[21]
NPORADIO1
BUIKPIJN VAN DE TELEGRAAF
BERTINE MOENAFF
16 NOVEMBER 2018
Het is niet gebruikelijk om collega-journalisten af te vallen, maar ik kreeg toch wel een beetje buikpijn van De Telegraaf op dinsdag 13 november. Anti-racisme activisten Jerry Afriyie en Mitchell Esajas werden in een onheilspellende graphic geframed alsof het gevaarlijke terroristen zijn
Zowel Afriyie als Esajas zijn te gast geweest in de programma’s Dit is de Dag en Langs de Lijn En Omstreken. Het is voor mij lastig om ze te zien als hoe De Telegraaf ze omschrijft: ‘Het gevaar van een radicale agenda.’ Burgemeester Eberhard Van Der Laan omschreef ooit na een nieuwjaarsuitzending van Dit is de Dag in een nababbel over de Zwarte Piet toestanden in Amsterdam dat hij Afriyie ‘een lieverd’ vond.
Afriyie ontkent de citaten die worden opgevoerd in het Telegraaf–artikel als ook de verbanden die gemaakt worden met werkelijk extremistische types. Je hoeft het niet eens te zijn met de agenda van ‘Kick Out Zwarte Piet’ of ‘Nederland Wordt Beter’, maar om ze te framen als ‘gevaar’ kan gevaarlijk zijn. Aan bedreigingen heeft deze club al geen gebrek. Dit jaar wilde KOZP in verschillende steden demonstreren, maar die in Nijmegen is al afgeblazen vanwege dreigementen van hooligans uit de Gelderse regio.
Volgens de Telegraaf zijn woordvoerders van diverse antiracisme groeperingen uit ‘op zoveel mogelijk ophef en tweespalt.’ Maar waar is de Telegraaf dan zelf mee bezig? Als er al sprake is van een cultuuroorlog doen ze er zelf maar wat graag aan mee.
MLK
Jerry Afriyie heet voluit Jerry King Luther Afriyie. Zijn vader heeft hem naar de legendarische burgerrechten dominee Martin Luther King vernoemd. Afriyie heeft naar eigen zeggen geen behoefte om King na te doen. Toch doet hij mij wel even aan MLK denken, als je bedenkt dat ook die een vreedzame agenda nastreefde, maar door de toenmalige samenleving gezien werd als radicaal en gevaarlijk. Zelfs de FBI zat King op de hielen.
In mijn nieuwe woning in Gouda hangt tegenwoordig een affiche van Dr. Martin Luther King uit 1968 met zijn legendarische woorden “I have a dream.” Ik woon nu in de stad die ik in 2014 ook al eens bezocht tijdens de intocht van Sinterklaas. Ik was benieuwd hoe het zou gaan met veranderende Pieten (o.a. Stroopwafelpiet en Kaaspiet). Ik zag blije kinderen en stille demonstranten. Het werd pas grimmig toen de politie te paard besloot iedereen van het plein te vegen.
De meest bekende speech van King bevat hoop voor een samenleving waar kleur geen rol zou spelen, maar zijn laatste dagen waren donker. Zijn laatste preek – nooit uitgesproken omdat hij voor die tijd werd vermoord – had als titel: ‘Why America may go to hell.’ Dat is uiteindelijk toch wel iets anders dan de titel van Afriyie’s stichting: Nederland wordt beter.
EINDE ARTIKEL
ONE WORLD
KLASSIEKE PROPAGANDA
SANDER PLHILIPSE
14 NOVEMBER 2018
De Telegraaf demoniseerde twee zwarte mannen in een samenzweerderig stuk, dat Sander Philipse griezelig veel aan klassieke antisemitische en anti-communistische propaganda doet denken.
