a civilian, as opposed to one of the Daesh fighters engaged with the [SDF]. We have certainly not seen any evidence that twelve civilian casualties were caused.”

In the final event, an RAF drone strike on January 20th 2018 killed one civilian nearby, according to an internal assessment by the US-led Coalition. Once again, the British reached a different conclusion. “Careful analysis was conducted of the available footage and of all available reports from the area. These showed that there was no evidence of civilians being present in the location, and the footage identified a weapon being carried by the likely casualty. It was therefore concluded that said individual was very likely a Daesh extremist and not a civilian.”

Senior defence officials confirmed to both the BBC and to Airwars that the UK presently requires what it calls ‘hard facts’ when assessing civilian harm claims – an apparently higher standard even than the ‘beyond reasonable doubt’ used by UK courts. Civilian casualty assessors within the US military instead use a ‘balance of probabilities’ approach, Airwars understands – allowing them to consider local credible reports of civilian harm in their own investigations.

In effect, the UK has set the burden of proof so high that it is almost impossible for the MoD to reach a determination of civilian casualties – even when its most powerful ally the US concludes the exact opposite, critics say.

Chris Cole of the advocacy group Drone Wars UK accused the Ministry of Defence of overly focusing on managing public perceptions of war, rather than looking at appropriate levels of transparency: “We end up with obfuscation, secrecy and – as these revelations show – a kind of internal structural self-denial, where it has become seemingly impossible for the MoD even to accept that civilian casualties have occurred.”

Belgium: “Certainly not involved in all events”

Belgium, which ended its involvement in the war against ISIS in late 2017, was potentially implicated in at least nine incidents which the US-led Coalition had deemed credible, an initial review concluded. While two of the strikes were later admitted by the UK, at least 23 civilians had died in the other seven events in which Belgium was implicated, according to US officials.

Several of these incidents were already known. In May 2017, a senior Belgian official had briefed Airwars that the Government was planning to admit two civilian harm events in Iraq earlier that year – one at al Qaim on February 27th, and a second event on March 21st near Mosul. Between them, the US-led Coalition had itself concluded, the strikes had killed at least two civilians and injured four others.

However Belgium then failed not only to declare its role in the strikes, but also publicly denied any civilian harm – which led in turn to a front page news story in De Morgen at the time.

Asked in June 2019 to say whether its aircraft were responsible for officially declared civilian harm in up to nine incidents, the Belgian Ministry of Defence told Airwars by email: “For the year 2017, BAF [Belgian Armed Forces] was certainly not involved in all events. With regard to the other data given, BAF was no longer present in theatre. BAF completed its role at the end of 2017. Our conclusion is that all ROEs [rules of engagement] were respected as confirmed by our federal court.”

That comment by Belgium – that it “was certainly not involved in all events”, appears to be tacit confirmation that their aircraft were involved in confirmed civilian harm events. However it remains unclear whether the Ministry accepts the Coalition’s own findings in any Credible case.

In its own investigation, De Morgen features Muhammad Sheikh Sa’ab, whose leg was amputated following a likely Belgian or French airstrike on May 12th-13th 2017. He was one of the lucky ones. The US-led Coalition acknowledges at least 10 deaths, while locals insist more people died. Survivors and relatives may never know which military was responsible.

“Belgium and other Coalition countries cannot bomb and then simply decide to look away from the deadly consequences. If there is proof of civilian casualties, the Belgian government needs to take responsibility,” argues Willem Staes of the Belgian advocacy organisation 11/11. “Mature democracies need to ensure both transparency and accountability, and provide civilian victims with adequate compensation and restitution.”

The Netherlands: Last minute transparency

When the Dutch government admitted in November 2019 that its aircraft had been responsible for the deaths of approximately 70 civilians in Hawijah, Iraq almost five years earlier – a fact which had been hidden from both Parliament and the Dutch people – defence minister Ank Bijleveld promised new transparency standards. Yet for much of this investigation, it seemed little had changed.

In June 2019, Dutch defence officials were informed of two Coalition-confirmed civilian harm events in which their aircraft were potentially involved.

While one of those events was later confirmed to be a British strike, a second at al Bahrah, Syria on February 9th 2018 still implicated both the Dutch and French militaries. “One civilian was unintentionally killed as a motorcycle entered the impact area moments before the strike,” US military investigators had concluded in August of that year.

In late January 2020, Dutch officials verbally informed Airwars that they would be neither confirming nor denying their involvement in the two Coalition-confirmed civilian harm events.

