[49]
IN STRIJD MET HET EU HANDVEST IN HET GEHEEL,
IN HET BYZONDER DE ARTIKELEN 6 [RECHT OP
VRIJHEID EN VEILIGHEID], 10 [VRIJHEID VAN GEDACHTE GEWETEN
EN GODSDIENST], ARTIKEL 11 [VRIJHEID VAN MENINGSUITING
EN INFORMATIE], WRTIKEL 12 [VRIJHEID VAN VERGADERING EN
VERENIGING]
HANDVEST VAN DE GRONDRECHTEN VAN DE EU
[50]
”Tunesië is nu een belangrijk doorvoerland voor mensen die naar Europa willen, mede vanwege de gunstige ligging. De helft van de migranten die dit jaar in Italië aan land kwamen, vertrok op bootjes uit het Noord-Afrikaanse land.”
NOS
EU BIEDT TUNESIE HONDERDEN MILJOENEN
IN RUIL VOOR TERUGDRINGEN MIGRATIE
11 JUNI 2023
EU-leiders hebben in Tunesië de eerste stappen gezet naar een migratiedeal. De Europese Unie belooft grote financiële investeringen te doen in het land. In ruil daarvoor moet Tunesië zich inzetten voor betere grensbewaking en mensensmokkel aanpakken.
Tunesië krijgt op lange termijn 900 miljoen euro aan financiële steun, maakte voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie bekend in Tunis. Daarbij krijgt het land nu al 150 miljoen euro om de eerste problemen op te lossen. Het geld is onder meer bedoeld voor investeringen in handel en energie om de Tunesische economie, die er slecht voor staat, te verbeteren.
Verder krijgt het land financiële hulp om de migratie via mensensmokkelaars aan te pakken. Tunesië krijgt 100 miljoen euro voor grensbewaking, reddingsoperaties en de terugkeer van migranten.
Digitale brug
Ook zal er geld gaan naar een verbinding waarmee schoon opgewekte elektriciteit van Tunesië via Italië naar Europa kan worden geëxporteerd en naar een “digitale brug”. Dat is een snelle internetkabel tussen de Noord-Afrikaanse landen en Europa.
De EU wil ook investeren in kennisuitwisseling tussen universiteiten. Jonge Tunesiërs moeten de kans krijgen om in Europa te komen werken en studeren.
Von der Leyen bezocht Tunesië samen met de Italiaanse premier Meloni en premier Rutte. De laatste zei na afloop dat de EU-leiders en de Tunesische president Saied “uitstekende gesprekken” met elkaar hebben gehad. Meloni sprak van “een nieuwe bladzijde in de geschiedenis van Tunesië en de EU”. Ook zei ze Tunesië te willen helpen met de aanvraag voor een lening bij het Internationaal Monetair Fonds.
Het terugdringen van migratie was voor de Europese leiders het belangrijkste punt op de agenda. Zij willen dat het land de migratie naar Europa indamt en teruggestuurde migranten opvangt, ook als het geen Tunesiërs zijn.
Tunesië is nu een belangrijk doorvoerland voor mensen die naar Europa willen, mede vanwege de gunstige ligging. De helft van de migranten die dit jaar in Italië aan land kwamen, vertrok op bootjes uit het Noord-Afrikaanse land. Deze week nog kwamen de EU-landen gezamenlijk tot een deal over het opvangen, verdelen en terugsturen van migranten.
Europa-correspondent Ardy Stemerding:
“De Europese leiders hopen dat de afspraken met Tunesië net zo’n effect zullen hebben als de Turkije-deal van een aantal jaar geleden. Ook toen gingen de aantallen asielzoekers fors naar beneden. Tunesië krijgt daar geld voor terug, wat ze goed kunnen gebruiken. De EU is bereid te helpen, maar het echte doel is natuurlijk het binnenhalen van een migratiedeal.
De grote lijnen hebben ze vandaag vastgelegd, het is nu aan de ministers van Buitenlandse Zaken om de details uit te werken. Ze hebben een duidelijk doel gesteld: voor de zomer moet er een handtekening staan onder het akkoord.”
Kort voor de ontmoeting waarschuwde Saied nog dat het land niet de grenswacht van Europa wil worden. Een oplossing voor de illegale migratie mag niet ten koste gaan van Tunesië, zei de president. Maar afspraken maken met Europa kan grote voordelen hebben voor Tunesië. Door de zwakke economie, armoede en werkloosheid is de onvrede groot onder de bevolking.
EINDE NOS BERICHT
”Net als Turkije – voordat dat land een migratiedeal met de EU sloot in 2016 – is Tunesië nu een belangrijk doorvoerland voor mensen die naar Europa willen. De helft van de migranten die dit jaar in Italië aan land kwamen, vertrok uit Tunesië. Voor een groot deel heeft dat te maken met de geografische ligging. De Tunesische stad Sfax ligt bijvoorbeeld maar op 187 kilometer afstand van het Italiaanse eilandje Lampedusa.”