Dat De Telegraaf geen voorstander is van de activisten die tegen Zwarte Piet protesteren was al een tijd duidelijk, maar de krant van rechts Nederland maakte het gisteren wel heel bont. Telegraaf-journalist Wierd Duk kwam met een stuk pure propaganda over ‘radicale, extreemlinkse activisten’ die ‘uit zijn op zo veel mogelijk ophef en tweespalt’, gesponsord worden door ‘Soros’, en mogelijk zelfs gewelddadig zijn. De foto was in ieder geval goed gekozen: een samenzweerderig plaatje dat niet had misstaan in de film A Beautiful Mind of op de set van Fox News.
De Telegraaf schetst een verbogen wereld die ‘de’ Nederlandse cultuur onderuit wil halen, en daarbij op zijn minst met geweld zou dreigen. Iedereen en alles wordt aan elkaar verbonden. ABN Amro, KPMG, Gemeente Amsterdam en de Open Society Foundations van de Hongaars-Amerikaanse George Soros – altijd iemand om te noemen als je een samenzweringstheorie wil verkopen – sponsorden ooit projecten van New Urban Collective. Dat is een sociale onderneming gericht op het versterken van de positie van jongeren van diverse achtergronden, mede opgericht door Mitchell Esajas. Die is dan weer op anti-Zwarte Piet-protesten aanwezig, samen met de organisatie Kick Out Zwarte Piet, die dan weer ‘contact heeft met’ de antifascistische beweging Antifa. En zo zijn we van ABN Amro naar Antifa gegaan. Als we zo verbanden gaan leggen kan ik ook wel pijltjes gaan trekken tussen Duitse neonazi’s en de hond van mijn buurman.
De verbanden zijn van niveau aliens-bouwden-de-piramides, maar ook veel feiten worden op zijn minst eenzijdig weergegeven. Als het artikel begint over ‘grof geschut’ van ‘niet te bedaren’ demonstranten bij een evenement aan de Universiteit van Amsterdam, zou je denken aan een heel bedreigende situatie. De demonstranten zouden professor Sirma Bilge het spreken onmogelijk hebben gemaakt omdat ze ‘te wit’ was om over intersectionaliteit te spreken. In werkelijkheid was de enige reden dat Bilge niet sprak, dat ze het eens was met de kritiek van aanwezige activisten. Die vonden namelijk dat er naast Bilge ook zwarte vrouwen betrokken hadden moeten zijn bij een evenement dat over de uitsluiting van zwarte vrouwen ging.
Bilge had gewoon kunnen spreken als ze had gewild, maar gaf het woord in plaats daarvan aan de activisten. Toen ze een half jaar later hoorde dat Thijs Broer van Vrij Nederland dit incident als een voorbeeld van het gevaar van linkse politieke correctheid neerzette maakte ze persoonlijk bezwaar: ze was de activisten juist dankbaar voor hun interventie.
Als je graag een verhaal wil verkopen over het gevaar van linkse activisten maken deze feiten niet zo veel uit: dan móet Bilge wel een vrouw zijn die op oneerlijke en bedreigende wijze de mond is gesnoerd. Anders blijven er weinig beklemmende incidenten over om te beschrijven.
Vergelijkbare zaken gelden voor alle andere verdachtmakingen. Ja, Michael van Zeijl postte een keer een bizarre Facebook-post over Sinterklaas, waar veel andere activisten overigens woedend over waren, maar hij en zijn actiegroepen zijn alleen bezig met wettelijke procedures en brieven. En KOZP werd een keer genoemd in Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland uit november vorig jaar. Als ‘relatief nieuwe extreemlinkse antiracistische actiegroep’ en níet, zoals Duk beweert, als beweging die mogelijk geweld zou kunnen gebruiken. In de twee daarna uitgekomen edities van dat dreigingsbeeld is KOZP niet meer terug te vinden. Sterker nog: er wordt in het Telegraafartikel geen enkel concreet geval van geweld genoemd.
Factchecks kunnen echter weinig tegen dit soort propaganda beginnen, want het venijn zit minder in de feiten zelf dan in de manier waarop ze gepresenteerd en aan elkaar verbonden worden. Incidenten die ieder op zich weinig relevant of bedreigend zijn, worden zo veel mogelijk aangedikt, uit de context gehaald, en via heel dunne connecties gepresenteerd als een gevaarlijke, mogelijk gewelddadige beweging waarin iedereen eensgezind bezig is om de wil van Het Volk te ondermijnen.