However, in a last minute turnaround, on March 13th defence officials informed Airwars and RTL Netherlands that they had not, in fact, been involved in either of the incidents, stating that “In the interests of increased transparency, we can now explicitly answer your question about these air raids. As far as the Ministry of Defense is aware, these attacks did not involve Dutch forces.” It was also indicated that from now on, the Netherlands planned to be more transparent in such cases.

“Better late than never, this is a major step in the right direction for Dutch military transparency and accountability. If implemented fully, this should benefit past and future civilian victims seeking information, assistance or compensation and it should benefit parliamentary oversight of Dutch participation in military operations,” says Wilbert van der Ziejden, a team coordinator focused on Protection of Civilians at PAX.

France: a refusal to engage

According to an initial review, France was potentially implicated in up to nine Coalition-confirmed civilian harm events during 2017 and 2018. While the UK has since explicitly confirmed its role in several of those strikes, France remains implicated in seven events which between them killed at least 24 civilians.

Despite conducting more air and artillery actions than any Coalition member other than the United States, the French have yet to admit to a single civilian death in their six year war against so-called Islamic State.

That silence continues. After confirming receipt from Airwars in June 2019 of details of all ten possible French civilian casualty events, the defence ministry then ceased communication – refusing to answer all emails ever since.

Marie Forestier, who is part of the Libération team investigating civilian harm from French strikes, previously reported for the newspaper that “200 allegations of civilian casualties potentially involving the French military have been investigated.” Yet details of those investigations remain secret.

Officials do not deny that civilians have been killed by French actions. Even so, they insist that those numbers must remain buried within broader Coalition numbers.

With the United States, the UK and the Netherlands each explicitly denying involvement in a Coalition-confirmed event near al Bahrah village in Syria on February 9th 2018, only France now appears liable. Yet Ministry officials are still refusing to confirm or deny their involvement in the confirmed death of a civilian that day, according to Libération.

“The French Ministry of Defense has refused to answer direct questions and followup questions. As there is a total lack of interest from MPs, media, and public opinion in France, the Army remains unchallenged and is not encouraged to reveal more information. As a result, there is no scrutiny on French airstrikes and no accountability” asserts reporter Marie Forestier, who has been examining French accountability for civilian harm for several years.

Widening gulf between US and Europe

Airwars is calling for a major review by European powers of their approach to civilian harm assessments – where the US now leads on best practice.

“US military officials are certainly no pushover when it comes to determining civilian harm. Around nine out of ten claimed civilian casualty events assessed by the Coalition since 2014 have been rejected, our analysis shows,” says Dmytro Chupryna, deputy director of Airwars.

“Even so, this investigation reveals a complete unwillingness by most European allies to admit civilian harm from their own strikes – even where US military personnel determine otherwise. Europe’s civilian casualty assessment processes are presently unfit for purpose.”

On May 12th 2017, during the fierce battle for Raqqa, at least 10 and as many as 20 civilians died when Coalition aircraft attacked Asadiya farm, to the north of the city. According to local reports the dead included Khalil Dhammaage; Hassan Ismail Al Zeyabage; Muhammad Al-Nasehage; and Abu Baraa and his entire family.

Three months later, Coalition military officials concluded that “During a strike on ISIS fighters, it was assessed that 10 civilians were unintentionally killed in a building adjacent to the target.” Yet to this day, neither Belgium nor France will say whether their aircraft killed those ten or more civilians. Remaining families have no chance of an explanation, an apology, or compensation.

According to Dan Mahanty of CIVIC, “the record now clearly shows that a public accounting of civilian harm carries few risks and more than a few benefits for belligerents. It’s a shame that the overall record of transparency and accountability for the US-led Coalition is rendered less meaningful because a few governments prefer to hide in the crowd.”

In six weeks, the Pentagon is due by law to make its latest disclosure to Congress on civilian harm claims from US actions, covering a period in which at least 44 additional civilian harm events have been confirmed by the Coalition in Iraq and Syria. How many of these will again emerge as non-US events remains to be seen.[87]
VIDEOBij zeker twee aanvallen van Nederlandse F-16’s op IS-doelen zijn burgerslachtoffers gevallen. Dat schrijft minister Ank Bijleveld (Defensie) in een brief aan de Tweede Kamer. Het is voor het eerst dat het ministerie hier openheid over geeft. Het kabinet onderzoekt of de nabestaanden een schadevergoeding krijgen.
ADDEFENSIE BEVESTIGT BURGERDODEN BIJ AANVALLEN NEDERLANDSE F16, KABINET ONDERZOEKT SCHADEVERGOEDING4 NOVEMBER 2019
https://www.ad.nl/politiek/defensie-bevestigt-burgerdoden-bij-aanvallen-nederlandse-f-16-kabinet-onderzoekt-schadevergoeding~a1e70339/

[88]

7 – Parties to a conflict shall at all times distinguish between the civilian population and combatants in order to

spare civilian population and property. Neither the civilian population as such nor civilian persons shall be the

object of attack. Attacks shall be directed solely against military objectives.