NOS
RUTTE EN EU PARTNERS IN TUNESIE OM
MIGRATIEDEAL, DIT STAAT ER OP HET SPEL
11 JUNI 2023
Premier Rutte is vandaag in Tunesië om samen met EU-partners de mogelijkheden voor een grote migratiedeal te bespreken. Samen met de Italiaanse premier Meloni en voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie gaat hij in gesprek met de Tunesische president Saied.
Saied zette een dag voor de komst van de EU-leiders alvast de toon voor de onderhandelingen, door te waarschuwen dat Tunesië niet de grenswacht van Europa wil worden en dat een oplossing niet ten koste mag gaan van zijn land.
Vier vragen over wat er op het spel staat:
1. Wat willen Rutte en zijn Europese partners van Tunesië?
Ze willen dat Tunis de migratie naar de EU doet afnemen en teruggestuurde migranten opvangt, ook als het geen Tunesiërs zijn. Want de Europese landen vinden de migratiedruk te hoog. Er zijn bijvoorbeeld tussen januari en begin juni rond de 50.000 migranten via de Middellandse Zee naar Italië gevaren, flink meer dan in dezelfde periode in 2022.
Europese leiders willen niet alleen dat minder migranten de oversteek wagen, maar ook dat EU-landen mensen makkelijker kunnen terugsturen als blijkt dat ze geen kans maken op een asielstatus. Volgens de deze week gemaakte Europese migratie- en asielafspraken wordt het mogelijk om hen terug te sturen naar het land van vertrek in plaats van hun land van herkomst, en dat betekent in veel gevallen Tunesië. Maar dan heb je wel medewerking van Tunesië nodig, want daar zijn migranten op dit moment ook niet welkom.
2. Waarom juist met Tunesië praten?
Net als Turkije – voordat dat land een migratiedeal met de EU sloot in 2016 – is Tunesië nu een belangrijk doorvoerland voor mensen die naar Europa willen. De helft van de migranten die dit jaar in Italië aan land kwamen, vertrok uit Tunesië. Voor een groot deel heeft dat te maken met de geografische ligging. De Tunesische stad Sfax ligt bijvoorbeeld maar op 187 kilometer afstand van het Italiaanse eilandje Lampedusa.
Mensen uit het sub-Sahara-deel van Afrika vertrekken ook vanuit Tunesië vanwege de racistische klopjachten daar. Bovendien vertelden mensensmokkelaars dat ze er hun gang konden gaan en nauwelijks gevaar liepen.
Kortom: Brussel wil naast de Turkije-deal ook een Tunesië-deal, om weer een gat te dichten in de muur tegen migranten.
3. Waarom zou Tunesië meewerken aan zo’n deal?
Tunesië kampt al jaren met een zeer zwakke economie. Armoede en voedseltekorten treffen de bevolking. Bedrijven gaan in rap tempo failliet. Door de hoge prijzen en de werkloosheid vreest de regering voor een volksopstand. We hebben het tenslotte over hetzelfde land van waaruit de Arabische Lente zich in 2011 met een dergelijke revolutie begon te verspreiden.
Daarom is het voor president Saied belangrijk dat hij 1,9 miljard dollar krijgt van het Internationaal Monetair Fonds. Dat geld is bevroren vanwege een conflict tussen zijn regering en het Internationaal Monetair Fonds. Als dit niet wordt opgelost, groeit niet alleen de crisis maar ook de politieke onrust in het land.
Het bezoek van Rutte, Meloni en Von der Leyen kan uitkomst bieden. Meloni heeft de hoop uitgesproken dat de ontmoeting leidt tot een heropening van de dialoog tussen Saied en het IMF, zodat die grote lening alsnog kan doorgaan. Daarnaast rekent de president van Tunesië waarschijnlijk op een paar miljard euro Europese steun als beloning voor een eventuele deal.
4. Wat betekent dit voor de vertrekkers?
Als de EU erin slaagt een deal met Tunesië te sluiten en het land daarmee teruggestuurde mensen accepteert, lijken de kansen voor sommige migranten te slinken om na de overtocht op Europese bodem te blijven. Er komen asielcentra aan de buitengrenzen van de EU, waar snel wordt besloten wie kans maakt op asiel en wie niet. ‘Kansloze’ mensen worden opgesloten in detentiecentra en zouden dan worden teruggestuurd naar Tunesië.
Er zijn nog onzekerheden. Het Europees Parlement kan het migratie- en asielakkoord nog afkeuren. Het is de vraag hoe veilig Tunesië is als opvangland voor teruggestuurde migranten uit sub-Sahara-Afrika. Belangenorganisaties waarschuwen dat het land steeds gevaarlijker wordt voor deze groep.
Uiteindelijk moet er dus over het akkoord met de Tunesische president worden onderhandeld. Daar zullen meer Europese leiders bij betrokken zijn dan alleen Rutte, Meloni en Von der Leyen.
EINDE BERICHT