[79]
AVRO/TROSLILI EN HOWICK MOGEN TOCH BLIJVEN VAN STAATSSECRETARISHARBERS8 SEPTEMBER 2018
De enige die de uitzetting van de twee nog kon voorkomen was staatssecretaris Harbers van Justitie en Veiligheid. Het ministerie laat in een persbericht weten dat de kinderen mogen blijven. Gisteravond liet Harbers nog weten geen reden te zien om zijn discretionaire bevoegdheid, het tegenhouden van de uitzetting op persoonlijke titel, in te zetten. Eerder vandaag liepen Lili en Howick weg van huis om uitzetting te voorkomen.
In het persbericht noemt het ministerie het welzijn en de veiligheid van de kinderen als reden om van gedachte te veranderen. Die zouden niet genoeg gewaardborgd kunnen worden sinds de kinderen zijn weggelopen vannacht. “De staatssecretaris heeft daarom, alles overwegend, besloten dat de kinderen in Nederland mogen blijven. De betrokken instanties doen er alles aan om te weten te komen of de kinderen nu veilig zijn en waar zij zijn.’’
Vrijdagavond laat besliste de voorzieningenrechter in Amsterdam dat de twee zaterdag volgens plan mogen worden uitgezet. Een allerlaatste poging van de advocaat van Lili en Howick om uitzetting te voorkomen was daarmee mislukt. Advocaat Flip Schüller had gehoopt dat hij kon aantonen dat de moeder van de kinderen psychisch niet stabiel genoeg is om Armenië voor ze te zorgen. De rechter vond dat er uitgebreider onderzoek nodig is om dit te bewijzen.
Boze reacties op social media
Kinderrechten organisatie Defence for Children is geschokt dat Lili en Howick vermist zijn. Martin Vegter is jurist bij Defence for Children: ‘’We weten niet waar de kinderen zijn. We hopen dat ze veilig zijn.’’
Op Twitter staan veel boze berichten over het bezoek van premier Mark Rutte en vicepremier Hugo de Jonge aan het concert van Anouk op het strand van Scheveningen. Terwijl Lili en Howick wachtten op de uitspraak van de rechtbank. De Jonge twitterde een vrolijke foto van hem met Rutte bij het concert.
“Terwijl de rechter beslist dat twee kinderen mogen worden uitgezet (het hoeft niet) zijn kabinetsleden een feestje aan het vieren”, schrijft een boze twitteraar.
Ook doen veel Twitteraars een ultieme oproep aan de premier om de kinderen toch niet uit te zetten.
Het lot van Lili en Howick zorgt voor vraagtekens huidige asielbeleid: “huidige procedure te traag”
Het lot van de Armeense asielkinderen Howick (13) en Lili (12) doet de gemoederen in ons land hoog oplopen. De rechter oordeelde dat de twee tieners uiterlijk zaterdag Nederland moeten verlaten. Hun moeder wil dit nog altijd voorkomen. Het verhaal van Lili en Howick legt een pijnlijke discussie bloot over het huidige asielbeleid in Nederland.
Jarenlange asielprocedure
De kinderen kwamen in 2008 al met hun moeder naar Nederland en proberen sindsdien asiel te krijgen. Binnen een jaar lag er een afwijzing van hun asielaanvraag op de deurmat. Maar sinds deze afwijzing (gedateerd op 5 oktober 2009) is moeder blijven procederen. Inmiddels zijn er tien jaar verstreken en zijn Lili en Howick geworteld in Nederland.
Op 24 augustus oordeelde de hoogste rechter van ons land dat Lili en Howick geen gevaar in hun geboorteland Armenië en dat ze niet in mensonterende omstandigheden terechtkomen. En dus moeten ze Nederland verlaten, aldus de rechter. Alleen staatssecretaris Harbers (Justitie en Veiligheid) zou de uitzetting nog kunnen voorkomen maar hij liet al weten geen reden te zien om alsnog een uitzondering te maken.
Kritiek rol ouders
Volgens critici is het alsmaar doorprocederen dan ook een tactiek geworden van veel asielzoekers, waarbij de kinderen fungeren als speelbal. In sommige gevallen krijgen gezinnen alsnog een verblijfsvergunning, wat anderen weer hoop geeft en wat maakt dat ze doorgaan met procederen. Maar in veel zaken – zoals nu bij Lili en Howick ook het geval is – moeten gezinnen ook na een jarenlang verblijf in Nederland het land alsnog verlaten. Esther van Dijken, woordvoerder namens de familie, zei hier eerder over dat moeder simpelweg gebruik heeft gemaakt van de wettelijke mogelijkheid om asielprocedures te voeren. De kinderen kunnen daar niets aan doen. “Ze betalen een ontzettend hoge prijs. Ze zijn niet verantwoordelijk voor de daden van hun moeder.”
“Asielprocedure te traag”
Voormalig minister van asielzaken, Gerd Leers, sprak zich deze week ook uit over de kwestie. Volgens de oud-minister is de asielprocedure in Nederland veel te traag. Hier liep hij destijds in zijn functie ook al tegen aan, en hij vindt dat er nu echt wat moet veranderen. “Maak het niet mogelijk dat iemand jarenlang in procedures zit, maar zorg dat er binnen een jaar helderheid is”, aldus de oud-minister.