BASIC RULES OF INTERNATIONAL HUMANITARIAN LAW IN ARMED CONFLICTShttps://www.icrc.org/en/doc/resources/documents/misc/basic-rules-ihl-311288.htm

[89]
1 – Persons hors de combat and those who do not take a direct part in hostilities are entitled to respect for their

lives and their moral and physical integrity. They shall in all circumstances be protected and treated humanely

without any adverse distinction.”



BASIC RULES OF INTERNATIONAL HUMANITARIAN LAW IN ARMED CONFLICTShttps://www.icrc.org/en/doc/resources/documents/misc/basic-rules-ihl-311288.htm

[90]
Een tweede keer dat er burgerslachtoffers vielen was in de nacht van 20 op 21 september 2015. Toen werd een aanval uitgevoerd op een vermeend hoofdkwartier van IS in de Iraakse stad Mosul. Dat bleek achteraf een complex met twee woonhuizen te zijn. Bij die aanval kwamen vier mensen uit één familie om. Deze site schreef begin dit jaar al dat Nederland waarschijnlijk verantwoordelijk was voor die aanval, op het huis van Basim Razzo en zijn gezin . Defensie wilde dat toen niet bevestigen 
ADDEFENSIE BEVESTIGT BURGERDODEN BIJ AANVALLEN NEDERLANDSE F’ 16, KABINET ONDERZOEKT SCHADEVERGOEDING 

https://www.ad.nl/politiek/defensie-bevestigt-burgerdoden-bij-aanvallen-nederlandse-f-16-kabinet-onderzoekt-schadevergoeding~a1e70339/
[91]
”Het Nederlandse bombardement bleek gebaseerd op onjuiste informatie van de Amerikanen. Die dachten dat de twee woonhuizen een hoofdkwartier van terreurgroep IS waren. Maar de bewoners bleken niets met IS te maken te hebben, gaf de VS later toe.’
ADIRAAKS SLACHTOFFER NEDERLANDSE BOMMEN WACHT NOG STEEDS OP ”SORRY” VAN DE MINISTER24 JANUARI 2020
https://www.ad.nl/buitenland/iraaks-slachtoffer-nederlandse-bommen-wacht-nog-steeds-op-sorry-van-de-minister~ad12db2a/
In november erkende het ministerie van Defensie dat het Nederlandse bommen waren die het huis én het gezin van Basim Razzo vernietigde. Nu bijna drie maanden later heeft weduwnaar Razzo nog niets gehoord van de Nederlandse autoriteiten. ,,Ik vind dat ik recht heb op een verontschuldiging.’’
Jarenlang zweeg het Nederlandse ministerie van Defensie. Maar afgelopen november gaf minister Ank Bijleveld (CDA) toe dat de bommen die op 20 september 2015 de woningen van Basim Razzo en zijn broer in de Iraakse stad Mosul vernietigde, waren afgeworpen door een Nederlandse piloot. Bij de aanval kwamen Basims vrouw Mayada, zijn dochter Tuqa (21), zijn broer Mohannad en zijn neef Najib (18) om. Het Nederlandse bombardement bleek gebaseerd op onjuiste informatie van de Amerikanen. Die dachten dat de twee woonhuizen een hoofdkwartier van terreurgroep IS waren. Maar de bewoners bleken niets met IS te maken te hebben, gaf de VS later toe.

Razzo, die zelf zwaargewond raakte bij de aanval: ,,Ik kan geen reden bedenken waarom ik nog niets van de Nederlandse overheid heb gehoord. Uit fatsoen en als een morele daad van erkenning van verantwoordelijkheid verwacht ik dat ze contact opnemen en het juiste doen. Ik vind dat ik recht heb op een officiële verontschuldiging en daarna een echte compensatie voor het verlies van vier levens en twee huizen.’’De Irakees wordt inmiddels bijgestaan door de Nederlandse advocate Liesbeth Zegveld. Zij gaat de Nederlandse staat aansprakelijk stellen voor de materiële (zijn woning, zijn auto en de medische kosten) en de immateriële schade (het overlijden van vier familieleden). ,,Maar het is eigenlijk schandelijk dat we daarvoor een juridische procedure moeten volgen’’, stelt Zegveld. ,,Er is zeker een schikking mogelijk.’’ 
Razzo zelf: ,,Ik heb vertrouwen in de menselijkheid van het Nederlandse systeem en ik vertrouw erop dat ik gerechtigheid zal krijgen.’’ Een eerdere ‘genoegdoening’ van het Amerikaanse leger van 15.000 dollar weigerde hij vanwege het lage bedrag en omdat de VS niet de verantwoordelijkheid voor de aanval op zich wilde nemen.