Dat was ook de werkwijze van klassieke antisemitische, racistische en anticommunistische propagandisten: ieder incident waarbij leden van de gehate groep waren betrokken werd uitvergroot, en verbonden aan een internationale beweging om de relevante natie te ondergraven. Olave Basabose deed de demonisering in De Telegraaf dan ook denken aan de opmaat naar de burgeroorlogen en genocides in Rwanda en Burundi.
De onverbiddelijke en losgezongen manier waarop anti-zwarte racisten, met name ook Mitchell en Jerry, geframed worden als gevaarlijk, kwaadaardig en machtig maakt me bang. Ik heb het eerder gezien namelijk, in Burundi, in Rwanda. Voor de burgeroorlog en genocide toesloegen.— Olave Talks (@OlaveTalks) November 13, 2018
Nu voldoet dit artikel niet aan alle karakteristieken van die klassieke propaganda, geen enkele historische vergelijking is perfect, maar er zijn wel degelijk overeenkomsten. Basabose noemt er een aantal, waaronder: vage beschuldigingen, een duidelijk herkenbare vijand, en het creëren van walging, door de activisten als irrationeel, anti-Nederlands en bedreigend neer te zetten – zie bijvoorbeeld ook de foto’s van Esajas en boegbeeld van Kick Out Zwarte Piet Jerry Afriyie die de beeldredactie uitkoos. Ik zou daar nog een overeenkomst aan toevoegen: dat de beschuldigde groep tegelijkertijd als heel machtig en daarmee bedreigend wordt neergezet, en als klein en dus illegitiem: ze vertegenwoordigen niet de authentieke wil van Het Volk, maar krijgen toch hun zin. Wierd Duk:
De harde kern van deze radicale bewegingen is relatief klein [..] Desondanks blijken groepen als Kick Out Zwarte Piet en andere ’antiracisme’-clubs in staat om, dankzij een handjevol fanatieke activisten, het publieke debat te kapen en om het sinterklaasfeest mogelijk ingrijpend en definitief te wijzigen.Wierd Duk
Ironisch genoeg beschrijft dit de propagandisten zélf behoorlijk goed. De harde kern van journalisten die mensen als Esajas en Afriyie demoniseert is relatief klein, maar desondanks blijken deze mensen in staat om het publieke debat te kapen en een beeld te creëren van staatsgevaarlijke, dominante activisten. En terwijl de activisten hun pijlen richten op de verering van koloniale en racistische figuren, bijna zonder uitzondering fictief en/of dood, schrijven de journalisten in kwestie demoniserende berichten over echte, nog levende mensen voor 350.000 abonnees.
En die demonisering sorteert effect, in de vorm van bedreigingen, angst en zelfcensuur. Afriyie schrijft op Facebook: “Dit is de reden dat ik twee keer omkijk als ik buitenloop. Dat ik mijn kinderen niet laat zien. Dat mensen mij dood wensen. Dat ik een continue shitstorm over mij heen krijg. Dat mensen, als ze me eenmaal hebben leren kennen, zich verontschuldigen en hun beeld van mij bijstellen.”
Dit is wat schrijver Flavia Dzodan de disciplinerende rol van de Nederlandse media noemt: als mensen de dominante cultuur te veel bevragen, als ze te veel praatjes hebben, dan moeten ze op hun plaats worden gezet, zeker als ze tot een gemarginaliseerde groep behoren. Die mensen moeten dankbaar zijn, en vooral niet denken dat ze iets te zeggen hebben in Nederland. Voor de Telegraaf Media Groep is dat een lucratief verdienmodel: het demoniseren van minderheden en het aanspreken van de witte onderbuik leverde hen in 2017 zo’n 312 miljoen euro op, en CEO Marc Vangeel zo’n 220.000 euro. Je zal er maar je geld mee verdienen.
EINDE ARTIKEL