Leven in hoop
De Irakese zusjes Anood en Noor zaten jarenlang in dezelfde situatie als Lili en Howick. Zij kregen – na bijna tien jaar procederen – alsnog een verblijfsvergunning. Zij trekken zich het lot van Lili en Howick dan ook bijzonder aan. “In mijn hart ben ik bij hun“, vertelt Noor. “Ik weet wat het is om tien jaar te leven in hoop en onzekerheid en dat doet veel meer met je dan je je kunt beseffen.”
Iedere maand worden er naar schatting tussen de vijf en tien kinderen geruisloos uitgezet. Defence for Children schat dat het aantal „gewortelde kinderen” neerkomt op zo’n vierhonderd.
EINDE BERICHT
[80]
TROUWHARBERS MAAKTE ZELDEN EEN UITZONDERING,ZIJN VOORGANGERS WEL30 JANUARI 2019
https://www.trouw.nl/nieuws/harbers-maakte-zelden-een-uitzondering-zijn-voorgangers-wel~b2dbc4d5/
Alle staatssecretarissen worstelden de afgelopen decennia met de smeekbrieven van asielzoekers. Dankzij de ‘discretionaire bevoegdheid’ konden ze af en toe met de hand over het hart strijken.
Het eerste dat de Armeense kinderen Lily en Howick in het Jeugdjournaal zeiden, toen ze een verblijfsvergunning kregen: “Mark Harbers, bedankt”. Dankzij de ‘discretionaire bevoegdheid’ van de VVD-staatssecretaris mochten de twee kinderen in Nederland blijven. Hij maakte een uitzondering. Achteraf is dat één van de laatste keren geweest. De bevoegdheid verdwijnt.
De VVD is er niet rouwig om. De druk van de publiciteit rond dit soort verzoeken komt al jaren bij juist VVD-politici terecht, omdat die partij vaak de staatssecretaris van justitie levert.
Al in november vroeg de fractie om een streep te halen door wat in de afgelopen decennia het onbetwiste sluitstuk was van het asielbeleid. Het beleid was de ene keer strenger dan de andere keer, maar altijd had een staatssecretaris als politiek verantwoordelijke een eigen bevoegdheid. Hij of zij kreeg dan de beroemde rode map mee naar huis met schrijnende gevallen. Een map per week, maar in sommige jaren zelfs een map per dag.
De bevoegdheid om over het hart te strijken “wekte te veel verwachtingen”, vindt Harbers. “Heel veel mensen schrijven brieven, soms wel van vijf verschillende kanten voor dezelfde persoon”, aldus de huidige staatssecretaris. Voortaan gaat een hoge ambtenaar erover beslissen. En niet meer aan het eind van een asielprocedure, maar in de beginfase.
Harbers zelf is vergeleken met zijn voorgangers het meest zuinig geweest in het maken van een uitzondering. Hij verleende tot nu toe 26 keer een verblijfsvergunning. Zijn voorganger Klaas Dijkhoff (VVD) gaf 240 uitgeprocedeerde asielzoekers een vergunning. Fred Teeven (VVD) deed dat 300 keer, en in het verleden Rita Verdonk (VVD) zelfs 1100 keer.
Terughoudend
De enige staatssecretaris die ook zo terughoudend was, is Gerd Leers (CDA). Hij was met handen en voeten gebonden. Het kabinet Rutte-I had gedoogpartner PVV beloofd dat de discretionaire bevoegdheid ‘terughoudend’ moest worden toegepast. De afspraak stond vastgelegd in het regeerakkoord.
Leers had het relatieve voordeel dat net in de jaren ervoor een groot pardon was afgekondigd, waardoor er iets minder smeekbrieven binnenkwamen. Desondanks vond hij de rode map een morele beproeving, elke keer weer. “Soms sliep ik er niet van. Dan belde ik weleens mijn vertrouwenspersoon, om erover te praten”, vertelde hij daarover later in De Volkskrant. Rita Verdonk was streng in het asielbeleid maar vond het ‘een bevrijding’ toen ze geen rode mappen meer hoefde beoordelen.
Dankzij de ‘discretionaire bevoegdheid’ mocht de Afghaanse vwo-scholiere Sahar in Nederland blijven, omdat ze verwesterd was. De Angolese Mauro mocht blijven om zijn studie af te maken, maar tegenwoordig is dat geen criterium meer om een uitzondering te krijgen.
Hoe de staatssecretarissen ook worstelden met hun beslissingen, zelden hebben ze zelf gevraagd verlost te worden van de discretionaire bevoegdheid. CDA’er Gerd Leers, die niet bereikbaar was voor commentaar, zei in november nog dat een bewindspersoon op het allerlaatste moment moet kunnen ingrijpen. “Want in elk systeem komen mensen tussen de wielen.”
EINDE ARTIKEL TROUW
[81]
ZIE NOOT 71