Nederland, dat onderdeel uitmaakt van de door de Amerikanen aangevoerde anti-IS coalitie, wilde jarenlang geen openheid van zaken geven, maar in november erkende Bijleveld de Nederlandse betrokkenheid bij twee incidenten: de aanval op de woning van Razzo en een bombardement in de Iraakse stad Hawija. Bij die aanval op een bommenfrabriek van IS vielen in de directe omgeving meer dan zestig burgerslachtoffers omdat er in het complex veel meer explosieven aanwezig dan de Coalitie dacht.

Hawija

Bij het bombardement in Hawija is veel lastiger te reconstrueren wie precies slachtoffers zijn van de aanval, bij de aanval in Mosul is dat duidelijk: Basim en de enige andere overlevende, zijn schoonzus. Razzo is niet lastig te traceren. ,,Mijn gegevens zijn doorgegeven aan het ministerie.’’ Hij spreekt ook vloeiend Engels; Razzo woonde jarenlang in de VS voor hij terugverhuisde naar Irak.Een woordvoerder van het ministerie van Defensie zegt niet te weten waarom er nog geen contact met Razzo is opgenomen. Wel zegt hij dat er over enkele weken een brief naar de Tweede Kamer gaat waarin de minister verder ingaat op de afhandeling van de bombardementen. ,,Nederland is wel verantwoordelijk, maar niet aansprakelijk. Desondanks willen we kijken wat we op vrijwillige basis voor de gemeenschappen kunnen doen.’’

[92]

”Mogelijke doelen worden eerst lange tijd geobserveerd om het risico van burgerslachtoffers te kunnen beoordelen. Luchtacties worden alleen uitgevoerd als het targeting proces volledig is doorlopen en het risico van nevenschade minimaal is. Voordat een doel wordt aangevallen, toetst de Red Card Holder (RCH), de senior militair in het Combined Air Operations Center (CAOC) in Qatar, de inzet aan het Nederlandse mandaat. De RCH, die wordt bijgestaan door een juridisch adviseur, toetst aan de hand van de Nederlandse Rules of Engagement en het politieke mandaat of de inzet binnen de Nederlandse kaders en het humanitair oorlogsrecht valt. Hierbij is belangrijk dat het risico op de verwachte nevenschade en burgerslachtoffers minimaal is. Ook tijdens wapeninzet doet Nederland er alles aan om burgerslachtoffers en nevenschade te voorkomen”

MEDEDELING AAN DE TWEEDE KAMER OVER DE BOMAANVAL OP HAWIJA EN DE ONTWIKKELINGEN ROND DE ANTI ISIS COALITIE

http://content1b.omroep.nl/urishieldv2/l27m677e797b0a39d024005e63ac48000000.df389e427806cc57454a8a856b1f7358/nos/docs/181019_kamerbrief.pdf
ZIE VOOR VOLLEDIGE TEKST NOOT 56

[93]

JURISDICTION
”The Court may exercise jurisdiction in a situation where genocide, crimes against humanity or war crimes were committed on or after 1 July 2002 and:

  • the crimes were committed by a State Party national, or in the territory of a State Party, or in a State that has accepted the jurisdiction of the Court; or
  • the crimes were referred to the ICC Prosecutor by the United Nations Security Council (UNSC) pursuant to a resolution adopted under chapter VII of the UN charter.

HOW THE COURT WORKS
https://www.icc-cpi.int/about/how-the-court-works/Pages/default.aspx#legalProcess

Jurisdiction

The Court may exercise jurisdiction in a situation where genocide, crimes against humanity or war crimes were committed on or after 1 July 2002 and:

  • the crimes were committed by a State Party national, or in the territory of a State Party, or in a State that has accepted the jurisdiction of the Court; or
  • the crimes were referred to the ICC Prosecutor by the United Nations Security Council (UNSC) pursuant to a resolution adopted under chapter VII of the UN charter.

As of 17 July 2018, a situation in which an act of aggression would appear to have occurred could be referred to the Court by the Security Council, acting under Chapter VII of the United Nations Charter, irrespective as to whether it involves States Parties or non-States Parties.In the absence of a UNSC referral of an act of aggression, the Prosecutor may initiate an investigation on her own initiative or upon request from a State Party. The Prosecutor shall first ascertain whether the Security Council has made a determination of an act of aggression committed by the State concerned. Where no such determination has been made within six months after the date of notification to the UNSC by the Prosecutor of the situation, the Prosecutor may nonetheless proceed with the investigation, provided that the Pre-Trial Division has authorized the commencement of the investigation. Also, under these circumstances, the Court shall not exercise its jurisdiction regarding a crime of aggression when committed by a national or on the territory of a State Party that has not ratified or accepted these amendments. 

[94]

[94]
the crimes were committed by a State Party national, or in the territory of a State Party, or in a State that has accepted the jurisdiction of the Court
HOW THE COURT WORKS
https://www.icc-cpi.int/about/how-the-court-works/Pages/default.aspx#legalProcess

[95]

War Crimes and Crimes Against Humanity, Genocide, and Terrorism Signature Ratification Accession Succession Entry into Force
Convention on the Non-Applicability of Statutory Limitations to War Crimes and Crimes Against HumanityNot signed 
Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide20 Jun 1966
Rome Statute of the International Criminal Court18 Jul 199817 Jul 2001
(Acceptance)
 

UNIVERSITY OF MINNESOTAHUMAN RIGHTS LIBRARY
RATIFICATION OF INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS TREATIES-NETHERLANDS
http://hrlibrary.umn.edu/research/ratification-netherlands.html

[96]

COMPLEMENTARITY
The ICC is intended to complement, not to replace, national criminal systems; it prosecutes cases only when States do not are unwilling or unable to do so genuinely. 
HOW THE COURT WORKS
https://www.icc-cpi.int/about/how-the-court-works/Pages/default.aspx#legalProcess

[97]

”Het OM heeft eigenstandig besloten feitenonderzoeken in te stellen naar vier gevallen, inclusief de drie door Defensie onderzochte gevallen. Hierover is uw Kamer openbaar en vertrouwelijk geïnformeerd. Zoals met uw Kamer gedeeld, hecht het kabinet aan open en transparante communicatie over inzet, ook wanneer dit slecht nieuws is. Dat geldt bij uitstek ook voor de uitzonderlijke gevallen waar mogelijk sprake is van burgerslachtoffers door Nederlandse wapeninzet. Daarom hecht het kabinet er aan uw Kamer over deze specifieke gevallen te informeren. In algemene zin blijft de afweging tussen transparantie en nationale en operationele veiligheid leidend. Het OM onderzocht de volgende vier gevallen, waarbij zoals gezegd in geen geval aanleiding was voor een vervolgonderzoek”

MEDEDELING AAN DE TWEEDE KAMER OVER DE BOMAANVAL OP HAWIJA EN DE ONTWIKKELINGEN ROND DE ANTI ISIS COALITIE

http://content1b.omroep.nl/urishieldv2/l27m677e797b0a39d024005e63ac48000000.df389e427806cc57454a8a856b1f7358/nos/docs/181019_kamerbrief.pdf
ZIE VOOR VOLLEDIGE TEKST NOOT 56

[98]

JOOP.NLJAREN VERZWEGEN: 70 IRAKESE BURGERS DOOD DOOR NEDERLANDSE LUCHTAANVAL18 OCTOBER 2019
https://joop.bnnvara.nl/nieuws/jaren-verzwegen-70-burgerdoden-bij-nederlandse-luchtaanval-in-irak

Bij een aanval van een Nederlandse F16 in 2015 in Irak zijn zeker zeventig burgerdoden gevallen. Daarnaast vielen er honderd gewonden. Dat verklaren ingewijden tegenover de NOS en NRC Handelsblad. Tot nu toe hield Defensie altijd vol dat er bij de Nederlandse acties tegen ISIS geen burgerdoden vielen. De cijfers worden wel bevestigd door het Amerikaanse ministerie van Defensie.

Olaf Koens✔@obk

April 2018, Nederlandse luchtmachtbasis Jordanië;

OLAF: ‘Hoeveel slachtoffers zijn er gevallen door de Nederlandse inzet?’
DIRECTEUR OPERATIES KL: ‘Dat kan ik u zo niet zeggen’
OLAF: ‘Zijn het allemaal IS-strijders?’
DIRECTEUR OPERATIES KL: ‘Allemaal IS-strijders, ja’ https://twitter.com/NOS/status/1185133549843820545 …NOS✔@NOSNederlandse luchtaanval in Irak veroorzaakte in 2015 zeker 70 burgerdoden https://nos.nl/l/2306652 7111:37 – 18 okt. 2019

De zeventig burgerdoden in Irak vielen nadat een Nederlands gevechtsvliegtuig een bommenfabriek van ISIS had gebombardeerd in de Noord-Irakese stad Hawija. NRC Handelsblad schrijft daarover:De explosie en de reeks vervolgexplosies leidden onder meer tot zoveel doden en gewonden doordat er veel vluchtelingen verbleven in gebouwen en huizen rond de bommenopslagplaats. Mogelijk speelden verouderde inlichtingen over het aantal omwonenden en de aanwezigheid van explosieven een rol.

Het Nederlandse ministerie van Defensie wil niet bevestigen dat een Nederlands vliegtuig verantwoordelijk was voor het bombardement. Wel hebben Tweede Kamerleden vorig jaar te horen gekregen dat er “zeer waarschijnlijk” burgerslachtoffers zijn gevallen bij de aanval op de bommenfabriek.

Sadet Karabulut✔@SadetKarabulut · 18 okt. 2019

Met precisiebombardementen van Nederland blijken nu zeventig burgers in Irak, waaronder kinderen, te zijn omgekomen. Een complete wijk Hawija is verwoest. En ons is helemaal niks verteld. Iedere keer hebben we ernaar gevraagd. Nooit antwoord gekregen.https://nos.nl/artikel/2306652-nederlandse-luchtaanval-in-irak-veroorzaakte-zeker-zeventig-burgerdoden.html …Sadet Karabulut✔@SadetKarabulut

De minister heeft een probleem als dit klopt en ontzettend veel uit te leggen.

Ik wil alles weten.

Heel snel alle informatie op tafel en een debat hierover.

[99]

CIDI

MINISTER HENNIS BEZOEKT ISRAEL

28 MEI 2014

https://www.cidi.nl/minister-hennis-bezoekt-israel/

Minister van Defensie Hennis-Plasschaert heeft een werkbezoek gebracht aan Israël om de samenwerking op het gebied van defensie te verbeteren. Ze deed dit van 18 tot 20 mei op uitnodiging van haar Israëlische collega, Minister Moshe Ya’alom. Beide partijen tekenden bij deze gelegenheid een overeenkomst om samenwerking op het gebied van training, oefening en informatie-uitwisseling verder te intensiveren.

De minister heeft tijdens haar verblijf werkbezoeken gebracht aan het hoofdkwartier van Elbit en Israel Aerospace Industries (IAI). Elbit is een bedrijf dat afweergeschut, camerasystemen en andere high-tech ontwikkelt voor de militaire vliegtuigindustrie. Zij maken onder meer ook onderdelen voor de Duitse en de Amerikaanse luchtmacht. Samen met de IAI zijn ze betrokken bij de productie van het F-35 gevechtsvliegtuig, dat beide landen voor hun luchtmacht hebben aangeschaft.

Verder bezocht Hennis ook de Nederlandse ambassade waar ze sprak met verschillende vertegenwoordigers van de Nederlandse krijgsmacht die op missie zijn in het Midden-Oosten (UNDOF, UNTSO, USSC en MFO). Ook bracht de minister een bezoek aan het Yad-Vashem Museum in Jeruzalem, waar ze een krans legde voor de slachtoffers van de Holocaust.

De ambassadeur van Nederland in Israël, Caspar Veldkamp, zei over het bezoek: “Dit bezoek markeert de goede relaties tussen beide landen, inclusief onze samenwerking op het gebied van defensie.” Tijdens een lunch nodigde minister Hennis haar Israëlische collegaminister ook nog uit om een bezoek aan Nederland te brengen.

WEBSITE ASTRID ESSED

PALESTINA

https://www.astridessed.nl/tag/palestina/

[100]

‘Ex minister Hennis is een lijkenverstopper.Een lijkenverstopper, die is beloond met een baantje als VN gezant in Irak.Ze heeft deze omgekomen burgerslachtoffers verzwegen in Irak.En nu heeft ze er een baantje gekregen.Hoe moet dat zijn voor de nabestaanden?Wat Denk betreft kan deze lijkenverstopper niet meer als VN gezant werken”

YOUTUBE.COMOZTURK (DENK) WORDT MEERDERE MALEN AANGESPROKEN OVER ZIJN WOORDGEBRUIK[FRAGMENT KAMERDEBAT]
[ZIE VOOR COMPLETE TEKST NOOT 63]

https://www.youtube.com/watch?v=RjXUM3S3QbE

[101]

‘Mogelijke doelen worden eerst lange tijd geobserveerd om het risico van burgerslachtoffers te kunnen beoordelen. Luchtacties worden alleen uitgevoerd als het targeting proces volledig is doorlopen en het risico van nevenschade minimaal is. Voordat een doel wordt aangevallen, toetst de Red Card Holder (RCH), de senior militair in het Combined Air Operations Center (CAOC) in Qatar, de inzet aan het Nederlandse mandaat. De RCH, die wordt bijgestaan door een juridisch adviseur, toetst aan de hand van de Nederlandse Rules of Engagement en het politieke mandaat of de inzet binnen de Nederlandse kaders en het humanitair oorlogsrecht valt. Hierbij is belangrijk dat het risico op de verwachte nevenschade en burgerslachtoffers minimaal is. Ook tijdens wapeninzet doet Nederland er alles aan om burgerslachtoffers en nevenschade te voorkomen”

MEDEDELING AAN DE TWEEDE KAMER OVER DE BOMAANVAL OP HAWIJA EN DE ONTWIKKELINGEN ROND DE ANTI ISIS COALITIE

http://content1b.omroep.nl/urishieldv2/l27m677e797b0a39d024005e63ac48000000.df389e427806cc57454a8a856b1f7358/nos/docs/181019_kamerbrief.pdf
ZIE VOOR VOLLEDIGE TEKST NOOT 56

[102]
Bij het bombardement in Hawija is veel lastiger te reconstrueren wie precies slachtoffers zijn van de aanval, bij de aanval in Mosul is dat duidelijk: Basim en de enige andere overlevende, zijn schoonzus. Razzo is niet lastig te traceren. ,,Mijn gegevens zijn doorgegeven aan het ministerie.’’ Hij spreekt ook vloeiend Engels; Razzo woonde jarenlang in de VS voor hij terugverhuisde naar Irak. 

ADIRAAKS SLACHTOFFER NEDERLANDSE BOMMEN WACHT NOG STEEDS OP ”SORRY” VAN DE MINISTER24 JANUARI 2020
https://www.ad.nl/buitenland/iraaks-slachtoffer-nederlandse-bommen-wacht-nog-steeds-op-sorry-van-de-minister~ad12db2a/
EINDE BERICHT

Het huis is verwoest, zijn vrouw Mayada en zijn dochter Tuqa (21) zijn op slag dood. Een tweede bom vernielde tegelijkertijd het huis van Razzo’s broer, dat op het zelfde stuk grond staat. Zijn broer en diens zoon (18) hebben de inslag niet overleefd Razzo zelf is zwaargewond: een verbrijzelde heup, een gebroken schaambeen. Familie smokkelt hem vanuit IS-gebied naar Turkije voor behandeling.

BN DE STEMHOE EEN NEDERLANDSE BOM HET LEVEN VAN BASIM RAZZO VERWOESTTE
https://www.bd.nl/binnenland/hoe-een-nederlandse-bom-het-leven-van-basim-razzo-verwoestte~a42468b93/
ZIE VOOR DE GEHELE TEKST, NOOT 15
[103]

AIRWARSUS LED COALITION IN IRAQ AND SYRIA
https://airwars.org/conflict/coalition-in-iraq-and-syria/
ARWARS ESTIMATE OF CIVILIAN DEATHS[NOTED ON 17 MARCH 2020 BY ASTRID ESSED]

Airwars estimate of civilian deaths

8,253–13,152

Locally reported civilian deaths from declared or likely US-led Coalition actions in Iraq and Syria for which the reporting was assessed by Airwars as Fair, or have been Confirmed by the US-led Coalition. These originate from 1,482 separate alleged incidents.1,754–2,345children likely killed1,105–1,440women likely killed5,748–8,924likely injured3,670named victims

Confirmed or Fair 8,253–13,152

Civilian deaths for which the reporting was assessed by Airwars as Fair, or have been Confirmed by the US-led Coalition.

1,482 separate alleged incidents

[104]

RIJKSINSTITUUT VOOR VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU[RIVM]
NIEUW CORONAVIRUS (COVID-19)ALGEMENE INFORMATIE
https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19

In de regio Wuhan in China startte in december 2019 een uitbraak van een nieuw coronavirus, ook wel  SARS severe acute respiratory syndrome – CoV coronavirus -2 genoemd. Het virus kan de ziekte COVID-19 veroorzaken. De meeste patiënten met dit virus hebben koorts en luchtwegklachten. In Nederland, maar ook wereldwijd, worden er maatregelen genomen om verdere verspreiding van het virus tegen te gaan. 

Vragen over het coronavirus? Neem dan contact op via 0800-1351.

Dit telefoonnummer is dagelijks bereikbaar van 8:00 tot 20:00 uur.

Veelgestelde vragen over de gevolgen van het coronavirus voor onderwijs, kinderopvang, werknemers, werkgevers, ondernemers, reizigers, openbaar vervoer, sport en cultuur vind je op Rijksoverheid.nl.

Aanvullende maatregelen onderwijs, horeca, sport 

Zondag 15 maart heeft het kabinet aanvullende maatregelen genomen in de aanpak van het coronavirus. Scholen en kinderdagverblijven sluiten tot en met maandag 6 april. Datzelfde geldt voor eet- en drinkgelegenheden en sport- en fitnessclubs.

Wat kun je zelf doen?

De belangrijkste maatregelen die je kan nemen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen:

  • Was je handen regelmatig
  • Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
  • Gebruik papieren zakdoekjes
  • Geen handen schudden
  • Blijf thuis als je verkoudheidsklachten krijgt

Deze maatregelen gelden voor alle virussen die griep en verkoudheid kunnen veroorzaken. Het is dus altijd belangrijk om deze op te volgen.

Patiënten met nieuw coronavirus

In Nederland werd op 27 februari de eerste patiënt met het virus gevonden. Ook in andere landen, binnen en buiten Europa, dook het virus eerder al op.

Klik hier voor meer informatie over de verspreiding.

Symptomen nieuw coronavirus

Mensen met het nieuwe coronavirus hebben koorts en luchtwegklachten. Denk aan hoesten of kortademigheid. Dit nieuwe coronavirus wijkt af van de bekende coronavirussen die bij mensen voorkomen.

Besmettelijkheid

De ziekte is van mens op mens overdraagbaar. Op dit moment wordt ervan uitgegaan dat één ziek persoon gemiddeld 2 andere personen kan besmetten. Hoe zieker iemand is, hoe meer hij het virus verspreidt. 

Nederland

In Nederland is het coronavirus inmiddels bij meerdere mensen aangetoond. Bij patiënten in Nederland wordt nauwkeurig in kaart gebracht met wie de patiënt contact heeft gehad. De  GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst  monitort alle contacten om de kans op verspreiding van de ziekte zo klein mogelijk te houden.

Voorbereiding

Nederlandse infectieziekteartsen worden door het  RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  geïnformeerd over de laatste stand van zaken en de ontwikkelingen rond het nieuwe coronavirus. Verder testen laboratoria in heel Nederland patiënten waarbij het vermoeden bestaat dat zij het virus zouden kunnen hebben. Deze test kan alleen door de GGD of een ziekenhuis worden aangevraagd. Alle GGD’en en ziekenhuizen zijn op de hoogte van de protocollen hoe je met een patiënt moet omgaan en welke maatregelen genomen moeten worden.

Reizigers

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken houdt de situatie buiten Nederland nauwlettend in de gaten en past waar nodig het reidadvies aan. Kijk hier voor alle actuele reisadviezen.

Thuisblijven of bellen naar de huisarts?

Heb je verkoudheidsklachten of verhoging tot 38,0 graden Celsius?

Blijf thuis, ziek uit en zorg dat je anderen niet besmet. Houd dus afstand tot andere mensen. Je hoeft de huisarts niet te bellen. Je klachten zijn mild.

Worden je klachten erger?

  • Je hebt koorts (meer dan 38 graden Celsius) en je hoest of ademt moeilijk?

Dan moet je wel bellen met de huisarts of huisartsenpost. Neem bij ernstige klachten direct contact op.

RIJKSINSTITUUT VOOR VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU

[RIVM]

VRAGEN EN ANTWOORDEN NIEUW CORONAVIRUS [COVID-19)

17 MAART 2020

https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden

BRONRIJKSINSTITUUT VOOR VOLKSGEZONDHEID EN MILIEU
https://www.rivm.nl/

Reacties uitgeschakeld voor Noten 62 t/m 104 bij artikel ”De verzwegen Nederlandse oorlogsmisdaden in Irak. Over ”onze waarden”, heimelijk bedrog en hypocrisie

Opgeslagen onder Divers

Reacties zijn gesloten.